ERCP-onderzoek Inwendig onderzoek van galwegen en afvoerbuis alvleesklier
mca.nl
Inhoudsopgave
Wat is een ERCP-onderzoek?
3
U krijgt sedatie
3
Uw voorbereiding
3
Uw opname
5
Na het onderzoek
6
Weer thuis
7
Complicaties
7
Uitslag van het onderzoek
7
Bent u verhinderd of wilt u uw afspraak verzetten?
8
Uw vragen
8
Uw vragen aan de voorlichtingsverpleegkundige
9
Colofon Redactie:
afdeling endoscopie
afdeling communicatie
Opmaak:
beeldgroep MCA
Oplage:
100 / 2e druk
Druk:
Ricoh
Artikelnummer: 145381 / 2013.02
Op alle behandelingen in MCA zijn de algemene voorwaarden van het MCA van toepassing, zie www.mca.nl of vraag bij de balie van patiëntenvoorlichting. 2
In overleg met uw maag-, darm- en leverarts (MDL-arts) wordt u in Medisch Centrum Alkmaar (MCA) opgenomen voor een ERCP-onderzoek. Dit is een inwendig onderzoek van de galwegen en de afvoerbuis van de alvleesklier met een endoscoop. U wordt voor dit onderzoek een dag en een nacht opgenomen. In deze folder vindt u uitleg over uw opname en het onderzoek.
Wat is een ERCP-onderzoek?
‘Sedatie’. U krijgt deze folder van de voorlichtingsverpleegkundige mee naar
ERCP is de afkorting van Endoscopische
huis. Leest u dit goed door!
Retrograde Cholangio Pancreaticografie. Een MDL-arts onderzoekt de galwegen en de afvoerbuis van de alvleesklier met
Uw voorbereiding
een endoscoop. Dit is een buigzame slang met een kijker. De endoscoop
Na verwijzing door uw MDL-arts krijgt
wordt via uw mond en keel ingebracht.
u deze folder over het onderzoek en
De MDL-arts kan met de endoscoop
een uitnodiging voor een gesprek met
eventuele afwijkingen opsporen. Het
een voorlichtingsverpleegkundige
onderzoek duurt ongeveer drie kwartier
thuisgestuurd. Dit is een gespecialiseerd
tot een uur. Omdat het onderzoek onder
verpleegkundige op het gebied
röntgendoorlichting gebeurt, vindt het
van maag-, darm- en leverziekten
onderzoek plaats op de röntgenafdeling
die nauw samenwerkt met de
(radiologie), huisnummer 131.
MDL-artsen. U krijgt uitleg van de voorlichtingsverpleegkundige over het onderzoek en uw opname. U kunt
U krijgt sedatie
bovendien al uw vragen stellen.
In overleg met uw MDL-arts krijgt u
Medicijnen
sedatie. U heeft daardoor minder
Gebruikt u medicijnen? Dan kan het zijn
last van de ingreep. Meer informatie
dat u hier voor het onderzoek tijdelijk mee
over sedatie vindt u in de folder
moet stoppen. 3
Inwendig onderzoek van galwegen en afvoerbuis alvleesklier
De voorlichtingsverpleegkundige neemt
Wij adviseren u om tijdens en na het
de medicijnen met u door en verteld met
onderzoek uw bloedsuiker extra te
welke medicijnen u moet stoppen.
controleren en zo nodig uw medicatie aan te passen. Wilt u voldoende medicatie, uw
Bloedverdunners
eigen insulinespuiten en uw glucosemeter
Gebruikt u bloedverdunners dan
meenemen naar het ziekenhuis?
is het belangrijk dat u dit aan de voorlichtingsverpleegkundige doorgeeft.
Niet eten en drinken
Een aantal bloedverdunners zoals
U moet voor dit onderzoek nuchter zijn.
Acenocoumarol of Marcoumar kunnen
Dit houdt in dat u vanaf een bepaald
namelijk langdurige bloedingen
tijdstip niet meer mag eten, drinken
geven tijdens een ERCP. Daarom
en roken. Het onderzoek kan alleen
mag u ze voor dit onderzoek niet
doorgaan als u zich aan de volgende
gebruiken. Andere bloedverdunners
instructies houdt.
zoals Ascal geven geen bloedingen: u
• Heeft u het onderzoek `s morgens voor
mag ze gewoon blijven innemen. De
12.00 uur? Dan mag u op de dag voor
voorlichtingsverpleegkundige bespreekt
het onderzoek vanaf 24.00 uur niet
met u met welke bloedverdunners u wel
meer eten, drinken en roken.
of niet moet stoppen.
