Energiemanagementplan Attero ten behoeve van de CO2-Prestatieladder Eis 3.B.2
Versie 1, december 2013
ons kenmerk datum pagina
Inhoudsopgave 1
Energiebeleid .................................................................................... 3
2
Energiemanagement ............................................................................ 4
3
Ambitie en reductiedoelstelling ............................................................. 4
BIJLAGE 1: Factsheet CO2 prestatieladder Attero status 31-12-2013 .............................. 6
2 van 6
ons kenmerk datum pagina
3 van 6
Inleiding De CO2-Prestatieladder is een instrument om bedrijven die deelnemen aan aanbestedingen te stimuleren tot CO2-bewust handelen in de eigen bedrijfsvoering en bij de uitvoering van projecten. Het gaat daarbij met name om energiebesparing, het efficiënt gebruik maken van materialen en het gebruik van duurzame energie. Attero BV, verder weergegeven als Attero, heeft in 2012 besloten het CO2-Bewust Certificaat niveau 3 te willen behalen. Dit Energiemanagementplan geeft inzicht in de daarbij behorende ambities en reductiedoelstellingen van Attero. Tevens geeft het de verbinding aan met NEN-ISO 50001. Dit document geeft aan hoe Attero energiemanagement heeft georganiseerd.
1
Energiebeleid Energiebesparing en energiemanagement is al jarenlang een vast onderdeel in de bedrijfsontwikkeling van Attero. Sinds de verzelfstandiging in 2009, toen Attero opvolger werd van Essent Milieu, is een operational excellence programma ingezet om de efficiency van de verschillende bedrijfsonderdelen te vergroten. Onder de vlag van het zogenaamde Koploperproject is sindsdien een groot aantal energiebesparende maatregelen getroffen. Daarnaast wordt in het kader van de milieuwetgeving (Wet Milieubeheer, MJA3) gevraagd om periodiek besparingsonderzoeken uit te voeren en maatregelen te treffen. Op verschillende locaties zijn dergelijke onderzoeken uitgevoerd (Bergen op Zoom 2009, Haps 2008, Landgraaf 2009, Montfort 2011, Tilburg 2010, Haaksbergen 2012, Wilp 2013). Op concernniveau is gewerkt aan generieke maatregelen om energieverbruik terug te dringen. Voorbeelden zijn de introductie van Het Nieuwe Werken, het vergroenen van het interne elektriciteitsverbruik (vanaf 2012), aanschaf van energiezuinige koffie-automaten (2013) en vergroening van de leaseregeling. Naast maatregelen gericht op energiebesparing, richt Attero zich in belangrijke mate op de productie van hernieuwbare energie uit afval. De verwerkingslocaties in Moerdijk en Wijster leveren een groot aandeel aan de totale elektriciteitsproductie door afvalenergiecentrales. Attero legt zich verder toe op de levering van duurzame warmte. Recente voorbeelden zijn investeringen in Odiliapeel (bio-energie-centrale gevoegd met vaste biomassa) en levering van warmte aan het Energie Transitiepark Midden Drenthe. Uit organisch afval wordt naast compost, dat als waardevolle bodemverbeteraar wordt ingezet, ook energie teruggewonnen in de vorm van biogas. Attero beschikt thans over 6 vergistingsinstallaties waar dit proces plaatsvindt. Voor vergroening van het eigen elektriciteitsverbruik wordt gebruik gemaakt van de GvO’s die Attero zelf in bezit heeft door de productie van hernieuwbare energie in zijn afvalenergiecentrales. Ieder jaar wordt vastgesteld hoe groot het elektriciteitsverbruik was, en welk percentage daarvan als groene stroom mag worden beschouwd. Het aandeel grijze stroom wordt vervolgens achteraf door Attero zelf vergroend door eigen GvO’s op de rekening van Certiq te cancellen De leaseregeling van Attero is in 2013 aangepast. Aan de aanpassing lag mede de wens van Attero ten grondslag om de leaseregeling te vergroenen, en zodoende een bijdrage te leveren aan de Attero kernwaarde duurzaamheid. In de nieuwe regeling zijn elektrische- en aardgasauto’s een reguliere keuzemogelijkheid, naast hybride auto’s die al in de oude regeling waren opgenomen. Tevens is een maximale CO2-uitstoot per leasecategorie vastgesteld. In de oude regeling werden alleen eisen gesteld aan het energielabel. Tegelijkertijd is focus gelegd op het zgn. Nieuwe Werken waarbij intensief gebruik gemaakt van video- en telefoonoverleg.
