EXPO NAJAAR 2015
ANNE DE VRIES De eerste grote museale solotentoonstelling van de in Berlijn woonachtige beeldend kunstenaar Anne de Vries (Den Haag, 1977). Anne de Vries groeide op in een tijdperk waarin het internet, filters van Photoshop en Tumblr en mobile upload feeds vanzelfsprekend werden. Zijn gebruik van fotografie komt voort uit een interesse voor de huidige beeldcultuur waarin advertentie en beeldende kunst door elkaar lopen en waarvan fotografie een onderdeel is. Tot 1 november in het FOAM, Fotomuseum Amsterdam.
IN SCENE GEZET Wat zijn de verschillen tussen design en beeldende kunst? En hoe ver liggen deze uit elkaar? In zeven scènes plaatst de tentoonstelling naoorlogs design en beeldende kunst op een onconventionele manier in 3 zalen naast en bij elkaar. Met werk van onder anderen Stephen Prina, Ryan Gander, Walter van Beirendonck en Robert Wilson. Tot 31 januari in het Museum Boijmans Van Beuningen, Rotterdam. DICK BRUNA. KUNSTENAAR Ter gelegenheid van de zestigste verjaardag van nijntje presenteert het Rijksmuseum een tentoonstelling waarin het werk van grafisch vormgever en kunstenaar Dick Bruna (1927) voor het eerst in een internationale kunsthistorische context wordt belicht. Boekomslagen, affiches, collages en tekeningen. Tot 8 mei in het Rijksmuseum Amsterdam, Philipsvleugel SEPTEMBER FOOTPRINTS FOOTPRINT neemt je mee in het spoor van schoenen in de mode. Een tentoonstelling over mode-‐ en schoenontwerpers die met hun vakmanschap en artistieke visie een voetafdruk nalieten op de modebeelden van hun tijd. Van 3 september tot 14 februari in het Modemuseum Antwerpen.
WILLIAM TURNER Bijzondere aandacht in de tentoonstelling gaat uit naar de schetsen die Turner tussen 1802 en 1842 tijdens zes reizen door Nederland maakte. De schetsen worden op de tentoonstelling in Enschede en Zwolle in verband gebracht met reisschetsen door andere vooraanstaande kunstenaars uit Europa, van Albrecht Dürer tot David Hockney. Van 5 september tot 3 januari in het Rijksmuseum Twenthe en de Fundatie in Zwolle.
BIËNNALE VAN LYON 60 kunstenaars uit 28 landen presenteren grotendeels nieuw werk onder het thema La vie moderne, of de zwanenzang van het modernistische vooruitgangsoptimisme. grote namen die vanuit een maatschappelijke betrokkenheid werken. Van 10 september tot 3 januari in Lyon, op diverse locaties.
2050: EEN KORTE GESCHIEDENIS VAN DE TOEKOMST Een tweedelige tentoonstelling in Brussel en Parijs over de dynamiek van de geschiedenis. Historische en hedendaagse werken laten zien hoe visionaire kunstenaars van alle tijden vorm hielpen geven aan de toekomst. Voor het historische deel moet je naar het Louvre, in Brussel ligt het accent op recente werken van Mark Manders, Ai Weiwei, Chéri Samba en anderen. Van 11 september tot 24 januari in de Koninklijke Musea voor Schone Kunsten, Brussel en van 24 september tot 4 januari in het Louvre, Parijs. MAGNUM CONTACT SHEETS Magnum Contact Sheets toont de magie rond het allesomvattende ‘beslissende moment’ en het ontstaan van iconische beelden. Deze tentoonstelling geeft aan de hand van originele contactvellen inzicht in het werkproces van ’s werelds beroemdste journalistieke fotografen. Van 11 september tot 9 december in het FOAM, Fotomuseum Amsterdam.
MAARTEN VAN SEVEREN & CO De opstelling laat zien wat vormgeven voor Maarten Van Severen (1956-‐2005) betekende. Over generaties en nationaliteiten heen brengt de presentatie zijn ontwerpen in verband met die van anderen: designers, architecten en kunstenaars van wie het werk hem geïnspireerd heeft of verwantschap vertoont met het zijne. Van 12 september in het Design Museum, Gent KERAMIEK, EEN QUEESTE Boijmans Van Beuningen toont drie verzamelingen keramiek uit de nalatenschappen van de heren Frans Koster & Leen Quist, de heer Ronald Kuiper en de heer Abraham den Blaauwen. De drie verzamelingen zijn zeer verschillend van elkaar maar wat ze gemeen hebben is de zoektocht naar perfectie. Van 12 september tot 21 februari in het Museum Boijmans Van Beuningen, Rotterdam?
