Elke zeven jaar omzet verdubbelen. ABN-AMRO wil onderste uit de Miracle Planet-kan: het verhaal achter de ondergang

M a g a z i n e

v o o r

o n d e r n e m e n d

T w e n t e S P E C I A L

| Twentevisie | Jaargang 13 | Nummer 5 | Mei 2001 |

ABN-AMRO wil onderste uit de Miracle Planet-kan: het verhaal achter de ondergang Twentse callcenters leggen contact met elkaar Vervoerder en dealer Freddy Nijhof wil

Door vuurwerkramp getroffen ondernemers blijven strijden

“Elke zeven jaar omzet verdubbelen”

| Twentevisie | Jaargang 13 | Nummer 5 | Mei 2001 |

www.cevae.nl

doe de smaaktest

Het regionale job-netwerk

U zoekt in deze regio een kandidaat op MBO, HBO of universitair niveau. En natuurlijk het liefst die krenten in de pap, dat neusje van de zalm… Het meest omvangrijke regionaal georiënteerde job-netwerk cevae.nl brengt u in contact met de besten. Snel, met geringe inspanning van uw kant en tegen kosten die u aangenaam zullen verrassen. Testen? Vraag onze verrassend smakelijke infomap aan via [email protected] of bel 074 2915555

Colofon

Twentevisie is een onafhankelijk economisch magazine dat maandelijks (m.u.v. juli/augustus) verschijnt voor ondernemers in Twente. In dit blad zijn onder meer verhalen opgenomen van interviews die hebben plaatsgehad in het economische radioprogramma ‘Memphis’ dat elke eerste zaterdag van de maand wordt uitgezonden via Radio Oost. De opnames vinden op dinsdag daaraan voorafgaand plaats in de TOS-ruimte van het Arke Stadion in Enschede. Daarnaast fungeert Twentevisie als officieel mededelingenorgaan voor deelnemers van de Industriële Kring Twente.

Freddie Nijhof van Nijhof-Wassink: “Omzet verdubbeld, winst blijft geheim” 2

Special Fanny Blankers-Koen Games: achtergronden, atleten en programma 39

Dik Wessels stopt met Miracle Planet: strop van 20 miljoen

Euracup-finale Driebanden 4

Twentevisie hoopt op 4e titel in Rabotheater

47

Provincie Overijssel als sponsor: honderdduizend per jaar

UITGEVER

51

MediaSales Nederland bv. Anninksweg 50, Hengelo Postbus 702, 7550 AS Hengelo Telefoon 074 - 245 52 52 Fax 074 - 250 35 13 E-mail: [email protected] Website: www.twentevisie.nl

1

Robert Staal

Blad manager

62

groeien om te overleven

Anneke Beukers vecht voor imago ROC:

Anno Oude Engberink Han Bruggink (assistent)

verwachtingspatroon is niet goed

Redactie

UMTS-frequenties:

Jan Medendorp (hoofdredacteur) Pascal Jacobs, Bert Eeftink Martin Steenbeeke, Eddy van der Ley Marti ten Kate, Eric Brinkhorst (fotografie)

wat doen we ermee?

Membraanproducent X-Flow 9

Aqualink: 10

Vierde Banenbeurs in teken van herintreders

64

verovert de wereld 66

Innovatie in water

Inhoud

Luchthaven Twente

Directie

67 Kosten binnen een onderneming: 17

een interessant fenomeen

Redactie IKT Niko Wind Saskia Rikhof-Slot H.C. de Jonge (fotografie)

Callcenters in Twente

I&O Research zorgt voor input 69

houden kroegentocht voor beter imago 18

Twentestat op IKT-site

Secretariaat IKT

Vuurwerkslachtoffer Lubbert Oosting

Jan Medendorp

Hengelosestraat 585 Postbus 5501, Enschede 7500 GM Enschede Telefoon 053 - 48 49 980 Fax 053 - 48 49 985

blijft vechten namens mede-ondernemers

Advertentie-exploitatie

Beursanalyse en commentaar:

MediaSales Nederland bv. Jeroen Achterberg, Lidy Busscher en Aleid Kluivers Telefoon 074 - 245 52 52 Fax 074 - 250 35 13 E-mail: [email protected]

koopadvies Volker Wessels Stevin

Advertentiemateriaal aan MediaSales Nederland bv. T.a.v. Han Bruggink Postbus 702, 7550 AS Hengelo

23

26

Robert J. Blom filosofeert: “Het is op dit moment een slagveld”

32

Rubrieken/columns Financieel Accent

7

Juridisch Gezien

13

Nieuws & Feiten

14

Notarieel Advies

21

Online Strategie

25

Onroerend Goed

29

IKTvisie op ...

61

Scope

70

IKT Nieuws

71

Twente Agenda

72

Privé-abonnementen Kosten: ƒ75,- per jaar (10 nummers). Opgave: uitsluitend per fax 074 - 250 35 13 of E-mail: [email protected]

Basis lay-out & vormgeving TerZake. reclameadvies, Hengelo

Lithografie Laserline, Hengelo

Druk Roelofs, Enschede

Coverfoto Eric Brinkhorst, Beckum De oplage bedraagt ongeveer 6.500 exemplaren en wordt verspreid onder IKT-deelnemers, bedrijven met meer dan 5 werknemers, en zogenoemde ‘decision makers’. Artikelen uit deze uitgave mogen niet zonder toestemming van de uitgever worden overgenomen. Aan de inhoud van dit blad kunnen geen rechten worden ontleend. © MediaSales Nederland bv

Er is een chronisch tekort aan bedrijventerrein. En als je dan nagaat hoe slordig er met bestaande terreinen wordt omgesprongen springen de tranen je in de ogen. In het vorige nummer deed Jan Terlouw een boekje open over Hengelo, in dit nummer gaat het over het prestigieuze Business en Sciencepark. Als je je hardop afvroeg waarom daar een stadion en een uitgaanscentrum moest komen, werd je uitgelachen. De UT wil zelfs eigen terrein voor nieuwe bedrijven ontwikkelen. De rector werd onlangs daarvoor door wethouder Helder op de vingers getikt. Wat nu met Miracle Planet? Failliet laten gaan, een nieuwe exploitant zoeken? Verbouwen kost een klein vermogen. Afbreken ook. Honderd miljoen is een jaar of drie geleden geïnvesteerd. Het is een schande dat er met zoveel geld zo weinig is gebeurd. Een nieuwe flater voor B&W van Enschede dat blijkbaar zo vastgeklonken zit in de armen van een aantal ontwikkelaars dat ze weinig anders kunnen dan meewerken. De vrouw van Jan Mans verzuchtte onlangs dat haar man zo weinig tijd heeft gehad om te laten zien wat hij echt kan. Het dossier missers (vliegveld, dubbelstad, vuurwerkramp, Miracle Planet) wordt inmiddels per jaar aangevuld.

Twentevisie. 5/2001

Transporteur/Volvo-dealer Nijhof-Wassink wil elke zeven jaar omzet verdubbelen, maar wel:

Sociaal en gemoede 2

Hij komt eigenlijk alleen in het nieuws als zijn bedrijf ten onrechte een van de gevaarlijkste plekken van de provincie wordt genoemd (op basis van LPG-wagens die er al een jaar of vijf, zes niet meer staan) of als zijn cluppie SVZW uit de eerste klasse degradeert (“terecht, we hebben dit jaar als een krant gevoetbald.”). Maar ogenschijnlijk is het onzichtbaar dat hij aan het hoofd (55% van de aandelen) staat van een snelgroeiend transportbedrijf in Rijssen, hij is een grote Volvo-dealer (trucks) en hij wil elke zeven jaar de omzet verdubbelen. De afgelopen tien jaar groeide NijhofWassink van vijftig naar 250 miljoen omzet. Vooral ook dankzij ondernemerslef in Polen. Rijssen is een gemeente van transporteurs en bouwers. Freddy Nijhof (42), was vijf jaar CAO-onderhandelaar, wil geen eigen rijders die over de kling gejaagd worden: “Ik denk dat wij in onze westerse economie een beetje doorslaan in termen van efficiency, goedkoper en scherper.” Zelf zit hij tot zijn verdriet zelden meer achter het stuur. (door Jan Medendorp) Pa Nijhof startte in 1963 een transportbedrijf, vier jaar later fuseerde hij met Wassink. Diens zoon Erik Wassink leidt tegenwoordig het transportbedrijf NijhofWassink (omzet 75 miljoen) en heeft 25% van de aandelen, de resterende 20% aandelen is in handen van een van de zussen Nijhof die ook in het bedrijf werkt. Onder de naam Nijwa (je zou zeggen een afkorting van Nijhof Wassink, maar volgens Freddy Nijhof staat het voor Noeste IJver, Werkt Altijd) doet het bedrijf alle dealeractiviteiten (verkoop, inruil en onderhoud) voor Volvo Trucks (omzet 175 miljoen); vijf vestigingen in Overijssel, één in Doetinchem en vier in Polen; “Wij zetten zo’n 750 nieuwe Volvo’s weg per jaar. En evenzoveel inruilers.” De leasing gebeurt onder de naam NOWA. “Met een leaseportefueille van 40 miljoen zijn we op dat vlak nog erg klein.” Bij het bedrijf werken in totaal ongeveer 500 mensen, van wie 300 in Nederland en 200 in Polen. Daarnaast heeft het bedrijf nog een klein bedrijf in Duitsland en is vorig jaar een bedrijfje gestart in Hongarije: “Daar hebben we drie vrachtwagens rijden.” Over de winst per discipline wil Nijhof niets zeggen. “Dat is een goed bewaard geheim. In de afgelopen 35 jaar is het netto-rendement altijd tussen de 3 en de 7,5% geweest. We hebben nooit verlies geleden.”

Specialisatie Twentevisie. 05/2001

Personenauto’s verkoopt hij niet meer. In januari van dit jaar verkocht hij die tak

van sport aan zijn grootse concurrent Furness, het bedrijf van de familie Lubbers. Terwijl hij toch grootste plannen had. “Dat klopt, wij zijn er vijf jaar geleden begonnen met de intentie zo snel mogelijk te groeien. Dat is niet gelukt. Nee, dat vind ik geen miskleun. Het is een heel andere sector dan de trucks, een vreemde eend in de bijt. Beter ten halve gekeerd dan ten hele gedwaald, zeg ik dan maar.” Twee jaar eerder werd het kraanbedrijf NWH al afgestoten. In het vervoer (in totaal zo’n 200 vrachtwagens) heeft Nijhof-Wassink zich gespecialiseerd in droge stoffen in bulk zoals plastic korreltjes (voor Wavin) en vloeistoffen in tankwagens. “We rijden hoofdzakelijk droge stoffen voor de petrochemische industrie, zoals polyethylenen en polypropilenen. Dus voor de Shells en de Esso’s van deze wereld. Daarnaast hebben we een grote veevoederafdeling. We rijden natuurlijk van A naar B, maar we doen ook heel veel tussentijdse opslag; je ziet hier overal op het terrein van die opslagsilo’s staan. We investeren gemiddeld jaarlijks zo’n dertig miljoen gulden. Daar zitten dan een paar nieuwbouwprojecten bij, maar dat is het probleem van de transportbranche: het is zowel kapitaals- als arbeidsintensief.” “Wij hebben bewust gekozen voor die specialisatie omdat wij ook Volvo-dealer zijn. Ik kan niet vandaag bij jou komen en een truck verkopen en morgen van jou een klant afpakken.”

Gemoedelijk Ondanks die problemen heeft Nijhof de zaak goed op de rails staan, want in Nederland groeit hij tegen de klippen op: “We willen elke zeven jaar de omzet verdubbelen, zowel door autonome groei als door overnames. Veel bedrijven hebben geen goede opvolging. In onze sector hebben we ongeveer 5% van de markt, als dealer hebben we 10% van de markt. Er zijn in Nederland tien grote truck dealers. Ook daar zie ik nog wel groei. We hebben dealers in Zwolle, Doetinchem en in Enschede overgenomen. Als de overname op een gezonde manier kan, want veel mensen denken dat hun bedrijf achterlijk veel geld waard is. En het bedrijf moet bij ons passen, ik voel er niks voor om een bedrijf in Rotterdam over te nemen. Ik wil het graag een beetje gemoedelijk houden.”

Stoeterij Over die gemoedelijkheid gesproken: stoeterij de Huurne in Wierden staat ook op de balans. Weliswaar geen core-business, maar Nijhof kan het in zijn familie schudden als hij die tak van transport verkoopt. “Pa is er mee begonnen om pony’s voor mijn zussen te kopen. Ik heb niets met paarden. Maar mijn twee dochters zijn er ook gek van. Mijn zoon, die voetbalt gelukkig.” “Mijn zwager koopt overal in Europa jonge paarden, leidt ze op en verkoopt ze dan weer door. In het slechtste jaar hebben we wel eens 5 ton vergokt en we hebben ook wel eens een miljoen verdiend bij een omzet van een miljoentje of vijf, zes. Die handel is voor mij onnavolgbaar, Vier jaar geleden staat mijn zus in de finale bij het CSI in Geesteren, stuurt die Schökkenmuller een stroman naar mijn zwager. Hij deed een bod van vijf ton. Mijn zwager had het beestje gekocht voor 75 duizend gulden, hij heeft er twee paardjes bij gedaan en verkocht ze voor een miljoen. Het is niet altijd feest hoor. De eerste hengst van mijn vader van 50 mille lag twee dagen later dood in de stal, een koliek.”

Polen Terug naar het wegvervoer. En wel naar Polen waar een chauffeur 15 tot 35% kost van wat een Nederlandse chauffeur kost

lijk vervoeren (een ton, vijftig gulden per uur). Er zijn inmiddels nogal wat Poolse vestigingen van Nederlandse bedrijven opgericht. Het ondertoontje is Nijhof niet ontgaan: “Dat is dus niet de reden dat wij in Polen zitten. Al in de jaren tachtig reden wij heel veel op het Oostblok met bulklading met relatief weinig concurrentie en nette tarieven. In 1989 kwam de omwenteling en er ontstond een gigantische concurrentie. Toen hebben we gezegd: we stoppen of we beginnen daar een vestiging. Inmiddels hebben we daar een stuk of zestig klanten. We rijden bijvoorbeeld alle suiker van de Poolse suikerindustrie naar de fabriek van Coca Cola. Dus onze Poolse chauffeurs rijden vooral in Polen, in het Oostblok. Natuurlijk is er wel verkeer tussen Oost en West, maar die goederen zet ik het liefste in een container op de trein, zodat mijn chauffeurs niet een dag aan de grens hoeven te wachten. Natuurlijk zie je wel eens een vrachtwagen van ons uit Polen hier, maar dat is op het totale vervoer te verwaarlozen.” Maar hoe te handelen als de concurrentie flinke vormen aanneemt met de goedkopere Poolse chauffeurs, het bulktransport dat in het Oostblok nog in de kinderschoenen staat en zich dus flink zal gaan ontwikkelen? Bovendien weigert Nijhof met eigen rijders te gaan werken. “Wij zijn nooit de goedkoopste. Maar we hebben een goeie naam in de markt. Dat is absoluut zeker.” Kwaliteit verloochent zich niet? “Precies.” En hij kon in Polen rustig groeien nadat Volvo hem belde met het verzoek een dealernetwerk op te zetten.” Geen last van maffia? “Ik ben daar wel eens een auto kwijtgeraakt, maar ook in Nederland. Ik ben alleen een beetje bang om in Rusland zaken te doen.”