ons kenmerk datum pagina
2
4 van 6
Energiemanagement Attero beschikt over een gecertificeerd systeem voor ISO 9001/14001 en OHSAS 18001. Het uitgangspunt van de beheersing van de certificering conform de CO2-prestatieladder is dat taken en verantwoordelijkheden ook hiervoor in het managementsysteem zijn vastgelegd. In het managementsysteem is daartoe een procedure en procesbeschrijving opgesteld waarin taken en verantwoordelijkheden zijn vastgelegd. Dit proces sluit aan bij de eisen uit NEN-ISO 50001 voor wat betreft vastlegging van managementverantwoordelijkheden van de directie en de directievertegenwoordiger. In het proces, dat onder de verantwoording valt van de senior energiemanager bij Attero, is bovendien een mechanisme ingebouwd voor een Plan – Do – Check – Act-systeem (PDCA) voor continue verbetering. Door de procedure te koppelen aan het ISO managementsysteem, wordt het tevens een vast onderdeel van de procedure voor interne audits. Het proces ziet er in hoofdlijnen als volgt uit: 1. De directie van Attero stelt de ambities en reductiedoelstellingen vast; 2. De vestigingen (verwerkingslocaties) leveren informatie over de reductiemaatregelen die per vestiging zijn gepland of gerealiseerd; 3. Informatie over vestigingsoverstijgende maatregelen wordt teruggekoppeld door de afdelingen HR en Finance&Control; 4. De afdeling Energiemanangement is verantwoordelijk voor de halfjaarlijkse monitoring en rapportage van het energieverbruik, CO2-emissies en getroffen reductiemaatregelen. Het rapport bevat tevens een evaluatie van de gerealiseerde reductie, en kan eventueel vergezeld gaan van een advies aan de directie om bijsturing te verrichten. In deze werkwijze zit het principe van de Demingcirkel (plan-do-act-check) verwerkt; 5. De afdeling Communicatie is verantwoordelijk voor interne en externe communicatie met betrekking tot de CO2-Prestatieladder; 6. De terugkoppeling over keteninitiatieven vindt plaats, onder verantwoordelijkheid van de afdeling Energiemanagement, door de medewerkers bij Attero die hierbij betrokken zijn. Deze initiatieven kunnen op meerdere plekken in de organisatie worden geïnitieerd. Er is dan ook geen specifieke aanwijzing van functies die hiervoor verantwoordelijk zijn.
3
Ambitie en reductiedoelstelling In 2011 heeft Attero de ambitie uitgesproken om in 2015 klimaatneutraal te opereren. Dat wil zeggen dat de emissies die Attero veroorzaakt in scope 1, 2 en 3 van de CO2-Footprint minimaal worden gecompenseerd door de potentieel vermeden emissies die kunnen optreden door het leveren van secundaire grondstoffen en energie. Hiermee brengt Attero tot uitdrukking dat een bijdrage wordt geleverd aan terugdringing van grondstofschaarste en aan CO2-reductie door het terugbrengen van duurzame materialen in de economische kringloop. Ten behoeve van de CO2-Prestatieladder is een extra ambitie geformuleerd. De CO2 ambitie en reductiedoelstelling van Attero is gebaseerd op het basisjaar 2012. Reductiedoelstelling Attero De directie van Attero heeft zich uitgesproken voor een gemiddelde jaarlijkse energie- en CO2reductie van 1,5% per ton verwerkt afval ten opzichte van het basisjaar 2012. De doelstelling is generiek voor geheel Attero. Per vestiging kunnen uiteenlopende doelstellingen ontstaan als gevolg van (verschillen in) haalbaarheid, relevantie en reeds in het verleden behaalde reducties. De doelstelling heeft betrekking op alle niet-procesgebonden emissies die optreden in scope 1 en 2.
