Evaluatie
Minimabeleid 2006
gemeente De Marne
Inleiding De gemeente De Marne heeft haar minimabeleid in april 2006 geëvalueerd en besloten aanvullend op het reeds bestaande beleid een aantal regelingen toe te voegen (in de opsomming met een * aangemerkt). In verhouding met andere (vergelijkbare) gemeenten voert De Marne een redelijk ruimhartig minimabeleid. Het beleid er op gericht mensen te ondersteunen waar nodig, zonder de prikkel tot het verwerven van een eigen inkomen weg te nemen. Met deze nota (dit onderdeel) wordt beknopt inzicht gegeven in de realisatie van het minimabeleid in 2006. U treft een kort omschrijving van de regeling aan en de daarbij behorende toekenningen en kosten. Alle bedragen zijn op hele euro’s afgerond. In het overzicht zijn twee onderdelen opgenomen welke niet per definitie als minimabeleid zijn aan te merken. Dit zijn de uitstroom- en vrijwilligerspremie. Deze premies worden verstrekt op basis van de re-integratieverordening om extra kosten die gepaard gaan met het verrichten van arbeid en of activiteiten in het kader van re-integratie te vergoeden. In haar minimabeleid kent de gemeente De Marne de volgende onderdelen 1. Individuele bijzondere bijstand 2. Tegemoetkoming voor chronisch zieken en gehandicapten 3. Participatiefonds 4. Schuldhulpverlening 5. Langdurigheidtoeslag 6. Kwijtschelding gemeentelijke belastingen 7. Computerregeling voor schoolgaande kinderen (*) 8. Tegemoetkoming voor scholieren die voor het eerst naar voortgezet onderwijs gaan (*) 9. Uitstroompremie (*) 10. Vrijwilligerspremie 11. Collectieve ziektekostenverzekering (*) Communicatie Om klanten te informeren over de mogelijkheden binnen het minimabeleid is op diverse wijzen gecommuniceerd. Klanten worden met name geïnformeerd via de maandelijkse nieuwsbrief. Daarnaast heeft iedere klant begin 2006 ( en daarna bij iedere nieuwe aanvraag) het “spelregelboekje” ontvangen waarin de regelingen staan vermeld. In de persoonlijke gesprekken wordt het minimabeleid met de klanten besproken. Bij een aanvraag WWB wordt de klant tevens gewezen op de mogelijkheden binnen het minimabeleid. De regelingen worden regelmatig besproken met de cliëntenraad en het gehandicaptenplatform. De cliëntenraad heeft aangegeven zeer positief te zijn over de communicatie met klanten betreffende de regelingen en met name over de toepassing van de vrijwilligerspremie. De burger zonder bijstand kan de informatie vinden op de website en in de gemeentegids. Tevens worden alle verordeningen en regelingen bij vaststelling gepubliceerd in de Ommelander Courant. Het lijkt Sociale Zaken en Werk wenselijk eens per kwartaal een regeling onder de aandacht te brengen in de plaatselijke huis aan huis bladen. Dit is bij de invoering van de collectieve ziektekostenverzekering in december 2006 met succes gerealiseerd. .
1. Individuele bijzondere bijstand In bijzondere omstandigheden kan bijstand worden verleend voor extra kosten. Het gaat dan vaak om paramedische kosten (eigen bijdragen ziekenfonds, aanschaf bril). Het recht op bijzondere bijstand is vastgelegd in artikel 35 van de Wet werk en bijstand voor zover de alleenstaande of het gezin niet beschikt over de middelen om te voorzien in de uit bijzondere omstandigheden voortvloeiende noodzakelijke kosten van het bestaan en deze kosten naar het oordeel van het college niet kunnen worden voldaan uit de bijstandsnorm, de langdurigheidtoeslag, het vermogen en het inkomen. Alle aanvragen worden door de afdeling Sociale Zaken en werk getoetst op de criteria opgenomen in artikel 35. Aantal toekenningen Totale uitgaven
: :
110 € 34.408
Naast paramedische kosten is in 2006 bijzondere bijstand met name verstrekt voor maaltijdvoorziening, huishoudelijke en/of gezinshulp, woonkostentoeslag, vervoerskosten, rechtsbijstand, borgstellingen en dieetkosten. Uit de bijzondere bijstand worden ook de kosten voor aanvullende uitkeringen voor jongeren gefinancierd. Dit is voor de gemeente De Marne een relatief hoog bedrag doordat er in 2006 extra asielzoekers moesten worden gehuisvest. Veelal betrof dit jonge asielzoekers, die daarnaast geplaatst zijn in “dure” huurwoningen waardoor ook het recht op woonkostentoeslag bestaat, omdat zij op basis van hun leeftijd niet in aanmerking komen voor huurtoeslag. De extra instroom van asielzoekers heeft dus een kostenverhogend effect op de bijzondere bijstand in de gemeente.