Eigen rijders Veel grote transporteurs hebben zogeheten eigen rijders: ondernemers met één vrachtwagen. Nijhof vindt dat helemaal niets, die jongens worden over de kling gejaagd. “Die man kan zich niet permitteren ziek te zijn. Hij moet gaan, hij moet die 150.000 kilometer per jaar eruit trappen.” De cijfers geven Nijhof gelijk, want zijn ziekteverzuim is al jaren onder de 4% terwijl dat in de sector op het dubbele ligt. “Ik vind het nog veel hoor, dat zijn

3

◆ Verdient Freddy Nijhof meer als dealer dan als transporteur?

twee weken per jaar. We proberen het terug te dringen naar 3%.” Creativiteit is dus nodig om de concurrentie voor te blijven, kwaliteit en zoeken naar nieuwe wegen, zoals de vaarwegen. En daarom zit Nijhof samen met Bolk (uit Almelo) en de Meppeler Containerservice (MSC) en de containerterminal in Nijmegen in de nieuwe overslagterminal in Hengelo. “Wij investeren in totaal 5 miljoen, per aandeelhouder ongeveer een half miljoen en de rest vreemd vermogen. Ik verwacht daar echt wat van om de simpele reden dat wij in Nederland op een klein stukje grond leven. Alle infrastructuur moeten

we zo goed mogelijk gebruiken. Het vervoer over water is nog te duur. We krijgen een eenmalige subsidie van 1,3 miljoen op de investering. Een concern als Shell bijvoorbeeld zit aan het water in Rotterdam en die probeert dat ook te stimuleren. Alleen, als je 100.000 ton moet vervoeren en het kost 2 gulden per ton meer, dan haken ze logisch af. Ik ken één verlader die zegt dat het 2% meer mag kosten over het water, dat is echt uniek. Het zal niet goedkoper worden, ik denk wel dat het vervoer over de weg steeds duurder wordt.” En daar is het wachten op... ■

Twentevisie. 05/2001

4


Wat bezielde

ABN-AMRO wil onderste uit ‘Miracle Planet-kan’ en krijgt deksel op neus

Dik Wessels? Hij wil niet zwartepieten, dat blijkt ook wel uit het zorgvuldig opgestelde persbericht dat hij via investeringsmaatschappij Reggeborgh liet verspreiden. En dus geen kwaad woord uit de mond van Dik Wessels over de exploitanten, de bank en de gemeente. Twentevisie ging zelf op onderzoek uit en kwam tot de conclusie dat Dik Wessels zich als een naïeve man om de tuin heeft laten leiden. Uit een soort regionale betrokkenheid. De bank, de ABN-AMRO, wilde het onderste uit de kan. Hoe een inhalige financier opnieuw het deksel hard op de neus kreeg en blijft zitten met een miljoenenstrop. (door Jan Medendorp) Het zou het mooiste pretpark annex uitgaanscentrum in Nederland worden. Het werd een slap en vooral onrendabel aftreksel. Dat ziet Dik Wessels ook als hij in 1999 bij de oplevering komt kijken. ‘Niet professioneel’, liet hij zich in het bijzijn van een paar managers ontvallen. Samen met de projectontwikkelaars Lohuis en Kuipers bouwde Volker Wessels Stevin in de jaren daarvoor Miracle Planet. Dik Wessels heeft tot die tijd niet in de gaten hoe zijn naam door ‘zijn partners’ wordt misbruikt bij banken en andere instellingen. Dik Wessels zelf heeft er feitelijk niets mee te maken. Hij (lees Reggeborgh, de investeringsmaatschappij van de familie Wessels) stopt er geld in (de eerste 1,5 miljoen) als Kuipers een krediet aanvraagt bij de bank en de bank aan hem (lees Reggeborgh) vraagt voor een betrekkelijk klein bedrag mee te doen. In ruil voor het geld krijgt hij geen zeggenschap, maar uitsluitend inzage in de financiën. De interim-manager die zich voor Wessels door de boeken werkt, schrikt zich het apelazerus en luidt (na de zomer van 2000) de noodklok: er is direct tien miljoen nodig en met dat geld kan het hooguit uitgezongen worden tot december 2000.

Wet van Wessels

20 miljoen verloren

Op Wessels wordt dan al zware druk uitgeoefend om de boel de boel te laten. Hij heeft tenslotte niets fout gedaan, het bouwconcern waarvan hij bestuurder is, heeft de zaak keurig opgeleverd en aan alle eisen is voldaan. Maar Wessels voelt zich verantwoordelijk ten opzichte van de regio, wellicht is hij boos op zichzelf dat hij zich door twee snotapen (Lohuis en Kuipers) in de maling heeft laten nemen. Hoe dan ook, hij legt tien miljoen op tafel, en laat drie mensen zich fulltime met Miracle Planet bezighouden. Die leggen hem een compleet nieuw plan voor, met verbouwingen en casino en al (nieuwe investeringen van circa 30 miljoen gulden!), dat na ongeveer twee jaar na oplevering wél rendabel zou kunnen worden. Wessels is akkoord en opent de onderhandelingen met de bank en de gemeente. Hij overtreedt zijn eigen Wet van Wessels: nooit en te nimmer begeven op het gladde pad der horeca.

Op vrijdagmiddag 28 april neemt hij dan de beslissing dat hij met ingang met woensdag 2 mei de exploitatie van Miracle Planet stopt. De bank belt paniekerig dat ze precies op dat moment een beslissing aan het nemen zijn, het is toch nog geen 1 mei?! Maar het hoeft niet meer. Wessels voelt zich gepiepeld. Een last is van hem afgevallen. Opvallend monter bezoekt hij de volgende dag Twente-AZ en stapt op maandag 30 april in het vliegtuig voor een korte vakantie. Zijn managers handelen verder de zaak af. Na het Vitesse-incident is hij alleen nog bang dat hij in de publiciteit opnieuw een mestlading over zich heen zal krijgen, terwijl juist hij er alles aan gedaan heeft om de zaak te redden. Daarom zal voor het eerst in het bestaan van Reggeborgh een persconferentie worden gegeven. ‘Geen zwartepieten’, zal hij zijn mensen op het hart drukken.

Onbeschofte bank De andere exploitanten worden vrijwel allemaal uitgekocht. Op 14 februari van dit jaar nodigt hij de ABN-AMRO uit voor overleg. De bank zit er inmiddels voor een miljoentje of 50 (vijftig) in. Wessels doet de bank ‘an offer they can’t refruse’: Reggeborgh neemt de hele schuld over (een grotere zekerheid is nauwelijks mogelijk...) en betaalt binnen tien jaar af tegen een rente die een paar tienden van procenten onder de kostprijs voor de bank ligt (het gebaar van de bank). Een insider rept van ongeveer 4,5%. De bank laat een onbeschoft lange tijd niets van zich horen. Na aandringen laat de bank weten dat zij het hele krediet versneld afgelost wil zien en dat ze in dat geval wel een paar (2?) miljoen korting wil geven. Volgens de mensen die er bij waren, is Dik Wessels nog nooit zo kwaad geweest. Opnieuw overleg met de bank, opnieuw legt Wessels uit dat het water aan ieders lippen staat. Wessels laat weten dat hij voor 1 mei duidelijkheid wil hebben over zijn voorstel. Vele weken geen reactie.

5

Tot aan het stoppen van de exploitatie heeft hij circa 20 miljoen verloren aan het project waar hij persoonlijk eigenlijk buiten stond. De exploitatieverliezen waren maandelijks opgelopen tot anderhalf miljoen gulden.

Gemeente Ook de gesprekken die Wessels voerde met de gemeente Enschede liepen niet van een leien dakje. Na de ramp is de gemeente niet scheutig met gedoogvergunningen (logisch en terecht). En aangezien één der buurlieden van Miracle Planet al een procedure aanspant als een graspol wordt verlegd, was de kans groot dat een (ver)bouwvergunning jaren op zich zou laten wachten. Het onroerend goed van Miracle Planet is in handen van een aantal beleggers, die beslissen wat er verder met de hallen (bioscoop CineStar en Dive-World blijven wel open) zal gebeuren. Wellicht dat de snelle jongens van de ABN-AMRO met Van de Most bellen. Maar die biedt geen 50 miljoen.... ■


c o l u m n

f i n a n c i e e l

a c c e n t

Een huis kopen in Duitsland? Bezint eer u begint

In dit artikel zullen wij ingaan op de fiscale gevolgen, die een emigratie naar Duitsland met zich meebrengt. De sociale en andere gevolgen van emigreren komen niet aan de orde.

Wonen in Duitsland Wanneer u in Duitsland woont, bent u in beginsel in Duitsland onbeperkt belastingplichtig. Dat betekent dat u voor uw totale wereldinkomen aan de Duitse belastingheffing onderworpen bent. Indien u werkzaam blijft in Nederland, zal Nederland ook belasting wensen te heffen. Om te voorkomen dat u in twee landen belasting verschuldigd bent over hetzelfde inkomen, hebben Nederland en Duitsland een verdrag ter voorkoming van dubbele belasting gesloten. Indien u bijvoorbeeld winst uit onderneming of inkomsten uit dienstbetrekking geniet in Nederland, terwijl u in Duitsland woont, zal Nederland hierover op grond van het verdrag belasting mogen heffen. De Duitse belastingdienst zal voor dit inkomen een vrijstelling ter voorkoming van dubbele belasting dienen te verlenen. Als buitenlands belastingplichtige kunt u in Nederland geen aanspraak maken op aftrekposten, zoals hypotheekrente en lijfrentepremies. Bij de invoering van het belastingplan 2001 op 1 januari jongstleden is echter een keuzerecht voor binnenlandse belastingplicht ingevoerd, waardoor onder voorwaarden wel aftrekposten zijn toegestaan. Onderstaand zullen wij ingaan op de werking van dit keuzerecht.

Keuzerecht binnenlandse belastingplicht Op 1 januari 2001 is een keuzerecht voor buitenlandse belastingplichtigen inge-

voerd. Niet in Nederland wonende personen mogen krachtens deze regeling kiezen voor toepassing van de regels, die de inkomstenbelasting stelt voor de binnenlandse belastingplichtigen. Voordelen Het voordeel van deze regeling is dat u, door voor deze regeling te kiezen, gebruik kunt maken van de diverse aftrekposten, zoals hypotheekrente, lijfrentepremies, alimentatie en de zogenaamde heffingskortingen (arbeidskorting, kinderkorting). Overigens geldt deze regeling alleen voor de inkomstenbelasting en niet voor de premies volksverzekeringen. Dit betekent dat voor mensen met een inkomen in de eerste twee schijven (tot circa ƒ 59.520) de keuze voor binnenlandse belastingplicht wellicht geen of een klein voordeel oplevert, aangezien het tarief in deze schijven grotendeels bestaat uit premies volksverzekeringen. Een ander voordeel van de regeling is, dat de echtgenotes, die geen inkomen hebben, eveneens kunnen opteren voor binnenlandse belastingplicht. Zij hebben dan recht op de zogenaamde heffingskorting.

Naast deze basissubsidie kunnen gezinnen met kinderen gedurende acht jaar een kindertoelage van 1.500 DM ontvangen. Deze toelage wordt in Nederland echter als inkomen gezien en bij het belastbare inkomen opgeteld, indien u kiest voor binnenlandse belastingplicht. Wellicht zal dan per saldo de aftrek van hypotheekrente wegvallen tegen deze belaste subsidies, zodat het kiezen voor binnenlandse belastingplicht geen voordeel heeft. U kunt echter overwegen om na acht jaar na het vervallen van de subsidies alsnog te kiezen voor binnenlandse belastingplicht.

7

Column

Gezien de gunstige prijzen van woningen in Duitsland besluiten veel Nederlanders op dit moment een woning te gaan kopen in Duitsland. Deze tendens is mede versterkt door de belastingherziening 2001, waarin onder voorwaarden de hypotheekrente van een woning in Duitsland aftrekbaar kan zijn.

Tenslotte Bovenstaand zijn wij uitsluitend ingegaan op een aantal fiscale aspecten van een eventuele verhuizing naar Duitsland. Bij een emigratie komen, naast de sociale gevolgen, nog diverse andere Nederlandse en Duitse wettelijke regelingen aan de orde, zoals de sociale verzekeringen, ziektekostenregelingen, erfrecht enz. Voordat u besluit te emigreren, is het van belang over al deze zaken advies in te winnen. Bezint eer u begint. ■

Einde keuze In principe kan elk jaar opnieuw worden gekozen, maar de wet stelt een sanctie op oneigenlijk gebruik van de regeling. Wanneer u in enig jaar nog buitenlands belastingplichtig bent, maar niet meer kiest voor binnenlandse belastingplicht, wordt u alsnog belast voor het voordeel dat u gedurende de laatste acht jaar heeft genoten door toepassing van het keuzerecht. De verleende heffingskorting wordt daarbij echter niet teruggenomen.

Subsidies Duitse overheid Een huis kopen in Duitsland wordt in bepaalde gevallen aantrekkelijk gemaakt door subsidies, die worden verstrekt door de Duitse overheid. Bij nieuwbouw van een woning betaalt de Duitse overheid onder voorwaarden gedurende acht jaar een jaarlijkse basissubsidie van 5.000 DM. Bij de aankoop van een bestaande woning bedraagt de jaarlijkse subsidie 2.500 DM.

Mr. N.A.M. Rerink De auteur is verbonden aan Ten Kate & Huizinga Belastingadviseurs te Almelo


Bedrijfsleven beoordeelt ROC oneerlijk:

‘We zijn geen UT of Hogeschool’ De boodschapper had het weer eens gedaan: in Twentevisie in maart van dit jaar stond een artikel over het project Fast Forward van de Hogeschool Enschede. In dat artikel verzuchtte een Storkman dat de studenten van de Hogeschool een verademing bleken in vergelijking met leerlingen van het ROC, het Regionaal Opleiingscentrum. Die uitspraak was ook tot kop boven het artikel gepromoveerd en zowel de Stork-man als mevrouw Anneke Beukers (directeur ROC school voor Technologie) was ‘not amused’. Ja, natuurlijk had Stork forse kritiek op het ROC, maar de kritiek was in het artikel op individuen opgespitst, was de essentie van de telefoontjes. Terwijl de boosheid vooral de procedures van het ROC betrof. Dus wel degelijk forse kritiek, en niemand vond het gek dat Stork Twentevisie gebruikte om de kritiek te spuien in plaats van mevrouw Beukers te bellen. De dame in kwestie had één sterk argument: wij hadden haar niet gebeld voor wederhoor. En dat volgt nu. (door Jan Medendorp) De kritiek op het ROC is overigens niet van vandaag of gisteren. Vaak is er her en der gemopper in wandelgangen op de kwaliteit van de mensen en de opleidingen. De ruim veertig ROC’s in den lande bundelden ongeveer vijf jaar geleden vrijwel het gehele beroepsonderwijs in Nederland (een enkele opleiding tot goudsmid daargelaten). Niemand had tot die tijd eigenlijk precies op een rijtje staan welke opleiding precies waar kon worden gevolgd; bovendien kon je een opleiding tot (bijvoorbeeld) timmerman volgen op

een katholieke manier, er was een christelijke methode en natuurlijk de openbare wijze. De vorming van het ROC was dringend noodzakelijk; het leverde in Twente ineens een instituut op van circa 20.000 leerlingen van wie 14.000 in de tienerleeftijd. Anneke Beukers (45) is verantwoordelijk voor het reilen van circa 5000 jongens en meisjes die in de techniek een baan hopen te vinden.

