eindhoven energieneutraal

eindhoven energieneutraal

voorwoord

Eindhoven Energieneutraal Stel je voor: op alle sporthallen liggen zonnepanelen, we gaan wind opvangen waar het kan en misschien kunnen we het stromende water van de Dommel wel gebruiken om energie op te wekken. Zomaar wat toekomstbeelden. Eindhoven heeft de ambitie in de toekomst een energieneutrale stad te worden. Gelukkig hebben we als slimme regio de kennis in huis om nieuwe manieren te zoeken om energie op te wekken. De gemeente wil daarbij haar stad aanbieden als ‘laboratorium’ om deze nieuwe ideeën een kans te geven. Energieneutraliteit zal de gemeente nooit in haar eentje kunnen realiseren. De stad heeft u daarbij nodig. Voor elk bedrijf, elke organisatie en voor elke inwoner van Eindhoven liggen er kansen om niet alleen de eigen doelen op energiegebied te realiseren, maar ook de stad een stap verder te brengen in het realiseren van de gezamenlijke energieambitie. Laten we de uitdaging samen oppakken! Joost Helms, Wethouder Duurzaamheid

Eindhoven Energy Neutral Picture this: all sport halls are topped with solar panels; we are harnessing wind where possible, and maybe using the flowing waters of the River Dommel to generate energy. These are just a few of the possible images of the future. Eindhoven aims to become an energy neutral city in the future. Fortunately, as a smart region, we have the necessary knowledge at hand to look for new ways of generating energy. And the Council is offering its city as a ‘laboratory’ to give these new ideas a chance. However, becoming energy neutral is not something the Council can achieve alone. The city needs your help. There are opportunities out there for every business, organisation and resident in Eindhoven to reach not only their own goals in the field of energy consumption, but also to help the city on the way to realising the collective energy goals. Let’s take on the challenge together! Joost Helms, Vice Mayor

inhoudsopgave

De ambitie Realisatie Het vertrekpunt

6 8 10

The goal Realisation The starting point

6 8 10

Twee wegen Energie besparen Energie opwekken

12 12 12

Two routes Saving energy Generating energy

12 12 12

Energieneutraal

14

Energy neutral

14

Energiebesparing is cruciaal Energiebesparing door gedrag Besparing door technische maatregelen

16 18 20

Saving energy is crucial Saving energy, and behaviour Saving energy, and technical measures

16 18 20

Opwekken van duurzame energie Zonne-energie Windenergie Energie uit biomassa Bodemenergie

22 24 26 28 30

Generating sustainable energy Solar energy Wind energy Biomass energy Ground energy

22 24 26 28 30

Samenwerken Eindhoven Airport Daf Trucks Technische Universiteit Eindhoven Philips Essent Woningcorporaties Meerhoven Christiaan Huygens College

32 34 36 38 40 42 44 46 48

Partners Eindhoven Airport Daf Trucks Technical University Eindhoven Philips Essent Energy Company Housing associations Meerhoven district Christiaan Huygens College

32 34 36 38 40 42 44 46 48

Meer informatie

50

More information

50

De digitale doorklikversie van dit boekje staat op www.eindhoven.nl/energieneutraal.

4

The digital click-through version can be found at www.eindhoven.nl/energieneutraal.

Eindhoven Energieneutraal

5

de ambitie

Eindhoven energieneutraal Het totale energiegebruik van de stad en duurzame opwekking zijn in evenwicht. Dat betekent: 1. De energievraag van inwoners, bedrijven en gemeentelijke instellingen in de gemeente is geminimaliseerd. 2. De energie die nog nodig is, wordt duurzaam opgewekt.

The goal Eindhoven energy neutral There is a balance between the total energy consumption of the city and sustainably generated energy. This means that: 1. The energy demands of residents, businesses and council organisations within the municipality are minimalized. 2. The energy required is generated sustainably.

6


7

eindhoven

8

Realisatie Het realiseren van de ambitie Energieneutraal wordt pas mogelijk als alle partijen hun steentje bijdragen. Samen bouwen we aan een duurzame, moderne stad, die onafhankelijk is van fossiele brandstoffen.

Realisation Becoming energy neutral is only possible with the cooperation of all parties. Together, we are working towards a sustainable, modern city, which no longer relies on fossil fuels.

