Energieadvies Sportverenigingen KJLTC
KJLTC: Naam van de vereniging
: Kamper Juniores Lawn Tennis Club
Contactpersoon
: Ben v.d. Kolk
Adres
: Cellesbroeksweg 2a
Postcode en Plaats
: 8265 PG Kampen
Telefoon
: 038 - 33 24 196
E-mail
:
[email protected]
Branche
: Sportverenigingen
Onderzoek uitgevoerd door: Adviseur
: Frans van Dijk
Werkzaam bij
: gwbo
Adres
: Julianastraat 4
Postcode en Plaats
: 8262 DN Kampen
Telefoon
: 06 41421407
Datum onderzoek
: 21 februari 2014
Datum rapportage
: 13 maart 2014
In samenwerking met: Gemeente Kampen Burgemeester Berghuisplein 1 Postbus 5009 8260 GA Kampen T: 038-3394123 E:
[email protected] I: www.kampen.nl
Samenvatting Op 24 februari 2014 is bij uw vereniging een energiescan uitgevoerd. Deze heeft geresulteerd in dit rapport. Hiermee krijgt u een algemeen beeld van uw energiegebruik en een overzicht van maatregelen die u kunt uitvoeren om het energiegebruik te verlagen. Deze energiescan is uitgevoerd in het kader van het pilotproject verduurzaming sportverenigingen van de gemeente Kampen. Deze energiescan is uitgebreider dan de dubbele scan van de provincie Overijssel. Deze energiescan is tevens uitgevoerd binnen het Overijssels project om sportverenigingen te verduurzamen. Er is gebruik gemaakt van de algemene energiescan voor bedrijven (www.energiescanoverijssel.nl). Vergelijking met andere verenigingen Om een vergelijking te kunnen maken met andere verenigingen zijn uw elektra- en gasgebruiken gerelateerd aan het aantal (spelende) leden. In onderstaande tabel staan uw gebruik, uw gemiddelde gebruik per lid en het gemiddelde gebruik per lid van de (tot nog toe) uitgevoerde energieonderzoeken bij verenigingen in Kampen. Aantal
Totaal gebruik
Aantal leden
Gebruik/lid
Kental gebruik/lid
54.294
460
118,03
63,56
9.917
460
30,46
16,55
Elektriciteit kWh/jaar Aardgas m³/jaar Overig
Uw gebruik van aardgas is hoog. Uw verbruik van elektriciteit is erg hoog. Dit wordt vooral veroorzaakt door verlichting en verwarming van de overdekte tennishal. Besparingsmogelijkheden Om efficiënt met energie om te gaan kunt u een aantal algemene tips toepassen (de zogenaamde quick wins). Deze staan als aparte checklist genoemd in bijlage C. Specifiek vanuit de energiescan komen daar voor uw vereniging de volgende maatregelen bij: Besparing
Maatregel
Aantal Totale investering (€) (%/jaar)
TVT (jaar)
Stel een koel- en vriesplan op
1
€
0
0,28
0,00
Koppel de schrobmachine tijdig van de lader
1
€
0
0,17
0,00
28
€
280
1,12
1,06
1
€
1.000
3,95
1,07
Vervang gloeilampen kantine met LED lampen
6
€
55
0,17
1,38
Plaats een klep in de haard in de kantine Koppel 2 of 3 heaters af en verklein de gasaansluiting naar G16* Pas infraroodstralingsverwarming toe in de tennishal en kleedruimtes**
1
€
200
0,59
1,43
1
€
1.500
3,23
1,97
1
€
18.000
10,03
7,61
Pas bewegingsdetectie toe in de kleedkamers
2
€
400
0,07
23,50
Vervang halogeenspots door LED spots Stem het gebruik van veldverlichting en halverlichting op elkaar af en verklein de elektriciteitsaansluiting naar 3x80A*
Tabel 1. Belangrijkste energiebesparende maatregelen
Inhoudsopgave
1.
Inleiding ................................................................................................................................................ 5
2.
Beschrijving van het object en de energiegebruik ................................................................................ 6
3.
Energiebalansen ................................................................................................................................... 8
4.
