Er bestaat geen softe en harde wetenschap

www.utnieuws.nl

Onafhankelijk magazine van de Universiteit Twente jaargang 02 - nummer 02 - maart 2012

Erwin Seydel >

‘Er bestaat geen softe en harde wetenschap’ Onderzoek > Mensen zijn waardeloze leugendetectors Opinie > Losgeslagen student verdient tweede kans International > ‘Place still matters’

Technische talenten gezocht Tebodin is op zoek naar ambitieuze Engineers, Designers en Consultants die een mooie carrière willen maken bij een internationaal bedrijf.

Wat vragen wij?

Part of Royal BAM Group

Tebodin always close

▪ Een afgeronde technische HBO en/of WO opleiding ▪ Uitstekende mondelinge en schriftelijke ▪ ▪ ▪

uitdrukkingsvaardigheden Goede kennis van de Nederlandse en Engelse taal Een klant- en resultaatgerichte instelling Ambitieuze en enthousiaste persoonlijkheid

Kijk voor alle vacatures en stagemogelijkheden op www.werkenbijtebodin.nl Volg Tebodin ook op:

Tebodin is een veelzijdig, internationaal opererend advies- en ingenieursbureau. Je krijgt er de ruimte om je eigen carrièrepad uit te zetten. Onze mensen verdienen de beste ondersteuning. We zijn een betrokken en aantrekkelijke werkgever met de instrumenten om medewerkers uit te dagen, te ontwikkelen en te belonen.

Kijk voor alle vacatures op www.werkenbijtebodin.nl Voor meer informatie over vacatures en stages neem je contact op met Ellen Nakken [email protected]

Afval bestaat niet Bij Van Gansewinkel zien we afval als het begin van iets moois. Wij geven afval een 2e leven in de vorm van grondstoffen en energie. Ook van het afval van de Universiteit Twente maken wij iets moois. Centraal in onze bedrijfsfilosofie staat het Cradle to Cradle principe. Wij vangen afval zo vroeg mogelijk op door ons in de productontwikkeling, bedrijfsvoering en productieproces van onze klanten te verdiepen. Grondstoffen voor producten dienen bewust te worden gekozen zodat ze opnieuw voor hetzelfde doel of functie kunnen worden hergebruikt. Wij leveren een gedegen kennis van grondstoffen en materialen. Zonder deze kennis is het moeilijk om tot succesvolle oplossingen te komen.

2 UT NIEUWS 02|2012

Nieuws

In dit nummer Achtergrond | University College > 10 – 11

Van de redactie Weet u wat geluk is? Het blijft een moeilijk te definiëren begrip. Natuurlijk, we hebben er meetinstrumenten voor. De meeste mensen hebben weleens van de piramide van Maslow gehoord. En de diehard

Opinie | Ton Mouthaan > 18 - 19

gelukszoeker heeft zich vast en zeker verdiept in de formule van Rothwell (voor de liefhebber: P + (5 x E) + (3 x H). Maar we kunnen het natuurlijk ook gewoon aan Prof. Erwin Seydel vragen. In dit nummer

Wetenschap | Ecomarathon > 30 - 31

International | Jan Kolkmeier > 41

Erwin Seydel > 4 - 7 Studenten en de crisis > 8 - 9 Interview: Diederik Jekel > 12 - 3 Het D-team in Keulen > 14 - 16 Mijn Outfit > 17 Opinieverhaal: Evy Schouten en column: Beer Sijpesteijn > 20 - 21 Interview: Mieke Boon > 22 - 23 Foton > 24 - 25 Wetenschapsverhaal: Liegen > 26 - 27 Internationale Vrouwendag > 28 - 29 Interview: Jan Koopman > 32 - 33 Joris Bokkes: Best Young Professional > 34 - 35 Lustrumexpositie van Gewis > 36 - 37 International: Hotel Drienerburcht > 38 - 40 International: Expat Lens > 41 International: Nelly Oudshoorn > 42 - 43 Sport > 44 Twenty Tweets > 45 Geert&Beert en Promoties > 46

Colofon Onafhankelijk maandblad voor personeel en studenten van de Universiteit Twente. Jaargang 02. Verschijnt donderdag op de campus; vrijdag/zaterdag buiten de UT. Oplage: 8.000 exemplaren.

Redactie-adres: Gebouw De Vrijhof Kamers 315, 316, 317, 328, 319 De Veltmaat 5, 7522 NM Enschede Postadres: Postbus 217, 7500 AE Enschede Telefoon: (053 – 489) 2029 zie verder onder redactie Fax: (053 – 489) 3439 E-mail redactie: [email protected] Internet: http://www.utnieuws.nl of via de homepage van de UT Twitter: @UTNieuws

Redactie: Ditta op den Dries (hoofdredacteur, (053 - 489) 2030 [email protected] Elmer van Hest (053 – 489) 4854 [email protected] Paul de Kuyper (053 – 489) 4084 [email protected] Maaike Platvoet (053 – 489) 3815 [email protected] Sandra Pool (053 – 489) 2936 [email protected] Office-management: Brigitte Boogaard (053 – 489) 2029 [email protected] Vaste medewerkers: Marloes van Amerom, Giels Brouwer, Rayke Derksen, Nynke Dirven, Maaike Endedijk, Robbin Engels, Egbert van Hattem, Hans van de Kolk, Simone Kramer, Ruben Libgott, Anna Migge, Mariska Roersen, Beer Sijpesteijn, Thijs Spruijt, Ingrid Szwajcer. Internetbeheer: WAME – Websites, Applicaties, Advies www.wame.nl

van UT Nieuws Magazine staat op pagina 4

Duitsland. In Keulen werd een grote beurs

t/m 7 een afscheidsinterview met hem en

gehouden, waar studenten in spé zich ori-

geeft hij vast een voorschot. ‘Ik ben op de

ënteerden op hun toekomstige universiteit.

UT heel gelukkig geweest’, zegt Seydel, die

De collega’s zagen hoe het D-team zich bij de

recent benoemd is tot ambassadeur van de

UT-stand met verve van haar taak kweet. Ze

Geluksacademie.

schoten zelf ook enkele passanten aan met

Op pagina 20&21 staat een opiniërend

vragen. Over de taalbarriére bijvoorbeeld.

artikel van een student. De afgelopen

Lees het verhaal ‘Hengelen bij de buren’ op

maanden volgden studenten van verschil-

pagina 14&15.

lende studierichtingen bij Anne Dijkstra, UD

Nu we toch onderweg waren…! We keken

science communication, het vak weten-

ook even om het hoekje bij het University

schapsjournalistiek. Eén van de opdrachten

College in Utrecht. Zoals bekend begint de

was het schrijven van een opinieverhaal. UT

UT dit voorjaar met de werving voor het

Nieuws beloofde het beste verhaal in ons

nieuwe University College, dat in 2013 in

magazine te plaatsen. Daar hebben we geen

Enschede van start gaat. Wat zijn de ervarin-

spijt van. De studenten leverden boeiende

gen in Utrecht? En waar zitten de verschillen

artikelen over een veelheid aan onderwer-

tussen Utrecht en Twente. Dat leest u op

pen. Het winnende artikel van de 21-jarige

pagina 10&11.

Evy Schouten gaat over investeren in de wetenschap. UT Nieuws stapte op een koude vrijdag in februari ook in de auto richting

Foto’s: Arjan Reef, Gijs van Ouwerkerk. Ingrid Szwajcer, Rikkert Harink. Redactieraad: Prof. dr. E.R. Seydel (vz), M. Driesprong, dr. A. Heuvelman, drs. J.W.D. ter Hellen, prof. dr. A. Need, dr. O. Peters. Advertenties: Bureau Van Vliet BV, Postbus 20, 2040 AA Zandvoort Tel. 023 – 5714745. Site: www.bureauvanvliet.com E-mail: [email protected] Advertentietarieven op aan­vraag. Regionale advertenties TwentyFifty, Postbus 652, 7500 AR Enschede Tel. 053 – 4609007. Site: www.twentyfifty.nl E-mail: [email protected] Advertentietarieven op aanvraag. HOP: UT Nieuws is aangesloten bij het Hoger Onderwijs Persbureau (HOP). Adreswijzigingen: Abonnees (ook studenten) dienen deze schriftelijk door te geven aan de redactie UT-Nieuws Postbus 217, 7500 AE Enschede of per e-mail: [email protected]. Stage of buitenlands studieverblijf: studenten die op stage gaan of in het buitenland gaan studeren kunnen het UT-Nieuws magazine op schriftelijk verzoek op-

Ditta op den Dries, hoofdredacteur.

gestuurd krijgen. Wie prijs stelt op deze (gratis) service zendt een adreswijziging naar de redactie o.v.v. faculteit, stagelocatie en periode (zo nauwkeurig mogelijk). Kopij: Nieuws voor het UT-Nieuws magazine en de website naar: [email protected]. Abonnementen: Jaarabonnement: 44 euro. Abonnementen schriftelijk aan te vragen met vermelding van naam, adres, postcode, plaats, telefoonnummer en bank-/ girorekening. Abonnementen kunnen maandelijks ingaan. Betaling via factuur. Het jaarabonnement wordt automatisch verlengd, tenzij men minimaal 1 maand voor afloop van de abonnementsperiode schriftelijk opzegt. Concept, vormgeving en realisatie: Wegener SpeciaalMedia www.wegenerspeciaalmedia.nl Bezorging Campus: Motorsportgroep UT, Richard van Schouwenburg en Arno Wedzinga, tel. 053-4892029. E-mail: [email protected] Copyright UT-Nieuws: Auteursrecht voorbehouden. Het is verboden zonder toestemming van de hoofdredacteur artikelen schema’s foto’s of illustraties geheel of gedeeltelijk over te nemen en/of openbaar te maken in enigerlei vorm of wijze.

UT NIEUWS 02|2012 3

4 UT NIEUWS 02|2012

Interview

Prof. Erwin Seydel over onafhankelijkheid

´Koop een kompas en vaar je eigen koers´ Toen hij 50 was dacht hij: de wereld ligt aan m’n voeten. Toen hij 60 was: ik ga door met

van der Leck, maar ook het vrijheidsgevoel in

werken tot ik 80 ben. Nu is hij 65 en denkt: wat heerlijk dat ik het rustiger aan kan doen!’

van genieten. Ik word ook heel blij van werken

Erwin Seydel is decaan af. Enkele weken geleden heeft hij de leiding van de faculteit

de werken van Anton Heijboer. Daar kan ik erg in de tuin. Grote blokken hout hakken, dat is bijna meditatie! Van het secretariaat van GW

Gedragswetenschappen (GW) overgedragen aan zijn opvolger Karen van Oudenhoven. Het

heb ik onlangs een snoeischaar gekregen. Een

afbouwen kan beginnen.

maar ik ga het ook zeker in de praktijk gebrui-

symbolisch geschenk vanwege de reorganisatie, ken. En het idee dat ik nu op elk zelfgekozen moment op vakantie kan gaan maakt me ook

Tekst: Ditta op den Dries | Foto’s: Rikkert Harink >

en Kok hadden al eens op Lowlands gespro-

erg gelukkig. Vooral korte reizen maken is

ken, en Dave Blank. En nu mocht ik. Ik werd

heerlijk. Florence vind ik een schitterende stad!

Seydel is officieel tot 1 juni in dienst van de

gelanceerd als een echte popartiest. Ik hield

Maar New York is favoriet. Die stad straalt zó-

UT, maar in zijn werkkamer in gebouw Cubicus

de popfestivalbezoekers voor: ‘Geluk kun je

veel energie uit dat ik altijd helemaal opgeladen

slingeren al een paar kartonnen verhuisdo-

vinden als je leuke activiteiten combineert met

naar huis ga.’

zen rond. ‘Ik heb inmiddels twaalf dozen met

zinvolle dingen. Een dag op het strand liggen

boeken uit mijn kast aan studenten geschon-

is misschien leuk, maar niet echt zinvol. Een

Kostschool

ken. Die zijn daar blij mee, in deze crisistijd.’

wetenschappelijk artikel schrijven is zinvol,

Erwin Seydel werd geboren in 1947 in Batavia,

Zijn naderende vertrek bij de UT behoeft enige

maar niet altijd leuk. Geluk is een wetenschap-

als oudste kind van het gezin. ‘Ik kom uit een

relativering, vindt hij. ‘De meeste hoogleraren

pelijk artikel schrijven op het strand.’ Ik kreeg

plantersgeslacht. Mijn ouders hadden verschil-

blijven nog wel een paar jaar na hun pensioen

luid applaus. En op LinkedIn had ik er nadien

lende plantages, onder meer thee en rubber.

actief, zo tot hun 70e. Dat zal vast ook voor

honderden vrienden bij. Het was een magische

Rond 1950 was het erg onrustig in Batavia. De

mij gelden.’ Seydel wordt partner bij Rokade

bijeenkomst. De jongeren gingen er op voor-

roep om zelfstandigheid klonk luid. Mijn ouders

Strategy & Consultancy, aan de Herengracht

hand vanuit dat die wetenschapper op het po-

vonden het van groot belang om mij een goede

in Amsterdam. Dat kost hem circa twee dagen

dium het wel zou weten! Dat is natuurlijk niet

opleiding mee te geven en brachten me als

in de week. Voor de rest geeft hij lezingen en

waar, zo bescheiden ben ik wel. De statistieken

vierjarig kind naar een kostschool. Dat was voor

houdt hij zich bij de UT onder meer bezig met

wijzen uit dat een klein deel van de mensen

mij een erg nare ervaring. Ik zie mezelf nóg hard

leiderschapsontwikkeling en blijft hij promo-

heel gelukkig is en een klein deel heel ongeluk-

huilend achter de wegrijdende auto van mijn

vendi begeleiden. Zijn agenda blijft dus gevuld,

kig. De meesten zitten daar tussen in, net als

ouders aan hollen. Ze bleven een halfjaar weg en

maar toch last Seydel ruimte in om terug te kij-

ik. Ze zeggen wel eens dat de meeste mensen

ik had enorme heimwee. Ik viel in een zwart gat.

ken. ‘Ik ben gelukkig geweest hier’, vat hij zijn

het leven leiden in stille wanhoop.’

Die nare ervaring heeft voor een groot deel mijn karakter gevormd. Ik wil nooit afhankelijk zijn

werkzame periode op de UT kernachtig samen. Toch kost het Seydel geen enkele moeite om

van anderen. Ik heb geleerd altijd in het leven

het geluk in zijn persoonlijke leven te benoe-

mijn eigen koers te varen. Ik werkte een aantal

Over geluk gesproken. Erwin Seydel heeft wel

men. ‘Het maakt me gelukkig dat ik straks meer

jaren samen met Aung Tun Thet (nu emeritus-)

wat met dat onderwerp. Recent aanvaardde hij

aandacht aan thuis kan besteden. Ik ben geluk-

hoogleraar aan de Harvard University en leider

het ambassadeurschap van de ‘geluksacademie’,

kig als mijn gezin floreert. Ik zie er naar uit om

van het System Staff College voor leiderschaps-

een project van advies- en onderzoeksbureau

samen met mijn vrouw vrij te zijn, vriendschap-

ontwikkeling bij de Verenigde Naties . Je moet

Arcon. En in 2009 stond hij op Lowlands, om in

pen te herstellen. Genieten van kunst maakt

weten, hij was boeddhist. We hadden haast,

een loeihete tent 1200 jongeren toe te spreken

ons ook gelukkig; het mystieke en de symboliek

want we moesten naar het vliegveld. En hij zei

over het thema ‘geluk en technologie’. ‘Een

in het werk van Gustav Klimt in de Neue Gale-

tegen mij…´Ach, jullie altijd met je horloges.

fantastische ervaring!’, kijkt hij terug. ‘Lubbers

rie in New York, de monumentaliteit van Bart

Koop een kompas en vaar je eigen koers. >

Geluk

UT NIEUWS 01|2011 5

Interview Daarmee bevestigde hij mijn eerdere keus om

adviseerde bij heikele kwesties. ‘Wereldwijd zijn

Robotica, nanotechnologie, ict. Maar beide par-

volledig mijn eigen weg te gaan. Let wel, ik ver-

er enkele honderden wetenschappers die met

tijen moeten elkaar nóg beter weten te vinden.’

wijt mijn ouders helemaal niets hoor! Ik kijk met

enige regelmaat advies mogen uitbrengen aan

De technologie moet zich aanpassen aan het

warmte op mijn jeugd terug. Mijn ouders hadden

de president van Amerika. Al die adviezen gaan

tempo van de mens. We kunnen en weten heel

het gewoonweg niet door, ze hadden het beste

dan in een mandje en Obama laat zich erdoor

veel. Maar hoe reageert de samenleving op onze

met me voor. Toen we uiteindelijk in 1955, tame-

inspireren en trekt er zijn conclusies uit.’

vindingen? Die vraag moet gesteld worden.

lijk berooid, terugkwamen in Nederland hebben

Een mens zou ervan naast de schoenen gaan

Daarom heeft de nanotechnologie de psychologie

zij me alle kansen tot ontwikkeling gegeven.

lopen. Erwin Seydel niet. Maar enige relativering

nodig en andersom. Als we nieuwe producten in

Hoeveel impact de gebeurtenis op me heeft

heeft ook hij nodig. Hij krijgt die van de Raad

de samenleving willen zetten moeten we ervan

gehad ontdekte ik pas toen onze zoon voor het

van Advies. ‘Mijn Raad van Advies zit thuis.

bewust zijn dat we een keten van stappen moeten

eerst van huis ging voor een zeilkamp. Toen

De Raad geeft voor mijn gevoel natuurlijk op

nemen. Gaan we marktonderzoek doen? Moeten

kwam het heftige gevoel uit mijn kostschoolpe-

de meest ongelegen momenten advies. Maar

we een ethisch debat over het gebruik van de lab

riode onverwachts terug. Boem! Midden in mijn

het werkt wel. Er was een tijd dat ik veel werd

on a chip? Dat zijn vragen die we onszelf moeten

gezicht. Mijn vrouw en ik hebben onze kinderen

geraadpleegd als deskundige. Nederland heeft er

stellen. Bij elke stap moeten we elkaars expertise

altijd alle ruimte gegeven. Grijp je kans. Ga naar

vele. Ik reed regelmatig naar Hilversum om mee

toepassen en ons afvragen wat de volgende halte

het buitenland. Ga de wereld ontdekken. Word

te werken aan radioprogramma’s. Dan schoof

is. Die wij-zij gedachte, daar moeten we zo gauw

zelfstandig! Dat vonden we heel belangrijk.’

ik even aan om te reageren op de inval van Irak

mogelijk van af. Er bestaat geen softe en harde

in Koeweit. Of het ging over Willem-Alexander

wetenschap. We hebben elkaar hard nodig. Als

die hossend was gesignaleerd op de Olympische

we dat onderkennen heeft de Universiteit Twente

Erwin Seydel heeft een zeer gevarieerde en

Spelen. De radiomakers wilden van mij weten of

hele grote potentie.’

boeiende carrière gehad (zie kadertje ), met

dat kon. Ik voelde me uiteraard gevleid. Eerlijk

te veel nevenfuncties om op te sommen. Om

gezegd was het ook wel een beetje verslavend.