2. Tegemoetkoming voor chronisch zieken en gehandicapten In 2004 zijn de vergoedingen vanuit het ziekenfonds gewijzigd. Daar waar het ziekenfonds niet meer vergoedt, vergoedt de gemeente in principe ook niet. In de gevallen waar het om financiële redenen uit het ziekenfonds is gegaan, kan worden overwogen dit via bijzondere bijstand te vergoeden. Huishoudens met een laag inkomen kunnen deze kosten niet zelf betalen. Daarnaast krijgt de gemeente extra geld om iets te doen voor chronisch zieken en gehandicapten. Ook deze groep heeft het over het algemeen niet makkelijk. In verband met voorgaande is begin 2005 besloten een tegemoetkoming te verstrekken aan deze doelgroep. De hoogte van de tegemoetkoming in april 2006 vastgesteld op € 200 (tot die tijd € 250). Aantal toekenningen Totale kosten
: 110 (28 x € 250 en 82 x € 200) : € 23.400
3. Participatiefonds Alle kosten voor lidmaatschap, entree voor sport- en culturele activiteiten worden vergoed. Hoewel het geen culturele- of sportactiviteiten zijn, werden de kosten voor de peuterspeelzaal en de aanschaf van een ID-kaart in 2003 wel vergoed. Voorstel is om dit nu weer te doen. Reiskosten en kosten voor sportkleding en -materiaal worden niet vergoed. Er kan per lid van het huishouden een bedrag van maximaal € 200 per jaar worden vergoed. De kosten moeten per activiteit worden aangetoond d.m.v. betaalbewijzen (per persoon is niet altijd mogelijk omdat ouders voor de kinderen betalen.) Aantal aanvragen Totale kosten
: 90 aanvragen : € 11.428
4. Schuldhulpverlening Eind 2001 is een overeenkomst afgesloten met de GKB inzake schuldhulpverlening ten behoeve van inwoners uit de gemeente De Marne. De gemeente heeft gekozen voor de enkelvoudige aanpak. Dit houdt in dat alleen aan een oplossing van de financiële problematiek wordt gewerkt, en niet aan de oorzaak of gevolgen van de problematiek. De GKB biedt persoonlijke begeleiding en ondersteuning, als de deelnemer voldoet aan de voorwaarden en volledig instemt met de door de GKB gestelde verplichtingen. Dit gebeur in de vorm van bemiddeling bij financiële problemen, het geven van financiële adviezen en het verzorgen van een schuldsanering of schuldregeling. De evaluatie over 2006 wordt door de GKB gerealiseerd en wordt zodra bekend aan het college ter kennis gegeven. Totale kosten
: € 52.568
5. Langdurigheidtoeslag Voor mensen van 23 tot 65 jaar die lange tijd moeten rondkomen met een minimum inkomen en die niet snel een baan kunnen vinden is er sinds 2004 de langdurigheidtoeslag (artikel 36 van de Wet werk en bijstand). Als een uitkeringsgerechtigde ten minste vijf jaar niet gewerkt heeft en er ook geen arbeidsperspectief op korte termijn bestaat kan hem/haar eens per 12 maanden een toeslag worden toegekend. De langdurigheidtoeslag bedroeg in 2006 voor gehuwden € 473,00, voor een alleenstaande ouder € 425,00 en voor een alleenstaande € 331,00 per jaar. Nieuwe wetgeving (5 juli 2006)biedt de gemeente de mogelijkheid de langdurigheidtoeslag iets ruimer te kunnen toepassen, dan voorheen gebruikelijk was. In verband met het vertrek van de beleidsmedewerker sociale zaken en werk is de nieuwe regelgeving nog niet in de gemeente vastgesteld. Verwacht wordt, dat de nieuwe regelgeving medio maart kan worden vastgesteld en met terugwerkende kracht tot 1 januari 2006 in zal gaan. In 2006 zijn 4 aanvragen langdurigheidtoeslag afgewezen welke op basis van de nieuwe wetgeving mogelijk toch in aanmerking komen voor toekenning. Zodra het nieuwe beleid is vastgesteld zullen deze aanvragen opnieuw in behandeling worden genomen. Tevens is middels publicatie klanten de mogelijkheid geboden om voor 1 februari 2007 nog een aanvraag over 2006 in te dienen. Deze aanvragen worden op grond van het nieuwe beleid getoetst. Aantal toekenningen Totale kosten
: 43 personen : € 19.811