Beroeps Praktijk Vorming Beukers is na de megafusie in de afgelopen jaren geconfronteerd met drie problemen: “Als er iemand nu slechte ervaringen heeft, bekritiseert hij het hele ROC. Vroeger betrof het alleen die individuele school.” Het tweede punt betreft de stagiaires die geen stagiaires meer mogen heten, maar BPV’ers, wat staat voor Beroeps Praktijk Vorming. “Een stage had iets vrijblijvends. Met de vorming van het ROC zijn er algemene eindtermen geformuleerd waaraan de stage, de beroeps praktijkvorming dus, moet voldoen. En de verantwoordelijkheid lag vroeger bij consulenten en voor een deel ook bij de bedrijven. Maar dat ligt nu helemaal bij ons, bij de school. En je begrijpt natuurlijk wel dat dàt een hoop extra werk in het opleiden van onze mensen oplevert. Nieuw is ook dat bedrijven die zich aanmelden voor leerlingen of andersom tegenwoordig moeten worden geaccrediteerd (zoals dat formeel heet). “Noem het kwaliteitsvoorwaarden waaraan ze moeten voldoen. Dat doet overigens een landelijke commissie. Een aantal bedrijven is op grond van die landelijke beoordeling voor ons afgevallen.” En dat vonden die bedrijven vast niet heel leuk.

fusie was in 1996, we leven nu in 2001. “Dat klopt, er is de afgelopen jaren ook ontzettend veel verbeterd. Ik krijg lang zo veel klachten niet meer binnen als in het begin van bedrijven en leerlingen.” Om aan het imago te werken, organiseert Beukers regelmatig bijeenkomsten met het bedrijfsleven. “Onlangs hebben we de Industriële Kring Twente op bezoek gehad.” En dan de uitsmijter: “Wij leveren leerlingen af van vier verschillende niveaus. Blijkbaar is het verwachtingspatroon van de bedrijven niet goed.” Je mag van ons geen leerlingen verwachten van het niveau van de hogeschool of universiteit. Of de vier verschillende MBO-niveaus verwarren.” Dat was bij Stork het geval, blijkt als we doorvragen. Dus de communicatie tussen Stork en het ROC liet te wensen over. Stork en het ROC hebben inmiddels een goed gesprek gehad. Ze mogen Twentevisie wel dankbaar zijn. Maar dat gaat mevrouw Beukers iets te ver.... ■

9

◆ Anneke Beukers vecht voor het imago van het ROC: “Het verwachtingspatroon van de bedrijven is niet goed.”

Verwachtingspatroon Het ROC gaat ook gebukt onder de administratieve (en emotionele) last van de fusie en de onderwijskundige veranderingen van de Wet Educatie Beroepsonderwijs. De


ICT-markt lijkt muurvast te zitten

Vraagtekens bij 10

De wetenschappelijk directeur van het vooraanstaande Telematica Instituut ziet bedreigingen die het succes van UMTS-frequenties in de weg staan. Hij doet dat op grond van technologische en marktoverwegingen. Er is nog een pijnpunt: is het bedrijfsleven bereid risico’s te lopen met baanbrekende toepassingen voor de mobilofonie? Op de beurs ICT in Business die vorige maand in het Expo Center werd gehouden bleef het rustig en dat geeft te denken. De beurs was nuttig, maar niet echt baanbrekend. En dat in de M-Port van Nederland.

(door Pascal Jacobs) ◆ Hans Appel van SUN verkondigt de creativiteitseconomie.

De wereld in 2010 volgens NTT Docomo, partner van KPN. U zit op een bankje in het park en haalt een flinterdunne, uitklapbare, glazen plaat uit uw koffer. U toetst ergens in het ongewisse en de krant ontvouwt zich letterlijk voor u. Aan de linkerbovenzijde verschijnt plotseling uw moeder in beeld. Wat u godsnaam in het park doet en of u maar als de sodemieter wil komen eten. U zet uw auto in zijn automatische chauffeur, projecteert de krant dan maar zuchtend op uw voorruit en laat u rustig rijden. Fictie? “Nee, straks is het werkelijkheid,” zegt Gerard van den Eijkel van het in Enschede gevestigde Telematica Instituut. UMTS, de derde generatie in de erfopvolging van frequenties voor mobiele telefonie, is de techniek die het allemaal wer-

kelijk moet maken. In Twente volgen instellingen als het Telematica Instituut, de UT en de Hogeschool en bedrijven als Lucent, CMG, en KPN de ontwikkelingen op UMTS-gebied op de voet. Samen zullen ze veel onderzoek moeten doen naar interessante toepassingen en het optimaal gebruik van de UMTS-infrastructuur. Twente moet, zoals in de vorige Twentevisie te lezen was, het kloppende hart van ’s lands mobilofonie worden. We hebben er ook al een naam voor: M-Port Twente.

Netwerkaanleg Maar helaas, vele miljarden guldens vloeiden uit de telecomsector naar de overheid voor de verkrijging van de felbegeerde breedbandfrequenties. Er is bijgevolg amper geld beschikbaar voor investeringen om ook wat met UMTS te kunnen doen. Chris Vissers, wetenschappelijk directeur van het Telematica Instituut, vindt dat de bedreiging om UMTS snel van de grond te krijgen. “De rentekosten die de verwervers van UMTS dragen zijn verschrikkelijk hoog: dagelijks vijf tot zes miljoen gulden. Dat werkt contra-productief. Daar komt boven op dat telecomaanbieders ook een duur netwerk van palen en masten moeten oprichten. KPN kan zo weinig geld hebben dat ze bij Ericsson zouden moeten aankloppen om de aanleg van de infrastructuur voor te financieren.” Marc Hofstra van KPN Research bevestigt dat de netwerk-aanleg een punt van aandacht is. “Maar het wordt ook spannend of bedrijven als Ericsson en Nokia hun mobiele telefoons wel op tijd kunnen leveren. Over drie jaar, is immers de verwachting, zal het mobiele verkeer groter zijn dan het aandeel vaste telefonie.”

Scepsis


Door al die vertragingen kan ook een concurrerende technologie als GPRS zich ontwikkelen. GPRS is gebaseerd op de huidige GSM-frequentie (13 Kbit/seconde) en heeft een redelijk constante bandbreedte van 115 Kbit/s). UMTS heeft een bandbreedte van twee megabit per seconde maar dat is vooral in de ideale situatie. In de auto is dat 114 Kbit/s, vrijwel gelijk aan GPRS. Vissers ziet “genoeg aanleiding tot voorzichtigheid.” En er is meer reden om

UMTS 11

◆ Studenten worden belangstellend gevolgd door de grote multinationals.

te twijfelen aan het toekomstvisioen van NTT Docomo. Dat ligt bijvoorbeeld aan de consument, maar vooral ook aan het bedrijfsleven zelf. Het is maar de vraag of genoeg toch al geplaagde IT-bedrijven het geld kunnen ophoesten voor de ontwikkelingen en vermarketing van leuke, mobiele consumentendingetjes. Risicokapitaal wordt steeds moeilijker verkrijgbaar. En wat is nog meer vereist? Weer een nieuwe economie! Tenminste als we Hans Appel mogen geloven. “We gaan over naar de creativiteitseconomie,” orakelde de chief technology officer van Sun Microsystems Nederland hevig gebarend tijdens het congres op ICT in Business. “Een economie waarin je denkers nodig hebt en waarin je tegelijk snel moet opereren. Waar je moet bogen op menselijke verbeeldingskracht die je aanwendt om niet-alledaagse diensten te verzinnen. Het gaat om baanbrekende ideeën en de bereidheid om daarvoor alle risico’s te nemen.”

van jonge ondernemers of het bestaande MKB, de oude economie representerend, moet mobiele toepassingen voor haar traditionele producten en diensten genereren. Daar wringt hem de schoen als we alleen al kijken naar de manier waarop het MKB omgaat met nieuwe businessmodellen als e-commerce en e-business. Sterker nog, cijfers van de Europese Unie tonen aan dat het helaas nog steeds zo is dat nog geen vijftig procent van het MKB zelfs maar ‘online’ is. Daarvan gebruikt slechts twintig procent internettechnologie serieus. Dat gegeven stemt tot droefenis. We zullen het dus van de jonge ICT-honden moeten hebben.

‘We gaan over naar de creativiteits-economie’

ICT-hype Nou lijkt dit wat overdreven en gezien de neergang van de technologiefondsen zeker ‘not done’ om alweer een nieuwe ICThype te verkondigen. Maar geheel ongelijk heeft Appel zeker niet. Veel applicaties zullen moeten ontspruiten uit de breinen

Je zou denken dat in de toekomstige Mport van Nederland het beeld anders is. Natuurlijk is Twente een belangrijke ICTregio maar van de beurs ICT in Business kun je niet echt vrolijk worden. Appel en de vele andere aansprekende sprekers

spraken voor een nog niet half gevulde zaal en dat spreekt boekdelen. De beurs zelf werd beter bezocht maar ook daar was de aanloop niet echt tevredenstellend.

Spelen Kortom, ook als het gaat om een markt waar nog maar weinig bedrijven in de mobiele telefonie aanwezig zijn, is het goed om met beide benen op de grond te blijven staan. M-port staat nog in zijn kinderschoenen en Twente zal haar zegeningen moeten tellen. Want dat er een voorsprong is staat buiten kijf. Met de UT, het Telematica Instituut, researchvestigingen van Lucent en KPN alsmede vestigingen van Ericsson en CMG zijn alle ingrediënten aanwezig. En de UT is met haar wireless campus intussen nagenoeg ‘s werelds grootste mobiele proeftuin. Daarin spelen studenten, die jonge creatieve geesten van Appel, met hun WAP-telefoontjes en ze worden daarin belangstellend gevolgd door de grote multinationals. Want uit hun lol willen zij geld slaan. Het is voor de wereld van de mobilofonie te hopen dat zulke studenten snel afstuderen om hun steentje aan het visioen van NT Docomo bij te dragen. Anders wordt deze fictie nooit werkelijkheid. Ook niet in Twente ■ en zeker niet voor het jaar 2010.


c o l u m n

j u r i d i s c h

g e z i e n

Verdrag van Malta: ‘de verstoorder betaalt’

Goud in de grond of uw goud de grond in?

De bouwsector, projectontwikkelaars en agrariërs ervaren archeologische waarden heel anders. De aanwijzing van een terrein tot archeologisch monument kan immers bijzonder frustrerend en kostbaar uitpakken. Nederland kent momenteel ongeveer 1400 archeologische monumenten. Voor wijzigingen en verstoringen van een archeologisch monument is een archeologievergunning noodzakelijk, waarover de minister van OC&W beslist. Ook de gemeente moet hier rekening mee houden. Een bouw- of aanlegvergunning in een archeologisch monument mag door burgemeester en wethouders pas worden afgegeven nadat de monumentenwetvergunning door de Minister is verleend.

Vondsten Natuurlijk worden er ook op plaatsen buiten de archeologische monumenten bij verstoringen van de bodem belangrijke vondsten gedaan. Vaak gaat het daarbij om zaken die door de gemiddelde kraanmachinist niet worden herkend. Anders wordt het als gestuit wordt op een urnenveld of de fundamenten van een oude nederzetting. Bepalend is dat als de vinder kan vermoeden dat hij een archeologisch waardevolle vondst heeft gedaan, hij dit binnen drie dagen moet melden

aan de burgemeester, of bij de Rijksdienst voor het Oudheidkundig Bodemonderzoek in Amersfoort. De Minister van OC&W zal bij toevalsvondsten een terrein niet meteen aanwijzen als monument. Hij kan de eigenaren van de grond ook verplichten archeologisch onderzoek te dulden. In de meeste gevallen gaat alles in goed overleg met eigenaren en andere partijen. Onderzoek is doorgaans mogelijk zonder dat dit de geplande werkzaamheden belemmert. En dan is er natuurlijk nog de beroemde bevoegdheid tot stillegging van werkzaamheden, op grond van artikel 42 van de Monumentenwet. Deze bevoegdheid is ten onrechte beroemd, omdat er sinds het bestaan van de Monumentenwet nog nooit bouwwerkzaamheden zijn stilgelegd door de Minister. Toch is dit zo’n beetje de enige archeologiebepaling die iedere aannemer lijkt te kennen.

Schade Mocht er bij onderzoek of door stillegging van werkzaamheden schade voor betrokkenen ontstaan dan wordt deze schade op dit moment nog door de overheid vergoed. Deze schadevergoedingsregeling zal waarschijnlijk verdwijnen, nu Nederland het Verdrag van Malta heeft ondertekend. Dit verdrag ter bescherming van archeologische waarden gaat uit van het principe ‘de verstoorder betaalt’. Kortweg komt dit er op neer, dat particulieren die verantwoordelijk zijn voor grondverstoringen, rekening houden met de financiering van noodzakelijk archeologisch onderzoek en opgravingen, en de bouw- of aanlegwerkzaamheden hierop afstemmen.

Vergunning Op dit moment wordt door Staatssecretaris van Cultuur, Rick van der Ploeg, gewerkt aan het implementeren van het verdrag van Malta in de Monumentenwet. Voor aannemers, projectontwikkelaars en voor de agrarische sector kan dit van belang zijn. Om er zeker van te zijn dat archeologie een plaats krijgt bij de planning van bouwwerkzaamheden, wil Van

der Ploeg een archeologievergunning invoeren voor alle grote projecten (bijvoorbeeld projecten waarvoor een Milieueffectrapportage vereist is). Voor kleine bouwwerkzaamheden komt die vergunning er ook in nog aan te wijzen gebieden met een hoge archeologische potentie. Het is de bedoeling dat deze vergunning moet worden aangevraagd bij burgemeester en wethouders. Bouwvergunning en archeologievergunning kunnen dan tegelijkertijd worden aangevraagd. De markt voor het verrichten van opgravingen zal worden geliberaliseerd, zodat iedereen onderzoek en opgravingen vrij kan uitbesteden bij bedrijven die voldoen aan een kwaliteitsstelsel.

