In dit nummer 1 - Excursie naar TNT 2 - In memoriam
In december ben ik op uitnodiging van TNT Post op bezoek geweest in het Sorteercentrum Nieuwegein. Het was een week voor de Kerst en we waren er aan het einde van de middag. Bij de presentatie die we kregen voorafgaand aan de rondleiding werd enige cijfers gepresenteerd waarvan ik vind dat ik u die niet onthouden mag. Het zijn in mijn ogen zeer indrukwekkende cijfers. TNT is opgedeeld in drie groepen en TNT als geheel heeft wereldwijd 161.582 mensen in dienst. Bij TNT Post werken wereldwijd 84929 mensen. In Nederland zijn 8100 dienstverleningspunten en beschikt men over 4200 voertuigen. Daarnaast beschikt TNT Expres over 47 vliegtuigen (de Nederlandse vliegtuigen zijn in Luik (België gestationeerd) en 26.760 voertuigen. De dienstverleningspunten in Nederland moeten binnen 5 kilometer van de Nederlandse bevolking liggen (globaal) en men streeft ernaar om in 2012 in Nederland 6000 postzegelverkooppunten te hebben. Dan over de poststukken en de verwerking ervan. Per dag worden 16 miljoen stuks post verwerkt op jaarbasis is dat 4,9 miljard. Hiervan is 92% zakelijk en 8 % consumentenpost. Er zijn 6 sorteercentra met 186.000 brievenbussen. In Nieuwegein wordt 16% van Ne-
ww w.
Herman Steijgerwalt
sm ic. nl
32e jaargang, nr. 6 Februari 2010
Excursie naar TNT
3 - Verzamelen, maar wat? 4 - Unser Sandmännchen
strooit al 50 jaar zand in kinderogen 5 - Privé uitgiften
Nieuw Zeeland
6 - Nader besproken
www.chinafilatelie.nl 7 - Colofon
8 - Molens worden
monumenten (2)
9 februari 2010
Ruilavond in het gebouw Maranatha, J.A. Burgerstraat 1 in Leerdam
derland behandeld zowel qua inwoners als aantal brievenbussen (3084). Indrukwekkend om te zien is dat de post gesorteerd wordt op postcode maar ook al op huisnummer zodat de postbesteller alleen maar de route hoeft af te lopen die de computer al uitgezet heeft. Wel moet de postbode (de baas van een aantal postbestellers) de zakelijke en de consumentenpost samenvoegen en daar het ongeadresseerde drukwerk aan toevoegen. Voor rouwbrieven geldt een apart circuit zodat de afzender ervan verzekerd kan zijn dat dit de volgende dag bezorgd kan worden. TNT doet daarnaast ook wat aan sociaal werk doordat ze sinds 2000 Partner zijn van het World Food Programme (WFP) Dit is een organisatie van de Verenigde Naties en actief in meer dan 80 landen met een voedselhulp voor 90 miljoen mensen. U ziet dus dat uw brief een hele (gecomputeriseerde) behandeling ondergaat voordat hij bij de geadresseerde is. Toen wij om 19.00 uur het pand verlieten zaten er tientallen medewerkers gereed in de hal om te beginnen want de kerstdrukte was zeer waarneembaar. Een leerzame ervaring rijker en dat wilde ik u niet onthouden. Ben Mol (voorzitter)
ww w.