6. Kwijtschelding gemeentelijke belastingen Op grond van de Invorderingswet verleent de gemeente aan huishoudens met een minimum inkomen kwijtschelding van gemeentelijke belasting. De norm voor dit inkomen is 100% van het bijstandsniveau. De beoordeling van de verzoeken om kwijtschelding geschiedt door het Waterschap. In 2006 is in samenwerking tussen de afdelingen Belastingen, Sociale Zaken en Werk en het Waterschap afgesproken, dat het Waterschap een verkorte procedure zal gaan hanteren voor iedereen die het voorafgaande jaar ook al een kwijtschelding heeft gekregen. Aantal toekenningen Totale kosten
: 210 personen : € 56.382
7. Computerregeling voor schoolgaande kinderen In de raadsvergadering van 14 maart 2006 heeft de gemeente de computerregeling voor schoolgaande kinderen vastgesteld. Minima - met een kind tot 18 jaar die naar het voortgezet onderwijs gaat - die niet beschikken over een computer kunnen een aanvraag voor een bijdrage in de aanschaf van een computer bij de afdeling Sociale Zaken en Werk indienen. Er wordt maximaal een bedrag van € 1.000 voor de aanschaf van een computer en noodzakelijke accessoires (zoals een printer) vergoed. Kosten voor internet worden niet vergoed. Aantal toekenningen Totale kosten
: :
3 € 2980
8. Tegemoetkoming voor scholieren die voor het eerst naar voortgezet onderwijs gaan In de raadsvergadering van 14 maart 2006 heeft de gemeente besloten gezinnen met kinderen die voor het eerst naar de middelbare school gaan te compenseren voor de daarmee gepaard gaande extra kosten als bijvoorbeeld fiets en boekentas. Voor deze kosten wordt een eenmalige maximale tegemoetkoming verstrekt van € 500 per aanvraag. Aantal toekenningen Totale kosten
:2 : € 415
9. Uitstroompremie Bij het aanvaarden van werk met een hoger inkomen vallen veel voorzieningen gedeeltelijk of geheel weg. Ter gedeeltelijke compensatie van deze kosten en als stimulering wordt aan de exuitkeringsgerechtigde een premie worden verstrekt. De premie wordt eenmalig verstrekt en bedraagt € 1000. Voorwaarde voor de premie is, dat betrokkene door het aanvaarden van werk uit de uitkering stroomt. Deze uitstroom moet structureel zijn, dat wil zeggen tenminste 6 maanden. Bovendien moet hij/zij voor het aanvaarden van het werk ten minste 12 maanden bijstand hebben genoten. Aantal toekenningen Totale kosten
:2 : € 2.000 (werkdeel)
10. Vrijwilligerspremie Op basis van de re-integratieverordening kunnen klanten die op grond van een trajectovereenkomst vrijwilligerswerk verrichten omdat het vinden regulier werk (nog) niet tot de mogelijkheden behoort per jaar een premie ontvangen van € 250,00. Om voor de premie in aanmerking te komen dient de klant ten minste 12 maanden gemiddeld 4 uren per week aantoonbaar werkzaamheden in het kader van vrijwilligerswerk of sociale activering hebben verricht. Aantal toekenningen Totale kosten
:6 : € 1.500 (werkdeel)
11. Collectieve ziektekosten verzekering In december 2006 is voor de minima in de gemeente een overeenkomst met Menzis gesloten voor een collectieve ziektekostenverzekering. De korting die de burgers ontvangen bedraagt € 5,00 op de basispremie en 9% op de afgesloten aanvullende verzekeringen. Voor de gemeente worden hiervoor geen kosten in rekening gebracht. Wel heeft de aanmeldprocedure een behoorlijk beslag gelegd op de inzet van de medewerkers van Sociale Zaken en Werk. Middels publicaties in de huis aan huisbladen en de nieuwsbrieven konden klanten en andere minima zich bij Sociale Zaken en Werk melden voor aanmelding. Klanten die reeds verzekerd waren bij Menzis hoefden niet te reageren als zij gebruik wilden maken van de korting. Hierdoor is een zeer grote doelgroep bereikt. Inmiddels hebben 259 klanten (inclusief partners) en 34 andere minima gebruik gemaakt van de mogelijkheid zich aan te melden voor de collectieve ziektekostenverzekering.
