EU Kids Online onderzoek Gelijkenissen en verschillen tussen jongens en meisjes in online activiteiten en digitale vaardigheden Sofie Vandoninck Studiedag ‘Kids Online’ 8 februari 2012, Leuven
Jongens en meisjes online • • • • • •
Gelijke toegangsmogelijkheden? Inschatting digitale vaardigheden? Rol van gendergerelateerde voorkeuren en interesses? Positie op de ‘ladder of opportunities’? Blootstelling aan online risico’s? Tussenkomsten van ouders?
Gelijke toegangsmogelijkheden?
•
Digitale kloof van de eerste graad
•
Jongens meer mobiel online en meer privaat internetgebruik?
Gelijke toegangsmogelijkheden platform
jongen 21 22
eigen pc eigen laptop
locatie
meisje 34 32
slaapkamer
27 30
gedeelde pc
87 93
woonkamer
69 72
50 53
school
gedeelde laptop
30 36 26 27
gsm game console draagbaar toestel
48 43
vrienden
34
42 42
familie
26 12 13
onderweg
7 9
Gelijke toegangsmogelijkheden jongen
meisje
36 34
Dagelijks gebruik • Jongens: 69% • Meisjes: 65%
27 22 17
18 16 16
8
r/da g >3u u
ag ur/d 2-3u
ag ur/d 1-2u
n/ da g 0mi 30-6
<30 mi n /d
ag
6
Aantal minuten per dag • Jongens: 89 minuten • Meisjes: 84 minuten
Inschatting digitale vaardigheden • •
Digitale kloof van de tweede graad Gepercipieerde internetvaardigheden Meer zelfvertrouwen en meer zelfzekerheid
Meer online opportuniteiten en online weerbaarheid Jongens: 4,7 op 8 vaardigheden Meisjes: 4,2 op 8 vaardigheden
jongen
54 52
websites vergelijken filters aanpassen
meisje
34 26
bladwijzer aanmaken
64 59
spam blokkeren
65 59
geschiedenis wissen
64 48 64 63
privacy settings aanpassen
73 73
contactpersoon blokkeren info veilig internet vinden
63 56
Inschatting digitale vaardigheden Meisjes
Jongens 36
37
33 39
Ik weet meer over het internet dan mijn ouders 28
27
Meisjes
Jongens 25
Ik weet veel over het internet
24 31
40
35
45 niet waar beetje waar helemaal waar
Spelletjes.nl of msn.be? Rol van voorkeuren en interesses Meer toegangsmogelijkheden
Meer locaties Meer platformen
Meer toepassingen Breder internetgebruik
Meer opportuniteiten
jongens meisjes verschillende voorkeuren en interesses
Rol van voorkeuren en interesses Jongens: entertainment?
Meisjes: communicatie?
Rol van voorkeuren en interesses Informatie en communicatie chat
foto/video delen
28 26
71 75
IM
36 43 69
e-mail
38 42
berichten posten
63 67
SNS
webcam
Entertainment en interactief/creatief
77
34 28
blog
20 23
bestanden uitwisselen
24
32
avatar maken
18 15
virtuele wereld
17 13 86 86
videoclips nieuws
huiswerk
38 33
online spelletjes 74 81
muziek/film downloaden
58 35 52 46
Ladder of opportunities (Livingstone & Helsper, 2007) Meer tijd Meer creativiteit
Meer complexe toepassingen
Beperkte populariteit
Meer (technische) vaardigheden
Eenvoudige basistoepassingen
Grote meerderheid
Ladder of opportunities in België anno 2011 Internet voor schoolwerk
Basisgebruik
Videoclips bekijken E-mailen Sociale netwerksites Chatrooms Webcam
Communicatief gebruik
Berichten posten websites en fora Bloggen Foto’s, video’s en muziek delen Online spelletjes spelen
Geavanceerd entertainment Virtuele werelden bezoeken Avatar maken
Geavanceerde informatieverzameling
Muziek/films downloaden Nieuws volgen Bestanden uitwisselen (file-sharing)
Ladder of opportunities: impact van geslacht na controle voor digitale vaardigheden
Gemiddeld aantal internettoepassingen gebruikt in afgelopen maand (per categorie)
3 2,5 2 jongens meisjes
1,5 1 0,5 0 basisgebruik (3)
communicatief gebruik (6)
geavanceerd entertainment (3)
geavanceerde informatieverzameling (3)
Blootstelling aan online risico’s Meisjes = meer communicatie Meisjes meer contact-risico’s? cyberpesten sexting
Jongens = meer entertainment en sensatie Jongens meer content-risico’s? negatieve ‘user-generated content’ seksuele beelden
Blootstelling aan online risico’s en negatieve ervaringen Blootstelling (%)
Negatieve ervaring (% binnen groep die werd blootgesteld aan online risico)
misbruik data
ontmoeting
8
22 7
6 7
12
NUGC
20
seksuele beelden (n=139)
19
seksuele beelden
sexting (n=113)
15
21 46
10 25
21
sexting
cyberpesten
ontmoeting (n=104)
11
14 cyberpesten (n=51)
5 7
46 38
Gemiddeld aantal ouderlijke tussenkomsten)
Tussenkomst van de ouders 4,5 4 3,5 3 2,5 2 1,5 1 0,5 0 opleggen van restricties (6)
controleren van internetgebruik (4)
jongens
meisjes
mediëren van online veiligheid (6)
Conclusie • Geen verschil in toegangsmogelijkheden en tijd online – Geen digitale kloof van de eerste graad
• Meisjes: meer onzekerheid over digitale vaardigheden en kiezen vaker eenvoudige toepassingen – (beperkte) digitale kloof van de tweede graad
• Internetgebruik en gendergerelateerde voorkeuren en interesses – Meisjes: basisgebruik en communicatie – Jongens: geavanceerd gebruik en entertainment
• Weinig verschillen in blootstelling aan online risico’s – Meisjes gevoeliger voor seksuele risico’s
• Ouders zijn meer bezorgd om dochters
Suggesties • Digitale vaardigheden als voorspeller – Informatie- en digitale vaardigheden stimuleren
• Werken binnen interessedomeinen van meisjes – Verwerving van digitale vaardigheden integreren in populaire meisjestoepassingen – Content aanbieden die boeiend is voor meisjes (aanbodzijde)
• Laagdrempelige applicaties die interactief en creatief internetgebruik stimuleren – Gebruiksvriendelijke formats – Toegankelijke communicatietoepassingen