7159 SAX_.sdl
12-09-2005
11:47
Pagina 1
Redactioneel onafhankelijk magazine van Saxion Hogescholen
Nº 1 / SEPT. 2005 / 2006
SPECIAL INTRO 2005 NEW INTERNATIONAL PAGE (11)
Knip- en jatwerk Enorme kloof tussen hogeschool en universiteit
Taekwondoka Joyce van Baaren: op school poeslief
Student open en bloot: "De paus is als een vader"
Emigrant: "Weg uit Nederlandse ratrace"
7159 SAX_.sdl
12-09-2005
11:47
Pagina 2
Inhoud Nº 1 / SEPT. 2005 / 2006
Redactioneel onafhankelijk magazine van Saxion Hogescholen
Sax is een redactioneel onafhankelijke uitgave van Saxion Hogescholen met vestigingen in
3
Warming up
4
De maand – Tsunamihulp en stationsproblematiek
5
Topsporter – Mak lammetje, maar toch een beest
7
Open en bloot – ‘Daar moet God achter zitten’
8
COVERVERHAAL – Dossier plagiaat
11
International – ‘Macandra building was a shock’
13
SPECIAL INTRO 2005
17
Faciliteiten - Hoe een schaamhaar beïnvloedt
18
Noorse professor verbaasd over kloof hbo en wo Nederland
19
Buitenlandse zaken – Arbeiten, arbeiten, arbeiten
5 11
Enschede, Deventer en Apeldoorn. Het magazine verschijnt maandelijks en wordt gratis verspreid onder ca. 18.000 studenten en 1.700 medewerkers van Saxion Hogescholen. Sax verschijnt tevens in de vorm van een online nieuwsversie via de webpagina:
13
www.sax.nu
20 Op eigen benen versus Bij pappie en mammie
18
23 Emigrant – Op zoek naar rust in Zweden 24 Afscheid – Anke Bosch komt op voor minderheden
24
Schizofreen k ben koud begonnen – in juli – en ik stond al na een paar weken op het punt om naar de psychiater te stappen. Wierp even geleden een grondige psychoanalyse op me los en de kans was groot dat de diagnose schizofrenie luidde. Oorzaak? Deze fijne kennisinstelling waar we met z’n allen studeren of werken. Want wat is in vredesnaam het karakter van Saxion en wie zijn de mensen die er studeren en werken? Ik ben er nog steeds niet uit. De persoon die de instelling wel onder een noemer kan vatten, gelieve zich te melden. Is de appetijtelijke verpleegster in opleiding het toonbeeld van Saxion of toch de informaticastudent met de vierkante oogjes? En is de medewerker van Saxion de Deventer losbol, de Enschedese bureaucraat of de Apeldoornse hotello?
I
2
Het begon me te duizelen en ik stapte pardoes in de trein naar Deventer terwijl ik die dag in Enschede zou werken. En ben toen maar direct op de sofa gaan liggen. Het devies van de shrink: zorg er binnen deze gespleten werkomgeving voor dat dit anderhalf jaar jonge magazine in elk geval één krachtig gezicht krijgt. En daar werk ik met een frisse redactie (er zijn nog vacatures!) hard aan. Niks Deventerkrant, niks Enschedemagazine, niks pr-blad van Saxion, niks student en medewerker van elkaar gescheiden. Sax wordt eigenwijs, scherp, brengt een breed scala aan onderwerpen, slaat een toon aan die iedereen prikkelt en brengt alle items zo fris dat ze je gewoon MOETEN aanspreken. Goede tips, harde kritiek, reacties op verhalen? Laat het ons weten, we zijn
september 2005
er tenslotte voor jou. Nu al geslaagd in mijn missie? Zeker niet. Ik heb niet kunnen voorkomen dat het thema ‘verschillende gezichten’ doorklinkt in dit nummer. Toptaekwondoka Joyce van Baaren is een duivel op de mat, maar een meewaaiend veertje in de collegezaal. De Deventer recordpoging was warm en droog, die in Enschede ijzig koud. Ook het begrip student heeft meerdere persoonlijkheden: Remco de Medeiros zweert al zeven jaar bij het leven tussen bierkratten, pizzadozen en huisgenoten, terwijl Anouk Jansen geniet van het gemak bij pa en ma. Maar na dit nummer is het afgelopen. Weg met de schizofrenie, leve de eenheid! Of zoiets. Tim de Hullu, hoofdredacteur
7159 SAX_.sdl
09-09-2005
08:34
Pagina 3
Warming-up
Geld verdienen
met XTC Bezig zijn met XTC leverde de Zwolse Chemiestudent Arnold Nijhuis 1200 euro op: de Saxionprijs Deventer 2005. Hij onderzocht hoe je de buitenlucht kunt controleren op aanwezigheid van XTC-laboratoria. Een perfect hulpmiddel voor de politie. l jaren is Nederland het belangrijkste XTC-exportland ter wereld. En omdat eind vorige eeuw de productie van XTC harder steeg dan de opsporing, loopt Justitie achter en bloeit de XTC-industrie. Een fysiek gevaar voor de gebruiker, maar ook voor anderen. XTC-laboratoria bevinden zich namelijk vaak in woonwijken en door het gebruik van chemicaliën zijn de labs een direct gevaar voor hun omgeving. Om een lab binnen te vallen, heeft de politie bewijsmateriaal nodig. Dat kan door de buitenlucht te controleren op chemicaliën. En daar heeft Arnold Nijhuis bij TNO een methode voor
A
ontwikkeld. Hoe precies, dat zullen we je maar besparen, met al die scheikundige termen. De politie kan in elk geval onopvallend een monster nemen. Arnold heeft voornamelijk gewonnen door de maatschappelijke relevantie van zijn project. Bewuste keuze? "Niet zozeer. Ik kon kiezen uit nog een project met dezelfde techniek, maar vond dit leuker." De methode is bij een politielab, maar nog niet in de praktijk toegepast. Waarom niet? "Je zult begrijpen dat de politie niet graag allerlei mensen bij zo’n soort plaats delict wil rond hebben lopen. Waarschijnlijk gaan de collega’s die doorgaan met het project
Ook in Enschede behaalde een student van de wel praktijkmetingen doen." De jury was laaiend enthousiast over zijn project, Arnold zelf is erg nuchter. Bijvoorbeeld over toepassing in de praktijk: "Als zou blijken dat de methode in de praktijk echt werkt denk ik dat er een kans is dat hij ook gebruikt gaat worden. Het moet dan natuurlijk wel een voordeel opleveren ten opzichte van de nu gebruikte methodes. Ik heb daar niet zoveel inzicht in. Dat zou je beter aan een opsporingsambtenaar van de politie
academie LED de eerste prijs. Lennart van Luijk uit Gieten won met een vertrouwelijk onderzoek over diagnostiek aan turbinemeters.
Wereldnieuws: Asjemenou!
WC-reclame wekt kooplust Reclames op het toilet in kroegen, disco’s en restaurants zijn leuk om te zien. Bovendien doet ‘plee-reclame’ geen afbreuk aan het merk, vindt meer dan de helft van de jongeren in de leeftijd van 16 tot 34 jaar.
e wc-reclame bereikt 28 procent van deze jongeren. Dat blijkt uit een onderzoek van Intomart in opdracht van media-exploitant Altermedia.
D
Bijna 80 procent van de 21.000 ondervraagden heeft aangegeven bereid te zijn meer informatie te verzamelen over een product of dienst van een reclame die ze hebben gezien op het toilet. Ruim de helft, 57 procent van de ondervraagden, is bereid het product meteen te kopen en 55 procent wil een nabijgelegen winkel of showroom bezoeken voor meer informatie. De jonge toiletbezoeker is minder bereid een telefoonnummer op de reclameposter te bellen of te sms’en. Veertig procent wil best bellen voor meer informatie, maar daadwerkelijk telefonisch iets bestellen wil maar tien procent.
september 2005
3
kunnen vragen. In 2001 is de nota ‘samenspannen tegen XTC’ van kracht geworden. Dit betekent dat de regering veel geld vrijmaakt om de XTCproductie in Nederland aan te pakken. Blijkbaar ziet de regering er dus een noodzaak in. Ik denk niet dat door de methode van TNO ineens het probleem verholpen wordt. Hooguit wordt het werk van de politie een klein stukje makkelijker gemaakt. Het is dus maar een klein stukje van een groot geheel."
7159 SAX_.sdl
12-09-2005
11:47
Pagina 4
De maand
Saxion zet gezondheidscentrum op in tsunamigebied gedoneerd voor een multifunctioneel gezondheidscentrum in Sadras, dat door Saxion, Mediant, KOGS en Madras Christian College wordt opgezet. Het vorige centrum is door de zeebeving verwoest. Naar ver-
Samen met Mediant (geestelijke gezondheidszorg) gaat Saxion Hogescholen een gezondheidscentrum opzetten in Sadras, een vissersdorpje in ZuidoostIndia. Het centrum wordt een ‘multipurpose community centre’ voor onder meer gezondheidszorg, social work, traumacare en scholing. Vooralsnog stort alleen de opleiding Social Work zich op het project, maar als het aan het International Office ligt, worden veel meer academies bij het project betrokken. Na de wereldramp op Tweede Kerstdag hebben we aan partnerinstellingen in het tsunamigebied de open vraag gesteld wat Saxion voor die regio’s kon betekenen", vertelt Chris van den Borne, directeur International Office. "De instellingen, zoals de University of Madras, hadden zelf weinig schade. Humanitaire hulp was er op dat moment genoeg. Saxion besloot haar sterke kant beschikbaar te stellen: expertise bij hulpverlening. Een aansluiting bij projecten van KOGS, een organisatie voor onder-
“
vrijwilligers af naar Sadras om traumahulp op te zetten, waaronder oudSaxion-studente Beate Busscher, die vijf maanden zal blijven. Na de kerst zal weer een afvaardiging van Social Work-studenten naar het gebied gaan.
‘Bij dit project kunnen meer academies betrokken worden’
steuning van sociaal zwakkeren, waar Saxion al langer mee samenwerkte, lag voor de hand. Het afgelopen jaar hebben vijf studenten van de masteropleiding Social Work zich gericht op verschillende sociale projecten voor tsunami-slachtoffers. Zo hebben studenten meegeholpen de kwaliteit van schoolkeukens te verbeteren. Tot op heden is met Social Work alleen de academie Mens & Maatschappij actief in het getroffen gebied. Maar een nieuw project biedt kansen: Twente voor Azië heeft 60.000 euro
wachting wordt het centrum in het voorjaar van 2006 in gebruik genomen. Mediant en Saxion gaan naar India met een eigen budget van in totaal 33.000 euro. In oktober reizen drie
Van den Borne: "Ook andere academies kunnen een zinvolle bijdrage leveren, bijvoorbeeld via stages en afstudeeropdrachten." Hij denkt daarbij aan ROB, Gezondheidszorg of HTRO.
voor de zomer. "Het zijn twee deuren, die elk uit twee delen bestaan. Ze werken supersnel. Binnen vier seconde nadat een bus is gepasseerd zijn ze dicht. De rest van de doorgang wordt met een hekwerk afgesloten." Roy en Ardan die net door de tunnel onder Randstad lopen, hebben de hekken in de week van de HOI wel zien staan. "Belachelijke vertoning, we zijn toch geen vee dat je zomaar even achter de hekken kunt drijven. Het was een soort van labyrint waarbij je uiteindelijk weer tegen een hek aanliep, waar je dan overheen moest klimmen. En dan natuurlijk weer oppas-
sen voor die bussen die hier meestal wel erg hard om de hoek komen sjezen." Van speedgates blijkt geen sprake meer, de hekken waren te vroeg neergezet en zijn een onderdeel van een nieuwe proef: er komt een gele streep op het wegdek, begeleid met hekken. Loendersloot: ”Een aanbevolen route. Niet de allerkortste, maar wel gegarandeerd veilig.” De gemeente probeert het drie maanden uit. Slaagt de proef, dan komt er wellicht een ‘parcours’ omrand met luxere hekken en veel groen. Dat zou de gemeente ongeveer vijftigduizend euro kosten.
Over het
lijntje lopen Niets lijkt te gek om studenten die op het Stationsplein van Enschede arriveren de stuipen op het lijf te jagen. Je OV-kaart is nog net goed genoeg om van pakweg Aalten of Vriezenveen naar de voordeur van Saxion te reizen. Maar daarmee houdt de klantvriendelijkheid van Connexxion dan ook meteen helemaal op. "Die mafkees van een buschauffeur reed me zowat van de sokken", vloekt Karin die net uit de bus uit Denekamp is gestapt. Je mag hier ook niet schuin oversteken op dit plein", weet Irene haar te vertellen. Ook zij kan nog maar net opzij springen voor de aanstormende bus. Maar als tweedejaars Saxion-studente is zij al op de hoogte van de soap die zich al meer dan een jaar afspeelt rondom het als ‘ínnovatief’ aangeprezen busstation van ‘Enschede Centraal’. Iedere dag arriveren daar duizenden studenten met de bus – en een stukje verderop met de trein. Zij stappen uit en nemen natuurlijk de kortste weg naar de hogeschool. Dat is net zo logisch als gevaarlijk, want deze kortste weg loopt dwars over het plein waar ook bussen af en aan rijden. En daar ergeren buschauffeurs zich blauw aan de risico’s
“
die ze lopen om ongelukken te veroorzaken. Dus peinzen verkeersdeskundigen van de gemeente Enschede zich al maanden knopen in hun hersens om met de ultieme oplossing voor het veiligheidsprobleem van Connexxion én Saxion-studenten te komen. Een voetbrug over de Parkweg moest er komen, waarna de kortste weg naar Saxion via de achteringang zou komen te liggen. "Komt niks van in", mopperde FBDbaas Wichers Schreur van Saxion. "Wij hebben onze fraaie hoofdingang niet voor niets richting het centrum van de stad gebouwd." "Dan plaatsen we ‘speedgates’ onder de doorgang van het Randstadgebouw", opperde verkeerskundige Loendersloot van de gemeente
4
september 2005
7159 SAX_.sdl
09-09-2005
08:46
Pagina 5
De topsporter
Op school een mak lammetje,
op de mat een beest Schizofreen mag je haar niet noemen, maar in Joyce van Baaren schuilen twee types. In haar klas Fysiotherapie is ze stil en meegaand, als toptaekwondoka gaat ze tot het gaatje en geeft het haar een kick om anderen pijn te doen. Afgelopen zomer won ze in de klasse tot 64 kilogram brons op de Universiade, Olympische Spelen voor studenten. "Als tegenstandsters niet tegen pijn kunnen, dan moeten ze maar gaan dammen."
p 22 augustus kwam Joyce terug van de Universiade in Izmir, ze heeft er nu net een trainingskamp in Venezuela opzitten en van 6 tot 9 oktober probeert ze Europees kampioen te worden in Riga. De 20-jarige taekwondoka geniet van haar leven als globetrotter, maar handig is het niet altijd. Door het trainen in Zuid-Amerika miste ze de herkansingen. "Ik heb überhaupt veel gemist. Fysiotherapie (een opleiding met ongeveer dertig topsporters, red.) bestaat voor zestig procent uit praktijkonderwijs, dat kan ik door trainingen en wedstrijden niet
O
‘Leren kan ik altijd nog, sporten niet’ altijd volgen. Ik heb nu 53 punten van de zestig, dus ik doe het aardig, maar door de vele praktijk zijn topsport en Fysiotherapie lastig te combineren. Er zijn heel veel groepsopdrachten. Eigenlijk zouden er alternatieve individuele opdrachten moeten zijn voor topsporters. Nu red ik het door veel begrip van mijn medestudenten. Het is zelfs wel eens voorgekomen dat mijn naam onder een opdracht stond waar ik praktisch niets voor had gedaan. Maar ja, gehaald is gehaald." Een stuk fanatieker praat Joyce over haar passie: taekwondo, een Koreaanse vechtsport waarbij je met trappen de romp of het hoofd van je tegenstander moet raken. Als Joyce terugblikt op de Universiade krijgt ze vuur in haar ogen.