Op zaterdag 2 januari 2010 hebben wij afscheid moeten nemen van Herman Steijgerwalt. Voor mensen vanuit de filatelie was hij een bekende zowel in Leerdam maar ook daarbuiten. Met name Herman was het die vanuit een groep verzamelaars het initiatief nam om de vereniging aan te sluiten bij de Nederlandsche Vereeniging van Postzegelverzamelaars. Hij ging graag naar de Algemene Vergadering van de NVPV en was er trots op als Leerdam zijn woordje meesprak en standpunten durfde in te nemen. Daarnaast was hij een enthousiast exposant. Hij beschikte over een zestal onderwerpen die hij kon exposeren. Behalve op onze jubileumtentoonstelling was hij actief als inzender op Postex in Apeldoorn. Vanaf 1999 was hij als inzender aanwezig. 9 Jaar was hij er vier dagen en bouwde zelf op. Zijn doelstelling was om de 10 jaar vol te maken en dat is met hulp dan ook gehaald. Het elfde jaar was hij ziek maar zijn inzendingen waren er wel. Grappig was dat Herman door velen, en ook door mij, werd aangesproken met meneer Steijgerwalt maar in Apeldoorn was dat anders, daar sprak iedereen elkaar met de voornaam aan en dus was hij voor allen Herman en dat vond hij prachtig. We hadden samen afgesproken dat dit zijn laatste termijn zou zijn als bestuurslid maar dat hij wel nog aanwezig zou zijn op onze Open Dag op 13 maart a.s. en dan wel met zijn prachtige verzameling oude ansichten. Helaas heeft hij dat niet meer mogen halen. Hij is op 27 december in zijn middagslaap overleden. Voor al zijn activiteiten in de filatelie is hij in 1991 onderscheiden door de KNBF met de zilveren speld. Niet alleen de familie van Herman zal hem missen, ook wij verliezen een nestor die zich enorm inzette voor de Leerdamse filatelie. Moge hij ruste in vrede. Ben Mol
sm ic. nl
In memoriam Herman Steijgerwalt
Herman Steijgerwalt aan het woord tijdens het 25-jarige jubileum van de NVPV Leerdam en Omstreken
In 1998 is ondergetekende in het bestuur terecht gekomen en werd de "secondant" van Herman. Het mededelingenblaadje werd door hem op de typmachine gemaakt. Net als de notulen, het jaarverslag, enz. Ook van zijn hand is een prachtig album naar aanleiding van het 25-jarig bestaan van de NVPV, afdeling Leerdam en Omstreken. Met de computer heeft hij nooit gewerkt, dus al snel ging ik het mededelingenblaadje maken, notulen, enz. Je kon bij Herman terecht met vragen, maar ook gaf hij je alle kansen om zijn werk over te nemen. Bij het overnemen van het secretariaat bleek dat hij veel dingen, vanaf de oprichting, bewaard heeft. Hiervoor zal de vereniging hem ook in de toekomst nog zeer dankbaar zijn. Arie Versluis Pagina 2
Wat een mooie locatie is Maranatha, hoorde ik heel vaak op de laatste twee clubavonden zeggen. Maar in deze mooie locatie hadden wij waarschijnlijk nooit gezeten als Herman Steijgerwalt in 1976 niet het sein op groen had gezet. Want Herman is één van de grondleggers van onze club geweest. Na twee pogingen onzerzijds om tot een grotere club met meer mogelijkheden te komen in Leerdam, was het Herman Steijgerwalt die zich hard maakte voor de nieuwe club. Hij kwam ook met de ludieke oplossing, waar voor -en tegenstanders zich in konden vinden. De club bestond uiteindelijk uit twee stromingen één van de zgn. tientjes leden en de nieuwe NVPV leden. Rinus van der Wal
Contributie senioren Het verenigingsjaar loopt van 1 januari tot 31 december. Het lidmaatschap kost € 34,- per jaar (2010). De betaling moet plaatsvinden voor 1 februari van het lopende verenigingsjaar. Betaalt u tussen 1 februari en 1 mei dan wordt er € 1,10 incassokosten in rekening gebracht, daarna worden de extra kosten € 2,20. Het postbanknummer van onze afdeling is 388956 t.n.v. Postzegelvereniging "Leerdam en omstreken", Leerdam. Via een berichtje in het mededelingenblaadje krijgt u het verzoek om het bedrag zelf over te maken. Contributie jeugd Voor inschrijving moet € 1,00 betaald worden, daarna betaalt men € 5,00 per jaar.
Rond snuffelend op www.postzegelblog.nl, kwam ik een artikeltje van Lia Vieveen tegen. Zij heeft dat artikeltje op 27 oktober geplaatst. Het artikeltje is op sommige punten wat aangepast.