Samenwerken

maar even een voorbeeld te noemen: Seydel is

Stapte ik midden in de nacht met een fles wijn

Hij is er trots op wetenschapper te zijn. Onder-

één van de wetenschappers die Barrack Obama

onder de arm tevreden in een taxi richting

zoek doen is dynamisch, zo schetst hij. ‘De lol die

Twente. Maar als ik thuiskwam zei Marrijan,

je met elkaar kunt hebben om domme fouten, de

mijn vrouw: ‘moest je weer die rare wijze uit het

spanning van het delen van elkaars denkpatronen

Prof. Erwin Seydel

oosten uithangen?’ Ze had gelijk. Iemand moet

en vervolgens de opwinding na het vinden van

je waarschuwen als je op Dr. Clavan (typetje van

goudklompjes, dat is zo mooi!’ Betrokkenheid bij

Kooten &de Bie) gaat lijken. Ik ben er klaar mee.

elkaars werk, samenwerking en ondernemerschap,

Raad van Advies

1961 - 1966

Middelbare school Amersfoortse Lyceum

Ik geef met plezier professionele adviezen, maar

dat is de policy van de UT en Erwin Seydel heeft



en HBS

kom niet meer overal opdraven voor hap-snap

daar wel bij gevaren. ‘Samenwerken is belangrijk,

1966 - 1968

Militaire dienst

verhalen. Eigenlijk gun ik iedereen zo’n Raad

maar eerlijk gezegd ben ik daar ook een beetje

1968 - 1974 Studie Klinische en Sociale Psychologie

van Advies. Ook binnen de UT. Want eigenlijk

dubbel in. Aan de ene kant ben ik individualist.



aan de Universiteit Utrecht

zijn we af en toe gewoon een clubje van ijdele

Ik kan me soms helemaal in mezelf terugtrekken.

1974 - 1978 Wetenschappelijk medewerker aan de

mensen, die denken dat we de waarheid in pacht

Tegelijkertijd heb ik behoefte aan mensen om me



hebben.’

heen, mensen die te vertrouwen zijn. Ik kan brug-

Landbouwuniversiteit Wageningen

1978 - 1982 Hoofd communicatie en onderzoek van

de RVD in Den Haag

Trots

gen bouwen, maar ook behoorlijk eigenwijs zijn. Twee kanten dus. Toch probeer ik altijd de ander

1982 - 1989 Wetenschappelijk hoofdmedewerker

Hij praat met grote trots over de UT. ‘Als ik in

in mijn denken te betrekken en me te verplaat-



bij de UT

Den Haag kom zeggen ze daar altijd; wat een

sen in de denkwereld van de ander. Het boek van

1989

Gepromoveerd en Universitair hoofddocent

mooie universiteit hebben jullie toch in Twente!

Feitse Boerwinkel ‘Inclusief denken’, nu veertig



geworden

Sprankelend, initiatiefrijk. Ik vind dat we ons

jaar geleden verschenen heeft een grote indruk

1995 - 1997

Hoogleraar Psychosociale Oncologie

daar veel meer van bewust moeten zijn. We

op me gemaakt. We proberen veel te weinig de

1997 - heden

Hoogleraar Communicatiewetenschap

kennen hier nu wel de prijs van alles, maar

ander een plek in onze denkwereld te geven. Deze

1996 - 2002

Decaan Faculteit Wijsbegeerte en

onderschatten soms de waarde. De UT is een

uitspraken zijn geen schone, onbereikbare idealen,



Maatschappijwetenschappen

broedplaats waar technische en sociale weten-

maar een soort verkeersregels, waaraan men

1995 - 2008

Vakgroepvoorzitter sociale psychologie

schappen gezamenlijk gedijen, in een regio die

zich in het intermenselijke verkeer moet houden.



en gezondheid

zich kan laven aan de kennis die er geprodu-

Vooral de sprong naar het nieuwe technologische

2004 - 2009

Adviseur van de Verenigde Naties in

ceerd wordt. Dat is het spannende wat we hier

tijdvak heeft ons op deze kleine aarde zo dicht op



New York en Turijn

met z’n allen aan ’t doen zijn! En we doen het

elkaar gepakt, dat wij ons de luxe van het exclusief

2004 - 2007

Hoogleraar Organisatorische communicatie

goed. Al kan het altijd beter. Wat me opvalt is

denken eenvoudigweg niet kunnen veroorloven.



VU Amsterdam

dat we toch nog met een zekere dedain naar

2008 - 2011

IBR-directeurInstitute for

elkaar kijken. De techneut die psychologie soft

WMW



Behavioral Research

vindt. En de psycholoog die denkt dat de tech-

Zijn belangrijkste bijdrage aan de UT-gemeen-

2011 - 2012

Decaan Gedragswetenschappen (GW)

neut niet beseft dat er nog meer in de wereld

schap? Erwin Seydel hoeft maar even na te



Diverse advies-functies en lidmaatschappen

bestaat dan techniek. Natuurlijk, de toenade-

denken. ‘De opbouw van mijn vakgroep binnen de



van staatscommissies

ringen zijn er, binnen Technische Geneeskunde,

toenmalige faculteit Wijsbegeerte & Maatschap-

6 UT NIEUWS 02|2012

pijwetenschappen (WMW) in 1996, daar ben ik trots op. We begonnen met een klein groepje van vijf en groeiden uit tot een club van een man of 60, die op hoog niveau presteerde. Er verschenen veel wetenschappelijke publicaties, die internationaal invloed hebben gehad, en nog hebben, op het

‘Iemand moet je waarschuwen als je op dr. Clavan gaat lijken’

gebied van gezondheidsvoorlichting en communi-

het vertrek van Hubert Coonen. ‘Eerlijk gezegd kan ik over dat laatste jaar wel een nieuwe Bonita Avenue schrijven. Er is veel gebeurd. De afgelopen weken heb ik collega´s de pijnlijke boodschap van ontslag moeten geven. Grote bezuinigingen in het kader van Route14 noopten ons tot het maken van moeilijke keuzes. De hele

catie. Centraal in mijn onderzoek staat communi-

schappers moeten beter relativeren. Ze leven in de

problematiek rond het opheffen van Onderwijs-

catie en gedragsbeïnvloeding. Communicatie is het

veronderstelling dat ze om de twee seconden door

kunde bijvoorbeeld. De communicatie is lang

organiserend principe. Er was destijds veel geld

iemand in de wereld geciteerd worden. De werke-

niet altijd soepel verlopen, maar ik heb altijd

beschikbaar. We ontdekken heel veel mechanis-

lijkheid is anders. Het werk van wetenschappers

mijn best gedaan om op integere wijze mensen

men die onze gezondheid bepalen. De gegevens

wordt gemiddeld door 7 mensen gelezen! Herstel,

bij de besluiten te betrekken. Uiteindelijk is de

die we bovenhaalden brachten we onder in het

8 als je de moeder van de scribent ook meetelt.

keus onvermijdelijk: moeten we de bachelor

zogenoemde Steinmetz-archief. Konden anderen

Laten we onszelf niet té belangrijk vinden. De

Onderwijskunde opheffen of niet?. Kijkend naar

er ook nog gebruik van maken. Uiteraard hielden

maatschappelijke taak van een wetenschapper is

de feiten en de financiën is er misschien geen

we mooie vondsten en analyses zelf, die we vervol-

de vertaalslag te maken tussen de ivoren toren en

andere optie. Het was een hele zware klus, maar

gens presenteerden op belangrijke congressen en

de hoofdstraat van het dorp. Daar is relativerings-

er is bij GW nu weer een stabiele situatie met

symposia.’

vermogen voor nodig. En openheid. We moeten

een sluitende exploitatie.’

‘Wetenschappers gaan soms wat gekunsteld om

onze kennis gewoon delen.’

Erwin Seydel kan aan het slot van het gesprek

met data. Aio’s bijvoorbeeld houden data soms het

maar één conclusie trekken. ´Ik ben op de

liefst voor zichzelf. Ieder voor zich, want ze moeten

Onderwijskunde

scoren. Ze zijn bang in de rat-race te verliezen van

De laatste maanden van zijn loopbaan waren

volle bijdrage kunnen leveren aan de missie

collega’s. Dat is een ongezonde situatie. Weten-

zwaar. In 2011 werd Seydel decaan van GW na

van de UT.’ |

UT heel gelukkig geweest. Ik heb hier een zin-

UT NIEUWS 02|2012 7

Studentenleven

In de bonus Het is recessie, crisis, malaise, tijd om op de centen te letten, tijd om elk dubbeltje om te keren, tijd om te sparen, tijd om de buikriem aan te halen, tijd om de ouwe sok te legen en tijd om

Thomas van Steenbergen (22), student Technische Geneeskunde ‘Ik kan dus de leverworst kopen die met 79 cent

de spaarrekening te plunderen. Dat wil zeggen; als we alle spookverhalen moeten geloven. De

per kilo goedkoper is, maar dan zit ik gelijk met

detailhandel constateerde in februari dat A-merken in de supermarkten terrein verliezen op de

krijg. En het is niet eens voor mijzelf, maar voor

B-merken. Tijd voor een blik in de winkelmandjes in de supermarkt op de UT-campus. ‘Ik koop

nere worst van 89 cent per kilo.

een enorme voorraad leverworst die ik niet op het bezoek van vanavond. Ik neem dus de kleiIk let altijd op de prijs en dat deed ik voor het

wat in de bonus is, maar de hagelslag móet van Venz zijn.’

hele crisis-verhaal ook al. Maar sinds een paar weken heb ik een bijbaantje als huiswerkbegelei-

Tekst en foto’s: Elmer van Hest

maar die kost 4,29 euro. Dat is mij te duur, dus

der en komt het allemaal wat beter uit. Eerder

ik ga voor de boerensalade van 2,98 euro.

was het geld soms echt bijna op aan het einde

Thomas Houwers (22),

Ik kijk trouwens niet altijd naar de prijs. In

van de maand. Vanavond dus een klein feestje,

student Industrieel Ontwerpen

plaats van kant-en-klare dingen van bijvoor-

en dan moet er wel wat lekkers zijn.’

‘Als ik de supermarkt in loop, weet ik nog niet

beeld Honig, koop ik liever zelf de ingrediënten.

Als ik boodschappen doe, heb ik al wel in mijn

wat ik die avond eet. Dat laat ik afhangen van

Dat is in ieder geval lekkerder. Verder maakt het

hoofd wat ik wil eten. Een simpel pastagerecht

wat er in de aanbieding is. Een paar keer per

mij niet uit of ik A- of B-merken koop. Ik kijk

kost bijna niks, maar ik vind paella erg lekker en

week kom in de winkel om het avondeten voor

vooral naar de prijs per kilo of per liter. Zo is dit

dat is dan wat duurder. Gelukkig bieden de we-

ons studentenhuis te kopen. Nu ben ik alleen op

pak Appelsientje per liter goedkoper dan dit pak

reldgerechten van Knorr uitkomst. Ik heb verder

zoek naar een salade als lunch. Ik heb eigenlijk

Markant huismerk; 1,19 euro tegen 1,06 euro per

geen voorkeur voor A-merken, met één uitzon-

zin in een Griekse salade met feta en olijven,

liter. Makkelijke keus.’

dering; de pindakaas moet van Calvé zijn.’

Thomas Houwers

8 UT NIEUWS 02|2012

Thomas van Steenbergen

Hanneke van der Horst (21),

Ik koop niet heel bewust, vaak merk ik pas aan

student Technische Bedrijfskunde

de kassa voor hoeveel ik heb gekocht. Toch

‘De hagelslag moet van Venz zijn, verder koop ik

schrik ik daar soms van, en dan weet ik dat de

rustig B-merken. Ik ben aan het shoppen voor

volgende keer wat rustiger aan moet doen. Echt

de lunch bij Student Union, dus ik koop nu veel

duur wordt het pas als ik voor alle 14 huisgeno-

brood en beleg. Ik let goed op wat ik besteed

ten avondeten koop. Het budget ligt dan tussen

en houd het ook bij; dan blijft er tenminste geld

de twee en drie euro per persoon. Soms shoppen

over om leuke dingen te doen, zoals borrelen

we in een andere winkel, maar het is toch wel

met het dispuut.

erg handig, deze supermarkt op de campus.’

Ik doe meerdere keren per week boodschappen en voorkom impulsaankopen. Hoe ik dat doe?

Haiko Rijkers (23),

Door voor het boodschappen doen wat te eten

student Werktuigbouwkunde

en dus niet met lekkere trek de supermarkt in te

‘In mijn koopgedrag is helemaal niets veranderd.

lopen! Ik koop verder ook vaak wat in de bonus

Ik ben mij meer bewust van tijd dan van geld,

is – het bespaart echt veel geld.’

dus ik koop in de supermarkt die het dichtst bij huis is. Ik ben soms een tikje lui.

Jessy Winkels (20),

Ik doe nu de boodschappen voor het avondeten

student Onderwijskunde

van vijf personen en het budget ligt daarbij rond

‘Ik wil nogal eens een impulsaankoop doen. Zo

de 1,80 euro per persoon. Ik vind het vrij makke-

heb ik net een zakje chocoladepinda’s gepakt,

lijk om daar niet overheen t e gaan; wat goedko-

maar die zijn dan wel van het huismerk. Verder

pe pasta, wat Parmezaanse kaas voor 59 euro-

ben ik behoorlijk merkvast. Zo heb ik nog melk

cent per zakje en twee bakjes champignons….

nodig en ik zie dat er een aanbieding is van twee

maar ik zie nu trouwens ook champignons met

pakken voor de prijs van één. Maar het is niet

een 35-procent korting sticker… Ik geloof niet zo

mijn gebruikelijke merk, dus die aanbieding sla

in die zogenaamde crisis, maar die korting pak ik

ik over.

dan toch even mee.’

Jessy Winkels

Hanneke van der Horst Haiko Rijkers

UT NIEUWS 02|2012 9

10 UT NIEUWS 02|2012

Achtergrond

Studeren aan een University College

‘Niemand is tevreden met een zesje’ De UT begint dit voorjaar met de werving voor het nieuwe University College dat in september 2013 van start gaat. Hoe is dat eigenlijk, leven en studeren aan een University

wordt verwacht dat je vijftig uur zelfstudie doet’, verduidelijkt Anna. ‘Het begint gelijk heel intensief, en in het tweede en derde jaar

College? UT-Nieuws nam een kijkje in Utrecht waar ze al sinds 1997 zo’n College hebben. ‘Hoe

wordt het alleen maar intensiever. In je eerste

verder je in je studie komt, hoe langer de papers die je moet schrijven.’

drieduizend woorden. Hoe verder je in je studie

jaar schrijf je per vak twee papers van twee- tot komt, hoe langer de papers. En daar komen nog korte essays en presentaties bij.’

Tekst en foto: Paul de Kuyper >

woord weglaten.’ Judith: ‘Daarna moet je een

Contact met studenten van wat ze noemen

beetje geluk hebben met je intakegesprek. Ge-

de ‘reguliere’ Universiteit Utrecht hebben

‘Voor mijn boodschappen ga ik de campus af,

lukkig had ik direct een click met de docent.’

Judith en Anna nauwelijks. Die zitten in een

verder niet. Ik weet de weg in Utrecht niet

Het onderwijs wordt gegeven in semesters van

ander deel van de stad en komen niet op ‘hun’

eens’, vertelt Judith Romkes (19) in de lounge

zestien weken. In de winter en de zomer heb-

campus. Anna noemt de kleinere klassen als be-

van het Locke-gebouw. Even daarvoor heeft

ben de studenten zes weken vakantie, die ze

langrijk verschil met reguliere opleidingen. ‘Dat

de tweedejaars filosofie en geschiedenis de

kunnen benutten voor summer/winter courses

maakt het mogelijk om betere debatten met

Dining Hall laten zien, een enorme mensa waar

en extra vakken, maar dat hoeft niet. ‘Je haalt

elkaar te hebben. Sowieso zijn onze debatten

honderden studenten drie keer per dag eten.

je studiepunten in veel kortere tijd dan op een

nuttiger, want wij bereiden ze voor.’

Ontbijt, lunch en diner: alles inbegrepen bij het

reguliere universiteit’, aldus Judith. ‘Daardoor

De College-studenten onderscheiden zich

collegegeld van zo’n elfduizend euro. In het-

ligt de druk hoger.’

vooral qua motivatie, vindt ook Judith. ‘Je

zelfde gebouw zit een bar. ‘Je kunt hier uitgaan

Meer dan honderd pagina’s per college lezen is

kunt hier geen vertraging oplopen. Je mag een

en er zijn clubjes voor sport, toneel, fotografie,

beslist geen uitzondering, licht Judith toe. ‘En

vak maar een keer doen. Haal je het niet, dan

debatten. De campus hoef je niet af.’

dan nog papers schrijven. Ik studeer elke dag, ook

moet je maar zien dat je het semester erop een

Wie die campus (in Utrecht-Oost) oploopt, door

‘s avonds. En op zaterdag en zondag ook altijd

extra vak volgt met net zoveel studiepunten.

een ijzeren poort, komt op het centrale plein

een paar uur. Ik zit veel in de stilteruimte, daar is

Reguliere studenten vinden een zesje genoeg.

met de College Hall (foto). Eromheen staan de

veel sociale controle dat je ook echt studeert.’

Nou, ik denk dat niemand van ons College daar

onderwijsgebouwen Voltaire, Newton, Locke en

‘Je hebt zestien uur college per week en er

tevreden mee zou zijn.’ |

Descartes met daarachter de studentenwoningen waar je je eerste twee collegejaren verplicht woont. Verplicht, maar absoluut geen straf, vindt Judith. ‘De sfeer op de campus is geweldig, heel internationaal. Ik heb vrienden uit Japan en India

Twente vs. Utrecht

en als ik ’s avonds thuiskom, kijk ik met mijn

Jennifer Herek, hoogleraar optische technieken en biomolecu-

dat gesimuleerd worden via Skype-sessies. Ruijter: ‘Elders kun

huisgenoten naar het Duitse journaal.’

laire systemen, is benoemd tot Dean. Zij wordt het accade-

je in je eentje studeren, wij gaan voor een ingenieurs-

Anna Stepanova (21, derdejaars geschiedenis

misch gezicht van het University College. Kees Ruijter wordt

mentaliteit. Daarvoor moet je andere vaardigheden laten zien

en sociale wetenschappen) uit Letland woont

opleidingsdirecteur.

en een team beter kunnen laten functioneren.’