"Ik had gewoon goud moeten winnen. Ik begon heel goed met winst op de vice-kampioen, maar in de halve finale verloor ik van een Koreaanse. Die partij ging gelijkop, maar in de sudden death had ik twee punten van de scheidsrechter moeten krijgen. Vervolgens werd ik half geraakt en verloor ik de partij. Ach, Koreanen worden om de een of andere reden altijd door scheidsrechters bevoordeeld." Niet dat ze niet genoten heeft. "Namens Nederland kwamen we met dertien sporters, waaronder vier taekwondoka. Je zit met tienduizend studenten in zo’n Olympisch dorp, hartstikke gezellig en veel geklooi. Water van het balkon gooien, dat soort acties." En brons is toch een leuke aanvulling op al een indrukwekkende erelijst: meerdere malen Nederlands kampioen junioren en senioren, Europees kampioen junioren, brons op het EK senioren en bij de beste zestien op het WK. Haar doel is Europees en Wereldkampioen worden en afhankelijk van de keuzes van de bondscoach gaat ze naar de Olympische Spelen 2008 in Peking. In gesprek met Sax oogt Joyce rustig. Dit lijkt geen meid die anderen op de mat te lijf gaat. Schijn bedriegt. Ze leeft voor haar sport en heeft er alles voor over. Een paar weken voor de Universiade kreeg ze een botvliesontsteking, waardoor ze nog steeds last heeft van haar rug en arm. "Ik geef niet op. Als het nou heel erg was geweest wel, maar volgens de fysio was er niets kapot. En het gaat goed." Joyce is hard voor haarzelf én tegenstandsters. "Het geeft gewoon een kick als je iemand vol raakt en pijn doet. Ik heb zelf ook wel eens sterretjes gezien. Daar merk
september 2005
5
je in de wedstrijd niets van, dan zit je vol van adrenaline. De pijn komt achteraf." Pardon, een kick krijgen van mensen pijn doen? "In een wedstrijd wel, ja. En als tegenstandsters daar niet tegenkunnen, dan moeten ze maar op dammen gaan." De Hengelose traint elke dag anderhalf uur en verblijft veel weekenden op sportcentrum Papendal. Taekwondo
van de wereld en leer heel veel mensen kennen. Ik moet er niet aan denken om alleen student met een bijbaantje te zijn en de sport te missen. Ik kan niet stilzitten en moet overal de beste in zijn." Ook in fysiotherapie? "Dat is iets anders. School heeft op dit moment geen prioriteit." Ze blijven frappant, die twee persoonlijkheden. Haar docent kent een andere Joyce dan haar trainer. Joyce haalt de schouders op.
Taekwondoka Joyce van Baaren pakt brons op studentenspelen is haar leven. Haar vriend Thijs Oude Luttikhuis is toptaekwondoka en haar vrienden doen aan taekwondo. Mist ze het studentenleven dan niet? "Nee. Ik krijg er zo veel voor terug. Zie veel
"Op dit moment is sport gewoon veel belangrijker. Mocht het nodig zijn om langer over mijn opleiding te doen, dan doe ik dat. Leren kan ik altijd nog, sporten niet." Tim de Hullu
7159 SAX_.sdl
09-09-2005
08:46
Pagina 6
WASAUTOMATENVERHUUR “TWENTE” HUURPRIJZEN v/a € 10 p/mnd
SPECIAAL VOOR STUDENTEN
DENKEN ZOALS HIJ EN TOCH VOOR INLICHTINGEN BEL:
053 - 434 02 22
L
GOED VERDIENEN! Ben jij?
Wil jij? • Een uitdagende baan? • Op straat werven voor goede doelen? • In een leuk team door heel NL werken? • En… goed verdienen?
• • • •
Communicatief Flexibel Gemotiveerd Prestatiegericht
Wij zoeken Echte doorzetters! Ben jij dat? Bel dan: 0346-210040 w w w. W e r k e n A l s W e r v e r. n l
7159 SAX_.sdl
12-09-2005
11:48
Pagina 7
Open en bloot In de rubriek Open en bloot: de mens achter de student of medewerker. In deel 1: Monique Rozeman (18), tweedejaars studente International Business and Languages gelooft in God en ging afgelopen zomer naar de katholieke Wereldjongerendagen in Keulen.
In 2000 was ik met mijn ouders op vakantie in Rome. Daar waren op dat moment de Wereldjongerendagen voor katholieke jongeren. Dat vond ik zo indrukwekkend dat ik besloot er de volgende keer bij te willen zijn. Toen ik dan ook een oproep in ons parochieblaadje las voor deelname aan de Wereldjongerendagen in Keulen heb ik me meteen samen met een vriendin opgegeven. Met een groep van tien mensen uit Twente zijn we eerst naar het verzamelpunt van bisdom Utrecht vertrokken. Daar hadden we een voorprogramma met een mis en een gezellige avond. We ontmoetten Canadezen met wie het onmiddellijk klikte. Heel bijzonder. Toen wij de volgende dag naar Wuppertal vertrokken en de Canadezen naar Düsseldorf was dat echt een dramatisch afscheid.
“
Wonder In Wuppertal sliepen we in een sporthal en hebben we onder andere een megagrote mis in een stadion bijgewoond. Om samen met zoveel mensen je geloof te delen is heel bijzonder. Het is net alsof je één grote familie bent. Maar het hoogtepunt van de week was natuurlijk de mis van paus Benedictus XVI op het Marienfeld in Keulen. Daar kwamen we de dag voor de mis al aan en hebben we met duizenden overnacht. Qua comfort was het even afzien, want bijvoorbeeld douches waren daar natuurlijk niet. Maar bij een pelgrimstocht horen nou eenmaal tegenslagen. Én kleine wonderen. De dag van de mis hing er steeds een dreigende lucht, alsof het elk moment kon gaan regenen. Maar
‘Daar moet God wel achter zitten’
volgen. Ik vind ook dat een vader conservatief moet zijn, voor je eigen bestwil. Het geloof is voor mij een grote steun, een begeleiding door mijn hele leven, een richting. Hoe mijn klasgenoten zullen reageren als ze horen dat ik in Keulen ben
toen de paus het veld opkwam brak ineens de zon door. Daar moet God wel achter zitten! Conservatieve vader De paus is voor mij een soort vader, iemand die mij leidt om het geloof te
Aldus Steven -Column ‘TheKing’ Is er iemand aanspreekbaar?", zei de gek. Nee, niemand was aanspreekbaar in de propvolle bus van Apeldoorn naar Deventer met verhitte, gestrande treinreizigers. Even daarvoor was de man ingestapt, gekleed in een nette pantalon met daarboven een evenzo keurige blouse. Gepensioneerd, maar goed vermogend, zo deed zijn verschij-
“
hij de passagiers die ongemakkelijk wegdoken in een Spits of Metro. ‘The King’ was zonder bestemming. "Ik zie wel waar ik uitkom", deelde hij de passagiers mede, wetend dat iedereen indachtig naar hem luistert én hem tegelijkertijd negeert. "Ik merk dat sommige personen in deze bus enige moeite hebben zich in het publiek te manifesteren", constateerde hij droogjes. ‘The King’ legde zo in één zin de sociale teloorgang van onze samenleving bloot, daar in die godvergeten bus. Want, is het werkelijk zo sociaal wenselijk dat we elkaar in het openbaar vervoer krampachtig negeren? Niets rijmt meer. We foeteren op Talpa, maar toch zijn we De Mol dankbaar voor het opsluiten van onverlaten in een
ning voorkomen. Kortom, niets aan het handje zou je zeggen. Nou ja, niets? Hadden wij burgers niet ooit afgesproken dat we elkaar in de publieke ruimte met rust laten, niet zomaar aanschieten voor ‘een praatje’? Vragen van hoe kom ik van A naar B, die zijn oké. "Lekker weertje, hè?", kan net nog. Maar ouwehoeren over zaken die er echt toe doen, die bewaar je maar voor thuis, zo is ons burgers met de paplepel ingegoten. Niet gehinderd door het uitblijven van interactie vervolgde de oude baas zijn verhaal. In het Nederlands, Engels en Frans, waarbij hij het aanhalen van de grote filosofen niet schuwde. Napoleon is zijn held, en zelf doet hij daar niet voor onder. "I’m the King!", verzekerde
september 2005
7
geweest? Ik denk dat ze het niet van mij verwachten. Op school heb ik het ook niet veel over mijn geloof en dat vind ik eigenlijk wel prima. Geloof en onderwijs staan voor mij los van elkaar. Een school is er om te leren.” Tekst en foto: Mariska van der Meer
Steven de Jong, student Milieutechnologie Saxion Deventer commerciële kijkdoos. We zijn maanden in diepe rouw en ontsteltenis om de moord op één dorpsgek, terwijl iedereen een hekel aan hem had én iedereen hem las. We stemmen op politici die ‘zeggen wat ze denken en doen wat ze zeggen’, maar niemand kwam er vooruit dat hij in professor Pim een ‘Kale Verlosser’ ontwaarde. "Vrijheid van meningsuiting is een kernwaarde waar onze vrije samenleving op gestoeld is", praten we elkaar na. De treurige paradox is alleen dat we juist van de waarden die we zo hoog achten, zo min mogelijk gebruik maken. Het ‘publieke debat’ leeft niet onder het publiek. En ‘The King’? Die noemen we geestesziek, of zit er misschien bij ons juist een steekje los?
7159 SAX_.sdl
12-09-2005
11:49
Pagina 8
Achtergrond
‘Knippen en plakken, dat zouden Plagiaat voor beginners Het valt tegenwoordig niet mee om onopvallend plagiaat te plegen. Er is steeds meer aandacht voor. Waar moet je rekening mee houden, als je je docenten wilt misleiden? r bestaan verschillende definities van plagiaat, maar wij hebben het hier over jatwerk, knippen & plakken, overtikken, internetmisbruik, oplichterij, kortom: je eigen naam boven een stuk zetten en de bronvermelding ‘vergeten’. Volgens een enquête van de Utrechtse stichting Onderwijs Evaluatie Rapport (OER) heeft tweederde van de universitaire studenten zich wel eens aan plagiaat bezondigd. En 7,5 procent van hen jat zelfs letterlijke tekst van internet. Jongerejaars frauderen meer dan ouderejaars. Maar de docenten zitten niet stil. Volgens OER heeft 87,3 procent wel eens een vermoeden van plagiaat. Onderhand kennen zij de zoekmachine Google en komen ze fraude steeds vaker op het spoor. Je moet ze dus een stap voor zien te blijven. Hoe zorg je ervoor dat ze je niet betrappen?
E
Tip 1: vervang een paar woorden door een synoniem Het is een eenvoudige, maar effectieve truc. Gooi de woordvolgorde van een zin hier en daar om, of gebruik een paar andere woorden. Heb het bijvoorbeeld over ‘de rechtbank’ als er ‘de rechter’ staat. Zorg wel dat de zin nog steeds klopt en pas op met de ‘zoek & vervang-functie’ van je tekstverwerker. Een rechter kan een toga dragen, een rechtbank niet. Tip 2: koop je eigen plagiaatsoftware Docenten gebruiken niet alleen Google om plagiaat op te sporen. Soms zetten ze zwaarder geschut in, zoals plagiaatsoftware. Er zijn tientallen programma’s, zoals Pl@iarism, Ephorus en Codas. Het kost wat, maar je kunt je docenten voorblijven als je ze zelf aanschaft. Hoeveel moet je nog veranderen voordat het computerprogramma niet meer aan plagiaat denkt? Een druk op de knop en je krijgt vanzelf het antwoord. Maar trek niet onnodig de beurs: lang niet alle faculteiten hebben zo’n programma in huis.
Tip 3: zoek uit hoeveel risico je loopt Op sommige faculteiten krijgen studenten die betrapt worden pas straf als ze voor de tweede keer betrapt worden. Tot die tijd kun je dus doen en laten wat je wilt. Bovendien bleek uit het Utrechtse onderzoek dat de examencommissie in minder dan een derde van de gevallen wordt ingeschakeld als je betrapt wordt. Het enige risico dat je dan nog loopt, is een zware onvoldoende en reputatieschade. Tip 4: zoek een luie docent Sommige docenten hebben de neiging om je te begeleiden bij het schrijfproces. Aan hen moet je bijvoorbeeld eerste versies laten zien. Het kost veel moeite om een goed gekopieerde tekst dusdanig te bewerken dat hij eruit ziet als een eerste versie. Dan kun je beter een andere docent zoeken. Er hoeft er maar één naïef genoeg te zijn. Tip 5: koop een essay dat niet op internet staat In de Angelsaksische wereld zijn ze al razend populair: websites waar je essays en hele afstudeerscripties kunt kopen die nergens op het internet te vinden zijn. Die teksten zijn dus immuun voor anti-plagiaatsoftware. Betaal wel pas na afloop. Volgens het gerenommeerde Britse Times Higher Education Supplement kopen veel studenten een kat in de zak. Een scriptie die een negen waard zou zijn, scoort in de praktijk vaak een stuk lager. De inhoud van de scriptie kan na een tijdje ook verouderd zijn. ‘Niet goed, geld terug’ zit er vaak niet in. Als de verkopers immoreel genoeg zijn om hun scriptie te verkopen, dan zijn ze ook immoreel genoeg om je op te lichten. Ze geven van tevoren waarschijnlijk geen inzage, uit angst dat je de scriptie dan al overneemt. Een andere optie is natuurlijk een vriend van de middelbare school strikken, die aan een andere instelling dezelfde studie volgt. Tip 6: zorg dat de tekst consequent is Wie van het betere sprokkelwerk houdt, wil wel eens vergeten om de verschillen tussen de teksten glad te strijken. Niet alleen hoort het eindresultaat in één enkel lettertype te staan, ook de manier van verwijzen naar andere teksten - dat doen de
8
auteurs die je plagieert meestal wél hoort overal op dezelfde wijze te gebeuren. Tip 7: snap de tekst die je inlevert Ook als je alle tips braaf opvolgt, kunnen docenten argwaan krijgen. De tekst kan bijvoorbeeld iets té goed zijn. Wanneer ze het plagiaat niet kunnen aantonen, gaan ze vaak op andere manieren proberen om je onderuit te halen. Ze stellen bijvoorbeeld slimme vragen. “Erg interessant wat je schrijft, maar is Kripkes interpretatie van private language daadwerkelijk identiek aan Wittgensteins eigen idee?” Dan moet je wel snappen waar het over gaat. Tip 8: zoek de schemerzone op Het is niet altijd eenvoudig om te beoordelen of iets plagiaat is en dat werkt in je voordeel. Maak gebruik van de schemerzone. Als je een lange lap tekst van een auteur letterlijk overneemt, kun je de bron tussen haakjes vermelden: (Janssen, A (1994)). Mocht de docent zich verbijsterd afvragen waarom die tekst niet tussen aanhalingstekens staat, dan zeg je met droge ogen: ik heb de bron toch vermeld? Je moet wel een heel hardvochtige examencommissie treffen als je daar niet mee wegkomt. Zie ook tip 10.
september 2005
Tip 9: plagieer geen al te oude teksten Als jouw paper voor economie plotseling oproept tot leninisties-marxistiese axie, dan snapt iedere docent dat je een tekst uit de jaren zeventig hebt overgenomen. En dit komt voor, vergis je niet. Het is ook wel begrijpelijk. Uit Canadees onderzoek is gebleken dat vooral domme studenten plagiëren. Tip 10: oefen een naïeve gelaatsuitdrukking Gewoon voor de zekerheid. Sommige docenten denken namelijk dat de studenten van nu helemaal niet beseffen dat ze plagiëren. De jongeren van tegenwoordig groeien op met internet, nietwaar? En daar is alles vrijelijk beschikbaar. In het studiehuis van de middelbare school mocht je alles kopiëren wat je maar wilde. Misbruik hun welwillendheid en hun al te grote inlevingsvermogen naar eigen goeddunken. De bonus-tip: doe het zelf Wie plagiëren te ingewikkeld of te riskant vindt, kan natuurlijk ook besluiten om zelf zijn essays, papers en scripties schrijven. Dat heeft een alleraardigste bijwerking: soms leer je er wat van. Bas Belleman (HOP)
7159 SAX_.sdl
12-09-2005
11:49
Pagina 9
Achtergrond
en meer studenten moeten doen!’ Stelling: ‘Beter goed gejat, dan slecht bedacht!’ Roy Heinneman (20) Derdejaars Commerciële Economie: “Ik denk dat iedereen wel eens plagiaat heeft gepleegd. Er wordt haast niemand voor bestraft. Docenten hebben het gewoon niet door. Maar, van 'slecht bedenken' leer je meer, want dan moet je het verslag opnieuw maken. Net zolang totdat het voldoende is.” Harvey Weder (27) Derdejaars Algemene Chemie: “Als een student in de verleiding komt om plagiaat te plegen dan gebeurt dat wanneer er te weinig tijd is om iets te bestuderen of wanneer die persoon geen zin heeft om er moeite voor te doen. Maar, stelen van collega-studenten vind ik eigenlijk een beetje beneden mijn stand.”
stonden niet te springen om uit de school te klappen, en zeker niet om iemand te verlinken. Ook niet als er een anonieme kliklijn ingesteld zou worden, laat Roel Schaap, derdejaars student Ruimtelijke Ordening en Planologie, weten. Volgens Schaap moet Saxion beter uitleggen wat plagiaat is en wat de gevolgen zijn als er plagiaat gepleegd is. Die mening deelt staatssecretaris Rutte. “Uit onderzoek blijkt dat veel studenten niet weten wanneer iets plagiaat is. Het is naar mijn mening wel de taak van het voortgezet- en hoger onderwijs om scholieren en studenten ondubbelzinnig bij te brengen hoe je dient om te gaan met bronvermelding.”. Volgens Eric Mengerink, docent in Deventer, weten studenten dondersgoed wat het is. “Beleid is, dat het verboden is! Volgens mij zijn studenten daarvan voldoende op de hoogte.”