Een aantal vaste bezoekers van de Postzegelblog heeft mij overtuigd dat ik de passie van het postzegel verzamelen zelf moet gaan ervaren. Want het is op zich wel bijzonder dat je een site over postzegels hebt en er zelf geen spaart. Maar tja… wat is of zou dan het thema zijn wat ik zou gaan kiezen? Dat gaf stof tot nadenken. Het thema moest dicht bij mij liggen. Iets waarvoor ik ‘liefde’ heb, ‘gek’ van ben en waarvan ik blij kan worden. Natuurlijk liep ik tegen een aantal standaard onderwerpen aan. Een ‘kijkje in de keuken van Lia’ zullen we maar zeggen: ► Ik fotografeer me een ongeluk als ik in de gelegenheid ben… dus zou dat dan wat zijn?
ww w.
Rondzendingen Het geld voor de rondzendingen moet overgemaakt worden op nummer 3641252 (Postbank), t. n.v. Beheerder rondzendverkeer NVPV.
Verzamelen, maar wat.
► Ik ben al jaren dol met internet… Online? Zou dat iets zijn? ► Sinds 1 jaar verblijdt een mooie Blauwe Rus ons gezin… poezen dus, maar dan alleen Blauwe Russen? Zo schoot er dus van alles door mijn hoofd. Maar eigenlijk vond ik het allemaal wat gewoon. Niet dat ik zo bijzonder ben. Helemaal niet! Maar ik vond het wel belangrijk dat het voor mezelf een bijzondere keuze was. En verder iets wat ook écht helemaal Lia was. Opeens was ik er uit. Ik wist het. Het zijn twee thema’s geworden. Een hele neutrale, maar o zo Lia en de ander… alles behalve neutraal. Had ik het lef om dat ook aan jullie en de buitenwereld te vertellen? Iets waarvan mijn beste vrienden en familie wel weten dat ik er een bepaalde fascinatie voor heb. Ik heb besloten
sm ic. nl
Goed om te weten
Filatelieloket In Leerdam is geen filatelieloket. Voor nieuwe uitgiften kunt u terecht op de ruilavond van onze vereniging of rechtstreeks bij Dhr. Mol.
Catalogi, tijdschriften e.d. Oude catalogi, tijdschriften, een Signoscope en UV-lamp worden op tafels in Maranatha gelegd. Op de ruilavond zelf kunt u daar gebruik van maken. Dit materiaal blijft in Maranatha en mag niet meegenomen worden. Allerlei Zoekt u iets of heeft u iets aan te bieden, maak dan gebruik van de rubriek "Vraag en Aanbod". Ook copy voor één van de volgende nummers is van harte welkom op het secretariaat.
Pagina 3
Voor mensen die langs onze oostgrens wonen en voor hen die geregeld naar de Duitse televisie kijken is het Sandmännchen geen onbekende. Al vijftig jaar strooit het kleine mannetje met zijn witte baard, een puntmuts en een zak in de hand generaties jongens en meisjes slaapzand in de ogen. Het was de Ostberliner Deutsche Fernsehfunk (DFF) die op 22 november 1959 Unser Sandmännchen de huiskamers instuurde; een week later volgde Sandmännchens Gruss für Kinder op de Sender Freies Berlin (SFB). Dertig jaar lang traden de Sandmännchen naast elkaar op, tot de hereniging van de DDR en de Duitse Bondsrepubliek. Tegenwoordig volgen dagelijks ongeveer 1,5 miljoen kinderen en volwassenen de avonturen van het zandmannetje. Dan in een auto, dan op ski’s, en dan weer op een boot. Het mannetje heeft de beschikking over onder andere 38 vliegtuigjes, 37 scheepjes en 30 voertuigjes voor de winter. Een hoogtepunt in zijn bestaan was in 1978, toen de astronaut Sigmund Jahn hem als een pop van 34 centimeter meenam in het ruimtevaartuig Sojuz 31. Naar aanleiding van “50 Jahre Unser Sandmännchen” is de serie Für die Jugend dit jaar geheel gewijd aan het zandmannetje. Op vier zegels in de waarden 45+20, 55+25, 55+25 en 145+55 eurocent, die 13 augustus 2009 zijn verschenen, beleeft hij allerlei avonturen. In de Middeleeuwen was de zandman een beroep. Hij verzamelde kwartszand dat men gebruikte bij
ww w.