The Natural Step De gemeente Eindhoven stimuleert duurzame ontwikkeling en wil zelf het goede voorbeeld geven. Met The Natural Step – methode bekijkt de gemeente bij elke beslissing of deze bijdraagt aan duurzaamheid. The Natural Step helpt de gemeente om kansen voor duurzaamheid te herkennen, haalbare doelen te stellen en zo te verduurzamen.

The Natural Step Eindhoven City Council actively encourages sustainable developments, and also wants to set a good example. Using The Natural Step method, the Council checks every decision for its contribution to sustainability. The method helps the Council recognise opportunities for sustainability at work, and set achievable objectives on the way towards the sustainability goals.

Het Coördinatiepunt Duurzame Energie De medewerkers van het Coördinatiepunt Duurzame Energie zijn niet alleen bekend met alle aspecten van het energiegebruik van de gemeente zelf, maar kunnen u ook ondersteunen bij het realiseren van uw doelstellingen op energiegebied. Informatie verzamelen en kennis delen, partijen bij elkaar brengen, belemmeringen wegnemen, initiatiefnemers ondersteunen en inspireren; dat is het dagelijkse werk van het Coördinatiepunt Duurzame Energie.

The Coordination Centre for Sustainable Energy The staff at the Coordination Centre for Sustainable Energy are not only well-acquainted with all aspects of energy consumption on the part of the Council, they can also assist you achieve your objectives as regards energy matters. Collecting information, sharing knowledge, bringing parties together, eliminating obstacles, supporting and motivating initiators: it’s all in a day’s work for the Coordination Centre for Sustainable Energy.


9

Het vertrekpunt De stad Eindhoven gebruikte in 2011 16,87 PJ aan energie1. Hiervan werd maar een klein deel duurzaam opgewekt (bijna 1,2%). Het gaat daarbij vooral om warmte-koude opslag, duurzame energie uit biomassa en een kleine hoeveelheid zonne-energie. De hoeveelheid gerealiseerde duurzame energie uit andere bronnen is nog verwaarloosbaar. De verwachting is dat als gevolg van de economische groei en van demografische veranderingen, zonder een grote besparingsinspanning, het totale energiegebruik zal toenemen tot 20 PJ per jaar in 2045.

The starting point In 2011, the city of Eindhoven consumed 16,87 PJ of energy 1. Only a small part of this (less than 1,2%) was generated sustainably. This mostly concerned thermal energy storage and energy produced from biomass, and a small amount of solar energy. The amount of energy obtained from other sustainable sources is negligible. Given economic growth and demographic changes, and without any real effort at saving energy, the total energy consumption is forecast to increase to 20 PJ annually in 2045.

het vertrekpunt 10

een petajoule komt overeen met 23,4 miljoen kilogram aardolie of 31,6 miljoen m3 aardgas of 277,8 miljoen kWh elektriciteit.

1

petajoule is the equivalent of 23.4 million kilograms of crude oil, 31.6 million cubic metres of natural gas or 277.8 million kilowatt hours of electricity.

1


11

Twee wegen Een duurzame energiehuishouding voor Eindhoven, krijgt langs twee wegen vorm.

Two routes A sustainable energy routine for Eindhoven, and two ways to get there.

Energie besparen Energie besparen is de eerste weg. Berekeningen laten zien dat met de nu bekende technische maatregelen het verbruik van de stad beperkt kan worden tot 11 PJ per jaar.

Saving energy The first way is to save energy. It has been calculated that by means of implementing the already available technical measures, the city’s energy consumption can be brought back to 11 PJ annually.

Energie opwekken Energie duurzaam opwekken is de tweede weg.

Generating energy Producing energy from a sustainable source is the second way.

Warmte Met de huidige stand van de techniek is het mogelijk om in totaal ongeveer 2 PJ per jaar aan duurzame warmte op te wekken in de stad. Dit is ruim een kwart van de huidige warmtebehoefte. De grootste bijdrage kan van zonne-energie komen. Ook het benutten van bodemenergie kan een ruime bijdrage leveren.

Heat Present technology makes it possible to generate around 2 PJ of sustainable heat annually in the city. This amounts to more than a quarter of the present heat needs. The largest contribution comes from solar energy. Making use of ground energy could constitute a large contribution.

Elektriciteit In totaal kan met de nu bekende technieken bijna 1 PJ per jaar aan duurzame elektriciteit worden opgewekt. Ook hier kan zonne-energie de grootste bijdrage leveren.

