Euro-Mediterraan Centrum Migratie & Ontwikkeling

JAARVERSLAG EMCEMO 2014

1

Euro-Mediterraan Centrum Migratie & Ontwikkeling Eerste Weteringplantsoen 2c 1017 SJ Amsterdam [email protected] Tel: 0031 (0)20-4288825 Fax: 0031 (06)-55818828 www.emcemo.nl

4


Inhoud 1. Inleiding

.................................................................6

2. EMCEMO: missie, visie en doelstellingen 3. Sociaal Juridisch Spreekuur

8

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10

3.1 Activiteiten en de toelichting van het Sociaal Spreekuur . . . . . . . . . . . . . . . 11 3.2 Het opleiden van stagiaires . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .12 3.3 Stand van zaken rondom het Sociale Verzekeringsbank. . . . . . . . . . . . . . . . .13

4. Burgerschap en participatie

........................

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .16

4.1 Burgerschap bindt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16 4.2 Activiteiten rondom de Gemeenteraadsverkiezingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . .20 4.3 Tijd om te verbinden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23 4.4 Mocro’s in Mokum . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24

5. Islamofobie en Discriminatie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32

5.1 Collectief tegen Islamofobie en Discriminatie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32 5.2 Training IMAN .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34 5.3 Meldpunt Islamofobie en Discriminatie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .36 5.4 Erkenning Islamofobie als aparte discriminatiegrond . . . . . . . . . . . . . . . . . . .37 5.5 Dag tegen Racisme en Discriminatie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39 5.6 Islamofobie, de ervaringen van de strijd om Islamofobie op de maatschappelijke en politieke agenda te krijgen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43

6. Overige activiteiten

50 6.1 Recht op Moedertaal Onderwijs . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50 6.2 Culturele activiteit: Ahmed Snoussi ‘’Bziz’’ in de Meervaart . . . . . . . . . . . . 35 .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .


5

1. Inleiding In 1998 werd het Euro-Mediterraan Centrum voor Migratie en Ontwikkeling (EMCEMO) opgericht. In de jaren die volgden heeft EMCEMO zich met hart en ziel ingezet voor de belangen van Mediterrane migranten en hun relatie tot de Nederlandse en Marokkaanse samenleving.

Door het bieden van steun, het geven van voor-

richten op de belangen van hun achterban en hun

lichting, het organiseren van debatten en projecten,

betekenis voor de Nederlandse samenleving.

het stimuleren van politieke participatie en burger-

De samenwerking tussen deze organisaties heeft een

schap, het vormen van netwerken en vele andere

meerwaarde, alleen al door het benutten van elkaars

activiteiten kunnen we stellen dat EMCEMO

expertise. Daarnaast heeft deze netwerkvorming

gedurende de afgelopen jaren veel betekend heeft

vele praktische voordelen. Een en ander leidt tot

voor de migrantengemeenschap in Amsterdam (en

versterking van de capaciteit van de organisaties, via

Nederland), hun relatie met het land van herkomst en

training, advies etc.

voornamelijk hun relatie tot- en hun positie binnen de steeds veranderende Nederlandse samenleving.

Bezuinigingen als gevolg van de financiële crisis zijn

Door alert te zijn op hetgeen er in de samenleving

van invloed op het functioneren en voortbestaan van

speelt en de vinger aan de pols van de politiek te

de diverse migrantenorganisaties. In de integratienota

houden streeft EMCEMO naar een Amsterdam en een

die de overheid uitbracht in 2011 wordt gestreefd

Nederland waarin burgers ongeacht hun religieuze,

naar het loslaten van het multiculturele denken. Toch

culturele en politieke achtergronden en ongeacht

is het nog steeds zo dat onze doelgroep te maken

hun geslacht en seksuele voorkeur, gelijke kansen

heeft met achterstelling, discriminatie, islamofobie en

hebben op politieke en maatschappelijke participatie

andere migranten gerelateerde problematiek.

en met respect voor verschillen samenleven.

De verbindende functie die de migranten zelforganisaties vormen tussen migranten en de samenleving is van

6

In de loop der jaren is een groot netwerk ontstaan

een niet te onderschatten waarde. EMCEMO heeft

van migrantenorganisaties die zich, net als EMCEMO,

zich, samen met de andere migrantenorganisaties


ook in het afgelopen jaar weer ingezet voor

islamofobie. Op deze manier wordt het kader van de

belangenbehartiging van migranten in Nederland

maatschappelijke organisaties opgeleid en de achter-

2014 was voor EMCEMO weer een jaar waarin een

ban geïnformeerd over veranderende wetgeving en

veelheid aan activiteiten gerealiseerd is.

andere relevante ontwikkelingen.

Onze organisatie heeft zich opnieuw ingezet voor migranten en hun belangen in Nederland en in het

Gedurende 2014 initieerde EMCEMO een verscheiden-

land van herkomst en heeft ernaar gestreefd hun

heid aan activiteiten en debatten betreffende diverse

maatschappelijke positie dusdanig te verbeteren dat

onderwerpen, daarbij werd steeds gebruik gemaakt

zij volwaardig deel kunnen uitmaken van de samen-

van sociaal-cultureel kapitaal van de eigen gemeen-

leving zonder hun eigenheid te verliezen.

schap. Een greep uit de onderwerpen:

Het sociaal-juridisch spreekuur wordt nog steeds druk

•

sociale uitkeringen

hebben. Een aantal medewerkers spreekt Arabisch en Berbers, zodat hulp vragenden zo nodig in de door

Actie tegen de wetswijzigingen omtrent het korten op en stopzetten van exporteerbare

bezocht door mensen die informatie of hulp nodig •

Aandacht voor binding van maatschappe-

hen gewenste taal te woord kunnen worden gestaan.

lijke organisaties tegen racisme, homofobie,

Dit spreekuur is een van de werkzaamheden waarbij

islamofobie, antisemitisme en sociale cohesie

EMCEMO stagiaires van onder andere ROC ’s inzet.

•

Conferentie in het kader van islamofobie

Deze stagiaires draaien mee in de organisatie en zo

•

Activiteiten rond actief burgerschap

leren zij het werkveld en de doelgroep beter kennen, zodat een nieuwe generatie voorbereid wordt

In dit jaarverslag worden deze activiteiten uiteengezet.

op de toekomst. Tijdens het spreekuur wordt advies, begeleiding, ondersteuning en voorlichting geboden. Daarnaast biedt EMCEMO migranten de mogelijkheid discriminatie te melden en heeft daarbij een ondersteunende en adviserende taak, zo nodig in de eigen taal (Arabisch en Berbers). Meldingen worden geregistreerd om op die manier tot een volledig beeld te komen betreffende het aantal incidenten en de verschillende vormen van discriminatie waarmee migranten te maken krijgen. Gebleken is dat de bestaande anti-discriminatie voorzieningen voor veel migranten niet laagdrempelig genoeg zijn. Verder werkte EMCEMO het afgelopen jaar wederom samen met andere organisaties en individuen met dezelfde doelstelling in het Collectief tegen Islamofobie en Discriminatie (CTID) in de strijd tegen islamofobie. In het afgelopen jaar heeft EMCEMO verschillende trainingen en publieke debatten georganiseerd. Onder andere over onderwerpen als verkiezingen, discriminatie, internationale dag tegen racisme en


7

2. EMCEMO: Missie, Visie, Doelstellingen en Werkwijze Het Euro-Mediterraan Centrum voor Migratie en Ontwikkeling (EMCEMO) is een onafhankelijk centrum dat zich enerzijds richt op de relatie tussen Euromediterrane migratie en de ontwikkeling van de herkomstgebieden van migranten, en anderzijds op de stimulering van de politieke en maatschappelijke participatie van de Marokkaanse diaspora in de vestigingslanden. Daarbij ligt de focus op het bereiken en betrekken van de bevolking in de landen van herkomst, de migranten in Europa zelf en op het bevorderen van de samenwerking tussen deze twee groepen.

Missie

IN RELATIE TOT MAROKKO:

EMCEMO streeft naar een wereld waarin burgers - in

4. Bijdragen aan de economische, sociale, politieke

het bijzonder in Nederland en Marokko

en culturele ontwikkeling van de landen ten

- ongeacht hun religieuze, culturele en politieke ach-

zuiden van de Middellandse zee, in het bijzonder

tergronden en ongeacht hun geslacht en

in Marokko;

seksuele voorkeur, gelijke kansen hebben op politieke

5. Invulling geven aan het begrip transnationaal

en maatschappelijke participatie en met

burgerschap vanuit het idee dat in Europa

respect voor verschillen samenleven.

verblijvende (Marokkaanse) migranten een dubbelrol kunnen vervullen als intermediairs en

Doelstellingen

actieve deelnemers in democratische en duurzame

EMCEMO hanteert de volgende hoofddoelstellingen:

ontwikkeling.

IN RELATIE TOT NEDERLAND EN EUROPA:

Visie

1. Bevorderen van de sociaal-maatschappelijke po-

De doelstellingen van EMCEMO zijn gebaseerd op de

sitie (onderwijs, arbeidsmarkt, identiteitsvorming

visie dat migranten een belangrijke rol kunnen en

en politieke participatie) van de Marokkaanse

moeten spelen in de politieke- en sociaaleconomische,

diaspora in Nederland;

duurzame- en democratische ontwikkeling van de

2. Bevorderen van het harmonieus samenleven van

civil society. Ook stimuleert EMCEMO migranten in de

gaan van discriminatie en racisme;

Westerse vestigingslanden om maatschappelijk actief

3. Tegengaan en voorkomen van alle vormen van (religieus) extremisme.

8

herkomstlanden en de opbouw van een rechtvaardige

verschillende bevolkingsgroepen en het tegen-


te zijn en zich in te zetten voor de opbouw van de samenleving. Vanuit de ontwikkeling en uitvoering

van onze activiteiten doen wij actief een appel op die dubbele betrokkenheid en loyaliteit van migranten en de unieke brugfunctie die zij tussen Noord en Zuid vervullen.

Werkwijze EMCEMO: •

Ontwikkelt projecten;

•

Geeft gevraagd en ongevraagd voorlichting en advies;

•

Ontwikkelt en stimuleert samenwerkingsverbanden en netwerken;

•

Stimuleert meningsvorming en dialoog door het organiseren van debatten.

EMCEMO hecht veel belang aan samenwerking met andere instellingen en organisaties om krachten te bundelen en tegenstellingen te overbruggen. Niet alleen uit praktische overwegingen, maar ook vanuit de overtuiging dat ‘samen leven’ meer is dan de dialoog met elkaar aangaan. Daarom werkt EMCEMO samen met tal van maatschappelijke organisaties, variërend van vakbonden, politieke partijen, lokale overheden, vrouwenorganisaties, de politie, religieuze organisaties (moslims, joden, christenen), organisaties voor homoseksuelen, mensenrechten- en migrantenorganisaties en burgers in Noord en Zuid. Het bevorderen van de Euro-Mediterrane samenwerking tussen overheden, migrantenorganisaties en burgers krijgt hierbij bijzondere aandacht. EMCEMO heeft aan de basis gestaan van samenwerkingsverbanden als, het Transnationaal Migranten Platform, het Amsterdams Marokkaans Forum, het Amsterdams Netwerk tegen Discriminatie en het Nederlands-Marokkaans Netwerk.


9

3. Het juridisch spreekuur Leden van de doelgroep kunnen bij EMCEMO terecht met hun vragen over maatschappelijke, sociale en juridische problemen. Zij worden geholpen bij het invullen van formulieren en worden geadviseerd op het gebied van wonen, de arbeidsmarkt, onderwijs, juridische problematiek etc. Dit spreekuur is met name laagdrempelig omdat men dagelijks terecht kan voor advies, zonder afspraak binnen kan lopen, indien nodig in de eigen taal te woord wordt gestaan en men te maken krijgt met medewerkers die bekend zijn met de (culturele) achtergrond van de hulpvrager. Op deze manier vervult EMCEMO de rol van intermediair tussen leden van de doelgroep en de lokale en landelijke overheid. Hiermee ondersteunt EMCEMO degenen die de wegen binnen het juridische en sociale netwerk niet of minder goed kennen. EMCEMO fungeert als een sluis tussen de doelgroep en de diensten als UWV, CWI, Juridisch spreekuur e.d. Tevens is het spreekuur van belang voor het signaleren van knelpunten die de doelgroepen tegenkomen. Een groeiend aantal leden van de doelgroep, met uiteenlopende hulpvraag, heeft de weg naar het sociaal juridisch spreekuur gevonden.

EMCEMO verzorgt al jaren een laagdrempelig sociaal

Vanaf januari tot oktober ’14 hebben ongeveer 350

spreekuur voor Marokkaanse Amsterdammers en

mensen een beroep gedaan op het Sociaal Juridisch

andere Arabisch sprekenden die door taalproblemen,

Spreekuur:

een grote afstand tot de Amsterdamse samenleving

-

100 personen zijn ondersteund bij het

en ontoereikende kennis van de sociale kaart van Am-

indienen van bezwaar tegen de korting op

sterdam, onvoldoende worden bereikt door reguliere

de exporteerbare sociale uitkeringen.

instellingen. Het spreekuur kan worden bezocht of

-

35 personen ondervonden problemen op het

telefonisch geraadpleegd voor adviezen op sociaal-ju-

gebied van gezinsvorming.

ridisch gebied. Doel van het spreekuur is tweeledig:

-

65 personen deden een beroep op het

het ondersteunen van hulpvragers en het opleiden

spreekuur naar aanleiding van problemen

van stagiaires.

met sociale uitkeringen zoals bijstand en

pensioen.

10


-

50 personen kregen hulp bij het bezwaar

namelijk op een laagdrempelige wijze – ook in eigen

maken tegen het stopzetten van hun

taal – algemene informatie, adviezen, ondersteuning

uitkering.

bij het indienen van klachten en doorverwijzen naar

-

25 personen deden een melding van onder-

instanties voor verdere afhandeling.

vonden discriminatie.

-

75 personen benaderden het spreekuur met

Onderwerpen die aan de orde komen tijdens het

diverse algemene vragen.

spreekuur: -

School en studie

Schuldhulpverlening: Doorverwijzen naar instanties

-

Voorlichting en ondersteuning met

bij schulden etc.

betrekking tot sociale zekerheid,

- Pensioen

-

De positie van ouderen

- AOW

- Overheidsbeleid

-

-

Pensioen in het buitenland

- Kinderbijslag

Discriminatie o.a. op de werkvloer

- Pensioenregelingen -

Schuldsanering en armoede

-

Sociale minima

- Advies

-

Vrouwenproblematiek, zoals achtergelaten

-

vrouwen, de rechtspositie van vrouwen

Bijzondere bijstand: Ondersteuning bij aanvraag

Het spreekuur is bereikbaar van maandag t/m vrijdag van 11.00-17.00 uur.

3.1 Activiteiten en toelichtingen van het Sociaal Spreekuur

ENKELE VOORBEELDEN: School en studie Voor veel ouders binnen de doelgroep is de relatie school-ouder-kind, als gevolg van verschillende factoren, niet altijd makkelijk te realiseren. Problemen die zich op school voordoen, studiekeuze, huiswerkbegeleiding etc. zijn onderwerpen die regelmatig worden voor-

In de eerste helft van 2014 waren 6 stagiaires werk-

gelegd aan de medewerkers van het spreekuur.

zaam bij het sociaal juridisch spreekuur. Drie van hen

Ouders zijn soms niet op de hoogte van de mogelijk-

hebben hun stage inmiddels met succes afgerond.

heden voor hun kind wat betreft opleiding en studie.

Na de stage waren zij in staat intakegesprekken te

Het spreekuur voorziet hierbij in een behoefte aan

voeren.

informatie en ondersteuning over studiekeuze,

Activiteiten van het Sociaal Spreekuur

bijlessen, studiefinanciering en huiswerkbegeleiding.

Op vijf doordeweekse dagen zijn stagiaires en vrijwil-

Sociale zekerheid, ouderen, pensioenregelingen

ligers bereikbaar voor advies en informatie, het bieden

In april 2014 ontvingen Marokkaanse Nederlanders

van concrete ondersteuning bij hulpverleningsvragen,

in de pensioengerechtigde leeftijd een brief van de

hulp bieden bij het invullen van formulieren en

Sociale Verzekeringsbank (SVB) waarin Marokkaanse

begeleiding bij concrete doorverwijzing naar algemene

AOW-gerechtigden vragen kregen over eventuele

voorzieningen. Gemiddeld wordt het spreekuur van

bezittingen in het buitenland. Deze brief zorgde voor

EMCEMO maandelijks door ongeveer 40 mensen

veel beroering onder de Marokkaanse gemeenschap.

bezocht. Ook voor telefonische vragen is EMCEMO

De afgelopen jaren was er al veel ophef over de

dagelijks bereikbaar. Door het spreekuur realiseert

weduwe-pensioenen en de kinderbijslag van Marok-

EMCEMO een belangrijk deel van haar doelstelling

kaanse Nederlanders die in het buitenland wonen.


11

Om mensen de mogelijkheid te geven hun zorgen te

ondersteuning aan diegenen die te maken hebben

uiten en hen te informeren over hun rechten en plichten

gekregen met de gevolgen van deze armoede.

heeft Emcemo verschillende, zeer druk bezochte,

Doorverwijzing naar Schuldhulpverlening en onder-

bijeenkomsten georganiseerd in een groot aantal

steuning bij het aanvragen van toeslagen en uitkeringen

moskeeën in het hele land, waaronder de Amster-

behoren onder andere tot de activiteiten van het

damse Ummah- moskee en de moskee Al Kabir. Onze

Spreekuur.

medewerkers reisden van Maastricht tot Alkmaar om voorlichting te geven. Als gevolg van het overleg

Voorlichtingsbijeenkomsten

tussen de SVB en Emcemo is een aantal maatregelen

Behalve de ondersteuning van mensen met een

door de SVB ingetrokken en zijn de formulieren

hulpvraag tijdens het Sociaal Juridisch Spreekuur

aangepast. Emcemo blijft de mensen die met deze

organiseerde Emcemo ook voorlichtingsbijeenkomsten

problematiek te maken krijgen ondersteunen,

over diverse maatschappelijke en politieke veranderingen.

informeren en adviseren.

Tijdens deze bijeenkomsten werd de doelgroep geïn-

formeerd over beleidsmaatregelen en ontwikkelingen

Armoede en schuldsanering

die voor hen van invloed (kunnen) zijn. Deze voor-

De sociaal economische situatie van een groot deel

lichtingsbijeenkomsten werden door gemiddeld 100

van de migranten gemeenschap in Amsterdam is

personen bezocht. De frequentie hangt samen met

problematisch en door de huidige economische crisis

de politieke en maatschappelijke ontwikkelingen.

is deze situatie alleen maar verslechterd.

Door de bijeenkomsten wordt de weerbaarheid,

Een groot aantal migranten huishoudens bevindt zich

onafhankelijkheid en integratie van de doelgroep

in moeilijke financiële situaties, waardoor hun kinderen

vergroot. Met name ouderen zijn minder goed op de

in armoede opgroeien. Er dient aandacht besteed te

hoogte van de wetgeving betreffende AOW, WAO,

worden aan de sociaal economische ontwikkeling van

remigratie etc.

migranten in Amsterdam. Veel van deze migranten weten niet wat hun opties zijn met betrekking tot

Activiteit:

recht op bijstand, maar ook hoe ze uit de bijstand

In totaal zijn 11 voorlichtingen gegeven in diverse

kunnen komen en actief kunnen zijn binnen de

moskeeën (waaronder Alkabir moskee en Ummah

Amsterdamse samenleving.

moskee) en huizen van de buurt, welke druk werden

Emcemo heeft op 12 februari 2011 het Pact van

bezocht. Met deze voorlichtingen zijn in totaal

Amsterdam ondertekend. Dit is een initiatief van de

ongeveer 9500 personen bereikt. Belangrijkste

gemeente van Amsterdam verschillende organisatie

onderwerpen waren vraagstukken omtrent de sociale

hebben het ondertekend, om de krachten te bunde-

zekerheid, discriminatie (antisemitisme, homofobie,

len en de armoede te bestrijden. Het armoedepro-

vrouwenrechten) en islamofobie.

bleem in Amsterdam is hardnekkig, ondanks inspanningen van tal van (overheids) organisaties en een veelheid aan voorzieningen. De economische crisis heeft het percentage huishoudens onder de armoe-

3.2 Het opleiden van stagiaires

degrens verder omhoog gestuwd. De verwachting is

12

dat de effecten van de economische crisis nog jaren-

EMCEMO is een door de stichting ECABO erkend leer-

lang zullen na ijlen. De werkloosheid is toegenomen

bedrijf (Wet Educatie en Beroepsonderwijs) en biedt

en meer mensen hebben moeite om rond te komen

aan jongeren die een sociaal-juridische en maatschap-

van hun inkomen. Migranten- en eenoudergezinnen

pelijke opleiding volgen de mogelijkheid om via het

vormen een risicogroep. Veel Amsterdamse kinderen

spreekuur bij EMCEMO op een zinvolle manier invulling

groeien op in armoede.

te geven aan hun stageperiode. Sinds 2007 hebben

Het Sociaal Spreekuur van Emcemo biedt advies en

tientallen studenten onder begeleiding met goed


gevolg hun stage bij EMCEMO afgerond en daarbij

maandelijks door ongeveer 40 mensen bezocht. Dit

waardevolle praktijkervaring opgedaan. Jaarlijks wor-

aantal laat het aantal telefonische vragen nog buiten

den ongeveer 10 stagiaires (variërend van een perio-

beschouwing.

de van een maand, drie maanden of gedurende een heel schooljaar) bij EMCEMO geplaatst en begeleid.