Financieel 1. Individuele bijzondere bijstand 2. Tegemoetkoming chr. zieken en gehandicapten 3. Participatiefonds 4. Schuldhulpverlening 5. Langdurigheidtoeslag 6. Kwijtschelding gemeentelijke belastingen 7. Computerregeling voor schoolgaande kinderen 8. Tegemoetkoming voortgezet onderwijs. 9. Uitstroompremie 10. Vrijwilligerspremie 11. Collectieve ziektekostenverzekering
€ € € € € € € € € € €
34.408 23.400 11.428 52.568 19.811 56.382 2.980 415 2.000 (*) 1.500 (*) 0
Totale kosten minimabeleid 2006 (*) waarvan kosten ten laste van het werkdeel
€ €
203.392 3.500
Evaluatie nieuw beleid 2006 Op 14 maart 2006 zijn drie nieuwe regelingen vastgesteld. In het collegevoorstel van 3 januari 2006 is een prognose gemaakt voor wat betreft de te verwachten aanvragen. Bijgaand een overzicht van deze prognose afgezet tegen over de realisatie 2006. Regeling Computerregeling Voortgezet onderwijs Uitstroompremie
Prognose 20 17 22
Werkelijk 3 2 2
Begroting € 20.000 € 8.500 € 22.000
Realisatie € 2.980 € 415 € 2.000
Geconcludeerd kan worden, dat in de praktijk minder aanspraak is gemaakt op de nieuwe voorzieningen dan verwacht. Gedeeltelijk is dit te verklaren doordat er altijd sprake is van een aanloop periode. Hierdoor en omdat de regeling pas in maart is vastgesteld zou de (jaar)prognose met 50% moeten worden bijgesteld. Echter ook bij een bijgestelde prognose blijft de werkelijke aanvraag ver achter op de verwachting. Sociale Zaken en Werk is van mening, dat extra publicatie noodzakelijk is om de regelingen meer bekendheid te geven. Of dit direct zal leiden tot meer aanvragen is onzeker. Wel wordt verwacht, dat in 2007 meer aanvragen zullen worden ingediend omdat de regeling nu vanaf het begin van het jaar bekend is. De prognose voor de uitstroompremie is te hoog geweest omdat de uitstroompremie pas na 6 maanden na uitstroom kan worden aangevraagd. Het is daarom slechts vanaf juli 2006 mogelijk aanspraak te maken op de uitstroompremie. Bij uitstroom wordt de klant een aanvraagformulier toegestuurd welke na 6 maanden kan worden ingediend. In december 2006 heeft een extra actie plaatsgevonden om de collectieve ziektekosten verzekering onder de aandacht van klanten en burgers te brengen. Het is zeer succesvol gebleken, daar het overgrote deel van het klanten bestand heeft gekozen voor deelname. Klanten hebben de mogelijkheid gehad bezwaar te maken tegen deelname. Uit deze bezwaren is gebleken, dat zij dan vaak al via andere organisaties (bijv. FNV) een aanbod collectieve ziektekostenverzekering hebben gehad.
