Er is leven na Madredeus Bijlage “DS2”,
- 03 Jun. 2013
Pagina 7
Teresa Salgueiro heeft ons verrast. Jaren geleden vierde de Portugese zangeres grote triomfen in Vlaanderen als de ijle sopraan van Madredeus, maar sinds 2006 vaart ze haar eigen koers en die luistert stukken boeiender weg dan de hardnekkig etherische klank die van Madredeus is blijven hangen. Salgueiro had vier muzikanten meegebracht en zong op een flauw verlicht podium. De boodschap was duidelijk: het ging om niets dan de muziek. Tussendoor vertelde ze over poëtische thema's, vooral over persoonlijke moed en over de plaats die iedereen moet vinden in 'de waarheid'. Salgueiro's stem is intact. Hoog glijdend, smachtend en altijd vertragend. Ze meent wat ze doet. Nu ze ook de artistieke leiding over zichzelf heeft genomen, is ze opengebloeid tot een zelfbewuste artieste. Salgueiro paart haar fado-erfenis aan de donkere percussie van de Arabische wereld en ook aan de woestijngitaar van de Amerikaanse country. Steeds voegde Carisa Marcelino daar dynamische accordeonstoten bij die naar de moderne tango van Astor Piazzolla verwezen. Leken de meeste liederen op elkaar, dan kon het publiek precies daardoor in de sound groeien. Prachtig hoe de jazzy groove in 'Ausencia' een brug sloeg tussen fijne elektrische gitaar en een ritmische accordeon. 'Lisboa' nam ons mee naar de 'country noir' van Calexico, een ongewone combinatie die toch werkte. Salgueiro putte zich uit om het publiek in het Frans toe te spreken. Dat ze meermaals een vertaling uit de zaal aangereikt kreeg, illustreerde hoe lusofoon het publiek was. Dat luisterde glimlachend naar een eerbiedige versie van Jacques Brels 'Quand on n'a que l'amour' en gaf de groep daarna alle waardering, maar geen ovatie. Daarvoor was Salgueiro het misschien toch te ver van haar roots gaan zoeken. peter vantyghem
peter vantyghem Copyright © 2015 Corelio. Alle rechten voorbehouden
Copyright © 2015 gopress. Alle rechten voorbehouden
'Ik heb meer gewonnen dan verloren' De Morgen - 30 Mei 2013 Pagina 34
Haar stem is herkenbaar uit de duizenden. En toen Wim Wenders de zangeres ontmoette, was hij zo onder de indruk dat hij haar een filmscenario op het lijf schreef. Na twintig jaar Madredeus is Teresa Salgueiro terug. Met een nieuwe look, en een nieuw geluid. Even leek het erop dat zowel Madredeus als Teresa Salgueiro van de aardbodem waren verdwenen. De groep had twintig jaar met almaar meer succes de wereld rond getoerd, en wist vooral in België een enorme aanhang op te bouwen. De platen haalden goud, en op den duur vulde de Portugese groep zelfs zalen als Vorst Nationaal. Al bij al opmerkelijk voor een gezelschap dat de melancholie van de traditionele fado versmolt met hedendaags klassieke muziek en daar met keyboards een modern lijntje omheen trok. In 2008 viel de band geruisloos uit elkaar, en sindsdien was er vooral stilte. Of tenminste: zo leek het. Madredeus trok een nieuwe zangeres aan maar toerde tot voor kort voornamelijk in eigen land, en Salgueiro waagde zich in Polen en Brazilië aan tijdelijke projecten. Maar deze maand luidt haar terugkeer in. Eerst met O mistério, een solodebuut waar de zangeres zelf alle songs voor geschreven heeft. En morgen staat ze eindelijk opnieuw op een Belgisch podium. Dat van de Ancienne Belgique, waar Madredeus destijds zijn internationale carrière begon. "Het is een prettig toeval dat ik mijn nieuwe start uitgerekend daar kan nemen: op een plek die eerder al zo belangrijk is geweest." Salgueiro, innemend als altijd, heeft zich op haar vierenveertigste een nieuwe, moderne look aangemeten. Het haar lang en steil naar beneden, met een frou tot net boven haar donkere, bruine ogen. "Ik heb twintig jaar in een groep gezongen waar de teksten wel voor, maar niet door mij werden geschreven. Ik was zeventien toen ik bij Madredeus kwam. Per toeval, eigenlijk. Voordien was het nooit in me opgekomen om van zingen mijn beroep te maken. Mijn leven moest nog beginnen. Ik werkte me te pletter maar ik was zielsgelukkig. De muzikanten in Madredeus waren bovendien mijn beste vrienden. En