In de eerste helft van 2014 waren 6 stagiaires werk-

Het gaat daarbij om stagiaires van bijvoorbeeld , een

zaam bij het sociaal juridisch spreekuur.

sociaal-juridische, administratieve, maatschappelijke,

Drie van hen hebben hun stage inmiddels met succes

communicatieve of economische opleiding.

afgerond. Na de stage waren zij in staat zelfstandig intakegesprekken te voeren met hulpvragers, hebben

De stagiaires hebben, naast het bemannen van het

zij hun administratieve kwaliteiten verder ontwik-

Sociaal Juridisch Spreekuur, afhankelijk van hun stu-

keld, en hebben zij ervaren hoe het is mee te draaien

dierichting, de volgende taken:

in een organisatie die zich inzet voor een betere

•

Uitvoeren van administratieve taken

samenleving, en de positie van minderheden.

•

Up to date houden van het archief betreffende Islamofobie en discriminatie

•

Registreren van discriminatiemeldingen

•

Ondersteunen van activiteiten als lezingen en workshops

3.3 Stand van zaken rondom de Sociale Verzekeringsbank

nemen aan activiteiten van maatschappelijk belang,

Stopzetting bilateraal verdrag MarokkoNederland: het dubbelspel van Asscher

zoals trainingen, workshops en lezingen. De stages

In oktober 2014 verklaarde minister Asscher dat hij

Naast deze taken worden zij gestimuleerd deel te

zijn daardoor niet alleen van belang voor het voltooien

besloten heeft om het bilateraal Verdrag met

van hun opleidingen, maar vergroten hun algemene

Marokko inzake de sociale zekerheid eenzijdig op te

ontwikkeling, het gevoel van eigenwaarde en leveren

zeggen. Een compromis met Marokko was volgens

een bijdrage aan de samenleving. Als gevolg hiervan

hem niet mogelijk omdat de Marokkaanse regering

wordt het gevoel van burgerschap vergroot.

geweigerd heeft om akkoord te gaan met de toepassing van het “woonlandbeginsel” op de export van sociale

In 2014 waren er gedurende vijf dagen per week

uitkeringen aan de rechthebbenden, woonachtig

stagiaires aanwezig die intakegesprekken hielden met

in Marokko. Op grond van dit beginsel zouden de

hulpvragers. De stagiaires doen door hun activiteiten

kosten van levensonderhoud in Marokko aanzienlijk

tijdens het spreekuur ervaring op met diverse aspecten

goedkoper zijn dan in Nederland. Daarom moeten

van hulpverlening. Tijdens het zeer druk bezochte

volgens Asscher de exporteerbare uitkeringen voor

inloopspreekuur dat elke donderdag plaatsvindt

weduwen en kinderen woonachtig in Marokko met

tussen 14.00-17.00 uur zijn twee juristen aanwezig

40% verlaagd worden. Tomaten zijn inderdaad in

die de hulpvragers begeleiden bij het vinden van een

bepaalde periode van het jaar aanzienlijk goedkoper

oplossing voor hun problemen en het beantwoorden

dan in Nederland. Maar dat de gezondheidszorg, het

van een verscheidenheid aan vragen.

onderwijs en de huisvesting in de steden 40% goed-

Op vijf doordeweekse dagen tussen 11.00 uur en

koper zouden zijn dan hier kan alleen een statistische

17.00 uur zijn de stagiaires bereikbaar voor advies en

goochelaar toveren.

informatie, het bieden van concrete ondersteuning bij hulpverleningsvragen, hulp bieden bij het invullen

Bijzonder in deze hele geschiedenis is dat minister

van formulieren en begeleiding bij concrete doorver-

Asscher steeds en graag de indruk wekte dat hij alles

wijzing naar algemene voorzieningen.

uit de kast heeft gehaald om met Marokko tot een

Gemiddeld wordt het spreekuur van EMCEMO

gezamenlijke oplossing te komen.


13

Klopt deze indruk met de feiten? De feiten zijn dat

Raad van Beroep, geldt evenzeer voor de nabestaan-

de invoering van het woonlandbeginsel het initiatief

denuitkering (ANW) en de uitkering werkhervatting

is geweest van Rutte I onder druk van Wilders. De

gedeeltelijk arbeidsongeschikten (WGA). Deze laatste

feiten zijn dat de Nederlandse regering al vanaf juni

wordt uitgevoerd door het UWV. Ook hier geldt voor

2012 heeft ingezet op het eenzijdig opzeggen van

mensen die eerder te maken hebben gehad met een

het sociaal Verdrag met Marokko. Immers, uit de

korting maar geen volledige nabetaling (dus vanaf de

documenten waarover het parlement beschikt blijkt

datum dat de korting is toegepast) hebben ontvan-

dat het ministerie van SoZaWe al in de maanden juni

gen dat zij zich bij EMCEMO kunnen melden.

en juli 2012 advies vroeg een aantal instanties op het

terrein van de sociale zekerheid (UWV, SVB, College

Stand van zaken controle-onderzoeken AIO

Zorgverzekeringen) om hun advies over de gevolgen van een (eenzijdige) opzegging van het bilateraal

CIN-nummer/huisbezoek/kopie paspoort

verdrag met Marokko. Tenslotte is het onweerlegbare

Veel mensen krijgen nog zonder opgave van reden

feit dat het ministerie van SoZaWe reeds op 29 juli

het verzoek om hun CIN-nummer op te geven aan de

2012 aan de Raad van State had voorgelegd een

SVB. Als mensen dit verzoek weigeren of er niet op

“voorstel van wet houdende goedkeuring van de

reageren, kondigt de SVB een huisbezoek aan en/of

opzegging van het Algemeen Verdrag inzake sociale

vraagt om een kopie van hun Marokkaanse paspoort.

zekerheid met Marokko en het bijbehorende

Emcemo is van mening dat deze handelwijze van

Administratief Akkoord, met memorie van toelichting.

de SVB niet rechtmatig is en enigszins in strijd met

Het voorstel strekt tot opzegging van het Algemeen

eerder door de SVB en de Staatssecretaris van SZW

Verdrag inzake sociale zekerheid”.

(namens de minister van SZW) gedane mededelingen

Het ritueel van de zogenaamde overlegrondes met

ter zake.

Marokko op zoek naar een compromis was in feite niet anders dan een gordijn om de bewust gekozen

Zoals bekend houdt Emcemo zich vanaf het eerste be-

ramkoers van Asscher te maskeren.

gin bezig met deze problematiek. Er zijn standaard-

Stand van zaken uitkeringen Marokko Betrokkenen die geen bezwaar en beroep hebben

brieven opgesteld die mensen als reactie kunnen gebruiken bij: •

aangetekend zullen een nabetaling ontvangen vanaf

een verzoek van de SVB om het CIN-nummer op te geven;

1 oktober 2014 (het kwartaal waarin de uitspraak

•

een aankondiging van een huisbezoek;

van de Centrale Raad van Beroep is gedaan). Deze

•

verzoek om een kopie van het Marokkaanse

mensen lopen dus een nabetaling van 7 kwartalen

paspoort.

onterecht toegepaste korting op de kinderbijslag mis. Deze brieven zijn telefonisch op te vragen bij EmEmcemo vindt dit laatste zeer onrechtvaardig en wil

cemo. Wel dienen mensen zich er bewust van te zijn

zich inzetten om deze beslissing van de SVB/ministerie

dat zij de betreffende brief dan moeten aanpassen

van SZW terug te draaien, zodat alle mensen die te

aan hun eigen situatie. Mensen die hiermee te maken

maken hebben gehad met de onterecht toegepaste

hebben kunnen voor hulp natuurlijk ook gewoon

korting op de kinderbijslag een volledige nabetaling

contact opnemen met Emcemo.

zullen ontvangen, d.w.z. een nabetaling vanaf 1 juli

Schorsing/beëindiging AIO-uitkering

2012.

ANW en WGA

14

Men kan voor hulp ook bij Emcemo terecht als er inmiddels een beslissing van de SVB is ontvangen waar-

Het verbod op de toepassing van de korting van 40%

bij de uitkering is geschorst of helemaal beëindigd.

op de kinderbijslag, zoals bepaald door de Centrale

Emcemo werkt samen met een aantal advocaten die


bezwaar en beroep bij de rechter kunnen indienen.

heden die voor hen openstaan.

De betrokken advocaten houden elke donderdag

EMCEMO heeft twee voorlichtingsbijeenkomsten

tussen 14.00 uur en 16.00 uur spreekuur op het kan-

gegeven over de stand van zaken van de SVB en de

toor van Emcemo. Telefonisch is Emcemo iedere dag

veranderingen van de regels rondom uitkeringen in

tijdens kantooruren bereikbaar.

het sociale zekerheidstelstel.

Lopende onderzoeken in Marokko

Op 9 november: Grote Moskee in Amsterdam

Mensen aan wie bekend is dat er een onderzoek

Op 27 november: Moskee Noord

loopt naar hun eventuele bezittingen in Marokko of

Begin december: Emcemo; stand van zaken over het

dat een dergelijk onderzoek inmiddels al is afgerond

verdrag tussen Nederland en Marokko.

kunnen zich uiteraard ook melden bij Emcemo om

December: Uitspraak hoger beroep

zich te laten informeren over de juridische mogelijk-

Open brief aan minister Asscher VOOR EEN HUMANE EN RECHTVAARDIGE OPLOSSING Betreft: Aio-controle oudere Marokkaanse Nederlanders

Geachte heer Asscher, Wij richten ons tot u omdat er binnen de genoemde groep een zorgwekkende situatie is ontstaan. Waar gaat het om? Het gaat om een groep van ongeveer 6.600 gepensioneerden met een AIO-uitkering. De meesten van hen hebben rond de 40 jaar hard gewerkt in Nederland. Ze hebben hun volledige pensioen niet gehaald omdat ze meestal bij meerdere bedrijven hebben gewerkt, veel van die bedrijven kenden ook geen pensioenregeling. Degenen die geen volledig pensioen hebben, ontvangen een aanvulling uit de AIO. Ze hebben nooit de consequenties en voorwaarden te horen gekregen die bij deze uitkering van kracht zijn. Een reëel alternatief om een volledige vermogensonafhankelijke ouderdomsvoorziening op te bouwen, zoals ouderen die in Nederland zijn geboren, hebben zij nooit gehad. De mogelijkheid van de vrijwillige AOW-verzekering is nooit serieus onder de aandacht van deze mensen gebracht. Door de nieuwe maatregelen hebben de ouderen een brief van de SVB gekregen, waarin hun verzocht wordt een scala aan vragen te beantwoorden. EMCEMO en andere Marokkaanse organisaties hebben bij de SVB bezwaar aangetekend tegen bepaalde vragen in het formulier omdat wij van mening zijn dat deze geen rechtsbasis hebben. Uit het overleg met de SVB is voortgekomen dat twee vragen in het formulier zijn geschrapt, de vraag naar het nummer van de Marokkaanse Carte d´Identité Nationale (CIN) en de vraag over de machtiging. Uit de praktijk van de controle van het vermogen in Marokko blijkt dat de Sociaal Attaché van de Nederlandse ambassade gebruik maakt van de lokale autoriteiten in Marokko en van andere informanten, zoals mensen in de buurt van de te onderzoeken persoon. De informatie die tenslotte in Nederland terecht komt, klopt vaak niet met de werkelijkheid. De ouderen hadden een andere verwachting van hun oude dag. Wij merken dat de meesten erg ongerust zijn, bang, onmachtig, ziek of overspannen zijn. Na hun werkzame leven hadden ze verwacht het rustig aan te kunnen doen. De nieuwe maatregelen hebben deze verwachting wreed verstoord. De meesten van hen zijn Nederlandse burgers, die van de Nederlandse regering een humane behandeling verwachten. Ons verzoek aan u is een gesprek over de ontstane situatie en het zoeken naar een humane oplossing voor dit probleem, waarbij wij zeker onderkennen dat de wet gerespecteerd moet worden, maar dat de realiteit, en de gevolgen voor deze groep moeten worden afgewogen. Hopend op een positieve reactie, EMCEMO


15

4. Burgerschap en Participatie

4.1 Burgerschap bindt In 2014 zijn er in Amsterdam vijf netwerkbijeenkomsten georganiseerd waaraan een grote groep mensen heeft deelgenomen: ouderen, vrouwen en jongeren. De bijeenkomsten vonden plaats in het kader van de verkiezingen en het bevorderen van burgerschap, in het kader van activiteiten tegen discriminatie en naar

De volgende onderwerpen zijn onder andere in dit kader aan bod gekomen:

Vier netwerkbijeenkomsten: −

Onderwijs en opvoeding

−

Jongeren en radicalisering

−

Etnisch profileren door de politie

−

Jongeren en de arbeidsmarkt

aanleiding van de uitspraken van Geert Wilders op 19 maart en tot slot betrof het activiteiten die te maken hebben met onzekerheid over de sociale zekerheid. Hieronder een korte toelichting. Van 23 maart tot en met 3 mei zijn er vijf netwerkbijeenkomsten georganiseerd door de hele stad, waaronder: een bijeenkomst op 29 maart bij EMCEMO met vertegenwoordigers van organisaties en 7 moskeeën in Amsterdam, een actie op 29 maart waarbij meer dan 500 mensen aangifte hebben gedaan tegen Wilders bij het politiebureau een bijeenkomst op 2 april in de Badr-Moskee, hier werd gesproken over het actieplan en over de effecten van de uitspraken van Wilders en de gebeurtenissen in Deurne.

16


Netwerkbijeenkomst: Onderwijs en opvoeding Datum en tijd: 29-03-2014 14:00 uur In het Amsterdamse basisonderwijs is 18% van de leerlingen van Marokkaanse herkomst. Na autochtone leerlingen (37%) vormen ze hiermee de grootste groep. In het speciaal basisonderwijs zijn Marokkaanse leerlingen (20%) licht oververtegenwoordigd. In het Amsterdamse voortgezet onderwijs is 15-16% van de leerlingen van Marokkaanse herkomst. Op de Havo (15%) zijn leerlingen van Marokkaanse herkomst evenredig vertegenwoordigd, op het VWO

(6%) zijn ze ondervertegenwoordigd en op het

waarin zij zich kunnen ontwikkelen. Op deze manier

VMBO (24%) en in het praktijkonderwijs (23%) is

wordt radicalisering tegen gegaan. EMCEMO initieerde

sprake van een oververtegenwoordiging.

twee jaar achter elkaar een programma over actief burgerschap, waarin al deze elementen zijn vertegen-

Naar aanleiding van de uitspraak van Wilders op 19

woordigd en is bezig met het ontwikkelen van een

maart wordt er vaak melding gemaakt van angst

follow up. Tijdens de bijeenkomst werden deelnemers

onder schoolkinderen. Veel klachten zijn er ook over

bewust gemaakt van het gevaar van radicalisering.

scholen die gebrekkig met de ouders communiceren.

Welke factoren kunnen leiden tot radicalisering? Op

De school moet open zijn voor de dialoog met ouders

welke manier kan iemand voor zijn/haar rechten op-

en kinderen. En scholen moeten duidelijk optreden

komen? Hoe ga je om met racisme en discriminatie?

wanneer er sprake is van discriminatie.

Op welke manier is radicalisering van invloed op de persoon en op de maatschappij? Hoe kun je voorkomen

Tijdens bijeenkomsten zijn er voorbeelden gegeven

dat je zelf of iemand uit je omgeving radicaliseert?

van discriminatie die Marokkaanse kinderen onder-

Hoe voorkom je dat groepen mensen in de samen-

vinden in het onderwijs. Ouders noemden uitspraken

leving tegenover elkaar komen te staan?

van discriminatie door docenten: kinderen werden ‘sukkel’ genoemd, hen werd verteld dat het nooit iets

Veel ouders maken zich zorgen over mogelijke

met hen zal worden. Sommige onderwijzers weigerden

radicalisering van hun eigen kinderen of kinderen in

Marokkaanse kinderen een hand te geven, waar ze

hun directe omgeving. Ze zijn bang voor de invloed

Hollandse kinderen wel een hand gaven. Een van de

van ronselaars en van extremistische websites. Ze

ouders werd hierover zo kwaad dat hij de medezeg-

voelen zich onvoldoende weerbaar, weten niet goed

genschapsraad van de school heeft benaderd. Hij riep

wat ze moeten doen en voelen zich ook niet altijd

ook andere ouders op om stappen te ondernemen

serieus gehoord door de politie.

wanneer hun kinderen op school te maken kregen met discriminatie en het niet langer te accepteren.

Netwerkbijeenkomst: Jongeren en radicalisering Datum en tijd: 02-04-2014 19:00 uur

Bij een van de bijeenkomsten kwam de vraag van ouders wat er gedaan wordt aan het tegengaan van radicalisering. Tijdens een bijeenkomst in februari 2013 werden vragen gesteld over de activiteiten die de gemeente onderneemt om radicalisering onder jongeren tegen te gaan. De ouders voelen zich niet

EMCEMO heeft een open oog voor radicalisering van

gesteund en onmachtig dit probleem zelf op te

jongeren, als een effect van islamofobie en discrimi-

lossen. Minderjarige kinderen trekken de grens over

natie. Door gebrek aan perspectief als gevolg van

zonder toestemming van hun ouders. De ouders

verminderde mogelijkheden op de arbeidsmarkt en in

kunnen niets doen om te voorkomen dat hun kinde-

het onderwijs worden jongeren, vooral jonge

ren afreizen naar oorlogsgebieden in Syrië en Afgha-

mannen, een makkelijk doelwit voor radicalisering.

nistan. In bepaalde moskeeën komen ronselaars om

Door hoogopgeleide, maatschappelijk succesvolle

jongeren te werven voor de strijd.

jongeren uit de leefomgeving van de kwetsbare jongeren in te schakelen bij het geven van informatie,

Er is geen vertrouwenspersoon waar ouders signalen

opleiding en voorlichting aan deze jongeren. Door

van radicalisering bij hun kinderen kunnen voorleggen

hen te ondersteunen met empowerment en begeleiding

of handvatten krijgen om te voorkomen dat de jongeren

ontwikkelen zij een ander perspectief op hun toekomst

radicaliseren en vertrekken. De kinderen hebben

als onderdeel van de Nederlandse samenleving,

op een bepaald moment een tegengeluid nodig en


17

wordt bijvoorbeeld gedaan tegen de internetcam-

Rol van de politie in de samenleving: problemen oplossen i.p.v. problemen veroorzaken.

pagne waarbij jongeren geënthousiasmeerd worden

In Nederland was het oordeel van etnische minder-

voor de strijd in Syrië? Ouders voelen zich in de steek

heden over de politie – ondanks enkele dramatische

gelaten door de overheid bij het voorkomen en te-

incidenten- toch positief. Immers de Nederlandse

gengaan van radicalisering van hun kinderen.

politie straalde geen machocultuur uit, is makkelijk in

mogelijkheden tot discussie over deze materie. Wat

Netwerkbijeenkomst: Etnisch profileren door de politie Datum en tijd: 11-01-2014 14:00 uur

het contact, is dienstig en ruimdenkend. Dit, in tegenstelling tot de politie in Frankrijk, België en zelfs in Engeland. De grootste conflicten in sommige steden van deze landen ontstonden na botsingen resp. gewapend optreden van de politie tegen leden uit

Jongeren met een niet Nederlandse achtergrond, met

etnische minderheden (Franse banlieues, Brixton,

name Marokkaans Nederlandse jongeren, krijgen

London en Brussel, etc.). Onhandig optreden van

bovenmatig veel te maken met staande houding,

slechts één politieagent kan tot explosieve en on-

controle en fouilleren door de politie.

controleerbare conflicten in de stad of zelfs in de hele

Een Turkse man vertelde op een bijeenkomst voort-

samenleving leiden. In deze tijd van maatschappelijke en

durend staande gehouden te worden door de politie.

politieke polarisatie in de samenleving dient de politie

Hij heeft een aantal bedrijven, is daardoor vermogend

zich bewust te zijn van de effecten van haar optreden.

en rijdt in een dure auto. De laatste keer dat hij staande werd gehouden werd hem gezegd dat zijn

Eerst de mentale opstelling:

Turkse afkomst in combinatie met de dure auto reden

De politieagent is een mens maar hij/zij heeft in

was voor zijn staande houding. De agent vertelde

zijn/haar werk wel een hoge en nobele missie uit te

hem dit mee te hebben gekregen tijdens zijn opleiding.

voeren. Daarvoor moet hij/zij boven de ideologische strijd en stromingen in de samenleving uitstijgen en

Uit recent onderzoek is gebleken dat Marokkaanse

zichzelf onder controle houden om vrede, veiligheid

jongeren bovengemiddeld vaak slachtoffer zijn

en rust in de stad/samenleving te brengen/handha-

van etnisch profileren door de politie. De gevolgen

ven. Politiewerk is daarom niet iedereen gegeven. Dit

hiervan grijpen diep in de levens van deze jongeren

is van cruciaal belang voor de democratische missie

in. Niet alleen krijgen ze te maken met negatieve

van de politie in de stad/samenleving

beeldvorming in de samenleving, hetgeen kan leiden tot discriminatie, buitensluiting en weinig kansen

Selectie personeel:

op de arbeidsmarkt, maar ook met een laag zelf-

Bovenstaande impliceert dat de selectie van politie-

beeld en een gevoel van buitensluiting, hetgeen kan

agenten zeer zorgvuldig moet zijn. Bij de selectie zijn

leiden tot radicalisering en het zich afwenden van de

de volgende criteria essentieel voor de uitoefening

maatschappij. De bijeenkomst stimuleert jongeren

van de functie van agent, namelijk :

voor zichzelf op te komen en melding te maken van ongelijke behandeling en discriminatie. Op 11 januari 2014 heeft Emcemo naar aanleiding van een door de organisatie geïnitieerde netwerkbij-

- een diepe democratische overtuiging, onder alle omstandigheden. - een sterk bewustzijn van de eigen rol en positie in de samenleving.

eenkomst met Marokkaanse organisaties het voorstel

- open zijn voor alle burgers van het land.

van het plan van aanpak (Etnische profilering) van de

- onwankelbare zelfbeheersing en zelfcontrole .

politie Amsterdam bestudeerd. Emcemo heeft aanbevelingen en suggesties geformuleerd over het plan

Discriminatie binnen de politie:

van aanpak van de politie Amsterdam. Hieronder de

Nederland is feitelijk een multi-etnisch en multicultureel

conclusie:

land. De agent die dat ontkent kan niet functioneren in de stad; en helemaal niet in een stad als Amsterdam met meer dan 150 verschillende nationaliteiten.