Energiebesparingsmogelijkheden ...................................................................................................... 10
Bijlagen: Bijlage A
Overzicht kenmerken van gebouwen en installaties
Bijlage B
Maatregelenoverzichten
Bijlage C
Quick wins
1403-4
4 van 20
1. Inleiding Op 24 februari 2014 is bij uw vereniging KJLTC een energiescan uitgevoerd, welke heeft geresulteerd in dit rapport. Deze rapportage geeft u een algemeen beeld van uw energiegebruik en de maatregelen die u kunt uitvoeren om deze te verlagen. Wij hopen u met dit rapport voldoende inzicht te geven in uw huidige energiegebruik en de maatregelen die u kunt uitvoeren om dit energiegebruik te verlagen. Om de stap naar investeren te vergemakkelijken wordt in hoofdstuk 4 ingegaan op de financieringsmogelijkheden die er zijn. Deze energiescan is uitgevoerd in het kader van het pilotproject verduurzaming sportverenigingen van de gemeente Kampen. Deze energiescan is uitgebreider dan de dubbele scan van de provincie Overijssel. De volgende aspecten zijn onderzocht: Isolatie van dak, vloer en gevel Isolatie door het vervangen van transparante geveldelen (ramen) Veldverlichting Buitenverlichting Binnenverlichting Verwarmingsinstallatie Warmtapwaterinstallatie Ventilatiesystemen Gedragaspecten energieverbruik Energiecontractie Aansluitwaarden van de nutsvoorzieningen (gas- en elektriciteitaansluiting) Energieverbruik apparatuur Transportbewegingen van en naar de vereniging Mogelijkheden tot het komen tot een energieneutrale vereniging
1403-4
5 van 20
2. Beschrijving van het object en het energiegebruik Algemene informatie KJLTC is een tennisclub uit de gemeente Kampen. De tennisvereniging K.J.L.T.C. bestaat sinds 1909 en beschikt over twaalf gravelbanen waarvan tien met verlichting. Naast de buitenbanen beschikt de vereniging ook over een tennishal met vier tennisbanen en vier squashbanen. 777999 911 11 11 11 13 13 13 13 15 15 15 15 17 17 17 17 19 19 19 19 21 21 21 21 23 23 23 23 25 25 25 25 27 27 2729 27 29 29 29 31 31 31 31 33 33 33 33 35 35 3537 35 37 37 37 39 39 39 39
44 44
32 58
66 66
2384
Spo rtpa d
3376
88 88
10 10 10 10
Ja
648
12 12 12
co bC
647
14 14 14 14
ats s
646
16 16 16 16
645
41 41 41 18 18 18 18 43 43 4345 43 tra 45 45 45 20 20 20 47 20 at 47 47 47 49 49 49 49 22 51 22 22 51 51 22 51 53 53 53 53 55 55 55 24 55 24 24 24 57 57 5759 57 59 59 59 61 61 61 61 63 63 63 63 65 65 65 65 67 67 6769 67 69 69 69 71 71 71 71 73 73 73 73 75 75 75 75 77 77 77 77 79 79 7981 79 81 81 81 83 83 83 83 85 85 85 85 87 87 87 87 89 89 8991 89 91 91 91 93 93 93 93 3801 95 95 95 95 97 97 97 97 99 99 99 99 101 101 101 101 103 103 103 103 105 105 105 105 107 107 107 107 109 109 109 109 111 111 111 111 113 113 113 113 115 115 115 115 117 117 117 117 119 119 119 119 121 121 121 121 123 123 123 123 125 125 125 125 127 127 127 127 129 129 129 129
2A 2A 2A 2383 3385
tpa or Sp d
3386
Kr u id 388 e n
pa d
Figuur 1: Sportvelden HJLTC 59 59 61 61 63 63 65 65 67 67 69 69 71 71 73 73 75 75 77 77 79 79 81 81 83 83 85 85 87 87 89 91 93 3801
2384
2A 2A 2383 3385
a tp or Sp d
Figuur 2: Clubgebouw en kleedkamers KJLTC
1403-4
6 van 20
Status energiebesparing De Vereniging is nog niet actief bezig met het terugdringen van het energieverbruik. Er zijn ook geen groene ambities. Ambities De club heeft geen ambities op gebied van energiebesparing. Algemene kenmerken Kenmerk
KJLTC
Branche
Sportverenigingen
Situatie pand
Eigendom
Situatie kleedkamers
Eigendom
Situatie sportvelden
Eigendom gemeente Kampen
Bouwjaar pand
Begin jaren 90
Laatste renovatie Bruto vloeroppervlak in m
n.v.t. 2
c.a. 1100
Aantal velden
14
Aantal leden
c.a. 460
Tabel 2. Kenmerken vereniging
Aansluitingen Type
Aansluiting 3
Gas
G40 (Max 60m /h)
Elektriciteit
3x 150A
Energiegebruiken In onderstaande tabel zijn het energiegebruik en de kosten weergegeven. Deze kosten zijn de totale energiekosten inclusief btw, dus het variabele deel wat afhankelijk is van het gebruik. Dit is exclusief de vaste kosten voor de aansluiting, de levering en het transport. BTW: verenigingen kunnen de BTW niet terugvragen, in de energiekosten is ook de BTW opgenomen. Ecotax: tot en met 2012 konden verengingen 50% van de kosten van de energiebelasting terugkrijgen. Vanaf 1 januari geldt dit niet meer voor sportverenigingen.
