ESBLs in de varkenshouderij Transmissie van dier naar mens
Vóórkomen van ESBLs in de voedselketen en bij de mens Symposium donderdag 11 oktober 2012 - Utrecht
Wietske Dohmen IRAS - EEPI
Inleiding (1)
ESBLs als beroepsrisico
• Levende dieren als reservoir → risico voor mensen – Direct contact – Omgeving • ESBLs in een hoog risicopopulatie (werkzaam en/of woonachtig op een varkensbedrijf)
Inleiding (2)
MRSA interventiestudie
• Studie met als doelstelling: reductie van blootstelling aan MRSA in de varkenshouderij • Interventies gericht op: – AB gebruik – Hygiëne – Diercontactstructuren
Doelstellingen •
Prevalentie dragerschap ESBLs in: – – – –
• •
Varkenshouders Familieleden Werknemers Varkens
Associatie tussen ESBLs bij mensen en varkens Risicofactoren voor ESBLs bij mensen en varkens
Materiaal en methode (1) Bedrijven en deelnemers
• 40 varkensbedrijven: – 27 gesloten bedrijven – 13 vermeerderaars
• 143 deelnemers behorend bij 34 van deze bedrijven – Varkenshouders – Familieleden – Werknemers
Materiaal en methode (2) Data verzameling
• 4 monsterrondes (0, 6, 12, 18 maanden) • Varkens – Rectumswabs van 60 varkens per bedrijf – Afgenomen door dierenarts
• Mensen – Ontlastingmonster – Afgenomen door deelnemer zelf
Materiaal en methode (3) Data verzameling
• Bedrijfsvragenlijst – Over bedrijfskenmerken, antibioticagebruik, hygiëne… – Ingevuld door varkenshouder en dierenarts
• Persoonlijke vragenlijst – Over antibioticagebruik, eten en bereiden van vlees, diercontact… – Ingevuld door deelnemer
Materiaal en methode (4) Laboratorium analyse
• Diermonsters gepooled • Fenotypisch met selectief kweken
• Genotypisch met micro array en sequentie analyse
Resultaten (1)
Eerste monsterronde - prevalentie
• Bedrijven: bij 17/40 (43%) ESBL genen aangetoond • Mensen: bij 8/143 (6%) ESBL genen aangetoond
Resultaten (2)
Eerste monsterronde – pools Aantal positieve pools per bedrijf
10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
Resultaten (3)
Eerste monsterronde – diercategorieën Aantal pos en neg pools per diercategorie
45 40 35 30 25
ESBL + ESBL -
20 15 10 5 0
kraam
big
zeug
gelt
dek
vlees
Resultaten (4)
Eerste monsterronde - associatie Bedrijven
Mensen
ESBL + ESBL -
ESBL +
ESBL -
7 40
1 95
• OR = 16,6 (2,5-63,3)
Resultaten (5)
Eerste monsterronde – ESBL types Bedrijven
Mensen
10
10
8
8
6
6
4
4
2
2
0
0 CTX-M-1
TEM-52
CTX-M-14 CTX-M-15
CTX-M-1
TEM-52
CTX-M-14 CTX-M-15
ESBLs persoon
ESBLs bijbehorend bedrijf
1 x CTX-M-1
7 x CTX-M-1
1 x CTX-M-1
7 x CTX-M-1
1 x CTX-M-1
13 x CTX-M-1
2 x TEM-52
13 x TEM-52 / 1 x CTX-M-1
1 x CTX-M-1
10 x CTX-M-1 / 1 x CTX-M-32
1 x CTX-M-1
10 x CTX-M-1 / 1 x CTX-M-32
2 x CTX-M-14
6 x CTX-M-14
Voorlopige resultaten (1) Tweede monsterronde- prevalentie
• Bedrijven: bij 15/39 (38%) fenotypisch ESBLs aangetoond – 8 ook positief in eerste monsterronde
• Mensen: bij 8/138 (6%) fenotypisch ESBLs aangetoond – 2 ook positief in eerste monsterronde
Voorlopige resultaten (2) Vergelijking methodes
• Methode – Mengmestmonster van bodem – DNA extractie van het totale monster, qPCR voor CTX-M-1 groep
• Resultaten: – Bedrijf: overeenstemming
K/A + K/A -
PCR +
PCR -
9 1
1 29
– Mensen: kweek + array sensitiever
Conclusie en discussie • Prevalentie is laag vergeleken met pluimveebedrijven (100%1) en pluimveehouders (33%1) • Sterke associate tussen ESBL dragerschap van mensen en de aanwezigheid van ESBLs op het bedrijf • ESBL dragerschap weinig persisterend
1 Dierikx et al., NTMM, 2010
Wat nu? • Aanvullende informatie uit overige rondes over: – Persistentie dragerschap – Risicofactoren ESBL dragerschap bij mensen – Risicofactoren aanwezigheid ESBLs op varkensbedrijven
• ESBLs in kalverhouders • Vergelijking qPCR • Risico op ESBLs bij omwonenden
Bedankt • Veehouders, familieleden en werknemers • Dierenartsen • Iedereen die meewerkt aan het onderzoek vanuit: – FD: Dick Heederik, Marian Bos, Jaap Wagenaar, Dik Mevius, Siegfried de Wind, Nena Burger, Jack Spithoven, Gamonsiri Bhumibhamon, Heike Schmitt, Liny Keessen, Koen Verstappen, Wendy Hoeyen, Arjen Timmerman, Marian Broekhuizen-Stins, Floor Borlée, Haitske Graveland, Louise Molendijk, Sabina Meulemans – UMCU: Marc Bonten, Sebastiaan Voskuil, Sebastian van Marm, Jelle Scharringa, James Cohen Stewart, Peter van Rosmalen
• Financiering – Infrastructuur Bactopath (PVE en Senter Novem) – ESBL deel: ZonMw, UU Focus en Massa
Vragen?