– nu het mag – buiten de campus. ‘Omdat het

Het University College van de UT gaat ATLAS heten: Academy

Net als in Utrecht wordt het verplicht voor College-studenten

goedkoper is. Ik betaal minder huur en koken

of Technology and Liberal Arts and Sciences. Belangrijkste

om de eerste twee jaar op de campus te wonen. Ze krijgen eerst

kan ik ook goedkoper dan wat ik jaarlijks voor

verschil met andere Nederlandse University Colleges is volgens

woonruimte in flats aan de Calslaan, maar op lange termijn zijn

de maaltijden betaal.’ Toch is ze hele dagen

projectleider Kees Ruijter dat aan ATLAS iedere student

er plannen voor huisvesting in Hogekamp. Maaltijden moeten

op de campus, juist vanwege die internationale

multidisciplinair opgeleid wordt. ‘Ze krijgen allemaal een stuk

de ATLAS-studenten zelf regelen. Er zullen extra- curriculaire

sfeer. ‘Je praat met mensen van over de hele

techniek en een deel sociale wetenschap. Aan andere Colleges

activiteiten voor en door College-studenten worden georgani-

wereld, je hoort interessante perspectieven.

wordt het al gauw specifiek.’ Het onderwijs wordt gesplitst

seerd, maar Ruijter ziet het vooral als meerwaarde dat ze ook

Er worden ook veel leuke lezingen georgani-

in twee semesters, waarin steeds een groot maatschappelijk

van dezelfde sport- en cultuurverenigingen lid worden als de

seerd, bijvoorbeeld over de Arabische lente.’

vraagstuk centraal staat.

andere UT-studenten.

Wil je geselecteerd worden voor dit University

Waar in Utrecht jaarlijks ruim 200 studenten beginnen, mikt de

Overigens moet ATLAS nog geaccrediteerd worden. Toetsings-

College dan heb je een goede cijferlijst nodig,

UT op 60 instromers in 2013 en na een aantal jaar op 150. Om

organisatie NVAO komt in april langs op de UT en zal voor de

maar vooral een sterke motivatiebrief. ‘Het

toegelaten te worden heb je een mooie cijferlijst en een goede

zomer haar oordeel bekendmaken. Op de voorlichtingsdagen

schrijven van die brief was zo stressy’, herin-

motivatiebrief nodig. Maar dat is niet alles. Nederlandse scho-

eind maart zal al wel geworven worden voor ATLAS. Vanaf 1

nert Anna zich. ‘Dat kostte me een maand.

lieren worden uitgenodigd om in teams bepaalde probleem-

september kunnen studenten zich aanmelden. De deadline

Maar toen was hij ook echt perfect. Je kon geen

stellingen op te lossen. Voor de buitenlandse aanmelders zal

daarvoor komt vermoedelijk in mei 2013 te liggen.

UT NIEUWS 02|2012 11

Interview

Natuurkundige en presentator Diederik Jekel:

‘Getallen geven mij veel rust ‘ Diederik Jekel noemt 2011 een wonderlijk jaar. Als natuurkundige schoof hij regelmatig aan tafel bij De Wereld Draait Door om ingewikkelde natuurverschijnselen uit te leggen. Aan het einde van het jaar verscheen zijn boekje ‘Zeven rampen die niet gaan gebeuren’ en werd hij uitgenodigd om te spreken op de prestigieuze TEDx conferentie in Amsterdam over hoe je angst de baas kunt

Pas toen ik begreep hoe die ziekte in elkaar zat, kon ik het verwerken. Die objectieve kennis gaf mij grip en rust waardoor ik niet meer bang was.’ Wat heeft dat voor invloed op het leven van een zeventienjarige?

worden. ‘Ik mag doen wat ik het allerleukst vind: ouwehoeren over wetenschap en ingewikkelde

‘Een jaar later verongelukte ook nog een vriend

dingen simpel uitleggen. Ik ben zielsgelukkig.’

heb geen nulmeting van mijn leven, geen contro-

Tekst en foto: Jessica Heggers

legroep van mezelf dus ik weet niet in hoeverre ik erachter dat je met duizendtallen op dezelfde manier kon tellen als met gewone getallen. Ik

Bij de Wetenschapsquiz junior van dit jaar

wilde weten of dat altijd goed zou gaan en heb

presenteerde Jekel in blauwe stofjas de proe-

het tot 1.6 miljoen in een schrift uitgeschreven

ven. Zo liet hij drie drollen van een baan glijden

om daarachter te komen. Ik was toen acht.’

om aan te tonen dat de drol van oliebollen met poedersuiker de meeste remsporen naliet. Erg

En, wat was je conclusie?

overtuigend was de proef niet, maar leuk vond

‘Het bleef goed gaan maar vooral was het heerlijk

hij het wel. Aan het einde wordt de winnaar van

om te doen. Die getalletjes gaven mij zoveel rust

de quiz door de hele klas omhelsd. Jekel: ‘ Ik

en duidelijkheid zonder al dat menselijk gedoe.

snapte het kleine joch dat won heel erg. Hij werd

Met getalletjes kan je van alles doen, ze werken

gewaardeerd omdat hij slim is en op dat moment

met je mee als een soort vriendelijke hond. ‘

kon hij veilig een nerd zijn. Daar moeten we in Nederland aan werken, dat het okay is om slim

Jouw boekje gaat over een aantal grote

te zijn.’

bedreigingen. Bijvoorbeeld een tsunami in Europa en het einde van de wereld in

Dat klinkt als een jongen die zelf gepest

2012. Je beschrijft hoe je angst de baas

werd omdat hij te slim was…

kunt worden door het maken van risico-

‘Ik was geen gemakkelijk kind, vond weinig aan-

analyses. Ook op TEDx sprak je hierover.

sluiting en nam mezelf heel erg serieus. Stoeien

Ben jij zo angstig?

en voetballen vond ik onzin. In groep drie kwam

‘Nu ben ik nergens meer bang voor, maar op de lagere school was ik bang voor alles. Slan-

CV Diederik Jekel Geboren: 22 juni 1984 in Bilthoven. Opleiding: Atheneum

gen, brand, dat mijn ouders zouden omkomen, voor oorlog. Daarbij was ik ook een heel gevoelig kind. Ik nam het op voor leraren en leerlingen die gepest werden. Een groot gevoel voor rechtvaardigheid, ik lette op alles om me heen.’

Bilthoven en studeert in 2010 als natuurkundige af op vastestoffysica aan de Universiteit Twente. Loopbaan: werkt na

Hoe ben je van die angsten afgekomen?

de middelbare school een half jaar in Kenia en wordt in 2010

‘Op de middelbare school heb ik mijn beste vriend

onderzoeker aan de Universiteit Twente. Vanaf oktober 2010

Jon Karthaus leren kennen. Ik werd wat luchtiger,

als natuurkundige aan tafel bij DWDD. In 2011 wetenschaps-

hing de grappenmaker uit, kreeg vrienden en ging

redactie VPRO (Labyrint, Noorderlicht en Nationale Weten-

theater en cabaret maken. Tijdens de musical

schapsquiz), presenteert Nationale Wetenschapsquiz junior

werd ik op school hondsberoerd. In de auto naar

en het wetenschappelijk jaaroverzicht. Schrijft in 2011 het

het ziekenhuis viel ik langzaam weg. Ik heb twee

boekje ‘Zeven rampen die niet gaan gebeuren’ en spreekt op

dagen sub-comateus op de intensive care gelegen

TEDxAmsterdam. Acteerde afgelopen jaar in De Vrouw met de

en ben aan de dood ontsnapt. Ik bleek diabetes te

Baard, winnaar entreeprijs Boulevard Festival Den Bosch.

hebben, domme pech, ik kon er niets aan doen.

12 12 UTUT NIEUWS NIEUWS 02|2012 02|2012

van Jon en mij op Curaçao tijdens het duiken. Ik

deze heftige gebeurtenissen mij gevormd hebben.

holpen heeft, de dingen om je heen begrijpen en

schapsquiz. VPRO-eindredacteur Hansje Quartel

Ik weet wel dat het Jon en mij eindeloos dicht tot

ze uit kunnen leggen. Dat doe ik nu al zeven jaar,

noemt hem een aanwinst voor de omroep. ‘Hij

elkaar heeft gebracht heeft. Die vriendschap klopt

dingen aan anderen uitleggen. Op de universiteit

heeft een natuurlijk talent om ingewikkelde

gewoon, het is onvoorwaardelijk.´

gaf ik workshops en bijlessen. Het is zo fantastisch

dingen simpel en met humor uit te leggen. Dat

om bij een kind een kwartje te zien vallen omdat

maakt hem als wetenschapper bijzonder. Daarbij

Je hebt er voor gekozen om aan de Universi-

hij iets begrijpt en daar trots op is. Echt kippenvel

is het ook nog eens een aardige vent en een

teit Twente vastestoffysica te gaan studeren.

krijg ik daarvan.´

enthousiaste werker die zich niet snel uit het veld

Wat gaf de doorslag?

laat slaan.’

´Ik heb lang getwijfeld tussen toneel en wetenschap.

In 2009 kwam Jekel via de UT in aanraking met

Toneelspelen kan je ook doen zonder studie en na-

tv-redacteuren van Klokhuis en de DWDD. Hij

Waar gaat het verder heen met jou?

tuurkunde niet, daar moet je echt iets voor geleerd

stuurde zelf een sms’je toen de Nederlander An-

´Als kind wilde ik quizmaster zijn, net als Ron

hebben. Ik heb voor natuurkunde gekozen omdat

dre Geim de Nobelprijs voor Natuurkunde won.

Brandsteder, dat is al een beetje gelukt. Het

het zich zo breed en basaal bezighoudt met veel

‘Daar kon ik wel een verhaal op tv over vertel-

liefst wil ik dingen beter maken in Nederland,

facetten van de natuur. Je leert zuiver redeneren en

len vond ik. In de trein halverwege Almelo en

vooral binnen het onderwijs. Daarom start ik

bent bezig alles om je heen te begrijpen.´

Deventer hoorde ik dat de redactie het aandurfde

mijn eigen bedrijf en word ik over vijftien jaar

en drie uur later zat ik aan tafel.’

minister van onderwijs, cultuur en wetenschap-

Precies wat jij zocht dus …

Jekel werkte afgelopen jaar voor het eerst mee

pen. Het systeem kan veel beter en daar kan ik

´Dat is waar natuurkunde mij ontzettend mee ge-

aan de voorbereidingen van de Nationale Weten-

aan bijdragen.´ |

UTUT NIEUWS NIEUWS 02|2012 02|2012 13 13

Reportage

Acht Duitse UT-studenten werven eerstejaars in Keulen

Hengelen bij de buren Ongeveer een kwart van de eerstejaars UT-studenten komt uit Duitsland. Die komen niet zomaar. De UT heeft een speciaal Duitsland-team (D-team) van zo’n dertig Duitse

studenten die worden ingezet bij de Duitse werving. Acht van hen stonden half februari op een grote studiekeuzebeurs in Keulen. ‘We werven liever voor technische studies dan voor psychologie.’ Tekst: Paul de Kuyper | Foto’s: Elmer van Hest >

met UT-logo en uiteraard het foldermateriaal over de UT. Wie iets langer in gesprek blijft aan een

Een bak met snoep en een vaas met kunsttulpen

van de statafels krijgt bovendien een stroopwafel

op statafels. Drie lage zitkubussen op een vloer

aangeboden.

van kunstgras. Op de achtergrond een kaart van Nederland en bijna levensgrote foto’s van de

Sommige Duitse scholieren is het alleen om de

campus: het torentje van Drienerlo, het sport-

hebbedingetjes te doen. Ze lopen langs, pakken

centrum, de Bastille. En natuurlijk rekken met

een foldertje en een pen en gaan naar de vol-

Duits foldermateriaal over studeren aan de UT:

gende stand. Anderen blijven hangen, vaak wat

van Bauingenieurwesen (civiele techniek) tot

verlegen, tot ze worden aangeschoten door een

Wirtschaftsinformatik (informatica).

D-team-medewerker. ‘De meesten vragen eerst

Ruim 300 universiteiten, hogescholen en institu-

waar Enschede überhaupt ligt’, vertelt scheikun-

ten presenteren zich op de studiekeuzebeurs Ein-

destudent Nora Weineisen, een van de ervaren D-

stieg Köln. Uit Duitsland en ver daarbuiten. De

team-leden. Keulen is haar zesde beurs. ‘Daarna

‘buren’ van de UT zijn deze vrijdag en zaterdag

willen ze weten of de taal moeilijk te leren is.’

onder andere de London Metropolitan University

Zo ook Eva-Maria. ‘In Duitsland moet je echt een

en de École Hôtelière de Lausanne. Elders in

goed examencijfer hebben om psychologie te

de immense beurshal staat ook de Nederlandse

mogen studeren, daarom wil ik naar Nederland.

concurrentie. Nijmegen, Wageningen, Amsterdam

Ik was vooral benieuwd hoe moeilijk de taal is.

en Maastricht hebben een eigen stand; Delft en

Die studente heeft het zelf in vier weken geleerd,

De UT werft al jaren studenten over de (oost)grens, ook op

Eindhoven laten zich vertegenwoordigen door

vertelde ze. Ik heb er wel vertrouwen in dat ik het

Duitse beurzen zoals in Keulen. Zo af en toe roept dit weerstand

een koepelorganisatie.

dan ook kan.’ Haar vriendin Barbara, die techni-

op. Bijvoorbeeld bij Nederlandse psychologiestudenten die

sche geneeskunde wil studeren, valt haar bij. ‘Als

vinden dat er te veel Duits wordt gesproken in de collegeban-

je het echt wilt, leer je de taal vast snel.’

ken. Maar ook bij staatssecretaris Halbe Zijlstra. De opleiding

‘De pen mag je meenemen hoor’, zegt student

‘Die studente’ die de taal in vier weken leerde, is

van Duitse studenten in Nederland wordt door de Nederlandse

communicatiewetenschap Thomas Lorenz tegen

Julia Schmalzbauer (industrieel ontwerpen). ‘Ik

overheid bekostigd. Ze betalen hetzelfde collegegeld als Ne-

het meisje dat hij zojuist heeft verteld over de

zeg altijd eerlijk dat ik slecht in Engels ben, dat ik

derlandse studenten. Zijlstra vraagt zich af waarom Nederland

studie psychologie en het leven op de campus. ‘O,

450 kilometer van Nederland woonde en nog nooit

moet betalen voor onderwijs van Duitsers. Eind vorig jaar

je hebt al een pen. Nou, dan krijg je er toch twee.’

een woord Nederlands had gesproken voor de

kondigde hij aan dat hij het beleid wil aanscherpen. Zover is

Ze worden gul uitgedeeld, net als de linnen tasjes

taalcursus op de UT. >

het overigens nog lang niet. EU-wetgeving regelt het vrije keer

Nederlands leren

Weerstand bij Zijlstra

van burgers en Duitsland heeft al aangegeven weinig te voelen voor bilaterale afspraken over een verrekeningssysteem. 14 UT NIEUWS 02|2012

UT NIEUWS 02|2012 15

Reportage Ik vertel dat ik met Nederlanders samenwoon en dat ze heel open zijn. Echt, de taal is niet moeilijk. Meestal kan ik de scholieren daarmee overtuigen.’

Technische studies

Duitsland-team Het D-team, opgericht in 2005, bestaat uit zo’n dertig Duitse

Behalve de studiebeurs in Keulen, bezoekt het D-team (in

studenten uit alle studierichtingen. De club wordt aangestuurd

wisselende samenstelling) beurzen in onder andere Bremen,

Een aanzienlijk deel van de Duitse studenten

door Floris Metzner, ooit zelf D-team-lid en nu medewerker bij

Karlsruhe, München en Berlijn. Daarnaast organiseert het

vraagt een studiegids van psychologie aan. Niet

Marketing & Communicatie. Alle wervingsactiviteiten voeren

team de Duitse voorlichtingsdag op de UT (29 maart), en regelt

vreemd, want in Duitsland geldt een numerus

de studenten zelfstandig uit. ‘Een hele verantwoordelijk-

het meeloopdagen voor Duitse scholieren. De teamleden

clausus (in Nederland heet dat numerus fixus):

heid’, aldus Metzner. ‘Maar het team is goed geïnstrueerd. Wij

verzorgen ongeveer 140 scholenvoorlichtingen per jaar en

alleen de beste studenten worden toegelaten.

vinden dat degene die op een studiekeuzebeurs staat heel

bemannen elke woensdag een ‘callcenter’ in de ondergrondse

‘Het is moeilijk een plekje te bemachtigen. Je

dicht moeten staan bij de scholier die hier komt studeren.

kantoortuin van de Spiegel. Ze beantwoorden dan mailtjes en

moet een 1,5 gemiddeld halen voor je Abitur.

Wie zelf gebruikt maakt van een product kan het ook het best

vragen die via Facebook zijn binnengekomen over studieren in

Ik weet nu al dat me dat niet gaat lukken’, ver-

verkopen.’

den Niederlanden.

woordt Tim waarom hij en veel van zijn collega’s de blik over de grens richten. De D-team-studenten zelf vinden het eigenlijk

bij colleges komt omdat je steeds naar andere

minuten later. ‘Hoe langer je in gesprek bent,

wel jammer dat er zoveel vraag is naar psycho-

plekken in de stad moet reizen. In Enschede zit

hoe beter. Mensen hebben dan namelijk al een

logie. Echt actief wordt voor die opleiding niet

alles tenminste dicht bij elkaar. En het lijkt me

grotere verbondenheid met de UT. Vrijwel alle

meer geworven, vertelt Thomas Lorenz. ‘We

goed voor het saamhorigheidsgevoel als je met

studenten die in Enschede komen studeren

willen vooral meer Duitse studenten naar de

elkaar op de campus woont.’

hebben minimaal een keer contact met het D-

technische studies trekken. We promoten niet

team gehad.’

meer nadrukkelijk dat je in Nederland geen nu-

Goede score

merus clausus hebt. Die studenten komen toch

Teamleider Sebastian Schneider van het D-

wel. Het is zelfs zo dat als scholieren zeggen dat

team, zelf psychologiestudent, noemt de beurs

een UT-opleiding vullen een kaartje met adres-

ze geïnteresseerd zijn in psychologie en werk-

in Keulen op vrijdagmiddag al een succes. ‘Ik

gegevens in. Over drie weken kunnen zij een

tuigbouwkunde, wij vooral vertellen over WB,

had niet verwacht dat het zo druk zou zijn.

dikke studiegids in de bus verwachten. Bo-

en psychologie maar een beetje laten zitten.’