18


De agent die binnen het korps zelf zijn/haar allochtone

landse werknemers met een migratieachtergrond

collega discrimineert hoort niet bij de politie. Wie

hebben vaak te maken met discriminatie op de werk-

zelfs zijn/haar allochtone collega discrimineert zal op

plek en met een voorkeur voor witte Nederlandse

straat – en zeker in een stad met een diverse populatie-

werknemers bij het werven van personeel. EMCEMO

alleen maar conflicten veroorzaken. De politie komt

werkt aan het vergroten van bewustwording onder

daardoor in een kwaad daglicht terecht en zal haar

werknemers, werkgevers en vakbonden en registreert

moreel en maatschappelijke gezag kwijt raken bij

discriminatie en beeldvorming.

etnische minderheden in Amsterdam. Niet te vergeten

Als gevolg van de huidige hoge werkloosheid hebben

dat deze minderheden op dit moment meer dan 50%

veel jongeren uit de doelgroep te maken met werk-

van de Amsterdamse bevolking vertegenwoordigen:

loosheid en armoede. Door beeldvorming, racisme en

een meerderheid dus!

discriminatie worden hun kansen op de arbeidsmarkt nog verkleind. Dit brengt het gevaar met zich mee

Beginselverklaring:

dat jongeren geen zinvolle bezigheden hebben, daar-

Gelet op de centrale positie en rol van de politie in de

door een laag zelfbeeld krijgen, zich schuldig maken

samenleving alsmede haar wenselijke voorbeeldfunctie

aan overtredingen of misdrijven, buiten de samen-

t.a.v. van de bevolking zou het – als dit niet reeds

leving komen te staan en mogelijk gevoeliger worden

het geval is- daarom tijd om een “Beginselverklaring

voor radicalisering.

“ voor het hele politieapparaat in te voeren om een

Tijdens de bijeenkomst wordt gesproken over de

aantal principiële normen voor de politiemensen te

mogelijkheden die jongeren voor zichzelf kunnen

laten gelden. Wie zich daarnaar niet gedraagt hoort

creëren, hoe zij zich kunnen presenteren en hoe zij

niet (meer) bij de politie. Organisaties als de Vakbond

om kunnen gaan met de negatieve beeldvorming die

b.v. hanteren reeds lange tijd een dergelijk normenkader.

over hen bestaat op de arbeidsmarkt. Veel mensen maken zich zorgen over het enorme hoge

Diversiteit binnen de politie:

percentage (40%) werkloze Marokkaans-Nederlandse

Diversiteit is – in een stad als Amsterdam- een nood-

jongeren. Dit heeft niet alleen negatieve consequenties

zakelijke voorwaarde om de legitimiteit en herken-

voor de sociaaleconomische positie van deze groep,

baarheid van de politie te verstevigen.

voor de kwetsbaarheid van deze groep en voor de ver-

De politie in Amsterdam heeft de laatste jaren goede

lokkingen van criminaliteit en radicalisme, maar ook

stappen in deze richting gezet. Echter, de uitstroom

op het (zelf)beeld van deze groep en op de langere

als gevolg van de negatieve sfeer intern, legt een

termijn op de toekomst van een volgende generatie.

riskante hypotheek op het diversiteitbeleid. De

Er bestaat onder Marokkaanse Nederlanders veel

aantrekkingskracht van de politie bij leden uit de

scepsis over het effect van lopende projecten tegen

etnische minderheden wordt hierdoor geschaad.

werkloosheid. Daarnaast is er het groeiende probleem

De oorzaken daarvan dienen openlijk aan de orde

van de toenemende armoede. Dit wordt verergerd

gesteld te worden en opgeheven worden.

door allerlei maatregelen, bijvoorbeeld op het gebied

Netwerkbijeenkomst: Jongeren en de arbeidsmarkt Datum en tijd: 23-10-2014 19:00

van sociale zekerheid en gezinsvorming. Een jongen uit Slotervaart gaf voorbeelden uit de eigen realiteit. Hij noemde daarbij de grote werkloosheid die bestaat onder Marokkaanse jongeren. In de omgeving

Voor vrouwen en jonge mensen met een migratie-

van Slotervaart zijn wel bedrijven gevestigd, maar zij

achtergrond is de situatie op de arbeidsmarkt, in

nemen werknemers van buitenaf in dienst waardoor

vergelijking met anderen, veel moeilijker. Vrouwen

deze jongeren niet aan het werk komen. Zij zijn daar-

die een religieuze hoofddoek dragen hebben moeite

door niet in staat een sociale huurwoning te bekosti-

met het vinden van een baan of een stage. Hetzelfde

gen, komen daar ook niet voor in aanmerking. Veel

geldt voor mensen met een niet-Nederlandse naam,

jongeren krijgen als gevolg van werkloosheid te maken

zij worden benadeeld bij werving en selectie. Neder-

met schulden die zij niet meer kunnen afbetalen.


19

4.2 Activiteiten rondom de Gemeenteraadsverkiezingen De activiteiten die Emcemo ontplooide in het kader van actief burgerschap stonden tijdens de eerste maanden van 2014 in het teken van de lokale en Europese verkiezingen. Deze verkiezingen waren voor Emcemo aanleiding om in samenwerking met diverse netwerkpartners een campagne te initiëren om het belang van deelname aan de verkiezingen onder de aandacht van de doelgroep te brengen. Hiervoor werd een aantal bijeenkomsten en debatten georganiseerd. Tijdens deze bijeenkomsten werden vertegenwoordigers van verschillende politieke partijen uitgenodigd om een antwoord te geven op de vele vragen die leefden onder onze doelgroep. De campagne werd gestart met een oproep aan alle Nederlandse Marokkanen om vooral deel te nemen aan de beide verkiezingen. Er werd geen stemadvies gegeven, alleen het belang van stemmen werd benadrukt. Tijdens een aantal bijeenkomsten op stedelijk en stadsdeelniveau werden de programma’s van de diverse politieke partijen belicht. Er werd met de doelgroep gekeken naar de beloften die partijen deden tijdens de verkiezingen van vier jaar geleden, wat er van deze beloften terecht is gekomen en wat deze voor invloed hebben op het leven van de leden van de doelgroep. Wat hebben deze verkiezingen

Nieuwe kandidaten werden uitgenodigd om deel te nemen aan de bijeenkomsten om hen meer te betrekken bij wat speelt onder Marokkaanse Nederlanders en burgers in het algemeen.

Gemeenteraadsverkiezingen De gemeenteraadsverkiezingen betekenden een grote verandering in het bestuur van de stad. Stadsdelen werden opgeheven en commissies kwamen ervoor in de plaats. Bij de doelgroep van Emcemo bestond de nodige verwarring over de veranderingen en de invloed die deze zouden hebben op het dagelijks leven, privé, maar ook op de buurt en de stad. Tegelijkertijd heeft de samenleving te kampen met een aantal problemen die juist Amsterdammers met een migratieachtergrond extra hard treffen. Emcemo organiseerde daarom met haar partners een aantal bijeenkomsten om de mensen te informeren over de veranderingen in het stadsbestuur en de invloed die deze veranderingen hebben op de dagelijkse problematiek van de doelgroep. Hiervoor formuleerde Emcemo een aantal stellingen die de kern vormden voor de bijeenkomsten en debatten. Politici werd gevraagd hun visie te geven op de problematiek en hierover in gesprek te gaan met de aanwezigen.

Stellingen van Emcemo met betrekking tot de gemeenteraadsverkiezingen op 19 maart 2014

betekend voor het leven in de buurt, de betrokken-

20

heid van de mensen? Knelpunten werden in kaart

Onderwijs:

gebracht, de positieve en negatieve effecten werden

Als gevolg van verschillende factoren presteren mi-

geanalyseerd. De resultaten van deze evaluaties toonden

grantenjongeren in het onderwijs nog steeds slecht.

aan dat er op een aantal punten zoals onderwijs, werk-

Wat gaan de verschillende partijen doen om de

gelegenheid, discriminatie, racisme en armoede, nog

situatie van migrantenjongeren in het onderwijs te

veel te winnen is en er daarom door het nieuwe college

verbeteren?

en de raadsleden nog hard aan gewerkt moet worden.

Ondanks een groot aantal onderzoeken dat de

De overgang van stadsdelen naar commissies was

afgelopen jaren is verricht naar de mogelijkheden en

voor een groot aantal leden van de doelgroep on-

kansen die het onderwijs biedt aan jongeren met een

duidelijk. In samenwerking met Pro Demos werden

migratieachtergrond, is er tot nu toe weinig verbeterd.

op stadsdeelniveau voorlichtingen gegeven over de

Nog steeds hebben deze jongeren te maken met

gevolgen van deze veranderingen en de rol van de

discriminatie, vooroordelen en te laag schooladvies.

commissies.

Migrantenkinderen op de basisschool hebben hun

Er werd dieper ingegaan op het belang van participa-

achterstand enigszins ingehaald, blijkt uit de resultaten

tie van de burgers zelf, bij de verkiezingen, maar ook

van de Cito-toets, maar nog steeds krijgt, als gevolg

in het dagelijks leven.

van verschillende motivaties, een groot deel van deze


kinderen een VMBO-advies. De VMBO-scholen zijn van dusdanige kwaliteit dat er onder jongeren op gymnasia met betrekking tot VMBO-scholen al minachtend gesproken wordt over ‘ jeugdgevangenissen’. Daarnaast is het voor migrantenjongeren, als gevolg van vooroordelen en discriminatie, moeilijk een gedegen stageplaats te vinden, passend bij hun opleiding. De helft van de jongeren met een migratie achtergrond, die op zoek zijn naar een stageplaats, is van mening dat discriminatie een rol heeft gespeeld bij afwijzing. Deze factoren leiden al snel naar het voortijdig stoppen met de opleiding, hetgeen de kansen van de jongeren op de arbeidsmarkt vermindert. Emcemo pleit voor gelijke behandeling van alle jongeren in het onderwijs, gedegen onderwijs door betrokken docenten, ook op het VMBO en een duidelijk beleid ten aanzien van discriminatie bij het vinden van stageplaatsen.

Werkgelegenheid, met name voor jongeren: Welk beleid hebben de politieke partijen voor ogen bij het tegengaan van voortijdig schoolverlaten en het bestrijden van discriminatie en buitensluiting bij stages en op de arbeidsmarkt? Van het aantal werklozen in Amsterdam heeft op dit moment bijna de helft (40%) een migratieachtergrond. Voor Marokkaans Nederlandse jongeren lag het werkloosheidspercentage begin 2014 zelfs op 48%. Onderzoek wijst uit dat driekwart van de uitzendbureaus discrimineert bij het aannemen van werknemers. Bedrijven geven aan liever geen migranten of mensen met een donkere huidskleur aan te nemen. Ook tijdens ontslagronden worden deze werknemers eerder ontslagen. De achterstand in het onderwijs in combinatie met verminderde kansen op de arbeidsmarkt als gevolg van discriminatie heeft grote invloed op de toekomst van migrantenjongeren. Door werkloosheid bestaat het gevaar van afglijden en sociaal isolement, met name voor jongeren.

De bijeenkomsten en debatten: Startconferentie 2 februari 2014 14.00 uur is gestart met een voorlichtingsbijeenkomst in samenwerking met Aknarij, Argan, Ibn Khaldoun, Landelijk Beraad Marokkanen voor kaders van Marokkaanse organisaties in Amsterdam over het belang om mee te doen aan de verkiezingen. Deze conferentie werd bijgewoond door kaders en vertegenwoordigers van diverse zelforganisaties, deskundigen en politici. Tijdens deze conferentie werd de aanzet gegeven tot een campagne met het oog op de gemeentelijke verkiezingen. Er werd gestart met een oproep aan de deelnemers van de conferentie om de achterban te stimuleren deel te nemen aan de lokale verkiezingen. Vervolgens werd gekeken naar de partijprogramma’s van de politieke partijen op stedelijk en stadsdeelniveau, naar de wensen en behoeften van de bewoners zelf, naar de knelpunten voor de volgende verkiezingen en een evaluatie gemaakt vanaf de verkiezingen van 4 jaar geleden. Aansluitend ontstond een discussie over hoe de Amsterdammers met een migratie-achtergrond te enthousiasmeren voor deelname aan de verkiezingen, welke programmapunten aan de orde moesten komen, waarover de discussie in de verschillende stadsdelen zou moeten gaan en wat de doelgroep verwacht van de verkiezingen en de deelnemende politici. Er werd een strategie ontwikkeld voor een gezamenlijke aanpak door de migrantenorganisaties (o.a. Marokkaans, Turks, Filipijns, Antilliaans, Surinaams) binnen de kaders van de verkiezingen. Besloten werd een debat te organiseren over de analyses van de partijprogramma’s, een gezamenlijke oproep te doen aan de achterban om deel te nemen aan de verkiezingen en stedelijke- en stadsdeeldebatten voor te bereiden. Tevens werd besloten tot samenwerking in de aanloop naar de Europese verkiezingen op 16 mei. Ter afsluiting van de avond werden er schaduwverkiezingen gehouden, waarbij D66 als eerste uit de bus kwam, gevolgd door VVD op de tweede plaats en als derde Groen Links. Activiteit: Conferentie gemeentelijke verkiezingen Datum: 2014 Locatie: Argan Aantal deelnemers: 70


21

Bijeenkomsten op buurtniveau

Emcemo organiseerde in samenwerking met andere

In het verlengde van de startconferentie werd een

organisaties een debat over de thema’s:

aantal bijeenkomsten georganiseerd op buurtniveau.

- Onderwijs

Bij deze bijeenkomsten waren kandidaten van de

- Werkgelegenheid, met name voor de jeugd

lokale politieke partijen aanwezig. Onderwerpen

- Racisme en discriminatie

waren de verwachtingen die de buurtbewoners

- Participatie en inspraak

hadden richting de politiek en op stadsdeelniveau de betrokkenheid van de buurtbewoners bij de besluiten

Deelnemers aan het debat waren: 125

van het stadsdeel over thema’s als werkgelegenheid,

Pieter Hilhorst (PVDA)

voorzieningen en veiligheid. Aan de hand van

Rutger Groot (GL)

bovengenoemde stellingen werd de aanwezige

Zoe Kwint (D66)

politici gevraagd naar de standpunten van hun

Stefan de Bruijn (VVD)

partij. De debatten werden druk bezocht en waren

Maureen van der Pligt (SP)

levendig. Het aanwezige publiek was divers van achtergrond, sekse en leeftijd en voerde tijdens de bijeenkomsten stevige inhoudelijke discussies met de

Verkiezingsdebat vrijdag 7 maart bij Argan

aanwezige politici.

Wat betekent wonen in Amsterdam voor jou? Wonen in een sociale en solidaire stad, waar de sterkste

4 FEBRUARI 2014 19.00 uur bijeenkomst in Amster-

schouders de zwaarste lasten dragen? Of misschien

dam-West, gericht op Marokkaanse ouderen.

juist het Amsterdam dat bekend staat om haar ver-

Er waren zo´n 150 aanwezigen. Toelichting op de

worvenheden en vrijheden? Of kies jij liever voor een

campagnes, kritisch gekeken naar de programma´s

stad met minder regelgeving?

van de partijen met het oog op de situatie van deze ouderen.

Geeft ‘Amsterdams zijn’ burgerschap extra glans? Of heeft het geen betekenis, omdat besluiten van de

6 FEBRUARI 2014 een algemene oproep om deel

Amsterdamse politiek het onmogelijk maken plezierig

te nemen aan de verkiezingen verspreid onder ons

in de stad te wonen?

netwerk. De oproep is ook gepubliceerd op Republiek

Zijn maatschappelijke problemen zoals discriminatie,

Allochtonië.

armoede, jeugdwerkeloosheid onder jonge Amsterdammers en criminaliteit, problemen waarop het

26 FEBRUARI 2014 culturele dag Amsterdam West,

huidige college geen antwoord kan geven? Is

informatiemarkt over de verkiezingen, meer dan 300

Amsterdam gebaat bij de voorzetting van het huidige

aanwezigen.

college of is het juist tijd voor vernieuwing? Een vernieuwing waarin de gevestigde partijen in het

1 MAART 2014 13.00 uur bijeenkomst in moskee Badr

college plaats moeten maken voor nieuwe visies en

(Amsterdam-West) .

werkwijzen.

2 MAART 2014 14.00 uur bijeenkomst in het Huis

Aanwezige kandidaten: Jan Paternotte (D66),

van de Wijk in Slotervaart met kandidaten van

Maureen van der Pligt (SP), Rutger Groot Wassink

Marokkaanse afkomst.

(GroenLinks) en Emre Unver (PvdA). Daarnaast is er

Op donderdag 6 maart 19.00 uur organiseerde

onder allochtone Amsterdammers. De allochtone

Emcemo in samenwerking met andere organisaties

kiezer stemde bij voorafgaande verkiezingen trouw

een verkiezingsdebat in het kader van de gemeente-

op de PvdA. Waar gaat hun stem bij de komende

raadsverkiezingen. Bovenstaande stellingen waren de

verkiezingen naartoe?

ook aandacht besteed aan de electorale verschuivingen

kapstok waaraan het debat werd opgehangen.

22


Debat over Europese verkiezingen 16 mei 19.00 uur

onrechtvaardige sociale, politieke, culturele en eco-

Het Nederlandse migrantenorganisaties debat

nomische verhoudingen. Die erfenis is geïnstitutiona-

Europese verkiezingen rondom de thema’s

liseerd in onderwijs, media, cultuur en de openbare

Burgerschap, Racisme en Discriminatie; Migratie,

ruimte waar de superioriteit van de westerse cultuur

Migranten en Mensenrechten in Europa.

wordt gepropageerd. Het is geïnstitutionaliseerd in

Een debat met kandidaat-Europarlementariërs

de arbeidsmarkt waar discriminatie verhindert dat

CDA Kaya Kocak,

allochtonen een gelijkwaardige positie hebben. Het

PVDA Sander Terphuis,

is geïnstitutionaliseerd in de dagelijkse gebruiken en

GL Judith Sergentini,

gewoonten van arrogantie en superioriteitswaanzin.

SP Gabriella Molica,

Het is geïnstitutionaliseerd in politieke partijen die

D66

vreemdelingenhaat in hun partijprogramma hebben

en enkele deskundigen.

opgenomen.

Ook dit debat werd druk bezocht.

Vijf bijeenkomsten

Dit is het overzicht, maar daarnaast gaven we dage-

Onderstaande organisaties hebben het initiatief

lijks voorlichting over de verkiezingen en werd de

genomen om activisten van verschillende bewegin-

oproep om te gaan stemmen verspreid.

gen met elkaar te verbinden. Het initiatief bestaat uit een vijftal bijeenkomsten om activisten bij elkaar te

4.3 Het is tijd om te verbinden Achtergronden

brengen om ervaringen uit te wisselen in de sociale strijd, te leren van elkaar en te onderzoeken of en hoe strategie, tactiek en organisatie op elkaar afgestemd kunnen worden. Iedere bijeenkomst heeft een

De Amerikaans-Israëlisch moordpartij in Gaza heeft

specifiek thema dat kort ingeleid wordt. Vervolgens

duizenden jongeren in Nederland op straat gebracht

worden subgroepen gemaakt waarin activisten elkaar

om hun solidariteit te tonen met de bevrijdings-

persoonlijk kunnen leren kennen, ervaringen en

strijd van de Palestijnen. Vorig jaar heeft de zwarte

ideeën kunnen uitwisselen en verbindingen kunnen

gemeenschap in Nederland de eerste grote demon-

maken. Binnen ieder thema zullen verbindingen ge-

stratie georganiseerd tegen Zwarte Piet. Dit jaar zijn

legd worden met andere terreinen van sociale strijd

buurtbewoners in Den Haag de straat opgegaan

(vrouwenstrijd, LGTB, politiegeweld). Een plenaire

tegen politiegeweld. Begin dit jaar gingen protesteerden

sessie brengt de ervaringen weer bij elkaar.

tienduizend mensen in Amsterdam tegen racisme mede naar aanleiding van de uitlatingen van Geert

ZONDAG 31 AUGUSTUS 14.00-17.00 uur: Internationale

Wilders: minder, minder Marokkanen.

solidariteit: de ervaringen van de Palestina

Er is een groeiend activisme in Nederland op diverse

solidariteitsbeweging.

terreinen. Dat uit zich niet alleen in demonstraties,

VRIJDAG 21 SEPTEMBER 19.00-22.00 uur: Islamofobie:

maar in publieke debatten en op sociale media.

de ervaringen van de strijd om islamofobie op de

De activisten hebben te maken met dezelfde soort

maatschappelijke en politieke agenda te krijgen.

problemen: criminalisering in de media, dove oren bij

ZONDAG 5 OKTOBER 14.00-17.00 uur: Zwarte Piet:

beleidmakers, extremistische stromingen in de

de ervaringen van de strijd van de zwarte beweging

beweging die proberen grote groepen mensen te

tegen racisme.

bereiken, praktische problemen met organisatie-

ZONDAG 23 NOVEMBER 14.00-17.00 uur: Rechtspositie

opbouw, vraagstukken van strategie en tactiek.

van migranten: de ervaring van de strijd om recht om

Bovenal hebben ze dezelfde tegenstanders: een

te migreren en recht op asiel in Fort Europa.

coalitie van krachten die sociale veranderingen in de

ZATERDAG 13 DECEMBER 14.00-17.00 uur:

wereld tegenhouden. Racisme, islamofobie, zionisme

De verbinding: een grondige zoektocht naar

hebben een gemeenschappelijke noemer: de erfenis

verbindingen tussen de verschillende bewegingen op

van een koloniaal verleden waar superioriteit/

het gebied van strategie, tactiek en organisatie.

inferioriteit is ingebakken in de rechtvaardiging van


23

Alle bijeenkomsten vonden plaats in het Nelson

Radicalisering

Mandela Centrum, Eerste Weteringsplantsoen 2c,

De opkomst van terroristische groepen als IS in Syrië

1017 SJ, Amsterdam.

en Irak hebben de situatie van Marokkaanse Amster-

Organisatie

dammers verder verslechterd. Een groep van ruim 150 Nederlandse jongeren heeft zich bij terroristische groepen aangesloten en een nog grotere groep

Transnational Migrant Platform -Transnational Mi-

jongeren in Nederland, ook in Amsterdam,

grant Platform Co-Convenors: Commission For Filipino

sympathiseert met deze groepen. Hoewel deze groep

Migrant Workers (CFMW), Platform of Filipino Migrant

niet alleen uit Marokkaanse-Nederlandse jongeren

Organisations, Foundation University, Turkish Workers

bestaat, gaat het in de beeldvorming vaak wel om

Foundation (HTIB), Euro-Mediterraan Centrum Migratie

voornamelijk Marokkaans-Nederlandse jongeren.