Energiesoort Elektriciteit totaal in kWh Elektriciteit hoogtarief in kWh Elektriciteit laagtarief in kWh 3 Aardgas in m Totaal per jaar
Eenheden per jaar
Kosten per jaar (€) Prijs per eenheid (€)
54.294
8.120
0,701
38.794 15.500 9.917
7.439
0,166
15.560
Tabel 3. Energiegegevens
1403-4
7 van 20
3. Energiebalansen Met de gegevens die zijn verkregen uit het interview en de informatie die is verzameld bij het bezoek, is uw energiegebruik in kaart gebracht. In onderstaande overzichten is de verdeling van het elektriciteits- en aardgasgebruik weergegeven in tabelvorm en taartdiagram. Elektriciteitsbalans Onderdeel
Elekctriciteit kWh
Veldverlichting
23.400
Halverlichting
21.504
Verlichting squashbaan
1.604
Koelkasten/vriezers
2.258
Circulatiepompen tapwater
53
Schrobmachine
210
Verlichting
2.973
Sproeiinstallatie
368
Buitenverlichting
482
Overig
1.444
Totaal
54.294
Tabel 4. Gebruiksfuncties elektriciteit
In figuur 1 is de elektriciteitsbalans in grafische vorm weergegeven.
0% 3%
4%
Elekctriciteit kWh
1% 0% 1%
Veldverlichting
3%
Halverlichting
5%
Verlichting squashbaan 43%
Koelkasten/vriezers Circulatiepompen tapwater Schrobmachine
40%
Verlichting Sproeiinstallatie Buitenverlichting Overig
Figuur 1. Verdeling elektriciteit over de gebruiksfuncties
1403-4
8 van 20
Aardgasbalans m3 per jaar
Gebruiksfunctie Warm water
1.500
Verwarming
12.516
Tabel 5. Gebruiksfuncties aardgas
In figuur 2 is de aardgasbalans in grafische vorm weergegeven.
Gasverbruik m3 11%
Verwarming Douchewater 89%
Figuur 2. Verdeling aardgas over de gebruiksfuncties
1403-4
9 van 20
4. Energiebesparingsmogelijkheden Belangrijkste Conclusies Op basis van het boezoek op lokatie en de analyse van de verkregen gegevens zijn de volgende conclusies getrokken:
Er zijn veel te veel gasheaters aanwezig in de hal in relatie tot het gewenste klimaat. Hoerdoor is ook een veel te grote gasaansluiting aanwezig.
De elektriciteitsaansluiting is wat aan de grote kant. Het is sterk aan te bevelen gebruiksgrafieken op te vragen bij Enexis. Door verlichting van de hal en het veld op elkaar af te stemmen kan mogelijk het gecontracteerd vermogen fors naar beneden. Ook volstaat molgelijk een kleinere elektriciteitsaansluiting.
Op basis van de gegevens van uw vereniging (zie bijlage A) zijn de volgende energiebesparende maatregelen van toepassing. Besparingsoverzicht
Individuele maatregelen
Totale investering Besparing (€) (%/jaar)
Aantal
TVT (jaar)
Elektriciteit besparing (€/jaar)
Gas besparing (€/jaar)
Stel een koel- en vriesplan op
1
€
0
0,28
0,00 €
66,32 €
-
Koppel de schrobmachine tijdig van de lader
1
€
0
0,17
0,00 €
40,03 €
-
28
€
280
1,12
1,06 €
263,23 €
-
1
€
1.000
3,95
1,07 €
931 €
-
6
€
55
0,17
1,38 €
39,79 €
-
1
€
200
0,59
1,43
€
- €
140
1
€
1.500
3,23
1,97
€
- €
763
1
€
18.000
10,03
7,61 €
-1.840,44 €
4.206
2
€
400
0,07
23,50 €
17,02
€
-
€
-483
€
5.110
Vervang halogeenspots door LED spots Stem het gebruik van veldverlichting en halverlichting op elkaar af en verklein de elektriciteitsaansluiting naar 3x80A* Vervang gloeilampen kantine met LED lampen Plaats een klep in de haard in de kantine Koppel 2 of 3 heaters af en verklein de gasaansluiting naar G16* Pas infraroodstralingsverwarming toe in de tennishal en kleedruimtes** Pas bewegingsdetectie toe in de kleedkamers Totaal Totaal %
-2,05%
21,65%
Tabel 6. Geselecteerde energiebesparende maatregelen * Deze maatregelen dienen nader onderzocht te worden. Op basis van de energiescan is een reële inschatting gemaakt van de mogelijkheden. Er dient echter wel aanvullend onderzoek gedaan te worden om de werkelijke besparing in investering vast te stellen. ** Deze besparingsmogelijkheid dient nader onderzocht te worden op technische haalbaarheid.