Normaal zijn er misschien vijf mensen in ge-

vendien is het voor het D-team een manier om

Maar niet iedereen in Keulen komt voor psy-

sprek met scholieren. Vandaag praten we soms

contact te houden en te bepalen hoe succesvol

chologie en niet alle vragen gaan over de taal.

allemaal tegelijk.’ Alsof het is om zijn woorden

een beurs is. Na twee dagen blijkt het D-team

Timm bijvoorbeeld wil International Business

kracht bij te zetten, wordt hij kort achter elkaar

224 adreskaartjes te hebben gescoord. ‘Uit

Administration komen studeren. Hij is vooral

twee keer onderbroken. Eerst voor een vraag

voorgaande jaren weten we dat van de scholie-

enthousiast over wat hij van de campus hoorde.

over psychologie en dan door een studiezoeker

ren die in Keulen een kaartje invullen 10 tot 15

‘Münster en Enschede zijn voor mij beide even

die iets wil weten over industrieel ontwerpen.

procent zich uiteindelijk bij de UT inschrijft.’ In

ver. Zo’n campus geeft mij een goed gevoel. Ik

Je bereikt het meest als je een tijdje met

dit geval zouden dat 25 tot 30 studenten zijn.

heb van Münster gehoord dat je soms te laat

de scholieren praat, vervolgt Sebastian vijf

Sebastian: ‘Best een goede score toch?’ |

16 UT NIEUWS 02|2012

De scholieren die echt geïnteresseerd zijn in

MIJN outfit

‘Stoer gecombineerd met net’ Tekst: Anna Migge | Foto: Arjan Reef >

Wie: Gido Akse (22), Bachelor student European Studies Zijn stijl: ‘Mijn stijl is een mix van stoer en net. Ik draag dus vak stoere schoenen en broeken, maar ik combineer die dan altijd met een mooie pak jas of een nette overhemd. Ik volg nieuwe trends, meestal kijk ik gewoon wat er nieuw is bij G-star, Replay of Chasin’, maar ik koop alleen maar kleren die ook bij mijn eigen individuele stijl passen. Dat vindt ik veel belangrijker dan wat er nu nieuw of hip is.’ De winkel: ‘Ik winkel graag bij Score, maar ook direct in de verschillende winkels van de merken zelf. Ik ga ook af en toe ook naar andere steden om daar te winkelen, laatst was ik nog in Den Haag, daar is een leuke Levis winkel.’ Wat kost het: ‘Per maand besteed ik gemiddeld 200 euro aan kleren. Ik geef wel redelijk veel geld uit voor merkkleding, maar ik winkel ook voor grappige accessoires. De hoed bijvoorbeeld is gewoon van the Sting. Mijn duurste aankoop ooit? Ik denk dat dat een paar pak schoenen van Floris van Bommel is. Die hebben toen rond 260 euro gekost. Dat is nu een tijdje geleden maar ik draag ze nog steeds heel vaak.’ Het favoriete kledingstuk: ‘Mag ik mijn bril kiezen? Ik vind mijn bril echt super tof. Ik draag hem elke dag dan is dat ook belangrijk toch? De bril is van Giorgio Armani, die heb ik anderhalf jaar geleden gekocht.’ | Op onze website www.utnieuws.nl plaatsen we wekelijks nieuwe afleveringen van de rubriek Mijn Outfit. Ga jij ook hip/apart/excentriek of bijzonder gekleed? En wil je daarover vertellen in deze rubriek? Stuur dan een mail naar [email protected]. UT NIEUWS 02|2012 17

Opinie

De haken en ogen van het Bindend Studie Advies

‘Een losgeslagen student verdient een tweede kans’ Er gebeuren soms wonderlijke dingen in de wereld. Het bij wet instellen van een “Bindend Studie-Advies” aan studenten aan het eind van hun eerste jaar is zo’n wonder.

de vereisten die het bestuur daaromtrent heeft vastgesteld.’ De UT legt de lat op 75% van het totaal te behalen punten. Studenten die onder deze grens zit-

Tekst: Ton Mouthaan | Illustratie: Bas van der Schot>

…Van de student …die… is afgewezen, wordt

ten mogen hun studie niet afmaken. Natuurlijk

de inschrijving voor de desbetreffende opleiding

zijn er verplichte gedragsregels voor de instel-

Voor wie er nog niet zo op gelet heeft, er staat in

aan de betrokken instelling beëindigd. De stu-

ling horend bij nette en afgewogen besluitvor-

de Wet (art 7.8b): ‘…Het instellingsbestuur …

dent kan niet opnieuw aan die instelling voor die

ming en is er een –overigens strak ingeperkte-

brengt iedere student uiterlijk aan het einde van

opleiding worden ingeschreven.

hardheidsclausule. Maar toch. De dragende

diens eerste jaar van inschrijving … advies uit over

… Deze afwijzing kan slechts worden gege-

gedachte achter de wet is het verwijderen van

de voortzetting van zijn studie …

ven… als… studieresultaten niet voldoen aan

student die ‘..niet geschikt moet worden geacht

18 UT NIEUWS 02|2012

voor de opleiding…’ Wie kan daar tegen zijn? Ik. Ten eerste heeft de wet de verkeerde naam. Het enige bindende is de uitsluiting. ‘Bindende StudieUitsluiting’ klinkt al iets anders. Flauw argument natuurlijk, maar ten tweede daag ik iedereen uit die op basis van het studeergedrag van een (elke) 19-jarige met enige vorm van zekerheid uitsluitsel kan geven over de geschiktheid wanneer betreffende student al of niet 75% van zijn studiepunten heeft gehaald. En ten derde, daarmee samenhangend, vind ik het ongehoord dat de straf een half beroepsverbod betekent.

Lamlendigheid Ik begrijp natuurlijk wel wat beoogd wordt: studenten moeten 40 uur per week hun best doen en we moeten ervoor zorgen dat iedereen een studie doet die bij hem past. Dat is een heel goed uitgangspunt en ik ben er voor dit streng te hanteren. Maar ik vind ook dat diezelfde 19-jarige die door lamlendigheid of omdat hij, het huis uit en volstrekt losgeslagen, alles verprutst altijd een tweede kans verdient. We moeten maximaal straffen: alle studiepunten kwijt, met schone lei beginnen, en als je niet van begin af aan alle sommen maakt is het afgelopen. Ik sprak laatst een collega wiens zoon was begonnen aan een studie

Ton Mouthaan (Foto: Gijs Ouwerkerk)

Chemische Technologie, die geheel verprutste, bsa kreeg en het jaar daarna netjes zijn propedeuse Werktuigbouwkunde vrijwel haalde. Hij vindt die

in de wet biedt voor een 2e kans, en als die er is

van de UT door verregaande integratie van vakken

studie ook leuk, dus er is geen man over boord, maar

dan wel met een schone lei opnieuw beginnen en

en individuele- en groepsactiviteiten, mogelijk met

op grond van die prestatie durf ik de stelling wel aan

onherroepelijke prestaties verlangen.

een thematische insteek, ook voor die vakjes een

dat die zoon ook geschikt was voor de studie CT. Dus: slechte wet.

Selectie

‘niet ophouden voordat je het begrepen hebt’ sfeer ontstaat. Dan begin je als student ergens aan met de

Ons huidige onderwijs is niet geschikt om snel te

zekerheid dat je het ook haalt.

selecteren. We zijn niet expliciet gericht op selectie

In dit concept moet je helder definiëren wat voor

Er is echter ook een categorie studenten die wel

aan het begin van de studie en er is Nederland een

alle onderwerpen de minimumeisen zijn. Er is geen

werkt, weinig haalt en waarvan iedereen ziet dat ze

wonderlijke cultuur waarin 70% van de studenten

sprake van compensatie van cijfers; een merk-

niet geschikt is, maar die dat alleen zelf niet ziet. Nu

naast hun studie werkt en feitelijk zich gedraagt

waardige reflex die wordt opgeroepen wanneer de

vind ik dat je eigenwijsheid over het algemeen moet

als deeltijdstudent, al is dat in het eerste jaar mis-

rendementen omhoog moeten. Verschil in talent

belonen maar ga er in mee dat hier een grens ligt.

schien wat minder het geval. Die cultuur moet

moet tot uitdrukking komen in het waarderen van

Hoe nu verder? Wat ik graag zou willen bereiken is

dus veranderen. Dat kan alleen als wij ook bereid

onderzoeks-, ontwerp- of integratievaardigheden.

dat we het onderwijs zo opzetten dat we studenten

zijn ons didactisch model te veranderen. Het is

Ook dan zijn er weer minimum vereisten. Zeker in

in het eerste halfjaar confronteren met de eisen

altijd opmerkelijk hoe enthousiast en hard er door

het eerste semester moeten die helder zijn; anders

die we stellen aan een academische opleiding en

studenten wordt gewerkt als zij zich eigenaar voelen

kun je niet selecteren.

ze binnen die termijn dringend adviseren wel/niet

van een probleem, opdracht of project. Helemaal als

Als we er dan ook nog in slagen de duurzame kennis

door te gaan. Dan verliezen ze geen studiefinancie-

er een competitie-element in zit, zoals gezamenlijke

en vaardigheden in onze opleidingen weten te be-

ring en doen we wat we moeten: adviseren. Studen-

presentatie of externe opdrachtgevers. Klassieke

noemen in een beperkt aantal essentiële concepten

ten die echt hun best gedaan hebben zijn ook wel

‘vakjes’ passen niet zomaar in zo’n setting en het

of thema’s in plaats van de lange lijsten van onder-

aanspreekbaar voor een goed advies en dan hebben

studeren daarvoor is soms ontaard in tentamen-

werpen die nu vaak leidend zijn in de exameneisen,

ze tijd om zich goed te richten op wat ze verder

training waarvoor weinig natuurlijk enthousiasme

creëren we een echte onderwijsrevolutie. En voor

willen. Maar goed, er zijn er die toch doorgaan ook

bestaat. Ook beoordeling van, al dan niet indivi-

de ouderen: we gaan terug in de tijd naar de onder-

al hebben ze de eerste 2 kwartielen niet gehaald.

duele, projecten heeft iets natuurlijks; er is geen

wijsfilosofie van de THT in de 60-er jaren. |

Daar moeten we niet te veel tijd aan spenderen, er

gokelement omdat een student zich vanuit eigen

valt een bijl van 75% een half jaar later. We moeten

overtuiging en inzicht presenteert. Ik ben er sterk

Auteur is decaan van de faculteit Elektro-

maar zien hoeveel ruimte de hardheidsclausule

voorstander van dat in het nieuwe onderwijsmodel

techniek, Wiskunde en Informatica (EWI).

Adviseren

UT NIEUWS 02|2012 19

Opinie

Wetenschappelijk onderzoek op de rand van de afgrond De Europese Unie streefde om in 2010 de

gevat om de budgetten van fundamenteel naar

meest dynamische kenniseconomie ter wereld

toepassingsgericht onderzoek te verschuiven.

te zijn. Volgens een rapport uit 2004 kon zij

En dat is het punt waarop deze vermaatschap-

met behulp van een betere samenwerking

pelijking spaak loopt. De grootste ontdekkin-

tussen de verschillende lidstaten concurren-

gen zijn namelijk onvoorspelbaar ontstaan uit

ten Amerika en Japan voorblijven. Ondanks

fundamenteel onderzoek. Zo heeft taalkundig

deze nobele voornemens volgden er slechts

onderzoek geleid tot automatische spraakher-

bezuinigingen in Nederland. Deze bezuinigin-

kenners en zonder onderzoek naar magneti-

gen zorgen ervoor dat het wetenschappelijk

sche lagen was onmisbare computerhardware

onderzoek zich nu op de rand van de afgrond

nooit ontdekt. Deze fundamentele onderzoe-

bevindt!

ken, waar van tevoren niet gezegd kan worden

Nederland claimt een kenniseconomie te

naar welk concreet doel het leidt, verbeteren

zijn, maar daar zijn juist investeringen in het

vaak de kwaliteit van ons leven en brengen ons

wetenschappelijk onderzoek voor nodig. Op dit

naar de top van de kenniseconomieën.

moment investeert Nederland slechts 0,8% van

Ook de KNAW stelt dat de overheid hiermee

haar BNP in wetenschappelijk onderzoek. Dit

een kwalitatief zeer goed systeem (weten-

is flink minder dan de andere Europese lidsta-

schap) aantast in een poging een minder goed

ten en een stuk lager dan het in de EU afge-

werkend systeem (de innovatie) te verbeteren.

sproken streefcijfer (Koninklijke Nederlandse

Naar mijn mening heeft dit enkel een slechte

Akademie van Wetenschappen, KNAW). Volgens Dr. Ellen van Oost, werkzaam aan de

invloed op de poging om Nederland op te laten Evy Schouten

klimmen in de ranglijst van kenniseconomieën.

Universiteit Twente op de afdeling STePS (Sci-

Volgens Van Oost is het belangrijk dat universi-

ence, Technology, and Policy Studies), is er

teiten pro-actief gericht zijn op samenwerking

sinds de vorige crisis in de jaren ’70 sprake van

deze ‘bemoeienis van de overheid’.

met bedrijven. Veel bedrijven nemen afstand

vermaatschappelijking van de wetenschap.

Uit onderzoek in opdracht van de overheid is

van hun research-afdeling en schakelen voor

Zij bedoelt hiermee dat de overheid zich sinds

namelijk gebleken dat de samenwerking tussen

hun onderzoeken universiteiten in. Met behulp

die tijd meer bemoeit met de inhoud van de

innovatieve bedrijven en universiteiten beter

van deze inkomstenbron kunnen universiteiten

wetenschappelijke onderzoeksagenda.

kan. Hierdoor blijft toegepaste innovatie vaak

(delen van) onderzoek financieren en zijn zo

Er is echter een probleem met betrekking tot

uit. Om dit te stimuleren heeft zij het plan

minder afhankelijk van de onzekere ondersteuning van de overheid. Het is goed mogelijk

Schrijven over wetenschap

dat we hiermee de kant van het Amerikaanse systeem op gaan. Daar is het al jaren zo dat grote bedrijven onderzoeken en universiteiten ondersteunen.

Wetenschappers hebben de taak om over hun onderzoek

over wetenschap of het doen van wetenschappelijk

Universiteiten zullen zelf het heft in handen

te vertellen, om zo verbinding te zoeken met de maat-

onderzoek. Ze verwerkten daarin een interview met een

moeten nemen. Out of the box, controversieel

schappij. Dat doen velen met verve. En journalisten schrij-

wetenschapper. Studenten van verschillende opleidingen

en lef op dit gebied zal helpen om het hoofd

ven daarover. Toch staat de relatie tussen wetenschapper

volgden het vak.

boven water te houden. Nieuwe en gewaagde

en journalist soms onder spanning. Het vak weten-

inkomstenbronnen zullen het enige zijn dat het

schapsjournalistiek, gegeven in het afgelopen kwartaal

Op deze pagina’s publiceert UT Nieuws één van de ingele-

wetenschappelijk onderzoek nog kan redden.

door Anne Dijkstra, UD science communication, bood

verde artikelen en drie leads die verwijzen naar opinies

Want als de wetenschappelijke wereld zich af-

UT-studenten de gelegenheid de kant van de journalist

op de website. Bij de selectie hebben we gelet op inhoud

wachtend opstelt richting de overheid zal hen

te leren kennen. Studenten leerden achtergronden over

en onderbouwing, actualiteit en maatschappelijke rele-

dit slechts dichter naar de afgrond brengen. |

wetenschapsjournalistiek en oefenden het schrijven van

vantie en op de wijze van uitwerking en stijl. Het artikel

verschillende soorten teksten. Ook de hoofdredacteur van

van Evy Schouten is gekozen. Ze beschrijft de noodzaak

UT Nieuws verzorgde een gastcollege. Als eindopdracht

om als universiteit het heft in eigen handen te nemen bij

Evy Schouten, 21 jaar, Enschede

schreven de studenten een opinieartikel van 500 woorden

het realiseren van wetenschappelijk onderzoek.

Student Communicatiewetenschap

20 UT NIEUWS 02|2011

Schadelijk wetenschapsbeleid: meer Pasteur ten koste van Bohr Sinds het aantreden van het kabinet-Rutte waait er een andere wind door de wetenschap. Met de leus ‘van kennis naar kunde naar

Column | Beer Sijpesteijn P=M×V

kassa’, ligt de nadruk op toegepast, valoriserend onderzoek. Dit gaat echter ten koste van het budget voor fundamenteel wetenschap-

Aan het begin van de jaren zestig kon de regio Twente

pelijk onderzoek. Deze korting op fundamenteel onderzoek en de

wel een economische impuls gebruiken. Toen kwam de

groeiende nadruk op directe ‘kassa’ van wetenschappelijk onderzoek,

Technische Hogeschool Twente en dat is nu de UT. Misschien

is schadelijk voor de Nederlandse wetenschap en onze economie op

simplificeer ik het te veel, maar zo is de geschiedenis van de

lange termijn.

UT. Wie het wat gedetailleerder wil weten had naar de Dies Natalis moeten komen, want na het terugeten en -drinken

Thijs Scholten,

van de helft van je collegegeld bij de borrel werden goodie

Student Applied Physics

bags uitgedeeld, waar onder andere het boek Een Beknopte Geschiedenis van de Universiteit Twente door Jorrit de Boer in zat. Een leuk boek om eens door te lezen, gewoon voor de weetjes over de UT, maar ook om te zien wat een ontwikke-

moedertaal te blijven doen. Dat ervaar ik als ik dit opschrijf

Groene energie is er klaar voor; nu Nederland nog!

ling de universiteit in vijftig jaar heeft doorgemaakt.

en dat weet Anne Flierman tijdens de vergaderingen met de

De rol die de UT voor de regio vervult is nog steeds een

Universiteitsraad, terwijl daar nu al een paar jaar mensen

belangrijke (in ieder geval voor de regio), maar anno 2011

in zijn verkozen die het Nederlands niet machtig zijn. Dat is

is onze horizon een stuk breder geworden. Internationali-

ook kwalijk, enerzijds beweren wij als Universiteit Twente

Nederland loopt achter met het gebruik van duurzame energiebron-

sering is nu het magische woord en het feit dat we wel een

een internationale universiteit te zijn en hopen we dat veel

nen. Daar waar in ons land slechts 3 procent van de opgewekte

Internationaliseringsvisie hebben, maar geen Nationalise-

internationaal talent, van bachelorstudent tot professor, zich

energie groen is, ligt dat percentage in Duitsland met 20 procent veel

rings- of Regionaliseringsvisie getuigt daarvan. Het hebben

bij ons voegt, anderzijds scheppen wij voor diezelfde mensen

hoger . Nederland moet snel een inhaalslag maken!

van die Internationaliseringsvisie lijkt mij een stap in de

niet de mogelijkheden om volwaardig lid van de universitaire

juiste richting. Ik denk echter ook dat je op geen enkele uni-

gemeenschap te worden.

Mara Wustmans,

versiteit iemand zal vinden die een uitgesproken tegenstan-

Even terug naar die Dies Natalis. Ik vond het een bijzonder

studente werktuigbouwkunde

der is van internationalisering en met slechts lippendienst

geslaagd evenement, waar vooral de diesrede ‘Functie volgt

bewijzen ben je er natuurlijk nog niet. Als je aangeeft dat je

Vorm’ van Clemens van Blitterswijk erg veel indruk op me

wilt internationaliseren (nadat je gedefiniëerd hebt wat dat

heeft gemaakt. Van Blitterswijk is wetenschappelijk direc-

is) moet je er wel voor gaan.

teur van MIRA, dat hij goed heeft weten te promoten met een

En dat laatste is iets waarvan ik vind dat het maar traag

lasershow en een infoboek in de goodie bag. Onlangs heeft

en met te weinig overtuiging gebeurt op de Universiteit

hij echter aangegeven grotendeels te zullen stoppen op de

Op naar een open wetenschap

Twente. Een aardig deel van de master- en PhD-studenten

UT. Dat is jammer voor de universiteit, maar betekent ook dat

is internationaal en ook het aantal Engelstalige bachelo-

er een nieuw persoon toe kan treden tot het Universitair Ma-

Open wetenschap? Jazeker, maar veel sprake is daar nog niet van.

ropleidingen neemt gestaag toe, maar eigenlijk de enige

nagement Team. Dat is het overlegorgaan waarin het College

Wetenschappers publiceren immers vooral in dure tijdschriften en

plek waar ik echt iets van internationalisering merk is bij de

van Bestuur, de decanen en de wetenschappelijk directeuren

delen maar weinig onderzoeksdata. Hoewel steeds meer open access

basketbalvereniging. Daar heb ik het idee dat ik samen met

de toekomst van de UT uitstippelen.

alternatieven en mogelijkheden zich aandienen, zijn veel onderzoekers

mensen uit allerlei landen een gezamenlijk doel nastreef,

Ik denk dat deze plaats door een niet-Nederlander, met uiter-

nog niet overtuigd van de voordelen. Dat is jammer, want maatschap-

wat voor verbondenheid zorgt. In dit geval is dat dan een

aard de juiste kwalificaties, zou moeten worden ingenomen.

pij en wetenschap zijn gebaat bij een open wetenschap.

sportief doel en niet een wetenschappelijk doel, maar het

Dan toont de universiteit dat ze haar eigen nota’s serieus

ging hier om dat internationale gevoel. Er zullen op de

neemt en bovendien is het een betere afspiegeling van de

Chiel Scholten,

universiteit nog meer plekken zijn die ‘internationaal’ zijn,

universitaire gemeenschap. In Maastricht hebben ze al een

Student Applied Physics

zoals andere verenigingen, sommige huizen en bepaalde

Duitse CvB-voorzitter en binnenkort een Belgische rector

vakgroepen, maar dit beperkt zich slechts tot een aantal

magnificus, dus trendsetters zullen we niet worden, maar het

eilandjes, die samen geen archipel vormen.

toont aan dat het kan.