• Heeft u het onderzoek `s middags na 12.00 uur? Dan mag u op de dag
Overige medicijnen
van het onderzoek nog licht ontbijten
In principe kunt u uw overige medicijnen
voor 08.00 uur. Een licht ontbijt is een
gewoon innemen.
broodje of beschuitje en jam en een kopje thee. Hierna mag u niet meer
Diabetes mellitus
eten, drinken en roken.
Als u diabetes mellitus heeft, is het belangrijk dat u dit doorgeeft aan uw
Na het onderzoek mag u tot de volgende
arts of de voorlichtingsverpleegkundige.
ochtend alleen helder vloeibaar drinken.
U krijgt dan een extra folder mee. In
Alleen toegestaan is water, limonade
deze folder staat beschreven of en hoe
zonder prik, thee en koffie zonder melk
u het gebruik van tabletten en/of de
(eventueel met suiker) en vruchtensappen
insulinedosering moet aanpassen.
zonder vruchtvlees.
4
Kleding
In de folder ‘Opname, goed voorbereid
Omdat we voor het onderzoek gebruik-
naar het ziekenhuis’, vindt u meer
maken van röntgenstraling is het belang-
informatie over hoe u zich thuis kunt
rijk dat u geen kleding draagt met meta-
voorbereiden op uw opname. U krijgt deze
len onderdelen. Denkt u bijvoorbeeld aan
folder van tevoren mee. U vindt de folder
een riem of een beugelbeha.
ook op onze website www.mca.nl bij de
Het is verder belangrijk dat u geen knel-
patiëntenfolders.
lende kleding draagt. Geen lippenstift en nagellak
Uw opname
Wilt u er rekening mee houden dat u voor het onderzoek geen lippenstift mag
U laat eerst bloed prikken
gebruiken. Op ten minste één vinger van
Een dag voor uw opname laat u eerst
elke hand mag geen nagellak zitten.
bloed prikken bij het laboratorium (huisnummer 035). U mag ook een dag
Wat neemt u mee?
van te voren bij u in de omgeving bloed
U neemt het volgende mee naar het
laten prikken. U heeft hiervoor een
ziekenhuis:
formulier gekregen van de MDL-arts.
• uw afsprakenkaartje met daarop het registratie-etiket;
Ontvangst op de afdeling endoscopie
• uw legitimatiebewijs;
U meldt zich vervolgens een half uur
• uw actuele medicatielijst (deze is
voor de afgesproken tijd op de afdeling
verkrijgbaar bij uw apotheek);
endoscopie (huisnummer 130, balie B).
• het telefoonnummer van uw contactpersoon.
Het kan zijn dat u even moet wachten. U wordt opgehaald door een medewerker van de afdeling endoscopie die u naar de
Geen kostbaarheden meenemen
ontvangst- en uitslaapkamer begeleidt.
Wij vragen u om uw kostbaarheden zoals sieraden en geld thuis te laten. Het
De ontvangst- en uitslaapkamer
ziekenhuis is namelijk niet aansprakelijk
De medewerker controleert daar uw
voor het zoekraken van persoonlijke
naam, geboortedatum en voor welk
eigendommen.
onderzoek u komt. U krijgt een bed en 5
Inwendig onderzoek van galwegen en afvoerbuis alvleesklier
een kast voor uw spullen. U kunt u kleding
de endoscoop krijgt u een bijtringetje
gewoon aanhouden. Voor uw eigen rust
tussen uw tanden. Vervolgens krijgt u via
en de privacy van andere patiënten mag u
het infuus het slaapmiddel eventueel in
geen bezoek ontvangen. Ook vragen wij u
combinatie met een pijnstiller (sedatie).
om zo min mogelijk gebruik te maken van
De MDL-arts legt de endoscoop achter
uw mobiele telefoon.
op uw tong en vraagt u bij het inbrengen mee te slikken. De endoscoop glijdt dan
Voorbereiding op het onderzoek
vanzelf in uw slokdarm. U kunt tijdens
De verpleegkundige brengt eerst een
het onderzoek rustig door uw mond en
infuus in. Om alvleesklierontsteking te
neus ademen. De MDL-arts schuift de
voorkomen, krijgt u een zetpil Diclofenac.
endoscoop via de maag verder tot in de
U wordt vervolgens in uw bed naar
twaalfvingerige darm. De uitgang van de
een onderzoekskamer op de afdeling
galwegen en de alvleesklier komen uit
radiologie (huisnummer 131) gebracht. Het
in de twaalfvingerige darm. De MDL-arts
onderzoek wordt gedaan door een MDL-
spuit met een slangetje contrastvloeistof
arts en een of twee verpleegkundigen. Zij
in de galwegen. Dat is nodig voor het
geven u uitleg over wat er gaat gebeuren.
maken van duidelijke röntgenfoto’s. De
U krijgt een drankje om het schuimen
MDL-arts maakt vervolgens foto’s van
van het maagsap tegen te gaan. Daarna
de galwegen en alvleesklier. Met deze
krijgt u een eetlepel met een (bitter)
foto’s kunnen eventuele afwijkingen
medicijn en een spray voor de verdoving
opgespoord worden. Het kan zijn dat
van uw keel. U wordt aangesloten op
de MDL-arts meteen een behandeling
bewakingsapparatuur die automatisch uw
uitvoert. Het onderzoek duurt ongeveer
bloeddruk, polsslag en het zuurstofgehalte
drie kwartier tot een uur.
in uw bloed meet. Via uw neus krijgt u extra zuurstof omdat u door de sedatie mogelijk iets minder diep ademhaalt.
