Experts aan uw zijde
2013 Fedesco
www.fedesco.be
[email protected]
Financiële aspecten van EPC Studiedag EPC Oostende, 16 mei 2013
Christophe Madam Algemeen Directeur Fedesco
2013 Fedesco
www.fedesco.be
[email protected]
Ⅰ Financiering van energie-efficiëntie Ⅰ EPC maakt de (voor)financiering van energie-efficiëntie door een derde partij veel eenvoudiger Ⅰ Maar de financiering zelf hoeft niet noodzakelijk van de ESCO zelf te komen • ESCO’s zijn eigenlijk geen banken en hebben financiering liever niet op hun eigen balans staan • Publieke klanten kunnen de financiering vaak aan betere voorwaarden bekomen • De financiering staat eigenlijk los van de gegarandeerde “energieprestatie”
2013 Fedesco
www.fedesco.be
[email protected]
Ⅰ Welke aspecten zijn belangrijk? Ⅰ Baselines en financiële componenten Ⅰ Financieringsmodel • Wie financiert het “investeringsdeel” voor ? • Hoe zijn de financiële flows (financiering van de investering, jaarlijkse terugbetaling ervan…)?
Ⅰ Financieringsopties • Er zijn verschillende “theoretische” mogelijkheden • Maar ze zijn niet allemaal mogelijk in alle gevallen
Ⅰ Eigendomsoverdracht (gelink aan het voorgaande) Ⅰ Budget-aspecten Ⅰ Boekhoudkundige & schuldaspecten (voor Klant én ESCO) • Welke mogelijkheden voor “off balance”-financiering?
Ⅰ BTW-aspecten Ⅰ Financieringskosten Ⅰ Clausules (bv. Overdracht van schuldvorderingen) 2013 Fedesco
www.fedesco.be
[email protected]
Ⅰ Business model: EPC en derdepartijfinanciering De klant kan een budgettaire verhoging accepteren
Energiekost
Historisch verbruik
Na de terugbetaling van de investering zijn de besparingen voor de klant De klant kan eventueel onmiddellijk (financiële) besparingen realiseren
Begin van contract
Energiebesparingen betalen investering terug over aantal jaren
Bonus/ Malus
Nieuw gereduceerd verbruik
Einde van contract
Onderhouds of vervangRestwaarde Investering investeringen
2013 Fedesco
Jaren
van investering www.fedesco.be
[email protected]
Ⅰ Maar EPC = inclusief onderhoud Ⅰ Dus eigenlijk BASELINE = ENERGIE+ ONDERHOUD Ⅰ Welke Onderhoudskost? • Kost van de bestaande onderhoudscontracten • Kost van onderhoud met eigen personeel
Ⅰ Beter onderhoud kan leiden tot meer energiebesparingen Ⅰ Onderhoud kan efficiënter door “prestatiegericht” onderhoud volgens NEN2767, maar opgelet om de vereisten voor conditiescores niet té hoog te leggen
2013 Fedesco
www.fedesco.be
[email protected]
Ⅰ
omvat “gebouwmeerwaarde”
Ⅰ Gebouwmeerwaarde = • Intrinsieke waarde • Capaciteit om energiebesparingen te genereren na het einde van het contract !