Wat hier volgens mij debet aan is, is dat UT als gehele organi-

Internationalisering is de juiste richting voor de UT, alleen

satie de stap naar internationalisering niet maakt en ook

moet het sneller dan het nu gaat en met meer massa: de

niet lijkt te willen maken. Iedereen weet wat de eerste stap

gehele UT-organisatie moet mee. Internationale diversiteit

naar echte internationalisering is: verengelsen. Behalve het

binnen het UMT zou een goede stap zijn, een impuls voor de

onderzoek en (een deel van) het onderwijs gaat bijna alles in

universiteit.

Lees de complete opinieverhalen op onze website: www.utnieuws.nl

het Nederlands. Reglementen, beleidsstukken, medezeggenschapsorganen, maar ook niet-institutionale zaken,

Beer Sijpesteijn is

zoals gezelligheidsverenigingen, studieverenigingen en, ik

student Technische Informatica.

zal hem inkoppen, deze column. Het is natuurlijk ook een stuk makkelijker om alles in je

Reageren? www.utnieuws.nl

UT NIEUWS 02|2011 21

Interview

Wetenschap als filosofisch spektakel De wetenschap is een theaterzaal vol wetenschappers, kijkend naar het gordijn dat het achterliggende

het denken van wetenschappers wordt soms als

toneel verhult. Geroezemoes, discussie en debat vullen de zaal, onderzoekers lopen af en aan –

controversieel ervaren, constateert Boon, die voor

niet richting garderobe, maar richting laboratoria – en het gordijn wordt van dichtbij en van veraf

de wetenschapsfilosofie proberen we op volle zee

bestudeerd. Dan verstilt de zaal; er is een theorie tot stand gekomen. Het is een interessant moment

Je kunt niet eerst alles afbreken en vervolgens van

voor een wetenschapsfilosoof als Mieke Boon, kersvers hoogleraar Filosofie van Wetenschap in Praktijk aan de Universiteit Twente. Strookt de theorie met de werkelijkheid achter dat gordijn – en hoe gaan wetenschappers om met dat eeuwige vraagteken?

critici een passende metafoor op de tong heeft: ‘In een vlot om te bouwen om het beter te laten drijven. een afstandje rustig kijken hoe je het weer gaat opbouwen.’

Tendens Filosofie van wetenschap in praktijk heeft tot doel bij te dragen aan beter onderwijs en onderzoek. ‘In

Tekst: Elmer van Hest | Foto: Arjan Reef>

Een nieuw onderzoeksveld waarin niet zozeer de

de samenleving is een negatieve tendens zichtbaar

resulterende wetenschappelijke theorieën als wel

ten aanzien van wetenschappelijk onderzoek. Daar

Het is een ijskoude 6 februari en Mieke Boon

het bestuderen van wetenschap in de praktijk

moeten we echt wat mee. Het huidige onderwijs is

(50) heeft er net haar eerste week als hoogleraar

centraal stond, kreeg vorm. Boon nam het initi-

complex en gefragmenteerd. Ook het onderzoek

op zitten. ‘Anders? Eigenlijk is er niet heel veel

atief tot de oprichting van de ‘Society for Philo-

kan soms echt beter. Door wetenschap filosofisch

anders in vergelijking met mijn vorige baan als

sophy of Science in Practice’, een organisatie die

tegen het licht te houden, kunnen we haar beter

universitair hoofddocent. Het draait nog steeds

inmiddels 400 leden telt. ‘Daarmee is deze aanpak

begrijpen en weten we ook welke veranderingen

om onderzoek, onderwijs en bestuur. Wat het

internationaal op de kaart gezet.’

er nodig zijn.’

hoogleraarschap wel brengt is meer zelfstandig-

Een parallel is te trekken met wat Boon in de

heid, meer zichtbaarheid en vooral een enorme

Weerbarstig

erkenning voor mijn onderzoekslijn in de filosofie

‘Toen ik aan de UT mijn studie begon, had ik de

‘Toen werden ethische vragen over techniek van

van de technische wetenschappen.’

overtuiging dat de wetenschap concrete problemen

belang door problemen zoals de zure regen, die

Ze was er naar eigen zeggen jarenlang mee bezig;

kon oplossen. Die overtuiging zit nog steeds stevig

het gevolg zou zijn van chemische technologie.’

het onontgonnen terrein waar filosofie en tech-

in het wetenschappelijke onderwijs verankerd.’

Boon: ‘De urgentie van toen om vanuit de ethiek

nisch-wetenschappelijk onderzoek elkaar treffen.

Weerbarstiger is de praktijk. De ontwikkeling en

naar techniek te kijken is te vergelijken met de

Boon studeerde in de jaren tachtig chemische

toepassing van wetenschappelijke kennis blijken

aandacht die volgens mij nu nodig is om dat vanuit

technologie aan de Universiteit Twente. In Delft

grillige routes te volgen. Het overbrengen van we-

de wetenschapsfilosofie te doen.’

promoveerde zij een paar jaar later cum laude op

tenschappelijke kennis en daarmee samenhangende

Op dat thema gaat Boon in haar hoedanigheid als

het veelgeciteerde proefschrift over bacteriële

onzekerheden richting het grote publiek is evenmin

hoogleraar door. ‘De komende tijd hoop ik veel te

metaalwinning uit sulfidische mineralen. Filosofie

een afgebakend pad. Een voorbeeld is volgens de

onderzoeken en te publiceren. De zichtbaarheid

studeerde Boon in Twente en in Leiden.

hoogleraar het dilemma rond nanotechnologie en

van het hoogleraarschap helpt daar bij. Uiteinde-

De combinatie van een technische achtergrond

toxiciteit. ‘Er bestaan nog een hoop inhoudelijke

lijk zal ik publicaties bundelen in boekvorm en op

en filosofie bleek een vruchtbare. In 2003 haalde

vraagtekens hoe je die kunt meten en beoordelen.’

die manier bijdragen aan de wetenschapsfilosofie.

Boon een NWO Vidi-beurs binnen voor haar

Een met de faculteit Technische Natuurweten-

Want wetenschap is één van de mooiste dingen

onderzoek ‘Using Science in Technology: To-

schappen gedeeld onderzoek in die richting staat

waar de mens toe in staat is. Het draait om steeds

wards a Philosophy of the Engineering Sciences’.

in de steigers. Boon noemt de wetenschapsfilosofie

kunstiger structureren en interpreteren van de

Desondanks bleek er een moeizame relatie te

die zij verder wil ontwikkelen ‘een gereedschap in

almaar grotere hoeveelheid empirische kennis die

bestaan tussen de klassieke wetenschapsfilosofie

handen van onderzoekers’ dat helpt het gat tussen

we van de wereld verwerven. Zo krijg je theorie,

en technische wetenschap. Een cruciaal moment

de theorie en de werkelijkheid te verkleinen.

over wat er achter dat gordijn zit. En de manieren

brak aan in 2006. Boon: ‘Tijdens een conferentie

Het kijken naar het wetenschappelijk theater en

waarop mensen dat doen is fascinerend, prachtig

in Amsterdam waren de juiste mensen bij elkaar

gewroet in de fundamenten van de wetenschap

en op de rand van waar ze intellectueel toe in

en werd duidelijk dat de geest uit de fles was.’

wordt niet altijd op prijs gesteld. Filosoferen over

staat zijn. Een spektakel.’ |

22 UT NIEUWS 02|2012

jaren tachtig op de agenda van de TU Delft zette.

UT NIEUWS 02|2012 23

AFVD Foton

24 UT NIEUWS 02|2012

Tot ziens Fotograaf Tijmen Stam was net op tijd in de collegezaal in gebouw Langezijds. Het geraamte van Langezijds staat nog overeind, maar de binnenkant is inmiddels helemaal gestript. ‘Tot Ziens’ schreven studenten op het bord, toen hun laatste college erop zat. Dat wordt wel een weerzien in een ander gebouw op de campus, want Langezijds, dat nu The Gallery heet, wordt herontwikkeld als centrum voor innovatie en kennisintensief ondernemerschap. |

Foto: Tijmen Stam, AFVD Foton.

UT NIEUWS 02|2012 25

Liegebeestenjacht Jammer is het, maar waar; wij zijn waardeloze leugendetectors. Wie aan de hand van gezichtsuitdrukkingen denkt goed te kunnen detecteren wanneer een gesprekspartner liegt, maakt grote kans er naast te zitten. Veel mensen zien onder meer het wegkijken van de gesprekspartner als een teken dat die persoon een onwaarheid vertelt, maar die vlieger gaat dus niet op. En de old-skool test met een leugendetector blinkt ook al niet uit in betrouwbaarheid. Tijd voor meer hi-tech en samenwerking tussen de vakgroepen Cognitieve Psychologie & Ergonomie (CPE), Psychologie van Conflict, Risico & Veiligheid (PCRV) en Human Media Interaction (HMI) van de Universiteit Twente. Tekst: Elmer van Hest | Foto: Shutterstock

26 UT NIEUWS 02|2012

Onderzoek | Wetenschap

‘P

inocchio krijgt een lange neus als hij liegt,

maar dan ook alléén als hij liegt. Mensen kijken

naar details wordt gevraagd, nemen de cognitieve belasting en de fysiologische stress toe. Ook onverwachte vragen verhogen het stressniveau.’

misschien een andere kant op als zij liegen, maar

Toneelstukje

mensen kijken óók wel eens weg als zij niet liegen’,

De fysiologische verschijnselen zijn uiteraard meet-

zegt Matthijs Noordzij, universitair docent Human

baar met een good ol’ fashioned leugendetector,

Factors en Mediapsychologie. Zie daar dus in een

die onder meer het stressniveau meet door middel

notendop de onbetrouwbare leugendetector die

van huidgeleiding. Poppe: “Maar eigenlijk is het een

mens heet. ‘Wij overschatten onze mogelijkheid

toneelstukje, de leugendetector. Het is makkelijk

leugens te detecteren bij een ander en daardoor

de ondervraagde onder druk te zetten met simpele

zijn wij ook beter in liegen dan wij denken. Onze

controlevragen; op de vraag of iemand in het

ideeën over liegen zijn niet goed. Ook het kramp-

verleden ooit wel eens heeft gelogen, kan nauwe-

achtig toepassen van aangeleerde kennis over

lijks iemand ontkennend antwoord. Maar wie ‘ja’

liegen, blijkt niet te werken.’

antwoord, maakt zichzelf verdacht. Het kan zelfs zo ver gaan dat ondervraagden de illusie krijgen

De drie vakgroepen van de Universiteit Twente

dat de tegenpartij gedachten kan lezen.’Cijfermatig

doen daarom uitvoerig onderzoek naar het fe-

blijkt dat de leugendetector 80 procent van de

nomeen liegen en dan vooral naar het vermogen

leugenaars er uit pikt. Dat is een mooi resultaat,

leugens bij een ander te detecteren. En we vallen

maar vervelende bijkomstigheid is ook dat veel

door de mand; een simpele ja/nee-gok is kansrijker

onschuldigen onbedoeld tegen de lamp lopen; van

dan een bewuste poging aan de hand van gezichts-

hen wijst de detector 40 procent aan als schuldig.

kenmerken af te lezen of iemand liegt. Hoogleraar Sociale Psychologie van Conflict en Veiligheid,

Warmte

Ellen Giebels: ‘Het is bijvoorbeeld een mythe dat

Willen we dat alléén leugenaars tegen de lamp

iemand wegkijkt als hij of zij een leugen vertelt.

lopen, dan helpt hi-tech bij het opsporen van

Zeker bij een high stake-leugen, waarbij dus veel op

andere fysiologische kenmerken als toename van de

het spel staat, zal een leugenaar de gesprekspart-

zweetproductie en verwijding van de pupillen. Dat

ner juist goed aankijken om de reactie op de leugen

gebeurt nu ook al, bijvoorbeeld met warmtescans en

vast te stellen. Die informatie gebruikt de leugenaar

irisscanners op grote luchthavens. In het HMI onder-

om het verhaal eventueel nog bij te sturen in de

zoek naar Sociaal-Intelligente Systemen gaat het om

hoop het geloofwaardiger te maken.’

het automatisch interpreteren van sociale signalen. Door deze technische kennis samen te voegen met

Giebels en HMI collega-onderzoekers Ronald Poppe

de psychologische kennis over leugenaars hopen de

en Dirk Heylen stelden recent vast dat er nog een

onderzoekers een stapje dichter bij een betrouwbare

ander probleem speelt; dat van de persoonlijke

manier van leugendetectie te komen.

band. ‘In een gesprek tussen twee personen ontstaat hoe dan ook een persoonlijke band, waarbij

De Twentse wetenschappers willen hun onderzoek

oogcontact een belangrijke rol speelt. De gespreks-

over liegen en leugendetectie daarnaast graag

partners concentreren zich op elkaars gezicht,

uitbreiden naar de praktijk, zegt Noordzij, die voor

waardoor andere fysieke aanknopingspunten van

de gelegenheid een huidgeleidingsmeter in de vorm

liegen niet worden opgemerkt. Een buitenstaander

van een polsband toont. ‘In veel onderzoek wordt

zal die aanwijzingen – vaak sporen van nervositeit

gewerkt met studenten die in een onderzoeksomge-

– eerder opmerken.’ Tijdens één-op-één politiever-

ving gevraagd wordt te liegen. Heel natuurgetrouw

horen is het daarom volgens Giebels raadzaam een

is dat niet, maar het is lastig onderzoek te doen in

derde partij te laten meekijken. De persoon die een

praktijksituaties. We zouden graag onderzoek doen

verhoor afneemt, is niet meteen de meest geschikte

tijdens justitiële verhoren, maar daar zitten uiteraard

persoon om te beoordelen of een verdachte liegt.

nogal wat juridische haken en ogen aan.’

Stress

Tot slot; wij zijn dus weliswaar haperende leu-

Staat de mens met z’n falende leugendetectie

gendetectors, maar liegen gaat ons best aardig af.

dan machteloos tegen een liegebeest? Dat geluk-

Ufkes: ‘Wie onwaarheid vertelt, vergroot gevoelens

kig niet. Liegen is namelijk doodvermoeiend en

en gedragingen in het hoofd, uit het idee door

al helemaal als er sprake is van high-stakes, zegt

de mand te vallen. Maar toehoorders merken het

PCRV-gedragswetenschapper Elze Ufkes. ‘Het vol-

nauwelijks op.’Dus probeer het maar eens, een

houden van een leugen is een lastige klus. Zeker als

leugentje. Om bestwil, natuurlijk. |

UT NIEUWS 02|2012 27

Achtergrond

Twee vrouwennetwerken, één UT Internationale Vrouwendag is voor de twee vrouwennetwerken op de UT, het Female Faculty Network Twente (FFNT) en het Vrouwennetwerk voor ondersteunend beheers personeel (OBP-

De roep om te fuseren kent Duyvestijn. ‘Maar die komt vooral vanuit het OBP-personeel. Het punt is dat er binnen de twee netwerken veel verschil-

Vrouwen Netwerk), aanleiding om activiteiten voor haar leden te organiseren. Afzonderlijk, maar

lende doelgroepen zijn. Onder het ondersteunde

ook weer een beetje gezamenlijk. Want iedereen is natuurlijk welkom. Toch is het opvallend

maar ook beleidsmedewerkers. Hun loopbaanmo-

dat een relatief kleine gemeenschap als de UT twee vrouwennetwerken heeft. Waarom is dat

len. Zet dat af tegen de doelstellingen van we-

eigenlijk? En: kunnen de UT-vrouwen zich niet beter als één organisatie verenigen?

personeel vallen bijvoorbeeld alle secretaresses, gelijkheden en doelen kunnen al enorm verschiltenschappelijk personeel, en je hebt nog grotere verschillen. Dan wordt het lastig om binnen één netwerk alle wensen en belangen te behartigen.’

Tekst: Maaike Platvoet | Infographic: Anne everloo

‘Er zijn zowel historische als organisatorische

Liudvika Leisyte, voorzitter van het FFNT, vindt

redenen waarom de UT twee vrouwennetwerken

dat ook. ‘Het FFNT, het OBP-Netwerk, maar

Het FFNT, opgericht in 2005, was er in ieder

heeft’, zegt Monique Duyvestijn, beleidsmedewer-

ook het Ambassadeursnetwerk (een commis-

geval eerder dan het OBP-netwerk (2007), dat

ker diversiteit en kartrekker van het OBP-netwerk.

sie, ingesteld door het CvB die zich inzet voor

staat vast. En werd opgericht om de professionali-

‘Het FFNT was een initiatief vanuit de eigen leden.

meer vrouwen naar de top, red.) kijken naar de

sering van academische vrouwen te stimuleren en

Zij wilden zich verenigen en professionaliseren om

specifieke behoeften van hun doelgroep op loop-

te ondersteunen, en daarnaast bewustwording te

zodoende betere wetenschappers te worden. Ook

baangebied. Het is effectiever als ieder netwerk

creëren over genderverschillen in de wetenschap.

kent het FFNT een eigen bestuur, dat elke 3 weken

zich op eigen doelgroepen focust. Zo worden

Het initiatief tot oprichting kwam van UT-hoog-

over verschillende thema’s vergadert.’ En dat ligt

meer vrouwelijke medewerkers in hun behoeften

leraar Mieke Boon, die enige tijd voorzitter was

bij het OBP-Netwerk duidelijk anders. ‘We werken

voorzien en gehoord. ’ Wel vindt Leisyte dat er

van het netwerk. Het OBP-Netwerk volgde enkele

met een stuurgroep, maar hebben nog geen vast

een ook een gezamenlijk doel is: een gender ba-

jaren later. De oprichting werd gestimuleerd door

bestuur. Bovendien is het netwerk er vooral op

lanced organization. ‘En op dat vlak moeten we

het college van bestuur en werd dus vanuit beleid

gericht om elkaar te ontmoeten, ervaringen uit te

samenwerken, bijvoorbeeld door het gezamenlijk

gestuurd.

wisselen en te professionaliseren.’

aanbieden van activiteiten, zoals op Internationale Vrouwendag. ’ ‘Een ander goed voorbeeld van samenwerking

Programma UT

was de lezing van Heleen Mees anderhalf jaar geleden’, vult Duyvestijn aan. ‘Ik denk ook dat we wel kunnen samenwerken, maar niet fuseren.