ik ben zeer loyaal. Als ik mensen graag heb, zou ik er alles voor doen. En eerlijk: het succes van Madredeus heeft mijn zelfvertrouwen gesterkt. Dus toen onze wegen scheidden, was het duidelijk dat ik zou blijven zingen." Hobbelig parcours Het was Salgueiro's eigen beslissing om de groep te verlaten, al schemert tijdens het gesprek toch door dat de split niet helemaal van harte was. "We zouden een sabbatjaar nemen. Er waren een paar groepsleden die andere projecten op de agenda hadden, en het leek ons beter om een pauze in te lassen." Alleen: niet elke pauze staat synoniem aan vakantie. Dat jaar nam Salgueiro liefst drie cd's op, waarvan twee met Pedro Ayres de Magalhaes als producer. Hij was de drijvende kracht achter Madredeus, zij vormde het gezicht van de groep. "Toen we nadien met Madredeus vergaderden over hoe ons werkschema er de volgende twee jaar uit zou zien, bleek dat ik me zeven jaar uitsluitend op de groep zou moeten toeleggen. Dat zag ik niet zitten. Ik wilde de vrijheid om nog andere dingen te doen, maar blijkbaar was het alles of niets. Sindsdien heb ik Pedro nauwelijks nog gezien of gehoord. Jammer, want ik bewaar fantastische herinneringen aan de groep, en ik heb er een manier van leven ontdekt die me gemaakt heeft tot wie ik nu ben. We hebben prachtige muziek gespeeld en over de hele wereld ongelooflijke optredens gedaan." Eens Salgueiro uit de band gestapt was, besefte ze dat ze helemaal terug van nul moest beginnen. Ze had heel haar volwassen leven met een muzikale mentor samengewerkt met wie het nu tot een breuk was gekomen, en buiten de groep kende ze nauwelijks muzikanten. "Dat was... niet eenvoudig. De eerste kiemen voor mijn soloplaat werden vijf jaar geleden al gelegd, maar de zoektocht naar de juiste mensen om ze mee op te nemen verliep langs een hobbelig parcours. Maar de voldoening is navenant: ik ben nooit eerder zo gelukkig geweest." Eenzaam Salgueiro omschrijft de songs op O mistério als een nieuwe taal. De muziek klinkt, door het gebruik van elektrische gitaren en drums, alleszins een stuk universeler, maar voor het eerst heeft ze ook zelf teksten geschreven. "Ten tijde van Madredeus schreef ik ook al. Vooral poëzie. Eén keer heb ik iets aan Pedro laten lezen. Hij vond het fantastisch, maar vervolgens gebeurde er niks mee. Dat was duidelijk." Vandaag moet ze er zelf om lachen, al geeft ze tegelijk toe dat zijn reactie haar ontwikkeling als schrijfster en componiste gevoelig heeft afgeremd. "Het is een beetje alsof ik twintig jaar marathons heb gelopen en er nu achter kom dat de honderd meter me eigenlijk beter ligt. Ik ontdek recentelijk mogelijkheden bij mezelf waarvan ik voordien niet wist dat ik ze in me had. Al had dat uiteraard ook te maken met het feit dat ik nooit de ruimte kreeg om die te ontwikkelen." Het is tijd om te gaan. Er worden handen geschud en kussen uitgewisseld. Nog snel een laatste vraag: of ze het niet raar vindt dat Madredeus vandaag met een andere zangeres toert. "Natuurlijk wel", geeft ze toe. "Ik mis veel van de mensen in die groep ook. Francisco, onze cellist destijds, is inmiddels al gestorven. Dat doet pijn, maar het leven gaat door. En het is een prachtig repertoire, dus ik zou het zonde vinden mocht het niet meer worden opgevoerd. Zelf zing ik niets meer van Madredeus tijdens de optredens, omdat het te veel verschilt van wat ik nu doe."
Copyright © 2015 gopress. Alle rechten voorbehouden
Na de fotosessie komt ze nog even terug. Tijdens het gesprek hadden we het over hoe weinig vrienden ze heeft. Daar wil ze nog wat over kwijt. "Ik heb heel mijn leven ten dienste van de muziek gesteld. Het gevolg is dat ik nooit veel tijd heb gehad om een sociaal leven op te bouwen. Ik hou van mensen, maar vriendschap is iets waar je tijd in moet investeren, waar je zorg moet voor dragen. Het leven is voor niemand gemakkelijk, en ja: soms ben ik eenzaam. Al is de eindbalans wat mij betreft positief: ik heb veel meer gewonnen dan verloren." O mistério is verschenen bij LC Music. Teresa Salgueiro treedt morgenavond op in de Ancienne Belgique, Brussel.