EXODUS, NICOLAS PROVOST De spraakmakende Belgische videokunstenaar noemt zichzelf een ‘beeldhouwer in filmtaal’. Provost presenteert monumentale installaties over de maatschappelijke veranderingen van vandaag. Sterrenhemels, luchtbeelden van New York en prachtige opnamen van het westen van de VS. Van 12 september tot 14 februari in De Warande, Turnhout.
MIES VAN DER ROHE AWARD 2015 Maak kennis met de architecten die genomineerd zijn voor de Mies Van der Rohe Award 2015. Eerder wonnen Rem Koolhaas en Zaha Hadid de prestigieuze award. Met schaalmodellen, schetsen, foto’s en video’s zoomt BOZAR in op de 34 ontwerpen die bijdragen aan de uitstraling van Europa. Van 16 september tot 1 november in Bozar, Brussel
THE WORLD GOES POP Het globale verhaal van de popart gaat verder dan de consumptiecultuur van West-‐Europa en de VS. In landen van Latijns-‐Amerika, Azië en het Midden-‐Oosten kreeg de popart een nieuwe en subversieve betekenis. Kunstenaars gebruikten de beeldtaal ervan als een uitlaatklep voor protest en maatschappijkritiek. Van 17 september toto 24 januari in Tate Modern, Londen.
AI WEIWEI Deze Chinese dissident geniet wereldfaam, maar ondervindt in eigen land zware moeilijkheden wegens zijn kritische standpunten. De tentoonstelling biedt een uitgebreid overzicht van zijn beeldend werk van 1993 tot vandaag. Van 19 september tot 13 december in de Royal Academy, Londen. DE HEKSEN VAN BRUEGEL Deze tentoonstelling toont dat niemand minder dan Pieter Bruegel aan de wieg staat van de verbeelding van de heks zoals we die nu kennen. Van 19 september tot 31 januari in het Catharijneconvent, Utrecht.
EGO UPDATE. THE FUTURE OF THE DIGITAL IDENTITY ‘Ik fotografeer en documenteer, daarom besta ik.’ In deze tentoonstelling staat de selfie centraal en probeert antwoord te geven op vragen als ‘Hoe beïnvloedt dit fenomeen ons dagelijks leven?’ en ‘Naar wat voor een samenleving gaan we toe? Werken van 23 Duitse en internationale kunstenaars, waaronder Kim Asendorf, LaTurbo Avedon, Guido Segni en Oliver Sieber, zijn te bewonderen. Ook foto’s van de Britse Magnum fotograaf Martin Parr zijn te zien. Van 19 september tot 17 januari in het NRW-‐Forum, Dusseldorf. MUNCH — VAN GOGH Twee schilders die werken maakten met een hoge emotionele geladenheid. Topstukken uit het Munch Museum in Oslo en het Van Gogh Museum in Amsterdam geven samen een indringend beeld van beide kunstenaars. De tentoonstelling beklemtoont de verwantschap tussen de twee aan de vooravond van de moderne kunst. Van 25 september tot 17 januari in het Van Gogh Museum, Amsterdam. JOIE DE VIVRE De voorstelling van het geluk is al sinds de Oudheid een belangrijk thema in de kunst. De tentoonstelling biedt een breed overzicht, van Bruegel tot Murakami, van Monet tot Gerhard Richter, en van het klassieke Arcadië tot de feel good movies van vandaag. Van 26 september tot 17 januari in het Palais des Beaux-‐Arts, Rijsel.
THE PROBLEM OF GOD Een tentoonstelling over christelijke beelden en motieven in het werk van internationale hedendaagse kunstenaars. Zo’n 120 werken van de afgelopen 25 jaar van meer dan 30 kunstenaars zijn te bezichtigen, waaronder schilderijen, glaswerk, sculpturen, foto’s, video, film, en grote installaties. Werk van onder meer Francis Bacon, Berlinde de Bruyckere, Hermann Nitsch, James Turrell, Emma Kay, Aby Warburg en Paloma Vraga Weisz. Van 26 september tot 24 januari in K21, Düsseldorf
OKTOBER WARHOL UNLIMITED Met meer dan 200 werken concentreert deze tentoonstelling zich op de series uit het oeuvre van Warhol. Van 2 oktober tot 7 februari in Musée d’Art moderne, Parijs
ROME: DE DROOM VAN KEIZER CONSTANTIJN In de vierde eeuw werd het christendom in Rome steeds machtiger. Tempels maakten plaats voor kerken, de stad van keizers werd een stad van pausen. Er komen topstukken uit de Vaticaanse en de Capitolijnse musea. Romeinse mozaïeken, fresco’s en sarcofagen, een standbeeld van keizer Constantijn, een schilderij van Veronese: aan elk stuk zit een verhaal vast. Van 3 oktober tot 7 februari in De Nieuwe Kerk, Amsterdam.