Het OBP-netwerk organiseert op 8 maart, in samenwerking

Het FFNT organiseert aansluitend om 14.00 uur een lezing met

Dat heeft praktische, inhoudelijke en organisa-

met Vrijhof Cultuurcentrum, om 12.30 uur een cabaretvoor-

Prof. Rosabeth Moss Kanter. Zij is hoogleraar organisatiekunde

torische redenen. En ook al zijn er misschien

stelling van Charlotte Lap. Op humoristische wijze schetst zij

bij Harvard University en staat regelmatig op de lijstjes met

OBP’ers met een academische achtergrond, dan

de veranderende rol van de vrouw in onze samenleving. De

meest invloedrijkste organisatie-analisten in de wereld. Ook

nog hebben zij niet dezelfde vragen over hun car-

voorstelling is toegankelijk voor alle UT medewerkers. Na afloop

UT-hoogleraar Carla Millar verzorgt een lezing.

rière als wetenschappers.’

is er gelegenheid tot netwerken, onder het genot van een koffie

Voorlopig zullen de twee vrouwennetwerken

of thee met iets lekkers. Opgeven kan via Marjolein Rietman:

Het volledige programma is te lezen op www.utwente.nl/ffnt.

gescheiden – en soms ook samen - de verschil-

[email protected]

De voertaal is Engels. Aanmelden kan via een email naar ffnt@

lende doelgroepen ondersteunen en stimuleren.

Voor meer informatie zie www.cultuur.utwente.nl

utwente.nl

‘Maar het is natuurlijk niet verboden als je eens een activiteit van de ander wilt bijwonen. Gewoon doen.’ |

28 UT NIEUWS 02|2012

De geschiedenis van Internationale Vrouwendag Internationale Vrouwendag zou zijn oorsprong hebben in de demonstratie van textielarbeidsters in New York op 8 maart 1908. Zij gingen de straat op om te protesteren tegen de lage lonen en beroerde werkomstandigheden. Het blijkt echter dat dit niet de ware reden is dat Internationale Vrouwendag op 8 maart gevierd wordt. De werkelijke oorsprong ligt later in de tijd. De datum 8 maart is gekozen omdat op 8 maart 1917 vrouwen in Sint Petersburg massaal in opstand kwamen tegen tekorten aan voedsel en tegen de ellende in de toenmalige oorlog. De Duitse Clara Zetkin staat aan de basis van de viering. Zij was een Duitse socialiste, die in haar land streed voor de rechten van de vrouw. Zij richtte een socialistische vrouwenbeweging op waarvan in 1907 in Stuttgart de eerste internationale conferentie plaatsvond. In 1910 volgde de tweede conferentie in Kopenhagen. Tijdens deze conferentie werd besloten om ieder jaar een dag te organiseren die Internationale Vrouwendag zou gaan heten. Tijdens de Eerste Wereldoorlog bleef de vrouwenorganisatie bestaan en werd de jaarlijkse viering doorgezet. In die tijd werd de vrede als voornaamste thema gevoerd. In 1921 werd 8 maart als vaste datum gekozen ter herinnering aan de gebeurtenissen in Rusland en op 8 maart 1922 vond de eerste viering op die datum plaats. Na de Tweede Wereldoorlog werd in Nederland Internationale Vrouwendag alleen nog gevierd door de communistische vrouwen. De Nederlandse Vrouwenbeweging vierde in 1960 vijftig jaar Internationale Vrouwendag. Pas in de zeventiger jaren kwam het vieren van de dag in de Verenigde Staten en West-Europa weer in opgang en vierden ook in Nederland veel vrouwengroepen 8 maart. Vanaf 1975, het Internationale Jaar van de Vrouw, is de viering over de gehele wereld een begrip geworden. In 1978 erkenden de Verenigde Naties 8 maart als Internationale Vrouwendag, een mijlpaal voor de viering. | (bron: www.iiav.nl)

UT NIEUWS 02|2012 29

Onderzoek | Wetenschap

Studenten werktuigbouwkunde bereiden zich voor op Shell Eco Marathon

Op 1 liter benzine naar Het Solarteam heeft er een neefje bij. Elf studenten werktuigbouwkunde bouwen een eigen auto van slechts vijftig kilo. Het doel van dit Green Team Twente is niet om drieduizend kilometer door de Australische woestijn af

Coureur

te leggen, maar zoveel mogelijk kilometers te rijden op 1 liter brandstof.

stratencircuit rond Ahoy Rotterdam rijden. Hij is de

Teamlid Glenn Roozing mag de auto straks over het

Met hun waterstofauto doen ze half mei mee aan de Shell Eco Marathon op

lichtste uit het team met z’n 65 kilo. Dan moet er nog

een stratencircuit in Rotterdam.

schrijven voor dat de coureur minimaal 70 kilo weegt.

wel 5 kilo extra ballast mee, want de reglementen Achter de coureur komt een brandwerend schot zodat hij niet in een ruimte zit met de waterstoftank.

Tekst: Paul de Kuyper

verbrandingsmotor werkt. Waterstof is relatief onbekend voor ons, dus

Met de Shell Eco Marathon wil de

daar zit een technische uitdaging in’,

Koolstof carrosserie

multinational aandacht creëren voor

legt Pjotr de keuze voor waterstof

Het chassis wordt gemaakt van

groene energie. ‘Op benzine rijden

uit. Om de winnaar te bepalen wordt

aluminium en weegt 5,5 kilo. De

heeft zijn langste tijd wel gehad’, zegt

alles overigens teruggerekend naar de

body van de auto bestaat straks

ook Pjotr Kerssens van Green Team

energiewaarde van 1 liter benzine.

helemaal uit koolstof. Afhankelijk van het gewicht van die body

Twente. Niet dat de voertuigen die voor de Eco Marathon worden ont-

Teamleider Ron Slomp vult zijn team-

weegt de hele auto 40 tot 50

worpen een jaar later op de openbare

genoot aan: ‘We doen niet mee om het

kilo. Het team denkt dat dat mi-

weg kunnen rijden. Daarbij komen

meedoen. We gaan voor de prijzen en

nimaal tien kilo lichter is dan de

ook andere eisen zoals veiligheid en

waterstof kan meer energie leveren

concurrentie. Ter vergelijking:

comfort om de hoek kijken. ‘Maar

dan een verbrandingsmotor. De teams

een VW Golf weegt al gauw

het idee is wel dat technologieën die

die vorig jaar bovenin meededen,

1100 kilo of meer.

in deze race worden gebruikt, in de

reden ook op waterstof.’ Heel futuris-

toekomst misschien kunnen worden

tisch is dat niet, want autofabrikan-

toegepast in personenauto’s.’

ten bouwen al waterstofauto’s. ‘De

Geen versnellingsbak

techniek is ook niet het probleem’,

De auto van Green Team Twente heeft

Gestreden wordt er in twee klassen.

zegt Pjotr. ‘Er zijn alleen nog maar

geen versnellingsbak. Dat scheelt gewicht

De Prototype-klasse met vooral futu-

twee tankstations in Nederland voor

en het is niet nodig, want elektromotoren

ristische voertuigen, waarvoor weinig

waterstof. Bovendien is het nu nog

hebben een redelijk vloeiende koppelings-

eisen gelden, en de Urban Concept-

niet heel milieuvriendelijk, omdat het

curve. Bovendien hoeft er weinig geschakeld

klasse, waaraan Green Team Twente

gewonnen wordt door aardgas te kra-

te worden, want de wedstrijd wordt gereden

meedoet. Voertuigen in die categorie

ken. Als je het uit water kunt winnen,

over tien ronden met een gemiddelde snel-

moeten zoveel mogelijk lijken op

wordt het een stuk duurzamer.’

heid van 25 kilometer per uur. Harder zullen ze ook niet rijden, omdat dat nadelig is voor

auto’s voor stadsvervoer. Zo zijn er

het verbruik.

eisen wat betreft deuren, spiegels,

Op dit moment zijn de elf WB-studen-

ruitenwissers, verlichting en ruimte

ten van Green Team Twente hun auto

voor een koffer van 20 x 40 x 50 cm.

aan het bouwen. Eind april hopen ze

Ook moet de bestuurder rechtop zit-

de wagen van zo’n 50 kilo aan de UT-

Waterstofcel

ten, terwijl die in de Prototype-klasse

gemeenschap te kunnen presenteren.

In de auto komt een tank voor een liter waterstof. Die water-

ook mag liggen.

Veel uitloop hebben ze niet, want van

stof wordt in 22 brandstofcellen samen met zuurstof uit de

17 tot 19 mei vindt de Shell Eco Mara-

buitenlucht omgezet in H+ en OH- ionen. Als die naar elkaar

Deelnemers mogen zelf bepalen

thon plaats. Hun doel dan: 1 op 1000

toe worden geleid ontstaat er een elektrische stroom. In totaal

op welke brandstof ze gaan rijden.

rijden. Ofwel: op een liter benzine van

heeft de auto een reactiegebied van 61 vierkante centimeter

‘Elke werktuigbouwer weet hoe een

Enschede naar Berlijn en terug. |

en dat is goed voor een maximumspanning van 20,2 Volt.

30 UT NIEUWS 02|2012

Berlijn en terug... Remenergie opslaan In de naaf van beide achterwielen zit een elektromotor van elk 7 kilo die wordt aangedreven door de waterstofcel. In die naaf zitten ook supercapacitors, condensatoren waarin de energie wordt opgeslagen die vrijkomt bij het remmen. Ron Slomp hoopt dat zijn team zich hiermee onderscheidt van de concurrentie. ‘Elke ronde moeten we verplicht even stilstaan voor een verkeerslicht dat wordt opgenomen in het circuit. Om vanuit stilstand op te trekken heb je veel vermogen nodig. Door de remenergie op te slaan kunnen we gedurende vijf tot tien seconden een speedpiek leveren.’

UT NIEUWS 02|2012 31

Wie is....

‘Dat Bourgondische zal er Tekst: Maaike Platvoet | Foto: Gijs van ouwerkerk >

Bastille. Na 2 jaar was het tijd om verder te kijken

Van die ommezwaai heb ik nooit spijt gehad, mijn

en heb ik in het Zwitserse Lausanne stage gelopen

leven is nu stukken stabieler door de werktijden. Dat

Ouders: ‘Mijn vader was bij de opbouw van de

en ook in diverse restaurants in Twente gewerkt. In

neemt niet weg dat de passie voor eten is gebleven.

campus betrokken. Eerst als maquettemaker, later

1979 kon ik ‘eerste restaurantkok’ worden op de UT,

Koken doe ik altijd nog graag. Nu standaard op de

als hoofd interne dienst van de Horst. Dat maakte

eveneens in de Bastille. En dat vak heb ik altijd met

zondagmiddag. Dan gaat eerst een fles wijn los en

hem verplicht - zo ging dat in de jaren zestig – om

veel passie uitgeoefend, tot 2000. Wegens fysieke

maken we lekkere hapjes. Dat bourgondische, dat

op de campus te wonen. Zo kwam ik als jongetje

klachten aan mijn rug en een vrijgekomen vacature

zal er altijd in blijven zitten. Waar ik het meest van

van 10 jaar in 1965 in een dienstwoning achter de

kon ik toen overstappen naar een kantoorfunctie bij

houd? Van die kleine amusehapjes, gevolgd door

Horst te wonen. Ik heb een hele leuke jeugd op de

het bureau reserveringen. Wat ik vroeger maakte,

een mooi glas bouillon. Daarna een biefstukje of

campus gehad; veel spelen in de UT-bossen, hutten

verkoop ik nu als reserveringsmedewerker catering.

entrecote, perfect medium gebakken. Met aardappel

bouwen, dat werk. Omdat het zo ruimtelijk was, kon je alle kanten op. Mijn vader moest ’s avonds en in de weekenden ook regelmatig aan het werk. Zo ging dat toen nou eenmaal als hoofd van de interne dienst. Hij kon elk moment opgeroepen worden. Ook herinner ik mij dat de eerstejaarsstudenten in die beginjaren tijdens de introductie bij de campusbewoners kwamen eten. Ik weet niet wie zenuwachtiger waren: die studenten of mijn moeder. Maar gezellig was het wel. Mijn moeder woonde tot drie jaar terug in de woning op de UT, daar is ze ook overleden. Het was fijn dat ze zo lang op de campus kon blijven, mede dankzij de hulp van oud-UT’ers die om haar heen woonden.’ Kok: ‘Al jong wist ik dat ik kok wilde worden. In de vakantie werkte ik vanaf mijn dertiende al in de keuken van de Bastille, waar toen de Mensa en het restaurant – nu vergelijkbaar met de Faculty Club – gehuisvest waren. Zo leerde ik hoe je zelf mayonaise moest maken. In die tijd maakten ze echt alles nog zelf, mooi was dat. In 1973 werd ik leerling-kok in de

Wie is Jan Koopman? NAAM:

Jan Koopman

FUNCTIE:

reserveringsmedewerker-catering



Reserveringsbureau Eenheid Campus

GEBOREN:

18 juni 1955

WOONACHTIG:

Hengelo

OPLEIDING:

horeca-opleiding (MBO) en Dieet kok /



middelmanagement / leermeester SHV

BURGERLIJKE STAAT: gehuwd met Wilma KINDEREN:

dochter van 16 jaar (die stage gaat



lopen bij de Faculty Club) en zoon



van 19 jaar

TV:

Thrillers / Eredivisie live /



Pauw en Witteman

FILM:

‘Niet specifiek één, maar we vinden



een avondje bioscoop wel leuk’.

BOEK:

De trilogiereeks van Jens Lapidus

32 UT NIEUWS 02|2012

altijd in blijven zitten’ grâtin en goede rauwkost. En als dessert ijs. Klassiek,

ken, maar dat gebeurde wel. Ook het aantrekken van

als ik tot mijn 66e werk heb ik dus nog tien jaar te

maar wel erg lekker.’

een externe cateraar als Sodexo had in mijn ogen niet

gaan. Gelukkig ga ik elke dag fluitend naar het werk

gehoeven, al is de relatie met Sodexo prima. Maar de

op de fiets. En het is natuurlijk altijd maar zien ‘of je

Bastille: ‘Het doet me zeer om te zien hoe de leven-

maatschappij is veranderd, en de UT dus ook. Het is

het haalt’. En daarnaast, ik heb al heel wat mensen

digheid uit dit gebouw is geslopen. In de jaren zeven-

stukken zakelijker geworden. Dat is logisch, maar ook

zien komen en gaan. In de begintijd werkten we met

tig was de Bastille dé centrale ontmoetingsplaats van

jammer. Vroeger kon je zo iemand aanschieten als je

een team van maar liefst twaalf koks. Dat vereiste flink

de UT. Per dag gingen er wel 1200 tot 1300 maaltij-

iets gerepareerd moest hebben, nu ben je verplicht

wat discipline in de keuken. Als de toenmalige chefkok

den uit en bereidden we heel wat diners en buffetten.

eerst een ‘call’ aan te maken.’

Piet Mohr de keuken binnenkwam, deden alle koks

Het was ook overzichtelijker, gemoedelijker. De mensa en het restaurant hadden nooit moeten vertrek-

hun muts af en zeiden dan ‘goedemorgen chef’. HiërarHiërarchie: ‘In 2013 ben ik 33 jaar in UT-dienst, en

chisch, dat was het. Maar ook een heel mooie tijd.’ |

UT NIEUWS 02|2012 33

Alumni

UT-alumnus Joris Bokkes is Best Young Professional 2012

‘IJverig, dat ben ik wel’ Gedreven, leergierig en intelligent. Zo zou je oud UT-student Joris Bokkes (29) kunnen omschrijven.

Philadelphia ontdekte ik bovendien hoe leuk ik

Het is dan ook niet voor niets dat hij onlangs werd verkozen tot Best Young Professional van 2012.

vertalen naar een innovatie strategie, als project-

Een mooie titel voor de jonge consultant Innovation Management, die nog maar net een half jaar

de business-kant van innovatie vind. Een idee manager workshops faciliteren, marktanalyses uitvoeren en alles samenvoegen tot een concreet plan. Dat is echt mijn ding.’

bij Philips aan de weg timmert.

Na jobs bij A.T. Kearney en Shell werkt hij nu dus sinds een half jaar bij Philips Innovation Services.

Tekst: Maaike Platvoet | Foto: Rien Meulman >

vragen.’ De eerste drie jaar wist de alumnus zo’n

‘Een hele supportive omgeving. Dat is fijn. Als

goede studievoortgang te behalen, dat de facul-

je even wilt sparren, dan kan dat. Ik heb net een

SaHet is even zoeken op de High Tech Campus

teit hem een beurs gaf voor een Summer course

groot project afgerond, een business case van een

in Eindhoven naar gebouw nr.5 waar Philips

op Sicilië. ‘Dat was super.’

veelbelovend innovatief Healthcare-product. Nu

Innovation Services is gehuisvest. Sinds een half

Voor Joris smaakte dat ene buitenlandse avontuur

richt ik me alweer op een nieuw innovatieproject.

jaar ook de werkplek van alumnus Joris Bokkes,

in ieder geval naar meer. Hij liep stage in Zweden

De projecten waaraan ik werk sluiten perfect aan

na zijn overstap als Customer Supply Coördinator

en deed zijn afstudeeropdracht bij Immunicon

bij mijn twee studies. Ik begrijp de taal van medici

bij Shell. Als we even later op de vierde verdie-

(UT-hoogleraar Leon Terstappen werkte daar als

en heb daarnaast verstand van techniek. En de

ping aan de koffie zitten, vertelt hij waarom. ‘Bij

Chief Scientific Officer, red.) in Philadelphia. Zijn

business taal beheers ik ook.’

Shell werd ik op een gegeven moment onrustig. Ik

gezicht glundert als-ie terugdenkt aan die tijd.

Vorig jaar eindigde hij 9e op de ranglijst van Best

was toe aan een nieuwe uitdaging en wilde meer

‘In een woord: wauw! Stockholm was fantastisch,

Young Professional Top 100, een competitie voor

doen met de combinatie van mijn twee studies;

maar Amerika werd het hoogtepunt van mijn

WO afgestudeerden vanuit allerlei branches.

technische natuurkunde en biomedische techno-

studententijd.’ Hij vertelt over het wonen tussen

Deelnemers aan deze competitie worden uitge-

logie. Via een netwerkevent kwam ik in contact

de wolkenkrabbers, tussen 40.000 andere studen-

breid geënquêteerd op verschillende disciplines,

met iemand van Philips Industry Consulting. Aan

ten. ‘Ik kwam daar in een bepaalde flow, ontzet-

waaronder behaalde studieresultaten, huidige

hem vertelde ik dat ik graag mijn technische en

tend stimulerend. Naast het afstuderen, had ik

baan en carrièreontwikkeling. De allerbeste zijn

medische kennis wilde inzetten. Toen ging het

tripjes naar New York en Miami. Deed ik mee aan

vervolgens geïnterviewd door journalist Arne van

balletje snel rollen.’

zeilwedstrijden, ging naar musicals op Broadway

der Wal (Quote 500).