& Ontwikkeling (EMCEMO), Kromante Foundation

Emcemo maakt zich allereerst ernstig zorgen over de

(Ghana), Social Development Cooperative (Ghana),

groep jongeren die radicaliseert, maar ook over de

Africa Roots Movement, RESPECT, TRUSTED Migrants,

jongeren die geen enkele sympathie voor extremisme

KOOP Natin, Indonesian Migrant Workers Union

hebben, maar nu in versterkte mate te maken hebben

(IMWU), OTRADELA, Transnational Institute (TNI) RESPECT,

met negatieve beeldvorming.

Landelijk Beraad Marokkanen, Aknarij, International Institute for Scientific Research, SlavernijOnline

Werkloosheid Afgelopen zomer werd bekend dat begin dit jaar al

4.4 Mocro’s in Mokum

bijna de helft van de Marokkaans Amsterdamse jon-

Inleiding

Wanneer de helft van de Marokkaanse Amsterdam-

De laatste jaren is er sprake van een sterke groei van gevoelens van onveiligheid, onbehagen en angst onder Nederlanders van Marokkaanse herkomst. Zij worden geconfronteerd met een toename van intolerantie en discriminatie, met als klap op de vuurpijl de ‘minder-minder’ uitspraken van Geert Wilders, partijleider van de PVV op 19 maart jl. Daarnaast heeft de radicalisering van een kleine, maar voor de beeldvorming een belangrijke groep jongeren, een grote impact op alle Amsterdamse jongeren van Marokkaanse origine.

Buitengesloten Ook in Amsterdam constateren maatschappelijke organisaties van Marokkaanse Nederlanders, maar ook de Amsterdamse moskeeën dat een groeiende groep Marokkaanse Amsterdammers bang is en zich buitengesloten voelt. Dit hebben we gesignaleerd tijdens een groot aantal bijeenkomsten die we het afgelopen jaar in moskeeën en buurthuizen hebben georganiseerd, tijdens spreekuren die diverse organisaties wekelijks organiseren en tijdens de demonstratie op 21 maart, ter gelegenheid van de Internationale Dag tegen Racisme.

24


geren werkloos is. mers werkloos is, heeft dit een grote impact op het zelfbeeld en de toekomstverwachtingen van niet alleen deze jongeren, maar ook van hun jongere broers en zusjes. Daarnaast is er een groep van honderden, misschien wel duizenden jongeren die ‘onzichtbaar’ zijn geworden, omdat ze nergens meer geregistreerd staan. Het zijn jongeren zonder diploma, werk en toekomstperspectief. In sommige Amsterdamse wijken ligt het percentage Marokkaans Amsterdamse jongeren dat geen opleiding volgt en geen regulier werk heeft inmiddels ver boven de 50%. In deze wijken dreigt steeds meer een cultuur te ontstaan die door de Amerikaan Anderson ooit werd omschreven als een straatcultuur van de langdurig werklozen (“hard-core unemployed”). Volgens Anderson is de opstelling van werkloze jongeren de sociale resultante van vier factoren: 1.

Een geschiedenis van ontmoedigende

ervaringen op de formele arbeidsmarkt,

2.

De aantrekkingskracht van de economie van

de straat waarin snel veel geld kan worden

verdiend,

3.

De gespannen verhouding tussen de normen

Wat heeft Emcemo gedaan?

en de waarden van de straat (stoerheid en

Dit jaar zijn er in Amsterdam tientallen bijeenkom-

korte termijnperspectief) versus de waarden

sten georganiseerd waaraan een grote groep mensen

en normen van de school en de geringe

heeft deelgenomen: ouderen, mannen, vrouwen en

mogelijkheden van scholings- en werk-

jongeren.

ervaringsprogramma’s om perspectief te

De bijeenkomsten vonden plaats in het kader van de

bieden op decente en stabiele banen

verkiezingen en het bevorderen van burgerschap, in

4.

Het gevolg van deze situatie is dat jongeren

het kader van activiteiten tegen discriminatie en naar

in deze wijken deviant gedrag gaan vertonen

aanleiding van de uitspraken van Geert Wilders op 19

als uitkeringsfraude, zwart werken, maat-

maart. Tot slot betrof het activiteiten die te maken

schappelijk terugtrekgedrag, manipulatie van

hebben met onzekerheid over de sociale zekerheid.

voorzieningen, apathie, radicalisering en

Hieronder een korte toelichting.

excuses om dit gedrag te verantwoorden.

Burgerschap en verkiezingen Al enkele jaren organiseren onze organisaties bij-

Brede tegenbeweging

eenkomsten om actief burgerschap te stimuleren. In

Emcemo maakt zich ernstig zorgen over de effecten

dit kader passen ook de debatten die verschillende

van de hierboven geschetste ontwikkeling op (de

organisaties dit jaar in het kader van de verkiezingen

toekomst van) Marokkaanse Amsterdammers, op het

hebben georganiseerd.

(zelf)beeld van deze jongeren, op de verhouding van deze groep met andere Amsterdammers en uiteindelijk

Discriminatie en racisme

op de gehele stad. Daarom wil Emcemo een brede

Verschillende Marokkaanse organisaties zijn actief

tegenbeweging op gang brengen van (Marokkaanse)

in het Comité 21 maart. Samen met tal van andere

Amsterdammers door concrete acties te ondernemen

maatschappelijke en religieuze organisaties hebben

om discriminatie en uitsluiting tegen te gaan, maar

zij deelgenomen aan de voorbereiding van de mani-

ook om radicalisering en criminaliteit aan te pakken.

festatie tegen racisme op 22 maart in Amsterdam.

Tijdens de vele bijeenkomsten van de afgelopen maanden bleek dat hiervoor veel animo bestaat. Veel

Uitspraken Wilders

mensen zijn bereid iets te ondernemen: in hun directe

De context van de manifestatie tegen racisme op

omgeving of in de hele stad.

22 maart veranderde door de ‘minder-minder’-uit-

Emcemo is zelf actief binnen IOMA en verschillende

spraken van Wilders op 19 maart. Ook hadden deze

lid organisaties. De organisatie pretendeert nadruk-

uitspraken een (positief) effect op de betrokkenheid

kelijk niet ‘de vertegenwoordiger van de Marokkaanse

van Marokkaans Nederlandse organisaties.

gemeenschap’ te zijn.

Hetzelfde effect hadden later die maand de discus-

Wel zijn de medewerkers van Emcemo Marokkaanse

sies die ontstonden naar aanleiding van de dood

Amsterdammers, mannen, vrouwen, jongeren, gelo-

van twee Marokkaans-Nederlandse jongens die een

vigen, ongelovigen, die zich vrijwillig in willen zetten

juwelierszaak in Deurne beroofden.

voor Amsterdam. Emcemo wil initiatief nemen en zoeken samenwer-

Op 20 maart is er een persconferentie gehouden bij

king met maatschappelijke, religieuze of politieke

EMCEMO waarbij werd gereageerd op de racistische

organisaties, maar ook met individuen die (bewust)

uitlatingen van Wilders en werd gemobiliseerd voor

niet zijn aangesloten bij een organisatie.

deelname aan de demonstratie op 22 maart. Diezelf-

In eerste instantie richt de organisatie zich op de

de dag heeft een groep van meer dan 40 personen,

eigen stad, Amsterdam, maar omdat de meeste

vertegenwoordigers van verschillende organisaties,

problemen ook op landelijk niveau moeten worden

aangifte gedaan bij het politiebureau.

aangepakt, zal Emcemo ook op landelijk niveau de

Op 21 maart kwamen meer dan 100 mensen naar een

samenwerking zoeken.

bijeenkomst over de uitspraken


25

van Wilders in de Mansveltschool. Die avond is ook

Veel Marokkaans Amsterdamse jongeren klagen over

het initiatief ontstaan om Amsterdamse krachten te

etnisch profileren door de politie.

bundelen en tot een gezamenlijk actieplan te komen.

Het algehele gevoel bestaat dat er te weinig of te

Op 22 maart vond een zeer succesvolle demonstratie

slap tegen diverse vormen van discriminatie wordt

tegen racisme plaats, georganiseerd door het Comité

opgetreden. Hierdoor is de meldingsbereidheid onder

21 maart met meer dan 10.000 demonstranten en

de slachtoffers laag.

veel media aandacht. Van 23 maart tot en met 3 april zijn er tientallen

B. Sociale cohesie

bijeenkomsten georganiseerd door de hele stad,

Veel mensen maken zich zorgen over het effect dat

waaronder: een bijeenkomst op 29 maart bij Emcemo

de PVV heeft op de samenleving.

met vertegenwoordigers van organisaties en 7 mos-

Grof taalgebruik en discriminatie van groepen mensen

keeën in Amsterdam, een actie op 29 maart waarbij

lijken steeds meer geaccepteerd te worden. Dit on-

meer dan 500 mensen aangifte hebben gedaan tegen

dermijnt niet alleen het vertrouwen van Marokkaanse

Wilders bij het politiebureau een bijeenkomst

Nederlanders in de toekomst, maar kan ook tot een

op 2 april in de Badr-Moskee, hier werd gesproken

samenleving leiden waarin steeds meer minderheden

over het actieplan en over de effecten van de uitspra-

zich onbeschermd voelen.

ken van Wilders en de gebeurtenissen in Deurne op

Een groot aantal Marokkaanse Nederlanders lijden

12 april is er een open dag in verschillende moskeeën

onder het stigma ‘Marokkaan’. De vele Marokkaanse

gehouden.

Nederlanders die positief willen bijdragen aan de samenleving, hebben het gevoel zich continu te

Zorgen die leven onder de achterban

moeten verantwoorden voor criminele daden van een

Een brief op 3 april van de Sociale Verzekeringsbank

groep Marokkaanse Nederlanders en radicale moslims

(SVB) waarin Marokkaanse AOW-gerechtigden vragen

in Nederland of in het buitenland.

kregen over eventuele bezittingen in het buitenland

In deze context wordt het steeds normaler om

zorgde voor veel beroering onder de Marokkaanse

discriminatie als ‘eigen schuld’ te bestempelen.

gemeenschap. De afgelopen jaren was er ook al veel

Degenen die discriminatie aan de orde stellen krijgen

ophef over de weduwepensioenen en de kinder-

al snel het verwijt zich te ‘wentelen in slachtoffer-

bijslag van Marokkaanse Nederlanders die in het

schap’, terwijl ze niet meer doen dan vragen om het

buitenland wonen.

handhaven van de (grond)wet.

Om mensen de mogelijkheid te geven hun zorgen te

Deze context belemmert ook de start van initiatieven.

uiten en om informatie te geven zijn er verschillende

Mensen trekken zich terug in de eigen groep, wat

bijeenkomsten georganiseerd waaronder zeer druk

uiteindelijk een negatief effect heeft op de politieke

bezochte bijeenkomsten in de El Ummah moskee en

en maatschappelijke participatie van Marokkaanse

de El Kabirmoskee.

Nederlanders. Het bijdragen aan sociale cohesie is op die manier niet makkelijk.

Tijdens de vele gesprekken op al die bijeenkomsten met vele honderden, misschien wel duizenden Marok-

C. Werkloosheid en armoede

kaanse Amsterdammers is een aantal zaken opgevallen:

Velen maken zich zorgen over het enorme hoge percentage (48%) werkloze Marokkaans-Nederlandse

A. Ervaring met of angst voor discriminatie en uitsluiting / islamofobie

jongeren. Dit heeft niet alleen negatieve

Er kwamen veel verhalen van jongeren die zich bui-

deze groep, voor de kwetsbaarheid van deze groep

tengesloten voelen in het onderwijs (bijvoorbeeld bij

en voor de verlokkingen van criminaliteit en

het zoeken van een stageplaats) en in het bijzonder

radicalisme, maar ook op het (zelf)beeld en op de

op de arbeidsmarkt. Vrouwen en jongeren, in het

langere termijn op de toekomst van een volgende

bijzonder meiden met een hoofddoek, voelen zich in

generatie.

de openbare ruimte regelmatig gediscrimineerd.

26


consequenties voor desociaaleconomische positie van

Er bestaat onder Marokkaanse Nederlanders veel

altijd niet vanzelfsprekend en veroorzaakt veel stress

scepsis over het effect van lopende projecten tegen

bij de jongeren.

werkloosheid. Er bestaat de indruk dat de hoge werk-

Buitensluiting roept veel boosheid op en ouders

loosheid onder Marokkaans-Nederlandse jongeren te

vertellen bang te zijn dat hun jongens zich op een

weinig prioriteit krijgt van de politiek.

gegeven moment niet meer kunnen beheersen en

Daarnaast is er het groeiende probleem van de toe-

overgaan tot agressief gedrag met alle gevolgen van dien.

nemende armoede. Dit wordt verergerd door allerlei maatregelen, bijvoorbeeld op het gebied van sociale

H. Ouderen

zekerheid en gezinsvorming.

Veel ouderen zijn op dit moment werkloos. Door de bezuinigingen en bezuinigingsplannen van de over-

D. Onderwijs en opvoeding

heid komen zij in een isolement terecht. Zij kunnen

Naar aanleiding van de uitspraak van Wilders op 19

hun verhalen daarover nergens kwijt.

maart wordt er vaak melding gemaakt van angst

Waar in het verleden vooral sprake was van de

onder schoolkinderen.

identiteitscrisis waar veel jongeren onder leden, is

Veel klachten zijn er ook over scholen die gebrekkig

tegenwoordig ook sprake van problemen die

met de ouders communiceren.

ouderen ondervinden. Net als voor de jongeren is er

De school moet open zijn voor de dialoog met ouders

voor hen geen plek waar zij samen kunnen komen

en kinderen. En ook moeten scholen duidelijk

om te praten, voorlichting te krijgen en deel te

optreden wanneer er sprake is van discriminatie.

nemen aan activiteiten. De enig overgebleven plek om samen te komen is de moskee. Ondanks dat de

E. Radicalisering

moskeeën hierin belangrijk werk verrichten bestaat

Een groot aantal ouders maakt zich zorgen over mo-

een grote behoefte bij ouderen zowel als jongeren

gelijke radicalisering van hun eigen kinderen of

aan een neutrale plek waar mensen elkaar kunnen

kinderen in hun directe omgeving. De ouders zijn

treffen.

bang voor de invloed van ronselaars en van extremistische websites. Ze voelen zich onvoldoende

Komende activiteiten

weerbaar, weten niet goed wat ze moeten doen, bij

Duidelijk werd dat er veel (Marokkaanse) Amster-

wie ze hulp kunnen vragen en voelen zich ook niet

dammers zijn die iets willen doen op stedelijk of op

altijd serieus gehoord door de politie.

buurtniveau. Daarbij gaat het om ouderengroepen,

Tijdens diverse bijeenkomsten kwamen de aanwezigen

moskeeorganisaties, belangenbehartigingsgroepen,

met concrete voorbeelden van discriminatie die met

vrouwengroepen, jongerengroepen, maar ook om

name de jongeren ondervinden. Ook werd diverse

individuen.

malen melding gemaakt van een gebrek aan steun

Emcemo wil eraan bijdragen deze initiatieven tot

door de overheid en de gemeente.

bloei te laten komen en mensen elkaar te laten ondersteunen en versterken onder de noemer ‘Mocro’s

F. De antidiscriminatiebureaus

in Mokum’.

Moslims en Marokkanen doen veel moeite om discriminatie te melden bij de anti discriminatie-

Mogelijke stappen:

bureaus. Zij lopen echter tegen onbegrip aan en er

1.

Vorming van een kerngroep van ongeveer

wordt niet voldoende gereageerd op hun meldingen.

25 vertegenwoordigers van organisaties en

Reacties op hun meldingen blijven uit en zij voelen

individuen, die ideeën verzamelen, plannen

zich niet serieus genomen en hebben geen vertrou-

opstellen, plannen van anderen ondersteunen

wen in de ADB’s .

en uitvoeren. Dit wordt gecoördineerd door

IOMA. (Inspraakorgaan Marokkanen

G. Horeca

Amsterdam). De planning, organisatorische

Marokkaanse jongeren worden nog steeds stelselma-

aspecten en creëren van draagvlak worden

tig geweigerd in de horeca. Uitgaan is voor hen nog

besproken.


27

De kerngroep onderscheidt bij het uitwerken van plannen voorlopig de volgende vijf Thema’s: - Racisme, discriminatie en islamofobie/moslimhaat

- Sociaal economische situatie van in het bij zonder jongeren

- Onderwijs en opvoeding

- Radicalisering

- Sociale cohesie

2.

Organisatie van vijf bijeenkomsten over de

hierboven genoemde thema’s.

3.

Over deze thema’s wordt een notitie geschre

ven op grond van de discussies die de

afgelopen maanden zijn gevoerd en nog

gevoerd zullen worden. Hiervoor zullen

verschillende deskundigen geconsulteerd

worden. In de notitie wordt een visie

geformuleerd en wordt aangegeven wat wij

als onze verantwoordelijkheid zien op de vijf

hierboven genoemde thema’s.

Er wordt een overzicht gemaakt van de

plannen voor elk thema op buurt- en

stedelijk niveau. Dit vormt de basis voor een

concreet plan van aanpak, inclusief concrete

doelstellingen, afspraken, verantwoordelijk

heden, communicatie- middelen, evaluatie

momenten en dergelijke.

4.

Bijeenkomst waarbij de resultaten van de vijf

themabijeenkomsten, de notitie en het plan

van aanpak worden voorgelegd aan alle

betrokkenen. Voorstellen uit het Plan van

Aanpak worden verder geconcretiseerd en

er worden vervolgafspraken gemaakt

evenals afspraken over communicatie en

evaluatie. PARTNERS: Gedurende het hele traject, dat voor een belangrijk deel door vrijwilligers zal moeten worden gedragen, zoekt Emcemo steeds de samenwerking en betrokkenheid met professionals. Denk hierbij bijvoorbeeld aan politie, werkgevers, anti discriminatiebureaus, stadsdelen, schoolbesturen, gemeente- raad, zorg, vakbeweging, hulpverleners, programma’s tegen radicalisering, uitzendbureaus. Het doel is binnen twee jaar progressie te boeken.

28


Marokkaanse Amsterdammers DE FEITEN OP RIJ: Op grond van publicaties van Bureau Onderzoek en Statistiek (O+S) van de gemeente Amsterdam, waaronder de meest recente publicaties op de site van O+S (voornamelijk de Staat van de Stad, 2013) en publicaties op de website Republiek Allochtonië zijn hieronder cijfers op een rij gezet die een beeld schetsen van de positie van Marokkaanse Amsterdammers.

Demografie Op 1 januari 2014 woonden er in Amsterdam 73.311 Amsterdammers van Marokkaanse herkomst. Hiermee vormden ze de grootste groep van niet-westerse herkomst in Amsterdam. Van alle Amsterdammers heeft 9% een Marokkaanse achtergrond. In de leeftijdscategorie 10-14 jaar is het aandeel Marokkaanse Amsterdammers (19%) het hoogste. Ruim 40% van de Marokkaanse Amsterdammers woont in Amsterdam Nieuw-West, waar ze 21% van de bevolking vormen. Verder woont bijna 20% van de Marokkaanse Amsterdammers in Amsterdam-West, ruim 17% woont in Amsterdam-Oost en ruim 12% in Amsterdam Noord. In Amsterdam Centrum en in Zuidoost wonen slechts 2% van de Marokkaanse Amsterdammers. Waar in de jaren negentig nog vooral Turkse en Marokkaanse gezinnen verantwoordelijk waren voor de natuurlijke aanwas, krijgen zij nu gemiddeld steeds minder kinderen, terwijl autochtone ouders weer meer kinderen krijgen. Het aantal nieuwkomers dat jaarlijks vanuit Marokko naar Nederland migreert neemt al jaren af. In 2013 vestigden zich 606 nieuwe Amsterdammers uit Marokko. Ter vergelijking: in hetzelfde jaar kwamen er ruim 1200 Amsterdammers uit Groot-Brittannië, 1180 uit de Verenigde Staten, 967 uit Duitsland, 874 uit Italië en 810 uit India. Het overgrote merendeel van de Marokkaanse Amsterdammers (84%) heeft een Nederlands paspoort. Meer dan de helft van de Marokkaanse Amsterdammers (53,5%) behoort inmiddels tot de tweede generatie.

Ongeveer 95% van de getrouwde Marokkaanse

van de autochtone werkzame beroepsbevolking en

Amsterdammers is getrouwd met iemand van de-

26% van de Turkse werkzame beroepsbevolking heeft

zelfde herkomst. Bij andere groepen, uitgezonderd

een eigen bedrijf.