Los van bovenstaande besparingsmogelijkheden, bestaan er ook mogelijkheden voor het plaatsen van zonne- (PV) panelen. Individuele maatregelen opwekking Aantal Plaatsen PV panelen per paneel*
1
Totale investering Besparing (€) (%/jaar) € 378,13
0,15
TVT (jaar)
Elektriciteit besparing (€/jaar)
10,73
€ 35,23
Gas besparing (€/jaar) €
Noot: Prijzen en terugverdientijden zijn gebaseerd op de huidige energiecontracten. Indien scherper wordt ingekocht, wordt de terugverdientijd langer.
1403-4
10 van 20
-
Maatregelenpakketten Op basis van de uitgevoerd energiescan zijn enkele maatregelenpakketten opgesteld, te weten:
Snelle winst Het betreft hier alle maatregelen met een terugverdientijd keiner dan 1 jaar
Verstandige keuze Het betreft hier alle maatregelen met een terugverdientijd kleiner dan 5 jaar
Ambitie Het betreft hier alle maatregelen met een terugverdientijd kleiner dan 10 jaar
Bij deze maatregelenpakketen zijn de verschillende maatregelen gecombineerd doorgerekend, waardoor een realistisch beeld ontstaat. Omdat sommige maatregelen elkaar beïnvloeden kan de besparing in de maatregelenpaketten lager uitvallen dan de individuele maatregelen bij elkaar opgeteld. Totale investering Besparing (€) (%/jaar)
Snelle winst Aantal
TVT (jaar)
Elektriciteit besparing (€/jaar)
Gas besparing (€/jaar)
Stel een koel- en vriesplan op
1
€
0
0,28
0,00
€
66 €
-
Koppel de schrobmachine tijdig van de lader Totaal
1
€
0
0,17
0,00
€
40 €
-
€
106 €
-
Totaal % 0,45%
0,00%
385 kg
0 kg
Elektriciteit besparing (€/jaar)
Gas besparing (€/jaar)
CO2 besparing Resterende energiekosten
€
23.493
Totale investering Besparing (€) (%/jaar)
Verstandige keuze Aantal
TVT (jaar)
Stel een koel- en vriesplan op
1
€
0
0,28
0,00 €
66 €
-
Koppel de schrobmachine tijdig van de lader
1
€
0
0,17
0,00 €
40 €
-
Vervang halogeenspots door LED spots Stem het gebruik van veldverlichting en halverlichting op elkaar af en verklein de elektriciteitsaansluiting naar 3x80A* Vervang gloeilampen kantine met LED lampen
28
€
280
1,12
1,06 €
263 €
-
1
€
1.000
3,95
1,07 €
931 €
-
6
€
55
0,17
1,38 €
40 €
-
Plaats een klep in de haard in de kantine Koppel 2 of 3 heaters af en verklein de gasaansluiting naar G16*
1
€
200
0,59
1,43
€
- €
140
1
€
1.500
3,23
1,97
€
- €
763
€
1.340 €
903
Totaal Totaal % 5,68%
3,83%
1481 kg
352 kg
CO2 besparing Resterende energiekosten
1403-4
€
21.356
11 van 20
Totale investering Besparing (€) (%/jaar)
Ambitie Aantal
TVT (jaar)
Elektriciteit besparing (€/jaar)
Gas besparing (€/jaar)
Stel een koel- en vriesplan op
1
€
0
0,28
0,00
€
66
€
-
Koppel de schrobmachine tijdig van de lader
1
€
0
0,17
0,00
€
40
€
-
28
€
280
1,12
1,06
€
263
€
-
1
€
1.000
3,95
1,07 €
931
€
-
6
€
55
0,17
1,38
39
€
-
1
€
200
0,59
1,43
€
- €
140
1
€
1.500
3,23
1,97
€
- €
763
1
€
18.000
10,03
7,61
€
1.840 €
4.206
2
€
400
0,07
23,50
€
17 €
-
482,97 €
5.110
Vervang halogeenspots door LED spots Stem het gebruik van veldverlichting en halverlichting op elkaar af en verklein de elektriciteitsaansluiting naar 3x80A* Vervang gloeilampen kantine met LED lampen Plaats een klep in de haard in de kantine Koppel 2 of 3 heaters af en verklein de gasaansluiting naar G16* Pas infraroodstralingsverwarming toe in de tennishal en kleedruimtes** Pas bewegingsdetectie toe in de kleedkamers
€
€
Totaal Totaal %
-2,05%
21,65%
-5117 kg
10912 kg
CO2 besparing in kg per jaar Resterende energiekosten €
18.973
Energieneutraal Als maatregelenpakket "ambitie" is gerealiseerd, is het energieverbuik fors gereduceerd. Echter is het ook mogelijk om de vereniging energieneutraal te maken. Hiervoor zijn de volgende maatregelen aan te bevelen:
Energieneutraal
Totale investering Besparing (€) (%/jaar)
Aantal
TVT (jaar)
Elektriciteit besparing (€/jaar)
Gas besparing (€/jaar)
Lucht-water warmtepomp + boiler 1
€
41.000
1,92
90,60
443
€
167.418
37,97
18,69
€
-5.183
€
5.636
ZonPV panelen* € 8.959
CO2 besparing in kg per jaar 56452 kg
13756 kg
Resterende energiekosten € 9.561 * Noot: Er is c.a. 900 m2 nuttig dakoppervlak beschikbaar. Er is echter c.a. maar 709 m2 dakoppervlak benodigd om genoeg PV panelen te kunnen plaatsen om energieneutraal te kunnen worden. Er is dus voldoende dakoppervlak beschikbaar Omdat het een grootverbruikaansluiting betreft mag er niet gesaldeerd worden.
