Energieneutraal renoveren koopwoningen Theo van Es
Bestuurslid Energie Expeditie Apeldoorn
16 oktober 2013
Overzicht • Ontwikkelingen • Energieneutraal renoveren • Energie Expeditie Apeldoorn
• Wat is energieneutraal? • Bewoners aan het roer • Stappenplan
• Financiering • Markt
Ontwikkelingen • Woonlastenbenadering • Steeds meer aandacht bij burgers, bedrijven en overheid voor energiebesparing en bestaande bouw • Van laaghangend fruit naar energieneutraalrenovatie (zekerheid voor lange termijn) • Focus bedrijven nu nog op grote aantallen, maar besef: – – – –
Aanbodgericht naar vraaggericht Burger centraal, burgerinitiatieven Centraal naar decentraal Planmatig naar olievlek
• Nieuwe manieren van samenwerken • Overheid meer flexibel in rol
Van grootschalig en uniform naar series van één
Learning by doing
Creëer marktcondities voor een energieneutrale gebouwde omgeving
Energiemaatregelen • Bouwkundig (isolatie, kierdichting, serre) • Installatie gas (WTW, hotfill, grondbuisventilatie) • Installatie elektra (pompen, slimme sturing, zonnepanelen) • Gebruiksapparaten (wasmachine, verlichting, kooktoestel) • Inregelen apparaten (verwarming, ventilatie, verlichting) • Gebruikersgedrag (thermostaat lager, verlichting schakelen)
Roosendaal 2010
130.000 Kerkrade 2011
Stichtingskosten incl.
100.000 Apeldoorn 2012
80.000
60.000
Nota-0 Tijd E - prestatie
De Energieneutrale businesscase
Verbruiksscenario’s
NCW Huidige energierekening
electra
gas
investeringsruimte
1500
1000
€ 30.145,00
2000
1500
€ 42.235,00
2500
1700
€ 49.130,00
3000
2200
€ 61.218,00
3500
1700
€ 55.995,00
4000
2500
€ 73.227,00
Energie Expeditie Apeldoorn Doelen: – – – –
20 bestaande koopwoningen naar energieneutraal marktcondities verbeteren (vraag en aanbodkant) technisch, organisatorisch en financieel mogelijk maken inventariseren en zo mogelijk wegnemen gemeentelijke belemmeringen – businesscase uitwerken – pad effenen voor grootschalige uitrol
Budget voor proces en onderzoek via Platform 31
Wat is energieneutraal ? • Duurzame opwekking op perceel = gebruik (balans per jaar) • Zowel gebouwgebonden als huishoudelijk gebruik • Eventueel resterend gebruik aardgas per GJ compenseren met netto teruglevering elektriciteit • Biomassa binnen straal 150 km
Bewoners aan het roer • 37 woningeigenaren • verspreid over Apeldoorn en dorpen • grote verscheidenheid aan woningtypen en bouwjaren • 11 professionele partijen: – BAM, Ballast Nedam, MTB, Bartels, Van Vliet, Saxion, SVn, VAC Apeldoorn, VACpunt Wonen, Linthorst, gemeente
• bestuur en werkgroepen met bewoners en professionals
Energie Expeditie Apeldoorn 2.
Energiebuddies
Excursies
4.
1.
Offertetraject
8.
Start expeditieteam
Controleop uitvoering
9. 5.
3.
EPA-super-de-luxe
Monitoringsysteem
7.
Plan van aanpak
10.
Huis energiene
6. Financieel maatwerkadvies
Het Reisplan
Het expeditieprogrammabestaat in grotelijnen uit devolgendestappen: 1. Nadestartbijeenkomst: westellen het expeditieprogrammavast en sluiten een samenwerkingsovereenkomst met Platform 31. 2. Een expeditielid of vrijwilliger inventariseert uwwensen en isuwvastecontactpersoon. 3. Een monitoringsysteem onderzoekt in iederewoning nauwkeurig het energiegebruik. 4. U komt in contact met inspirerendevoorbeelden. 5. Uitgebreid onderzoek van uwwoning leidt tot een gedetailleerd en met u afgestemd energieneutraaladvies. 6. Een persoonlijk financieel adviesgeeft u aan hoeu debenodigdemaatregelen kunt financieren. 7. U maakt samen met deprofessionale expeditieleden een plan van aanpak voor een reisdieeventueel jaren kan duren. 8. Een energieregisseur begeleidt dedoor u gekozen aanbiedersbij het opstellen en begeleidt vervolgensu bij het beoordelen van offertes. 9. U staat er tijdensdeexpeditieniet alleen voor: een onafhankelijkeauditor controleert deadvisering, deplanning en deuitvoering. 10. Nauitvoering van dewerkzaamheden isuwwoning energieneutraal, binnen dedoor u zelf gesteldetijd en randvoorwaarden.
Stappenplan • Logische en kleine stappen • Zelfwerkzaamheid bewoners – Actieve modus, verantwoordelijk voortgang
– Snel resultaat, positief gevoel – Vooruitgang zichtbaar – Kostenbesparing met oog op na 2014
• Inschakeling professionals op cruciale momenten • Creativiteit aannemers en installateurs benutten voor bedenken oplossingen
B
Financiële zelfcheck
B
Liander machtigingsformulier
P
Verbruikcijfers opvragen bij Liander
B
Plugwiseset ophalen
B
Plugwise codes doorgeven
B
Huidige en toekomstige gezinssamenstelling
B
Klachten en wensen over woning (incl. vocht en schimmel)
B
Gebruik woning en installaties incl. ventilatie
B
Beschrijving en gebruik apparaten
B
Overzicht werkelijk energiegebruik en verklaring veranderingen
B
Investeringsanalyse huishoudelijke apparaten
B
Stappenplan vervanging huishoudelijke apparaten
B
Geplande ingrepen en andere natuurlijke momenten
B
Invullen eigen gedeelte EPA
B
Ophalen bouwtekeningen
B
Controle actualiteit en maatvoering en zo nodig (laten) tekenen wijzigingen en uitbouwen
9
Intentieovereenkomst
8
B
7
Kennismakingsgesprek
6
P
5
Inschrijfformulier incl. motivatie
4
B
Van den Brink
Verstrekken formulieren en info over EEA
Brands
P
Berendsen
Bewoner of Professional
Bewoner Level Actie
Financiering • Subsidie woningisolatie • Duurzaamheidsleningen • Energieakkoord – Revolverend fonds Rijk € 600 mln – Lening terugbetalen via energierekening
• Gelderse deal • Uitbreiding Apeldoornse regeling
Markt • Concepten voor seriewoningen corporaties • Stroomversnelling voor 111.000 huurwoningen • Individuele koopwoningen veel lastiger: – – – – –
Vaak nog geen concept beschikbaar Onderzoek en technisch plan duur Communicatie intensief Besluitvorming traag Opdracht voor deeloplossingen
• Wie betaalt onderzoek, plan, gesprekken, begeleiding en garanties? • Rol bewoners, grote en kleine bouwers, architecten, installateurs, ZZP’ers, bouwadviseurs, consortia, gemeente, Rijk?