Turkse Amsterdammers ligt dit percentage lager. Het

aantal echtscheidingen onder Marokkaanse Amster-

Inkomen

dammers is in vergelijking met andere groepen opval-

De welvaartspositie van Turkse en Marokkaanse

lend hoog: deze groep neemt tussen de 12 en de 14%

Amsterdammers is (onveranderd) het slechtst van alle

van het totaal aantal echtscheidingen in Amsterdam

groepen: hun inkomens zijn de laagste.

voor haar rekening.

Huishoudens van Amsterdammers van Marokkaanse herkomst zijn al jaren de groep met het hoogste aan-

Leefsituatie

deel minima. Van deze huishoudens heeft 38% een

De leefsituatie is volgens de Staat van de Stad (2013)

inkomen op of rond het miniminkomen.

het minst gunstig voor Marokkaanse en Turkse

Van de jongeren van Marokkaanse en Antilliaanse

Amsterdammers. Terwijl de leefsituatiescore van

herkomst groeit ongeveer 40% op in een minimahuis-

autochtone Amsterdammers sinds 2004 verder is toe-

houden tegenover 10% van de Amsterdamse jongeren

genomen, geldt dit niet voor Surinaamse, Turkse en

van autochtone herkomst.

Marokkaanse Amsterdammers. Drie van de tien Marokkaanse Amsterdammers (28%)

Onderwijs

meent dat de positie van de eigen bevolkingsgroep

In het Amsterdamse basisonderwijs is 18% van de

verslechterd is, eenzelfde deel (30%) vindt de positie

leerlingen van Marokkaanse herkomst. Na autochtone

juist verbeterd.

leerlingen (37%) vormen ze hiermee de grootste groep. In het speciaal basisonderwijs zijn Marokkaanse

Werk- en werkloosheid

leerlingen (20%) licht oververtegenwoordigd.

Vanwege de samenstelling van de Amsterdamse

In het Amsterdamse voortgezet onderwijs is 15-16%

bevolking ligt het Amsterdamse werkloosheidscijfer

van de leerlingen van Marokkaanse herkomst. Op de

altijd boven het nationale cijfer. Maar de werkloos-

Havo (15%) zijn leerlingen van Marokkaanse her-

heid is niet evenredig verdeeld over de inwoners van

komst evenredig vertegenwoordigd, op het VWO

Amsterdam.

(6%) zijn ze ondervertegenwoordigd en op het

Van alle groepen is de werkloosheid onder Marok-

VMBO (24%) en in het praktijkonderwijs (23%) is

kaanse Amsterdammers verreweg het hoogste. In

sprake van een oververtegenwoordiging.

2013 was 30% van de beroepsbevolking in Amsterdam van Marokkaanse herkomst werkloos (cijfers

Gezondheid

O+S). Dit gold voor 26% van de mannen en 36% van

Zes van de tien Amsterdammers van Turkse of Marok-

de vrouwen van Marokkaanse herkomst.

kaanse herkomst voelen zich gezond, terwijl dit voor

Ter vergelijking: de werkloosheid onder de autochtone

ruim acht van de tien Amsterdammers van westerse

en de westerse beroepsbevolking is 5% en de werk-

herkomst geldt.

loosheid onder andere, niet-westerse groepen ligt rond de 20-22%.

Politieke participatie

De jeugdwerkloosheid ligt in Amsterdam onder

Uit recent gepubliceerd onderzoek van het Instituut

Marokkaanse jongeren rond de 48%, dat is veel

voor Migratie- en Etnische Studies (IMES) van de UvA

hoger dan onder autochtone jongeren waarvan on-

in samenwerking met Bureau Onderzoek en Statis-

geveer 14% werkloos is.

tiek (O+S) van de gemeente Amsterdam blijkt dat de

De Marokkaanse Amsterdammers die werken,

opkomst van Marokkaanse Amsterdammers bij

hebben in vergelijking met andere bevolkingsgroepen

de laatste verkiezingen met 14 procentpunt is ge-

opvallend vaak (40%) een flexibel dienstverband.

daald naar 24%. Hiermee was de opkomst onder

Relatief erg weinig (2%) van de Marokkaanse

Marokkaanse Amsterdammers het laagste onder alle

Amsterdammers is zelfstandige. Ter vergelijking: 18%

groepen.


29

Geloof

-

Moslims op alle terreinen vaak discriminatie

85% van de Amsterdammers met een Turkse of

ervaren. Bijna twee op de drie moslims

Marokkaanse achtergrond voelen zich verwant met

rapporteert ten minste één discriminatie-

een religie, terwijl dit voor 20% van de autochtone

ervaring in het afgelopen jaar.

Amsterdammers geldt.

Inclusief degenen die twijfelen of het om

Amsterdammers met een Marokkaanse achtergrond

discriminatie ging gaat het zelfs om drie-

gaan ook het vaakst naar godsdienstige bijeenkomsten.

kwart van de moslims.

Bijna de helft van de gelovige Marokkaanse Amsterdammers (49%) geeft aan één keer per week naar een godsdienstige bijeenkomst te gaan.

De ervaren discriminatie neemt bij de meeste herkomstgroepen in Amsterdam af, dat geldt ook voor

Beeld van Marokkanen

Amsterdammers met een Marokkaanse achtergrond.

Uit de Amsterdamse Burgermonitor 2013 blijkt

Toch voelde nog een kwart van de Marokkaanse Am-

dat Amsterdammers, net als voorgaande jaren van

sterdammers zich in 2012 gediscrimineerd.

Marokkaanse Amsterdammers het minst vaak een

Toch dienen er uiteindelijk maar weinig mensen een

positief beeld heeft. In 2010 dacht 34% zeer negatief

klacht in bij het Meldpunt Discriminatie Regio

over deze groep en in 2011 is dat 33%.

Amsterdam (MDRA). Van de 982 klachten die het MDRA in 2013 ontving, is in 58 gevallen bekend dat

Discriminatie

de klachtindiener van Marokkaanse herkomst was. De

Een kwart van de inwoners van Nederland heeft in

meeste van deze klachten (14) gingen over

de afgelopen twaalf maanden tenminste één voorval

discriminatie op de arbeidsmarkt, gevolgd door

meegemaakt dat zij als discriminerend hebben ervaren.

discriminatie in het onderwijs (8) en het uitgaans-

Binnen migrantengroepen (Turkse, Marokkaanse,

leven (6).

Surinaamse, Antilliaanse Nederlanders en migranten

Het merendeel van de klachten op grond van religie

uit Midden- en Oost-Europa) heeft een derde tot de

bij het MDRA is in 2013 ingediend door moslims die

helft in de afgelopen twaalf maanden discriminatie in

vanwege hun godsdienst met discriminatie worden

de openbare ruimte ervaren. Van de werkzoekende

geconfronteerd.

migranten heeft 20 tot 40% discriminatie ervaren bij

Het aantal meldingen steeg van 49 naar 56.

het zoeken naar werk en bijna twee op de drie moslims rapporteert ten minste één discriminatie-er-

Criminaliteit

varing in het afgelopen jaar. Dat blijkt uit het rapport

Verdachten van Marokkaanse, Antilliaanse en

Ervaren Discriminatie in Nederland dat op 24 januari

Surinaamse afkomst zijn oververtegenwoordigd

2014 is verschenen.

in de populatie jeugdige verdachten (12 t/m 24 jaar). Drie van de tien (28%) Amsterdamse verdachten in

30

Uit het onderzoek blijkt verder dat:

2011 zijn van Marokkaanse afkomst, 19% is van

-

Eén op de drie Turkse studenten, één op de

Surinaamse afkomst en 4%,is van Antilliaanse

vier Marokkaanse studenten en ruim

afkomst.

één op de vijf Surinaamse studenten denkt

dat zij moeilijk een stage konden vinden

Vrije tijd

vanwege discriminatie.

Surinaamse, Antilliaanse, Marokkaanse en Turkse

-

Eén op de vijf Marokkaans Nederlandse

Amsterdammers hebben minder vaak

mannen heeft het gevoel door de politie

een hobby dan andere Amsterdammers.

extra in de gaten te houden te worden en

De sportdeelname van Amsterdammers van Turkse

beschouwt dit als discriminatie.

en Marokkaanse herkomst is 41%; dit is aanmerkelijk


lager dan de 76% onder autochtone Amsterdammers. Voor 27% van de volwassen Amsterdammers is televisiekijken de belangrijkste vorm van vermaak. Dit zijn vooral de lager opgeleiden, in het bijzonder ouderen. Voor (bijna) de helft van de Turkse, Surinaamse, Marokkaanse en overige niet-westerse Amsterdammers tv-kijken de belangrijkste vorm van vermaak. Amsterdammers met een Turkse of Marokkaanse achtergrond zijn met één op de acht actieven het minst actief in verenigingen. Zes procent van de Marokkaanse Amsterdammers is lid van een zelforganisatie en 1% is ook nog vrijwilliger bij een zelforganisatie. Verbondenheid met stad en buurt De verbondenheid met de stad is onder Turkse Amsterdammers (67%) en Marokkaanse Amsterdammers (68%) het laagst. Onder jongeren van niet-westerse herkomst is de verbondenheid met Amsterdam wel sterker (78%). In 2009 voelden 7% van de Amsterdammers van Marokkaanse herkomst zich verbonden met de stad. Vier jaar later is dat met tien procentpunt gedaald. Amsterdammers van Turkse (9%) en Marokkaanse (12%) zich minder vaak in voor een kwestie in de buurt of stad dan gemiddeld.


31

5. Islamofobie en Discriminatie Ontwikkelingen op maatschappelijk en politiek terrein hebben de laatste jaren geleid tot een toename van intolerantie, polarisatie, radicalisering en islamofobie. Mensen met een islamitische achtergrond krijgen te maken met stigmatisering, buitensluiting, geweld en ongelijke behandeling, hetgeen leidt tot polarisatie en een tweedeling binnen de maatschappij. De islam wordt steeds vaker en gemakkelijker gelijkgesteld aan terrorisme, radicalisering en wangedrag. Uit onderzoek blijkt dat er sprake is van een negatief klimaat ten opzichte van mensen met een islamitische achtergrond. Naast geweld richting moskeeën en personen groeit het aantal islam gerelateerde discriminatiemeldingen gestaag.

Uit diverse onderzoeken blijkt dat racisme en discriminatie in Nederland een steeds groter wordend probleem vormen. Het aantal meldingen van discri-

5.1 Collectief tegen Islamofobie en Discriminatie

minatie stijgt, de onvrede onder minderheidsgroepen

32

groeit, sociale media staan vol met voorbeelden en

Naar aanleiding van de Conferentie Islamofobie die

uitspraken van racistische aard. Zie hiervoor onder

Emcemo in oktober 2013 organiseerde, werd een

andere het SCP-rapport (Ervaren discriminatie in

netwerk samengesteld bestaande uit zelforganisaties,

Nederland, SCP 2014), het ECRI-rapport (ECRI rapport

wetenschappers, juristen, docenten en andere des-

over Nederland, oktober 2013) en ook de Nationa-

kundigen op het gebied van islamofobie: het

le Ombudsman die zich hierover uitsprak. Emcemo

Collectief Tegen Islamofobie en Discriminatie (CTID).

heeft het afgelopen half jaar in samenwerking met

Emcemo coördineert de activiteiten van het CTID,

een zich uitbreidend netwerk opnieuw een aantal

maakt een planning en doet verslag van de activiteiten.

activiteiten uitgevoerd ter voorkoming en bestrijding

Doel van het CTID is het verdedigen van de rechten

van alle vormen van discriminatie, in het bijzonder

van mensen met een islamitische achtergrond en het

islamofobie. Hieronder doen wij hiervan verslag van

bestrijden van islamofobie. Het CTID hanteert daarbij

deze activiteiten.

de volgende uitgangspunten:


-

Een tolerante samenleving waarin plaats is

Onderwerpen die op tafel kwamen in de eerste helft

voor iedereen, ongeacht afkomst, religie,

van 2014:

geslacht, leeftijd en seksuele gerichtheid.

-

Bevorderen van melden van islamofobie,

-

De erkenning van gelijke rechten voor

moslims hebben te vaak het idee dat islamo-

mannen en vrouwen

fobie ‘erbij hoort’ en dat melden bij de ADB’s

-

De grondwet als basis voor een rechtvaardige

of de politie weinig zin heeft. Aparte

samenleving

registratie en monitoring van islamofobie

-

Tegen elke vorm van extremisme van alle

kan hierbij stimulerend werken.

religies en ideologieën

-

Ineke van de Valk doet opnieuw onderzoek

-

Voor een multiculturele samenleving,

naar islamofobe incidenten en hate speeches

gebaseerd op respect

en de mate waarin islamofobe incidenten

-

Tegen homofobie en antisemitisme

gemeld worden bij de politie of de ADB’s.

-

Veel incidenten blijken door de politie en de

Tijdens de eerste vergadering van het CTID ontstond

ADB’s niet of onvoldoende behandeld te

het idee dat er verder gegaan moest worden dan

worden, de aanpak moet geconcretiseerd

alleen het uitwerken van de aanbevelingen en het

worden.

programma van de conferentie. Het netwerk moest

-

Banden met de leden van het Europese

een platform worden voor initiatieven van verschil-

IMAN-netwerk moeten verstevigd worden

lende organisaties en deskundigen op het gebied van

en de aanpak dient breder te worden. Meer

islamofobie en discriminatie. Het moest een plaats

(moslim)organisaties enthousiasmeren om

worden waar deskundigen op divers gebied bij elkaar

zitting te nemen in het CTID.

konden komen om ervaringen uit te wisselen en

-

Zorgvuldige registratie van meldingen in het

gebruik te maken van elkaars netwerk en expertise.

IMAN registratiesysteem.

Daarnaast moest het een coördinatiepunt zijn waar in

-

Actief zijn op sociale media waar veel

kaart gebracht kan worden wie met welke activiteiten

meningen worden gewisseld over moslims of

bezig is en met welk doel en waar men kan leren van

islam gerelateerde zaken, bijvoorbeeld op

elkaars ervaringen.

het forum van Geen Stijl of soortgelijke sites

Het CTID heeft zich in 2013 aangesloten bij het over-

-

Activiteiten omtrent de lokale en Europese

koepelende Europese Islamophobia Monitoring and

verkiezingen, wat doen de politieke partijen

Action Network (IMAN) om de krachten te bundelen

tegen discriminatie en islamofobie?

en de kennis te vergroten. Dit netwerk bestaat uit

-

Verbeterde samenwerking tussen het CTID en

organisaties uit acht verschillende Europese landen,

de ADB’s en politie Aantal bijeenkomsten:

die zich bezighouden met het tegengaan van

Van januari tot en met juni 4 bijeenkomsten

islamofobie. Locatie: Nelson Mandela Centrum Het netwerk van het CTID komt een keer per zes

Aantal deelnemers: gemiddeld 10 per keer

weken bij elkaar voor overleg. De leden van het net-

Rol van Emcemo: organisatie, publiciteit, facilitering,

werk buigen zich over diverse vraagstukken omtrent

verslaglegging

islamofobie, het organiseren en ondersteunen van diverse activiteiten en projecten, het uitwisselen van ervaringen enz. elk vanuit hun eigen discipline. De diverse partners ondersteunen elkaar waar nodig wat betreft activiteiten, debatten, bijeenkomsten e.d.


33

5.2 Training IMAN (Islamophobia Monitoring and Action Network)

belangstellende, slachtoffer of instelling is betrokken bij

In februari organiseerde Emcemo een training die

als Stichting Marhaba, Turks Forum, RADAR, UvA en Mad

werd verzorgd door het overkoepelende Europese

Mothers, de politie en de pers, maar ook individuele

Islamophobia Monitoring and Action Network

deelnemers.

(IMAN). Tijdens deze training leerden de deelnemers

Elsa Ray, medewerker van IMAN en deskundige op het

meer over het herkennen, signaleren en registreren van

gebied van Islamofobie, verzorgde de training.

islamofobie. Naast de informatie over de verschillende

Voorafgaand aan de training hield een drietal sprekers

verschijningsvormen van islamofobie, de verschillen en

een inleiding: Yassin El Forkani (CMO), Sandra Doe-

overeenkomsten van islamofobie incidenten in de ver-

vendans (Al Nisa) en Abdou Menebhi (Emcemo/ CTID)

schillende Europese landen, de aanpak en best practices,

belichtten de diverse aspecten van islamofobie en de in-

kregen de deelnemers informatie over het doel en het

vloed hiervan op individu en samenleving. Gepleit werd

belang van en het omgaan met het registratiesysteem

voor het actief melden en registreren van islamofobe

dat is ontwikkeld door IMAN.

incidenten en uitingen, het tegengaan van radicalisering

Islamofobie. De training werd bezocht door een divers publiek. Aanwezig waren vertegenwoordigers van organisaties

door middel van het voorkomen en bestrijden van islaIn dit registratiesysteem worden meldingen van islamo-

mofobie en werd een verzoek gedaan tot medewerking

fobie incidenten geregistreerd, maar ook artikelen in de

aan een documentaire die islamofobie zichtbaarder en

media, hate speeches, islamofobie uitingen e.d. De resul-

herkenbaarder maakt.

taten worden zodanig weergegeven dat de informatie

Na de inleidingen belichtte Elsa Ray het IMAN-project,

vergeleken kan worden met diverse regio’s in Nederland,

een Europees project waarbij zeventien organisaties uit

maar uiteindelijk ook met de meldingen en archieven

acht verschillende landen betrokken zijn.

van de andere deelnemende landen. Op deze manier

Na de lunchbreak werd met behulp van een reader ge-

ontstaat een duidelijk beeld van de mate en vorm waarin

sproken over de ins en outs van het registreren, moni-

islamofobie zich manifesteert in acht Europese landen.

toren, voorkomen en tegengaan van islamofobie en de

Het door IMAN ontwikkelde internationale registratiesys-

invloed van politiek en media. Het publiek maakte veel-

teem maakt een betere monitoring van de islamofobie

vuldig gebruik van de mogelijkheid tot het stellen van

incidenten in de diverse landen mogelijk.

vragen en er werd vol passie gediscussieerd. De training

Deelnemers aan deze training waren leden van diverse

besloeg een vijftal thema’s. De voertaal was Engels.

Amsterdamse en Rotterdamse NGO’s. Aantal deelnemers: De training besloeg een hele dag en

Thema’s

werd bijgewoond door 7 deelnemers

Identificeren en begrijpen van Islamofobie: Wat noemen

Rol van Emcemo: Organisatie, publiciteit, facilitering,

we Islamofobie? Welke handelingen? Wie zijn de slacht-

verslaglegging, deelname aan de training door mede-

offers? Wie zijn de daders? Islamofobie, een universele

werkers

strijd: Wie moeten Islamofobie bestrijden? Hoe kunnen

Locatie: Nelson Mandela Centrum

we daarbij samenwerken? Registratie en monitoring:

Datum: zaterdag 22 februari 2014

waarom melden? Hoe te melden? Hoe te monitoren?

Training Op zaterdag 8 november organiseerde EMCEMO in samenwerking met CTID, Al Nisa en IMAN een training over Islamofobie, bedoeld voor een ieder die als deskundige,

34


Wat zegt de wet: De wetgeving en hoe deze te gebruiken om je rechten te waarborgen en Islamofobie tegen te gaan? Tips voor acties.

Wat is IMAN?

Het gaat ook over de sfeer, het politieke klimaat en

Met behulp van een videopresentatie werden de deel-

het mediaklimaat dat systematisch moslims

nemers geïnformeerd over het IMAN-project. In 2013,

stigmatiseert en zo deze discriminerende en geweld-

werd het Europese project IMAN - Islamophobia

dadige feiten tegen moslim opstookt en aanmoedigt.’

Monitoring and Action Network gelanceerd, met als doel het bestrijden van racisme, Islamofobie en discriminatie.

Islamofobe incidenten

Het IMAN- project streeft naar het ontwikkelen van een

Islamofobe incidenten zijn uitingen, verbaal of fysiek

effectieve aanpak van Islamofobie, waarbij gebruik

geweld en hatespeeches tegen en ongelijke behan-

gemaakt wordt van de ervaringen van slachtoffers.

deling, discriminatie en belediging van moslims of

De belangrijkste doelen van het IMAN-project zijn de

personen die gelinkt worden aan de islam.

verbetering van de omstandigheden van de slachtoffers

Incidenten vinden plaats op de arbeidsmarkt, op het

en empowerment van de moslimgemeenschap. Om deze

werk, op school, in restaurants of cafés, in de openba-

doelen te bereiken onderneemt IMAN diverse activiteiten,

re ruimte, als islamofobe uitspraken, verbale agressie,

zoals het vormen van een samenwerkingsverband van

fysiek geweld, heiligschennis etc.

NGO’s op nationaal en Europees niveau, sensibiliteitscam-

Ook uitingen binnen de maatschappelijke discussie

pagnes, het gebruik van IMANET als registratiesysteem,

kunnen zo ver gaan dat ze als islamofoob aange-

steun aan slachtoffers, netwerken en lobbyen en het

merkt kunnen worden en kunnen leiden tot het

zoeken naar fondsen om de teams en systemen te verbeteren.

aanzetten tot haat tegen (vermeende) moslims.

