b
WAT GA JE DOEN?
Binnenkort geef je samen met een klasgenoot een presentatie in het Joods Historisch Museum. Het onderwerp van je presentatie is:
ONDERWERP:
EMANCIPATIE SCHOOLOPDRACHT
e i t a p i c n Ema
Diamantslijptafel Vervaardiger: Metaalbewerkingsbedrijf Loef Materiaal: hout, gietijzer Jaartal: onbekend
Het Joods Historisch Museum is onderdeel van het Joods Cultureel Kwartier.
SCHOOLOPDRACHT
ONDERWERP:
EMANCIPATIE
b
HOE PAK JE HET AAN? OP SCHOOL
ONDERZOEK
Je leest de informatie. Je maakt de opdrachten. Je bereidt je presentatie voor met je mindmap.
IN HET MUSEUM PRESENTATIE
Je onderzoekt samen voorwerpen die je laat zien tijdens je presentatie. Je geeft met elkaar een presentatie van 4 minuten.
Aletta Jacobs Vervaardiger: Isaac Israëls Materiaal: olieverf op linnen Jaartal: 1920
Het ANDB-bestuur Fotograaf: onbekend Jaartal: 1911
Joods Historisch Museum Voortgezet Onderwijs
ONDERWERP:
SCHOOLOPDRACHT
EMANCIPATIE
ONDERWERP:
SYNAGOGE WIST JE DAT? EMANCIPATIE Hoe was het om arbeider te zijn rond 1900? Welke rol speelden joden in de arbeidersvereniging? Waarvoor streden zij? Door de opkomst van nieuwe technologieën kwam aan het einde van de negentiende eeuw de industrialisatie op gang. Hierdoor gingen steeds meer mensen in fabrieken werken. Vaak waren de werk- en leefomstandigheden van de arbeiders erg slecht. Ze begonnen zich te organiseren in vakbonden, verenigingen die hun belangen behartigden. Onder invloed van het socialisme, de politieke stroming die streeft naar gelijke mogelijkheden en rechten voor alle burgers, werd de politieke en sociale emancipatie van arbeiders gestimuleerd.
Algemene Nederlandse Diamantbewerkers Bond Een groot deel van de Nederlandse joden behoorden tot de arbeidersklasse. Mede hierdoor waren veel joden actief in arbeidersverenigingen en zetten zich in voor betere werkomstandigheden voor arbeiders. Zij speelden vooral in de Algemene Nederlandse Diamantbewerkers Bond (ANDB) een belangrijke rol. ‘Zonder onderwijs, zonder opvoeding, zonder cultuur komen wij er nooit’ is een citaat van de joodse politicus en vakbondsbestuurder van de ANDB Henri Polak (1868 - 1943). Onder zijn leiding behaalde de vakbond ANDB grote successen, zoals de invoering van de achturige werkdag. Het vakbondsbestuur vond echter niet alleen de verbetering van de arbeidsomstandigheden belangrijk, maar ook de geestelijke en culturele ontwikkeling van de leden. Om die reden werd een bibliotheek in het vakbondsgebouw ingericht. Zo kregen ook
SCHOOL OPRACHT is de eerste vrouw in Aletta de Nederlandse geschiedenis die officieel werd toegelaten tot de universiteit. Zij schreef de minister een brief om daarvoor te toestemming te krijgen. De minister antwoordde binnen een week, maar wel aan haar vader.
de arme en achtergebleven joden toegang tot kennis en de gelegenheid zich te ontwikkelen. Dit bevorderde de integratie van joodse arbeiders in de Nederlandse samenleving.
De vrouwenbeweging Ook joodse vrouwen lieten van zich horen. Sientje Prijes en Roosje Vos zorgden in 1897 voor de oprichting van de eerste vakbond van vrouwen in Nederland: de Algemene Nederlandse Naaistersbond. Alida de Jong werd in 1912 de eerste vrouwelijke betaalde vakbondsbestuurder van Nederland. Maar de bekendste feministe was Aletta Jacobs. Zij streed onder andere voor het vrouwenkiesrecht.
Joods Historisch Museum Voortgezet Onderwijs
ONDERWERP:
SCHOOLOPDRACHT
EMANCIPATIE
Lees de informatietekst a. Leg in je eigen woorden uit wat emancipatie betekent.
b. Waar staat de afkorting ANDB voor?
c. W at wilde de ANDB bereiken voor zijn leden?
d. Wat bedoelt Henri Polak volgens jou met ‘Zonder onderwijs, zonder opvoeding, zonder cultuur komen wij er nooit.’?
e. Hoe heette de eerste vakbond voor vrouwen?
f. N oem een bekende joodse feministe.
Onderzoek je voorwerp Bekijk de diamantslijptafel op pagina 1 van het informatieblad. Dit voorwerp ga je in het museum beter bekijken en is belangrijk voor je presentatie. a. Van welke materialen is deze tafel gemaakt?
b. Wat voor werk werd er aan deze tafel gedaan?
Joods Historisch Museum Voortgezet Onderwijs
ONDERWERP:
SCHOOLOPDRACHT
EMANCIPATIE
Ga naar de website van het museum, www.jhm.nl oek bij personen bij de letter J naar Aletta Jacobs. Z a. Aletta studeerde medicijnen. Waarom was dit zo bijzonder in haar tijd?
b. Hoe kreeg zij dit voor elkaar?
c. In haar huisartsenpraktijk kreeg ze onder andere te maken met problemen van vrouwen. Noem er twee.
d. Later raakte ze ook maatschappelijk betrokken en werd ze gekozen tot voorzitter van een vereniging. Welke vereniging was dit?
e. Hoe denk je over Aletta Jacobs? Leg uit.
Joods Historisch Museum Voortgezet Onderwijs
ONDERWERP:
SCHOOLOPDRACHT
EMANCIPATIE
Maak een vergelijking a. De FNV is nu een van de grootste vakbonden. Wie is de voorzitter?
b. Is een vakbond nu nog nodig? Leg uit.
c. V ind jij het belangrijk dat een vakbond wordt geleid door een man of een vrouw? Licht je antwoord toe.
d. In 1924 eindigde Aletta Jacobs haar boek met de optimistische woorden ‘De vrouwen gaan een betere toekomst tegemoet’. Is de positie van de vrouw verbeterd sinds Aletta Jacobs? Leg uit.
e. Welke groepen in de huidige samenleving streven nu naar emancipatie?
Maak een mindmap a. Vraag je leerkracht om de mindmap. b. Bereid je presentatie voor: - Vul de mindmap aan met informatie over je onderwerp en voorwerp. - Bepaal samen wie wat vertelt.
Joods Historisch Museum Voortgezet Onderwijs