1403-4
12 van 20
Transportbewegingen Naast energieverbruik van de gebouwen en het terrein, bestaat er ook energieverbruik van transportbewegingen van en naar de vereniging. De transportbewegingen van Isala '96 zijn als volgt: Transportbewegingen*
Aantal per jaar
Kilometers (jaar)
Benzine verbruik (liter/jaar)
Diezel verbruik (liter/jaar)
CO2 Uitstoot (kg/jaar)
6000
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
n.v.t.
6000
36000
1.608
660
5.564
225
22500
1.005
413
3.478
Eigen leden op de fiets Eigen leden met de auto Bezoekers met de auto
Totaal
CO2 uitstoot in kg per jaar totaal 9.042 CO2 uitstoot in kg per jaar per lid 20 *Voor bovenstaande berekeningen is gebruik gemaakt van het maatwerkrapport van het CBS "brandstofverbruik en CO2-uitstoot van personenauto's, 2011".
Samenvatting
kg CO2
kg CO2 per lid Energiekosten
Energiekosten Investering per lid Investering per lid
Huidig Na uitvoeren pakket "snelle winst" Na uitvoeren pakket "verstandige keuze" Na uitvoeren pakket "ambitie" Na uitvoeren pakket "energieneutraal" Huidig door transportbewegingen
1403-4
57.244,56
143
€
23.600
€
51,30
€
-
€
-
56.859,70
142
€
23.493
€
51,07
€
-
€
-
55.411,14
139
€
21.356
€
46,43
€
1.535
€
3,34
51.449,56
129
€
18.973
€
41,25
€
21.435
€
46,60
-
-
€
9.561
€
20,78
€
229.853
€
499,68
9.042,30
23
13 van 20
Maatregelen De maatregelen zijn in bijlage B nader uitgewerkt. Per geadviseerde maatregel is informatie opgenomen zodat u zich een beeld kunt vormen van de aspecten die een rol spelen bij de uitvoering van de maatregel. Met dit overzicht kunt u beoordelen of de maatregelen direct kunnen worden uitgevoerd of moeten worden ingepast in natuurlijke vervangmomenten zoals een restyling of verbouwing. Bijlage C geeft de quick wins aan: maatregelen die weinig tot niets kosten en vooral met energiebewustzijn te maken hebben. Financieringsmogelijkheden vanuit de provincie Overijssel De provincie Overijssel voert een actief beleid om energiebesparing bij bedrijven en particulieren te stimuleren. Sportverenigingen vormen een speciale doelgroep, omdat hier de beide eerdergenoemde groepen (bewoners en werknemers) elkaar ontmoeten en succesverhalen en goede voorbeelden van energiebesparing met elkaar kunnen delen. Om sportverenigingen te stimuleren kunnen zij gebruik maken van de onderstaande regelingen die voor MKB-bedrijven gelden. Geld-terug-actie: Voor investeringen vanaf € 4.000 kunt u aan deze regeling meedoen. U krijgt 25% terug op de maatregelen die u hebt uitgevoerd naar aanleiding van een energiescan of EPA-rapport. Het maximale teruggavebedrag is € 2.500. Voor de voorwaarden verwijzen u naar www.energiescanoverijssel.nl waarna u kunt doorlinken naar de provinciale regeling. Let op: bij energiebesparing is de insteek dat het energiegebruik wordt verminderd alvorens overgegaan wordt naar duurzame opwekking van energie. Daarbij is een investering in bijvoorbeeld energiezuinige verlichting veel kosteneffectiever (met een kortere terugverdientijd) dan in maatregelen voor duurzame energie. Maatregelen voor de opwekking van duurzame energie vallen dan ook niet onder deze regeling. MKB-Energielening: Voor investeringen van € 10.000 - € 100.000 kunt u een lening met aantrekkelijke rente aanvragen. Uw aanvraag dient u in bij het subsidieloket van provincie Overijssel. Na een technische toets krijgt u bericht of uw aanvraag in aanmerking komt. Met de aanvraagformulieren die u dan ontvangt, kunt u de lening aanvragen. Maatregelen die voor deze lening in aanmerking komen, zijn de maatregelen van de EIA-lijst (zie volgende paragraaf). Ga voor meer informatie en de voorwaarden naar www.overijssel.nl en zoek op ‘MKB-Energielening’.