Plagiaat op Saxion
“Plagiaat komt regelmatig voor” Mengerink zegt meerdere keren studenten betrapt te hebben op plagiaat. “Ik heb ze daar altijd mee geconfronteerd. Soms, afhankelijk van verschillende omstandigheden, liep het met een sisser af.” Ook Vermaesen geeft toe dat het “regelmatig” voorkomt, maar voegt daar aan toe dat het “een unieke mogelijkheid” is om bij de student een leermoment te bewerkstellingen. Afstudeercoördinator Gerard de Fraiture herinnert zich alleen een plagiaatincident van 20 jaar terug en vermoedt dat het bij de milieuopleidingen “niet zo speelt”. Wel, zo weet hij van collega’s, is het plegen van plagiaat vooral bij internationale studenten in zwang. “Niet verwonderlijk gezien de cultuur – van corruptie en belang van status – waaruit ze voortkomen”, redeneert hij.
Vanaf 2007 worden studenten mogelijk zwaarder bestraft op plagiaat, kondigde staatssecretaris Rutte (VVD) van Onderwijs vorige maand aan. Sax dook in de duistere wereld van plagiaat op Saxion en koppelde het terug aan de bewindsman. “Oké, plagiaat voorkom je niet met een wet, maar een hogere straf kan afschrikkend werken.” ijftien euro hebben die uitwerkingen me gekost. Een prima deal!” ‘Robert’, afgestudeerd milieukundige, wil niet met zijn eigen naam in Sax. “Kijk het waren een stuk of tien, zeer technische vragen die je thuis moest uitwerken. Daar hadden ze ons gewoon niet mee lastig mogen vallen. We hadden toch voor de afstudeerrichting beleid gekozen? Wij beleidsmensen kunnen niet rekenen.” Wat Robert wel kan is plagiëren. “Je moet bewust een paar fouten maken.” Dat heeft een docent toch ook wel door? “Haha, nee. Saxion ziet geen plagiaat.” Bij het plagiaatincident van Robert waren acht studenten betrokken. Het ging om een technisch vak - waar het ene profiel, Milieuonderzoek & -Sanering, meer affiniteit mee had dan het andere profiel, Milieubeleid & Management. De 15 euro’s hebben Robert naar eigen zeggen ‘weken werk’ bespaard. “Plagiaat loont”, memoreert de ‘veelpleger’.
V
Robert heeft er een heel moraal omheen verzonnen: “Plagiaat is het vermogen om in korte tijd een goed stuk te kunnen produceren. Daar gaat het toch om in de informatiesamenleving? Er zit een veel te negatieve lading aan dat woord. Ik erger me bijvoorbeeld aan al die gemeenteambtenaren die telkens opnieuw het wiel menen te moeten uitvinden. Knippen en plakken, dat zouden meer studenten moeten doen!” “Dom” Joris Vermaesen, coördinator stage en afstuderen, is niet gecharmeerd van Roberts praktijken. “Klakkeloos van elkaar overnemen is dom. Betaald is nog dommer.” Vermaesen kan zich de verleiding voorstellen om iets van een ander te lenen: “Bijvoorbeeld als een vak echt niet te halen valt.” De schaal waarop plagiaat voorkomt op Saxion is niet bekend. De studenten waar Sax mee sprak – op ‘Robert’ na –
september 2005
“Docent is geen detective” Hoewel Vermaesen ingeleverde stukken wel op plagiaat controleert, wil hij niet naar een “klikcultuur” op Saxion toe. “De maatschappij is al doordrenkt van wantrouwen. Ik denk dat het een kwestie van fatsoen en beroepsetiquette is om geen plagiaat te plegen. De docent
9
is geen detective maar bovenal iemand waarvan de student iets zou kunnen leren.” Dat koppelen we terug aan de staatssecretaris. Mark Rutte antwoordt dat de docent “uiteraard geen detective is” en ook dat “er geen heksenjacht wordt verlangd.” Maar wat denkt Rutte dan te bewerkstelligen met zijn wetsvoorstel om plagiaat zwaarder te sanctioneren? “Oké”, geeft hij toe, “plagiaat kun je niet voorkomen met een wet uit Den Haag, daar ben ik me terdege van bewust.” Wat Rutte met zijn plan dan wel voor ogen heeft, onthult hij tersluiks. “Een hogere straf zou wellicht afschrikkend kunnen werken.” De bewindsman gaat plagiaat zeer aan het hart. “Studeren is jezelf ontwikkelen en je een basis geven voor je verdere toekomst. Als een student zijn toevlucht neemt tot plagiaat is dat niet alleen tegen de regels, maar ook erg dom. Hoe kan iemand trots zijn op zijn diploma als dat via bedrog is vergaard?” “Voor het oprapen” We bellen ‘Robert’ nog even op. Waarom was het voor hem zo makkelijk om jarenlang plagiaat te plegen? “Vooral ouderejaars zijn mij behulpzaam geweest.”, onthult hij. “En ja, al die opdrachten die je thuis mocht uitwerken; die knip je gewoon in stukjes, verdeel je onder een aantal studenten en voeg je later weer samen.” Ook hebben de jarenlang ongewijzigde projectcasussen hem in de kaart gespeeld. “Die uitwerkingen, rapporten, liggen gewoon voor het oprapen.” Rutte erkent het probleem. “Een school of docent kan wel degelijk een bijdrage leveren. Inspirerend lesgeven en variatie.” Gerard de Fraiture vindt dat iets te kort door de bocht. “Opdrachten kunnen jaar in jaar uit identiek zijn, maar bedenk dat een ideale casus groeit. Dat daarin geïnvesteerd wordt en dat die niet zomaar vervangen kan worden.”Vermaesen zegt op één lijn te zitten met Rutte. “Ik ben het ermee eens dat docenten hun opdrachten vaak slimmer kunnen opstellen.” Steven de Jong
7159 SAX_.sdl
09-09-2005
08:49
Pagina 10
Wat doen zij nou bij de gemeente?
Echte professionals vinden elkaar op de goede momenten. Voor gave oplossingen en mooie resultaten. De gemeente. Werk da
t mensen raakt
afdeling handhaving gemeente Enschede | lees ons weblog
7159 SAX_.sdl
09-09-2005
08:49
Pagina 11
The first interview in the series ‘What brings you here?’: Chiko Emelda Chungu (29) from Zambia. "The Macandra building was a shock."
INTERNATIONAL There are about 400 international students and more than 1000 German students studying at Saxion. Some of them are here for a year, others stay longer. We would like to know their stories: who are they and why are they here? At the same time we would like to give them an opportunity to get to know us a little better. That’s why from now on Sax every month will include an international page.
What are you studying at Saxion? I’m here for one year to do a Master in Business Administration. I started in September 2004, I have almost finished now. I will soon be going back to Zambia. Why the Netherlands? In Zambia I was working as an economist at the Ministry of Finance and National Planning. If you want to move ahead in your career, you need more qualifications and a higher degree. There aren’t that many possibilities to do that in Zambia. I knew people who had studied in the Netherlands, so I looked it up on the internet and found this program. It’s an international program, my classmates come from all over the world: Iran, Jordan, Brazil, Vietnam, Ethiopia, Zimbabwe…
‘I survived by
staying positive’
Did you apply for a scholarship? Yes I did, at the Nuffic (Netherlands organization for international cooperation in higher education). And I was very lucky, because the first time I applied I was immediately awarded a scholarship from the NFP (Netherlands Fellowship Programme). I have friends who have tried for years to get a scholarship, so I was very happy.
EVENTS 15-18 September Enschede Music Festival (opera, classical music, theatre) Different locations downtown Enschede (mostly around the Old Market Square)
learn so much! Not just from the books and the lectures but also from the other students. It’s so interesting to hear about all these different perspectives on doing business. What do you think of the Netherlands/Enschede? The people are very friendly and almost everyone speaks English. I like Enschede very much, it’s a very quiet town. I always miss it when I go away on weekend trips.
What happened when you first got here? I went to the Macandra building, an apartment building where a lot of the international students are staying. That was a shock! It was so small, and not very clean. The next day I went to the International Office where I got a lot of information about the school and the town of Enschede. I also met other international students who helped me find my way around.
What do you miss from home? I mostly miss my fiancé. He came over for Christmas, but still it’s hard being away from each other for so long. What will you miss from here once you’re back in Zambia? The market in Enschede (every Tuesday and Saturday). There’s such a variety of food there and everything is fresh. I love fish, and you can get so many different kinds of fish. In Zambia there’s only one or two to choose from. And I really enjoyed the snow this winter,
What do think of the Master program? It’s very demanding. Usually this kind of programs lasts a year and a half or even two. We do it in one year. We work long hours every day, there’s always a deadline coming up. But I
I had never seen snow before, it was so exciting! What are your future plans? First of all, I have a wedding to plan. I’m getting married in October. I will continue to do my job at the Ministry. I won’t be promoted right away, but I expect that the qualifications I obtained here will eventually pay off some time in the future. Any advice for other international students who are starting this year at Saxion? Make the best of your stay at Macandra, adjust and stay positive. Just create your own little space there. At least you have your own bathroom. And make friends among the other international students. You can help each other and also have lots of fun together. If you have any questions or problems, go to the International Office, the people there are really friendly and helpful. Text: Mariska van der Meer Proof reading: Hannie Schipper
Web: • Atak, Enschede (club for music and culture): www.atak.nl. • Burgerweeshuis, Deventer (club for music and culture): www.burgerweeshuis.nl. • www.goenschede.nl • www.godeventer.nl
Some Dutch pointers
Starting from week 39 (26 September): cultural courses for students (also in English). A choice from the course program: drawing and painting, yoga, theatre make-up, black/white photography, salsa dancing, sculpture… Location: Vrijhof Cultuurcentrum, Twente University www.saxion.nl/extra/cultuur/enschede/ cursussen
Sanne Holland (21), (student Social and Legal Care): "Enschede is a really nice town to study and live. I’ve lived here for a year now and found lots of ways to relax and have fun. When I go out in town I usually go to the Lunatic or the Nieuwmarkt, both pubs/dancings for students. Thursday night is when most students go out. I usually have to work during the
weekends, but I know a lot of students who go to Go Planet. You can do all sorts of activities there like carting, diving and bowling or go to the movies. They have special offers like a movie and dinner for 15 Euros or you can buy a ‘sterrenticket’ to see 5 movies at a discount. You should also check out the offers at the ‘Bureau Sport & Cultuur’, located in the central hall of the school. It offers theatre performances and movie-premieres at special student rates."
A local student’s suggestions on what to do in The Netherlands.
september 2005
11
7159 SAX_.sdl
09-09-2005
7
08:49
Pagina 12
6"",Ê-/1 / Ê "É7"Ê
7/
Ê <" -Ê //
777° -"* <" °
7
7,
, 6 Ê£äÊ"/" ,ÊÓääx
Ê-/1 , -Ê ,Ê Ê
7
iivÊ iÊ «Ê ÛÀÊ `iÊ iâ`
i`ÃÊ >ÌÌiÊ Óääx°Ê iÊ ÕÌÊ iÊ ÃV
ÀÛiÊ ÌÌÊ ÇÊ ÌLiÀÊ ÓääxÊ Û>Ê `iÊ ÜiLÃÌiÊ >ë}iâ`
i`°°Ê6ÀÊÛÀ>}iÊÕÊiÊVÌ>VÌÊ«iiÊiÌÊ>Ì>\ÊäÓä{£n{ä° iÊ iâ`
i`ÃÊ >ÌÌiÊ ÃÊ iiÊ `iÀ`iiÊ Û>Ê `iÊ V>«>}iÊ >ÃÊ «Ê iâ`
i`Ê Ü>>ÀiiÊ "Ê Ê Ã>iÊ iÌÊÀÕÊÌÜÌ}ÊÀ}>Ã>ÌiÃÊ>>`>V
ÌÊÜÊÛÀ>}iÊÛÀÊ}iâ`
i`ÊÜiÀi`Ü`°Ê iÊÃÌÕ`iÀiÃÊ>>ÀÊi>Ê ÜÀ`ÌÊLi}ii`Ê`ÀÊ, ÊÞ}Ê VÌÀðÊ, ÊÞ}Ê VÌÀÃÊÃÊjjÊÛ>Ê`iÊ«>ÀÌiÀÃÊÛ>Ê`iÊV>«>}iÊ >ÃÊ«Êiâ`
i`°
7159 SAX_.sdl
09-09-2005
08:51
Pagina 13
Voor de meeste eerstejaars studenten is een intro onvergetelijk: weg van het ROC of de middelbare school, nieuwe mensen leren kennen, verliefd worden, zuipen, seks en wat al niet meer. En dit jaar liet het weer ze ook niet in de steek. Sax biedt de groentjes en andere belangstellenden een uniek bewaardocument van de intro. Met terugblikken, reportages en veel foto’s.