2013 Fedesco
www.fedesco.be
[email protected]
Ⅰ Het gros van de financiële besparingen komt later… De klant kan een budgettaire verhoging accepteren
Historisch verbruik
Energiekost
Na de terugbetaling van de investering zijn de besparingen voor de klant De klant kan eventueel onmiddellijk (financiële) besparingen realiseren
Energiebesparingen betalen investering terug over aantal jaren
Nieuw gereduceerd verbruik
Begin van contract
2013 Fedesco
Bonus/ Malus
Einde van contract
www.fedesco.be
Jaren
[email protected]
Ⅰ Bij : het voornaamste kwantitatief gunningscriterium = Laagste totale kost = Netto Huidige Waarde (NHW) van project + Jaarlijkse vaste vergoeding (investering, onderhoud…) - Jaarlijkse energiebesparingen - Gebouwmeerwaarde op het einde van het project Ⅰ Gebouwmeerwaarde is gebaseerd op conditiescores op het einde van het contract, dus eigenlijk zijn we niet zo erg geïnteresseerd in conditiescores tijdens het contract Ⅰ We stimuleren gebouwmeerwaarde die bewezen heeft dat ze energiebesparingen kan realiseren tijdens het contract Het is aan de ESCO om de NHW te optimaliseren… 2013 Fedesco
www.fedesco.be
[email protected]
Ⅰ Optie 1: ESCO financiert via externe (of interne) bank De jaarlijkse vergoeding omvat de terugbetaling (met interesten) van het investeringsdeel + het onderhoud en andere kosten
BANK Investering
EPC Opdrachtnemer (ESCO)
Realisatie van de energieprestatie Jaarlijkse
KLANT
vergoedingen
Een (groot) deel van de besparingen
2013 Fedesco
www.fedesco.be
[email protected]
Ⅰ Optie 2: Klant financiert (via externe bank)
De jaarlijkse vergoeding omvat alleen het onderhoud en andere kosten De klant die de éénmalige factuur voor de investering heeft betaald aan de ESCO, betaalt de bank terug via een afzonderlijke jaarlijkse vergoeding
BANK Jaarlijkse terugbetaling
Investering
EPC Opdrachtnemer (ESCO)
Realisatie van de energieprestatie Jaarlijkse
KLANT
vergoedingen
Een 2de deel van de besparingen Een 1ste deel van de besparingen
2013 Fedesco
www.fedesco.be
[email protected]
Ⅰ Optie 3: Klant financiert met eigen middelen De jaarlijkse vergoeding omvat alleen het onderhoud en andere kosten De klant betaalt de éénmalige factuur voor de investering aan de ESCO
Investering
EPC Opdrachtnemer (ESCO)
Realisatie van de energieprestatie Jaarlijkse
KLANT
vergoedingen
Een deel van de besparingen
2013 Fedesco
www.fedesco.be
[email protected]
Ⅰ Optie 4: EPPPC = Een energetische PPS
Er wordt een tijdelijke SPV (Special Purpose Vehicle) opgericht met kapitaal van de ESCO (en eventueel de klant en/of de bank) voor de duur van het project De SPV gaat schulden aan bij de bank om de investering te financieren De Klant betaalt de SPV de jaarlijkse vergoeding, inclusief het investeringsdeel, die op haar beurt de ESCO en de Kredietverstrekker betaalt
Aandeelhouders - ESCO - KLANT - BANK Jaarlijkse vergoedingen
EPC Opdrachtnemer (ESCO)
Dividenden
Betalingen
Een 1ste deel van de besparingen
2013 Fedesco
Kapitaal
Investering Realisatie de energieprestatie
SPV
van
“Eigenlijk alleen voor grote projecten”
KLANT
Schuld
Kredietverstrekker (BANK)
Een 2de deel van de besparingen www.fedesco.be
[email protected]
Ⅰ Andere bronnen van financiering? Ⅰ Europees (alleen voor grote projecten) • De Europese Investeringsbank ELENA (European Local ENergy Assistance) minimum hefboom 25 > Subsidiëring van technische bijstand = o.a. EPC projectfacilitator kost > Minimum ration investering : subsidiëring = 25
JESSICA (via een Participatiefonds of Urban Development Fund)
• European Energy Efficiency Fund (5 tot 25 M€) 265 million (EUR 125 Mio EERP, 75 Mio EIB, 60 Mio CDP (Cassa Depositi e Prestiti) and 5 Mio DB) Beheerd door Deutsche Bank (www.eeef.eu) Leningen, garanties, forfaiting + subsidiëring van technische bijstand
Ⅰ Federaal • Fedesco (100 M€): alleen voor de Federale Overheidsdiensten
Ⅰ Vlaams • Vlaams energiebedrijf: alleen voor Vlaamse overheidsdiensten 2013 Fedesco
www.fedesco.be
[email protected]
Ⅰ Welke financierings-opties? Ⅰ Hangt af van “wie financiert aan wie”? Ⅰ Verschillende opties, elk met hun eigen boekhoudkundige aspecten • Kredietfinanciering (lening) • Leasing (min 80% moet inwisselbaar zijn, bv. Niet voor isolatie) Financiële Lease Operationele) Lease
