Wilhelmina Ziekenhuis Assen
Vertrouwd en dichtbij
Informatie voor patiënten
ERCP onderzoek van de galwegen
zz
1
Binnenkort wordt u in het ziekenhuis verwacht voor een ERCP. In deze brochure leest u wat het onderzoek inhoudt.
Een ERCP Een ERCP is een onderzoek van de galwegen en/of afvoergang van de alvleesklier. De maag-darm-leverarts maakt tijdens het onderzoek gebruik van een endoscoop. Dit is een soepele slang met een doorsnede van ongeveer één centimeter. In de endoscoop zit een cameraatje dat in verbinding staat met een monitor. Met behulp van de endoscoop kan uw arts in de twaalfvingerige darm kijken, waar de galwegen en de afvoergang van de alvleesklier in uitkomen. Het onderzoek vindt plaats op de röntgenafdeling, omdat er tijdens het onderzoek ook röntgenopnamen worden gemaakt. Met dat doel brengt de maagdarm-leverarts via de endoscoop een slangetje in de opening van de galwegen. Door het slangetje wordt contrastvloeistof in de galwegen gespoten. De contrastvloeistof zorgt ervoor dat de galwegen, de galblaas en de alvleeskliergang goed te zien zijn op de röntgenfoto’s.
Doel van het onderzoek Met behulp van een ERCP is het mogelijk om afwijkingen aan de galwegen (bijvoorbeeld galstenen) of de alvleeskliergang vast te stellen. Zo mogelijk wordt de gevonden afwijking ook meteen behandeld.
2
Voorbereiding thuis nuchter Het onderzoek vindt meestal ’s middags plaats. ’s Ochtends mag u dan tot 8.00 uur een licht ontbijt gebruiken, bestaande uit een kopje thee (geen koffie) en een beschuitje met bijvoorbeeld jam of suiker. Zuivelproducten zoals boter, kaas en melk zijn niet toegestaan. Na het ontbijt mag u niets meer eten of drinken. Als u niet nuchter bent tijdens het onderzoek, kunt u zich verslikken in de maaginhoud waardoor een longontsteking kan optreden! medicijnen Als u bloedverdunnende medicijnen gebruikt zoals Sintrom (acenocoumarol), moet u daar drie dagen voor het onderzoek mee stoppen. Gebruikt u Marcoumar (fenprocoumon), dan moet u daar zeven dagen voor het onderzoek mee stoppen. Dit geldt niet, als uw arts iets anders met u heeft afgesproken.
Met bloedverdunnende medicijnen zoals Plavix en Persantin mag u alleen stoppen in overleg met uw arts! Als u vragen hebt over het stoppen met bloedverdunners, neemt u dan contact op met uw huisarts of met de polikliniek Interne geneeskunde. Na het onderzoek begint u weer zo snel mogelijk met het gebruik van bloedverdunners in overleg met uw arts. Hebt u diabetes en gebruikt u insuline of tabletten? In dat geval hebt u waarschijnlijk van uw arts de WZA-brochure ‘Als u diabetes hebt en nuchter moet zijn voor een onderzoek of operatie’ gekregen. Als u nog vragen hebt over het nuchter zijn, dan kunt u contact opnemen met de diabetesverpleegkundigen. Zij houden telefonisch spreekuur op werkdagen tussen 11.00 en 12.00 uur en zijn te bereiken via telefoonnummer (0592) 76 00 40.
3
Voorbereiding verpleegafdeling Ongeveer een uur voor het onderzoek krijgt u op de verpleegafdeling via een infuus antibiotica toegediend. Ook krijgt u een tabletje waar u rustig van wordt en een pijnstillend middel in de vorm van een zetpil. Voor het onderzoek Vlak voor het onderzoek krijgt u een lepeltje met een verdovingsmiddel voor uw keel (lidocaïne). Als eerder gebleken is (bijvoorbeeld bij de tandarts) dat u allergisch bent voor verdovingsmiddelen of pijnstillende middelen, laat u dat dan voor het onderzoek even weten. Als u een (gedeeltelijke) gebitsprothese draagt, wordt u verzocht die uit te doen. Als u uw eigen gebit nog hebt, of een gedeelte daarvan, krijgt u een ‘bijtring’ tussen uw tanden. Dit om te voorkomen dat u op de endoscoop bijt. Het onderzoek Het onderzoek wordt uitgevoerd door een maag-darm-leverarts en twee scopieassistentes. Ook is er een röntgenlaborant bij aanwezig. Tijdens het onderzoek ligt u meestal op uw buik op de onderzoekbank, soms op uw linkerzij. Door uw mond brengt de arts de endoscoop naar binnen en schuift deze door tot aan het begin van uw dunne darm. Het inbrengen van de scoop wordt vaak als vervelend ervaren, maar het doet geen pijn. Ook kunt u gedurende het onderzoek gewoon ademhalen. Tijdens het onderzoek zal de arts af en toe wat lucht in uw dunne darm blazen. Het is heel normaal als u daarvan moet boeren. Niets dus om u voor te schamen. Door de endoscoop wordt een katheter in de galwegen ingebracht. Vervolgens wordt er contrastvloeistof in de galwegen en/of de alvleeskliergang gespoten en worden er röntgenfoto’s gemaakt.