Electricity Using the technology presently known, almost 1 PJ of sustainable electricity per year is being produced in Eindhoven. Here too, solar energy is the biggest contributor.

twee wegen 12


13

Energieneutraal Bij de huidige stand van de techniek is de verwachting dat er over circa dertig jaar nog een groot verschil zit tussen het energieverbruik van de stad (11 PJ per jaar) en de hoeveelheid duurzaam opgewekte energie (circa 3 PJ per jaar). Toch zijn er kansen 1. Op het gebied van zonne-energie vinden er, juist in Eindhoven, snelle ontwikkelingen in de techniek plaats. 2. Er zijn mogelijkheden om buiten de eigen stadsgrenzen samenwerking te zoeken voor de opwekking van duurzame energie.

Energy neutral With the technology presently available, it is possible to predict that in 30 years’ time there will still be a great difference between the city’s energy consumption (11 PJ annually) and the amount of sustainably generated energy (around 3 PJ annually).

energieneutraal 14

However there are opportunities 1. There are fast-moving developments taking place in technology, particularly in the field of solar energy, and especially in Eindhoven. 2. There is the possibility of looking for cooperation with parties outside the city limits to generate sustainable energy for Eindhoven’s needs.


15

energiebesparing is cruciaal

Energiebesparing is cruciaal Zonder fors op het energiegebruik in de stad te besparen is energieneutraliteit niet mogelijk. Efficiënt omgaan met energie is dus cruciaal. Wanneer de energievraag afneemt, is de hoeveelheid duurzame energie eerder toereikend.

Saving energy is crucial Energy neutrality is not possible without huge savings in the city’s energy consumption. It is therefore crucial that we use energy efficiently. The further energy demands decrease, the sooner there will be sufficient sustainable energy sources available.

16


17

Energiebesparing door gedrag Consumentengedrag is van grote invloed op het energiegebruik. Maar liefst 21% van het besparingspotentieel heeft te maken met gedrag. Er is onderscheid tussen gasverbruik (de verwarming een graadje lager zetten), elektriciteitsverbruik (geen wasdroger gebrui ken) en brandstofverbruik voor mobiliteit (het nieuwe werken). Het beïnvloeden van gedrag is een grote maar relevante uitdaging.

Saving energy and behaviour Consumer behaviour greatly influences the energy consumption. An unbelievable 21% of the potential savings has to do with behaviour. Distinction can be made between gas consumption (turn the heating down one degree), electricity consumption (do not use a tumble-dryer), and fuel consumption for mobility (new ways of travelling less for work purposes). Influencing behaviour is a great challenge, but a relevant one.

energiebesparing door gedrag 18


19

energiebesparing door technische maatregelen

Energiebesparing door technische maatregelen Dakisolatie. Vloerisolatie. Spouwmuurisolatie. Energiezuinige verlichting. Energiezuinige apparaten. Efficiëntere computers, Elektrisch vervoer. Geen zinnenprikkelende begrippen. Wel onontkoombare maatregelen om de noodzakelijke besparing aan elektriciteit en gas te realiseren.

Saving energy and technical measures Insulation in roofs. Floors and cavity walls. Energy-saving lighting and appliances. Energy-efficient computers and electrically-powered vehicles: these may not be exciting ideas, but they are the unavoidable measures that have to be taken in order to achieve the necessary savings in electricity and gas.

20


21

opwekken van duurzame energie

22

Zonne-energie / Solar energy

Windenergie / Wind energy

Biomassa-energie / Biomass energy

Bodemenergie / Geothermal energy


23

Zonne-energie De afgelopen jaren is zonne-energie door prijsdalingen veel rendabeler geworden. Zonne-energie kan voor de stad Eindhoven de grootste hoeveelheid duurzame energie gaan opleveren, zowel voor warmte als voor elektriciteit. Verwacht wordt dat door technische innovaties de opbrengst van zonne-energiesystemen sterk zal stijgen. Samenwerkende partijen in de Brainport-regio zullen hier een belangrijke rol in gaan spelen.

Zonne-energie Zonne-energie is energie rechtstreeks afkomstig van de straling van de zon. Deze energie kan worden omgezet in warmte (via zonnecollectoren) of in elektriciteit (via zonnepanelen). Solar energy Solar energy is energy collected directly from the sun’s rays. This solar energy can be converted to heat (through solar thermal collectors) and electricity (through solar panels).