KLEUR ONTKETEND In de korte periode tussen 1885 en het begin van de Eerste Wereldoorlog vindt in de schilderkunst van de Lage Landen een moderne Renaissance plaats. Kleur wordt bevrijd van de ketenen van de zichtbare werkelijkheid. Deze unieke tentoonstelling is mede mogelijk door de renovatie van het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten in Antwerpen(KMSKA), waardoor de topstukken uit de collectie nu kunnen reizen. Met werk van o.a. Monet, Matisse, Cézanne, Ensor, Sluijters en Rik Wouters. Van 3 oktober tot 2 januari in het Gemeentemuseum, Den Haag
GOYA, DE PORTRETTEN 50 portretten geschilderd of getekend door Francisco De Goya (1746-‐1828), afkomstig uit verscheidene internationale collecties. Van 7 oktober tot 10 januari 2016 in Londen, The National Gallery. PICASSO MANIA Het werk van Picasso was een uitdaging voor tal van kunstenaars die na hem kwamen. De tentoonstelling biedt zowel belangrijke stukken van Picasso zelf als werken van David Hockney, Andy Warhol, Jeff Koons en anderen die reageerden op zijn vondsten. Van 7 oktober tot 29 februari in het Grand Palais, Parijs.
SELFIES UIT DE GOUDEN EEUW In de Nederlandse kunst van de zeventiende eeuw, waren geschilderde zelfportretten buitengewoon populair. In de ‘selfies van de Gouden Eeuw’ gaven de schilders het beste van zichzelf en demonstreerden ze hun talent. Rembrandt, Frans Hals, Jan Steen, Carel Fabritius en een twintigtal minder bekende meesters hangen op de tentoonstelling naast elkaar. Van 8 oktober tot 3 januari in het Mauritshuis, Den Haag. VAN BOSCH TOT BRUEGEL Zestiende-‐eeuwse uitmuntende schilderijen en prenten, gekozen om hun onwelvoeglijke inhoud. Na de middeleeuwen met hun bijna exclusieve aandacht voor religie en het hofleven kreeg het dagelijkse leven zijn kans in de opkomende genreschilderkunst. Kunstenaars gingen het boertige, het luchtige en het kritische niet uit de weg. Van 10 oktober tot 17 januari in Rotterdam, Museum Boijmans-‐ Van Beuningen.
THE BOTTOM LINE Een staalkaart van wat tekenen in de actuele kunst betekent. Er hangt werk van een vijftigtal veelbesproken kunstenaars, onder wie Michaël Borremans, Thomas Schütte en Francis Alÿs. Sommige tekeningen worden op de tentoonstelling zelf gemaakt. Van 10 oktober tot 31 januari in het Smak, Gent. DE GOUDEN EEUW REVISITED Het museum van Gent heeft zijn collectie Hollandse meesters onderzocht en gerestaureerd. Schilderijen die het depot nog nooit verlieten, zullen voor het eerst te zien zijn. Kunstenaars die men niet of nauwelijks kende, kwamen boven water. Door de werken in een bredere context te plaatsen, worden ze beter begrepen. Van 10 oktober tot 28 februari in het Museum voor Schone Kunsten, Gent. VINCENT VAN GOGH -‐ RONDOM DE PASTORIE In Rondom de pastorie wordt aandacht besteed aan Van Goghs ontwikkeling als kunstenaar in Brabant. Ter gelegenheid van Van Gogh 2015 worden de schilderijen uit de vaste Van Goghpresentatie in een aparte tentoonstellingszaal geëxposeerd en uitgebreid met verrassende bruiklenen uit Nederland, Spanje en Mexico. Samen geven ze een beeld van Van Goghs eerste stappen in de kunst. Van 10 oktober tot 20 december in het Noordbrabants Museum, ’s-‐Hertogenbosch JASPER RIGOLE Vlaamse kunstenaar die twee jaar geleden de Young Belgian Prize wegkaapte. Rigole werkt onafgebroken aan het bijeenbrengen en ontsluiten van andermans herinneringen. Aan de hand van duizenden foto’s, 8mm-‐films, tapes en gevonden voorwerpen geeft zijn archief een poëtisch beeld van het dagelijkse leven in België. Van 11 oktober tot 6 december in Z33, Hasselt.