Column

Voor het schrijven van een groot deel van onze geschiedenis is alleen ons bodemarchief als bron beschikbaar. Voor de archeoloog staat het vernietigen van een deel van dit bodemarchief gelijk aan het verscheuren van unieke historische boeken zonder dat ze gelezen zijn. Door onderzoek te doen bij bouwwerkzaamheden kan het ‘boek’ door de archeoloog, in ieder geval één keer gelezen worden. Door de Rijksdienst voor het Oudheidkundig Bodemonderzoek is berekend dat sinds de Tweede Wereldoorlog ongeveer 40% van het duizenden jaren oude bodemarchief ongedocumenteerd verloren is gegaan.

13

ARCHIS De Rijksdienst voor het Oudheidkundig Bodemonderzoek heeft voor elke provincie kaarten gemaakt waarop bekende waardevolle terreinen staan aangegeven. Deze kaarten zijn digitaal beschikbaar en maken deel uit van het archeologisch informatiesysteem ARCHIS. Door informatie van ARCHIS aan te vullen met kennis over locale omstandigheden, kan vrij snel een indicatie worden gegeven over wat zich in de bodem bevindt. In Oost Nederland is in archeologisch opzicht vooral het essenlandschap van belang. Onder de esdekken worden bewoningssporen goed geconserveerd. Daarnaast kan het natuurlijk ook gewoon gaan om oude stads- en dorpskernen. Er van uitgaande dat het Verdrag van Malta door wijziging van de Monumentenwet binnen een aantal jaren van kracht wordt, is het voor potentiële bodemverstoorders dan ook verstandig om eens wat meer informatie in te win■ nen over archeologie.

Mr. C.A.M. Luttikhuis Jacobs Kranenburg


◆ Nummer 1 van de nieuwe uitgave Arbeidsmarkt Journaal van Arbeidsbureau Nederland.

De Koninklijke Textielgroep Twenthe NV heeft bekend gemaakt in het boekjaar 2000 weer in de zwarte cijfers te zijn beland. De winst na belastingen bedroeg ƒ 4.492 miljoen inclusief bijzondere baten. De omzet bedroeg ƒ 84.166 miljoen. Het resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening vóór belastingen steeg van ƒ 3,0 miljoen verlies in 1999 tot ƒ 0,251 miljoen positief in 2000. De solvabiliteit steeg van 17,2% naar 28,5%. Per ultimo 2000 bedroeg de winst per aandeel ƒ 10,22 tegenover een verlies per aandeel in 1999 van ƒ 3,60. De directie is positief gestemd ten aanzien van het lopende boekjaar.

14

Nieuws & feiten

ROC Twente Plus en de Almelose Forddealer Schiphorst-Bloemendal BV hebben Heracles Almelo op 7 april jl. een spelersbus aangeboden. De bus, die is aangeboden in het kader van de onlangs opgerichte voetbalschool, is bestemd voor de spelers van de voetbalschool. De drie grootste bedrijfsmakelaars uit Twente, Snelder Zijlstra de Groot be-

drijfsmakelaars v.o.f., ten Hag bedrijfsmakelaars en DTZ Zadelhoff, zijn gewaardeerd met de Property Award voor hun inspanningen in de periode na de ramp in Enschede om zorg te dragen voor de herhuisvesting van gedupeerde ondernemers. De prijs werd op het Nationale Vastgoed Debat van 4 april jl. in het Circustheater te Scheveningen in ontvangst genomen. Op initiatief van de Ontwikkelings- en

investeringsmaatschappij voor Overijssel (OOM) is het PersContactPunt


In het nieuwe kwartaalblad ‘Arbeidsmarkt Journaal’ van Arbeidsbureau Nederland wordt ook voor 2001 een gunstig beeld van de arbeidsmarkt geschetst. Al vlakt de economische groei en de toename van werkgelegenheid af, het tij blijft gunstig en de werkloosheid daalt nog licht. Dit jaar voorspelde het Centraal Plan Bureau landelijk aanvankelijk een economische groei van 3,5%. Deze raming wordt naar hun verwachting met een half procent naar beneden bijgesteld. De werkgelegenheid neemt met 1,75% toe. De werkloosheid daalt nog licht tot 3,25%.

(KLM) in Enschede en ICT-bedrijf Daedallon in Zwolle en 3 buitenlandse bedrijven, 10 uitbreidingen, 2 samenwerkingen en 4 concentraties. Twee bedrijven bleven voor Overijssel behouden. Volgens de prognoses van de betrokken bedrijven leiden de activiteiten over 2 à 3 jaar tot een toename van de werkgelegenheid met ruim 2.800 directe arbeidsplaatsen. Daarnaast werden als gevolg van de inspanningen nog eens zo’n 540 arbeidsplaatsen bij bedrijven in Overijssel behouden. De bedrijven investeerden in totaal voor ten minste ƒ 196 miljoen (ruim 88 miljoen Euro).

De business unit investeringsbevordering van de Ontwikkelings- en Investeringsmij. voor Overijssel (OOM) heeft vorig jaar opnieuw goede resultaten geboekt. In totaal was de OOM betrokken bij 42 projecten (in 1999 waren dit er 41). Het betrof 24 nieuwe vestigingen, waaronder het custumer contact center Cygnific

Onlangs is Lankelma Geotechniek Almelo BV opgericht. Het onafhankelijke ingenieursbureau houdt zich bezig met onderzoek, metingen en advies op het gebied van geo-, milieu- en funderingstechniek. Het bureau is opgericht door de sinds 1896 opererende Lankelma Groep uit Zuidoostbeemster.

in gebruik genomen. Laatstgenoemde informeert de media over nieuwe ontwikkelingen van Twentse technologiebedrijven. Doordat veel bedrijven in deze sector moeite hebben met hun externe communicatie richting de media fungeert PersContactPunt als intermediair tussen de bedrijven enerzijds en de dagbladen, vakbladen, tijdschriften, radio en televisie anderzijds. Van donderdag 5 t/m zondag 8 juli a.s. opent Erve Maathuis weer de poorten voor alle paardenliefhebbers. Voor de 27ste maal in successie zal de elite van de internationale springsport u tijdens CSI Twente in staat stellen te genieten van prachtige hippische sport. In de juni-uitgave van Twentevisie zal hier uitvoerig aandacht aan worden besteed. De Overijsselse Participatie Maatschappij BV (OPM) heeft een belang van 14% verworven in het aandelenkapi-

school Enschede hebben dit thema uitvoerig belicht. Daarna vond er een muzikale en kleurrijke happening plaats.

taal van het ICT-bedrijf Better.be BV te Enschede/Amsterdam. Better.be, gestart in 1999, is gericht op het ontwikkelen, exploiteren en verhandelen van producten en het verlenen van diensten op het gebied van internet, intranet en extranet. OPM is een onafhankelijke, zakelijk ingestelde en commerciële participatiemaatschappij, gericht op het verstrekken van risicokapitaal voor de middellange termijn aan in Oost Nederland gevestigde ondernemingen met een goed continuïteitsperspectief. Begin vorig jaar is er een samenwerking gestart tussen de Saxion Hogeschool

Enschede, QCW (QualifizierungsCentrum Wirtschaft, de naam van de Duitse partner) in Duitsland en de

Kamer van Koophandel in Gdansk (Polen). In deze samenwerking begeleidt de Hogeschool de Polen bij het opleiden van trainers op het gebied van kwaliteitszorg, het z.g. ISO-Team-project. Deze trainers hebben na de opleiding al ruim 35 bedrijven begeleidt naar een ISO 9001 systeem. Het gehele project wordt gefinancierd door Europese Leonardo subsidie die is bedoeld om de lokale economie in aspirant EU-lidstaten te helpen op Europees peil te brengen. Met de subsidie van ongeveer ƒ 150.000,- moeten Poolse MKB-bedrijven kunnen concurreren op de Europese markten. Eind mei krijgen de eerste 5 Poolse bedrijven het ISO 9001 certificaat uitgereikt.

doelgerichte communicatie’. Het team van Nijhuis bestaat na deze overname uit 14 specialisten. Het bouwconcern Janssen de Jong uit Hengelo heeft de grond en opstallen gekocht van Kwekerij Vos aan de Oude Molenweg te Hengelo. In overleg met de gemeente Hengelo wordt een bouwplan ontwikkeld, bestaande uit 16 appartementen en 5 grondgebonden seniorenwoningen langs de Elsbeek op het langgerekte binnenterrein. Naar verwachting kan eind van dit jaar met de bouw van het project worden begonnen. Op 18 april jl. is de nieuwe Stadscampus van de Saxion Hogeschool Enschede feestelijk in gebruik genomen. Ter gelegenheid daarvan vond er een minisymposium plaats met als thema ‘Internationalisering in het hoger beroepsonderwijs’. Vertegenwoordigers van partnerscholen uit de Verenigde Staten, Zuid Afrika en Duitsland en de Saxion Hoge-

Vernay Europa BV te Oldenzaal is voor de derde keer gecertificeerd volgens de ISO 9001/QS 9000 norm. De certificering heeft betrekking op de ontwikkeling, productie en verkoop van precisie rubber componenten en samengestelde producten t.b.v. stromingstechnische functies in de automobiel-, medische- en huishoudelijke apparatenindustrie. QS-9000 is het gezamenlijke kwaliteitszorgsysteem van General Motors, Ford en Chrysler voor de toeleveranciers, gebaseerd op ISO 9001. Met ingang van 1 april jl. is de heer F. Kroeze in de functie van directeur in dienst getreden bij werkmaatschappij Verhoeve Milieu bv in Hummelo. Verhoeve Milieu is werkzaam op het gebied van milieu-advies, bodem- en waterbodemonderzoek, bodem- en waterbodemsanering, bouw en onderhoud van grondwaterzuiveringsinstallaties, immobilisatietechnieken en rioolbeheer. ■

15

Nieuws & feiten

◆ In Geesteren komen de paardenliefhebbers van 5 t/m 8 juli wederom volop aan hun trekken.

Voor het eerst in Nederland is aan een groep hotels binnen één regio gezamenlijk het ISO-certificaat uitgereikt. Tien hotels t.w. Theaterhotel Almelo, Golden Tulip Hotel Resort Bad Boekelo, Landhuis & Restaurant De Bloemenbeek, Hotel Restaurant Carelshaven, Aparthotel Delden, Conferentiehotel Drienerburght, Droste’s Hotel & Restaurant, Hotel Restaurant Van der Maas, Twentse Catering Groep en Hotel Conferentiecentrum Het Witte Huis mochten het certificaat op 18 april jl. in het Ondernemingshuis in Enschede in ontvangst nemen. Tot nu toe zijn slechts enkele hotels verspreid over het land in het bezit van het ISO-certificaat.

◆ Aan 10 Twentse hotels werd op 18 april jl. gezamenlijk het ISO-certificaat uitgereikt door de heren Hulshof (voorzitter Kamer van Koophandel Veluwe en Twente) en J. Fiedeldeij van KPMG Certification.

Per 1 juni a.s. richt Nijhuis reclameadviesbureau te Borne zich met een zelfstandig werkende business-unit voortaan ook op strategische communicatie en public relations. Dit is mogelijk geworden door de overname van de eveneens in Borne gevestigde onderneming ‘Eenvoud


Banenbeurs dit jaar in teken van herintreders:

Nog steeds krapte 17

◆ Expo Center in Hengelo organiseert al voor de vierde keer de Banenbeurs.

Een enquête onder de bezoekers wees onomstotelijk uit: 68% was tevreden en maar liefst 53% hield iets concreets over aan een uurtje rondstruinen op de beurs. En van alle standhouders lieten vier van de tien weten ook bij een volgende editie aanwezig te willen zijn. En dus organiseert het Expo Center in Hengelo op 18 en 19 mei voor de vierde keer de Banenbeurs. (door Mario van Santen) De krapte op de arbeidsmarkt nam vorig jaar zulke extreme vormen aan dat je bij wijze van spreken kon eisen dat je per dag hooguit anderhalf uur kwam werken. Alles was bespreekbaar, van kinderopvang tot sollicitatiegesprekken bij autodealers. De krapte is er nog steeds, al wordt wel meer gekeken naar opleiding en werkervaring, want op langdurig werklozen zit nog steeds niemand te wachten. Bedrijven zoeken dit jaar vooral herintreders; mensen die een nieuwe start willen maken, maar dat werk veelal wel willen combineren met hun sociale leefomgeving. Moeders bijvoorbeeld, die de uren

dat de kinderen naar school zijn, willen gebruiken om wat bij te verdienen. Of mensen die voor een deel in de WAO zitten en voor het deel dat ze kunnen werken iets zoeken dat hun lichaam aan kan. En de werkgevers blijken bereid te zijn mee te denken aan de inrichting van een werkplek.

Nieuwkomer De eerste jaren waren vooral de arbeidsvoorziening en de uitzendbureaus van de partij. Inmiddels wordt het leeuwendeel van de stands gevuld door onder meer de politie, marechaussee, marine, maar ook door het bedrijfsleven zoals dit jaar bouwconcern Plegt-Vos. Groothandel Makro is bijvoorbeeld elk jaar van de partij. Natuurlijk staat Arbeidsvoorziening er nog wel en pakt het weer flink uit met een voorproefje op wat binnen afzienbare tijd CWI gaat heten: het Centrum voor Werk en Inkomen. En de naam zegt het al, in dat CWI kan iedereen straks terecht voor werk, maar ook voor een uitkering van de Sociale Diensten of het GAK. Voor wat het deel werk betreft, zet het CWI zes vacaturezuilen op de beurs en twee zogenaamde klant-PC’s waar bezoekers een beroepskeuzetest kunnen doen.

Clichés Uitzendbureaus zijn ondanks het toenemende aantal ‘echte’ bedrijven nog altijd prominent vertegenwoordigd. “Maar,” zegt assistent-projectmanager Marjolein Granneman van het Expo Center, “er zijn uitzendbureaus die niet vervallen in clichés. Capac bijvoorbeeld heeft verschillende stands verdeeld over de beursvloer en die ingericht alsof ze van de klant zelf zijn. Het lijkt dus voor de bezoekers alsof ze een stand binnenlopen van bijvoorbeeld Bolletje of Ola, maar krijgen daar dan wel te maken met een vertegenwoordiger van het uitzendbureau. Deze manier van aanpak verlevendigt de hele beurs en daar zijn wij blij mee.” De organisatie van de banenbeurs verwacht ook dit jaar weer zo rond de zesduizend bezoekers, met dank aan de laagdrempeligheid. “De entree is gratis en de aanwezige bedrijven presenteren hun vacatures van hoog tot laag, van productiekrachten tot IT-managers. Bezoekers kunnen zich oriënteren zonder zich meteen te moeten inschrijven en daarna bestookt te worden met vervelende e-mail of noem maar op. Doelbewust een uitzendbureau binnenlopen is een veel grotere stap. Laat staan een open sollicitatiebrief schrijven naar een bedrijf...” ■


Twentse callcenters leggen contact met elkaar

‘Eerst professionaliseren, 18

◆ W. Burgering (rechts) en E. Wichgers werken aan het imagoprobleem van de callcenterbranche.