Na het onderzoek
Het onderzoek
Na het onderzoek brengt een verpleeg-
U ligt tijdens het onderzoek op uw buik
kundige u naar de verpleegafdeling
of linkerzij op een onderzoekstafel.
interne geneeskunde (huisnummer 140).
Voor bescherming van uw gebit en
Tot u helemaal goed wakker bent, wordt
6
elk half uur uw bloeddruk, polsslag en
Complicaties
het zuurstofgehalte in uw bloed gemeten. Het kan zijn dat u nog zuurstof krijgt via
Bij iedere ERCP is er een kans op een
een slangetje in uw neus. Wilt u aan de
complicatie. Naast een kleine kans op een
verpleegkundige doorgeven als u misselijk
bloeding of perforatie (scheurtje of gaatje
wordt en/of meer pijn krijgt? U krijgt hier
in de darmwand) is er ook kans op een al-
dan mogelijk medicijnen voor. U mag de
vleesklierontsteking. Dit kan ontstaan door
volgende dag naar huis.
het inspuiten van contrastvloeistof. Over het algemeen gaat dit over een milde ont-
Bijwerkingen
steking die enkele dagen kan aanhouden.
Als er tijdens het onderzoek lucht in de maag en slokdarm is geblazen kunt u
Het kan zijn dat u na het onderzoek last
last hebben van een opgeblazen gevoel.
krijgt van;
Opboeren en winden laten geeft vaak
• hevige buikpijn;
al veel verlichting. Ook kunt u na het
• koorts (38 graden of hoger);
onderzoek een ‘rauw’ gevoel in de keel
• flink bloedverlies (via de mond of anus).
hebben. U hoeft zich hier geen zorgen om te maken.
Neem dan contact met ons op. Binnen kantooruren met de afdeling endoscopie, telefoon (072) 548 28 50. ’s Avonds,
Weer thuis
’s nachts en in het weekend kunt u het algemene nummer bellen van het MCA,
Het is normaal dat u zich thuis nog niet
(072) 548 44 44. U kunt vragen naar de
helemaal fit voelt. Dit kan komen door
dienstdoende MDL-arts.
de combinatie van de sedatie en de inspanning - lichamelijk en geestelijk voor en tijdens het onderzoek. Herstellen
Uitslag van het onderzoek
kost tijd en vraagt om extra rust. De sedatie is na 24 uur helemaal uitgewerkt.
Als u na het onderzoek op de verpleegafdeling weer helemaal goed wakker bent, komt een MDL-arts of artsassistent bij u langs met de uitslag. 7
Inwendig onderzoek van galwegen en afvoerbuis alvleesklier
Bent u verhinderd of wilt u uw afspraak verzetten? Als u verhinderd bent, wilt u dit dan minstens 24 uur van tevoren doorgeven? U kunt dan meteen een nieuwe afspraak maken. Ook als u uw opname en het onderzoek door onvoorziene omstandigheden moet verzetten, kunt u dit telefonisch aan ons doorgeven. De afdeling endoscopie is op werkdagen bereikbaar van 8.30 tot 16.30 uur, telefoon (072) 548 28 50.
Uw vragen Wij vinden het belangrijk dat u antwoord krijgt op al uw vragen zodat u goed weet wat u kunt verwachten en zich niet onnodig ongerust maakt. Neem daarom met eventuele vragen gerust contact op met de voorlichtingsverpleegkundige. Dat kan op werkdagen tussen 8.00 en 16.30 uur via telefoonnummer (072) 548 28 50. U kunt ook een mail sturen naar
[email protected]. Op onze website www.mca.nl/endoscopie vindt u foto’s van een ERCP-onderzoek.
8
Uw vragen aan de voorlichtingsverpleegkundige
..............................................................................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................................................................
9
Inwendig onderzoek van galwegen en afvoerbuis alvleesklier
..............................................................................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................................................................
10
..............................................................................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................................................................
..............................................................................................................................................................................................................................
11
Medisch Centrum Alkmaar Wilhelminalaan 12 1815 JD Alkmaar T (072) 548 44 44 mca.nl/endoscopie
mca.nl