Deventer: mooi weer
heeft ook schaduwzijde
Organisator Patrick Kemperman blikt terug: "Ik spreek van een geslaagde intro, het gevoel is goed. Er hebben ongeveer 750 eerstejaars meegedaan, dat is volgens verwachting. We hadden er mooi weer bij, wat soms ook een nadeel bleek. De leveranciers van spelattributen kwamen dinsdags te laat wegens een lekke band. Het was dus even wachten op die spellen, waarna velen vanwege het lekkere weer het terras op doken. Door de vertraging verviel het competitie-element, maar iedereen heeft zich die middag zeker ver-
maakt. De primeur – het tentenkamp op De Worp is goed bevallen. Enige minpuntje was dat veel mensen na de eerste avond al weggingen, terwijl het de bedoeling was om twee nachten te blijven. Ik vermoed dat dit HBS-studenten waren, die ook bij mentoren konden overnachten. En je merkte dat ze het niet gewend zijn te kamperen, ze hadden een hotel verwacht. Hoogtepunt was voor mij het concert op dinsdagavond met The Sheer en Band Zonder Banaan. De muziek was erg goed en de sfeer gemoedelijk. Minder was het vrijwilligers-
Enschede: ‘Vooral
concert grandioos’ HOI-bestuurder Erwin Holtkamp: "Ik heb een erg goed gevoel overgehouden aan de HOI 2005. We hadden uiteraard het weer mee: veel mensen schreven zich ter plekke nog in, waardoor het aantal deelnemers uitkwam op 1250, iets meer dan de 1144 van vorig jaar. We hebben ook bijna alleen maar positieve reacties gekregen. Natuurlijk zijn er altijd mensen die iets aan te merken hebben, maar dat aantal is niets vergeleken bij het aantal positieve klanken." De opening was prachtig, er is nog nooit zoveel bier doorgegaan. Hetzelfde geldt voor het concert op de Oude Markt, dat we samen met het UITBureau in Enschede hebben georganiseerd. Er waren vijftienduizend men-
sen. Het bier van de horecavereniging was zelfs op, er moest extra gehaald worden. Verder vond ik de recordpoging sneeuwballengooien een absoluut hoogtepunt, ook al hebben we het wereldrecord niet verbroken. Het idee was natuurlijk schitterend, evenals de uitdaging. Natuurlijk zijn er dingen die voor verbetering vatbaar zijn, zoals de samenwerking met de academies die niet geheel vlekkeloos was. Het kan natuurlijk niet perfect zijn, daar leer je alleen maar van. Of ik dit nog eens zou willen doen? Zeker, dan zou het alleen maar gemakkelijker gaan. Nu ging er wel erg veel tijd in zitten…"
tekort. Waar we vroeger met tachtig man waren, hadden we nu in totaal 50 vrijwilligers. Voorgaande jaren werd de intro georganiseerd door de overkoepelende studentenvereniging Concursus, die wordt opgeheven. Nu Saxion de organisatie heeft overgenomen, wilden niet alle Concursus-mensen aan de intro meewerken. Maar we hebben het gered, sommigen hebben 72 uur niet geslapen. Tip voor volgend jaar: het evenementenbureau van Saxion zou de intro prima kunnen organiseren."
7159 SAX_.sdl
09-09-2005
08:51
Pagina 14
Recordpoging Deventer
Droge koek door 450 strotten Wie Deventer zegt, zegt koek. Dat weet iedereen. Daarom is het moeilijk voor te stellen dat er nog nooit een recordpoging koekhappen is gedaan in deze koekstad. Daar is tijdens de introdagen wat aan veranderd. De aankomende eerstejaars van Saxion gaan op de Brink het record koekhappen neerzetten. Een lange rij tafels staat op de Brink. Lange stukken touw met daaraan plakken Deventer koek liggen op de tafels. Helaas is het niet gelukt de koekslierten op te hangen; ze bleven maar naar beneden komen. Daarom zijn ze noodgedwongen neergelegd. Enigszins overbodig staat een bord ‘Recordpoging Koekhappen’ bij de tafels. Dat mag duidelijk zijn: zeshonderd stukken koek wachten in de volle zon om gehapt te worden. De koek wordt bijkans nog een keer gebakken, zo warm is het. Om een uur is het pas zover, dus moeten we nog even wachten. In de tussentijd is er genoeg te doen. Op de Brink wemelt het van de gekleurde Intro Tshirts. Elke opleiding heeft een ander kleurtje gekregen. De terrassen zitten vol en de DJ vult de Brink met vrolijke zomerliedjes. Bontgekleurde opblaastoestellen wachten op hun gebruikers: fierljeppen, kratklimmen, levend tafelvoetbal en bungy-rennen, het kon dinsdag op de Brink. Het oorspronkelijke idee was om een sportief zeskamp te houden. Helaas had de vrachtwagen die de opblaasattracties zou aanleveren een lekke band, daardoor arriveerden de spullen pas om elf uur in plaats van om acht uur in Deventer. Snel wordt alles neergezet en opgeblazen op de Brink, maar voor een uitgebreide competitie is te weinig tijd over. Dat is nogal frustrerend voor de organisatoren die veel tijd in de voorbereiding hebben gestoken, maar het
schijnt de eerstejaars weinig uit te maken. Vooral het fierljeppen is een succes; hard vallen is onmogelijk op de zachte kussens en wie in het water valt, is daar erg gelukkig mee. Het tafelvoetbal met echte spelers valt ook in de smaak.
Eenvoudig is het niet; er kan alleen van links naar rechts bewogen worden omdat elke speler met een gordel vastzit aan een breedtebalk. De meeverende ondergrond helpt niet mee bij het geven van de juiste voorzet. Infostands die waterpistooltjes uitdelen zijn immens populair. Water geeft de welkome afkoeling in de warme nazomerzon. Iedereen wordt natgespoten, dus ook nietsvermoedende voorbijgangers. Dan is het zover. Alle eerstejaars worden per megafoon opgeroepen om naar het midden van de Brink te komen en de gewenste koekhappositie in te nemen. Henk van Baalen, de in Deventer beroemde gids, schrijver en voor speciale echtparen ambtenaar voor de burgerlijke stand ziet als pseudo-notaris toe op een eerlijk verloop van deze koekhaprecordpoging. Debbie Verheijen van Bussink kijkt officieel toe hoe de eerste kennismaking met Deventer koek verloopt. Na het aftellen wordt er massaal gehapt. Op de knieën en met gesloten ogen, zoals het was afgesproken.
Bijna niemand eet zijn plak koek helemaal op. Dat blijkt niet nodig te zijn voor de recordpoging, een hapje is genoeg. Dat is maar goed ook, want de koek is erg uitgedroogd omdat het lang in de zon heeft gelegen. "Droog en schurend, niet te vreten, gort- en gortdroog", zijn een paar veelgehoorde reacties op de kwaliteit van de koek. "Werkelijk de smerigste koek ooit, maar het voelde erg bijzonder om met zoveel mensen aan een recordpoging mee te doen. De eerste stap naar saamhorigheid is zeker gelegd", zegt een eerstejaars jolig. Opgegeten koek of niet; de sfeer zit erin en velen zijn bereid de Deventer Koek tijdens hun studie een tweede kans te geven. Van Baalen maakt bekend dat er welgeteld 450 studenten hebben gehapt, het officieuze record staat! Begeleid door geklap en gejuich wordt het certificaat ondertekend. "Het is een officieus record, want de aanvraag bij het Guinness Book of Records hebben we helaas te laat ingediend. Zoiets moet je maanden van tevoren aangevraagd worden, in de zomermaanden gebeurde er helemaal niets met onze aanvraag", vertellen organisatoren Marjolijn en Marieke. "Het is in ieder geval een Deventer record omdat er nog niet eerder zo’n grootschalig koekhapevenement heeft plaatsgevonden. Als het aan ons ligt, wordt er volgend jaar weer een recordpoging gedaan, en dan doen we het wel helemaal officieel natuurlijk!" Sanne Blankena
7159 SAX_.sdl
09-09-2005
08:51
Pagina 15
Recordpoging Enschede Recordpoging Enschede mislukt
Sneeuwballen gooien bij 26 graden
De Nieuweling Fabian Maromgui (23), woonplaats Emmen, opleiding deeltijd PTP Deventer
Het is deze laatste dag van de HOI 2005 een van de betere dagen van de zomer. Op de campus van de Universiteit Twente vermaken ruim tweeduizend eerstejaars zich met bungy-jumpen en waterglijbanen. Ondertussen draaien de mannen van de firma Polar Snow uit Amsterdam overuren, want we gaan sneeuwballen gooien…
Om het bestaande record te breken heb je vooral veel mensen nodig. Maar om te beginnen een flink pak sneeuw. En daarvoor draaien de mannen van Polar Snow hun handen niet om. "De heren hebben gevraagd om 40 kubieke meter knisperend witte sneeuw. Kost een paar centen, maar dan heb je ook wat!", lacht de sneeuwman. "Water en stikstof, daar draait het allemaal om." Al 24 uur lang slurpt de sneeuwmachine op het kunstgrasveld van de campus tweehonderd liter water per minuut. "Daar voegen we dan zo’n zestien ton stikstof aan toe, en klaar is Kees. Twee enorme bulten goede ‘plaksneeuw’ waar de studenten straks hun gang mee mogen gaan." Het loopt tegen vier uur en bij voorzitter Ewout Lap van het HOI-bestuur loopt de spanning op. "Nee, die sneeuw blijft wel liggen", zegt hij geruststellend. "Wel 24 uur hebben de heren van Polar Snow me verzekerd. Nu de mensen nog. Het bestaande record in het Guinnes Book of World Records staat op iets meer dan 3000 sneeuwballengooiers. Wij gaan voor 3100 ballengooiers. Daarmee pakken we
het record dat op naam staat van studenten uit de USA, uit Wauconda Illinois als ik het goed heb." Dan is het uur van de waarheid aangebroken. Bij gebrek aan voldoende volume uit zijn megafoon om de toegestroomde massa toe te spreken, rent Saxion-bestuurder Wim Boomkamp maar naar de berg sneeuw, kneedt professioneel een ijzig balletje en werpt hem richting zijn kersverse collega van de UT Anne Flierman. Boomkamp zoekt dekking en het feest kan beginnen! Honderden sneeuwballen flitsen door de lucht. De meest stoere werpers met hun gekleurde introshirts rukken op naar de overkant. Meer voorzichtig kruipen in de achterste linies mensen onder meegebrachte paraplu’s. Want de ballen zijn hard vandaag, zo in de zon. "Je hebt meteen een ijsbal als je begint te kneden", gilt Jelle die zo te zien een
Meteen naar huis na ‘t praatje
flinke sneeuwbal tegen zijn oog heeft gekregen en bij de EHBO te rade gaat. In de sneeuwarena gaat het gelukkig beter. "Dit is cool, dit is gaaf." En daar verdwijnt weer een salvo sneeuwballen de lucht in die witte parabolen beschrijven boven de felgroene kunstgrasmat. "De mat gaat er morgen uit, en wordt vernieuwd", weet sportbaas Hidskes van de UT. Na een half uur melden de notarissen van KienhuisHoving zich bij de organisatie. "We komen er een paar tekort", klinkt het eufemistisch. De teller is blijven steken op 2365 deelnemers. "Da’s toch maar mooi ruim duizend man meer dan vorig jaar bij het wereldrecord kussenvechten", blijft Ewout Lap enthousiast. "En zeg nu eerlijk, dit was toch een prachtige intro-stunt, sneeuwballen gooien in de zon?" Harry van Stratum
Vooropleiding: (Sprint) Havo, niet afgemaakt. "Jeetje, het is voor mij nu al een hectische intro. Ik kom net pas terug van vakantie en ik hoorde zojuist dat ik diezelfde morgen nog een toelatingstest moest doen. Ik heb nog net vrij kunnen krijgen van mijn werk, anders zou ik een probleem hebben. Doordat ik mijn Havo diploma niet heb gehaald, hoop ik met de 21-jaars regeling te worden toegelaten, maar ik denk dat ik de test wel gehaald heb en volgende week gewoon kan beginnen. Dit is niet de eerste keer dat ik in Deventer ben, ik heb namelijk een vriend hier in Deventer wonen. Ik weet nog dat hier ergens een heel mooi parkje moet zijn. Het is de eerste keer dat ik hier op school ben, het ziet er tot nu toe wel oké uit. En de opleiding lijkt me ook erg interessant en breed. Ik wilde eigenlijk eerst naar Groningen, maar daar hebben ze deze opleiding niet en Enschede heeft een heel slechte verbinding met Emmen. Dan maar Deventer. Zo kan ik tenminste dadelijk meteen naar huis gaan na ‘t praatje.”
7159 SAX_.sdl
12-09-2005
11:50
Pagina 16
Reportage Tentenkamp
Koude
maar vredige nacht in de uiterwaarden
De IJssel stroomt vredig in de stralende ochtendzon, vogels zingen. Op een sappig groen grasveld staan negen groene legertenten. Camping de Worp ligt er idyllisch bij deze dinsdagmorgen. Het lijkt er uitgestorven. Wie beter oplet, ziet dat de tenten dampen.
Niemand zal vermoeden dat 140 eerstejaars slapen op dit schone terrein. Geen stem te horen, iedereen slaapt nog. Nergens ligt afval, het gras is nauwelijks vertapt. Het introkamp van Saxion Deventer lijkt rustig te verlopen. Hier en daar komt iemand uit zijn tent. Slome hoofden met warrige haren sjokken door het natte gras en wachten in de rij voor de douche. Dikke slaapogen in de Deventer uiterwaarden. De douche is blijkbaar onmisbaar om de afgelopen nacht weg te spoelen; bijna iedereen maakt er gebruik van. Gisteravond was het wel gezellig in de stad. Gewapend met een stepje kreeg elke aankomende student de kans om Deventer te leren kennen, in Brink 21 was genoeg tijd voor elkaar. Rond half vijf ’s ochtends werden de laatste mensen met de auto opgehaald uit de stad. Om half zes werd het pas stil op het terrein. Meer dan vier uur hebben die mensen dus niet geslapen. Hoe krijgen ze het dan voor elkaar om fris te zijn? "Schijn bedriegt", zegt Maaike. "Ik ben helemaal niet fris. Make-up doet echt wonderen!" Veel mensen hebben het rustig gehouden de eerste avond. Op de camping was geen drinken te krijgen, en omdat het
koud was gingen de meesten op tijd naar bed. Door de kou was het moeilijk om in slaap te vallen, ondanks een slaapzak. Iemand had helemaal geen slaapzak meegenomen; hij heeft dus niet geslapen en zit wat stijfjes op de bank. Naar huis De nachtelijke kou is de reden dat zoveel eerstejaars naar huis gaan na de eerste nacht, ook al is er voor twee nachten betaald. De condensdruppels die van het tentdak naar beneden vielen konden maar weinig mensen bekoren. Niet iedereen heeft het rustig gehouden, blijkt tijdens de wekronde. De meeste mensen werden uit zichzelf wakker maar sommigen hebben de zware stem van Martijn nodig om de nieuwe introdag te beginnen. Voor hen is ontwaken een zware opgave. Speciaal voor deze mensen ligt een enorme doos aspirines uitnodigend op de picknicktafel. Sigaretten en water helpen mee. Voor koffie moeten ze naar Saxion, waar een brunch wacht. Wie te laat is voor de brunch, kan voor een alternatief ontbijt naar de Brink. Daar begint het koekhappen om één uur. Sanne Blankena
De Nieuweling Lobke Beijen (17), woonplaats Beltrum, opleiding MWD Enschede
‘Saxion is lekker schoon’
Enschede is lekker dichtbij en da’s dus makkelijk reizen, motiveert Lobke haar keuze voor de studie maatschappelijk werk en dienstverlening bij Saxion. Beltrum ligt inderdaad ‘om de hoek’, maar er is meer dat haar naar de hoofdstad van Twente trok. ‘In de Achterhoek heeft Enschede als studentenstad een goede naam. Ik had er al veel over gehoord en ik ben hier ook al eens wezen stappen met mijn vrienden uit havo-5. Vooral Aspen Valley is gaaf, leuke mensen en goede muziek. Voorlopig ga ik eerst maar eens op en neer met de bus. Dat is goed te doen en ik kan zo ook mijn bijbaan in Beltrum aanhouden. Misschien dat ik in de loop van m’n studie hier op kamers ga wonen. Ik zie wel. Los van de gezellige stad heb ik bewust voor Saxion gekozen. Bij een informatie-avond en bij Open Dagen heb ik een goede indruk van de hogeschool gekregen. Dat beviel me prima. Een goede sfeer, overal informatiepunten en goede plekken waar je wat kunt eten. Dat sprak me wel aan. En lekker schoon! Dat vind ik ook heel belangrijk. En de plannen voor de komende tijd? Ik probeer alles in een keer te halen, en toch een gezellig tijd te hebben. Dat lijkt me een mooi doel’.