Welke twee thema’s heb ik gekozen? 1. De zon – Dit is dus het veilige thema. Ik ben écht gek op de zon. De warmte, de gezelligheid, het licht en het heerlijke gevoel wat ik van de zon krijg. De rust die ik voel als ik geniet van de zon. Reden dus om postzegels met een zon te gaan sparen. 2. De dood – Het is eruit. Van de dood word ik niet blij. Maar ik ben er ook niet bang voor. De dood intrigeert mij al sinds ik een klein meisje ben. Ik heb jarenlang gedichten gespaard die in rouwadvertenties staan. Ik ben vaak bezig met hoe mijn eigen begrafenis eruit zal zien. En nee, ik wil niet dood. Nog lang niet! Maar door het sparen van postzegels over de dood, kan ik wat meer invulling geven aan mijn fascinatie. Het leuke van mijn thema’s, vind ik, is dat ze ook zo tegenstrijdig lijken. Licht – donker, warm – koud, blijheid – droevigheid etc. Tegenstrijdig, maar op de één of andere manier passen ze ook wel bij elkaar… Het ei is gelegd! Ik ga twee thema’s sparen. De eerste Google resultaten hebben al wel wat opgeleverd. Maar ook nog niet meer dan dat. Hoe kom je nu aan een postzegel uit China? Of uit de US? Zoeken op eBay of bij de diverse postbedrijven? Ik heb nog een weg te gaan.
Unser Sandmännchen strooit al 50 jaar zand in kinderogen
Deze maand Australië is voor veel leden een favoriet verzamelland. Net als in Nederland worden er zeer veel zegels uitgegeven. Een impressie.
sm ic. nl
dat ik dat lef heb en ik het hier met jullie ga delen.
Pagina 4
12 januari 2010 Chinees Nieuwjaar Dit keer de derde in de reeks, de tijger, het teken van moed. 2 zegels met waarden van 55c en $1,65. De zegels worden onder andere in een minisheet uitgegeven. 21 januari 2010 Bekende schrijvers 6 schrijvers krijgen ieder twee zegels (1 "gekleurde" en de andere "zwart-wit"). Hier zijn verschillende producten van gemaakt. Bijvoorbeeld een vel met daarop de 12 verschillende gegomde zegels of andere producten met de 6 schrijvers op zelfklevende zegels. Alleen de gekleurde zegels zijn gegomd. Alle zegels hebben een waarde van 55c. 9 februari 2010 Herdenking van de Royal Victorion Association of Honorary Justices Geen verdere gegevens bekend. 12-28 februari 2010 Olympische Winterspelen Voor iedere sporter die op de Olympische Spelen een gouden medaillle haalt, wordt een velletje uitgegeven met 10 dezelfde zegels van 55c. 16 februari 2010 Lachlan Macquarie Lachlan Macquarie wat van 1810 - 1821 Gouverneur van South-Wales. Vanwege dit feit zijn 4 verschillende zegels uitgegeven in een blokje van 4. De zegels zijn gegomd en hebben een waarde van 55c. Zie verder:www.stamps.com.
Prive uitgiften Nieuw Zeeland
► Internationale zegels. (5) Voor poststukken die naar het buitenland moeten, moet je een hogere frankeerwaarde hebben. Deze zegels hebben dat. De afbeeldingen op deze zegels zijn veelal New Zeelandse landschappen.
Kijk eens op www.newzealandmail.co.nz of vraag naar deze postzegels bij Arie Versluis
Het is een ontzettend mooi thema, de "privé-uitgiften" van Nieuw Zeeland. Het is echter heel jammer dat het zelfklevende zegels zijn, die heel moeilijk of nauwelijks af te
TNT Post
adv Themaboek 2007
1
30-07-2007
2
ww w.