Organisaties in acht Europese landen maken inmiddels gebruik van een door IMAN ontwikkeld systeem voor

Slachtofferschap en Daderschap

registratie en monitoring van discriminatie en geweld

Het woord slachtoffer heeft vaak, geheel onterecht,

tegen burgers op grond van hun werkelijke of veron-

een negatieve connotatie. Te vaak wordt slachtoffer-

derstelde relatie met de Islam. De zeventien bij IMAN

schap gezien als zwakte, te weinig weerbaar zijn, niet

aangesloten organisaties zijn gevestigd in Frankrijk,

voor jezelf op kunnen komen. Discriminatie is een

België, Italië, Duitsland, Nederland, Zweden, Hongarije

misdrijf en als zodanig opgenomen in het wetboek

en Engeland. IMAN is het eerste project tegen islamofobie

van strafrecht. Slachtoffer zijn van islamofobie en

dat financiëel gesteund wordt door de Europese Commissie.

discriminatie is niet anders dan slachtoffer zijn van een ander misdrijf. De vraag die vaak gesteld wordt

Deelnemers

aan slachtoffers van islamofobie: “wat deed je zelf

Het aantal deelnemers aan de training lag op ongeveer

dan?” is dan ook onterecht. Het dragen van een

35, die elk vanuit hun discipline het vraagstuk benader-

hoofddoek, of ander religieus kenmerk, het bezoeken

den. Door de verscheidenheid aan deelnemers werd (het

van een moskee e.d. mogen geen reden zijn voor

tegengaan van) islamofobie vanuit vele perspectieven

islamofobie acties of uitingen. Deze vraag is even

benaderd. Een aantal deelnemers legde de nadruk op

onterecht als de vraag aan een slachtoffer van aan-

islamofobie binnen het onderwijs, terwijl anderen zich

randing: “wat had je dan aan?”. De daad op zich is

meer geïnteresseerd toonden in registratie en monito-

strafbaar en het slachtoffer is daar op geen enkele

ring, etnisch profileren, de arbeidsmarkt en het gevaar

manier verantwoordelijk voor. De dader is degene

van radicalisering. Tijdens de training was er gelegenheid

die op zijn daad moet worden aangesproken en zo

tot het stellen van vragen, waarvan veelvuldig gebruik

mogelijk door de rechter moet worden beoordeeld.

werd gemaakt. Ter empowering van slachtoffers van islamofobie

Definitie Islamofobie

hanteert IMAN een viertal kernbegrippen:

Het begrip islamofobie kent meerdere definities. IMAN

-

Overtuigingen en waarden niet opgeven

hanteert de volgende definitie van islamofobie:

-

De dialoog voeren

‘Islamofobie is het geheel van discriminatie, geweld of

-

Je rechten kennen

afwijzing tegenover een persoon of instelling omwille

-

Handelen in geval van vooroordelen en

van zijn reële of vermeende band met de islam.

discriminatie


35

Wetgeving over Islamofobie

Meldpunt

De wetgeving in de diverse landen verschilt nogal

Naast de bestaande meldpunten tegen discriminatie en

van elkaar en er zal dus naar de wetgeving van het

islamofobie, heeft ook een aantal NGO’s een meld-

betreffende land gekeken moeten worden bij de

punt waarbij islamofobie gemeld kan worden en

beoordeling van islamofobie en discriminatie. In

waar slachtoffers ondersteund worden bij de

Nederland is discriminatie opgenomen in de

afhandeling van het incident. Bijvoorbeeld door

Algemene Wet Gelijke Behandeling en in de strafwet

contact te zoeken met de dader, te bemiddelen of

middels art. 137 c t/m g en art. 429quater. In Art.1 van

door de melder te begeleiden bij het doen van

de Grondwet verplicht de overheid zich haar burgers

aangifte. In Nederland zijn drie organisaties aan-

te beschermen tegen discriminatie. Uitvoering van de

gesloten bij het IMAN registratie netwerk, waaronder

anti discriminatiewetgeving is complex.

Emcemo. Daarin worden niet alleen islamofobe

Toenemen van Islamofobie op Europees niveau

incidenten geregistreerd, maar ook uitingen vanuit de politiek en de media. Ook anti discriminatie-

Uit de registratie van islamofobie in de diverse bij

bureaus kunnen melders behulpzaam zijn bij het

IMAN aangesloten organisaties en uit de dagelijkse

afhandelen van hun klacht.

praktijk blijkt dat islamofobie een groeiend probleem is in alle bij IMAN vertegenwoordigde landen. Elk land heeft hierbij zijn eigen problematiek, maar ook zijn eigen wetgeving met betrekking tot discriminatie. Waar in Nederland sprake is van islamofobie in bijvoorbeeld arbeidssituaties, bij stages, etnisch profileren en (over het algemeen verbale) agressie,

Het CTID onderhoudt het Meldpunt Islamofobie en

heeft Frankrijk te maken met een verbod op het

Discriminatie. Bij dit meldpunt kan melding gemaakt

dragen van een hoofddoek op scholen, universiteiten

worden van discriminatie in het algemeen en islamofobie

en openbare gebouwen en met meer fysieke agressie.

in het bijzonder. Het gaat om incidenten, uitingen,

Door in Europees verband samen te werken kan men

berichtgeving. De meldingen worden zoveel mogelijk

elkaar ondersteunen bij het voorkomen en tegen-

geregistreerd.

gaan van de diverse vormen van islamofobie en leren

Het Meldpunt is niet bedoeld als alternatief of

van elkaars best practices.

concurrentie van reguliere Anti-Discriminatie-

Rol van de politie

voorzieningen (ADV’s). Daarom worden melders ook aangemoedigd en eventueel ondersteund hun klacht

Ook de politie kan een belangrijke rol spelen bij de

in te dienen bij ADV’s. De reden voor een (voorlopig)

aanpak van islamofobie. Door zich bewust te zijn

apart Meldpunt is dat de ADV’s islamofobie nog niet

van het gevaar van etnisch profileren kan onterechte

als discriminatiegrond gebruiken en het ook niet

staandehouding voorkomen worden. Veel moslim-

terugkomt in hun verslagen. Daarnaast heeft het

jongeren hebben te vaak te maken met onterechte

Meldpunt als doel de meldingsbereidheid van allerlei

staandehouding. Hierdoor voelen zij zich niet

vormen van discriminatie te vergroten.

beschermd door de politie. Aangifte van islamofobie

36

5.3 Meldpunt Islamofobie en Discriminatie

wordt door de politie in de meeste gevallen niet

Registratie

serieus genomen, waardoor islamofobe ervaringen

Het Meldpunt Islamofobie en Discriminatie verkeert

niet geregistreerd en aangepakt worden. Ook binnen

nog in een pilot- fase. Het werk gebeurt door ver-

de organisatie zelf is nog te vaak sprake van islamo-

schillende vrijwilligers en bij uiteenlopende gelegen-

fobie en/of discriminatie. De politie staat open voor

heden. Meldingen komen telefonisch, tijdens een

meer kennis omtrent het onderwerp en ook in de

spreekuur of een bijeenkomst binnen. De wijze van

opleiding zal hier de nadruk op gelegd worden.

registreren kan daardoor verschillen; de gegevens zijn


niet altijd vergelijkbaar en betrouwbaar, maar geven

rapportages van de ADB’s, waar de woorden islamo-

wel een indicatie.

fobie of moslimhaat niet in voorkomen, dit in tegenstelling tot bijvoorbeeld antisemitisme. Bij de politie

Om te komen tot een beter, uniform en betrouwbaar

speelt hetzelfde probleem, de registratie van de

registratiesysteem, doet het Meldpunt een beroep op

klachten bij de politie kent ook niet het onderscheid

het IMAN-netwerk, dat een eigen registratiesysteem

islamofobie / moslimhaat en de klachten komen niet

heeft ontwikkeld. Vaste (vrijwillige) medewerkers van

uit de rapportages naar voren. Ook hier wordt anti-

Emcemo gaan de stagiaires trainen in het omgaan

semitisme wel apart geregistreerd. De erkenning van

met het registratiesysteem.

islamofobie als aparte discriminatiegrond, zoals

De stagiaires voeren meldingen in van discriminatie

homofobie en antisemitisme, met een aparte registratie,

en islamofobie, maar zullen ook berichten uit de

met een beleid daarachter, is hoogst noodzakelijk.

(sociale) media en andere voorvallen die betrekking hebben op islamofobie en van belang zijn voor

De regering moet de moties hierover van bijvoorbeeld

registratie en monitoring. Wanneer het registratie-

de Raad van Europa, ECRI en Amnesty International

systeem in werking is getreden, kunnen resultaten

serieus nemen. De Raad van Europa heeft 21 september

worden weergegeven in diagrammen, in eerste

uitgeroepen tot de Europese dag tegen Islamofobie,

instantie per regio in Nederland, in een later stadium

hetgeen een positieve stap is. De Raad van Europa

op Europees niveau, waardoor een gedetailleerd

heeft daarnaast een aantal aanbevelingen gedaan,

beeld ontstaat van islamofobie in de diverse landen.

o.a. een oproep om islamofobie als aparte

Het registratiesysteem wordt onderhouden door

discriminatiegrond te hanteren.

vrijwilligers en stagiaires van Emcemo.

De verschillende NGO’s, vertegenwoordigers van de

Het registratiesysteem biedt mensen de mogelijkheid

migrantengemeenschap en islamitische gemeenschap,

discriminatie en ervaren en waargenomen islamofobie

CMO, UMMON, EMCEMO, CTID, LBM, hebben ook

te melden. Men kan dagelijks telefonisch of per email

geëist dat islamofobie als aparte discriminatiegrond

melding doen van discriminatie.

wordt ingevoerd.

Intakegesprekken worden gevoerd door de aanwezige stagiaires en / of door een van de vrijwilligers van

Minister Opstelten erkent dat islamofoob geweld

Emcemo. Op donderdagmiddag zijn twee juristen

een probleem is. Minister Asscher heeft een initiatief

aanwezig voor juridisch advies en ondersteuning.

genomen om het probleem te bespreken tijdens een paar expertmeetings, maar zonder daar beleid aan te koppelen of concrete uitspraken te doen over de er-

5.4 Erkenning Islamofobie als Aparte Discriminatiegrond

kenning en registratie van islamofobie. De Gemeente

Het Meldpunt constateert dat er weinig meldingen

ingenomen.

van incidenten worden gedaan door onbekendheid

De aanbevelingen van het onderzoek over Islamo-

met de ADV’s en door gebrek aan vertrouwen dat er

fobie door Ineke van der Valk dienen te worden

iets met de melding gebeurt. Soms is er ook sprake

opgevolgd (Islamofobie en Discriminatie, Ineke van

van expliciet wantrouwen in door overheidsinstanties.

der Valk, 2012).

De mensen die het Meldpunt doorstuurt naar de

Amsterdam heeft, ondanks de verschillende oproepen van onze organisaties, en de motie van Groen Links over islamofobie, nog geen duidelijke standpunt

Anti Discriminatie Bureaus komen vaak teleurgesteld

Verharding

terug omdat hun klachten inzake islamofobie niet als

Er zijn dit jaar twee belangrijke oorzaken geweest,

zodanig geregistreerd worden, en derhalve kent deze

die hebben geleid tot een toename van het aantal

vorm van racisme vaak geen follow-up. Zie ook

meldingen van discriminatie en een verharding van


37

het sociale klimaat. Ten eerste waren er verschillende

Politie:

uitspraken van Wilders over Islam, moslims, en

Het Meldpunt ontving 15 meldingen van etnisch pro-

Marokkanen. De opkomst van IS is de tweede

fileren door de politie. Dit is bij de politie aangekaart

gebeurtenis die heeft gezorgd voor een verhoging

en er zijn 2 bijeenkomsten in Nieuw West en Bos en

van de incidenten en verharding van de maatschappij.

Lommer geweest. Naar aanleiding hiervan is er een

De angst onder moslims en met name Marokkaanse

overleg met de politie geweest. De politie heeft het

Nederlanders is groot; vooral kinderen hebben er veel

probleem erkend en een concept Plan van Aanpak

last van. Veel mensen vragen zich af of ze nog veilig

geschreven. Emcemo heeft hierop gereageerd, maar

kunnen leven in dit land.

(nog) geen reactie ontvangen.

De hele samenleving kijkt naar de moslims en de islam

De politie heeft ook advies gevraagd om discriminatie

als zijnde IS-aanhangers. Daarnaast zijn moslims zelf

uit te sluiten bij sollicitatieprocedures.

ook bang voor IS, want ze worden door IS gezien als ongelovigen. Deze punten komen steeds duidelijk

Openbare ruimte:

naar voren bij de bezoekers van ons meldpunt en de

-

een tiental vrouwen met een hoofddoek is

bijeenkomsten die wij organiseren. Ook de angst voor

op straat uitgescholden of belaagd

radicalisering van de jeugd speelt bij de ouders een rol.

-

twee meldingen van racistische beledigingen

door winkelend publiek

Meldingen bij Meldpunt Islamofobie en Discriminatie

-

twee voorvallen waarbij sprake was van

Meldingen die dit jaar (januari- september 2014)

hinderlijk volgen van jongeren met een

binnenkwamen bij het Meldpunt, zijn op verschillende

migrantenafkomst in winkels

wijzen verzameld. Meldingen komen telefonisch,

-

bij de voorlichtingsbijeenkomsten maakten

tijdens een spreekuur of een bijeenkomst binnen. Ze

tientallen jongeren melding van weigering in

zijn geregistreerd door vrijwilligers en helaas nog niet

het uitgaansleven

allemaal op uniforme wijze. De hieronder genoemde cijfers zijn daarom vooral indicatief.

Leefomgeving:

De meldingen hebben betrekking op diverse aspecten

Ongeveer 6 meldingen van burenruzies met een

van de samenleving. Het gaat onder andere om vor-

racistische inslag.

men van discriminatie en om gevallen van

Minimaal 15 incidenten waarbij buurtgenoten

islamofobie.

afwijzend reageren op moslims.

Onderwijs:

Emcemo:

Tientallen ouders meldden naar aanleiding van de

Emcemo en het Meldpunt hebben regelmatig te

opmerking van Wilders over ‘minder, minder Marok-

maken met discriminatoir beledigende berichten via

kanen’ dat hun kinderen daar op school mee lastig

internet en email, gedurende de eerste helft van 2014

werden gevallen. De scholen hebben niet genoeg

ongeveer 50 incidenten in de media

bescherming daar tegen geboden. Tijdens diverse

Naast de meldingen registreert het Meldpunt

bijeenkomsten in moskeeën werd hierover geklaagd.

incidenten in de media en vanuit de samenleving

Werk:

38

(bijeenkomsten in moskeeën) , zoals: -

Brandstichting, bekladding, ruiten ingooien,

Meisjes met een hoofddoek die solliciteren voor werk

dreigtelefoontjes, agressie tegen het

of stage worden niet aangenomen. Bij Emcemo

personeel en deponeren van varkens en

kwamen hierover 21 meldingen binnen.

schapen (kop/poot/bloed) bij moskeeën.

Jongeren worden niet aangenomen bij sollicitatie

-

Sportclubs weigeren vrouwen met een

voor een stage of werk op grond van hun Arabische

hoofddoek of verbieden bezoekers in hun

achternaam. Bij Emcemo werden 23 gevallen gemeld.

eigen taal met elkaar te spreken.


-

In het openbaar vervoer worden mensen

discriminatoir beledigd of passagiers

Activiteiten rond de ‘minder Marokkanen’ uitspraken van Geert Wilders

veranderen van zitplaats om niet naast een

In de periode rond de gemeentelijke verkiezingen

moslim te hoeven zitten, vooral als deze

van 19 maart trok Geert Wilders de aandacht met

kleding aan hebben die verraadt dat het om

uitspraken over ‘minder Marokkanen’. In de week

een moslim gaat.

voor de verkiezingen deed hij tijdens een campagne-

-

Een familie ontving een kogel per post.

middag in Den Haag de uitspraak dat hij streefde

naar ‘minder Marokkanen’ in Nederland. Op de dag

Activiteit: Meldpunt voor registratie van islamofobie

van de verkiezingen zelf deed hij opnieuw deze

en discriminatie

uitspraak, ten overstaan van een groot publiek. Hij


legde de volgende vraag voor aan de aanwezigen:

Frequentie: dagelijks bereikbaar tussen 11.00 en 17.00 uur,

“Willen jullie meer of minder Marokkanen?” Waarop

een middag per week zijn juristen aanwezig

het publiek “minder, minder, minder” scandeerde.

Aantal meldingen: 150-200 discriminatie / islamofobie

Geert Wilders antwoordde daarop met: “Dat gaan we

meldingen

dan regelen”

Rol Emcemo: Faciliteren, bemensen, registreren,

Naar aanleiding van deze uitspraken ontstond com-

monitoren, archiveren, publiciteit

motie binnen de samenleving. Een groot aantal mensen was geschokt door de uitspraken van Wilders. De sociale media werden overspoeld met verontwaardigde reacties en duizenden mensen kozen ervoor melding

5.5 Dag tegen Racisme en discriminatie

te doen van discriminatie bij de Antidiscriminatiebureaus en de politie of aangifte te doen tegen Wilders vanwege zijn discriminatoire uitspraken. Door zijn uitspraak over minder Marokkanen is een breder protest tegen Wilders en solidariteit met de slachtoffers

Activiteiten samen met andere organisaties

ontstaan. De publieke opinie is uitgesprokener wat

Behalve de hierboven genoemde activiteiten heeft

betreft islamofobie, het uitgangspunt van het

Emcemo ook diverse activiteiten samen met andere

programma van Wilders op het gebied van islamofobie

organisaties ondernomen om discriminatie aan de

en islam. Door het beleid dat Wilders voorstaat

orde te stellen. Het gaat om:

kunnen we de stand van zaken aflezen wat betreft

-

Activiteiten rond de ‘minder Marokkanen’

het populisme in Nederland.

uitspraken van Geert Wilders

-

21 Maart, Internationale Dag tegen Racisme,

Als gevolg van de uitspraken van Geert Wilders over

demonstratie vanaf het Museumplein

‘minder Marokkanen’ meldden tientallen leden van

-

21 Maart, Internationale Dag tegen Racisme,

de doelgroep deze discriminatoire uiting bij het meld-

debat

punt van Emcemo. De melders voelden zich gekwetst

-

21 Maart: Bijeenkomst over racisme en

en boos als gevolg van deze uitspraken. Na overleg

discriminatie in Mansveltschool

met de politie over de meest effectieve stappen die

-

Oproep aan de politiek

genomen konden worden deed Emcemo namens de

-


melders aangifte bij de politie in Amsterdam. Verder

-

Open dag bij de Alkabir moskee in het kader

is een aantal stappen genomen om de doelgroep te

van het Amsterdams Veiligheidspact

informeren en te stimuleren melding of aangifte te doen tegen Wilders vanwege zijn uitspraken. Telefonisch, schriftelijk en tijdens bijeenkomsten in de moskeeën en huizen van de buurt werd de doelgroep


39

op de hoogte gebracht en gehouden omtrent de

gaat. Bedrijven die discrimineren moeten worden

ontwikkelingen. Daarnaast had Emcemo overleg met

beboet.

de Amsterdamse politie over de mogelijkheden rondom melden en het doen van aangifte.

2. Alle discriminatiegronden moeten even serieus genomen worden. Naast homofobie, racisme en antisemitisme moet ook de islamofobie in

Naar aanleiding van de aangiften heeft Emcemo in samenwerking met andere organisaties binnen het netwerk opnieuw de mogelijkheden onderzocht

Nederland in kaart worden gebracht en actief bestreden worden. 3. Er moet een onafhankelijk vervolgonderzoek

betreffende juridische vervolging van Geert Wilders

komen op het rapport van Amnesty International

wegens discriminatie en aanzetten tot haat. Hiervoor

over de politie. Etnisch profileren moet stoppen.

is contact gelegd met juristen om zich opnieuw over

4. Dit kabinet moet de uitspraak van het Europees

deze zaak te buigen. Het OM onderzoekt de zaak en

Comité voor Sociale Rechten opvolgen: alle vluchte-

neemt binnenkort de beslissing of tot vervolging zal

lingen hebben recht op voedsel, onderdak en

worden overgegaan.

kleding. Geen vluchteling op straat of in de cel, laten we mensenrechten weer respecteren!

Activiteit: diverse acties omtrent de uitspraken van

5. De Sinterklaasoptocht moet dit jaar Zwarte Piet

Wilders en met name de gevolgen hiervan

vrij worden. In het onder wijs moet er meer

Locatie: Kantoor van Emcemo, politiebureau, moskeeën

aandacht komen voor het Nederlandse slavernij-

en huizen van de buurt. Datum: vanaf 19 maart tot

en koloniale verleden.

enkele weken daarna dagelijks Rol van Emcemo: Registratie van meldingen,

Deze eisen werden tijdens een algemene vergadering

aangifte doen bij de politie, gesprekken met de

op 27 januari aan de aanwezigen voorgelegd.

politie, informeren van de doelgroep: telefonisch,

Zij konden zich hierover uitspreken. Verder werden

per mail, in moskeeën en buurthuizen

organisatorische en inhoudelijke punten besproken en werd het doel van de demonstratie opnieuw

21 Maart, Internationale Dag tegen Racisme, demonstratie vanaf het Museumplein

toegelicht door leden van het 21 Maart Comité. Op 7 maart vond een laatste algemene vergadering plaats waarbij de puntjes op de i werden gezet wat

Emcemo organiseerde met andere organisaties die

betreft uitvoering en inhoud.

vertegenwoordigd zijn in het Comité 21 maart een

De demonstratie vond plaats op zaterdag 22 maart

demonstratie op zaterdag 22 maart. Voorafgaand

2014 vanaf 13.00 uur. Startpunt was het Museumplein,

aan de demonstratie vonden voorbereidende bijeen-

waar door diverse leden van het 21 Maart Comité

komsten plaats met de samenwerkende organisaties

gesproken werd.

(o.a. Surinamers, Antillianen, Afrikanen, Filipijnen,

Terwijl belangstellenden zich verzamelden werd een

LBTG-, vrouwen-, vluchtelingen- en joodse organisa-

Surinaams ritueel uitgevoerd en speelden diverse

ties etc.). Meer dan voorgaande jaren werd de samen-

bands. De demonstratie kreeg een extra dimensie

werking gezocht en werd gewerkt aan een gezamen-

door de uitspraken van Geert Wilders in de vooraf-

lijk programma en een gezamenlijke doelstelling.

gaande dagen over ‘minder Marokkanen’. De maat-

Tijdens een vergadering van de coördinatiegroep op

schappelijke commotie die ontstond naar aanleiding

21 januari werd de strategie bepaald met betrekking

van de uitspraken van Wilders leidde tot een massale

tot de invulling en uitvoering van de demonstratie en

opkomst, waardoor de nadruk kwam te liggen op

werd een aantal eisen geformuleerd:

discriminatie van Marokkanen. De demonstratie ging vanaf het Museumplein via de Utrechtsestraat naar

1. Er moet een actiecampagne komen die discriminatie in het onderwijs en op de arbeidsmarkt tegen-

40


het Jonas Daniël Meijerplein, alwaar een aantal toespraken gehouden werd

door leden van het 21 Maart Comité zoals Mohamed

de sprekers. De aanwezigen gingen in discussie, on-

Rabbae, Sandew Hira, Mustafa Ayranci en burge-

der andere over de manier waarop men met discrimi-

meester van der Laan. Ongeveer 10.000 mensen

natie om kan gaan, hoe jongeren weerbaar gemaakt

namen deel aan de demonstratie.

kunnen worden.