Gerealiseerd In Eindhoven is in 2011, circa 1,9 TJ2 aan energie via zonnepanelen. Dit komt overeen met circa 500.000 kWh, oftewel het verbruik van circa 150 woningen.

Solar energy Solar energy has become much more rewarding in recent years, thanks to reductions in prices. Solar energy could conceivably provide the greatest amount of sustainable energy for Eindhoven, both for electricity and for heat. The expectation is that technical innovations could well cause a sharp rise in the returns from solar energy systems. Parties working together in the Brainport region will play an important part in this. Accomplished Around 1.9 Tj2 in energy was generated solar panels in Eindhoven in 2011. This amounts to around 500,000 kilowatt hours, or roughly the consumption of 150 average homes. 2

24

zonne-energie

TJ is 0,001 PJ.


25

windenergie

Windenergie Windenergie is vooralsnog een weinig kansrijke optie voor Eindhoven. Dit komt omdat er in Eindhoven vrijwel geen ruimte is voor grote windturbines en kleine, gebouwgebonden windmolens relatief weinig energie opleveren. Het totale potentieel op het grondgebied van de gemeente Eindhoven draagt daardoor niet veel bij aan de doelstelling om energieneutraal te worden.

Windturbines Grootschalige windturbines staan op hoge masten. Zo vangen ze ook landinwaarts voldoende wind om rendabel te kunnen functioneren. Rondom moet 300-400 meter afstand tot bebouwing worden aange houden. Gebouwgebonden windturbines worden op daken van hoge gebouwen in de stad bevestigd. Wind turbines Large scale wind turbines are placed on high masts. In this way they catch enough wind, inland as well as on the coast, to function profitably. A distance of around 300 to 400 metres must be kept between turbines and buildings. Building-integrated turbines are placed on the roofs of high buildings in the city.

26

Innovaties Er dienen zich ook op het gebied van windenergie wel technische innovaties aan, die de mogelijkheden voor de kleine gebouw gebonden windturbines groter maken. Zo is in 2012 de Herman Wijffels Innovatieprijs uitgereikt aan twee medewerkers van de TU/e voor de IRWES (Integrated Roof Wind Energy System).

Wind energy There are few opportunities for wind energy in Eindhoven, due to the fact that there is too little space in Eindhoven to place large wind turbines, and small building-integrated turbines produce a relatively small amount of energy. The total potential in the Eindhoven area therefore contributes little to the energy neutral objectives. Innovations In the field of wind energy too, technical innovations are presenting themselves, which increase the potential of the smaller building-integrated wind turbines. In 2012m for example, the Herman Wijffels Innovation Award was presented to two staff members at Eindhoven Technical University for their Integrated Roof Wind Energy System (IRWES).


27

Energie uit biomassa Bio-energie is een van de economisch meest haalbare duurzame energiebronnen. Eindhoven kent reeds een aantal grootschalige en kleinschalige bio-energiecentrales die een belangrijke bijdrage leveren aan de duurzame energieproductie van de stad. Gerealiseerd Bij twee zwembaden (Tongelreep en het ir. Ottenbad)en in de wijk Meerhoven bevinden zich grootschalige bio-energiecentrales, die warmte en/of elektriciteit produceren. Als deze centrales volledig in bedrijf zijn, kan de jaarlijkse productie aan warmte 245 Tj en aan elektriciteit 93 TJ bedragen.

Biomassa Biomassa is een verzamelnaam voor de biologisch afbreekbare fractie van organisch materiaal(hout, GFT-afval, mest, restvetten, etc.). Op hoofdlijnen zijn de biomassa-stromen te onderscheiden in houtachtige stromen die geschikt zijn voor verbranding en niethoutachtige stromen die geschikt zijn voor vergisting. Biomassa BioEnergy is one of the most economically feasible sustainable energy sources. Eindhoven already has a number of large and small-scale biomass power stations which make an important contribution to the city’s sustainable energy production.

Biomass energy BioEnergy is one of the most economically feasible sustainable energy sources. Eindhoven already has a number of large and small-scale biomass power stations which make an important contribution to the city’s sustainable energy production. Accomplished There are large-scale biomass power stations at two swimming pools, Tongelreep and ir. Ottenbad, and in the Meerhoven district, that are producing heat and/or electricity. When these stations are running to capacity, they can produce 245 Tj of heat annually, and 93 Tj of electricity.