In Nederland, maar ook in veel andere landen, zijn de persoonlijke zegels in. Nieuw Zeeland heeft een vijftal (misschien wel meer!) ondernemingen die zelf postzegels uitgeven. Vergelijk het met in Nederland de stadspost of Reli. Voorbeelden van Nieuw Zeelandse bedrijven zijn: Croxley Mail, Universal Mail New Zealand (NZM), Pete's Post, DX Mail en New Zealand Ltd Fastway Post. Als je alleen al kijkt naar de NZM, dan geven zij heel veel zegels uit. Zij hebben hun zegels opgedeeld in vijf groepen: ► Algemeen bruikbare zegels. (1) Deze zegels hebben afbeeldingen van landschappen, natuur en dieren. ► Persoonlijke zegels. (2) Deze zegels kun je als individu of als bedrijf laten maken. Dit kan een logo van het bedrijf zijn, of iedere willekeurige afbeelding. ► Advertentie zegels. (3) Een mini billboard worden ze ook wel genoemd. Je proudt of dienst promoten via postzegels. ► Liefdadigheids zegels. (4) Ook liefdadigheids-instellingen kunnen via eigen ontworpen postzegels extra geld ophalen. Je laat postzegels drukken voor de nominale waarde. Vervolgens komt er een toeslag op die bestemd is voor de instelling.
weken zijn. Je moet veel geduld hebben en je moet er niet om geven dat de postzegel er "dun" afkomt.
sm ic. nl
het schuren van houtdelen. De zandlevering gebeurde vaak in de avonduren en tegen de tijd dat men naar bed ging. Naar dit voorbeeld ontstond er in volksverhalen een sprookjesachtig zandmannetje. Dit mannetje bracht Hans Cristan Andersen weer op het idee Ole Luköje (1841) te scheppen, die kinderen een beetje zoete melk in de ogen druppelde, waardoor ze rustig en moe werden. Andersens Ole stond model voor het Duitse Sandmännchen. Uit de Leeuwarder Courant van 25 juli 2009 geschreven door Hero Wit
08:14
Pagina 1
3
4
5
Je ziet steeds meer in postzegels TNT Post geeft niet alleen prachtige
geïllustreerd met de mooiste foto’s.
postzegels uit, ook de overige post-
Per jaar verschijnen twee boeken
zegelproducten zijn niet te missen.
die niet mogen ontbreken in uw
Kent u onze schitterende thema-
verzameling.
boeken al? In deze zorgvuldig
De bijbehorende postzegels sluiten
samengestelde boeken leest u meer
we uiteraard bij. U bestelt deze
over het thema van een bepaalde
themaboeken gemakkelijk via
postzegeluitgifte. De boeken zijn
uw eigen postzegelvereniging.
Pagina 5
ww w.
www.chinafilatelie.nl Deze website is van de specialistische postzegelvereniging China. Eigenlijk is dat geen juiste benaming, want zij staan vermeld als studiegroep Chinafilatelie. De studiegroep heeft een viertal landen waar zij zich druk om maken en waar u op de site ook informatie en nieuwe uitgiften kunt vinden. Het betreft China, Macau, Taiwan en Hon Kong. Het eerste blad van deze site is overzichtelijk met een beknopte informatie en een tiental-links waarmee je verder in de site komt. Een informatiefolder geeft aan wat de studiegroep zoal doet. Zo is er een link naar de nieuwste emissies van China en via het hoofdstuk "Link naar gerelateerde sites" kun je bij de nieuwe emissies van Macau, e.d. komen. Jammer is dat je de Engelse taal moet beheersen om bepaalde artikelen te kunnen lezen. Ondanks deze handicap moet je wel de conclusie trekken dat er op deze site veel informatie is te vinden en dat de site up-to-date is. Het rapportcijfer dat deze site verdiend is een dikke 8.