Joris ging in 2000 technische natuurkunde

en ontdekte het nachtleven van Philadelphia.’

‘Ik wist dat ik hoog was geëindigd, maar eerste?

studeren aan de UT, maar ontdekte dat hij ook

Joris verbleef 14 maanden in Amerika, en kreeg

Dat had ik niet verwacht. Toen ik na de bekend-

belangstelling had voor medische toepassingen.

in die tijd al twee aanbiedingen van Nederlandse

making op mijn werk kwam hadden collega’s

Dus besloot hij al snel een tweede studie erbij te

bedrijven om voor hen te komen werken.

levensgrote posters van mij opgehangen met een

nemen: biomedische technologie. ‘Veel ja, maar

Een zondagskind? Hij lacht opnieuw. ‘Misschien

felicitatietekst. En later volgde nog een borrel.’

ik was ook ijverig. Na een tijdje ontdekte ik hoe ik

een beetje, maar ik heb er heus wel voor gewerkt.

Aan de eretitel houdt Joris een Summercourse

deze twee studies het beste kon combineren. Veel

Voor hem in ieder geval geen toekomst in de

aan de Nyenrode Business University over.

zelfstudie en zo nu en dan een college. En als ik

wetenschap. ‘Ik wilde een snellere omgeving en

‘Met deze titel voel ik geen extra druk. Ik ga

dan een college volgde, dan stelde ik heel veel

dan kom je toch in het bedrijfsleven terecht. In

altijd op mijn gevoel af, en zal dat nu ook blijven doen. Ik wil bij Philips de komende tijd veel leren en mezelf ontwikkelen. Misschien dat ik over een jaar of drie een vervolgstap kan maken. Of dat het buitenland is? Als dat zo is, dan neem ik die beslissing weloverwogen. Daadwerkelijk gaan is zo gepiept, de beslissing om te gaan is het moeilijkste.’ ‘Aan studenten die aan het begin van hun carrière staan wil ik als tip meegeven: praat met veel mensen en vraag om advies. Een goede mentor hebben is ook belangrijk. Maar het allerbelangrijkste is: doen wat je leuk vindt en houd het dicht bij

Infographic: Anne Everloo

34 UT NIEUWS 02|2012

jezelf.’ |

1. Joris Bokkes

2. Ewout van Jarwaarde

4. Peter Daemen

Ewout van Jarwaarde (29) werkt sinds 2008 bij McKinsey & Company. Daarvoor deed hij

Peter Daemen (29) studeerde elektrotechniek aan de UT en is sinds zijn

twee studies aan de UT: technische bedrijfskunde en chemische technologie. Bovendien

afstuderen in 2008 werkzaam bij Shell. Als sourcing manager is hij momen-

was hij in zijn studententijd roeier op topsportniveau en deed mee voor Nederland

teel tijdelijk gestationeerd in Beijing. Hij verwierf in de top 100 Young Best

aan het wereldkampioenschap onder 23 jaar. Als Best Young Professional kreeg hij een

Professionals een vierde plek.

tweede plek in de top 100. ‘Tijdens mijn studie was ik behoorlijk actief, zo zat ik in het bestuur van ‘Ik heb me altijd breed willen ontwikkelen. Vandaar dat ik twee studies deed, maar daar-

AEGEE-Enschede en deed daarnaast meer ervaring op in een aantal van de

naast ook op topniveau roeide. Deze combinatie was tijdens mijn studententijd mogelijk

besturen van AEGEE-Europe. Ik ontdekte zodoende al snel dat ik erg van

omdat ik gewend was om in het ritme van topsport te functioneren en zo het meeste uit

organiseren en coördineren houd. Al werkende merk ik wel dat een technische

mezelf en mijn studententijd kon halen. Na mijn afstuderen kon ik aan de slag bij McKin-

omgeving mij energie geeft, dus bij Shell zit ik nu helemaal goed. Toen ik

sey, en daar heb ik nog geen seconde spijt van gehad. De uitdaging hier is dat je te ma-

daar in 2008 begon kreeg ik een functie in de supply chain van Shell Chemie,

ken krijgt met groot aantal verschillende problemen, waar onze cliënten een perspectief

en ik kreeg daarna de kans door te groeien naar een functie als strategie

van buitenaf op willen hebben. McKinsey als werkgever is erg gericht op stimuleren van

analist in procurement. Die doorgroei werd ook opgemerkt door de Memory

mijn persoonlijke ontwikkeling. Door de focus op continue ontwikkeling heb ik een steile

Group, de organisator van de Young Best Professional-ranking. Zij zagen dat

leercurve doorgemaakt. Vier jaar geleden kwam ik binnen als ‘fellow’, onze startpositie

als een forse stap, want op strategie-niveau gaat het om veel meer geld en

voor net afgestudeerden. Daarna volgde ik een MBA-opleiding in de Verenigde Staten

impact, ook al is de verantwoordelijkheid meer indirect. Het behalen van de

en keerde vervolgens terug als ‘associate’. In mijn huidige rol als engagement manager

vierde plek geeft mij een mooie gelegenheid om breed te netwerken, maar

ben ik verantwoordelijk voor de prestaties van mijn team, maar ook voor de dagelijkse

van baan veranderen doe ik nu niet. Ik ben net begonnen aan een project

coaching van mijn teamleden. Gelijk vanaf de start kreeg ik veel mogelijkheden om in-

in Beijing waar ik specialistisch equipment inkoop voor het produceren van

ternationaal in verschillende industrieën te werken met een variëteit aan onderwerpen.

gas en olie uit onconventionele velden. Mijn ambitie is om over een jaar of

Ik denk dat ik daarom hoog ben geëindigd in de top 100. Natuurlijk hoopte ik daarop,

vijf een projectmanager te zijn op internationaal niveau. Ondertussen pak ik

maar ik ben niet dagelijks bezig om mezelf te vergelijken met anderen.

alle kansen die ik krijgen kan binnen bij Shell, maar probeer daarnaast ook

Het allerbelangrijkste vind ik dat ik mezelf kan blijven ontwikkelen, en dat ik inspire-

langere termijn doelstellingen te bepalen. Studenten die aan het begin van

rende collega’s en clienten in dat proces om me heen heb waarmee ik samen problemen

hun carrière staan wil ik adviseren: doe vooral wat je leuk vindt. Als je je pas-

kan oplossen en hun ook kan helpen om persoonlijk te groeien. Mijn advies: doe vooral

sie volgt, dan ga je het hardst en word je vanzelf opgemerkt op het moment

wat je leuk vindt en bouw op je sterke kanten.’

dat je goede dingen doet.’

UT NIEUWS 02|2012 35

Cultuur

Niet achter de geraniums Piet Bergveld, Kees Smolders, Marijke Braam, Ton Burggraaf en Trijntje Kamst. Zomaar wat namen van UT-collega’s, die inmiddels met pensioen zijn. De een al wat langer dan de ander.

te ontdekken dat bijna niets wat jij bedenkt nieuw is. Er is al zoveel gemaakt.’ Na een aantal jaren schilderen was Smolders toe

Wat ze gemeen hebben is hun hobby: het maken van kunst. Van aquarel tot borduurwerk, van

aan een andere uitdaging. De inspiratie om telkens

glasmozaïek tot bronzen beeld. Vanaf 20 maart tot en met 16 april exposeren ruim twintig oud

een kennis kwam hij in contact met het maken van

UT’ers - onder de noemer ‘niet achter de geraniums!’- hun kunstwerken in de Vrijhof. Aanleiding

na het schilderen.’ De hoogleraar maakt de beeldjes

is het 35-jarig bestaan van Gewis, de vereniging voor oud-medewerkers van de UT.

weer een leeg doek in te kleuren, viel tegen. Via bronzen beeldjes. ‘Het was een mooie afwisseling nu nog steeds in een gezamenlijk atelier en gaat daarmee ook exposeren in de Vrijhof. ‘Het is een heel proces, zo’n beeldje.

Tekst: Maaike Platvoet | Foto: Gijs van Ouwerkerk >

bijzonders te vieren had, kreeg er één cadeau van

Er gaan wel een aantal maanden overheen voordat

hem. Lachend: ‘Vaste prik. Dat werd wel gewaar-

iets klaar is. Eerst maak ik een mal en een beeldje

Membraanhoogleraar Kees Smolders (81) ging in

deerd ja.’ De oud UT’er bezocht ook regelmatig

van was. Daarna stort ik het in klei of cement en

1991 met emeritaat. Bij zijn afscheid gaven zijn

exposities. ‘Om inspiratie op te doen, maar ook om

gaat het naar een bronsgieterij. Zoiets kun je niet

kinderen hem een cadeau: een cursus schilderen in Hengelo. ‘Mijn kinderen zagen mij tijdens vakanties altijd wel iets maken, een schets van het een of ander. Zo kwamen ze op dat idee.’ Zelf had Smolders al het advies van een toenmalige collega in zijn hoofd geprent: ‘als je met pensioen gaat moet je ervoor zorgen dat je bij een clubje hoort’. Schilderen werd snel een geliefde hobby van de emeritus hoogleraar. ‘Als je intens aan het schilderen bent, dan is het helemaal stil om je heen. Ook in een atelier waar tien mensen tegelijk aan het werk zijn. Heerlijk vind ik dat.’ Jarenlang produceerde Smolders vele schilderijen. Voornamelijk landschappen. Elk familielid dat iets

36 UT NIEUWS 02|2012

zelf doen, nee. Dat is veel te specialistisch. Bovendien wordt met hoge temperaturen gewerkt. Na het brons gieten moeten klei en cement worden uitgestoken. En ook dan is het nog niet klaar. Overbodig brons moet ook verwijderd worden en kan eventueel nog een kleur krijgen.’ Die kleine kikker, dat is een bijzonder beeldje, wijst hij aan. Ook een geliefd item van zijn vrouw, dus mag hij het niet verkopen. ‘Volgens mij heeft ze die al aan schoondochter toegezegd’, lacht hij. De mal werd in ieder geval gemaakt van een dode kikker. Soms verkoopt Smolders een beeldje, maar aan sommige kunstwerken raakt hij – of zijn echtgenote – snel gehecht. In ieder geval hebben al zijn kinderen iets gekregen. Ook maakte hij voor het afscheid van UT-hoogleraar David Reinhoudt een beeld. ‘Zijn vrouw wilde laten weten dat ze trots op hem was. Daar paste natuurlijk wel een pauw bij. David vond het uiteindelijk prachtig. En daar was ik natuurlijk ook weer gepast trots op.’ Zijn voormalige vakgroep, de Membrane Technology Group, ‘schonk’ hij ook een kunstwerk: een drie kilo zwaar bronzen beeld dat als naam ‘Science Ladder’ heeft. Na het vertrek van Matthias Wessling, destijds hoofd van de vakgroep, heeft Smolders het weer in eigen bezit. Dat de expositie de titel ‘Niet achter de geraniums’ heeft, vindt de gepensioneerde wel amusant. Voor hemzelf gaat dat zeker op, ook op zijn 81e zit hij nog lang niet achter de geraniums. ‘Voorlopig ga ik gewoon door. Ik heb nog heel wat te leren’, zegt hij, met een klopje op de laptop die naast hem ligt. ‘Ook die computer heb ik zelf moeten ontdekken. In 1991 ging immers alles met de hand.’ Voor de komende jaren heeft Smolders zich voorgenomen om meer te gaan lezen, en nog een lezing te houden over de evolutie. ‘Daar houd ik nog net tijd voor over.’ |

Lustrumexpositie van GEWIS GEWIS is de naam van de club van oud-medewerkers van de UT: op

zij in hun vrije tijd maken: keramiek, foto’s, beelden, sieraden,

dinsdag 20 maart vieren zij het 35-jarig bestaan. Dat gebeurt on-

quilts, video’s en schilderijen. De expositie wordt dinsdag

der meer met een expositie waarop ruim twintig leden tonen wat

20 maart om 17 uur geopend door rector magnificus Ed Brinksma.

UT NIEUWS 02|2012 37

International

Luxury hotel in Hogekamp In the office of Marijke Schmand, general hotel manager, a small-scale model is on the

comes as second nature to Schmand, who then

conference table —a visual sign of architectural plans in the making. As she strolls over to a

said she went to search on Google maps to find

window, a view of the Hogekamp building towers in the cloudy sky. ‘Over there,’ she points just

Schmand, ‘have requested for the restaurant

beyond a clump of birch trees, ‘is where the new home of a luxury hotel might be constructed

to fill this request. I tried to think of a way

in the Hogekamp. ‘Perhaps one of these days, guests will be able to travel from the top to

the correct answer. ‘Many Jewish guests,’ says to prepare Kosher food. It’s almost impossible to accommodate them but came to the final conclusion: a whole new kitchen would need to be built or alteration made to the existing

bottom floors in a glass elevator.’

one. ‘There are so many different people with special request, and we try to stay as flexible

TExt: Robbin Engels | Photos: Gijs van Ouwerkerk >

in the morning. The servers know me well and they set a glass of ‘karnemelk’ in front of me. I

and open-minded as possible.’

This vision has been churning and turning in

don’t even have to ask and it’s there.’

Logica

the minds of Schmand and hotel owners for

What becomes obvious to any visitor when

As the sun begins to set and reflects in the

many years now. ‘In the near future if plans

touring the hotel is clear: what is lacking in

nearby pond, Schmand seems eager to show

move forward as expected, we hope to be able

the way of luxury is filled in by the staff and

the other accommodations that also fall under

to offer our guests much more. We have the

management who offer excellent service and

Drienerburght’s direct management. So we

goal to move from a 3-star category hotel to a

welcome guests with genuine smiles. Any tiny

quickly spring into her car and travel across

3-star + luxury hotel,’ she says as a waitress

requests from guests are never considered

campus to a wooded area, a quieter place with

zips in to serve us cappuccinos around midday.

too outlandish. Schmand herself, who has also

a grove of pine trees that is off the beaten path.

The initial plans for the ‘future-oriented’ hotel

worked as a trainer at Crest Hotels Interna-

‘When PhD students need a place for visiting

offer guests a sneak preview on several digital

tional, knows firsthand the ‘customer is king,’

relatives to stay, they normally book the Logica

screens in the lobby of what they can expect

estimating 50% of the guests, who book rooms,

apartments. It’s a natural choice,’ she explains,

to see when they step out the door.’ She isn’t

are from abroad. ‘We have many guests who

as we step out to a block of four apartments

just talking about the natural environment. The

come for international congresses held at the

with a central, sunken courtyard.

new hotel will be designed to interconnect visi-

university and businesses that hold meetings

tors with all facets of university life from the

and conferences at the hotel.’

Not so long ago and until the middle of the

Nanolab and cleanroom facilities to the sports

In fact every day, the hotel staff gets all types

1980s, the apartments functioned as the

and performing arts centres, offering a glimpse

of requests. ‘Once a man came and asks me,

residence for a girl’s dormitory. At that time,

inside buildings, allowing guests the oppor-

‘Which part of the building is facing in the

it was still considered forbidden to house boys

tunity to learn about science and discoveries

direction of Mecca? I need to know how to

and girls in the same accommodations. ‘Until

taking place. ‘The new Drienerburght will be an

place my praying mat.’ Although she didn’t

1997, the university managed the apartment

inspiring, innovative hotel experience for visi-

know the answer straight away, hospitality

complex. >

tors. We want to seamlessly integrate innovative developments inside Kennispark as well.’

Drienerburght For the time being, the existing hotel offers full services to hundreds of visitors and conference attendees each year and is open to the general public. Truus van den Berg, the wife of a chemistry professor, types away on a computer in

The Hogekamp was built in 1967 by architect Sjoerd van Embden, who also designed the Technical University of Eindhoven. An architectural style of functionalism, similar to the Spiegel building, the Hogekamp was made for utility and shows technology rather than hides it, with the glass boiler housed in view next to the entrance.

the hotel lobby’s business corner. She calls the Drienerbrught Hotel her ‘second home’, where she can be herself. Though satisfied with the current hotel, she thinks, ‘It’ really high time for something new to come along.’ Van den Berg travels with her husband from Zeeland on occasion, staying for a few days throughout the year while he teaches and gives lectures. ‘It’s a great feeling when I sit down to have breakfast

For over a year now, discussions have been underway to renovate the 10-floor building, constructing a new luxury hotel, high-tech factory and office space. Currently, project developers Van Wijnen are drawing the initial plans and making scale models for possible future renovations. Miriam Lurzink, director of MESA +, Marien Florijn, director of real estate at the University of Twente, and Marijke Schmand, general manager of the existing Conference Hotel Drienerburght have been meeting to discuss the project.

38 UT NIEUWS 02|2012

UT NIEUWS 02|2012 39

International

‘The main hotel on campus, Drienerburght,’ tells Marijke Schmand who gleams with obvious pride, ‘celebrates its 25th anniversary this year in September.’ She has been the acting general manager of the hotel since its opening back in 1987. ‘There are 64 three-star hotel rooms (51 single occupancy and 13 double occupancy). ‘All of our guests, who are affiliated with the university, pay at a lower rate and receive a 10% - 15% discount from the normal tariff. The average price for university affiliates starts at €69.50 (single occupancy) to €82.50 (double occupancy) for a one night stay, including a breakfast buffet.’ www.drienerburght.nl

‘For the last seven years we manage all the

new hotel is built in Hogekamp.’

rates are fairly reasonable priced for university

activities at Logica,’ Schmand says as we walk

She unlocks the red-framed door to one of the

affiliates at €33.50 to €56.00 for a one night’s

towards the steps of one apartment.

impeccably kept apartments with much more

stay, excluding breakfast. ‘If people don’t want

During the summer months, the apartments are

space than the rooms at the main hotel. Most of

to bother with cooking,’ suggests Schmand, ‘they

often occupied by secondary school students for

the living rooms have large floor to ceiling win-

can take a 10 minute walk to Drienerburght and

the Twente Academy enrichment program. ‘We

dows with an open view of surrounding forest.

eat their breakfast for €9.75/person. There is

consider this our low-budget accommodations.

