Evidence-Based Nursing
Bart Geurden, RN, MScN
Trends in Verpleegkunde • Jaren 1980: Systematisch werken – Focus op proces
• Jaren 1990: Verpleegkundige diagnostiek – Focus op taal – Aandacht verschuift van proces naar outcome
• Jaren 2000: Evidence-Based Nursing – Focus op wetenschappelijke probleembenadering
Ontstaan Evidence-Based Nursing Trends die ontstaan van Evidence-Based Nursing beïnvloeden: • Evidence-based medicine • Nursing research • ICT, internet en World Wide Web
Ontstaan Evidence-Based Medicine • De term evidence-based medicine is in de jaren 1980 ontstaan aan de McMaster Medical School in Canada, oorspronkelijk als naam voor een nieuwe onderwijsmethode voor artsen
Contrast: “Traditioneel” vs. “Evidence-Based Medicine” TRADITIONAL: • Identify the Problem • Use your Experience
• •
• Ask a Colleague • Consult a Textbook
• •
• Read a Review
•
EBM: Formulate a Question Conduct Search of Literature Select Key Articles Critically Judge the Articles Apply result to Patient
Evidence-Based Medicine ‘It is surely a great criticism of our profession that we have not organised a critical summary,…, adapted periodically, of all relevant randomised controlled trials’ Archie Cochrane, 1979
Evidence-Based Medicine “Ongeveer 15% van de medische behandelingen zijn wetenschappelijk stevig onderbouwd,…” Archie Cochrane, 1979
Evidence-Based Medicine “…dus is 80 tot 90 % van wat we doen kwakzalverij!”…
Probleemoplossende benaderingen - ook in verpleegkunde -
• In elke klinische situatie zijn er verschillende probleemoplossende benaderingen of attitudes mogelijk: • • • • •
Gissen en missen (Trial and error) Traditie (Tradition based) Intuïtie (Confidence based) Ervaring (Experience based) Gehoorzaamheid (Obedience based)
Probleembenadering Verpleegkundige diagnose
Voorkeur, wens, Verwachting van patiënt
traditioneel Ervaring, intuïtie, gehoorzaamheid, traditie
Rituelen gewoonten Mythen
Beslissing rond diagnose en behandeling
Probleembenadering • Die traditionele probleembenadering in de verpleegkunde heeft geleidt tot
Rituelen Mythen Gewoonten
die geen plaats laten voor het toepassen van resultaten uit verpleegkundig wetenschappelijk onderzoek.
Probleembenadering Verpleegkundige diagnose
Voorkeur, wens, Verwachting van patiënt
traditioneel Ervaring, intuïtie, gehoorzaamheid, traditie
Rituelen gewoonten Mythen
Beslissing rond diagnose en behandeling
Evidence -Based Nursing Voorkeur, wens, Verwachting van patiënt
Verpleegkundige diagnose traditioneel Beantwoordbare vraag Expertise, intuïtie,
Beslissing rond diagnose en behandeling
gehoorzaamheid, traditie
Evidence-Based Kritisch lezen
Zoeken en vinden van relevante artikels
Vijf stappen van EBNursing 1. Probleem vertalen in een beantwoordbare vraag 2. Efficiënt zoeken naar het beste bewijsmateriaal 3. Kritische beoordeling kwaliteit 4. Relevantie van effect beoordelen 5. Toepassen (implementeren & borgen)
Nieuwe uitdagingen in de opleiding Nieuwe vaardigheden in verpleegkunde: • Klinisch probleem vertalen in een beantwoordbare vraag (PICO) • ICT-toepassingen (zoekvaardigheden) • Lezen van onderzoeksresultaten (Toegepast Wetenschappelijk Onderzoek, leesvaardigheden) • Technisch Engels
Is de persoon in staat om huishoudelijke act. weer op te nemen?
Vermoeidheid door MS beperkt het uitvoeren van ADL - functies
1
?
Draagt adviesverlening over energiesparende technieken bij aan het verminderen van de vermoeidheid tijdens het uitvoeren van dagelijkse activiteiten bij personen met MS?
5 Start advies indien relevant voor deze persoon
2 evidence
collega’s
4
client Wat is het resultaat van deze studies? Is de evidence sterk genoeg? Zijn deze studies toepasbaar op deze persoon?
3
Evidence Based Practice
Context Literatuur
EB Practice
Klinische beslissing Kennis, ervaring, en voorkeuren van verpleegkundigen
& Implementatie & borging
Kuiper et al., 2004
Waarden en voorkeuren van patiënten
Evidence Based Health Care
Context GHzorg
Kennis, ervaring en voorkeuren
alle professionals van
Literatuur
EBHC
Klinische beslissing
& Implementatie + borging
in gezondheidszorg
Kuiper et al., 2004
Waarden en voorkeuren van patiënten
Definitie “Gewetensvol, expliciet en oordeelkundig gebruik maken van het huidige, beste bewijsmateriaal om beslissingen te nemen voor individuele patienten.” Sackett 1996; Offringa 2000
wat betekent dit precies - telt alleen bewijs uit wetenschappelijk onderzoek? (en andere zaken dan? Hoe goed is dat bewijs, als het er al is?)
Definitie • Gewetensvol, expliciet en oordeelkundig gebruik slaat op de vertaalslag die gemaakt moet worden om „het beste bewijsmateriaal‟ succesvol toe te passen, én recht te doen aan de individuele omstandigheden van de patiënt.
Definitie Kuiper et al. (2004), Cox et al (2004) in navolging van Sackett & Offringa:
Bij EBM gaat het om klinische beslissingen op basis van het best beschikbare bewijs, in combinatie met de kennis en ervaring van de behandelaar en de waarden en voorkeuren van de individuele patiënt. • ruimer en realistischer • Laat ruimte voor andere zaken zoals praktische mogelijkheden, financiële randvoorwaarden en wensen van de patiënt
Internet • 1964: ontstaan voorlopers internet • 1989: De grondslagen voor het WWW worden gelegd bij het CERN-instituut te Genève door de Vlaming Robert Cailliau en de Brit Tim Berners-Lee. • 1990: start commercialisering • 1991: het WWW wordt in gebruik genomen (Al Gore)
Internet • In 1989 worden de eerste Belgische netwerken op het (beperkte) internet aangesloten (www bestond nog niet). • De eerste jaren waren er eigenlijk nauwelijks internetgebruikers te vinden. • De echte doorbraak is er gekomen wanneer de Universiteit Gent besloot aan alle studenten internettoegang te geven. • Vandaag kan je als student aan alle universiteiten en hogescholen gratis inloggen op het internet