sm ic. nl
Nader besproken
Pagina 6
SECRETARIAAT
Wat een geweldige opkomst. 26 aanwezige leden, waaronder dhr. en mevr. Van Lochem. Twee afzeggingen van dhr. Den Besten, Emck en Kaebisch. Het was heel gezellig in een ruime en prachtige zaal met goede verlichting. Iedereen wenste elkaar het allerbeste en een goede gezondheid toe. Toch was er tijd nodig om stil te staan bij het overlijden van Herman Steijgerwalt. In zijn openingstoespraak ging de voorzitter hier uitvoerig op in. Daarnaast ook een bedankje voor de vele leden die aanwezig waren op zijn begravenis. Ook kreeg dhr. Van Lochem, uit handen van de voorzitter, een plaquette uitgereikt voor zijn 25-jarig lidmaatschap van de vereniging. De overige tijd werd door veel leden goed benut, want er gingen weer veel zegels over van het een in het andere boek of er werden bij Johan Westerveld weer zegels weggehaald om af te weken. Een leuke bijkomstigheid was het feit dat Arie Versluis een aantal boekjes met zegels mijnde, waarvan de opbrengst bestemd was voor het Aids-project. Al met al een zeer geslaagde avond.
Fedor Kaebisch Fedor is verhuisd! Op 22 januari is Fedor verhuisd naar het nieuwe Emmahuis aan de Raadsliedenstraat 8. Hij heeft nu meer ruimte gekregen. Hopelijk krijgt hij nu ook meer ruimte om zijn hobby ontspannen uit te voeren. Dhr. van Genderen Dhr. van Genderen heeft momenteel nogal wat lichamelijke klachten, waardoor hij niet op de ruilavonden kan komen. Niet zo goed kunnen zien, slecht lopen, e.d. Gelukkig is hij nog goed in staat om een gesprek te voeren. Veel beterschap gewenst. Dhr. van Giessen Dhr. van Giessen heeft enkele Michel catalogussen voor de eigen bibliotheek, aan de vereniging geschokken. Daarvoor dank. Ook heeft hij enkele DAVO-mappen en andere materialen meegegeven. Op de verenigingsavond op 12 februari zijn deze materialen te bekijken en worden verloot. Ledenvergadering maart Op 9 maart vindt de jaarlijks terugkerende ledenvergadering plaats. Zijn er punten die u aan de orde wilt stellen en daar met het bestuur en de leden over wilt praten, geeft u dit dan door aan het secretariaat. Veiling in mei Het is nog (te) vroeg om nu al aan de veiling van 11 mei te denken. Toch wil ik u erop wijzen dat u het te veilen materiaal al kunt inleveren bij Rinus van der Wal of Cora Theunissen. U heeft tot uiterlijk 13 april de tijd om dit materiaal in te leveren. Open Dag Op 13 maart houden wij als vereniging een Open Dag. Wilt u hier bekendheid aan geven aan familie, vrienden of kennissen. Op 9 februari lieggen er flyers klaar om uit te delen. Ook heeft het bestuur 20 grote raamposters laten maken. Ook hier kunt u er eventueel een van meenemen.
ww w.
UITNODIGING
Op dinsdag 9 februari nodigt het bestuur u weer uit voor een gewone ruilavond, waarin wij weer heerlijk kunnen snuffelen in elkaars dubbelen. Hopelijk zijn we dan al goed ingeburgerd in ons nieuwe onderkomen "Maranatha". Op deze avond zullen we ook alvast wat afspraken maken over de organisatie van de Open Dag in maart. Wij rekenen op een goede opkomst en uw medewerking voor de Open Dag.