Just outside in the courtyard, guests can have

also the Faculty Club restaurant within walking

We will continue to manage this facility even if a

private barbeques or throw a party, and the

distance.’ |

40 UT NIEUWS 02|2012

German bread rules! Not the stereotypical exchange student, 23-year-old Jan Kolkmeier comes from just across the border in Osnabrück, Germany. While most exchange students have to make huge

ExpatLens bread can be so distinguishably different than

in my native tongue. This makes learning fluent

in Germany! I am only a few hours from my

Dutch almost impossible for me.

home, and cannot get a decent slice of bread

“Give us back our bikes” is one common phrase

for breakfast here in Holland. A lot of the other

that is often belted at me in Dutch, and I picked

finishing up his Creative Technology Bachelor’s

exchange students boast about the quality of the

up on that one rather quickly. After World War

bread, so I can only assume they were deprived

II ended, the German soldiers stole many of the

degree at the University of Twente.

all their childhood of good dough. I have been

Dutch folk’s bikes to ride home to a free land. I

honestly considering learning to make my mom’s

think they are still bitter about this event in his-

old recipe and opening up a German bakery here

tory. Both my grandfathers fought in the second

in Enschede!

oldest paramilitary Nazi group, HJ. I don’t know if

The only downfall of starting a German bread

they were in the Netherlands, or if they took any

shop in the Netherlands is that I would never get

bikes to cycle home, but counting by the number

‘So many things around here are similar to my

to practice my Dutch. All Dutch people know so

of bikes that have been stolen from me since

hometown with one big exception, the qual-

many languages, and once they figure out I am

arriving here in Enschede, I think my “debt” has

ity of the bread. I really can’t fathom how the

German then they instantly start talking to me

been paid.’ |

adjustments to culture and language, Jan is busy enjoying a somewhat familiar lifestyle while

Guest Contributor: Jenna DeLong | Photo: Gijs van Ouwerkerk >

UT NIEUWS 02|2012 41

International

Nelly Oudshoorn on the daily practice of Telecare

‘Place still matters’ It is perhaps no wonder that the use of telecare technology – healthcare monitoring from a distance through the use of ICT- is on the rise: thanks to telecare chronic patients need to visit

Text: Marloes van Amerom | Photo: Gijs van Ouwerkerk > Your recent article in Social Studies of Science highlights that place still matters in telecare technologies. Why is this such an important observation? It is frequently assumed that when it comes to telecare, place no longer matters. Because telecare, as a form of ICT, is centered around virtual contacts between patient and medical practitioner. My research results show this perception

the hospital less frequently. Linked to this, telecare technologies are expected to cut health

to be naïve. The move of healthcare monitoring

costs and to empower patients. But professor Nelly Oudshoorn (STePS) discloses to Marloes van

places often introduces its own problems, which

Amerom that the use of this technology can also introduce problems for patients.

tion of these new technologies by patients.

42 UT NIEUWS 02|2012

from the hospital to the patient’s home or public in turn can lead to a restricted use or even rejec-

Can you offer some examples?

loudly, attracting in public spaces the atten-

experiences of their home and their illness.

Certainly. I studied the use of two telecare de-

tion of other people. Consequently, some

Use of the Motiva required patients to measure

vices for heart patients: a mobile ECG recorder

patients now avoid using the ECG recorder

their blood pressure and weight at set times.

and the Philips Motiva. In both cases the place

in public spaces, in order not to embarrass

Failure to comply resulted in a phone call from

in which they were used affected their use and

themselves or others, or to cause a panic.

the call center to which the Motiva connects,

acceptability.

This can obstruct an accurate diagnosis of

with the urgent request to do so straight away.

their heart problem, which requires 24 hour

Meanwhile, the patient also receives several

monitoring.

messages, such as the request to watch an

The idea behind the transferrable ECG recorder is that patients can record and send

educative video, throughout the day, accompa-

out an electrocardiogram whenever and

What about the Philips Motiva?

nied by non-stop alerting through the device.

wherever they fear something is wrong with

Just coming to that (laughs, while taking a

To be able to fulfil the new requirements many

their heart rhythm, after which a physician

quick sip of water). While the mobile ECG

patients adapted their daily schedule and

will check the data straightaway. Highly

recorder introduced the ‘private’ into the

adopted a role as ‘medical assistant’. The vis-

convenient, until it comes to the record-

public realm, the Motiva introduced aspects of

ibility of the Motiva and other, related devices,

ing process itself. To confirm the recording,

hospital life into patients’ homes. This change

led to a further merge of ‘home’ with the

the ECG recorder bleeps several times very

considerably affected patients’ perceptions and

hospital. As did the new use of the television – until then a medium entirely used for entertainment – as communication and registration screen. These changes made it often difficult for patients to be at home without being confronted with their illness. Some patients who foresaw that their home might become an electronic outpost of the hospital declined using the device on that basis. What drove you to do your research, which also culminated in a book: Telecare technologies and the Transformation of Healthcare? I just felt I had to do it. This far, hardly any research has been undertaken on how the main stakeholders in telecare, namely patients and medical professionals, actually experience working with it. Some developers of telecare do carry out research among patients, but these tend to focus on technical aspects: does the device work? Is it user-friendly? I wanted to see how this new technology transforms healthcare, how it works in practice –and how it can work better. How can telecare work better? Some problems can be avoided through adapted product design. Take the ECG recorder. Instead of loud bleeps it could use light signals or vibration to indicate a recording is finished, thereby quickly making its use in public spaces more attractive. The earlier product designers find out about patients’ and health professionals’ needs, the easier it is to integrate them. To facilitate this process for telecare at home, I currently collaborate with engineers and philosophers of the UT in an interdisciplinary, NWO-sponsored project. One reason why I love working at the UT. The whole notion of ‘high tech, human touch’, that’s exactly what this new project is all about. |

UT NIEUWS 02|2012 43

Sport

Training bij Drienerlose Schermvereniging Gascogne

In no time een floret op je borst ‘Hit me’, roept de Britse trainer Conrad Makosz van schermvereniging Gascogne uitdagend. Hij steekt zijn borst vooruit. Redelijk beschaafd steek ik mijn floret naar voren, tegen zijn borstkas.

De mogelijkheden om op de campus een sportieve prestatie neer te zetten zijn legio. Van schaken tot schermen, van taekwondo tot tafeltennis. De redactie van UT Nieuws hijst zich in sportkleding en gaat het aanbod aan den lijve ondervinden. Participating journalism heet dat. Deze maand aflevering 3: Schermen

‘No, hit me’, herhaalt Makosz lachend. Opnieuw haal ik uit, al iets minder voorzichtig, maar nog steeds niet naar tevredenheid van de Britse meester. Hij pakt zijn eigen floret en steekt de punt zo in mijn borstkas dat zijn wapen krom staat. ‘That’s wat I mean with a hit.’

Met de floretten laag gekruist, hoog gekruist of juist recht vooruit. ‘Hou je hand en onderarm in één lijn’, geeft natuurkundestudent David Thompson als tip. ‘Zo kun je één kant van je bovenlichaam

Tekst: Paul de Kuyper | Foto’s: Gijs van Ouwerkerk >

belangrijk. Bij beginners focussen we daarom eerst

al afschermen, dan ben je moeilijker te raken.’

op voetenwerk.’

Na elk kort duel wordt gewisseld van tegenstander.

Pijn doet het niet, daar zorgt het witte kevlar vest

‘En garde’, roept Makosz. Benen gespreid en op

Al duren de gevechten kort, hooguit twee minuten,

wel voor. Gek is het wel, om hard op iemand in te

spanning, knieën gebogen, de linkervoet haaks

ze zijn behoorlijk inspannend. ‘Ik doe wel even he-

steken, en dan ook nog in de borststreek. Inmid-

achter de rechter die naar voren wijst. De rechter

lemaal niks’, zegt Lisa als ze tegenover me staat. Ze

dels sta ik behoorlijk te zweten, gelukkig net als de

arm wijst naar voren. Het is de uitgangshouding,

houdt haar floret recht voor zich, ik sla het opzij en

ervaren schermers. Vest en masker zijn warm, maar

het begin van alle passen en technieken. Gedurende

weet te scoren op haar buik. ‘Inderdaad, zo kun je

absoluut noodzakelijk. Verhitte hoofden – masker

een kwartier zetten we passen vooruit, dubbele pas-

aanvallen’, complimenteert de voorzitter me. Maar

nonchalant onder de arm – luisteren tussen de

sen achteruit, stappen we kruislings naar voren en

als ze even later wel gewoon fanatiek verdedigt,

oefeningen door naar de uitleg van Makosz.

simuleren aanvallende en terugtrekkende bewegin-

beweegt haar onderarm zo snel dat ik voordat ik er

Na de warming-up van rondjes lopen en een aan-

gen. Alles nog zonder wapen.

erg in heb zelf een punt tegen mijn milt voel.

zienlijke hoeveelheid push-ups begint de trainer

Je kunt drie verschillende wapens gebruiken.

‘Hou je bovenlichaam rechtop, niet zo in elkaar

met het voetenwerk. ‘Essentieel bij schermen’, legt

De meeste Gascogne-leden schermen met floret.

duiken’, zegt Makosz als hij me ineen ziet krimpen

Lisa van Zadelhoff, de voorzitter van Gascogne uit.

Je mag dan alleen aanvallen op de romp. Kies

om een stoot op te vangen. ‘Kijk je tegenstander

‘De afstand tussen jou en je tegenstander is erg

je voor degen dan is het hele lichaam doelwit,

aan. Niet bang zijn. Als je kwaad bent op iemand,

inclusief het hoofd. Met sabel tenslotte mag je

maak je je toch ook groot?’ Schermen blijkt een

alleen boven de heup scoren, maar behalve met

razendsnelle – voor een beginner wellicht iets te

de punt kun je ook met de zijkanten van je wapen

snelle – sport, en tegelijkertijd een tactisch steek-

Wanneer?

een treffer maken.

spel. Bovendien is het behoorlijk inspannend. Als

Gascogne traint twee avonden in de week: woensdag van

Deze donderdagavond staan twaalf man met floret

ik na afloop mijn masker afzet, zie ik in de spiegel

19 tot 21 uur en donderdag van 18 tot 20 uur. Aan het

twee-aan-twee tegenover elkaar. ‘En garde’, klinkt

een rood aangelopen hoofd. Het geeft een voldaan

begin van elk studiejaar organiseert de schermvereniging

het weer, waarna korte duels worden uitgevoch-

gevoel, een pittige uitlaatklep voor na een lange

een introductiecursus van acht weken. Wil je later in het

ten, elke ronde vanuit een nieuwe uitgangspositie.

werk- of studiedag. |

jaar beginnen, dan kun je gewoon op een van de schermavonden langskomen. Zie ook www.gascogne.utwente.nl.

44 UT NIEUWS 02|2012

Twitterberichten

Twenty Twente Tweets Niet alles haalt de kolommen van website of magazine. In twintig tweets praten we je bij over wat er ook nog gebeurde deze maand. 2/2 - @MDriesprong: Hoor steeds vaker dat er laptops op @UTwente gestolen worden. #opgelet 2/2 - @DecaanMB: Correction: Ed Brinksma will not be in DWDD tonight, but some other day... 4/2 - @DaveBNano: “Reis ver, kom terug!” Prachtig concert van #Spinvis in #Atak. Verrassend goede akoestiek waarbij zijn teksten goed overkomen. #genieten 4/2 - @PetraDWN: Elke trip naar Berlijn afsluiten met Currywurst in de trein http://pic.twitter.com/Q1ArAkyQ 7/2 - @MauriceEssers: Kijk: wij waren bikkels! “@UTNieuws: De

15/2 - @Audentis: De Guru Unterground Rave Party gisteren

laatste #elfvijvertocht werd verreden in 1996. Daarvoor alleen

was een groot succes! ‘vo!

in 1987 en 1991.” #lichting1987-1992 15/2 - @ralphje: Toch raar, als de postbode zegt dat hij vorige 8/2 - @JurriaanHuskens: Op jacht naar nieuwe spintronica

week je naam herkende in het nieuws. #bekendenederlander

met collega vdWiel! Paper in Nature NT is uit! Check de UT website NU!

16/2 - @kimbekmann: Oehh ik was ineens op 3fm: O Het is een gekkenhuis zoveel aandacht voor de gestolen laptops! Zo gaaf!

9/2 - @sandraehrenhard: Aangezien ik geen eerste slachtoffer wil worden van de harde knip: druk met m’n neus

17/2 - @gerkefeitsma: Fantastisch #Stukafest gehad met als

in de literatuur #scriptie

topper van de avond @dearworldmusic. Nu onder de veren wat Erik van Ommeren gaat straks afstuderen!

10/2 – @albertvdbergtwt: Gevraagd voor optreden #Lowlands eervol, en prachtige gelegenheid om #nanotech en #labonchip

17/2 - @djoerd: Geinterviewed door @dblekkenhorst op #radio1

4Health te tonen! Wordt mooi!!!

over het “diepe internet”. Leuk gesprek! http://omroep.vara.nl/ media/87426

10/2 - @tlucassen: Gisteren een intensieve dag gehad bij Rijschool @jjwlucassen om GSR te meten bij een leerling op

17/2 - @SUTwente: De laatste hotdogpakken vliegen de deur

de rijsimulator. Vandaag 2e sessie!

uit voor carnaval! Vandaag en morgen kun je ze nog voor een tientje ophalen bij de Student Union!

11/2 - @wieberenze: Wilde haren weer kwijt. Voorlopig dan. 13/2 - @interactief: ham, ham, boterhamzakjes, ham, ham, ham, ham, curry, ketchup, ham, 11x kaas, ham.. De TostCie is weer bezig! Morgen weer voedsel ;) 13/2 - @jurrienw: Wauw. @UTwente belt me gewoon om te zeggen dat ik mijn afstudeermaand nog aan moet vragen. #hulde 14/2 - @PGWelman: Heb enkele jaren geleden het meldpunt “Overbodige verkeersborden” geïntroduceerd. Kom ik nu in het rijtje SP en PVV te staan? #dtv 14/2 - @CasEbb: Soms denk ik echt dat we telaatkaarten weer moeten invoeren op de UT. Als je zo’n dwaas bent die na 20m nog komt, kom dan niet!

UT NIEUWS 02|2012 45

Service

Promoties/oraties maart 2012 PROMOTIES:

Woensdag 28 maart: 14.45 uur: Mw. F.A. Yitagesu Internationaal Instituut voor Geo-Informatie Wetenschappen en Aardobservatie (ITC). 16.45 uur: Y.T. Mustafa - Internationaal Instituut voor Geo-Informatie Wetenschappen en Aardobservatie (ITC). Donderdag 29 maart: 16.45 uur: S. Shekhar - Technische Natuurwetenschappen. Vrijdag 30 maart: 12.45 uur: R. Neisse - Elektrotechniek, Wiskunde en Informatica. 14.45 uur: G. Makransky Gedragswetenschappen.

Vrijdag 2 maart: 12.45 uur: Mw. B.I. Molier Elektrotechniek, Wiskunde en Informatica. Vrijdag 9 maart: 16.45 uur: Mw. M.W.J. Luiten-Olieman Technische Natuurwetenschappen. Maandag 12 maart: 12.45 uur: K. Yokozawa - Management en Bestuur. Vrijdag 16 maart: 14.45 uur: Mw. S. Nikolaus Gedragswetenschappen. Woensdag 21 maart: 14.45 uur: Mw. K.J.P. Truijen Gedragswetenschappen. Vrijdag 23 maart: 14.45 uur: Mw. H. Geerlings Gedragswetenschappen. 16.45 uur: Mw. J.E. Kleibeuker - Technische ORATIES: In maart zijn er geen oraties. Natuurwetenschappen. Alle promoties zijn in de Prof.dr. G. Berkhoffzaal, gebouw de Waaier. 46 UT NIEUWS 02|2012

Back to his roots

Schrijver

Peter Buwalda komt naar de UT op

Dinsdag 27 maart Van 19.30 uur tot 21.00 uur In de Vrijhof - Zaal Agora Peter Timmerman interviewt Buwalda over zijn bestseller Bonita Avenue. Voor dit boek liet hij zich inspireren door zijn periode op de UT-campus. Dit programma is een coproductie van Studium Generale en UT Nieuws.

13-16 March 2012

Join the Wetsus Rabobank

Ontdek de masters van de Universiteit Leiden

OOK EEN EIGEN MENING?

Water Business Challenge

Kom in maart naar de Masterdagen en ontdek meer dan zestig masters van de Universiteit Leiden en veel bijzondere specialisaties.

Open for everyone who has an exciting business proposition for the water industry and wants to learn more about how to be successful! (Wetsus has several good cases for talented entrepreneurs to build a winning business plan)

The world’s premiere water entrepreneur boot camp

Laat hem luid en duidelijk horen! Ga naar onze website www.utnieuws.nl en klik op de button PRAAT MEE! De resultaten van de peilingen worden door de redactie van UT–Nieuws verwerkt in artikelen.

www.mastersinleiden.nl

www.wetsus.nl | [email protected]

PhD positions available for several research projects, please check www.wetsus.nl Wetsus is financed in part by the Ministry of Economic Affairs, IOP-TTI, the Dutch Community, European Fund for Regional Development, the “Samenwerkingsverband Noord-Nederland”, EZ/Pieken in de Delta, the city of Leeuwarden and the Province of Friesland

Universiteit Leiden. Universiteit om te ontdekken.

Ga naar onze website www.utnieuws.nl en klik op de button PRAAT MEE!

Laat je inspireren door business meets science waar / wat Op vier zondagen in het jaar vindt in Concordia Enschede een ontmoeting plaats tussen praktijk en wetenschap. Het programma speelt zich af tussen 11 en 13 uur; voorafgaand is vanaf 10 uur de mogelijkheid te brunchen in Sam Sam.

THEMA SPEUREN NAAR KANKER met: Prof.dr.ir. Albert van den Berg - MESA+ UTwente, werkt aan een nanopil Prof.dr. Theo Wobbes - chirurg-oncoloog Radboud Universiteit Nijmegen

Programma

(met muzikale medewerking van de CupCakeCompany)

Inloop en brunch

11.00 - 13.00 uur

Lezing en debat

13.00 - 14.00 uur

Nazit en interactie

entree Entreeprijs: €15,- excl. en € 26,- incl. brunch Let op: Het aantal deelnemers is gelimiteerd. Wil je van te voren brunchen, dan wel reserveren bij Sam Sam.  Reserveren voor de ontmoeting kan via Concordia.

InBuS is een product van Science Café Enschede

tijd 10:00 14:00

Het grootste carrière-evenement van Nederland met de beste werkgevers!

Grote zaal Concordia

10.00 - 11.00 uur

11 03 20 12

entree vanaf*

15 euro *zonder brunch

16 & 17 maart Amsterdam RAI www.carrierebeurs.nl

Kijk voor meer informatie op www.inbus.nu

InBus_Adv_107x146_C.indd 1

17-02-12 15:05

UT NIEUWS 02|2012 47

Link yourself to the power of TenneT Netwerken: daar gaat het om bij TenneT. Letterlijk en fi guurlijk. We zijn de eerste grensover schrijdende elektriciteitstransporteur van Europa met 20.000 kilometer aan hoogspanningsnetwerken in Nederland en Duitsland. Onze focus is gericht op de ontwikkeling van een Noordwest-Europese energie markt en de integratie van duurzame energie. Tegelijkertijd staat de continuïteit

-00180_210x297mm_OF.indd 1

van de elektriciteitsvoorziening voorop. 24 uur per dag, 7 dagen per week. We zoeken de samenwerking met professionals die interesse hebben in een unieke uitdaging. Wil jij op hoog niveau aan de slag in je vak? Bij een bedrijf dat in meerdere opzichten netwerken verbindt? Link yourself en ga vandaag nog naar

TenneT zoekt: Ambitieuze technici en andere professionals

www.werkenbijTenneT.nl

02-11-2010 11:21:23