28

energie uit biomassa


29

bodemenergie

Bodemenergie Warmte-koudeopslag Wko wordt in Eindhoven op grote schaal toegepast. Op een aantal plaatsen op zeer innovatieve wijze door het te combineren met de sanering van het grondwater. Geothermie Onderzoek heeft uitgewezen dat de toepassing van geothermie in de ondergrondse lagen rond vier kilometer diepte onder Eindhoven niet erg kansrijk is. In 2013 wordt onderzoek gedaan naar de mogelijkheden in de lagen tussen 500 meter en circa drie kilometer diepte.

Geothermal energy

30

Geothermie Enkele kilometers diep in de bodem is de temperatuur hoog genoeg om als warmtebron voor woningen te dienen of te gebruiken voor toepassingen in de tuinbouw of industrie. Voor de opwekking van elektriciteit zijn hogere temperaturen nodig. Hiervoor moeten diepere bodemlagen worden aangeboord.

Geothermal energy The temperature several kilometres deep in the ground is high enough to be used as a source of heat for homes, or in horticulture or industry. Higher temperatures are needed to generate electricity, requiring the drilling of deeper ground layers.

Warmte-koudeopslag (wko) Ondergrondse opslag van warmte en/of koude vindt plaats in de bodem. De temperatuur van het grondwater wordt gebruikt voor verwarming en/of koeling van gebouwen.

Thermal energy storage Cold and/or heat are stored underground. The temperature of the groundwater determines whether it is used for cooling or heating buildings.

Thermal energy storage Thermal Energy Storage is being applied on a large scale in Eindhoven, and in some cases in an extremely innovative way, by combining it with cleaning up groundwater. Geothermal energy Research has shown that there are few opportunities for the application of geothermal energy production in the underground layers at around four kilometres deep under Eindhoven. Research into the possibilities in the layers between 500 and 3,000 metres deep will be carried out in 2013.


31

samenwerken

32


33

eindhoven airport Eindhoven Airport: CO2-neutraal Eindhoven Airport heeft de ambitie om in 2015 CO2-neutraal te zijn en heeft al in 2005 een WKO-installatie in de terminal gerealiseerd. Energiebesparing en duurzame opwekking hebben prioriteit. Voor een faciliterende organisatie als Eindhoven Airport betekent dit: 1. Het eigen energiegebruik terugbrengen. 2. Waar mogelijk energieafspraken maken met partnerbedrijven op de luchthaven.

Eindhoven Airport: carbon neutral Eindhoven Airport aims to achieve carbon neutrality by 2015 and realised a Thermal Energy Storage installation in the terminal in 2005. Priority is being given to saving energy and producing it sustainably. This means, for a facilitating organisation like Eindhoven Airport: 1. Reducing own energy consumption. 2. Reaching energy agreements where possible with partner companies at the airport.

34


35

daf trucks DAF Trucks: energie besparen is meer dan geld verdienen DAF Trucks bekijkt al jaren hoe het productieproces nog efficiënter en energiezuiniger kan. Het is een race zonder einde, zoals die ook voor bijvoorbeeld kwaliteit en efficiency geldt. Er blijft altijd ruimte voor verdere verbetering. Alle productieprocessen en energiestromen zijn gedetailleerd in kaart gebracht en worden voortdurend onder de loep genomen. Het voorkomen van energieverspilling heeft bij alle medewerkers volle aandacht. Energie besparen is meer dan alleen geld verdienen.

DAF Trucks: saving energy is more than just saving money DAF Trucks has been checking the production process for years for possible ways to make it more efficient and economical with energy. As with quality and efficiency, it is a never ending race. There is always room for further improvement. All the production processes and energy flows have been charted in detail, and are constantly inspected. Preventing wasting energy has the full attention of all staff. Saving energy is more than just saving money.

36


37

technische universiteit eindhoven

Technische Universiteit Eindhoven: met de Campus als ‘living lab’ naar energieneutraal De Technische Universiteit Eindhoven heeft een hoge maar realistische ambitie: in 2030 voor 50% zelfvoorzienend zijn in energie en het restverbruik compenseren. Om dit te realiseren is de campus van de TU/e een ‘living lab’: de oplossingen van morgen worden vandaag in de praktijk gebracht. De warmtekoudeopslag en de proefopstelling van een innovatieve windturbine zijn daar voorbeelden van.