POP ART IN BELGIUM De nieuwe beeldtaal van Andy Warhol, Roy Lichtenstein, Tom Wesselman en andere Amerikanen inspireerde ook in België talrijke kunstenaars, van Raveel tot Panamarenko. Er zullen ruim 130 werken te zien zijn die deze kleurrijke maar onvoldoende bekende episode in kaart brengen. Van 15 oktober tot 14 februari in ING Art Center, Brussel. IMAGINE ISTANBUL Het beeld van Istanbul in de fotografie droeg bij tot de steeds toenemende aantrekkingskracht van de stad. Er zal werk te zien zijn van belangrijke Turkse fotografen zoals Ara Güler, en ook muzikanten, schrijvers en cineasten komen de fascinatie van Istanbul belichten. Van 15 oktober tot 24 januari in het Paleis voor Schone Kunsten, Brussel, van 15/10 tot 24/1. SARCOFAGEN Egyptische sarcofagen, waarvan een groot deel nooit eerder voor het publiek te zien waren, geven hun geheimen prijs op de najaarstentoonstelling van het Jubelpark. De tentoonstelling neemt de bezoeker mee in de fascinerende wereld van het Egyptische dodenrijk en de mummificatie. Er wordt ook een laboratorium ingericht waarin restaurateurs aan het werk
zullen zijn bij het opknappen van een tiental sarcofagen. Van 15 oktober tot 20 april in het Jubelparkmuseum, Brussel, van 15/10 tot 20/4. CERAMIX Het verhaal van de keramische kunst aan de hand van meer dan 250 kunstwerken vanaf het begin van de vorige eeuw tot heden. Met ruime aandacht voor de naoorlogse artistieke keramiek productie en hedendaagse kunst in Europa, Noord-‐Amerika en Azië. Van 16 oktober tot 31 januari 2016 in het Bonnefantenmuseum Maastricht.
HÜSEYIN BAHRI ALPTEKIN Retrospectieve met de fotoreeksen, installaties, collages, video’s en objecten van het Turkse boegbeeld van de mobiele kunst (1957-‐2007). Alptekins werk houdt het midden tussen ‘plastische’ kunst met haar ambitie van ideale schoonheid en de ‘plastic’ rommel die het kapitalisme blijft uitspuwen. Van 16 oktober tot 31 januari in Antwerpen, MuHKA.
ROBERT DEVRIENDT De Brugse kunstenaar is bekend voor zijn suggestieve series van kleine maar haarfijn geschilderde schilderijtjes. Devriendt zet steevast de verbeelding van de toeschouwer aan het werk door associaties op te roepen tussen de meest uiteenlopende taferelen. Onheil en dreiging zijn nooit ver weg. Van 17 oktober tot 21 februari in het Groeningemuseum, Brugge. AZIË IN AMSTERDAM Exotische luxevoorwerpen zoals porseleinen vazen, zijden jassen en lakwerkkistjes die tijdens de Gouden Eeuw uit het Verre Oosten naar Amsterdam werden gebracht door de Verenigde Oost-‐Indische Compagnie. Van 17 oktober tot 17 januari in Amsterdam, Rijksmuseum.
SARAH MORRIS De Amerikaanse kunstenares toont schilderijen en films over de codes en machtsstructuren van de hedendaagse stad. Morris ontwikkelde een originele grafische stijl met kleurrijke patronen, rasters en geometrische figuren. Voor de tentoonstelling bij M maakt ze een nieuwe muurschildering. Van 18 oktober tot 20 maart in M, Leuven. PHILIP HALSMAN Fotograaf van celebrity’s, van Marilyn tot Dali. Philippe Halsman (Riga, Latvia, 1906 -‐ New York, 1979) had een carrière van meer dan 40 jaar. Van het begin in Parijs in de jaren ‘30 tot het immense success van zijn studio in New York tussen 1940 en 1970. Deze tentoonstelling brengt ongeveer 300 werken samen die exemplarisch zijn voor elke periode. Van 20 oktober tot 24 januari in het Jeu de Paume, Parijs. AUGUST SANDER Iconische Duitse fotograaf van de eerste helft van de vorige eeuw. Karakter spreekt uit al zijn beelden. Met zijn portretten van ‘de bakker’, ‘de boer’, ‘de intellectueel’, ‘de revolutionair’ en anderen bracht Sander de maatschappelijke orde van een heel tijdperk in beeld. Van 23 oktober tot 31 januari in het Fotomuseum, Antwerpen.