Overijssel telt 88 callcenters; samen bieden ze werk aan zo’n 8000 mensen. De meeste callcenters zijn gevestigd in Zwolle, de Stedendriehoek en Twente. In elke regio werken de callcenters samen in een platform. Het ‘Twents Forum voor Contactcentres’ is de jongste van de drie, maar tegelijkertijd erg doordrongen van de noodzaak tot samenwerking. “Elke dag belt iemand wel een callcenter, alleen we weten het niet,” zegt voorzitter W. Burgering van het samenwerkingsverband dat mede op initiatief van de Overijsselse Ontwikkelings Maatschappij is opgericht.

(door Martin Steenbeeke) Twentevisie. 05/2001

dan pas groeien’ Om meteen maar een misverstand uit de wereld te helpen. Callcenter-agent is een vak. Nog steeds heerst het beeld dat je weinig moet kunnen om in een callcenter te werken. Een ideale startbaan voor mensen die aan het begin staan van het arbeidsproces (studenten, herintredende huisvrouwen) maar ook niet meer dan dat. Het is een imagoprobleem, zegt Burgering. “De callcenterbranche moet je vergelijken met de uitzendbranche. Er zijn veel toetreders en dat leidt tot wildgroei. In grote steden als Amsterdam, Den Haag en Rotterdam is zaak behoorlijk doorgeschoten. Maar inmiddels zijn we druk bezig om de branche te professionaliseren.” Hoewel er inderdaad veel studenten en huisvrouwen op deeltijd in callcenters werkzaam zijn, bezetten die volgens Burgering wel ‘echte banen’, waar je meer voor moet kunnen dan tot tien te tellen. “In combinatie met internet en e-mail is het een fantastisch vak om in te groeien.” De aanname dat in callcenters de mensen zitten die je om zeven uur ’s avonds tijdens de gehaktbal bellen, is volgens Burgering verkeerd. Sommige callcenters leggen zich toe op dit zogeheten ‘koude bellen’, maar verreweg de meeste callcenters ontvangen telefoontjes van klanten. Telecommunicatiebedrijven, verzekeringsmaatschappijen, voedingsmiddelenbedrijven, veel grote bedrijven hebben al hun contacten met klanten uitbesteed aan callcenters. Wie met vragen over de bediening van zijn mobiele telefoon KPN belt, heeft grote kans dat hij vanuit een callcenter in Enschede te woord wordt gestaan. Daarnaast beschikken grote bedrijven als Arke, Rabobank en Amicon over eigen callcenter-afdelingen. De vereiste opleiding wordt vaak intern gegeven of kan aan een Regionaal Opleidings Centrum of Hogeschool IJselland worden gevolgd. Icoon, het Enschedese opleidingsinstituut dat enkele jaren geleden is opgericht, is van karakter veranderd. Van opleidingsinstituut is het meer een kenniscentrum voor de bedrijfstak geworden.

Reservoir Een van de snelst groeiende bedrijven in de branche is SNT, landelijk marktleider. Enkele jaren geleden streek het in Twente

neer, onder meer vanwege de aanwezigheid van de Universiteit Twente en HBOinstellingen (lees: studenten). Begonnen op het Business and Science Park heeft het onlangs op het Schuttersveld een nieuw bedrijfspand in gebruik genomen waar het huidige aantal van 200 medewerkers kan groeien tot 1000. De Enschedese SNT-vestiging moet het grootste callcenter in de Benelux worden. “Met reclamecampagnes en promotieteams lukt het nog wel om personeel aan te trekken,” zegt vestigingsmanager E. Wichgers van SNT. “Maar als we niets doen krijgen we wel toestanden zoals in het westen van het land.” In de Randstad zijn de callcenters in een hevige strijd verwikkeld om goed personeel bij elkaar weg te halen. “Een querilla-markt,” noemt Burgering dit. Ook in het oosten van het land is het reservoir van studenten en huisvrouwen niet onuitputtelijk. “Het is nu nog wel mogelijk om aan personeel te komen, maar vooral in de regio Enschede wordt het lastig,” beaamt rayonmanager C. Lamers van uitzendbureau Teleworks. Dit uitzendbureau legt zich met name toe op personeelswerving voor callcenters. Niet zozeer de aard van het werk als wel het feit dat arbeidskrachten vaak per project worden ingehuurd en daarna weer worden bedankt voor bewezen diensten, werkt volgens Lamers demotiverend. Een van de redenen waarom het aantal mensen dat de branche verlaat, met dertig procent vrij hoog is. Burgering is momenteel druk bezig om de uitstroom van personeel in kaart te brengen. Waar gaan ze heen? Wat is hun opleiding? En waarom gaan ze weg? Met de antwoorden denkt Burgering het verloop terug te kunnen dringen. Daarnaast acht hij het niet ondenkbeeldig dat er, net als in de metaalsector al gebeurt, een pool wordt opgericht van overtollig personeel. Bedrijven kunnen pieken zo makkelijker opvangen, terwijl de werknemers meer zekerheid geboden kan worden.

Kroegentocht Om meer personeel te werven staat in het najaar een Open Dag op het programma. “Een kroegentocht langs elf Twentse callcenters,” zegt Burgering. De bezoekers van het nieuwe SNT-pand moeten

volgens manager Wichgers getroffen worden door de huiselijke sfeer. Gele in plaats van witte muren, veel kunst aan de wand, een personeelsvereniging en een luxe bedrijfskantine. “Wij willen dat de mensen het gevoel hebben dat ze bij een volwassen bedrijf werken, en niet ergens een werkplek hebben,” zegt Wichgers. Zelf is hij onlangs uitgeroepen tot callcenter-manager van het jaar; het bedrijf is onderscheiden met de titel callcenter van het jaar terwijl SNT door de Amsterdamse effectenbeurs bekroond werd met de titel ‘beste beursintroductie’. Hoewel dit laatste overigens met World Online en Newconomy en de ingezette economische neergang beter uitgelegd kan worden als ‘minst slechte beursintroductie’. Een andere ‘lokker’ is het uitgeven van aandelen. Ieder personeelslid dat bij SNT in dienst treedt, krijgt volgens Wichgers aandelen. Tevens is het bedrijf druk bezig om in het eigen bedrijf een ondernemingsraad en voor de hele bedrijfstak een CAO van de grond te krijgen. “Zaken die in andere bedrijven heel normaal zijn, maar bij ons nog niet,” erkent Wichgers. Het bewerken van de arbeidsmarkt, en het verbeteren van het imago van de callcenters is een van de hoofddoelstellingen van het in januari opgerichte Twents Forum voor Contactcenters. Waar andere samenwerkingsverbanden het woord ‘platform’ in hun naam opnemen, kiest Twente bewust voor ‘forum’. “Bij een platform vinden Poolse landdagen plaats,” verklaart Burgering. “En op een forumplaats wordt gehandeld.” De aangesloten contactcenters, uitzendorganisaties en andere branchegerelateerde bedrijven komen zes tot acht keer per jaar bij elkaar; met name met het doel om informatie uit te wisselen. “Wij moeten sámen wakker liggen van bepaalde zaken,” zegt Burgering. “En elkaar wijzer maken,” vult Wichgers aan. “Operationeel gezien leggen we echt alle kaarten op tafel. Want in tegenstelling tot het westen gaan wij eerst professionaliseren en dan pas groeien en dus niet andersom.” De groei van callcenters wordt ingeschat op jaarlijks zo’n twintig procent. “Wat we nu zien,” zegt Wichgers, is nog maar het topje van de ijsberg.” ■

19


c o l u m n

n o t a r i e e l

a d v i e s

Waardestijging bv-aandelen komt mede toe aan ex-echtgenoot!

In de editie van maart jongstleden besprak ik in deze column de gevolgen van het niet naleven van een periodiek verrekenbeding in de huwelijkse voorwaarden van echtgenoten. In mijn column van maart stelde ik, dat het periodiek verrekenbeding de mogelijkheid biedt om tussentijds (in beginsel jaarlijks) vermogen (bestaande uit aan het eind van het jaar overgespaarde inkomsten uit arbeid en/of vermogen) bij helfte te verdelen. Bij echtscheiding kunnen de gevolgen van het niet-naleven van het verrekenbeding voor één van de ex-partners een onwelkome verrassing vormen. De Hoge Raad heeft namelijk in 1995 uitgemaakt, dat in een dergelijke situatie naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid bij het einde van het huwelijk ook de vermogensvermeerdering, ontstaan door belegging van hetgeen uit de inkomsten van een echtgenoot is bespaard, maar ongedeeld gebleven in de verrekening wordt betrokken.

Gevolgen voor ondernemer met BV Wat zijn nu de gevolgen voor een ondernemer, die zijn onderneming in een BV drijft, bij niet naleving van het periodiek verrekenbeding uit de huwelijksvoorwaarden. Komt de in de BV achtergebleven (niet-uitgekeerde) winst voor verrekening in aan-

merking. Vanzelfsprekend hangt dit af van de redactie van de huwelijksvoorwaarden. In teveel gevallen mist een bepaling in de akte, die deze materie afdoende regelt. Hierbij speelt - blijkens de rechtspraak een rol of de ondernemende echtgenoot bij machte was te bepalen, dat de winst wel of niet werd uitgekeerd. Was de winst wel uitgekeerd, dan is zonneklaar, dat deze winstuitkering in de verrekening zou moeten worden betrokken. Tot voor kort waren uitsluitend uitspraken van de lagere rechtspraak bekend over deze materie. Hierbij werd over het algemeen geoordeeld, dat (een gedeelte van) de in de BV achtergebleven winst voor verrekening in aanmerking kwam, naar analogie van artikel 126 van boek 1, Burgerlijk Wetboek. Helaas werd de argumentatie door de rechters steeds op een andere wijze uitgewerkt, hetgeen de rechtszekerheid niet bevordert.

Uitspraken Hoge Raad 2-3-2001 Aan de vorenbedoelde onduidelijkheid is, op een aantal punten na, een eind gekomen door twee recente uitspraken van ons hoogste rechtscollege. In beide zaken werd geoordeeld, dat een uitleg naar redelijkheid en billijkheid in verband met de aard van het verrekenbeding meebrengt, dat de waardestijging van vermogensbestanddelen, voor zover deze als inkomsten behoren te worden gekwalificeerd, in de verrekening moeten worden betrokken. Dit doet zich voor ten aanzien van aandelen van de ondernemende echtgenoot, waarop geen winst is uitgekeerd, mits ten eerste blijkt dat uitkeerbare winst naar normen die in het maatschappelijk verkeer als redelijk worden beschouwd, geacht moet worden te zijn gemaakt, en mits bovendien de ondernemende echtgenoot in overwegende mate bij machte was te bepalen dat de winst hem rechtstreeks of middellijk ten goede zou komen.

Beperkte werking? De Hoge Raad hanteert het begrip uitkeerbare winst, hetgeen een beperking zou kunnen inhouden. Een andere beperking zou kunnen vormen de overweging van Hof en Hoge Raad, dat aandelen, die tijdens het huwelijk werden verkregen met geleend geld, in de verrekening moeten worden betrokken, naar de mate waarin de financiering van die verwerving gedurende de

huwelijkse periode ten laste is gekomen van bespaarde en onverdeeld gebleven inkomsten. Hier zou bepalend zijn in hoeverre de aflossing van de financieringsschuld ten laste is gekomen van de overgespaarde inkomsten. Een merkwaardig standpunt. Beide beperkingen leveren stof tot discussie in de vakliteratuur. In één van beide casus formuleerde het Gerechtshof een andere beperking. Het Hof stelde, dat, aangezien de broodwinning van de man afhankelijk is van het voortbestaan van het bedrijf, de eisen van redelijkheid en billijkheid meebrengen, dat de vrouw niet meer verkrijgt, naast vergoeding voor andere zaken, dan hetgeen de man met behulp van het bedrijfsvermogen kan financieren zonder het bedrijf buiten staat te stellen een eventueel matige tegenslag in de naaste toekomst te overleven. De man zou de broodwinning moeten kunnen behouden totdat hij de leeftijd bereikt, waarop men zich uit zaken pleegt terug te trekken. De Hoge Raad heeft dit standpunt van het Gerechtshof niet overgenomen, evenmin het standpunt, dat de aandelen in aanmerking moesten worden genomen tegen de rentabiliteitswaarde. Als laatste beperking kan gelden de overweging van het Gerechtshof, dat op de (te verrekenen) waarde van de aandelen in mindering zou moeten komen de latente vennootschapsbelasting en aanmerkelijk belangclaim. Dit standpunt kon door de Hoge Raad niet worden getoetst, maar lijkt een juist standpunt. In hoeverre voormelde beperkingen te allen tijde kunnen worden toegepast op de te verrekenen waarde van de aandelen is niet te zeggen.

21

Column

Door twee recente uitspraken van de Hoge Raad zullen veel ondernemers die met huwelijksvoorwaarden zijn gehuwd bij echtscheiding ook de waardestijging van ‘hun’ aandelen in een BV moeten delen met hun ex-partner. Volgens de Hoge Raad brengen de redelijkheid en billijkheid mee, dat, gelet op de strekking van de huwelijksvoorwaarden, de niet uitgekeerde ondernemingswinst in de verrekening wordt betrokken. Het gehele vermogen van de echtgenoten, dat door hen tezamen is opgebouwd uit overgespaard inkomen en door (her)belegging daarvan, komt voor verrekening in aanmerking, inclusief de waarde van de aandelen in de BV waarin één van de echtelieden de dienst uitmaakte. Dit is het gevolg van het niet naleven van een periodiek verrekenbeding in de akte van huwelijksvoorwaarden.

Advies Wel is duidelijk geworden, dat het te adviseren is om bij (aspirant-)ondernemers een bepaling op te nemen in de huwelijksvoorwaarden, waarin wordt omschreven of de waardestijging van aandelen in de periodieke verrekening moet worden betrokken, en zo ja, tegen welke waarde. Een standpunt zou kunnen zijn het totale te verrekenen bedrag te fixeren op de grondslag voor de aanmerkelijk belangheffing, indien bij het einde van het huwelijk blijkt, dat periodieke verrekening achterwege is gebleven. ■ mr. R.A.C. Marres SuwijnLedeboer Notarissen, kantoor Hengelo Ov.