7159 SAX_.sdl
09-09-2005
08:54
Pagina 17
Faciliteiten
Medewerker over FB: klantenservice top, schoonmaak kan beter
Facilitair bedrijf verrast door
hoog rapportcijfer ver het merendeel van de producten en diensten is het gros van de 635 deelnemers in Apeldoorn, Deventer en Enschede meer dan tevreden. Dan praat je over klantenservice, telefooncentrale, huismeesters, beveiliging, repro en postkamer. Voor huisvesting en schoonmaak is nog werk aan de winkel: over de huisvesting is 56 procent tevreden of zeer tevreden en 33 procent ontevreden of zeer ontevreden, bij schoonmaak is die verhouding 50/45. De onvrede over de huisvesting zit ‘m in te krappe ruimten en een onprettig
O
maken." En over de schoonmaak: "Dat heeft te maken met beleving. De schoonmaak wordt door controleinstantie NIC met een 8,2 gewaardeerd. Hier worden toiletten twee keer per dag schoongemaakt en kantoorruimtes één keer. Als iemand ook maar één schaamhaar op het toilet ziet, is een negatieve mening al gevormd." Neemt niet weg dat schoonmaak en huisvesting op het verbeterpuntenlijstje van FB staan, net als het feit dat 29 procent van de klanten onbekend is met de producten en diensten van FB en dat 31 procent
"Als je het als facilitair bedrijf heel goed doet, haal je nog een zesje. Daarom had ik niet verwacht dat we zo positief beoordeeld zouden worden door onze klanten", vertelt Hans Wichers Schreur, directeur facilitair bedrijf. Uit het eerste klanttevredenheidsonderzoek sinds de samenvoeging in 2003 blijkt dat 96 procent van de klanten het FB met voldoende of beter beoordeelt. van een deel van de ondervraagde klanten gedetailleerder onderzoeken. ‘Te weinig onderwijskennis’ Naast de enquête hebben FB-medewerkers interviews afgenomen met managementteams van alle instituten en diensten. MT-leden zijn positief over de professionalisering van het FB, de dienstverlening en bedrijfskleding van de huismeesters en de 1-loketfunctie van de klantenservice. Eén van de mindere punten is kennis van en inleven in het onderwijs. Dat ontbreekt nog wel eens binnen het FB. Oplossing volgens MT-leden: een onderwijskundige als intermediair tussen onderwijs en FB. "Onzin", zegt Wichers Schreur. "Wij zijn van mening dat wij genoeg onderwijskennis hebben. Dit hoeven we dus niet als verbeterpunt te zien." Ook het nieuwe inkoopprogramma Buy watch wordt bekritiseerd. Het zou meer werk geven dan
‘Eén schaamhaar op het toilet kan al een negatief beeld vormen’ klimaat. Die mening geldt overigens niet voor Apeldoorn. Wichers Schreur: "Als FB verlenen wij service, maar voeren we ook regels en grenzen uit. We dienen ons aan een aantal genormeerde vierkante meters te houden. Het is best lastig om onze twee rollen duidelijk te
voorheen en zou de academies opgelegd zijn. Wichers Schreur: "Dit behoeft wel verder onderzoek."
niet weet waar ze vragen kan stellen. "Een deel van die onwetendheid proberen we weg te halen door alleen nog de naam klantenservice te hanteren en niet infopunt (Enschede) of receptie", vertelt Wichers Schreur. De vier onderdelen gaat het FB in 2006 met de hulp
Saxion de markt op met gezamenlijk evenementenbureau Saxion heeft sinds kort een eigen evenementenbureau. Dat wil zeggen, de evenementenorganisatie van Apeldoorn, Deventer en Enschede is nu gebundeld. Klantenservice en de Hospitality Business School hangen achter één loket dat alle interne evenementen van Saxion – van diplomauitreiking tot congres - wil verzorgen, maar zich ook op de externe markt wil richten. owel het Facilitair Bedrijf in Deventer en Enschede als de HBS in Deventer en Apeldoorn had behoefte
Z
Voeten in aarde Sax Events heeft een jaar voorbereiding gekost, en nog zijn de mensen druk met ‘finetuning’. Erik: "Er zal een cultuurverandering moeten plaatsvinden. Bij de klantenservice zijn we bijvoorbeeld aan-
aan de bundeling in Sax Events. Gerrit Schreiber, bedrijfsleider evenementenservice HBS: "Een student HTRO, Facility Management of Hogere Hotelschool kunnen we nu ook intern een goede voorbereiding op de beroepspraktijk aanbieden, naast de praktijkervaring bij andere bedrijven. En door het grotere aanbod aan activiteiten kunnen we het aantal competenties ook uitbreiden." Klantenservice Deventer en Enschede heeft door het centrale loket veel meer overzicht op wat er gebeurt binnen de school. Erik Strijks, coördinator Klantenservice Enschede: "Ook voor de klant is het veel gemakkelijker. Hij hoeft niet meer zelf een bea-
september 2005
mer bij de huismeester, foldermateriaal bij de repro of entertainment te regelen. Wij leveren een totaalpakket." Ander voordeel is dat Sax Events voor interne opdrachtgevers goedkoper is dan anderen, door onder meer het ontbreken van BTW en zaalhuur.
even wat tijd in zitten, maar dit gaat heel veel opleveren." Concurrentie De vraag roept zich op of een onderwijsorganisatie zich wel op externe markt kan richten, aangezien het dan een concurrent wordt van het werkveld. Erik: "Nee, zo moet je dat niet zien. Het is voor andere bedrijven juist aantrekkelijk, want zij krijgen straks een nieuwe aanwas personeel die de praktijk goed kent. En we richten ons op een bepaald type evenementen. Een 25-jarig huwelijks-
‘Huwelijksfeestjes doen we echt niet’ pakkers: draaiboekje maken, uitvoeren, klaar. Maar nu moeten we ook rekening houden met onderwijsdoelstellingen. Daarnaast zal alles eenduidig moeten zijn: zo moeten we toe naar dezelfde leveranciers en dezelfde prijzen. Er gaat
17
feestje doen we echt niet. Gerrit: "Dan praat je over stadswandelingen of de animatie van een Sinterklaasweek, waarbij studenten worden ingezet. Dat zijn zulke kleine en specifieke evenementen, daar vervuil je de markt echt niet mee."
7159 SAX_.sdl
12-09-2005
11:50
Pagina 18
Nederlands onderwijs
Noorse professor in gesprek met Sax over het gespleten Nederlands hoger onderwijs
‘Niet blijven vechten,
maar keuzes maken’ "Nergens is de kloof tussen hbo en universiteit zo groot als in Nederland", verwondert Roger Abrahamsen zich in een interview met Sax. Een commissie onder leiding van de Noorse professor zette onlangs op verzoek van staatssecretaris Rutte de Nederlandse titulatuur in internationaal perspectief. Een advies in het rapport Abrahamsen: de toevoegingen ‘of arts’ en ‘of science’ moeten ook op hbo-instellingen te verkrijgen zijn. Goed nieuws voor het hbo, dat al jaren roept om die titulatuur. Niet gek dus dat Saxion hem vroeg het hogeschooljaar te openen.
brahamsen en de meesten van zijn commissieleden kenden het Nederlands onderwijssysteem nauwelijks. "Maar beter ook, anders heb je wellicht al vooraf een mening gevormd." Volgens hem is het Nederlands hoger onderwijsstelsel met geen ander land te vergelijken. "Nou, ook Oostenrijk heeft een tweedelig stelsel, maar nergens is die tweedeling zo groot als in Nederland." Bij een waardeoordeel probeert Abrahamsen eerst met het positieve te beginnen. "Aan de ene kant moet het wel een goed stelsel zijn, jullie zijn het immers gewend. Het is diep geworteld in de maatschappij." Een voorzichtig antwoord. De kritiek komt er wat vlotter uit. Logisch, want zijn commissie was ‘surprised, sometimes perplexed’ over wat ze in Nederland aantroffen. "De aansluiting van Bachelor op Master verloopt nog te stroef. Vaak moet nog een schakeljaar worden gevolgd en dat is niet conform de afspraken die
A
Europese ministers in Bologna hebben gemaakt." Abrahamsen kwam er achter dat in Nederland twee types studenten worden benoemd: de doeners en de denkers. Doeners zullen nooit denkers worden en vice versa. De Noor is daar verbaasd over en ziet dat anders. "Doen en denken gaan samen. Ik hoop toch dat ook bij Saxion wordt geleerd om te beseffen waarom je handelingen verricht. Waarom moet ik een patiënt op deze manier behandelen, waarom wordt een constructie op die manier gebouwd? " De kloof tussen hbo en universiteit heeft volgens hem meerdere oorzaken. Zo volgt 30 procent van de hoger opgeleiden een universitaire studie, een laag aantal vergeleken met andere landen. Dat zou kunnen inhouden dat aan de poorten van Nederlandse universiteiten strenger wordt geselecteerd. Andere oorzaken zijn de geringe ontwikkeling van toe-
18
gepast onderzoek in het hbo, matige samenwerking bij toegepast onderzoek tussen hbo en het regionale bedrijfsleven als en de moeilijke doorstroom van hbo naar wo. Abrahamsen hamert vooral op toegepast onderzoek. Zijn commissie stond versteld van het feit dat slechts 2% van het totale budget van hbo-instellingen wordt uitgegeven aan toegepast onderzoek. De ontwikkeling is er, lectoraten worden ingezet of uitgebreid, maar het is nog gering, volgens de Noor. "De noodzaak van toegepast onderzoek wordt niet breed gedragen in jullie land. Vertegenwoordigers van kleine en grote bedrijven wisten bijvoorbeeld niet dat ze voordeel kunnen halen uit samenwerking in toegepast onderzoek met hbo-instellingen." Met meer toegepast onderzoek moet volgens Abrahamsen de kloof tussen theorie en praktijk in het hoger onderwijs worden geslecht. De commissie Abrahamsen stelt dan ook een stelsel voor, waarin toegepast onderzoek een belangrijke rol speelt. Hbo-studenten hebben de mogelijkheid de titeltoevoegingen ‘of art’ en ‘of science’ te voeren, met daarachter een specialisme, zoals ‘in music’ of ‘in fine arts’. In het systeem is het mogelijk om zonder schakeljaar van een Bacheloropleiding te switchen naar een Masteropleiding. Een dergelijke titel is alleen mogelijk als de hboopleiding zich nadrukkelijk met toegepast onderwijs bezighoudt. "Waarom? Omdat het docenten en studenten de mogelijkheid geef om hun theoretische achtergrond in de praktijk uit te voeren. Door onderzoeksmethoden en een wetenschappelijke manier van
september 2005
problemen benaderen, is goed voor innovatie in jullie land." Abrahamsen heeft nog nauwelijks iets gehoord over de ontvangst van zijn rapport. Hij dacht na zijn onderzoek nooit meer in Nederland te komen. Dat het stuk goed ontvangen is, doet hem goed. "Ik wil niet zeggen dat al onze adviezen perse overgenomen moeten worden. Het ‘gevecht’ over de titulatuur heeft verstoord waar het echt om gaat: focussen op de kwaliteit van het onderwijs. Dus moet je vroeg of laat een keuze maken welke kant je op gaat. Kiezen voor het stelsel dat wij voorstellen lijkt een slimme zet. This could function." Tim de Hullu / HOP
Positieve reacties op plannen Staatssecretaris Rutte heeft Abrahamsens rapport ‘Bridging the gap between theory and practice’ inmiddels met de koepelorganisaties besproken. Dit najaar zal hij in een brief aan de Tweede Kamer zijn plannen voorstellen. Tot die tijd wil Rutte niets zeggen over of en welke adviezen hij meeneemt of verwerpt. De VSNU (universiteiten) en de HBO-Raad zijn positief over het rapport. "Wat ons betreft is het prima dat ook hogescholen ‘science’- en ‘arts’titels mogen gebruiken. Als de kwaliteit maar gegarandeerd is met goed onderzoek", zei Aly Oldersma van de VSNU vlak na het uitkomen.
7159 SAX_.sdl
12-09-2005
11:50
Pagina 19
Janine Schoeman verricht afstudeeropdracht in Litouwen:
‘Corruptie speelt in dit land een
grote rol’
“Alles wat je weet, en dan tien stappen terug.” Het klinkt als een aanwijzing voor een zoek-de-schat-tocht, maar het is een uitspraak van Janine Schoeman (22) over haar ervaringen in een psychiatrisch ziekenhuis in Vilnius, hoofdstad van Litouwen. Aan haar de taak een advies te schrijven over het efficiënter organiseren van de facilitaire dienst. Niet eenvoudig als je nagaat dat inkrimping van personeel uit den boze is, dat uitbesteding eigenlijk geen optie is en dat elk dubbeltje drie keer omgedraaid moet worden. Janine zet haar tanden erin, dit is wat ze wilde. “Maar ik kom mezelf wel tegen, ja.” Janine, weer even terug bij Saxion in Deventer om onder andere een gesprek met haar stagebegeleider, te hebben, vertelt: “Ik heb me eerst anderhalve maand ingewerkt bij Global Initiative on Psychiatry (GIP) in Hilversum, een stichting die zich sterk maakt voor verbetering van de psychiatrische zorg in het voormalig Oostblok. Heel veel gelezen over Litouwen. Toen ik eenmaal begonnen was met mijn werk bij psychiatrisch ziekenhuis Vasaros, viel de situatie in het ziekenhuis me enorm mee. Vanuit hygiënisch oogpunt was het eigenlijk redelijk in orde. De catering is aardig geregeld. Voeding wordt gezien als een belangrijk onderdeel van het genezingsproces, daar wordt extra geld voor vrijgemaakt omdat men het belangrijk vindt. Alleen in de organisatie van de schoonmaak zat geen enkele structuur. De schoonmaak wordt niet door externe bedrijven
het over heb. Ook begrijpt ze de kloof tussen mijn theoretische kennis vanuit de opleiding en de praktijk in Vasaros. Zij zet me vaak weer op het goede spoor. ‘Heb je daar wel aan gedacht? Ben je dat niet vergeten’, zegt ze dan. Voor mij is Vilnius een nieuwe wereld. Ik heb dan wel eerder in een land als Ghana gewerkt - weliswaar slechts drie weken, maar toch ook niet naast de deur - maar met psychiatrische patiënten had ik geen enkele ervaring.”
gedaan maar door vaste, eigen medewerkers. De reden hiervoor is dat het voor de patiënten ontzettend belangrijk is om vertrouwde gezichten te zien. Nieuwe mensen betekent (te) veel onrust. Het is niet alleen de structuur van de schoonmaak die ontbreekt, nergens is structuur. Of tenminste, die structuur wordt bewust heel vaag gehouden zodat corruptie kan plaatsvinden. Dit speelt nog een grote rol in de Litouwse samenleving. Hierdoor zijn de taken en verantwoordelijkheden ook heel onduidelijk.” Het werk valt haar niet altijd licht. “Het is een totaal andere cultuur.”