• Overdracht van schuldvorderingen (= vaak aanvullend aan Leasing) • Forfaiting (= overdracht zonder onderliggend lease-contract)
Ⅰ Voor meer details: “Financing Options for Energy Contracting Projects – Comparison and Evaluation” • www.ieadsm.org: Task 16 “Competitive Energy Services”/Publications 2013 Fedesco
www.fedesco.be
[email protected]
Ⅰ Budget-aspecten Ⅰ Er is nog geen vaste budgettaire behandeling van EPCprojecten in Vlaanderen of België • Federaal: FOD’s: Volledig budget als Vastleggingskrediet Jaarlijkse betaling als Vereffeningskrediet
• Steden en gemeenten Optie 1: Diensten (zoals onderhoud) > Op gewone dienst Optie 2: Werken + Diensten > Investering op buitengewone dienst > Diensten (onderhoud, project management, energiemanagement…) op buitengewone begroting
Vanaf 2014: Nieuwe Beleids- en BeheersCyclus (BBC) > het exploitatiebudget, het investeringsbudget en het liquiditeitenbudget (vergelijkbaar met wat op federaal niveau al bestaat) > EPC wellicht op investeringsbudget (verbinteniskrediet + jaarlijkse transactiekredieten). Gegarandeerde besparingen in mindering brengen ! 2013 Fedesco
www.fedesco.be
[email protected]
Ⅰ Boekhoudkundige aspecten Ⅰ Off balance-financiering klinkt mooi maar moeilijk in de praktijk te brengen Ⅰ Stabiliteitspact, Verdrag van Maastricht en ESR-95 (Europees Stelsel van Rekeningen van 1995) komen roet in het eten gooien Ⅰ In de praktijk zal bij derdepartijfinanciering het investeringsdeel meestal schuldverhogend zijn Ⅰ Dit zal de noodzaak vergroten om in bestekken en offertes het onderscheid te maken vergroten, zoals reeds in Frankrijk het geval is Ⅰ Conclusie: Case by case
2013 Fedesco
www.fedesco.be
[email protected]
Ⅰ Financieringkosten Ⅰ Terugkerende kosten • Interesten
Ⅰ Eenmalige kosten (Bij ESCO-financiering en operationele leasing verwerkt in jaarlijkse vergoeding) • Administratieve en dossierkosten • Eventueel voorafbetaling • Eventueel notariskosten
2013 Fedesco
www.fedesco.be
[email protected]
Ⅰ Andere bedenkingen Ⅰ Een besparingsgarantie heeft altijd een risicopremie • Hoe groter het risico voor de ESCO hoe groter de premie • Maar de kosten van de risicopremie zijn lager dan de baten
Ⅰ Naast de interesten zijn er soms andere financieringskosten • Bv. dossierkosten, notariskosten, expertkosten
Ⅰ Hoe omgaan met financiële variabelen? • Rente: vaste rente heeft de voorkeur boven variabele rente • Energieprijzen: vaste energieprijs afspreken in contract/bestek €-besparing = gegarandeerde kWh-besparing x vaste energieprijs • Inflatie: indexatie-mechanisme voorzien • Variabele brandstofkosten: indexatie-mechanisme voorzien “ESCO kan niet alle risico’s dekken, alleen prestatierisico’s”
Ⅰ Een goed M&V-plan en controle ervan is essentieel 2013 Fedesco
www.fedesco.be
[email protected]
Ⅰ Praktisch voorbeeld: Fedimmo
-project
Ⅰ 11 federale overheidsgebouwen in Brussel en Wallonië Ⅰ 92.457 m2 Ⅰ 15-jaar EPC-contract vervangt verplichting voor RdG voor een “klassiek” onderhoudscontract met totale waarborg Ⅰ 4 partijen • Fedimmo: Eigenaar • Regie der gebouwen: Huurder • FOD Financiën (+ FAVV + BELIRIS): Gebruikers • Fedesco: EPC projectfacilitator & derdeinvesteerder
Ⅰ 1,25 Miljoen €/jr energiefactuur en 176.000 €/jr onderhoud Ⅰ Geschatte investering: 1,5 à 2 miljoen € Ⅰ NHW geschatte totale kostbesparing over 15 jaar: 3,8 Miljoen € = 18% Ⅰ Geschatte energiebesparing: 220 k€/jaar
2013 Fedesco
www.fedesco.be
[email protected]
Ⅰ Financiële stromen
ESCO Jaarlijkse vergoeding = % van globale jaarlijkse vergoeding = f(onderhoudskost)
(Eigenaar)
Bonus/Malus energiebesparing & comfort Bonus/Malus Extra Gebouwmeerwaarde
(Huurder)
Eenmalige betaling van de factuur van de investeringen
(Gebruikers) Jaarlijkse vergoedingen = f(energiebesparingen)
(Derde investeerder) 2013 Fedesco
www.fedesco.be
[email protected]
Contact Christophe Madam Algemeen Directeur Fedesco
[email protected] Fedesco nv I Koningsstraat 47 I 1000 Brussel I Tel +32(0)2 762 02 80 www.fedesco.be www.knowledgecenter.be
2013 Fedesco
www.fedesco.be
[email protected]