De Strijd voor gerechtigheid Op 13 mei 2000 was Lubbert Oosting in Enschede, thuis aan de Renbaanstraat waar zijn bedrijf en zijn huis stonden. Hij zag van een afstand de vuurpijlen de lucht invliegen en overwoog een moment om ter plekke te kijken wat er aan de hand was. Een lichte hoofdpijn weerhield hem daarvan. Hij had geen benul van de klappen die zouden volgen. Bij de eerste explosie van S.E. Fireworks dook Oosting de kelder van zijn woning in en sleurde zijn vrouw mee. Toen de tweede klap geweest was, kwam het echtpaar ontredderd en angstig weer naar boven en constateerde dat “alles in elkaar lag.” Van het confectieatelier, waarvan Oosting eigenaar is, was vrijwel niets over. Eerst was er de wanhoop en daarna de stellige gedachte: “Jullie zijn nog niet van me af. Er is me wat aangedaan en ik ga daarvoor vechten.” Met die drijfveer in het achterhoofd is Oosting thans voorzitter van de belangenvereniging Gedupeerde Ondernemers Vuurwerkramp Enschede en voert hij strijd voor gerechtigdheid. Tegen traag malende ambtelijke molens. (door Bert Eeftink) “De eerste dagen na de ramp lag ik in bed. Daarna ben ik door de hekken geglipt en heb de schade aan mijn eigendom met eigen ogen aanschouwd. Alles weg, alles kapot. Ik wist dat het voorlopig over en sluiten was. Binnen twee weken kwam er een uitnodiging voor een ondernemersvergadering, waarop uiteindelijk de belangenvereniging is opgericht. Een beetje tegen wil en dank ben ik daar voorzitter van geworden. Aangedragen door de ondernemers zelf.” De belangenvereniging

23

Gedupeerde Ondernemers Vuurwerkramp Enschede telt nu 250 leden, ondernemers van diverse pluimage. Van middelgrote bedrijven tot individuele kunstenaars. “Lastig om daarin één lijn te vinden. We hadden in het begin twee speerpunten: we wilden zo snel mogelijk terug naar de oude plek en een honderd procent schadeloosstelling. De vereniging bleek veel meer dan een zakelijk orgaan. Op bijeenkomsten in de eerste weken na de ramp werd er veel geborreld en nog meer gepraat. Het onderling uitwisselen van ervaringen als onderdeel van het verwerkingsproces.”

Schaderegeling De commissie van Lidth de Jeude (burgemeester van Deventer) werd ingesteld om een goede schaderegeling voor de getroffen ondernemers op te zetten. “We kwamen er al snel achter dat niet alles wat wij wilden haalbaar was. Bovendien zat er geen enkele getroffen ondernemer in de commissie. Dat had absoluut gemoeten. De regeling liet uiteindelijk lang op zich wachten. Pas rond de jaarwisseling kwam de presentatie. Wij waren niet tevreden. Met name het maximum van 220.000 gulden dat was gesteld aan de vergoedingen van winstderving was een doorn in het oog. En er werd gesproken over een eigen risico van dertig procent. Onacceptabel. Het was een regeling die veel te zakelijk was opgesteld en waaraan te veel mitsen, maren, haken en ogen zaten. Van tevoren werden steeds de woorden ‘coulant’ en ‘ruimhartig’ gebezigd. Dat vonden we veel te weinig terug in de regeling.” “Inmiddels is er veel gepraat en afgesproken. En bovendien wordt de commissie Van Lidth op voorspraak van minister de Vries van binnenlandse zaken weer in het leven geroepen. Er is ons inmiddels zoveel toegezegd dat er nu een regeling ligt waarmee we kunnen leven. Het moet alleen nog wel op papier worden gezet.

Wat ik van de commissie Van Lidth verwacht? Snelle actie. Momenteel vallen er nog zeker 150 ondernemers tussen de wal en het schip. Er is teveel onzekerheid. Dankzij leningen zijn mensen niet failliet gegaan, maar ze zitten wel diep in de schulden. Om vooruit te kunnen, moet er helderheid zijn over de toekomst. We moeten weten wanneer we terug kunnen en wanneer het geld komt. Het bureau dat de betalingen verzorgt, heeft tot op heden, een jaar na de ramp, nog niets overgemaakt. Dat is slecht. Het financiële plaatje moet snel duidelijk zijn, maar ik ben bang dat het nog enige tijd duurt. Het zijn de ambtelijke molens de te traag malen. Gemeentelijk en landelijk. Dat is meer dan teleurstellend. En toch hebben we als belangenvereniging al veel bereikt. Ze kennen ons en nemen ons serieus.” “De Vereniging van gedupeerde ondernemers zal waarschijnlijk nog wel een tijd blijven bestaan. Het duurt nog jaren voordat de wijk herbouwd is. Toch moet 13 mei een keerpunt worden. We moeten weer vooruit, in snel tempo aan de slag. Ook ik wil met mijn bedrijf terug naar de wijk. Die verplichting heb ik mezelf opgelegd.” ■

◆ Lubbert Oosting, voorzitter van de belangenvereniging Gedupeerde Ondernemers Vuurwerkramp Enschede: “Het bureau dat de betalingen verzorgt, heeft tot op heden, een jaar na de ramp, nog niets overgemaakt.”


c o l u m n

o n - l i n e

s t a t e g i e

De balans tussen informatie-, contacten transactiediensten

Ook via de tv, de radio, of door middel van mond-tot-mond reclame word informatie verzameld alvorens tot aankoop over te gaan. De Internetdiensten van een organisatie dienen dan ook aan te sluiten bij de diensten die via andere kanalen worden geboden.

De verschillende diensten op internet We onderscheiden 3 soorten diensten: informatiediensten, contactdiensten en transactiediensten. Informatiediensten hebben betrekking op het informatieve karakter van een website en leveren voornamelijk een bijdrage aan reputatiedoelstellingen. Dit soort diensten kunnen bijvoorbeeld bijdragen aan een verdere professionalisering van uw organisatie en het creëren van een passende uitstraling. Contactdiensten worden belangrijker naarmate men zich dichter bij een eventueel koopmoment bevindt en zijn vooral belangrijk voor het opbouwen van een relatie met de doelgroep. Vaak uit zich dit in een website door de mogelijkheden die worden geboden om middels e-mail contact te leggen met de organisatie achter de website. Transactiediensten hebben vaak tot doel om concrete verkopen via het web te genereren. Transactiediensten zijn dan ook belangrijk voor het realiseren van onze ruildoelstellingen.

Doelstellingen van een internetstrategie Belangrijk is dat we ons afvragen waar we ons op gaan richten in onze Internetdienstverlening. Dit hangt sterk samen met de mate waarin ons product of onze dienst zich leent voor online-verkoop. Wanneer we ons richten op informatiediensten, speelt bovendien de vraag of

onze klanten al genoeg weten over ons merk of onze producten. In de praktijk kunnen we vier belangrijke uitgangspunten onderscheiden, voor het inrichten van onze marketingdiensten op internet: 1. De aard van het producten- en/of dienstenassortiment Belangrijk is om de mogelijkheden die internet biedt aan te laten sluiten bij onze producten en diensten. De mate van betrokkenheid bij de aankoop is hierbij van belang. In het algemeen geldt dat producten met een hoge betrokkenheid (bijvoorbeeld auto’s) zich vooral lenen voor informatie- en contactdiensten en producten met een lage betrokkenheid (bijvoorbeeld CD’s) met name geschikt zijn voor transactiediensten. De betrokkenheid is in veel gevallen gebaseerd op het risico dat de koper loopt om eventueel een verkeerde aankoop te doen. Daarnaast spelen onder meer factoren als: de prijs van het product of de dienst, de geschiktheid voor digitale distributie en de mate van standaardisatie, met andere woorden: weet de consument wat hij krijgt of wat hij kan verwachten?

kunnen daarbij onze bestaande klanten als uitgangspunt nemen, maar we kunnen ons uiteraard ook op nieuwe (potentiële) klanten gaan richten. Het onderzoeken van de behoeften binnen onze bestaande klantenkring middels het uitvoeren van een enquête kan resulteren in het opdoen van nieuwe ideeën. Vaak wordt met een internetstrategie al snel gedacht aan de mogelijkheden om nieuwe klantencontacten te realiseren, terwijl we onze bestaande klanten over het hoofd zien. Relatief kleine investeringen kunnen in dat geval resulteren in meer toegevoegde waarde binnen ons relatiebestand.

25

Column

Bij het aanbieden van producten en diensten via Internet wordt het beste resultaat verkregen bij een optimale mix tussen informatie-, contacten transactiediensten. In de praktijk blijkt dat voor het doorlopen van een volledig aankoopproces niet alleen gebruik wordt gemaakt van Internet.

4. Concurrentieoverwegingen Concurrentieoverwegingen spelen voor veel organisaties een belangrijke rol bij het samenstellen van een eigen onlinedienstenmix. Als dit echter de enige reden is om ‘iets te gaan doen met internet’ is dit geen goede basis. U kunt echter veel leren van uw concurrent. Het eenvoudig ‘kopiëren’ van een strategie van uw concurrent is een aanpak die getuigt van weinig onderscheidend vermogen. Dit ‘kopiëren’ wordt ook vaak door klanten herkend en als zodanig beoordeeld.

Kortom 2. De aard van het aankoopproces De aard van het aankoopproces dat de klant doorloopt is verreweg de belangrijkste factor bij het inrichten van onze online-marketingdiensten. Naar mate het beslissingsproces rondom het product of de dienst die wordt aangeboden uitgebreider en complexer wordt, neemt het belang van informatie- en contactdiensten toe, terwijl het bieden van de mogelijkheid van transactie (‘bestelling plaatsen’) in veel gevallen afneemt. Een goed voorbeeld is het aanschaffen van een dure bedrijfsmachine voor een specifieke toepassing. Een bestelling van een dergelijk ‘complex’ product zal in weinig gevallen eenvoudigweg via internet plaatsvinden. 3. Wensen uit onze doelgroep Aan welke diensten heeft de doelgroep waarop wij ons richten behoefte? We

Beter is om bij uzelf na te gaan op welke wijze u concurrentievoordeel kunt behalen met een eigen unieke mix van informatie-, contacten transactiediensten. De mogelijkheden op internet zijn ongekend. Dat het soms niet even gemakkelijk is om een internetstrategie voor uw organisatie op te zetten, zult u in de praktijk ondervinden. Met het opzetten van een goed doordacht marketingplan, waarbij uw internetstrategie aansluit op uw marketingstrategie, kunnen echter nieuwe en ongekende mogelijkheden ontstaan om uw ondernemingsdoelstellingen te realiseren. ■

Mark Kamphuis De auteur is als directeur werkzaam bij eMAXX en deelnemer aan het samenwerkingsverband Online Strategie


Koopadvies Volker Wessels Stevin.

Verder herstel verwacht 26

◆ Tijdens de opname van het radioprogramma Memphis werd ook het beursspel weer gespeeld. E. van Amstel uit Apeldoorn speelde mee en voorzag de stijging. Hij zat er althans met 583 punten dichtbij (eindstand april was 593 punten). Hij kreeg uit handen van Jan Haverkate, beleggingsadviseur van de Twentse Rabobanken een flesje wijn.

“Eén zwaluw maakt nog geen zomer, maar het forse herstel op de aandelenmarkten in de maand april vormt een goede basis voor een verder herstel,” aldus Sjoerd van Es van de Twentse Rabobanken. Van Es erkent dat hij zelf ook de stijging van de AEX van circa 9% in april niet heeft voorzien. En van de witte raaf CMG (zie vorige Twentevisie) is weinig meer over. Van Es lacht. Zijn advies deze maand is Volker Wessels Stevin. (door Jan Medendorp) Hoe ondersteun ik de afvlakkende economie? Voor die vraag zien de Alan Greenpan van de federatie van Amerikaanse banken en zijn collega Wim Duisenberg van de ECB, de Europese Centrale Bank, zich geplaatst. Voor Greenspan is de rente een instrument om mee te werken. Duisenberg ziet voor

Beursspel Wie wil meespelen met het Rabo AEX-beursspel kan dat sinds jaar en dag maandelijks doen tijdens de opnames van het radioprogramma Memphis. Sinds kort is het ook mogelijk om de AEX te voorspellen via de website van Twentevisie (www.twentevisie.nl) en de adresdrager van Twentevisie.

zichzelf alleen de taak weggelegd de inflatie in de EU-landen zoveel mogelijk te beteugelen. En dus verlaagde hij niet en Greenspan wel (opnieuw) de rente (van 5 naar 4,5%). “Met die aanpassing hoopt Greenspan het investeringsklimaat in de VS te verbeteren: lage rente betekent inmiddels lage kosten voor consument en ondernemer om geld te lenen en te kopen of te investeren Tevens neemt het rendement op geld bij de bank zetten af, waar de beur-

zen profijt van hebben,” verklaart Van Es. In Amerika geven veel bedrijven winstwaarschuwingen af. De economie draait daar minder goed dan in Europa. De vraag van veel beleggers is hoe slecht de economie van de VS er precies voorstaat. “ De reparaties van Greenspan hebben mijns inziens tot enig herstel geleid. Een indicatie is economische groei in de VS in het eerste kwartaal van 2% op jaarbasis. Hoger dan verwacht en dat gaf optimisme op de aandelenmarkten.”

op aandelenmarkt Geen renteverlaging De vraag is waarom Duisenberg dezelfde tactiek niet volgt. “De Europese Centrale Bank houdt nog steeds vast aan de bestrijding van de inflatie. In de Euro-landen ligt de inflatie ruim boven de doelstelling van 2%, hetgeen voor Duisenberg aanleiding is om de rente niet te verlagen, ondanks de druk van buitenaf van zowel het IMF als ook de G7, die aandringen op een bijdrage van de ECB aan een mondiaal herstel van de economie.” Opvallend waren ook de positieve geluiden in april uit de sector technologie, de afgelopen maanden toch de gebeten hond. Zo liet chipmaker Intel weten in de tweede helft van dit jaar een stabilisatie van de marktomstandigheden te verwachten. De eerste kwartaalcijfers kwamen nipt boven de reeds verlaagde taxaties van analisten uit. Branchegenoot Texas Instruments liet zich eveneens positief uit over het herstel in de tweede jaarhelft. Soft- en hardware producent IBM presenteerde cijfers die aan de bovenkant van de verwachtingen lagen. “Het lijkt erop dat het aantal winstwaarschuwingen in de Amerikaanse technologiesector begint af te nemen en het sentiment rondom deze aandelen verbetert.”

Negatief nieuws In Nederland vielen twee bedrijven op met negatief nieuws. Allereerst kwam Philips met zwaar tegenvallende eerste kwartaalcijfers. Vooral de verkopen van

chips en mobiele telefoons vielen tegen. Voor het tweede kwartaal wordt zelfs een verlies verwacht. Verder viel de koersdaling van Buhrmann op. De leverancier van kantoorartikelen deelde mee dat de winst per aandeel afgelopen kwartaal 20% lager uitkwam dan in het eerste kwartaal vorig jaar. De koers daalde naar aanleiding van deze mededeling met 35%. Ook KPN deed het goed, KPN gaat het mobiele netwerk verhuren aan de concurrentie en verkrijgt hierdoor additioneel inkomen. Nokia zal de opbouw van het UMTS-netwerk voor France Telecom verzorgen. Markant is wel dat Nokia als onderdeel van de overeenkomst eerst een forse lening aan France Telecom verstrekt in ruil voor de opdracht. Onder de traditionele fondsen maakte Wolters Kluwer de overname van de Amerikaanse uitgever SilverPlatter bekend, dat gespecialiseerd is in medische en wetenschappelijke databanken. De overname past in de strategie van de uitgever om de elektronische informatievoorziening voor de medische-en wetenschappelijke markt uit te breiden.