ons kenmerk datum pagina
5 van 6
De reductie wordt vastgesteld als voortschrijdend 5-jarig gemiddelde ten opzichte van het basisjaar 2012. Hiermee benadrukt Attero dat er sprake moet zijn van voortdurende verbetering. Anderzijds zijn in verleden, dus voor 2012, besluiten die tot een forse reductie hebben geleid van CO2-emissies. Dit effect is zelfs in 2013 nog waar te nemen (zie bijlage 1). Het is niet realistisch om te verwachten dat reductiepercentages van deze omvang ook in de toekomst behaald kunnen worden. Procesemissies zijn veruit de grootste bron van CO2 emissies in scope 1 en 2 binnen Attero. Meer dan 90% van de emissies kunnen worden bestempeld als procesgebonden emissies. Het betreft hier emissies die direct in relatie staan met onze verwerkingsactiviteiten, met name afvalverbranding van restafval en compostering en vergisting van organisch afval. Bovendien emitteren stortplaatsen broeikasgassen als gevolg van in het verleden gestorte afvalstoffen. Het is niet of nauwelijks mogelijk om deze procesemissies te reduceren. Allereerst heeft Attero geen invloed op de precieze aard van het afval dat wij ontvangen. Voor de CO2-Footprint is de verhouding tussen biogene en fossiele materialen in het afval van belang, en juist deze verhouding verschuift als gevolg van ingezette beleidsmaatregelen (bijv. invoering van gescheiden inzameling van huishoudelijk kunststofafval). Afvalverwerkers zelf kunnen niet sturen op preventieve maatregelen om de emissies te verlagen. De verwerkers hebben in principe wel technologische mogelijkheden om de emissies aan de achterkant te bestrijden (bijv. door afvang en opslag van CO2) maar deze maatregelen zijn naast omstreden ook bijzonder kostbaar. Daarom kiest Attero ervoor beleid te voeren op de directe en indirecte emissies die wel tot de beïnvloedingssfeer van ons bedrijf vallen. De reductiedoelstelling heeft dus betrekking op de CO2-emissies die samenhangen met het gebruik van diesel, aardgas, (grijze) elektriciteit en andere energiedragers in onze verwerkingsprocessen, en op de emissies die samenhangen met transportbewegingen Met deze inspanningsverplichting geeft Attero invulling aan een gestage vermindering van zijn energieverbruik en CO2-Footprint. Door uit te gaan van een generieke doelstelling wordt tevens rekening gehouden met vestigingen die in voorgaande jaren al significante verbeteringen hebben doorgevoerd. Hier zijn beperktere mogelijkheden om tot een verdere energiereductie te komen. Alle ondernemingen onder Attero bv waarvan Attero bv een belang heeft groter dan 50% maken deel uit van de CO2-Footprint van Attero, en hebben dus te maken met de vastgestelde reductiedoelstelling. Op deze regel is echter een uitzondering gemaakt voor de PMG Milieuservices bv en Beheermaatschappij Gulbergen bv. De eerst is formeel eigenaar van het terrein waarop het kantoor in Buggenum is gevestigd. Uit hoofde van deze bv vinden echter geen operationele activiteiten plaats. De footprint van het kantoor in Buggenum is wel opgenomen in de totale Atterofootprint. De tweede uitzondering betreft de ontwikkelingsmaatschappij voor de gesloten stortplaats op deze locatie. De maatschappij heeft een landgoed en een golfbaan op deze locatie gevestigd. Vanwege de voor Attero atypische activiteiten en de geringe footprint t.o.v. de rest van Attero, wordt deze bv buiten de scope van de Attero-footprint gehouden. De ambitie van Attero is om in 2015 klimaatneutraal te opereren. Deze ambitie weerspiegelt de mogelijkheid om actief te sturen op het creëren van zoveel mogelijk vermeden emissies door het terugbrengen van secundaire grondstoffen en hernieuwbare energie in productketens.
ons kenmerk datum pagina
6 van 6
BIJLAGE 1: Factsheet CO2 prestatieladder Attero status 31-122013 tabel 1 Status niet-procesgebonden CO2-emissies 2012 (totaal Attero) Categorie Emissie (ton CO2-eq.) 2012 Scope 1 - Verbruik diesel 5.314 - Verbruik aardgas 14.908 - Overige energiedragers 2 - Airco en koeling 0 - Wagenpark (lease) 1.521 Scope 2 - Verbruik elektriciteit 55 - Zakelijke dienstreizen 253 - Zakelijke vliegreizen 37
2013 8.356 8.812 13 0 1.405 55 211 37
In 2012 hadden deze emissies samen een omvang van 22.088 ton CO2-equivalenten. Dat is omgerekend 6,33 kg per ton verwerkt afval. In 2013 is de emissie gedaald tot 5,28 kg CO2 per ton verwerkt afval (daling 16%). De belangrijkste daling komt voort uit het lagere aardgasverbruik bij de AEC Wijster maar men in 2012 is gestart met de SNCR-ombouw.