Body-language Janine heeft inmiddels drie weken achtereen in Vilnius gewerkt en gaat, na een korte periode in Nederland te zijn geweest, weer terug voor nog eens twee weken. “ Vooral in de weekenden in Vilnius ben ik mezelf tegen gekomen. De meeste mensen spreken totaal geen Engels. Alleen op straat lopen gaf me soms wel een onveilig
Steun Aan ex-Saxion-student FD Mariska Kools, die ook in het psychiatrisch ziekenhuis werkt, en de aandacht trok van Janine, heeft Janine veel steun. Janine: “Mariska weet precies waar ik
Kein Urlaub,
arbeiten! Waarom komen er eigenlijk zoveel Duitsers in Nederland studeren? Marli Kamp: ‘Het Nederlandse onderwijs staat in Duitsland goed aangeschreven. Wat men vooral waardeert is dat de praktijk meteen vanaf het begin in de opleiding geïntegreerd is. En men voelt zich hier geen nummer. Er wordt met kleinere groepen gewerkt en er is persoonlijk contact met docenten en studiecoach. Dat ze ‘tüchtig gearbeitet’ hebben blijkt wel uit de resultaten: slechts één student heeft het examen niet gehaald. De overige negentien zijn inmiddels met hun opleiding gestart. Mariska van der Meer
Terwijl de meeste studenten vakantie vieren, probeert binnen de Saxion-muren een groep Duitse studenten de Nederlandse taal onder de knie te krijgen. Van de twintig aankomende studenten Mens & Maatschappij wordt verwacht dat ze voordat ze met hun studie beginnen, het Nederlands op niveau 5 beheersen, oftewel als een ‘native speaker’. De cursus, die zeven weken duurt, wordt verzorgd door het Talenpracticum Twente. Marli Kamp van het Talenpracticum: “Ik neem echt m’n petje af voor deze studenten. Ze hebben heel hard gewerkt. De vermoeidheid is soms echt van de gezichten af te lezen. En dan zijn ze ondertussen ook nog druk bezig met integreren. Een aantal heeft al een kamer
in Enschede, een aantal is nog op zoek. Ze hebben zelfs afspraken gemaakt om onderling Nederlands met elkaar te praten. Maar daar hebben ze natuurlijk niet altijd zin in. Gelukkig zorgt het Service Büro Deutschland af en toe voor ontspanning: een avondje bowlen of lasergamen, samen naar de film of een visje halen op de markt.”
september 2005
19
gevoel. Dat er nauwelijks communicatie mogelijk is met de mensen om je heen, was een volstrekt nieuwe ervaring. Zo’n beetje wat je je voorstelt bij alleen door China reizen. In het werk betekent dat dat je het ook van bodylanguage moet hebben.” “Er is een sterke hiërarchie in het ziekenhuis. Je ziet dat de jongeren graag veranderingen willen realiseren, zij trekken de projecten. De oudere doktoren zijn erg conservatief, het is nogal een machocultuur. Maar omdat de salarissen zo laag zijn, is de motivatie om extra hard te lopen niet echt aanwezig. Daar keek ik wel van op; zo’n situatie kennen we hier eigenlijk niet. Ik moet echt doorvragen om bevredigende antwoorden te krijgen. De mensen zijn erg geneigd om mij voor alles een plezier te doen en vooral geen vervelende dingen te zeggen.” Babette Masselink
Naast de twintig studenten van Mens & Maatschappij hebben deze zomer nog een kleine driehonderd Duitse studenten een talencursus bij Saxion gevolgd. Zij konden een kortere cursus van drie weken doen, omdat ze voorlopig met niveau 3 aan hun studie mogen beginnen. In de loop van het jaar moeten ze echter, net als de studenten van Mens
&
Maatschappij,
ook
niveau 5 zien te behalen. Voor het volgen van een Nederlandse hbo-opleiding is op alle hogescholen in Nederland niveau 5 vereist.
7159 SAX_.sdl
09-09-2005
08:54
Pagina 20
Dag & Nacht is een serie waarin studenten of medewerkers van Saxion met precies tegenovergestelde leefpatronen, muzieksmaken, levensbeschouwingen, banen, et cetera, naast elkaar worden gezet. Deel 1: vrijheid blijheid versus onder vaders vleugels. Tips? Mail de redactie:
[email protected] Tim de Hullu
‘Eeuwige student’ op kamers Remco de Medeiros Carneiro, westerling in het oosten. Is het schoolvoorbeeld van de eeuwige student en versleet al zes kamers in Enschede. "Of je het redt op kamers, heeft veel met je opvoeding te maken." Leeftijd: 26 Opgegroeid in: Hoofddorp Begonnen met studeren in: 1998 Studie: pas afgestudeerd in Commerciële Economie, vanaf nu twee jaar Fast Forward (via Saxion traineeships bij topbedrijven) Reistijd vanaf ouderlijk huis: tweeënhalf uur. Woonplaats: Enschede Woning: sinds september aan het Van Heekplein, daarvoor op zes andere adressen. Huurprijs: 780 euro kale huur per maand voor de hele woning. Huisgenoten: Mirjam (Vastgoed en Makelaardij), Anniek (Toegepaste wiskunde) en Reind (Small Business). Studentenvereniging: EHTSV. "Heb drie jaar geleden het dispuut Braque opgericht.” OV: "Sinds begin deze maand niet meer." Inkomsten: "400 euro per maand voor werk bij Podium Twente, een ouderlijke bijdrage en ik heb geleend bij IB Groep. Bij Fast Forward ga ik iets van 1400 euro per maand verdienen." Zo vaak verhuisd… Snel verveeld? "Nou, ik heb heel veel gewerkt. Ben een aantal maanden in Brazilië (daar komt z’n vader vandaan, red.), een tijdje in Portugal en een half jaar in Kaapstad geweest." Globetrotter? "Enorm. Ik vind het heerlijk om verschillende culturen te leren kennen." Hoe komt een westerling als jij bij een hbo-instelling in Enschede? "Ik ben begonnen met de studie Tech-
nische Bedrijfskunde met de richting bouwmanagement. Die opleiding was erg schaars toen. Ik moet zeggen, ik moest wel wennen aan het oosten. Mensen zitten anders in elkaar, zijn rustiger en alles is hier kleiner. Maar tegelijkertijd zijn ze hier ook vriendelijker en is het gemoedelijker. Er is bijvoorbeeld een stuk minder criminaliteit. Na zeven jaar ben ik uiteraard helemaal gewend, maar op den duur wil ik zeker terug naar het westen. Door Fast Forward zit ik hier dus nog twee jaar. Geen probleem, ik heb hier fantastische vrienden." Was het wennen, op kamers? "Ik vond het totaal niet erg om het huis uit. Dit vogeltje moest uit het nestje vliegen. Ik vind het fijn om ergens los van te komen. Met de vrijheid had ik geen moeite, de vrijheid had eerder moeite met mij… " Wie kookt er thuis? "Iedereen. En twee keer per week halen we af." Schoonmaken: "Als het een te grote bende wordt, houden we met z’n allen grote schoonmaak." Ergernissen huisgenoten? "Heb vroeger 1 keer een botsing gehad met een controlfreak, that’s it." Kan iedereen op kamers? "Nee. Ik heb veel mensen gezien die het niet trokken. Door financiële problemen vooral. Of je het redt op jezelf, heeft volgens mij veel te maken met je opvoeding. Als je altijd strak bent opgevoed, krijg je ineens teveel vrijheid. Het vergt gewoon wat van je; je bent zelf verantwoordelijk voor wat je doet."
‘Dit vogeltje moet vliegen’
Kamer vinden geen probleem Hbo-studenten, en dus ook Saxion-studenten, blijven steeds vaker thuis wonen. Hogescholen hebben een sterk regionale binding, de opleiding wordt zo dicht mogelijk bij huis gevolgd. Was een aantal jaren geleden de student bijna niet meer te houden na het behalen van z’n middelbare schooldiploma, het omgekeerde lijkt nu het geval. Want bij pa en ma thuis is toch wel heel comfortabel en bovendien goedkoper dan op kamers. Hoewel er officieel geen cijfers worden bijgehouden wordt geschat dat bijna 80% van de Saxion-studenten thuis woont. Maar stel, je wilt toch graag ‘het echte studentenleven’ proeven, is het dan eigenlijk moeilijk om in Enschede of Deventer een kamer te vinden? SAX ging op onderzoek uit…
20
Wachttijd enkele weken Directeur Mittendorff van de Stichting Jongerenhuisvesting Twente (S.J.H.T) noemt de kamersituatie in Enschede ‘niet zorgwekkend’. "Het wordt de laatste jaren steeds makkelijker om een kamer te vinden. Zeker nu studenten zelf via internet kunnen zoeken. Vorig jaar hadden we rond deze tijd (eind augustus) 176 mensen op de wachtlijst staan, dat zijn er nu 108. En we verwachten dat we die 108 kamerzoekers binnen een paar weken een kamer kunnen toewij-
september 2005
zen. Alleen de wachttijd voor zelfstandige eenheden is langer, ongeveer elf tot twaalf maanden. We verwachten dat de vraag naar zelfstandige woonruimte de komende jaren gaat toenemen, in dat segment gaan we dan ook bijbouwen." Campus helemaal vol Acasa studentenhuisvesting is een instantie die voornamelijk bemiddelt in kamers op de campus van de Universiteit Twente. Directeur Draaisma beaamt dat de afstand tot de onderwijsinstelling voor
7159 SAX_.sdl
09-09-2005
08:57
Pagina 21
Dag & Nacht is een serie waarin studenten of medewerkers van Saxion met precies tegenovergestelde leefpatronen, muzieksmaken, levensbeschouwingen, banen, et cetera, naast elkaar worden gezet. Deel 1: vrijheid blijheid versus onder vaders vleugels. Tips? Mail de redactie:
[email protected]
‘Scholier’ bij pa en ma Anouk Jansen o/g Lorkeers (19) is dolgelukkig in Bornerbroek, of all places. "Op kamers gaan, ik zou het niet kunnen." Ouders: Herman en Agnes Jansen. Broers/zussen: nee. Huisdieren: kanaries. Studie: Facility Management, derde jaar. Stage: vanaf september bij de gemeente Hengelo. OV: ja. Studiefinanciering: aanvullende beurs, ongeveer 250 euro. Bijbanen: medewerker restaurant ziekenhuis, hulp in huishouding bejaardentehuis ("beide ongeveer 100 euro per maand"). Betaal je kostgeld? "Nee. Hebben m’n ouders nooit om gevraagd. Mooi zo houden." Hobby’s: "Uitgaan, lezen, winkelen, gezellige dingen doen met vriendinnen, volleyballen, tennissen, enzovoorts." Reistijd naar Saxion Deventer: twintig minuten fietsen naar station Almelo, half uur met de trein van Almelo naar Deventer. "Je bent er zo. Wil ik net iets gaan doen, ben ik er al." Waarom thuis blijven wonen? "Ik verveel me niet thuis. En het is lekker makkelijk, koken hoeft niet zelf. Profiteur… "Dacht het niet. Ik help veel mee in de huishouding. Ik maak schoon, kook wel eens, doe de was. Maar dat is vrijblijvend, een vast rooster kennen we niet. M’n ouders vinden school belangrijker." Wil je niet eens weg uit zo’n gat als Bornerbroek? "Allereerst: Bornerbroek is geen gat. Het ligt heel centraal, eigenlijk overal dichtbij. En voorlopig wil ik er niet weg. Al mijn vriendinnen wonen hier. Eén vriendin van me heeft in Groningen op kamers
gezeten, maar na twee maanden kwam ze al terug. Het beviel haar totaal niet. Hetzelfde zou voor mij gelden, denk ik. Wat moet ik op kamers? Ik zie het niet voor me. Zit ik daar een beetje in m’n eentje te kijken. Ik snap het heel goed hoor, dat anderen op kamers gaan. Vanwege de afstand of om mensen te leren kennen. En om het echte studentenleven te leren kennen, moet je op kamers. Maar ik ben niet zo dat ik de boer op ga en overal aan meedoe." Mis jij het studentenleven? "Helemaal niet. Ik voel me ook geen student. Als mensen vragen wat ik studeer, zeg ik: Ik ga gewoon naar school." Wat is de volgende stap, samenwonen of alleen? "Ik ben nog vrijgezel, maar ik zou niet weten wat de volgende stap wordt. Voorlopig heb ik het thuis prima naar mijn zin."
‘Ik ben geen student, ik ga naar school’
em in Enschede en Deventer de meeste studenten doorslaggevend is voor het wel of niet op kamers gaan. ‘Bij de universiteit is de situatie wel iets anders omdat we meer studenten uit het hele land trekken. Op dit moment zitten we helemaal vol, maar vanaf oktober verwacht ik een nieuwe stroom. Dan vallen de eersten af en zeggen ook hun kamer op. We bemid-delen trouwens niet alleen voor UT-studenten, er wonen ook een aantal Saxion-studenten op onze prachtige, groene campus.’ Deventer aantrekkelijk voor Zwolse
studenten Ook in Deventer ziet de situatie er goed uit. De wachttijd voor een kamer is tussen de één en drie maanden. ‘Het verschil in de wachttijd zit ‘m in de wensen van de student. Wie met minder genoegen neemt, heeft snel onderdak’, zegt Wilma Schimmelpennick van de Stichting Studentenhuisvesting Deventer. ‘Mede door het bestaan van de speciale stichting heeft Deventer weinig moeite om alle studenten onderdak te brengen. Er is geen ingewikkeld systeem met bonuspunten bij ver-
september 2005
schillende corporaties en pandeigenaren zoals bijvoorbeeld in Zwolle. Inschrijven bij Studentenhuisvesting Deventer is voldoende.’ Inmiddels hebben studenten uit omliggende steden Deventer ook ontdekt als aantrekkelijke woonstad. Met name studenten uit het overvolle Zwolle kiezen vaker voor Deventer. Maar volgens Schimmelpenninck lopen ze de Deventer studenten niet voor de voeten: ‘Wij kunnen de vraag prima aan’. Stormloop op koopwoning student Dat de vraag naar zelfstandige wooneen-
21
heden toeneemt, bleek eind augustus uit een stormloop op koopappartementen voor studenten. Het initiatief van woningcorporatie De Woonplaats in Enschede om 25 koopappartementen aan studenten aan te bieden leverde ruim 160 aanmeldingen op. Ouders hoeven financieel niet borg te staan. Het appartement kost 70.000 euro. Na de studietijd moet de eigenaar het appartement binnen twee jaar aan een nieuwe student verkopen. De eventuele winst is voor de verkoper. Mariska van der Meer
7159 SAX_.sdl
09-09-2005
08:57
Pagina 22
Je bent student. En je wilt genieten van het leven. Impulsieve
eerste jaar mag je al EUR 2.500,- lenen. Je propedeuse verdubbelt
aankopen doen. En waarom niet? Het is namelijk gewoon
dat bedrag tot EUR 5.000,-. Gemotiveerd? Loop binnen bij een
mogelijk. Met de ABN AMRO Studentenlimiet kun je heel
ABN AMRO vestiging, bel 0800 - 024 07 00 (gratis) of kijk op
voordelig rood staan. Tegen een aantrekkelijke rente. In het
www.abnamro.nl/student.
210004092 1126 235x173 fc.indd 1
07-09-2005 17:43:33
aanbieding voor studenten 12 maanden lang 20 procent korting op je bundel
+
(bellen, sms’en, mms’en, etc.)
25 euro korting op een telefoon Bij aanschaf van een Orange Free € 22,50 en Orange Free € 32,50 abonnement in de Orange shop. Geldig t/m 31 december 2005 op vertoon van je OV-studentenkaart. Ga naar www.orange.nl/student voor de voorwaarden of vraag ernaar in de Orange shop.