DESIGN DERBY BE/NL 1815 – 2015 België en Nederland gaan hier een spannende confrontatie met elkaar aan. Van beide landen zijn de beste ontwerpers en ontwerpen uit twee eeuwen naast en tegenover elkaar te zien. Van de sierlijke Belgische art nouveau tot de strakke Nederlandse variant en van verfijnde ambachtelijkheid tot het meer conceptuele design. Van 23 oktober tot 13 maart in het Design Museum Gent, in samenwerking met Museum Boijmans van Beuningen. DIE BUCHSTABEN, ANSELM KIEFER Kiefer krijgt een eredoctoraat van de Antwerpse universiteit en exposeert bij die gelegenheid een installatie met oude drukpersen waaruit zonnebloemen groeien. Van 30 oktober tot 31 januari in het Raamtheater, Antwerpen. SCHAAMTE Waarvoor schamen we ons? Waarvoor niet? En wat doet schaamte met ons? Het Gentse Guislainmuseum gaat op zoek naar antwoorden aan de hand van objecten uit verscheidene culturen, psychiatrische documenten en vooral kunstwerken. Met werk van o.a. van Duchamp, Picasso, Jim Dine en Michael Borremans. Van 31 oktober tot 29 mei in Gent, Museum Dr. Guislain.
JIM DINE: ABOUT THE LOVE OF PRINTING Uitgebreide tentoonstelling ter ere van de tachtigste verjaardag over het grafisch werk van Jim Dine (°1935). Dine was één van de belangrijkste kunstenaars van de Pop Art in de jaren 1960. Zo’n 150 werken waaronder houtsneden, lithografieën en etsen geven een inzicht in het grafische werk van de kunstenaar. Van 30 oktober tot 31 januari in Museum Folkwang, Essen NOVEMBER
PARMIGIANINO Tekeningen van een meester-‐maniërist tussen 1520 en 1540. Van 5 november tot 1 februari in het Louvre, Parijs. JOAN MITCHELL Retrospectieve van leven en werk van de Amerikaanse abstract-‐ expressionistische schilderes Joan Mitchell (1925-‐1992), met 30 grote formaten uit meerdere delen. Mitchells eigenheid zit in de poëtische inslag van de in ritmische patronen over het doek wervelende verfstreken. Voluit abstract, met toch subtiele evocaties van vooral natuurelementen. Van 14 november tot 21 februari in Keulen, Museum Ludwig.
BARBARA HEPWORTH “Barbara Hepworth: Sculpture for a Modern World” brengt haar carrière stap voor stap in beeld, van beginnend kunstenaar in de jaren twintig tot de internationaal bekende beeldhouwer, die zij aan het eind van haar leven is. Sculpturen van hout, marmer en brons, alleen al bijzonder om de ongelooflijke vakmanschap waarmee ze gemaakt zijn, worden afgewisseld met schilderijen, tekeningen, en film-‐ en fotomateriaal van Barbara Hepworth aan het werk in haar atelier, of te midden van haar vrienden. Van 28 november tot 17 april in het Kröller-‐Müller Museum, Otterlo
SCULPTUREN VAN ISA GENZKEN Uitgebreide keuze uit 40 jaar sculpturaal geïnspireerd werk van Isa Genzken (67), de belangrijkste Duitse kunstenares uit de naoorlogse periode. Ze zette ramen en deuren open om de maatschappelijke werkelijkheid binnen te laten, met inbreng van fotografie, collage, assemblage en omgevingsfactoren. Van 29 november tot 6 maart in Amsterdam, Stedelijk Museum DECEMBER
FRANCESCA WOODMAN Het belangrijkste onderwerp van Francesca Woodman (1958 – 1981) was Francesca Woodman zelf. Zij gebruikte fotografie als expressie waarmee je jezelf kunt laten zien: alsof ze haar huid binnenste buiten droeg. De kunstenaar begon al met het nemen van foto’s op haar dertiende. Tot aan haar zelfmoord op tweeëntwintig jarige leeftijd maakte zij voornamelijk zelfportretten. Van 18 december tot 9 maart in het FOAM, Fotomuseum Amsterdam