Volker Wessels Stevin Volker Wessels Stevin is het leidende bouwbedrijf in Nederland. De bouwer heeft een sterke positie in de infrastructuur en in de projectbouw van woningen. De onderneming streeft naar groei door overnames, zowel door kleine overnames in Nederland als door voorzichti-

ge stappen in het buitenland. Zo heeft het in Duitsland bouwer Trapp overgenomen. Een steeds groter deel van de omzet komt uit service-activiteiten zoals energiebeheer en servicemanagement. Deze activiteiten genereren stabiele kasstromen. Een ander aantrekkelijk segment waar VWS zich in toenemende mate op richt, is projectontwikkeling. Het management rekent op een langetermijnwinstgroei van 8-10% per jaar. “Wij achten dit scenario conservatief, zeker gezien de 18% winststijging over 2000 en de vooruitzichten voor de komende jaren. De koers/winstverhouding van 8 en het dividendrendement van 5% leggen op korte termijn een bodem onder de koers. De dienstencomponent zal de komende jaren een steeds groter deel van omzet en winst uitmaken. En dat zien beleggers graag.” VWS is ook sterk in het onderhoud van wegen en spoorlijnen, parkmanagement (beheer bedrijfsterreinen) en energiemanagement. “Dat gaat vaak om meerjarige contracten. Het voordeel is dat het cyclische karakter van de bouwonderneming afneemt. Daarnaast vertoont deze markt goede mogelijkheden voor verdere groei. Het toenemende service-element bij VWS zal de komende jaren voor herwaardering van het aandeel zorgen. Ja, dat betekent een koopadvies. Niet snelle koerswinsten verwachten, geduld wordt beloond bij deze gestage groeier uit de OBX,” aldus Van Es. ■

27

Aanbod Een selectie uit het aanbod van bedrijfsonroerend goed in de regio. Bij het ter perse gaan van deze uitgave kan een gedeelte van het aanbod reeds zijn verkocht of verhuurd. Onder voorbehoud van zetfouten.

Almelo

Te huur / Te koop ◆ Ambachtstraat 16, Twentepoort: ca. 900 m2 kantoor/productie, ƒ 125.000,- p.j. / ƒ 1.575.000,-, info: 0546-869111 ◆ Bedrijvenpark Twente 54: ca. 2.240 m2 kantoor/productie, ƒ 160.000,- p.j / ƒ 3.100.000,- , info: 0546-869111 ◆ Grotestraat 116, centrum: ca. 210 m2, winkel/appartem entencomplex, ƒ 65.000,- p.j / ƒ 1.200.000,-, info: 0546-869111 ◆ Grotestraat 125, centrum: ca. 73 m2 winkel-kantoorruimte, ƒ 30.000,- p.j., / ƒ 535.000,-, info: 0546-473000 ◆ Windmolen 22: 1.580 m2, ƒ 215.000,- p.j. / ƒ 2.250.000,- , info: 053-8506070

Boekelo Te koop ◆ De Plooy 26-28: ca. 800 m2 + woning, ƒ 1.085.000,-, info: 053-8506070

Borne Te huur ◆ Hofstraat 13, Centrum: ca. 150 m2 winkel, ƒ 3.500,- p.m., info: 0546-869111 ◆ Oostermaat 3, Stroom Esch: ca. 800 m2 nieuwbouw kantoorruimte, ƒ 236.000,- p.j., info: 074-2503222 ◆ Oostermaat 9, Stroom Esch: ca. 566 m2 kantoorruimte, ƒ 160.000,- p.j., info: 074-2503222 ◆ Nieuwe Kerkstraat 22, centrum: ca. 200 m2 winkel- en kantoorruimte, ƒ 60.000,- p.j., info: 0546-473000 Te koop ◆ Hanzestraat 14, ind.terr.: ca. 180 m2 kantoor, werkplaats en magazijn, ƒ 700.000,-; info: 074-2662225 ◆ Stationsstraat 16, centrum: ca. 175 m2 winkelruimte met bovenwoning, ƒ 595.000,info: 074-2662225

Bornerbroek Te huur ◆ Langevoort 6, ca. 780 m2 opslagruimte (2 hallen), ƒ 65,- per m2, info: 0546-473000

Delden Te huur ◆ De Berken 2d, bedr.terr.: ca. 260 m2 bedrijfsruimte, ƒ 32.500,- p.j., info: 074-2503222 ◆ De Eiken 5c, bed.terr.: ca. 432 m2 bedrijfsruimte, ƒ 48.560,- p.j., info: 074-2503222 Te koop ◆ De Eiken 3, bedr.terr.: ca. 420 m2 kantoorruimte, ƒ 950.000,-, info: 074-2503222

29

Didam Te koop ◆ Beekseweg 1 ong.: 14.915 m2 rijhal/stallen/landhuis/nieuwbouw, ƒ 3.000.000,-, info: 053-4354455

Enschede Te huur ◆ Janninksweg 88: plm. 80 m2 kantoorpand, ƒ 1.500,- p.m., info: 053-4310210 ◆ Binnenhaven 106, Havengebied: 280 m2 kantoorpand, ƒ 20.000,- p.j., info: 053-4354455 ◆ Binnenhaven 108, Havengebied: 264 m2 kantoorpand, ƒ 40.000,- p.j., info: 053-4354455 ◆ Volksparksingel 14: 45 m2 ingerichte kapsalon (evt. bovenwoning mogelijk), ƒ 48.000,- p.j., info: 053-4354455 ◆ Kopersteden 21, ind.terr. De Marssteden: 1.000 m2 bedrijfsruimte incl. 200 m2 showroom/kantoorruimte, ƒ 140.000,- p.j., info: 053-4354455 ◆ Het Lentfert 22, bedr.terr.: ca. 1.117 m2 EG-waardige bedrijfsruimte, ƒ 195.000,- p.j. , info: 074-2503222 ◆ Deurningerstraat 14a, centrum: ca. 355 m2 winkelruimte, ƒ 62.500,- p.j., info: 0546-473000 ◆ Da Costastraat 23: ca. 330 m2, ƒ 25.000,- p.j., info: 053-8506070 ◆ Deurningerstraat 95: vanaf 190 m2, ƒ 60,- m2/p.j., info: 053-8506070 ◆ Euregioweg 285: ca. 420 m2, ƒ 50.000,- p.j., info: 053-8506070 ◆ Twekkeler Es 3-5: ca. 850 m2, ƒ 80.000,- p.j., info: 053-8506070 ◆ Wooldriksweg 162a, ca 645 m2, ƒ 75.000,- p.j. + BTW, info: 053-8506070

▲

Te koop ◆ Bedrijvenpark Twente 79: ca. 1.760 m2 kantoorproductie, ƒ 1.700.000,-, info: 0546-869111 ◆ Beeklustlaan 23, Beeklust: ca. 95 m2 winkel/woonhuis, ƒ 385.000,-, info: 0546-869111 ◆ Plesmanweg 25, bedrijventerrein: ca. 880 m2 bedrijfsruimte, ƒ 1.200.000,-, info: 0546-473000

ƒ 850.000,-, info: 053-8506070

Onroerend goed

Te huur ◆ Grotestraat 5, centrum: ca. 115 m2 winkel, ƒ 28.800,- p.j., info: 0546-869111 ◆ Grotestraat 49 centrum: ca. 330 m2 winkel, ƒ 160.000,- p.j., info: 0546-869111 ◆ Reggestraat 11, centrum: ca. 500 m2 opslagruimte, ƒ 38.000,- p.j., info: 0546-869111 ◆ Schuttenstraat 13, centrum: ca. 1.030 m2 winkel, ƒ 127.050,- p.j., info: 0546-869111 ◆ Twentepoort Oost 3, Twentepoort: ca. 168 m2 kantoorpand, ƒ 42.000,- p.j., info: 0546-869111 ◆ Weggelerstraat 25, Nieuwland: ca. 290 m2 opslagruimte, ƒ 12.000,- p.j., info: 0546-869111 ◆ Zeearend 14b, Windmolenbroek: ca. 225 m2 kantoorunits, ƒ 50.625,- p.j., info: 0546-869111 ◆ Kloosterhofpad 6, centrum: ca. 110 m2, kantoorpand, ƒ 27.500,- p.j., info: 0546-869111 ◆ Sluiskade NZ 58, nabij centrum: ca. 125 m2 kantoorruimte, ƒ 18.000,- p.j., info: 074-2503222 ◆ Oranjestraat 2, centrum: ca. 345 m2 winkelruimte, ƒ 54.500,- p.j., info: 074-2503222 ◆ Edisonstraat 8, bedrijventerrein: kantooretage, ca. 480 m2, ƒ 68.000,- p.j., info 074-2503222 ◆ Vriezenveenseweg 61, woonwijk: ca. 200 m2 kantoorruimte, ƒ 30.000,- p.j., info: 0546-473000 ◆ Twentepoort Oost 14a: 1350 m2, ƒ 315,- m2 p.j., info: 053-8506070

◆ Wierdensestraat 110: ca. 520 m2,


◆ Binnenhaven 141, ca. 2200 m2,

30

Onroerend goed

ƒ 55,— m2/p.j. + BTW, info: 053-/8506070 ◆ Buurserstraat 250: ca. 4.720 m2, ƒ 150,- m2/p.j., info: 053-8506070 ◆ Institutenweg 40-42: ca, 115 m2, ƒ 255,- m2/p.j. + BTW, info: 053-8506070 ◆ Lambertus Buddestraat 68: ca, 205 m2, ƒ 35.000,- p.j., info: 053-8506070 ◆ Marssteden 108, ca. 144 m2: ƒ 27.500,- p.j., info: 053-8506070 ◆ Stationsplein, ca. 1980 m2: ƒ 250,- m2/p.j., info: 053-8506070 Te koop ◆ Oliemolensingel 177, Singel: 132 m2 kantoor/praktijk in comb. met wonen, ƒ 1.600.000,-, info: 053-4354455 ◆ Voortsweg 580: ca. 85 m2, ƒ 435.000,-, info: 053-8506070

Goor Te huur ◆ Grotestraat 78, centrum: ca. 90 m2 winkelruimte, ƒ 27.500,- p.j., info 0547-272551 ◆ Grotestraat 79, centrum: ca. 41 m2 winkelruimte met bovenwoning, ƒ 27.500,- p.j., info: 0547-272551 ◆ Grotestraat 143, centrum: c a. 350 m2 winkelruimte, ƒ 78.000,- p.j., info 0547-272551 ◆ Mossendamsdwarsweg 3, bed.terr.: ca. 72,5 m2 kantooretage, ƒ 17.500,- p.j. info: 074-2503222

Te koop ◆ Grotestraat 78, centrum: ca. 90 m2 winkelruimte met bovenwoning, ƒ 549.000,-, info 0547-272551

Haaksbergen Te huur ◆ Bedrijventerr. Stepelo, Electrostraat 2: 60 m2 kantoorruimte, ƒ. 750,- p.m., info: 053-5724800 ◆ Bedrijventerr. Stepelo, Electrostraat 2-B: 120 m2, bedrijfsruimte, ƒ. 2.000,- p.m., info: 053-5724800 ◆ Bedrijventerr. Stepelo, Bouwstraat: 135 m2, kantoorruimte, ƒ. 24.000,- p.j., info: 053-5724800 ◆ Bedrijventerr. Stepelo, Textielstraat: 4 bedrijfsunits à 300 m2 met kantoor, prijs op aanvr., info: 053-5724800 of 053- 4300900 ◆ Eibergsestraat 17-B: 90 m2, winkel/kantoorruimte, ƒ 28.000,- p.j. info: 053-5724800 ◆ Dr.Prinsstraat: 6 kantoorunits vanaf 80 m2, prijs op aanvr., info: 053-5724800 ◆ Handelstraat 36a, bed.terr., ca. 400 m2 bedrijfsruimte, ƒ 32.500,- p.j., info: 074-2503222 ◆ Handelstraat 36, bed.terr.: ca. 800 m2 bedrijfsruimte, ƒ 75.000,- p.j. info: 074-2503222 ◆ Lansinkstraat 52, centrum: ca. 225 m2 kantoor-/winkelruimte, ƒ 44.500,- p.j., info: 074-2503222 ◆ Bouwstraat 3: vanaf 132 m2, ƒ 195,- m2/p.j., info: 053-8506070 ◆ Eibergsestraat 7: ca. 70 m2, ƒ 21.500,- p.j., info: 053-8506070 ◆ Molenstraat 29: winkel, ƒ 21.760,- p.j., info: 053-8506070 Te koop ◆ Metaalstraat-Elektrostraat, bed.terr.: 6 bedrijfsunits v.a. 60 m2, v.a. ƒ 159.500,- v.o.n., info: 074-2503222 ◆ Metaalstr. hoek/Elektrost.: vanaf 120 m2, ƒ 159.500,-, info: 053-8506070

Te Huur Goorsestraat ong. Haaksbergen In het centrum gelegen kantoorruimte met een oppervlakte van ca. 865 m2 in units v.a. ca. 150 m2. De huurprijs bedraagt ƒ 240,- per m2 per jaar. Twentevisie. 05/2001

Euverman Temmink & Partners, 074-2503222

Hellendoorn Te koop ◆ Sanatoriumlaan 6-44, buitencentrum: recreatiewoning, ƒ 225.000,-, info: 0548-631008

Te Huur Burg. Jansenstraat 5, Hengelo Ov. In het centrum gelegen 80 m2 showroom/ opslagruimte. De huurprijs bedraagt ƒ 750,- per maand. Gosejacob Makelaars- en assurantiekantoor 053-4310210

Hengelo Te huur ◆ Beukweg 82 A, nabij centrum: ca. 100 m2 winkelruimte, ƒ 24.000,- p.j., info: 074-2503222 ◆ Binnenhavenstraat 63, bed.terr.: ca. 300 m2 opslagruimte, ƒ 25.000,- p.j., info: 074-2503222 ◆ Hazenweg ong, bed.terr. bij A1, ca. 435 m2 kantoorruimte, ƒ 120.000,- p.j., info: 074-2503222 ◆ B.P. Hofstedestraat 12, centrum: ca. 50 m2 winkelruimte, ƒ 20.000,- p.j., info: 074-2503222 ◆ Drienerstraat 49, centrum: ca. 560 m2 winkelruimte, ƒ 135.000,- p.j., info: 074-2503222 ◆ Oldenzaalsestr. 31, nabij centrum: ca. 268 m2 winkelmagazijn, f 52.000,-p.j. info: 074-2913250 ◆ Herinckhavestraat 1: ca. 125 m2 showroom, prijs op aanvraag; info: 074 2662225 ◆ Opaalstraat 34: vanaf 1000 m2, ƒ 75,- m2/p.j., info: 053-8506070 ◆ Oude Boekeloseweg 50: 1700 m2, ƒ 90.000,- p.j., info: 053-8506070 ◆ Weijnksweg ong.: ca. 560 m2, ƒ 65.000,- p.j., info: 053-8506070 ◆ Wegtersweg 22-8: ca. 200 m2, ƒ 32.000,- p.j., info: 053-8506070 ◆ Amarilstraat 6-14: ca. 150 m2, ƒ 225,- m2/p.j., info: 053-8506070 ◆ Aquamarijnstraat 100: ca. 200 m2, ƒ 32.500,- p.j., info: 053-8506070 ◆ Binnenhavenstraat 59: ca. 425 m2, ƒ 59.000,- p.j., info: 053-8506070 ◆ Pasmaatweg 28: ca 1200 m2, ƒ 180.000,- p.j., info: 053-8506070

Te koop ◆ Industriestraat 70, nabij centrum: ca. 95 m2 winkel met bovenwoning, ƒ 335.000,-, info: 074-2503222 ◆ Jacob Obrechtstraat 29: ca. 120 m2 kantoorruimte, ƒ 195.000,-, info: 0546-473000 ◆ Haaksbergerstraat 29, bedrijventerrein: ca. 210 m2 kantoorruimte, ƒ 545.000,-, info: 0546-473000

Lochem Te koop ◆ Hanzeweg 14, bedrijventerrein: ca. 3.050 m2 bedrijfs- en kantoorruimte, ƒ 2.500.000,-, info: 0546 473000

Losser Te huur ◆ Centrumplan Losser, centrum: ca. 100 m2 winkelruimte, ƒ 340,- per m2 p.j., info : 0546-473000

Nijverdal Te huur ◆ Naast Edisonstraat 7, ind.terr. ‘t Lochter: 100 m2 bedrijfshal en 215 m2 kantoorruimte (nieuw te bouwen), huurpr. i. o., info: 0548-612861.