Eindhoven Technical University: on the way to energy neutrality with the campus as a ‘living lab’ Eindhoven Technical University has an ambitious but realistic goal: to be self-sufficient for 50% of its energy and to compensate the remaining consumption, by 2030. In order to achieve this, the campus functions as a ‘living lab’: tomorrow’s solutions are being put into practice today. Examples of this are the thermal storage unit and the pilot of an innovative wind turbine.

38


39

philips Philips: duurzaam innoveren Philips heeft zich ten doel gesteld om het leven van drie miljard mensen te verbeteren in 2025, door de wereld duurzamer en gezonder te maken. Gezond leven met producten en diensten die zo min mogelijk beslag leggen op natuurlijke grondstoffen en ecosystemen. Hiervoor zijn nieuwe technologieën; producten en verdienmodellen – kortom innovaties – de sleutel. Philips investeert twee miljard euro om producten gemiddeld 50% zuiniger te maken en materiaalkringlopen te leren sluiten.

Philips: innovating sustainably Philips has set itself the goal of improving the lives of three million people by 2025, by making the world healthier and more sustainable: health products and services which have a minimum effect on natural raw materials and ecosystems. New technologies in products and business models- in other words innovations- are the key. Until 2005, Philips is investing two million euros in making products on average 50% more economical with energy, and in learning to achieve cradle-to-cradle recycling.

40


41

essent Essent: samen naar duurzame energie Essent speelt een belangrijke rol in de overstap naar duurzame energie. Deze energieproducent en -leverancier ontwikkelt zich tot kennisleider in het onafhankelijk worden van fossiele brandstoffen en levert lokale, innovatieve oplossingen. In Eindhoven is Essent betrokken bij de warmtedistributie van de biomassacentrale op Meerhoven en bij de uitbreiding en verduurzaming van de warmtenetten op onder andere Strijp-S.

Energy Company Essent: together on the road to sustainable energy Essent plays an important part in the switch to sustainable energy. This producer and supplier of energy has grown to become a leading knowledge on independence from relying on fossil fuels, in supplying local, innovative solutions. In Eindhoven, Essent is involved in the heat distribution at the biomass power station at Meerhoven district, and by the expansion and making sustainable of the heating networks at, among others, Strijp-S district.

42


43

woningcorporaties Woningcorporaties: samenwerken met TNS De woningcorporaties hebben gezamenlijk de helft van de Eindhovense woningen in bezit. Door stijgende energieprijzen en de daarmee samenhangende stijging van de woonlasten vinden zij het energievraagstuk steeds belangrijker. Intensieve samenwerking aan de hand van ‘The Natural Step’ (TNS) heeft in 2012 geleid tot afspraken in het kader van ‘Duurzaam Wonen in Eindhoven’. Voor het energievraagstuk betekent dit: energiebesparende maatregelen, duurzame energie opwekken en bewustwording en draagvlak creëren bij hun huurders.

Housing associations: working together with TNS Half of the homes in Eindhoven are owned by the housing associations. Energy issues have become increasingly important to them in the light of rising energy prices and the subsequent rise in the cost of living. A comprehensive collaboration using ‘The Natural Step’(TNS) method resulted in 2012 in a series of agreements bundled together in ‘Sustainable Living in Eindhoven’. For energy issues, this means taking energy-saving measures, producing sustainable energy, and creating a consciousness and a broad support with their tenants. 44


45

Meerhoven: bio-energiecentrale In de wijk Meerhoven, ten westen van Eindhoven, zijn 3450 woningen en 20 winkels voor de energievoorziening aangesloten op een bio-energiecentrale. Als brandstof wordt jaarlijks 18.000 ton houtchips gebruikt. Vooralsnog komt een groot deel hiervan uit de omliggende gemeenten. Op termijn zullen wij hiervoor houtchips van snoeihout uit particuliere tuinen en openbare plantsoenen gebruiken.

Meerhoven district: BioEnergy power station In the Meerhoven district, to the west of Eindhoven, 3,450 homes and 20 shops have been connected to a BioEnergy power station for their energy supply. Eighteen thousand tonne of woodchips are used as fuel annually. For the present, a large part of this comes from the surrounding municipalities. For the long term woodchips made from pruned wood from the gardens of private homes and from public gardens will be used.

meerhoven 46


47

christiaan huygens college Christiaan Huygens College: de school van morgen Met de oplevering van het Christiaan Huygens College in augustus 2010 is de standaard voor morgen gezet. Het gebouw heeft respect voor de gebouwgebruiker, respect voor de omgeving en voor de generatie van morgen. Door slimme gebouwconstructie in combinatie met integrale energietoepassingen, is het gebouw in staat voldoende energie te produceren voor zichzelf en de naastgelegen sportcomplex.