Orange shop
7159 SAX_.sdl
09-09-2005
08:57
Pagina 23
Over de grens
Saxion-medewerker begint hotel in Zweden
‘Weg uit Hollandse ratrace’ Lagere huurprijzen, aantrekkelijker (belasting)klimaat, nieuwe uitdaging. Nederland kent steeds meer emigranten en ieder heeft z’n eigen drijfveer. P&O-er Loes van den Berg gaat op zoek naar rust. Ze heeft een hotel in Zweden gekocht en opent in oktober de deuren. k en mijn man komen al meer dan 20 jaar in Zweden. Het mooie land, de ruimte, de rust, trekken ons aan”, zegt Loes, vanaf 1998 werkzaam bij Saxion. “Je hebt daar niet de ratrace van hier. In Nederland heerst een gejaagde sfeer: je moet van alles. Ook binnen Saxion zie je dat terug: we hebben de een na de andere reorganisatie gehad. Er is hier
I
din van me gaat nu de kar trekken. Het afscheid was heel moeilijk, het is toch je kindje.” Belevenissen van Loes worden gevolgd door de TROS, die eind oktober het programma ‘Ik vertrek’ uit gaat zenden. Loes heeft grootse plannen met het hotel. “Over twee jaar willen we de eerste triathlon van Zweden organiseren. Een 90 kilometer lang
P&O-er schept stageplaatsen weinig ruimte voor mensen, daar lopen mensen op stuk.” Het hotel in Zweden heeft drie gebouwen met in totaal 50 kamers. Een deel daarvan wordt omgetoverd tot woning voor de Nederlanders. Duur grapje, zou je zeggen. Loes: “Zweden is niet duur. Het prijspeil voor boodschappen zit op AHniveau en voor een vrijstaand huis met een lap grond betaal je daar slechts 50.000 euro.” Om zo’n hotel te runnen, moet je wel het ondernemerschap in je hebben. “Ik kom uit een ondernemersfamilie. Het bloed kruipt dus waar het niet gaan kan.” Zeker, want naast haar werk bij Saxion heeft Loes een eigen bedrijf: een hondenschool. “Een vrien-
fietspad eindigt bij ons hotel: heen en terug is de fietsafstand van een triathlon. Even verderop ligt een meer met een omtrek van 42 kilometer. Ideaal dus.” Haar vertrek betekent niet uit het oog uit het hart. Zeker niet. Ik houd contact met Saxion, ik zal mails onder collega’s blijven rondzenden en studenten van de Hotelschool en de HTRO (toerisme) kunnen ervaring opdoen. Dit najaar voeren studenten al twee projecten uit. En wat betreft Nederland: als afscheidscadeau hebben we een schotel met kaart gekregen, zodat we Nederlandse tv-zenders kunnen ontvangen. En wonen zijn redelijk wat Nederlanders in de buurt.”
Mededelingen
eerstejaars Neem altijd contact op met een studentendecaan als je • buiten je schuld studievertraging oploopt bijvoorbeeld door ziekte of familieomstandigheden • in financiële nood zit • je inschrijving tussentijds wilt beëindigen • het niet eens bent met een beslissing van je opleiding • klachten hebt over ongewenst gedrag van een personeelslid of een medestudent • een handicap hebt en in aanmerking wilt komen voor eventuele voorzieningen (dyslexie is ook een handicap) • Nederlands niet je moedertaal is (o.a. voor verlengde tentamentijd)
From the overwhelming reactions it has become clear to us that our Peter de Boer was not only very special to us, but also to many others throughout the years. We take great comfort in this knowledge. On behalf of the family I would like to express our sincerest gratitude.
Els van Hulst Lochem, augustus 2005
september 2005
Meer info op www.uddeholmshotel.com. Foto: Chris Jonkers.
Info decanaat voor
Dankbetuiging nabestaanden collega Peter de Boer Gezien het medeleven is onze Peter de Boer niet alleen voor ons heel speciaal geweest, maar door de jaren heen ook voor heel veel anderen. Wij putten dan ook troost uit uw reactie Namens de familie heel veel dank,
Loes zoekt nog klussers voor in haar nieuwe hotel.
23
Neem ook contact op met een studentendecaan voor informatie en advies over • studie- en beroepskeuze • in- en uitschrijven voor een opleiding • doorstuderen na je HBO-diploma of na de propedeuse • bindend studie-advies • studiefinanciering • een eventuele verwijzing naar de studentenpsycholoog • deelnemen aan een workshop of training Je kunt een afspraak maken bij het Studenten Service Centrum, tel. 053-4871100 (Enschede) of 0570603007 (Deventer)
7159 SAX_.sdl
12-09-2005
11:51
Pagina 24
Interview
Decaan Anke Bosch neemt na 27 jaar afscheid van Saxion
Geïnspireerd door de doorzetter Ze had nog best tot haar 65e door willen gaan. Maar het decanaat moest uitgedund worden, dus lag het voor de hand dat oudgediende Anke Bosch (62) Saxion zou verlaten. Op 21 september zwaait ze in Enschede in stijl af: in combinatie met een studiedag. Rode draad door haar carrière is het opkomen voor minderheden. Een interview over allochtonen, bureaucratie en doorzetters.
rg goed nieuws, zo op de ‘valreep’: het project ‘Kijk zo kan het wel’ van de stichting Handicap en studie, waar Anke actief bij betrokken is, heeft 300.000 euro subsidie van de EU gekregen. Het project, dat loopt op Windesheim, Fontys, Inholland en Saxion, biedt persoonlijke hulp aan gehandicapten. Saxion zoekt met het geld naar alternatieve leerwegen. Anke: "We knabbelen bijvoorbeeld aan de eindtermen, zodat studenten met een handicap, van dyslexie tot autisme en een geestelijke tot een lichamelijke handicap, ook de studie kunnen halen. De aandacht voor de gehandicapte student is sinds anderhalf jaar vergroot, toen de Wet op gelijke behandeling is aangescherpt. Maar vaak is het nog niet duidelijk wat een opleiding kan doen voor gehandicapten." Nog genoeg werk aan de winkel dus, en daarom verdwijnt Anke ook niet van het toneel: ze blijft als adviseur bij het gehandicaptenproject betrokken.
E
"Ik ben altijd gericht geweest op de student in een bijzondere positie", zegt Anke. Tot die categorie behoorde ze per slot van rekening als student zelf ook. Ze studeerde wiskunde en zat op de Technische Universiteit tussen horden jongens. "Dat is soms leuk, maar lang niet altijd. Vroeg de docent ‘snapt iedereen het?’ en keek hij het meisje aan." Haar ervaringen greep ze aan om zich vanaf 1980 sterk te maken
voor het meisje in het Hoger Technisch Onderwijs (HTO). "Ik ben begonnen met een landelijk weekend om te horen wat meisjes belangrijk vonden en wat er veranderd kon worden. Daar kwamen zoveel punten uit naar voren dat ik de Stichting voor Vrouwen in het Hoger Technisch Onderwijs heb opgericht, die nog steeds bestaat. Wij hebben gezorgd voor betere opvang en begeleiding. Concreet voorbeeld: bij Bouwkunde was vroeger 3 procent vrouw. De opleiding was geneigd de meisjes te spreiden over klassen. Je kunt ze veel beter bij elkaar zetten." Nog steeds zijn er technische opleidingen waar jongens de boventoon voeren, maar de verhoudingen zijn vergeleken met het verleden behoorlijk rechtgetrokken. In 1980 maakte Anke Bosch zich ook bij Saxion, toen nog HTS Laboratoriumschool, sterk voor de vrouw in het technisch onderwijs. "De toenmalige schooldirecteur had mijn landelijk initiatief opgemerkt en mij gevraagd om ook in Enschede op dat gebied actief te worden. Dat zul je nu niet zo snel meemaken, goede ideeën stranden in de bureaucratie. Later zette ik bij de Hogere Techniek en Gezondheidsschool en Hogeschool Enschede een emancipatiebeleid op en zorgde ik voor een klachtenregeling en vertrouwenspersoon ongewenst gedrag." Tweede bijzondere doelgroep vormden allochtonen. Anke vond dat met de
24
taal- en cultuurproblemen van het toegenomen aantal vluchtelingen iets gedaan moest worden. "Asielzoekers hebben specifieke problemen, maar de drempel om erover te praten is in veel culturen erg hoog. Samen met collega Tineke Boers heb ik in 1997 een groep allochtonen gevraagd waar ze tegenaan liepen. Daar schrokken we best van, het vermoeden dat er veel problemen waren, bleek terecht." Het was de basis van nieuwe initiatieven als het Multicultureel Promotie Team en een helpdesk voor studenten met taalproblemen. Anke betreurt het dat een registratie van allochtone studenten door onder meer privacyredenen op niets is uitgelopen. "Terwijl het belangrijk is om ze te volgen. Uit landelijk onderzoek blijkt namelijk dat er in het eerste jaar veel uitval is. Zijn allochtonen eenmaal in het tweede jaar, dan studeren ze sneller af dan autochtone studenten. Dat komt doordat vluchte-
viteit. Ik heb het gevoel dat er minder wordt gekeken naar de capaciteiten en ideeën van vakmensen. En dat er in die mensen te weinig vertrouwen is. Je ziet dat bij alle organisaties steeds meer een top down beleid wordt gevoerd. " Kritiek uiten als je vertrekt, klinkt gemakkelijk. "Ik heb daar vaak genoeg iets van gezegd. Maar het is een maatschappelijk proces dat niet te stoppen is. Daarom ben ik ook geen lid geworden van de GMR, ik had moeite met de bureaucratisering en niet het idee dat ik er iets aan kon veranderen." In haar werk is veel veranderd, "maar toch ook weer niet. De problemen zijn veelal dezelfde, de oorzaken zijn anders. Vroeger moest je bij studievertraging in militaire dienst, nu volgt een bindend studieadvies en stopt de studiefinanciering na vier jaar. Onderwijsveranderingen kunnen ook problemen met zich meebrengen. Projectonderwijs bijvoor-
Rode draad: opkomen voor minderheden lingen door hun verleden zeer gemotiveerd zijn en een enorm doorzettingsvermogen hebben. Je merkt ook dat ze verontwaardigd zijn over de manier waarop Nederlanders studeren: bellen en kletsen in de klas, dat begrijpen ze niet." Het aantal asielzoekers op Saxion zal met het beleid van minister Verdonk afnemen. Iets waar ‘rooie rakker’ Anke (vroeger lid van de Dolle Mina’s en de Rooie Vrouwen) zich oprecht boos over maakt. Als land of instantie moet je er volgens haar zijn voor de minderheden. Daar is ook binnen Saxion nog een slag te slaan, vindt Anke. "Het is steeds moeilijker om er beleid op te ontwikkelen. Als ik nu een leuk voorstel heb, moet het eerst langs collega’s, dan langs Deventer, vervolgens moet ik het op schrift zetten en na een half jaar gaat het nog eens drie lagen in. Dat is niet bevorderlijk voor de creati-
september 2005
beeld. Bij informatica zijn veel autistische studenten. Vroeger liepen ze er doorheen, nu lopen ze vast. Daarom hebben we geëxperimenteerd met coaches: medestudenten die de autisten begeleiden. In een aantal gevallen werkte dat positief, maar het blijft lastig." Anke is gedreven en enthousiast, ondanks het feit dat ze eigenlijk gedwongen weg moet. "Doorgaan met het gehandicaptenproject maakt veel goed. Toch is het erg pijnlijk dat er geen opvolger komt. Het decanaat wordt steeds meer ingekrompen." Inspiratie haalt Anke uit de studenten. "Ik geniet van studenten die het ondanks penibele thuissituatie of ziekte toch voor elkaar kregen de studie af te maken. Zo is vorig jaar een student met veel pijnklachten door een ernstig ongeluk, toch afgestudeerd. Klasse." Tim de Hullu
7159 SAX_.sdl
09-09-2005
09:00
Pagina 25
Saxservice
Walstraat 9 Studentensoap met in de hoofdrol Fred Pels, Danny van de Welle, Katja Schurink, Tamara Tukkers, Diane Dikmoet, Roderick Zwetslooth, Babs Brinkgreeve, Jelle Mouthaan en Heidi Pechstein, negen Saxion-studenten en bewoners van een sloopwaardig studentenhuis aan de Walstraat.
Hospiteren Welke oetlul heeft deze ontzettend onbenullige lompe deur op de overloop laten plaatsen", vloekte Danny van de Welle die voor het eerst sinds hij een week lang op de ‘jachtvelden met de eerstejaars babes’ had gebivakkeerd, z'n eigen kamer aan het uitmesten was. "Van Gaans", brulde Fred Pels vanaf z'n zolderkamer. "En we krijgen er ook een zooitje nieuwe huisgenoten bij. Onze huisjesmelker, onze hoogsteigen uitzuiger, heeft de bovenverdieping van Walstraat 7 geannexeerd. Het hele gedoetje boven de tweedehands boekhandel hiernaast mogen we van Van Gaans ‘invullen’ met strakke eerstejaars meiden die op zoek zijn naar het échte studentenleven", grijnsde ‘De Pels’ terwijl hij op Danny’s bed plofte. "Vanavond komt de ‘eerste selectie’ die Roderick en Diane hebben gemaakt op de borrel voor een nadere keuring." Huisbaas Van Gaans had in de vakan-
W
tieperiode van alles en iedereen over de vloer gehad in het studentenhuis aan de Walstraat 9. Vooral de ambtenaren van de gemeentelijke bouwdienst en de inspecteurs van de brandweer hadden de zuurgraad van zijn maagsappen tot ver boven het landelijke gemiddelde opgestuwd. "Staan die kratjes hier altijd zo hoog opgestapeld in de gang", meesmuilden de ‘puntenslijpers’ toen ze vergeefs op zoek waren naar een brandtrap vanaf het platte dak boven de keuken. Toen ze in de keukenlade ook nog eens drie wegwerpaanstekers naast een druipkaars vonden, die ze in deze hoeveelheid als ‘potentieel massa-explosief’ kwalificeerden, werd het studentenhuis tot grote schrik van Van Gaans brandgevaarlijk en onbewoonbaar verklaard. Nee, kamernood was er al lang niet meer is deze studentenmetropool van het Oosten, maar nu de huisvesters van de woningbouwcorporatie De Woonplaats studentenhuizen voor een prikkie te koop gingen aanbieden, had de ‘onroerendgoedexploitant’ eieren voor zijn geld gekozen en
voor keiharde concurrentie gekozen. In het kader van de actie ‘vooruit verdedigen’ was het belendende pandje van de alternatieve boekenwurm in no-time aan de bestaande o.g.-portefeuille toegevoegd. En nadat de aannemer een weekje of drie in het huis had rondgestruind, was de vergunning er alsnog gekomen. Bovendien was er zowaar plaats gemaakt voor nog eens twee Saxion-studenten die hem per jaar ruim vijf mille extra in de knip zouden opleveren. Roderick zat als oudste bewoner van Walstraat 9 pontificaal in de afgeroste lederen fauteuil midden in de gezamenlijke woonkamer. Naast hem hadden Katja Schurink, Diane Dikmoet, Tamara Tukkers, Babs Brinkgreeve, Jelle Mouthaan, Danny van de Welle, Fred Pels en Heidi Pechstein de Duitse psychologe in spe, strategische plekken ingenomen om de aanwezige kandidaat-huisgenoten eens goed op hun fysieke en verbale merites de maat te nemen. Het lange blonde meisje dat zich als Femke van Es had voorgesteld, nam haar pilsje van tafel. Even zocht ze naar een flessenopener, maar toen ze er geen zag, wipte ze de dop eraf met de achterkant van haar aansteker. ‘Goh zeg, dat ziet er stoer uit. Alsof je het al jaren doet’, slijmde Fred die haar spontaan de kamer naast de zijne aanbood. ‘Gaat lekker hè’, grinnikte Danny vrolijk toen hij samen met Katja naar de voordeur liep nadat er op het raam was geklopt. "Ik zei al dat zo’n
borrel een goed idee zou zijn. Zo leer je je toekomstige huisgenoot vast een beetje kennen. Anders heb je voor je het weet een saaie nerd in huis." Katja wierp hem een duistere blik toe. "Jij geilt er gewoon op dat al die meiden tegen je op lopen te slijmen", zei ze bits. "Ik vind ze allemaal even vreselijk. En die jongens zijn volgens mij net zulke eikels als die kerel die ik vorige week bij de intro tegenkwam. Bralapen met een grote bek! Het zal me benieuwen welke ‘gezellige bink’ we voor de kamer op zolder bij de brandtrap mogen begroeten!" "Mark Takema, een Groninger die ik bij het slotfeest van de intro heb leren kennen. Leuke vent, vlotte babbel, gaat duurzame energie studeren maar daar heeft ie volgens mij al genoeg van in huis", glimlachte Danny veelbetekenend. Roderick en ik hebben 'm min of meer toegezegd dat ie de zolderkamer kan krijgen. Toen Katja de voordeur open deed, stond een iets te dikke vent voor haar neus met een flinke bos krullen en een gestreept rugbyshirt aan zijn lijf. "Ah, kippetje, woon jij hier ook?", hoorde ze de jongen lachend zeggen. Katja keek hem verbijsterd aan. "Jij!" siste ze, toen ze de stomdronken, handtastelijke pummel herkende die ze vorige week in Café De Boemel een knietje had moeten geven. Ze wilde de deur voor zijn neus dichtslaan, toen Roderick achter haar verscheen. "Als dat mijn goede vriend Mark niet is", riep hij vrolijk. "Kom je je nieuwe kamer bekijken?"