BART STEENHAUT Copyright © 2015 De Persgroep Publishing. Alle rechten voorbehouden
Copyright © 2015 gopress. Alle rechten voorbehouden
'Madredeus maakt de wereld mooier' De Morgen - 07 Dec. 2012 Pagina 35
Madredeus is misschien de vaandeldrager bij uitstek van het Portugese patrimonium. Met de nieuwe plaat Essência onder de arm, maakt bezieler Pedro Ayres Magalhães de balans op van 25 jaar. 'Ik herinner me alleen de euforie en de pijn.' "Meen je het? Kaat Tilley is onlangs gestorven? Verdomme, dat wilde ik echt niet horen..." Pedro Magalhães kijkt ons verscheurd aan. Het verhaal over de plotse ziekte en dood van de roodharige designer laat diepe groeven na in zijn gezicht. Als oprichter van Madredeus raakte hij jaren geleden bevriend met de Belgische, toen die een romantische sprookjesjurk ontwierp voor de voormalige zangeres Teresa Salgueiro. De Portugese groep raakte overigens al heel vroeg innig verstrengeld met ons land. "Ons eerste concert in Brussel moet van 1991 dateren. En jullie omarmden ons direct. Het succes overviel ons volkomen, maar het was de gelukkigste tijd van mijn leven. Elke keer wanneer we de grens naar België oversteken, herinner ik weer die euforische roes. Daarom kun je ons al jaren niet meer wegslaan uit jullie zalen (lacht)." Ook hij kan de tel niet meer bijhouden van het aantal concerten dat Madredeus hier gaf. Die band met België werd in 2002 overigens nog wat strakker aangehaald. De groep brak hier echt door, toen ze samen met het Vlaams Radio Koor de cd Euforia opnam in de Brugse stadsschouwburg. Datzelfde jaar maakte de Limburgse producer Buscemi ook een afrohouse-remix van het nummer 'O Paraïso' voor de plaat Electronico. "De puristen verketterden ons om die cross-over. Maar voor mij was het essentieel om ons te laten omringen en beïnvloeden door muzikanten van diverse pluimage", benadrukt Magalhães. "Dat hield ik over aan mijn punkjaren: het idee dat heilige huisjes niet bestaan." Tijd voor een standbeeld Eerder deze week nodigde Music Hall de wereldberoemde groep uit om Essência voor te stellen. Het is opnieuw een mooie, melancholische plaat geworden, waarop kracht en verstilde emotie rond elkaar dansen. Elke langspeler van Madredeus werkt natuurlijk met die dynamiek. Waarom zou je dan ook deze achttiende studioplaat moeten kopen? "Ik kan niemand vertellen waarom die in zijn geldbuidel moet tasten", glimlacht Magalhães. "Maar wél waarom liefhebbers ook nu de oren moeten spitsen. Madredeus is een witte raaf in de muziek. Om de paar jaar veranderen we drastisch van ensemble en repertoire. We knijpen ons oude succesjes dus niet als citroenen uit. Bovendien sluipen steeds nieuwe interesses en passies binnen in de composities. Met Beatriz Nunes hebben we nu bijvoorbeeld een zangeres in huis die over alle juiste adelbrieven beschikt, maar brave belcanto schuwt. Ze houdt net zoveel van jazz als van fado of klassieke muziek. Dat geeft haar stem én deze plaat zo veel ziel en vuur." "Misschien klink ik nu als een oude, sentimentele gek, maar in mijn hoofd wordt Madredeus bij elke nieuwe plaat zelfs iets relevanter. Bij de eerste plaat waren alle mensen in de zaal dubbel zo oud als wij. Sindsdien heb ik de toeschouwers steeds jeugdiger en begripvoller zien worden. En we blijven nieuwe zieltjes winnen. Dat vervult me met trots: ik heb het gevoel dat Madredeus de wereld iets mooier maakt. Of toch alleszins minder lelijk." Zonder tegenspraak zorgde Madredeus alleszins voor een elegante soundtrack bij de trekpleisters in thuisstad Lissabon. Met odes aan wijken als Alfama en Mouraria, en de verwijzing naar een oude wijk in de groepsnaam, lijken ze de grootste pleitbezorgers voor de schoonheid van hun zuiderse republiek. "Of de burgemeester ons intussen al een standbeeld heeft aangeboden?", lacht Pedro. "Nee. Ik heb wel een medaille, maar die ontving ik zelfs niet persoonlijk, omdat we op tour waren. Lof doet me ook weinig: het mooiste eerbetoon zou zijn als de stad meer steun gaf aan muzikaal talent. Dat is een ramp bij ons." Pijn bij elk vertrek In de voorbije twintig jaar zag Magalhães ook belangrijke gezichten wegtrekken uit de groep. Cellist Francisco Ribeiro en accordeonist Gabriel Gomes verlieten de groep in 1997 omdat ze Madredeus' relatie met fado zagen vertroebelen. En drie jaar voordien had Rodrigo Leão - de andere oprichter van Madredeus - al de deur achter zich dichtgeslagen. Frontvrouw Teresa Salgueiro - die Wim Wenders met haar glimlach inspireerde tot de prachtige film Lisbon Story - kondigde dan weer in 2007 haar vertrek aan. "Dat afscheid kerfde diep in mijn hart. Maar ik heb pijn geleden bij élk vertrek. Niet omdat ik Madredeus zie als een familie of een clan - verre van zelfs - maar omdat ik er altijd van overtuigd ben dat ik het perfecte theatergezelschap heb samengesteld. Ach ja, verder roeien blijft de boodschap. Ik leef voor die paar uren op het podium. Want zelfs al zie je mijn gezicht niet in de schaduw: besef dat ik bij elk concert de gelukkigste Portugees ter wereld ben." Essência verscheen bij Iplaymusic.
Copyright © 2015 gopress. Alle rechten voorbehouden
GUNTER VAN ASSCHE Copyright © 2015 De Persgroep Publishing. Alle rechten voorbehouden
Copyright © 2015 gopress. Alle rechten voorbehouden