Christiaan Huygens College: the school of the future The standard for the future was set when the new Christiaan Huygens College building was completed in August 2010, incorporating respect for user, surroundings and tomorrow’s generation alike. The clever construction combined with integrated energy applications means that the building is capable of producing sufficient energy for itself and the nearby sports facilities.

48


49

meer informatie

50

Meer informatie Wilt u een duurzame organisatie zijn, bijdragen aan Eindhoven Energieneutraal, onderzoeken wat er mogelijk is, of u bent op zoek naar partijen om mee samen te werken? Neem contact op met:

More information Would you like to be a sustainable organization, contribute to the Energy Neutral goals of Eindhoven, to research the possibilities or you are looking for third parties for collaboration? Contact:

Coördinatiepunt Duurzame Energie gemeente Eindhoven  [email protected]  14 040

Coordination Centre for Sustainable Energy  [email protected]  14 040

Achtergrondinformatie bij deze uitgave: www.eindhoven.nl/energieneutraal

Detailed information about this publication: www.eindhoven.nl/energieneutraal

Over duurzaamheid binnen de gemeente en het toepassen van de The Natural Step toepast: www.eindhoven.nl/duurzaamheid

About how Eindhoven Council applied The Natural Step: www.eindhoven.nl/duurzaamheid

Over The Natural Step-methode: www.thenaturalstep.org

About The Natural Step Method in general: www.thenaturalstep.org

Deze publicatie van de gemeente Eindhoven geeft informatie over de ambitie Eindhoven Energieneutraal. Over elk onderwerp van deze uitgave is gedetailleerde informatie beschikbaar. Deze kunt u vinden in de digitale doorklikversie van dit boekje op www.eindhoven.nl/energieneutraal.

This Eindhoven Council publication offers information about the plans for Energy Neutral Eindhoven. Detailed information is available on every subject dealt with in this publication, and can be found in the digital click-through version at www.eindhoven.nl/energieneutraal.


51

‘Eindhoven Energieneutraal’ is tot stand gekomen in samenwerking met ‘Eindhoven Energy Neutral’ was realised in cooperation with: Bureau Bouwhulp AgentschapNL Technische Univeristeit Eindhoven Q-Energy Rockwool Philips Endinet HetEnergieBureau Trudo Domein Scheuten Solar Bicore/ Waterstofnet Teus van Eck Energie en Milieu Brainport Development Kuijpers SRE Milieudienst

Wageningen Universiteit Brabantse Milieufederatie Strukton Woonbedrijf Provincie Noord-Brabant Energyville Brainport Development Goudappel Coffeng Van Gansewinkel Alliander Wageningen University & Research centre Gemeente ’s-Hertogenbosch Wooninc. ZRi B.V. Duurzame Installatie Architecten

Colofon Copyright © 2013 gemeente Eindhoven Tekst/ Text:

HetEnergieBureau

Eindredactie/ Editing: Alfredo Verboom Wim Schaefer Fotografie/ Photography: Verse Beeldwaren Vormgeving/Design: gemeente Eindhoven, afdeling Communicatie eigen Media & Studio Dit is een uitgave van de gemeente Eindhoven. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, door middel van druk, fotokopieën, geautomatiseerde gegevensbestanden of op welke andere wijze ook zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. This is an Eindhoven Council publication. It is not permitted to reproduce any part of it by printing, photocopying, computerised data files or by any other method without previous written permission from the publisher.

Dit boekje is gedrukt op FSC Mix Credit, certificering CU-COC-804134B. This booklet was printed on FSC Mix Credit, certificering CU-COC-804134B. 52


53

Deze publicatie van de gemeente Eindhoven geeft informatie over de ambitie Eindhoven Energieneutraal. Over elk onderwerp van deze uitgave is gedetailleerde informatie beschikbaar. Deze kunt u vinden in de digitale doorklikversie van dit boekje op www.eindhoven.nl/energieneutraal. 54

This Eindhoven Council publication offers information about the plans for Energy Neutral Eindhoven. Detailed information is available on every subject dealt with in this publication, and can be found in the digital click-through version at www.eindhoven.nl/energieneutraal.


55

eindhoven energieneutraal

Recommend Documents