BESTUUR
sm ic. nl
TERUGBLIK
Pagina 7
Voorzitter Ben Mol Drossaardslaan 21 4143 BD Leerdam
[email protected]
Secretaris Arie Versluis De Waterloop 27 4141 JV Leerdam
[email protected] Penningmeester Carel Kiesel Eksterlaan 28 4143 AC Leerdam
[email protected] Algemeen Adjunct Rinus van der Wal Dimmerlaan 58 4143 BT Leerdam
[email protected]
Overige bestuurslid Cora Theunissen Leerdam Rondzendverkeer Frits van Lavieren Jeugdleiding Cora Theunissen
EVENEMENTEN Verzamelbeurzen Drechtsteden Zij hebben op 20 maart een verzamel- en postzegelbeurs georganiseerd in partycentrum De Lockhorst in sportlaan 1 in Sliedrecht. Zie ook www.verzamelbeurzendrechtsteden.nl. NunspeetOp elke 1e zaterdag van de maand kunt U van 13.15 – 16.30 uur in “de Wheme” terecht voor het kopen en verkopen van zegels van/aan handelaren. Zie ook www. wijverzamelenpostzegels.com.
sm ic. nl
Uitnodiging ruilavond van 9 februari 2010
De ruilavond in januari, in het gebouw Maranatha, is een succes geweest. Een mooie zaal, helaas niet veel (nieuwe) leden voor de jeugdclub. Kom je ook op 9 februari? Vergeet niet om je pincet en het puntenboekje mee te nemen. Ik verwacht jullie om 19.15 uur.
Molens worden monumenten (2)
ww w.
In januari heb ik al verteld dat je niet altijd op molens kunt vertrouwen. Je bent immers afhankelijk van de wind en die wind is er niet altijd. Denk maar aan de afgelopen maand met al dat ijs en sneeuw. Niet alleen de windmolens maar ook de watermolens werden vervangen door nieuwerwetse energiebronnen. Bij windmolens werd geprobeerd om met behulp van wiekverbeteringen, het aantal draaiuren en daardoor de productie op te voeren. Het was echter vechten tegen de bierkaai. Zelfs de in ons land veel toegepaste stroomlijnwieken mochten niet baten. Uiteindelijk verloren de windmolens toch de strijd tegen de nieuwe energiebronnen. Niet alleen stoom en stroom hebben de windmolens van het toneel doen verdwijnen. Ook de geringe capaciteit die met windmolens verkregen werd, is oorzaak van de ondergang van de windmolens. Voor het droogmalen van de Haarlemmermeer bijvoorbeeld zouden meer dan tweehonderd windmolens nodig zijn geweest. Vanwege de enorme kosten voor zoveel molens werd het werk bijna twee eeuwen uitgesteld. Uiteindelijk kwam de drooglegging er in 1848. Echter zonder windmolens! Die stoomgemalen maalden de polder in korte tijd droog. Inmiddels zijn ook deze stoomgemalen blijvende monumenten geworden omdat ze vervangen zijn door elektrische gemalen. Het werken op de windmolens was zeer zwaar en met onregelmatige werktijden, afhankelijk van de aanwezige wind. De arbeiders op de molens zagen de enorme verbeteringen in de nieuwe ‘fabrieken’. Zij kozen daarom massaal voor deze nieuwe arbeidsplaatsen. De molens kwamen buiten bedrijf. Enkele werden verkocht, afgebroken en elders weer opgebouwd om dienst te gaan doen als plattelandskorenmolens. De meeste echter vervielen tot ruines. Een koppel molenstenen heeft maar een kleine capaciteit. Bij redelijke wind ongeveer vierhonderd kilo meel per uur. Te klein om aan de steeds groeiende vraag naar meel te kunnen voldoen. Walsen, oorspronkelijk gemaakt van porselein en aangedreven door elektromotoren namen de taak van de molenstenen over. Een van de eerste meelfabrieken met walsenmolens in ons land was de N.V. Walsenmolen te Sas van Gent. Veel eigenaren van korenmolens op het platteland bleven, uit liefde voor hun vak maar ook vanwege brood op de plank, doormodderen tot in het midden van de vorige eeuw. Een vetpot was het in het geheel niet. Helaas: uiteindelijk konden ze het toch niet bolwerken tegen de grote meelfabrieken. De kleine ambachtelijke water en windmaalbedrijven zijn vervangen door immense fabriekscomplexen. Het maalproces is geheel computergestuurd. Daar komt geen molenaar meer aan te pas. Die heeft andere bezigheden moeten zoeken.
Pagina 8