Saxofonie I.s.m. Plato, www.plato.nl KAIZERS ORCHESTRA Maestro
hierdoor de meest overtuigende cd van
De
wekkende cd’s van het moment.
muziek
Kaizers
van
van de meest eigenzinnige en indruk-
Orchestra
wordt soms wat oneerbiedig omschreven als ketelrock. Een omschrijving die echter steeds minder van toepassing is op de muziek van de Noren. Nadat zanger Janove Ottesen vorig jaar verraste met een behoorlijk traditionele singer-songwriter plaat, levert nu ook Kaizers Orchestra een wat conventionelere cd af. Een bewering die direct met een flinke korrel zout moet worden genomen, want ondanks het feit dat de olievaten en de hoempapa niet zo dominant aanwezig zijn als op voorgangers Ompa Til Du Dor en Evig Pint, is Maestro nog altijd veel te bijzonder om Kaizers Orchestra ook maar enigszins in een hokje te kunnen duwen. Ook op Maestro maakt Kaizers Orchestra weer indruk met muziek vol invloeden uit de wereldmuziek (van polka tot tango), folk, blues, rock, pop, metal en dit keer ook verrassend veel funk. Op Maestro vindt Kaizers Orchestra een balans tussen de feestmuziek van haar live-optredens en de behoorlijk ingetogen prachtliedjes die tot dusver helaas wat buiten de boot vielen en op beide terreinen overstijgt de band zichzelf. Maestro is
NEVERMORE - This Godless Endeavor
de Noren tot dusver en zonder meer één
KRAAK & SMAAK Boogie Angst Het Leidse trio Kraak & Smaak heeft met hun enorm funky breakbeats Nederland nog een extra duw gegeven in de internationale dancescene. De drie, in het buitenland ook wel Crack & Smack genoemd, is hot en krijgt ook in Nederland steeds meer voet aan de grond. Oscar de Jong, Wim Plug en Mark Kneppers, Pim van het feestduo Wipneus & Pim, zijn ware meesters in het maken van funked-up breakbeats. Boogie Angst is een verrassend en overweldigend debuutalbum, vol opzwepende breakbeats, deephouse, elektronische funk, samples, dub, 80’s synths en percussie. Zowel op het album als live wordt de groep vocaal en instrumentaal bijgestaan door U-Gene, Ro Krom (ex-Gotcha) en zangeres Dez. Dit album is overal te luisteren, van de trein tot thuis en is ook nog eens uiterst dansbaar. Een unieke combinatie.
september 2005
Na het productionele debacle van het overigens verre van slechte Enemies Of Reality wist Nevermore niet hoe snel ze producer Andy Sneap weer moesten optrommelen. Hij mocht achtereenvolgens desbetreffend album remixen en remasteren en tevens weer dit zesde volwaardige werkstuk produceren. Het verwondert dan ook niet dat This Godless Endeavor in de lijn ligt van het meesterlijke – ook door Sneap geproduceerde - Dead Heart In A Dead World uit 2000. Ex-Testament gitarist Steve Smyth is na een los/vast verband definitief toegetreden tot Nevermore en daarmee lijkt de band haar definitieve vorm gevonden te hebben. In de representatieve opener Born wordt met stuwende tempo’s, trashy gitaarwerk en afwisselend brute en melodieuze zang van Warrel Dane de geboorte van deze line-up gevierd. Ook de rest van het materiaal op This Godless Endeavor staat als een huis en klinkt zeer gevarieerd, weldoordacht en vastberaden. Meer dan ooit weet de band haar furieuze, technisch hoogstaande powermetal in pakkend songmateriaal te gieten
25
ook al klokken de meeste nummers doodleuk boven de vijf minuten en zijn de ingewikkelde breaks niet van de lucht. Het maakt van This Godless Endeavor een prachtig hoogstandje moderne metal.
FUN LOVIN CRIMINALS – Livin’ In The City Sinds midden jaren ‘90 verblijden de Fun Lovin’ Criminals ons gemiddeld om de twee jaar met hun luchtige mix van hiphop, rock, blues en pop. De Criminals zijn trots op New York en op ieder album speelt deze metropool dan ook een grote rol. Livin' In The City begint met een funky hiphopbeat waarover Huey met zijn gebruikelijke pratende rapstijl vertelt hoe het leven in zijn stad in elkaar steekt. Met het bombastische refrein erbij is dit een duidelijke FLCsong. Is Ya Alright is een meer rockgeörienteerde song, Where Do I Begin en Gave Up On God zijn mooie rustpunten op Livin'... Opvallend is dat er ook twee reggae-achtige tracks te vinden zijn en dat Huey veelvoudig zijn niet geringe soleerkwaliteiten (op gitaar) etaleert. Kun jij beter recenseren? Mail Sax en wie weet word jij onze nieuwe recensent!
7159 SAX_.sdl
12-09-2005
11:51
Pagina 26
Saxservice
Deeveedee van de maand Vet Hard a een mislukte bankoverval verdwijnt snackbarhouder Bennie voor vijf jaar in de gevangenis. Als hij vrijkomt wachten hem twee verrassingen: zijn pleegvader, Mast, ligt op sterven en hij krijgt te horen dat die een échte zoon heeft. Eindelijk
N
Agenda 12, 19 sept. (16.00-17.30 uur) Studium Generale: lezingen & discussies over creativiteit! Locatie: Saxion Deventer (toegang gratis) 26 sept. (16.15-17.30 uur) Studium Generale: lezingen & discussies over creativiteit! Locatie: Saxion Enschede (toegang gratis) 15 t/m 18 sept. Enschede Muziek Festival Diverse locaties binnenstad Poppodium Atak, Enschede: 15 sept.: La Machien, EmBRUN, Naragonia 16 sept.: MU, Pitchtuner, Monica Electronica ea 17 sept.: Pop vs Poetry
weer een goede actiefilm uit Nederland! De film, gedragen door Jack Wouterse, is gebaseerd op een Deense film van een aantal jaren geleden en de regisseur heeft hem aangepast naar Nederlandse maatstaven. Dat is uitstekend gelukt. Bennie is vet ("ik ben niet dik") en blij vlagen snoeihard, maar het mag
23 sept.: Gothic Crush 24 sept.: Herfstoffensief met 5 regionale acts 29 sept.: Fast Food 7 okt.: Electric Adults ft. Dr. Anders 8 okt.: Rotterdam Ska Jazz Foundation + Dva Samoleta Poppodium Burgerweeshuis, Deventer: 16 sept.: Entombed (SWE) + Beyond Belief + Red (metal) 17 sept.: Unyx + Deadlock Society + Bulkrate + Visuals… (Low Gravity Beatz) 18 sept.: Salsa Grande (salsa) 20 sept.: Ocean’s Twelve (film) 21 sept.: Can_Of_Be (caféconcert) 24 sept.: The Selecter (ska) + 80’s met The Baltimora’s (dj Knowledge) 25 sept.: Tango Danscafé (tango) 27 sept.: The Incredibles (film) 28 sept.: No Blues Feat. Ad van Meurs (caféconcert) 29 sept.: Jeru the Damaja + Da
allemaal, want hij is het type "ruwe bolster, blanke pit". Het verhaal is leuk, de humor zwart en de actie keihard! Ben je een beetje actiefilmfan en houd je ook van humor zoals die in slapsticks wordt gebruikt, dan is dit je film!
Floawaz (hiphop) 30 sept.: Morbis Exire + The Grit + Rune (plugpop 4)
Vanaf week 39 (26 sept.) starten diverse culturele cursussen voor studenten en medewerkers, o.a.: beeld en theater, tekenen en schilderen, beeldhouwen, salsa, yoga, stem en presentatie, grimeren, zwart/wit fotografie…. Locatie: Vrijhof Cultuurcentrum, Universiteit Twente Meer info: www.saxion.nl/extra/cultuur/enschede/cursussen 27 sept.: literaire avond annex Literair Café (20.00 uur) Lezing Tommy Wieringa over de roman Joe Speedboot, een prachtig meeslepende ontwikkelingsroman. Locatie: Boekhandel Praamstra, Keizerstraat 2, Deventer (entree 6,50)
Door de maag Gevulde paprika’s Ingrediënten: 2 paprika’s, 1 ui, 200 gram gehakt 1 theelepel zout, 1 theelepel peper 1 theelepel Italiaanse kruiden 1 pak tomatensaus Ca. 50 gram geraspte kaas Bereiden: Verwarm de oven voor op 200 º Celsius. Snijd de paprika doormidden. Verwijder de steel en de zaadjes die erin zitten. Schil de ui en
COLOFON Sax is een redactioneel onafhankelijke uitgave van Saxion Hogescholen met vestigingen in Enschede, Deventer en Apeldoorn. Het magazine verschijnt maandelijks en wordt gratis verspreid onder ca. 18.000 studenten en 1.700 medewerkers van Saxion Hogescholen. Het magazine Sax verschijnt tevens in de vorm van een online nieuwsversie via de webpagina: www.sax.nu Redactiesecretariaat Enschede: Tromplaan 28 Forum kamer F1.79 Postbus 70.000 7500 KB Enschede 053 4871635 Redactiesecretariaat Deventer: Handelskade 75 Kamer A5.19 Postbus 501, 7400 AM Deventer 0570 603048 Contact abonnementen/toezending:
[email protected] E-mail redactie:
[email protected] Tel. redactie: 053 487 16 35, 0570 603 003 en 06 25 371 693 Hoofdredactie: Tim de Hullu Advies: Harry van Stratum Medewerkers aan dit nummer: Sanne Blankena, Steven de Jong, Babette Masselink, Mariska van der Meer, Mariska Snijdewind en Hannie Schipper Cartoons: Reid, Geleijnse en Van Tol (Fokke en Sukke), Roel Venderbosch (Jacques)
snijd hem in kleine stukjes. Meng in een schaal het gehakt met de ui, het zout, de peper en de Italiaanse kruiden. Vul de halve paprika’s met het gehaktmengsel. Leg de paprika’s in het midden van de ovenschaal. Giet het pakje tomatensaus over de paprika’s en verdeel de geraspte kaas erover. Zet de schaal 45 minuten in de warme oven. Lekker met gekookte rijst en wat frisse sla erbij. Eet smakelijk!
Fotografie: Robert Hoetink, Berry Roest, Auke Pluim, Ingrid Szwajcer, Toma Tudor Sax is aangesloten bij het Hoger Onderwijs Persbureau (HOP) Vormgeving en dtp: DeFirma, Enschede Drukwerk: Salland de Lange, Deventer Advertenties: Bureau van Vliet BV Postbus 20 2040 AA Zandvoort 023 5714745 Inzending van kopij aan Sax houdt in dat de auteur akkoord gaat met eventuele inkorting of journalistieke bewerking door de redactie van de kopij. Anonieme bijdragen worden geweigerd. Artikelen en illustraties in deze uitgave mogen slechts met toestemming van de redactie door derden worden gereproduceerd. Deadline aanleveren copy Sax nr. 2: uiterlijk woensdag 28 september 2005 Verschijningsdatum: dinsdag 11 oktober
26
september 2005
7159 SAX_.sdl
09-09-2005
09:00
Pagina 27
Sax vind je ook op internet: www.sax.nu. Met dagelijks een lekkere dosis uiteenlopend nieuws. Je kunt ons niet meer missen, want hogeschoolmagazine Sax heeft een belangrijke positie op intranet ingenomen: wanneer je inlogt, kom je meteen op Sax.nu.
Ben je student, kun je goed schrijven en heb je het gehad met de standaardbijbaantjes?
SAX ZOEKT REDACTEUREN Ben je medewerker van Saxion en wil je iets extra’s naast je huidige baan? Sax biedt je de mogelijkheid om redacteur te worden van
Solliciteren?
Stuur een mail met cv
en artikelen van je hand naar
[email protected].
een fris en vernieuwend magazine! Kijk voor meer info over de vacature op Sax.nu.
7159 SAX_.sdl
09-09-2005
09:00
Pagina 28
Studentenabonnement
nrc handelsblad
14
Het beste financiële nieuws voor studenten komt niet altijd uit Groningen Kijk voor een NRC Handelsblad Studentenabonnement op www.nrc.nl/studenten
Het Studentenabonnement van NRC Handelsblad biedt meer dan alleen nieuws en achtergronden. Beschouw NRC Handelsblad gerust als het beste studiemateriaal dat je in de kiosk kunt vinden. Studenten die zich willen voorbereiden op hun toekomstige (top)positie in
Ik neem een Studentenabonnement op NRC Handelsblad. Ik betaal maandelijks € 12,50 en krijg het Fokke & Sukke kookboek, t.w.v. € 9,95 cadeau. Ik betaal per automatische incasso van bank-/girorekening:
de maatschappij kunnen met het lezen van deze krant waarschijnlijk niet vroeg genoeg beginnen. Wij besteden, bijvoorbeeld, meer aandacht aan economie, politiek, kunst, cultuur, wetenschap, opinievorming en het buitenland. In ons studiemateriaal is ook ruimte gereserveerd voor Fokke & Sukke, die je maar hoogst zelden in studieboeken tegenkomt.
Naam
Voorletters
m/v
Straat
Het NRC Handelsblad Studentenabonnement verschaft je via www.nrc.nl exclusieve
Postcode/Plaats
toegang tot onze digitale archieven. Je toetst ‘Poolse economie’ in of ‘Franse literatuur’ en je vindt alle informatie die de krant de laatste dertien jaar over dit onderwerp heeft
Telefoon
verschaft. Ook biedt de website toegang tot de complete digitale Winkler Prins Encyclo-
Geboortedatum
(voor controle op bezorging)
E-mail
pedie. Het Studentenabonnement geeft bovendien recht op de exclusieve Abonnee Extra aanbiedingen, zoals kortingen op DVD’s, boeken, tentoonstellingen en concerten.
Studie instelling
Studierichting
Uitwonende studenten t/m 25 jaar lezen NRC Handelsblad voortaan voor € 12,50 per
Handtekening
maand en krijgen daarmee ruim 50% korting op de prijs van een regulier abonnement.
Stuur de bon en een kopie van een bericht studiefinanciering van de Informatie Beheer Groep waaruit blijkt dat je uitwonend bent, in een ongefrankeerde envelop naar NRC Handelsblad, Afdeling Abonnementen, Antwoordnummer 92310, 3009 XD Rotterdam.
Wie nu een Studentenabonnement neemt, krijgt een Fokke & Sukke kookboek, t.w.v. € 9,95, gratis. Alle informatie over het NRC Handelsblad Studentenabonnement vind je op www.nrc.nl/studenten
B692
NRC Handelsblad is een bedrijfsonderdeel van PCM Uitgevers. PCM Uitgevers legt van abonnees gegevens vast voor de uitvoering van de (abonnements)overeenkomst. Ook kan PCM deze gegevens gebruiken om u te informeren over voor u relevante diensten en producten van de titels en werkmaatschappijen van PCM. Als u geen prijs stelt op deze informatie kunt u dit schriftelijk melden bij LezersService, Postbus 8530, 3009 AM Rotterdam.
Slijpsteen voor de geest NRC_Groningen_SAX_epp.indd 1
19-04-2005 21:09:30