4
Als het nodig is, kunnen er tijdens het onderzoek galstenen worden verwijderd uit de galwegen of kan er een afvoerbuisje worden geplaatst om gal af te voeren. Soms worden er stukjes weefsel weggenomen voor verder onderzoek. Duur van het onderzoek Het onderzoek duurt ongeveer een uur. Na het onderzoek Na het onderzoek gaat u weer terug naar de verpleegafdeling. U bent dan nog wat slaperig. Door het ‘inslikken’ van de endoscoop kunt u de eerste dag na het onderzoek last hebben van een gevoelige keel. U blijft één nacht in het ziekenhuis. De volgende dag mag u weer naar huis. Bij eventuele complicaties is het mogelijk dat u langer moet blijven. Uitslag van het onderzoek Eventueel komt uw arts nog even bij u langs op de verpleegafdeling om de uitslag van het onderzoek met u te bespreken. Anders krijgt u de uitslag te horen tijdens uw eerstvolgende polikliniekbezoek.
5
Complicaties Een ERCP is een veilig onderzoek. Soms treden er complicaties op. Over het algemeen geldt dat de kans op complicaties groter is naarmate er tijdens het onderzoek meer ingrepen plaatsvinden.
Als gevolg van de contrastvloeistof die wordt ingespoten, gebeurt het soms dat de alvleesklier ontstoken raakt. Deze ontsteking is na een paar dagen meestal voorbij, maar kan in een enkel geval een ernstiger verloop hebben. Als er een sneetje wordt gemaakt in de galwegen, kan er een bloeding optreden. Meestal is er sprake van beperkt bloedverlies, waarvoor geen aanvullende behandeling nodig is. Een enkele keer ontstaat er een gaatje in de darm. In dat geval is verdere medische behandeling noodzakelijk. Galstenen kunnen te groot zijn om ze via een ERCP weg te halen. In dat geval is later nog een operatie nodig om de galstenen te verwijderen. Soms is het mogelijk om galstenen te vergruizen.
6
Afspraak U wordt verwacht op de afdeling Opname:
Op de dag van het onderzoek wordt u verzocht mee te nemen naar het ziekenhuis:
uw patiëntenpas, afsprakenkaartje en identiteitsbewijs (een paspoort, rijbewijs of identiteitskaart) mee te nemen. een pyjama of andere makkelijke kleren om in bed aan te hebben toiletbenodigdheden eventuele medicijnen die u gebruikt een allergiepas of dieetlijst, als u die hebt. Als u niet op de afgesproken tijd kunt komen, wilt u dat dan tijdig doorgeven aan de polikliniek Interne geneeskunde, telefoonnummer (0592) 32 51 55?
Vragen? Als u nog vragen hebt over het onderzoek, neemt u dan contact op met de polikliniek Interne geneeskunde. U kunt daarvoor op werkdagen bellen tussen 8.30 en 16.30 uur, op telefoonnummer (0592) 32 51 55
Hebt u een opmerking of een klacht? De medewerkers en specialisten van het Wilhelmina Ziekenhuis Assen doen hun best u de juiste (medische) zorg te geven. Mocht er toch iets gebeuren waarover u niet tevreden bent, dan verzoeken wij u om dat door te geven. Dit kan aan degene die direct verantwoordelijk is of aan de ombudsfunctionaris van het ziekenhuis. Deze is bereikbaar via:
e-mailadres:
[email protected] telefoonnummer: (0592) 32 56 24/32 55 55 (maandag t/m donderdag) postadres: WZA t.a.v. ombudsfunctionaris, postbus 30.001, 9400 RA Assen
Wilhelmina Ziekenhuis Assen
Europaweg-Zuid 1 Postbus 30.001 9400 RA Assen Telefoon (0592) 32 55 55 www.wza.nl
© 2014 WZA
inter04 – oktober 2014
Meer informatie over de klachtenprocedure vindt u op www.wza.nl/patienten/een-klacht