DISCLAIMER (versie januari 2013) Aan dit rapport kunnen geen rechten worden ontleend. MKB-Nederland heeft uiterste zorg besteed aan de betrouwbaarheid en actualiteit van dit rapport en de door de adviseur te gebruiken cijfers en berekeningen/rekenmodellen. MKB-Nederland noch de adviseur is echter verantwoordelijk voor eventuele fouten, onvolledigheden of consequenties van dit rapport. Bij vragen kunt u de auteur van dit rapport raadplegen.
1403-4
14 van 20
Bijlage A
Overzicht kenmerken van gebouwen en installaties
Verwarming Type
Vermogen (kW)
Rendement (%)
Bouwjaar
Bijzonderheden
35
HR
onbekend
Nefit Ecomline
c.a. 125kW
onbekend
onbekend
onbekend
Vermogen (kW)
Rendement (%)
Bouwjaar
Bijzonderheden
Cv-ketel
35
HR
onbekend
Nefit Ecomline
Geiser x2
20
CR
onbekend
Bosch
Cv-ketel Gasheater x4
Warmwatervoorziening Type
Ventilatie Type
Hoeveelheid
Vermogen (kW)
Bijzonderheden
Geforceerde ventilatie
Slecht
onbekend
Ventilatie hal
Geforceerde ventilatie
Matig
onbekend
Ventilatie kantine/kleedkamers
Ventilatie regelingen Type
Bijzonderheden
Geen
Keukenapparatuur Type
Bijzonderheden
Elektrisch
Koelkast x5
Elektrisch
Vriezer x3
Elektrisch
Elektrische lift
Elektrisch
Koffiezetapparaat
Elektrisch
Magnetron x2
Elektrisch
Frituurpan
Verlichting Vermogen (W)
Branduren (h)
Verlichting kantine deel 1 (halogeen)
980
2160
Verlichting toiletten
100
720
1
Verlichting kleedkamers Verlichting kantine deel 2 (halogeen) Verlichting kantine darthoek (halogeen)
216
720
1
475
960
560
192
Verlichting halletje
108
600
Type
Aantal
Bijzonderheden
1
1 1 1
Verlichting regelingen Type Geen
Bijzonderheden
Bijlage B
Maatregelenoverzicht
1
Stel een koel- en vriesplan op
Toelichting:
Door koel- en vriesapparatuur optimaal te benutten, kan een deel van de koel- vriesapparatuur uitgeschakeld worden.
Investering:
€0
Besparing per jaar:
0,28% 400 kWh (€ 66)
TVT:
0 jaar
EIA-code: Uw situatie:
2
Koppel de schrobmachine tijdig van de lader
Toelichting:
Als de schrobmachine is opgeladen, gaat het laadsysteem over in druppellading. Tijdens druppelladen wordt nog steeds stoom verbruikt. Dit verbruik is onnodig.
Investering:
€0
Besparing per jaar:
0,17 % 241 kWh (€ 40)
TVT:
0 jaar
EIA-code: Uw situatie:
3
Vervang halogeenspots door LED spots
Toelichting:
LED verlichting verbruikt aanzienlijk minder energie dan halogeenlampen. Tevens gaat een LED lamp veel langer mee dan een halogeenlamp.
Investering:
€ 280
Besparing per jaar:
1,12% 1587 kWh (€ 263)
TVT:
1,06 jaar
EIA-code: Uw situatie:
4
Toelichting:
Stem het gebruik van veldverlichting en halverlichting op elkaar af en verklein de elektriciteitsaansluiting naar 3x80A* De grootte van de elektriciteitsaansluiting is nu afgestemd op gelijktijdig gebruik van veldverlichting en halverlichting. Door veldverlichting en halverlichting op elkaar af te stemmen kan de elektriciteitsaansluiting mogelijk verkleind worden. Tevens kan het gecontracteerd vermogen gereduceerd worden. * Deze maatregel dient nader onderzocht te worden. Op basis van de energiescan is een reële inschatting gemaakt van de mogelijkheden. Er dient echter wel aanvullend onderzoek gedaan te worden om de werkelijke besparing in investering vast te stellen.