Ter afsluiting werd een evaluatiebijeenkomst gehouden

Oproep aan de politiek

met de coördinatie-groep.

Emcemo deed uit naam van het Collectief Tegen

Ondanks tegengestelde verwachtingen, meningsver-

Islamofobie en Discriminatie een oproep aan minister

schillen en discussies bleek de samenwerking van de

Asscher om islamofobie op dezelfde manier te

organisaties een succes en werd besloten tot voort-

benaderen als antisemitisme en homofobie. Islamofobie

zetting en versterking van dit netwerk en de activiteiten

dient, net als de vormen van discriminatie, apart

in het kader van racisme, islamofobie en andere

geregistreerd te worden en er dient eenzelfde beleid

vormen van discriminatie.

op ontwikkeld worden. Minister Asscher reageerde (min of meer) positief op deze oproep en was van

Aantal bijeenkomsten: 4. Een bijeenkomst van de

mening dat islamofobie als aparte discriminatiegrond

coördinatiegroep, twee algemene vergaderingen en

behandeld dient te worden. Er is nog geen wettelijke

een evaluatie met de coördinatiegroep

richtlijn hiervoor. Emcemo houdt een vinger aan

Aantal deelnemers: gemiddeld 50 per bijeenkomst

de pols en was aanwezig zijn bij de bijeenkomst en


training die door het ministerie van Sociale Zaken

Aantal deelnemers aan de demonstratie: 10.000.

georganiseerd werd op 2 september a.s.

Locatie: Museumplein-Jonas Daniël Meijerplein Datum en tijd: zaterdag 22 maart 13.00 uur


Rol Emcemo: Facilitering, deelname aan het 21 maart

Etnisch profileren door de politie is op dit moment

Comité, organisatie van en deelname aan vergaderingen

een veelbesproken onderwerp. Emcemo onderhoudt

en demonstratie, publiciteit, ordehandhaving tijdens

contact met de Amsterdamse politie over etnische

de demonstratie

profilering. Naar aanleiding van het rapport dat

21 Maart, Internationale Dag tegen Racisme

onlangs uitgebracht werd door Amnesty International is er veel belangstelling voor dit onderwerp.

Op vrijdag 21 maart organiseerde Emcemo in

Aangezien Marokkaanse Amsterdammers zeer regel-

samenwerking met een aantal andere organisaties

matig te maken hebben met etnische profilering zet

een avond met als thema:

Emcemo zich in voor de rechten van haar doelgroep.

-

Bespreekbaar maken van verschillende

Marokkaans Amsterdamse jongeren zijn boven-

vormen van racisme

gemiddeld vaak het slachtoffer van etnisch profileren

-

Wat kunnen we doen om verdraagzaamheid,

door de politie. De verhouding die veel van hen met

rechtvaardigheid en respect voor elkaar en

de politie hebben wordt daardoor verstoord. Voor de

elkaars waarden en normen te stimuleren.

jongeren betekent dit een discriminatoire benadering en een gevoel van onveiligheid. De politie zou ook in

De avond werd voorgezeten door Dris Bouras,

hun belang moeten werken, maar in veel gevallen is

sprekers waren: Abdellah Tallal: welkomstwoord

het tegendeel waar. Emcemo ging diverse malen in

Jet van Rijswijk: inleiding op het thema racisme en

gesprek met de hoofdcommissaris van Amsterdam.

discriminatie Abdou Menebhi: Intolerantie en

Tijdens deze gesprekken is de basis gelegd voor een

discriminatie in Nederland Jille Belisario: Crisis en

ander beleid van de Amsterdamse politie, een beleid

racisme in Europa.

waarbij etnische achtergrond geen rol meer speelt.

Hierna was er voor de aanwezigheid gelegenheid om

De politie heeft hierover een plan van aanpak samen-

vragen te stellen en in te gaan op de inleidingen van

gesteld waarop Emcemo gereageerd heeft met de


41

volgende punten: -

Emcemo erkent dat de politie in Nederland

in tegenstelling tot die in de ons omringende

landen, milder handelt, aanspreekbaarder is

en dus eerder een

-

gevoel van veiligheid biedt. Echter het

optreden van individuele agenten kan soms

leiden tot oncontroleerbare situaties in de

stad. Het is daarom ook van belang dat het

personeelsbeleid zorgvuldig is en dat nieuwe

agenten zorgvuldig geselecteerd worden.

-

Ook binnen de organisatie vindt nog veel

discriminatie plaats. Dit moet krachtig

worden tegengegaan. Een agent die de

eigen collega’s discrimineert zal dit zeer

waarschijnlijk ook met burgers doen.

-

Diversiteit binnen de politie is erg belangrijk

bij het tegengaan van discriminatie. Diversiteit

bevordert herkenbaarheid en zal de positie

van de agenten versterken. Helaas is het nog

steeds zo dat discriminatie binnen het korps

leidt tot uitstroom van agenten.

Het plan van aanpak, zoals het gepresenteerd werd door de politie bevat drie stevige pijlers: - Bewustwording - Vakmanschap - Verbinding Deze pijlers kunnen een handvat bieden bij het tegengaan van etnisch profileren. Aansluitend aan de gesprekken die Emcemo voerde met de hoofdcommissaris wordt gestreefd naar het aanbieden van trainingen voor jongeren in het omgaan met de politie, advies omtrent hun eigen handelen, hun rechten en plichten. Deze trainingen worden op een later tijdstip aangeboden.

Aantal gesprekken: 2 Locatie: Hoofdbureau van politie in Amsterdam Rol Emcemo: signalering, registratie, overleg met de politie

42


Open dag bij de Alkabir moskee in het kader van het Amsterdams Veiligheidspact Op zondag 13 april hield de Alkabir moskee een open dag, waarbij aandacht gevraagd werd voor het veiligheidspact van Amsterdam, een samenwerkingsverband van Moslims, joden en christenen voor verbinding van groepen binnen de samenleving. Sprekers met een Joodse Christelijke en moslim achtergrond hielden inleidingen over discriminatie en tolerantie. Twee leden van het CTID waren uitgenodigd om te spreken over islamofobie en discriminatie en de activiteiten van het CTID. Onder de aanwezigen bestond veel belangstelling voor het Meldpunt Islamofobie en Discriminatie. Abdou Menebhi sprak over het belang van het tegengaan van alle vormen van discriminatie, naast de bestrijding van islamofobie is het van belang je in te zetten tegen alle vormen van discriminatie, racisme en ongelijke behandeling. Als je voor de rechten van jezelf opkomt dien je ook de rechten van de ander te verdedigen Marlene Bosman (Collectief Tegen Islamofobie en Discriminatie) sprak over het belang van melden, de manier waarop gemeld kan worden (Meldpunt islamofobie en Discriminatie, Antidiscriminatievoorzieningen en de politie) en het belang van het erkennen van islamofobie, met name voor jongeren die het slachtoffer zijn van islamofobie bij het vinden van stageplaatsen en werk.

5.6 Islamofobie, de ervaringen van de strijd om islamofobie op de maatschappelijke en politieke agenda te krijgen 21 september is op Europees niveau uitgeroepen tot Europese Dag tegen Islamofobie Datum: zaterdag 20 september Tijd: 14.00-17.00 uur Locatie: Nelson Mandela Centrum, Eerste Weteringplantsoen 2c, 1017 SJ Amsterdam De negatieve beeldvorming over ´de islam´ en ´de moslims´ is de afgelopen jaren enorm toegenomen. Nieuws over gewelddadige extremisten die de islamitische religie misbruiken als legitimatie voor hun doeleinden, beheersen in steeds grotere mate de

en remigreerde daarom al eerder naar Marokko en Turkije. Het is duidelijk dat de gespierde taal van het kabinet wezenlijk niets uithaalt, behalve repressie en verdere criminalisering van moslims. Door het versterken van de verklikkersmaatschappij zal straks elke oosters uitziende moslim anoniem aan de politie worden doorgegeven, met alle denkbare fouten van dien. De reactie van de moslimgemeenschap zal dan alleen nog heviger worden. Politiek Den Haag moet haar bakens verzetten. Niet alleen verbaal, maar ook in de praktijk. Deze bijeenkomst is bedoeld om maatschappelijk betrokkenen bij elkaar te brengen om ervaringen uit te wisselen in de sociale strijd, te leren van elkaar en te onderzoeken hoe we islamofobie op de maatschappelijke agenda kunnen krijgen, naast antisemitisme en homofobie.

media. Het gevolg hiervan is beeldvorming door veel

Inleiders van de bijeenkomst:

mensen om alle moslims te associëren met geweld en

1.

Abdou Menebhi over islamofobie, beel-

terrorisme. Het beeld van de ´moslim-ander´ dat via

dvorming, tendenzen, klachten, beleid

de media de meeste mensen bereikt is er een van een

2.

Anne-Ruth Wertheim over de geschiedenis

machtige, openlijkgewelddadige, religieuze fanaat.

van racisme

Dit strookt niet met een positie als weerloos slachtoffer

3.

Sandew Hira over de inzet onderwijs en

van discriminatie.

educatie om islamofobie te bestrijden

Er is een groei van islamofobie incidenten, we zien

over de binding in de strijd antisemitisme/

dit bijvoorbeeld op de arbeidsmarkt, tegen personen

islamofobie

of moskeeën. Ook speelt de terughoudendheid van

4.

slachtoffers van discriminatie te melden mee. Door

homofobie/islamofobie

onderzoek en rapportage van politie, overheids-

Martin Bos over de binding in de strijd tegen

organen en organisaties, zoals het Collectief tegen

Organisatie

Islamofobie en Discriminatie (CTID) is echter duidelijk

TransnationalMigrant Platform, International Institute

dat islamofobie in de Nederlandse samenleving

forScientific Research, SlavernijOnline, Commission

problematisch aanwezig is.

For FilipinoMigrant Workers(CFMW), HTIB, EMCEMO, Landelijk Beraad Marokkanen; Aknarij, MadMothers

Het feit dat de politiek zich passief opstelt tegenover

en Collectief tegen Islamofobie & Discriminatie

de open en agressieve discriminatie van moslims in de

Verslag Islamofobie - zaterdag 20 september 2014,

diverse maatschappelijke sectoren en – erger nog –

tweede van vijf bijeenkomsten in de serie Verbinding,

actief meewerkt aan hun ongelijke behandeling in de

Amsterdam; samenvatting Ewout van der Hoog

wet. Dit leidtonherroepelijk tot een waarneembare vervreemding van deze bevolkingsgroep ten opzichte

1. Mohamed Rabbae

van de samenleving. Een behoorlijk aantal hoogopgeleid

Ons doel is om alle activisten die goed bezig zijn, met


43

elkaar in contact te brengen. Met Palestina, islamofobie,

de kenmerken van de twee soorten racisme, namelijk

Zwarte Piet en zo verder zijn we inderdaad goed

uitbuitings- en competitie-racisme.

bezig, maar de verbinding laat nog te wensen over.

Het uitbuitings-racisme treft vaak meerderheden, die

En deze verbinding kan niet zonder analyse! Wat

afgeschilderd worden als aangeboren traag/achterlijk

hebben wij gemeenschappelijk?

en op wie de uitbuiters neerkijken. Het competitie-

In elk geval het verdedigen van onze grondrechten.

racisme daarentegen treft vooral minderheden, die

[introduceert daarna de sprekers]

juist een aangeleerde sluwheid krijgen aangewreven en voor wie de uitsluiters openlijk angst kweken of

2. Abdou Menebhi

heimelijk jaloezie opvatten. Bij uitbuiting wordt er

Islamofobie uit zich in incidenten tegen moskeeën,

geweld tegen enkelingen gebruikt als afschrikwek-

dus tegen de islam als geloof, maar ook in aanvallen

kend voorbeeld, bij uitsluiting geweld tegen de hele

op vrouwen met een hoofddoek, dus tegen de islamitische

groep om deze te verjagen of te doden.

cultuur. De angst voor de islam bestaat al langer,

In ons land is er in de afgelopen decennia een ver-

maar escaleerde na 9/11, onder meer door uitspraken,

schuiving te zien van uitbuitings-racisme tegen gast-

kamervragen en wetsvoorstellen van Kamerleden

arbeiders ‘die te lui/dom zijn om Nederlands te leren’,

zoals Geert Wilders.

naar competitie-racisme tegen állen met een andere

De strijd tegen islamofobie is een zaak van alle

etnische, culturele en/of religieuze achtergrond. Het

democraten en niet alleen van moslims. De Raad

gaat Wilders niet alleen om ‘minder islam’, maar nu

van Europa heeft 21 september uitgeroepen tot de

expliciet ook om ‘minder Marokkanen’, liefst uiterlijk

Dag tegen de Islamofobie, maar in Nederland is daar

herkenbaar aan een getinte huidskleur of een

weinig van te merken. Er lijkt binnen politiek en over-

hoofddoek.

heid nog steeds weinig prioriteit gegeven te worden aan islamofobie, hetgeen zich bijvoorbeeld uit in het

4. Sandew Hira

beschermen van synagogen en Joodse instellingen en

Afrofobie is vergelijkbaar met islamofobie en kent

organisaties en het niet beschermen van moskeeën en

drie fases. Van 1492 tot 1650 de genocidale fase

islamitische instellingen. Islamofobie zal op verschil-

zoals in de Amerika’s tegen de inheemsen; van 1650

lende fronten aangekaart dienen te worden zoals

tot 1850 de Witte Verlichting met haar genetica en

binnen het onderwijs, op de arbeidsmarkt, binnen de

theorieën over inferieure rassen, waarbij zwart nog

politiek en de overheid en in de openbare ruimte.

inferieurder was dan geel en bruin; en vanaf 1850 de theorie over achterlijke culturen en geloven, zoals de

44

3. Anne-Ruth Wertheim

islam.

Anne-Ruth Wertheim, journalist en schrijver vertelt

Het institutioneel racisme zit in het onderwijs, de

haar persoonlijke verhaal:

wetgeving en de politieke partijen. De westerse

Ik zat tot mijn zevende in Nederlands-Indië. Eerst

kennis bevat leugens over het kolonialisme, die we

behoorde ons gezin tot de half procent bovenlaag,

moeten afbreken en door feiten vervangen. Bijvoor-

daarna kwam deze bovenlaag in de Jappenkampen

beeld het feit dat het Koninkrijk der Nederlanden

terecht, vervolgens belandden de Joden onder hen

indertijd voor 88% door moslims werd bewoond. En

in een apart kamp en uiteindelijk kozen mijn ouders

dat Afrika een veel grotere oppervlakte heeft dan de

voor de onafhankelijkheid van Indonesië.

landkaarten weergeven. De westerse visie kenschetst

Vier keer heb ik dus in een minderheidspositie

de islam weliswaar als vrouwen onderdrukkend, maar

gezeten en te maken gehad met discriminatie.

ook de islam kent feminisme.

Ik heb het model voor racisme van mijn vader, hoog-

De witte professoren moeten worden aangepakt met

leraar sociologie, verder uitgewerkt [zie website

behulp van een theoretisch raamwerk waarvoor we

www.Anne-RuthWertheim.com]. Dit model beschrijft

zelf het materiaal aandragen. Dus niet in de verdedi-


ging schieten, maar in de aanval gaan en de confron-

we in Israël. De staat Israël financiert de Gay Pride

tatie zoeken. Black studies moeten een vak worden,

in Tel Aviv, in een poging tot pink-washing gericht

want de huidige kennisproductie is racistisch. Zo ligt

tegen de moslims in Gaza. En ook de Berberse en

er veel nadruk op de Holocaust, maar die is in grootte

Koerdische homo’s richten hun pijlen primair tegen

en langdurigheid pas de vijfde genocide, na die in de

de islam als zodanig.

Amerika’s, Congo, India en China.

Er is sprake van een clash tussen het Westen en het Oosten over homoseksualiteit, die elkaar wederzijds

5. Martin Bos

achterlijkheid verwijten. Die clash is er ook als ik,

Dertig jaar geleden is er na de moord op Kerwin

als Bosnische Nederlander, met mijn Pakistaans-

Duinmeijer een platform ontstaan van buitenlanders-

Hindoestaanse vriend op straat loop. Hém wordt

organisaties: tegen uitsluiting en voor een inclusieve

nageroepen dat hij een koelie is en mij dat ik jungle

samenleving. Nu lijkt veel van die verbinding weer

fever heb...

verloren gegaan. Iedereen voert weer alleen zijn eigen strijd: tegen islamofobie, tegen antisemitisme

7. Gülcan Engin

of voor seksuele diversiteit.

De Turkse en Marokkaanse overheid proberen helaas

In Amsterdam Oost echter ben ik als LHBT’er niet los

ook via de moskeeën hun invloed te doen gelden.

van anderen actief: tijdens de iftar, met Keti Koti, op

Zo’n honderd jaar geleden zijn er ruim een miljoen

4 mei en bij de Gay Pride. Zelf heb ik nooit problemen

Armenen uit Turkije “gedeporteerd”. In Almelo is

gehad tijdens mijn werk onder Marokkanen, maar

daarvoor een herdenkingsmonument opgericht, maar

Marokkaanse en Turkse homo’s hebben zelf wél

vanaf Turkse zijde is men tegen die herdenking. Wat

moeilijkheden in hun eigen gemeenschap. Zij verdienen

te doen? In april 2014 heb ik hierover een artikel in

onze steun. Tussen twee haakjes: potenrammers en

de krant geschreven.

aanhangers van Wilders vind je ook onder Marok-

Nog steeds gebruiken Turken “Armeen” en de

kaanse Nederlanders...

Armenen “Turk” als scheldwoord voor elkaar. Er zijn

Hoe bereiken we de verbreding? Die heb ik bij de

nog 100.000 Armenen in Turkije, die zich daarom

Kerwin herdenking en op 21 maart al ervaren; dat

soms maar moslim noemen hoewel ze dat niet zijn.

smaakt naar meer. Ik wil daarbij de politieke partijen

Voor het eerst heeft Erdogan onlangs het “leed” van

uitsluiten, want er is te veel onderlinge verdeeldheid.

Armenen erkend, maar onder de Turken circuleert nu

Ik wil de verbinding bereiken door ook te werken

een petitie tégen de recente genocideaanklacht.

buiten mijn eigen groep: “Ik ben wie jij bent.”

8. Discussiebijdragen (samenvatting Anja Meulenbelt) 6. Dino Suhonic

1. Over het meten met twee maten: hoe moslims

De emancipatie van de homogemeenschap in

aangekeken worden op zaken die niet eens

Marokkaanse en Turkse kring komt steeds meer in het

specifiek islam zijn; hoe ze altijd aangesproken

nieuws. Als voorzitter van de stichting Ma’ruf hoor ik vaak: Hoe kun je nu tegelijk moslim én homo zijn?

worden als groep. 2. Over het schema van Anne-Ruth Wertheim: hier

Hier is sprake van een meervoudige discriminatie,

kwam wat kritiek op. Anne-Ruth legde uit dat

zoals die er ook tegen vrouwelijke moslims is.

het niet bedoeld was als een vaststaande beoorde-

In de Verenigde Staten keren steeds meer homo’s en

ling, maar als een hulpmiddel om te onderzoeken

ook vrouwen zich tegen de patriarchale interpreta-

over welk type racisme we het hebben. Het is ook

tie van de islam, maar helaas ook tegen de islam als

niet volledig: inderdaad, ‘ontmenselijking’ staat

zodanig. Wilders gebruikt hetzelfde sentiment als hij

er niet op, maar is impliciet aangegeven. Lees de

zegt: “De moslims zijn tegen homo ‘s”. Hetzelfde zien

andere artikelen daarover.


45

3. Rol van godsdienst: toen het ging over wat de joden werd aangedaan, benoemden we ‘de Duitsers’ en niet ‘de christenen’, hoewel de paus zich ook niet heeft verzet tegen de jodenvervolging. Toen Kerwin werd vermoord, had dat ook niets met godsdienst te maken. 4. Over de noodzaak tot zelfkritiek binnen de gemeenschappen: ook Marokkanen/moslims onderling kunnen elkaar verketteren. Ook onder

2. We moeten een petitie lanceren, zo geformuleerd dat het een zo breed mogelijke groep mensen aantrekt. 3. We hebben een analytisch raamwerk nodig, daar is al een begin mee gemaakt. 4. We moeten missiewerk verrichten in de homoparochie. Wilders heeft tien zetels gewonnen door bang gemaakte homo’s.

nemen. En sommige rijke Marokkanen zijn meer

Islamofobie: Een appèl aan minister Asscher en politieke partijen

xenofoob dan de gemiddelde witte Nederlander.

Het Collectief tegen Islamofobie en Discriminatie

Marokkanen kun je fascistische tendensen waar-

5. Van Mad Mothers: het schema van Wertheim is

heeft met instemming kennis genomen van enkele

een uitstekende tool, maar die moet worden

initiatieven van minister Asscher tegen radicalisering

‘vertaald’ naar de verschillende niveaus. Met

onder moslims en tegen anti-semitisme onder

andere woorden: ánders als je het hebt tegen

moslims. In zijn brief aan de Tweede Kamer over

studenten dan tegen de Mothers op het school-

radicalisering d.d. 2 februari 2014 schrijft hij:

plein.

In Nederland mag men denken en geloven wat men

6. Waar het ondanks alle onderlinge verschillen

wil. Orthodox zijn mag, niet religieus zijn mag ook.

over moet gaan: dat we het op morele gronden

Voorop staat dat de individuele vrijheid van personen

met elkaar eens zijn, zoals we op morele gronden

gerespecteerd wordt. Mensen moeten zich veilig

de aanval op Gaza veroordelen.

voelen in de Nederlandse samenleving en binnen de

7. Over vertrouwelijkheid: een bijeenkomst als deze

eigen gemeenschap. Het wordt problematisch

moet de plek zijn waar je je kunt uiten, zonder

wanneer mensen in onze samenleving hun

dat het morgen in de media staat en je erop ge-

overtuigingen op een manier uitdragen waardoor

pakt kunt worden.

de vrijheid van anderen in gevaar komt.

8. Over zelf-emancipatie: decolonizing the mind.

Het Collectief tegen Islamofobie en Discriminatie

9. Over angst om je nek uit te steken: wij moeten

ondersteunt die boodschap volledig. Van daar ook

niet meer bang zijn. Het is belangrijk dat onze

dat wij initiatieven tegen radicalisering, homofobie

mensen ons zien op tv, waar we zeggen wat we

en anti-semitisme van harte ondersteunen.

vinden. En dat we voorbeelden zijn.

Wij willen er echter op wijzen dat in al deze

10. We hebben een verbindend verhaal nodig. We worden tegen elkaar uitgespeeld. 11. We missen nog te veel een sterk en zichtbaar leiderschap. 12. Er is ook onder moslims veel onenigheid: ‘Toen ik

initiatieven de focus ligt op moslims als daders, zelfs nu bijvoorbeeld anti-semitisme voor een partij als de PVV geen beletsel meer is om samenwerking te zoeken in Europa en het grootste deel van de daders van homofobe haatacties uit autochtone hoek komt.

werd bedreigd, heb ik van geen andere moslim

De arrestatie in Nederland van Jeroen B. (een kopstuk

enige sympathie gehoord.’

van het extreem-rechtse Werwolf netwerk), de veroordeling wegens terreur van de Belgische

46

9. Mohamed Rabbae (ter afsluiting)

rechts-radicale Bloed Bodem Eer en Trouw en het

1. Islamofobie moet op de politieke agenda. We

onderzoek in Duitsland naar de racistische aanslagen

hebben een strategie nodig, we moeten een tra-

door de NSU laten zien dat de dreiging tegen migranten

ject uitzetten. Het wordt, gezien de doofheid aan

niet ver weg is.

de andere kant, een lange strijd.

Door middel van deze brief willen wij de minister ook


wijzen op het gevaar van islamofobie; Een attitude

-

Welk standpunt nemen de ministers en

waarbij sprake is van afkeer ten aanzien van moslims

politieke partijen in tegen politici en

en islam en die resulteert in praktijken van uitsluiting

opinieleiders die bevolkingsgroepen in hun

en discriminatie. De bedreigingen tegen moslimpartijen

verkiezingscampagnes willen uitsluiten,

(die er zelfs toe hebben geleid dat één persoon zich

in het bijzonder tegen politici en opinieleiders

heeft moeten terugtrekken als kandidaat), recente

die moslims willen uitsluiten om het feit dat

vernielingen aan moskeeën in Geleen, Middelburg,

men islam aanhangt of van buitenlandse

Vlissingen, het openlijke pleidooi van de PVV in

afkomst zouden zijn?

Almere om vrouwen met een hoofddoek te weren

-

Gaat de minister met betrekking tot islamo-

uit de publieke ruimte, populaire websites waarop

fobie hetzelfde beleid voeren als voor

beweerd wordt dat moslims minder rechten hebben

homofobie, antisemitisme en radicalisering

op bijvoorbeeld privacy, laten zien dat islamofobie

en hoe ziet dat er dan concreet uit? En welke

een reëel gevaar is voor de veiligheid en vrijheid van

ideeën hebben de politieke partijen

Nederlandse burgers.

hierover?

Uit het rapport Ervaren Discriminatie in Nederland

Kortom, het Collectief tegen Islamofobie en

blijkt dat een kwart van de inwoners van Nederland

Discriminatie doet een beroep op minister Asscher

in de afgelopen twaalf maanden tenminste één

islamofobie aan te pakken samen met andere

voorval heeft meegemaakt dat zij als discriminerend

vormen van racisme en discriminatie. Tevens roepen

hebben ervaren. Binnen migrantengroepen (Turkse,

wij landelijke en lokale politieke partijen op om in

Marokkaanse, Surinaamse, Antilliaanse Nederlanders

deze verkiezingscampagne mee te denken over een

en migranten uit Midden- en Oost-Europa) is dat

aanpak en een duidelijk standpunt in te nemen tegen

maar liefst een derde tot de helft en van de werk-

alle vormen van racisme en discriminatie inclusief

zoekende migranten heeft 20 tot 40% discriminatie

islamofobie.

ervaren bij het zoeken naar werk. Maar liefst bijna twee op de drie moslims rapporteert ten minste één discriminatie-ervaring in het afgelopen jaar. Ook recente onderzoeken die aantonen dat de politie aan ‘ethnic profiling’ doet, zijn zeer zorgwekkend hoewel er ook politiekorpsen zijn die hard werken om dit fenomeen terug te dringen. Volgens het Collectief tegen Islamofobie en Discriminatie is het tijd om minister Asscher aan zijn woord te houden zeker nu ook minister Opstelten recent erkende dat islamofobie een probleem is. Maar ook van politieke partijen mag een duidelijk antwoord op deze problematiek verwacht worden. We hebben dan ook de volgende vragen aan minister Asscher en de politieke partijen: -

Erkennen minister Asscher en de politieke

partijen in navolging van minister Opstelten

ook het bestaan van islamofobie en

erkennen zij dat dit verschijnsel de religieuze

vrijheid, het welzijn en de veiligheid van

Nederlandse burgers bedreigt?


47

Open brief aan de fractievoorzitters in de Tweede Kamer. Geachte heer van Vliet, In reactie op de uitspraken van PVV parlementariër De Graaf tijdens het ‘integratiedebat’ van 26 november, graag het volgende: Het optreden van het lid De Graaf van de PVV tijdens het zogenaamde ‘integratiedebat’ en de uitspraken van deze partij over moslims en de islam zullen naar wij vrezen diepgaande wonden slaan in de samenleving in het algemeen en binnen de moslimgemeenschap in het bijzonder. De uitspraken van de PVV zien wij duidelijk als ophitsing en aanmoediging tot haat en - in sommige gevallen- ook tot geweld tegen moslims en hun gebedshuizen. Er zijn, betreurenswaardig genoeg, mensen in de samenleving die de PVV blindelings volgen in haar haat tegen de moslims en deze haat omzetten in gewelddadige aanvallen op de moskeeën. Dit is bijna elke maand aan de orde van de dag. Zoals u weet dringt de abjecte , onhygiënische en provocerende taal van de PVV, via de media door tot in de huiskamers van moslims en niet-moslims. Deze uitspraken leiden daarom makkelijk tot zware spanningen en zelfs heftige botsingen tussen bevolkingsgroepen. Dit is een gevaar voor de stabiliteit van onze samenleving en zal – onverhoopt- leiden tot een diepgaande en duurzame polarisatie en splitsing van ons land, met alle onwenselijke gevolgen van dien. Het valt te verwachten - en tevens te vrezen- dat de PVV de Tweede Kamer steeds meer als een eigen platform zal gebruiken om haar hatelijke en opruiende taal te spuien, zodra zou blijken dat de rechter dit soort uitspraken - gedaan buiten de Tweede Kamer- niet zal dulden. Dit zal de gewelddadige acties tegen de moslims en hun gebouwen alleen maar versterken - Om deze gevaarlijke trend in de samenleving enigszins te keren achten we nu het moment aangebroken voor de regering om effectieve maatregelen te nemen .Te denken valt aan de volgende drie maatregelen: - Investeren in voorlichtingen over de haat tegen moslims (islamofobie) aan scholen, docenten, jongerenwerkers, politie etc. - Aparte registratie en monitoring van gewelddadige gedragingen tegen de moslims. - Bescherming van moskeeën en individuen die blootgesteld worden aan agressieve en gewelddadige handelingen en uitingen. We verzoeken u hierbij te willen bevorderen dat de regering deze maatregelen opneemt in haar arsenaal om de moslims te beschermen. We vertrouwen op uw steun en vernemen graag uw reactie. Met de vriendelijke groet, namens het Collectief Tegen Islamofobie en Discriminatie, Jan Jaap de Ruiter Ties Prakken Marlene Bosman Abdou Menebhi Mohamed Rabbae

48



49

6. Overige activiteiten 6.1 Recht op Moedertaal Onderwijs Petitie en 52000 handtekeningen voor onderwijs in moedertaal op basisschool 25 februari 2015 | 15:58

Verschillende Turks- Nederlandse organisaties en het Marokkaans- Nederlandse Emcemo hebben gisteren 52.000 handtekeningen en een petitie aan de Onderwijscommissie van de Tweede Kamer overhandigd. Ze willen dat onderwijs in de moedertaal terugkomt op basisscholen.

De Turkse arbeidersvereniging HTIB is een van de

In november 2013 oordeelde de rechter dat de Staat

initiatiefnemers van de handtekeningenactie. Volgens

niet verplicht is allochtone kinderen op de basisschool

Mustafa Ayranci is onderwijs in de moedertaal een

les te geven in hun moedertaal. De organisaties gin-

recht voor Turkse kinderen. “Daarom moet het terug

gen daarop in hoger beroep. Deze week zal het Hof

komen,” aldus Ayranci tegenover Demet TV. Volgens

opnieuw een uitspraak doen.

de organisaties is afschaffing van de moedertaal in strijd met Internationale verdragsbepalingen, in het

Geschiedenis OETC/ OALT

bijzonder het Internationale Verdrag voor de Rechten

In 1970 werd door het toenmalige ministerie van

van het Kind.

CRM besloten om Onderwijs in Eigen Taal en Cultuur (OETC) aan allochtone leerlingen te gaan subsidiëren

50

Er zijn de afgelopen jaren 52 duizend handtekeningen

buiten schooltijden. In 1974 voerde het ministerie van

verzameld om zogenoemde OALT-lessen terug te

Onderwijs OETC binnen schooltijd in.

krijgen. Naast het Marokkaans-Nederlandse Emcemo,

OETC werd belangrijk gevonden omdat destijds de

hebben 14 Turks-Nederlandse organisaties hieraan

verwachting was dat veel migranten zouden terug-

meegewerkt:

keren naar het land van herkomst. Later kwam het

HTIB, SMHO, TICF, HTSKF, HOTIAD, HAKDER, NIF,

accent meer te liggen op het zelfbeeld en identiteits-

UETD, HTF, HTKB, HTIKB, HOGIAF, DSDF, SICN.

vorming van kinderen en het functioneren in het


gezin. Bovendien meenden sommige onderzoekers

Talen) buiten schooltijd. Op 1 augustus trad de Wet

dat een goede beheersing van het onderwijs in de

Onderwijs Allochtone Levende Talen in werking.

eigen taal een positieve invloed zou hebben op het

In 2002 werden de eisen voor taalondersteuning

onderwijs in het Nederlands. Andere onderzoekers

aangescherpt. OALT-leerkrachten moesten een

bestreden dit juist weer.

NT2-diploma halen om als taalondersteuner aan de

Op de kwaliteit van het OET(C)-onderwijs was in de

slag te kunnen blijven. Uiteindelijk stopte op 1 augustus

loop der jaren veel kritiek. Zo was er kritiek op het

2004 de bekostiging van OALt. De basis voor deze

lesmateriaal (te veel op land van herkomst georiën-

beslissing lag in het regeerakkoord van het eerste

teerd), op de kwaliteit van de OETC- docenten en

kabinet Balkenende, waarin werd vermeld: “Prioriteit

op de aansluiting met andere onderdelen van het

moet worden gegeven aan het leren van Nederlands,

lesprogramma. Ook werd de vraag gesteld of het wel

daarom wordt de regeling Onderwijs in Allochtone

zinvol was Arabische les te geven aan Marokkaanse

Levende Talen afgeschaft.”

kinderen uit gezinnen waar Tamazight werd gesproken.

Na de afschaffing van het OALT was er volgens

Vergelijkbare discussies werden gevoerd over het

sommigen sprake van een toename van het aantal

Koerdisch. Tot slot werd geregeld de vraag gesteld

kinderen dat naar Koranonderwijs werd gestuurd,

waarom sommige talen op school werden aangeboden,

omdat daar Arabische les wordt gegeven.

terwijl andere minderheidsgroepen, waaronder de

Chinese Nederlanders, hun taalonderwijs buiten

Recht op onderwijs van de moedertaal is een funda-

schooltijd organiseerden en zelf financierden.

menteel mensenrecht dat zijn bescherming vindt in

Uiteindelijk besloot het ministerie van O, C en W in

internationale mensenrechtenverdragen. Onderwijs

1995 het OET(C)-onderwijs af te schaffen en te ver-

van de moedertaal is geen belemmering voor integratie,

vangen door OALT (Onderwijs is Allochtone Levende

integendeel!

Open brief aan de fractievoorzitters in de Tweede Kamer. Petitie van HTIB en EMCEMO

De HTIB en EMCEMO overhandigden gisteren een petitie aan de Tweede Kamercommissie. De tekst van de petitie wordt hieronder letterlijk weergegeven. Geachte leden van de 2e kamer commissie, Met de mensenrechten als basis, zijn wij begonnen met de juridische strijd om het in 2004 afgeschafte onderwijs van de moedertaal weer terug te krijgen in het basisonderwijs. Vandaag wordt er van het Hof van Justitie uitspraak verwacht inzake de aangespannen dagvaarding tegen de Minister van Onderwijs. De advocaten hebben een pleidooi gevoerd, gefundeerd op onder andere het Internationaal Verdrag voor de Rechten van het van het Kind, het Turks Associatierecht en EU Richtlijnen. Wij willen dat de Nederlandse overheid via de wetgeving onderwijs van de Moedertaal op de basisschool mogelijk maakt en faciliteert. Het gaat hier om een fundamenteel kinderrecht en een universeel kinderrecht. Ongeacht de moedertaal, is het eveneens de verantwoordelijkheid van de overheid om het onderwijs zo goed mogelijk te laten aansluiten bij de culturele waarden van het kind en hierbij rekening te houden met een ander moedertaal. De ontwikkeling van de moedertaal is van fundamenteel belang voor het kind. Wij als initiatiefnemers zijn zeer erkentelijk dat u vandaag ons hier heeft willen ontvangen. Het belang van het investeren in de toekomst is ook ons doel en missie. Investeren in de kinderen van de toekomst die met beide benen stevig op de grond staan is van groot belang. Het belang van goed kwalitatief onderwijs en meertaligheid wordt in de huidige wereld nog meer benadrukt.


51

Wij zijn van mening, en dat wordt met talloze onderzoeken en ervaringen ondersteund, dat het leren, begrijpen, verwerken en ontwikkelen van de cultuur en de moedertaal van een kind van groot belang is om als een evenwichtig, stabiel en zelfverzekerd persoon in de samenleving te staan en te kunnen functioneren. De kinderen met ouders en grootouders van andere dan de Nederlandse nationaliteit moeten dit op twee fronten doen. Een goede en juiste interpretatie en vervolgens de overdracht van de culturele normen en waarden in de groeiperiode van het kind is van essentieel belang. Als dat niet goed of onvolledig gebeurd hebben de kinderen en de samenleving in de toekomst grote problemen. We zijn van mening dat dit kan worden voorkomen. Taal is het middel om het culturele erfgoed op de beste manier door te geven aan de toekomstige generaties. Kinderen met een andere achtergrond missen dit voordeel volledig. Gezien de achtergrond van de ouders die hier als arbeiders zijn gekomen kunnen de kinderen en kleinkinderen thuis deze vorming niet of nauwelijks krijgen. Nu dit op de scholen op vroege leeftijd ook niet meer mogelijk is ontstaat helaas een generatie die wankelt tussen alle soorten ideeën. Ze zijn ook prooi voor de invloed van buiten af met alle gevolgen van dien. De invloed van de gebrekkige en vaak onjuiste en gekleurde informatie van de landen van herkomst is groot en werkt niet aan een beter beeld van de normen en waarden, in tegendeel. Wij willen deze ongewenste ontwikkeling een halt toeroepen en de kinderen op jonge leeftijd de kans te geven om de taal van de ouders op een kwalitatief hoog niveau te leren, dit dient door de overheid georganiseerd en gefaciliteerd te worden. Dit is de beste wijze om de kinderen te beschermen tegen de buitenlandse, lees ook extreme gedachten en dat ze een volwaardige plaats in de samenleving kunnen verwerven. Zo is de moedertaal leren essentieel en noodzakelijk. Voor de duidelijkheid om misverstanden te voorkomen willen we geen volledig onderwijs in moedertaal. Dat is verwerpelijk voor de kinderen die hier de toekomst moeten hebben. Wij willen beslist dat de kinderen volledig het Nederlandse onderwijs volgen en daarnaast de taal van hun ouders en grootouders leren. We beseffen heel goed dat bij de uitvoering heel veel te overwinnen is en het niet makkelijk is te organiseren. Maar financiering mag in ieder geval geen argument zijn om het moedertaal onderwijs niet in te voeren en in praktijk te brengen. We hebben het immers over de toekomst van het land. Wat organisatie en invulling betreft weten we dat in Nederland voldoende en zeker op hoog niveau pedagogische kennis en ervaring heeft in de tweede taalverwerving. Laten we dan deze ervaring inzetten voor de toekomst van Nederland. We zijn ook bereid alles te doen om de ouders op de hoogte te brengen en te motiveren van het belang van moedertaal onderwijs. Dat laatste opmerking is eigenlijk overbodig want we hebben hier een grote steun, die wij verzameld hebben. 52.000 handtekeningen die in de afgelopen periode zijn verzameld. Motivatie en grote wens bij de ouders is aanwezig. Daar is geen twijfel over. Het argument dat de ouders het niet zouden willen gaat in dit geval niet op. Wat ze wel willen is kwaliteit en toegankelijkheid bij de uitvoering. Wij dragen hiermee de boodschap over dat onderwijs van de moedertaal een sterke behoefte is binnen de gemeenschappen die een andere moedertaal dan het Nederlands hebben en wensen dat de overheid zorgdraagt in het aanbieden van de mogelijkheid om de eigen taal en cultuur onderwezen te krijgen aan kinderen in het basisonderwijs. Wij zullen hier als samenleving met zijn allen profijt van ondervinden in de toekomst. Hierbij willen we de handtekeningen overhandigen en u met klem verzoeken hier serieus aandacht aan te besteden binnen de onderwijscommissie om uiteindelijk voor een gunstig resultaat, namelijk invoeren van onderwijs van de moedertaal in het basisonderwijs, te besluiten. Met het aanbieden van deze handtekeningen willen wij u dringend verzoeken om oor te hebben voor deze breed gedragen petitie en de nodige maatregelen te treffen om onderwijs van de moedertaal weder te faciliteren in het basisonderwijs. Wij geloven dat deze investering niet alleen en voornamelijk in het belang van onze kinderen is, maar dat hiermee tevens wordt voldaan aan de overheidsplicht om het onderwijs kwalitatief zo goed en breed mogelijk aan te bieden aan minderjarigen. Tot slot onderstrepen we ons verzoek met woorden van Nelson Mandela: “Indien u praat met een man in de taal die hij verstaat dan bereikt u zijn hoofd, maar indien u praat met hem in zijn moedertaal dan bereikt u zijn hart.” Hoogachtend, Mustafa Ayranci Voorzitter HTIB Abdou Menebhi Voorzitter EMCEMO

52


6.2 Culturele activiteit: Ahmed Snoussi ‘’Bziz’’ in de Meervaart Woensdag 26 februari 2014 Meervaart Amsterdam Na meer dan 20 jaar continue uitsluiting van toegang tot de media en de artistieke wereld in Marokko komt Ahmed Snoussi bekend als “BZIZ” eindelijk naar Nederland en gaat zijn nieuwste voorstelling Abou Nahab in theater Meervaart Amsterdam opvoeren. Het is een satire voor waardigheid en een schreeuw naar wanhopige vreugde. Tragikomisch maar wel geïnspireerd door de Arabische revoluties. Ahmed Snoussi is een van de meeste prominente satirische cabaretiers in Marokko die beroemd is geworden door zijn kritische benadering t.o.v. de Arabische regimes. Hij staat bekend als activist en verdediger van de beginselen van democratie en van de mensenrechten. Hij inspireert vele kritische denkers in verschillende delen van de wereld. Tevens heeft Snoussi in de jaren 90 een belangrijk rol gespeeld bij de ondersteuning van de Marokkaanse organisaties in Nederland in hun strijd tegen racisme en voor een betere rechtspositie. In de jaren 70 begon Ahmed met optredens. Zijn grootste succes kende hij in de 90er jaren met het stuk Het huwelijk van de wolf. In 2005 ging hij in hongerstaking om te protesteren tegen het verbod om op de Marokkaanse televisie te mogen komen Nu, op 58 jarige leeftijd zegt Snoussi:”mijn zakken zijn nog altijd leeg, maar mijn hoofd zit nog altijd vol ideeën, want de Marokkaanse werkelijkheid is een onuitputtelijke bron van inspiratie”. Op het voorprogramma staan divers bekende comedians o.a.: Mo El Khamsi, Rachid Larouz, Nabil Ouled Ayad, Jim Speelsman en Aries Sporkslede. Deze artiesten zullen tijdens deze avond zowel individueel

optreden als gezamenlijk. Door middel van o.a. improvisaties spelen zij op een vermakelijke manier in op actualiteiten.


53

Euro-Mediterraan Centrum Migratie & Ontwikkeling

Recommend Documents