Investering:
€ 1000
Besparing per jaar:
3,95% 0 kWh (€ 931)
TVT:
1,07 jaar
EIA-code: Uw situatie:
5
Toelichting:
Pas infraroodstralingsverwarming toe in de tennishal en kleedruimtes** Stralingsverwarming werkt volgens hetzelfde principe als de zon. De stralingsverwarming verwarmt direct alle objecten in een ruimte, dus ook aanwezige personen. Met behulp van stralingspanelen wordt een directe verwarming gerealiseerd in tegenstelling tot indirecte verwarming met verhoging van de luchttemperatuur. In de praktijk blijkt dat de luchttemperatuur ongeveer 3 tot 5 graden lager kan zijn bij een gelijke gevoelswarmte. ** Deze maatregel dient nader onderzocht te worden op technische haalbaarheid.
Investering:
€ 18.000
Besparing per jaar:
10,03% 6000 m³ -11100 kWh (€ 423)
TVT:
7,61 jaar
EIA-code: Uw situatie:
6
Vervang gloeilampen kantine met LED lampen
Toelichting:
LED verlichting verbruikt aanzienlijk minder energie dan gloeilampen. Tevens gaat een LED lamp veel langer mee dan een gloeilamp.
Investering:
€ 55
Besparing per jaar:
0,17% 240 kWh (€ 39)
TVT:
1,38 jaar
EIA-code: Uw situatie:
7
Pas bewegingsdetectie toe in de kleedkamers
Toelichting:
Een bewegingsdetector zorgt ervoor dat de verlichting alleen wordt ingeschakeld, als er iemand in de ruimte aanwezig is.
Investering:
€ 400
Besparing per jaar:
0,07 % 102 kWh (€ 17)
TVT:
23,5 jaar
EIA-code: Uw situatie:
8
Plaats een klep in de haard in de kantine
Toelichting:
Door een klep te plaatsen in de schoorsteen van de kachel wordt voorkomen dat te veel warme lucht naar buiten stroomt.
Investering:
€ 200
Besparing per jaar:
0,59 % 200 m³ (€ 17)
TVT:
1,43 jaar
EIA-code: Uw situatie:
9
Koppel 2 of 3 heaters af en verklein de gasaansluiting naar G16* Er staan meer heaters opgesteld dan noodzakelijk. Dit komt doordat de heaters geplaatst zijn met de gedachte de hal tot 20 graden Celsius te verwarmen. De hal wordt echter maar tot 12 graden verwarmd. Hierdoor staan et te veel heaters en is de gasaansluiting te groot.
Toelichting:
* Deze maatregel dient nader onderzocht te worden. Op basis van de energiescan is een reële inschatting gemaakt van de mogelijkheden. Er dient echter wel aanvullend onderzoek gedaan te worden om de werkelijke besparing in investering vast te stellen.
Investering:
€ 1500
Besparing per jaar:
3,23 % 0 m³ (€ 763)
TVT: EIA-code: Uw situatie:
1,97 jaar
BIJLAGE C
Overzicht quick wins
Maatregel Algemeen Onderzoek de energiefactuur
Voer een energieonderzoek uit en stel haalbare projecten vast op het gebied van investeren en gedrag (energiebewustzijn).
Stel een energieverantwoordelijke functionaris aan
Omschrijving
Besparing
t.v.t.* jaren
Energiekosten zijn soms direct te verlagen door contractonderhandeling of gezamenlijke inkoop. Voor PV-panelen is de aansluiting van belang. Bij een aansluiting van 3x120 Amp is salderen (opgewekte elektriciteit terugleveren aan het net) soms niet mogelijk. Het is beter eerst het energiegebruik te verlagen, voordat overgegaan wordt naar duurzame energie. Energiebesparende maatregelen, zoals verlichting en isolatie, zijn daarnaast vaak kosteneffectiever dan zonnepanelen (PV). Gebruik dit onderzoek om besef van het energiegebruik te verkrijgen en vervolgstappen te plannen voor het verlagen van het energiegebruik naar bijvoorbeeld energieneutraal alvorens meteen te starten met de installatie van PV-panelen voor bijvoorbeeld een duurzame uitstraling. Door iemand verantwoordelijk te maken voor de opvolging van energiebesparende maatregelen wordt geborgd dat de maatregelen ook werkelijk worden uitgevoerd.
-
-
-
-
2-10%
-
Door logische groepen te definiëren die los van elkaar zijn te schakelen, is aparte in- en uitschakeling van verlichting en verwarming mogelijk. Voor een eerste ideevorming kan gebruik worden gemaakt van http://www.energiescanoverijssel.nl/besparingstipsvoor-ondernemers/verlichtingsscan/ Let op: berekeningen zijn gebaseerd op standaarduitgangspunten, zoals branduren en installatie. Vraag voor een specifiek advies een erkende (verlichtings)installateur. Denk bij koelingstoepassingen, waarbij temperatuurschommelingen geen probleem zijn zoals de koffie-, frisdrank- en snoepautomaat, ook bijvoorbeeld aan de pompen van de cv-installatie. Moderne cv-pompen gebruiken aanzienlijk minder energie dan oude cv-pompen. Bovendien kunnen cv-pompen tegen geringe meerkosten frequentiegeregeld worden uitgevoerd en vraaggestuurd werken. Denk aan deurrubbers, deurdrangers, PUR-schuim of kit. Gebruik leidingisolatie.
5-30%
2-5
70-90%
1-5
10-50%
1
30-70%
1-3
1-5%
<1
1-5%
<1
Dit is vooral effectief bij radiatoren tegen buitenmuren. Kijk naar de plaatsing van banken of aftimmeringen rond radiatoren. Voor verkeersruimtes is een temperatuur van 1415°C voldoende. Plaats in ruimtes die niet vaak gebruikt worden, thermostaatkranen met klokfunctie. Pas consequent nachtverlaging toe door een digitale thermostaat te gebruiken. Controleer de instelling van de thermostaat regelmatig en zorg voor een juiste instelling in weekeinden en vakanties.
1-5%
1-3
5-10%
1-10
5-30%
1-10
2%
<1
Onderhoud, vervanging, gebouw Denk bij een verbouwing na over een andere verdeling van de elektra- en verwarmingssectoren. Denk bij de vervanging van verlichting (gloeilampen, halogeen en tl) aan energiezuinige exemplaren
Plaats tijdschakelaars waar mogelijk
Vervang oude cv-pompen door A-label pompen
Zorg voor een goede kierafdichting Isoleer warmwaterleidingen Plaats radiatorfolie en zorg dat radiatoren hun warmte kunnen afgeven Plaats thermostaatkranen in verkeersruimtes
Plaats een klokschakeling op de thermostaat.
Maatregel
Omschrijving
Besparing
Zorg voor waterzijdige inregeling van de radiatoren
Dit is het instellen van de maximum doorstroming van de radiatoren en een eenmalige handeling door een erkend installateur, waarmee de maximale doorstroomopeningen van de radiatorkranen op elkaar worden afgesteld. De juiste instelling is afhankelijk van de afstand van de radiator tot de ketel. Hoe verder weg, hoe minder druk er zal zijn, en hoe groter de opening. Gebruikers kunnen de kraan nog steeds gebruiken maar de doorstroming is beperkt. Laat dit wel beoordelen door een deskundige en maak waar mogelijk de combinatie met daglichtregeling.
5-10%
t.v.t.* jaren <1
5-50%
3-10
Bij vervanging van kozijnen of glas is hr++-glas direct rendabel. Denk bij de vervanging van vloerbedekking aan een extra isolerende laag en isoleer zo nodig de kruipruimte. Door een temperatuursensor op de noordgevel wordt de watertemperatuur in de verwarmingsinstallatie afhankelijk gemaakt van de buitentemperatuur (hoe kouder het buiten is des te warmer worden de radiatoren).
5-15%
3-20
5-10%
4-8
Maak afspraken over de verlichtingsdiscipline (aan/uitzetten) en zorg dat de technische eisen van de installatie hierin zijn meegenomen. Sommige verlichting kan bijvoorbeeld niet tussendoor uitgezet worden. Werk bijvoorbeeld met posters of stickers om de aandacht hierop te vestigen.
5-20%
-
2-10%
-
Denk hierbij aan het (jaarlijks) schoonmaken van de achterzijde van koelapparatuur, het ontdooien van koelkasten (bij een ijslaag van 2 mm op het koelelement gebruikt de koelkast al 10% meer stroom), ontkalken van warmwatertoestellen. Denk ook aan magnetron, cv-installatie, printer, modem en oplaadbare telefoons. Maak eventueel gebruik van tijdschakelaars.
1-4%
-
2%
<1
Plaats aanwezigheidsdetectie voor het schakelen van verlichting in bijvoorbeeld wc’s. Isoleer glas, kozijnen, gevels, vloer en dak
Pas een weersafhankelijke regeling toe op uw cv
Gedrag Laat geen installaties onnodig aan staan
Laat geen verlichting of verwarming aan in ruimtes die niet gebruikt worden. Neem standaard activiteiten op in de schoonmaakplanning
Laat geen apparaten onnodig stand-by staan
Duurzame energie maatregelen Onderzoek de aanschaf van zonne-PV (voor elektriciteit), zonne-collectoren (voor warm water) of een houtkachel. t.v.t. = terugverdientijd
Zie ook de duurzame energiescan op http://www.energiescanoverijssel.nl/besparingstipsvoor-ondernemers/duurzame-scan/