◆ Steenstraat 31, centrum: 160 m2 win-

ca. 45 m2 kantoorruimte, huurtermijn max. 2 jaar, ƒ 1.100,- p.m., info: 0548-612861. ◆ Constantijnstraat 12, centrum: 170 m2 kantoorruimte, ƒ 120,-/m2, info: 0548-631008 ◆ Energiestraat 11, ind.terr.: 240 m2 bedrijfsruimte, ƒ 19.000,- p.jr., info: 0548-631008 ◆ Fuutweg hal 2 ong., ind.terr.: 540 m2 bedrijfsruimte, huurpr. n.o.t.k., info: 0548-631008 ◆ Keizerserf 1, centrum: 225 m2 winkelruimte, huurpr. n.o.t.k., info: 0548-631008 ◆ Kuperserf 5, Kruidenwijk: 40 m2 winkelruimte, huurpr. n.o.t.k., info: 0548-631008 ◆ Marconistraat 4, ind.terr.: 650 m2 bedrijfsruimte, ƒ 55.000,- p.j., info: 0548-631008 ◆ Marconistraat 2, ind.terr.: 560 m2 showroom, huurpr. n.o.t.k., info: 0548-631008 ◆ Smidsweg 13 B, centrum: 100 m2 kantoorruimte, ƒ 15.000,- p.j., info: 0548-631008 ◆ Bedrijvenweg 3a, centrum: ca. 1.757 m2 opslagruimte, ƒ 115.000,- p.j., info: 0546-869111

kel met magazijn, ƒ 67.500,- p.j., info: 0541-522022 ◆ Newtonstraat 7 & Ainsworthstraat 28, bed.terr.: kantoorruimte (740 m2) met showroom en bedrijfshal, ƒ 2379.000,- p.j., info: 0541-522022 ◆ Molenstraat 16-18, centrum: ca. 260 m2 winkelruimte, ƒ 80.000,- p.j., info: 0546-473000

Te koop ◆ Nijverheidsweg 6, ind.terr. ‘t Lochter: perceel 3500 m2, 2160 m2 bedrijfshal incl. 120 m2 kantoorruimte, ƒ 785.000, info: 0548-612861. ◆ Bedrijvenweg 36 & 36 A, ind.terr.: 590 m2 bedrijfsruimte met kantoren, perc.opp. 1.145 m2, ƒ 600.000,-, info: 0548-631008 ◆ Bedrijvenweg 57-59, ind.terr.: 470 m2 bedrijfsruimte (showroom) incl. woonhuis, koopsom. op aanvr., info: 0548-631008 ◆ Fuutweg hal 2 ong., ind.terr.: 540 m2 bedrijfsruimte, ƒ 425.000,- , info: 0548-631008 ◆ Rijssensestraat 96, nabij centrum: 100 m2 kantoorruimte incl. woonhuis, koopsom op aanvr., info: 0548-631008

Oldenzaal

Te Huur Pasmaatweg 28, Hengelo Op uitstekende zichtlokatie vanaf een van de drukste invalswegen van Hengelo - de Bornsestraat - is deze zeer functionele ruimte van in ongeveer 1.200 m2 showroom met magazijn en werkplaats te huur. Huurprijs: ƒ 180.000,- per jaar te vermeerderen met BTW. ten Hag bedrijfsmakelaars, tel. 053-8506070

Te huur ◆ Dr. Poelsstraat 63, nabij centrum: 1 kantoorunit ca. 314 m2, ƒ 62.520,p.j., info: 074-2503222 ◆ Edisonstraat 42, bed.terr.: ca. 2.218 m2 bedrijfsruimte, ƒ 175.000,- p.j., info: 074-2503222 ◆ Steenstraat 1, centrum: 130 m2 kantoorruimte, ƒ 21.000,- p.j., info: 0541- 522022.

Te koop ◆ Hanzepoort 33-35, Hanzepoort: 600 m2 productie/bedrijfsruimte, ƒ 1.500.000,- , info: 053-4354455 ◆ Jaartsveldstraat 5, bedr.terr.: ca. 1050 m2 bedrijfsruimte, ƒ 1.250.000,-, info: 074-2503222 Te huur / Te koop ◆ Textielstraat ong., bedr.terr.: 14 nieuwbouw bedrijfsunits v.a. 337 m2, v.a. ƒ 54.000,- p.j. / v.a. ƒ 698.500,- v.o.n., info: 074-2503222

Ootmarsum Te huur ◆ Eerste Stegge 14, bedr.terr.: bedrijfshal (385 m2) met kantoorruimten en zelfstandige bovenwoning, ƒ 59.000,- p.j., info: 0541-522022.

Rheerzerveen Te koop ◆ Elfde Wijk 42-5, Overheempark ‘Het Stoetenslagh’: chalet, perc. opp. 284 m2, ƒ 150.000,-, info: 0548-631008

31

Onroerend goed

Te huur / Te koop ◆ Welbergweg ong., WestermaatZuidoost: ca. 360 m2 nieuwbouw kantoorruimte, ƒ 91.800,- p.j. / ƒ 1.120.000,- v.o.n., info: (074) 250 32 22 ◆ Welbergweg: vanaf 360 m2, ƒ 255, - m2/p.j. / ƒ 1.120.000,- von, info: 053-8506070 ◆ Drienerstraat 16: ca. 165 m2, ƒ 49.000,- p.j. / ƒ 525.000,-, info: 053-8506070

◆ Willem Alexanderstraat 2-B, centrum:

Rijssen Te huur ◆ Handelsweg 30, ind.terr. Noordermors III: 4.060 m2 BVO kantoor- en bedrijfsruimte, ƒ 290.000,- p.j., info: 0548-5400475 ◆ Winkelcentrum Hoge Wal, centrum: v.a. 60 m2 winkelruimte, v.a. ƒ. 275,-/m2 p.j., info: 0548-540045 ◆ Nijverdalseweg, ind.terr. Plaagslagen: v.a. ca. 150 m2 kantoorruimte en showroom, ƒ 225,-/m2 p.j. turn key, info: 0548-540045 ◆ Grotestraat 29, centrum: 200 m2 winkelruimte, ƒ 275,-/m2 p.j., info: 0548-540045 ◆ Ethaanstraat 2, ind.terr. Plaagslagen: 960 m2 bedrijfsruimte, v.a.. ƒ 100,-/m2 p.j., info: 0548-540045


Robert J. Blom, auteur van 57 boeken over ondernemingen:

”Ondernemen is de laatste tijd 32

Drie Drie miljoen miljoen Nederlanders Nederlanders lopen lopen met met het het idee idee rond rond een een eigen eigen bedrijf bedrijf te te beginnen. beginnen. Het Het afgeloafgelopen pen jaar jaar hebben hebben 60-duizend 60-duizend mensen mensen deze deze droom droom in in daad daad omgezet. omgezet. Dat Dat waren waren er er veel veel meer meer dan dan de de jaren jaren daarvoor, daarvoor, toen toen het het aantal aantal starters starters gemiddeld gemiddeld 45-duizend 45-duizend was. was. Van Van de de startende startende bedrijven bedrijven sluit sluit zestig zestig procent procent in in de de eerste eerste vijf vijf jaar. jaar. Daarvan Daarvan zijn zijn er er in in het het eerste eerste jaar jaar al al 22 22 procent procent mee mee opgehouden. opgehouden. Toch Toch is is het het beroep beroep van van ondernemer ondernemer volgens volgens onderneondernemersgoeroe mersgoeroe Robert Robert J. J. Blom Blom het het meest meest popupopulair. lair. “Dat “Dat heeft heeft te te maken maken met met de de glamourachglamourachtige tige sfeer sfeer rondom rondom het het eigen eigen bedrijf.” bedrijf.”

(door (doorWillem WillemNijeboer) Nijeboer

◆ Ondernemersgoeroe Robert Blom: “De meesten nemen direct bij de start een leaseauto. Waarom? Voor 10-duizend gulden heb je een aardige auto.”


veel moeilijker geworden” “Als ik op spreekbeurten vraag ‘waarom wil je ondernemer worden’, dan krijg je toch antwoorden van: Hans Breukhoven met zijn 87 winkels en zijn 140 miljoen op de lijst van Quote. Dan wordt er gezegd, ach meneer Philips is toch ook in een schuurtje begonnen. Ik zeg dan altijd: ik hoop niet dat jullie die achterlijke programma’s hebben gezien over die internetmiljonairs. Want die vertroebelen de waarheid, laat ik het zo maar netjes stellen. Tegenwoordig, als jij 16 bent of 17, op school zit en computers en internet zijn toevallig jouw grote hobby dan zie je op televisie internetmiljonairs. Ze rijden rond in glanzende auto’s, hebben op hun 18e tot 20e jaar al prachtige huizen, dan denk je: dat kan ik dus ook. Ik begin ook op mijn zolderkamertje een internetbedrijf en dan stroomt het geld vanzelf binnen. Daar zijn al talloze internetondernemers aan kapot gegaan. Het is op dit moment een slagveld.”

Concurrentie De laatste jaren is ondernemen veel moeilijker geworden dan het toch al was. Dat komt volgens Blom doordat in 1996 de vestigingswet is vervallen. Sindsdien kan iedereen zonder vakdiploma in bijna alle branches een bedrijf beginnen. Sinds kort is ook de eis vervallen dat een ondernemer moet beschikken over een ondernemersvaardigheidsdiploma. Dat diploma - vroeger het middenstandsdiploma - is in de crisisjaren dertig ingesteld om startende ondernemers tegen zichzelf te beschermen en om de consument te beschermen tegen slechte ondernemers. Door het wegvallen van deze eisen zijn veel meer mensen een bedrijf begonnen. “Ik spreek mensen die vroeger geen bedrijf mochten beginnen omdat ze er geen papieren voor hadden en die het nu maar eens proberen. Mensen die bijvoorbeeld vijftien jaar lang in de groente- en fruitsector zaten waarin je niet zoveel kunt verdienen. Die zeiden: weet je wat ik maar doe, ik word contactlenzenspecialist. De kwaliteit van ondernemers wordt hartstikke slecht en de concurrentie neemt verschrikkelijk toe. Als we morgen besluiten dat iedereen voortaan de weg op mag zonder rijbewijs, dan zijn er morgen meer ongelukken in het verkeer. Dat gebeurt nu in het economisch verkeer. Zo simpel is het.”

Administratie Wie een eigen bedrijf wil beginnen, moet volgens Blom eerst het ondernemerschap

leren. “Dan zeggen ze, ja, dat leer je wel in de praktijk, het moet in je zitten, hè. Dat is nonsens. Je moet wel dat bekende schaap met vijf pootjes zijn en commercieel gevoel hebben, maar dat is niet het belangrijkst. Je moet wat afweten van marketing, je moet weten waar je je doelgroep kunt vinden, je moet alsjeblieft heel veel afweten van kostenbeheersing. Je moet natuurlijk vakkennis hebben en toch liefst ook wat ervaring. Voordat je aan een bedrijf begint moet je het terdege voorbereiden. Praten met fiscale mensen, experts, liefst ook met accountants. Je moet wat weten van boekhouding en administratie. Van alle faillissementen gaat zeven procent kapot omdat ze er een verkeerde of chaotische administratie op nahouden. Per jaar een paar honderd faillissementen alleen vanwege de administratie, terwijl het bedrijf misschien best goed loopt.” Kostenbeheersing is volgens Blom een onderwerp waar veel startende ondernemers al direct op stuk lopen. “De meesten nemen direct bij de start een lease-auto. Waarom? Voor 10-duizend gulden heb je een aardige auto. De meesten zeggen dan dat de auto je visitekaartje is. Dat visitekaartje staat op een veld met 500 andere visitekaartjes, of het staat vier, vijf straten verderop. Starters mogen blij zijn wanneer hun opdrachtgevers die dure leaseauto niet zien, want de potentiële opdrachtgever denkt: ik zoek even door naar een wat goedkopere jongeman of vrouw, die mij van dienst kan zijn. Het is natuurlijk te gek voor woorden. Een lease-auto kost minstens 2.000 à 2.500 gulden per maand. Dat doe je natuurlijk niet. Dan worden er bedrijfspanden gehuurd op een moment waarvan je zegt:

kun je niet gewoon beter klein blijven. Waarom doe je het niet gewoon thuis? Voor heel veel startende ondernemers moet er direct personeel komen. Als je toevallig de ‘pech’ hebt dat je een redelijk goede baan had voordat je zelfstandig ondernemer werd, dan heb je zoiets over je van: ik moet natuurlijk een goed kantoor en een secretaresse hebben.”

33

Omzet De fout die veel startende ondernemers maken is denken dat het halen van omzet het belangrijkst is. “Ik heb liever een omzet van 100.000 gulden en 90.000 gulden winst, dan een omzet van een miljoen met 150.000 gulden winst.” Ondernemers moeten zichzelf verzekeren tegen ziektekosten en tegen het wegvallen van inkomen bij ziekte of invaliditeit. Ze moeten behalve het werknemersdeel ook het werkgeversdeel van hun pensioenpremie betalen. Wie nu een bruto salaris heeft van 50-duizend gulden, moet volgens Blom minstens 80-duizend gulden winst maken om zijn netto inkomen gelijk te houden. “En hou er dan maar rekening mee dat het drie tot vier jaar duurt voordat het zo ver is.” “Wie met succes een eigen bedrijf wil beginnen, moet daarvoor tenminste acht maanden uittrekken”, zegt Blom, die in één van zijn boeken precies heeft beschreven wat je dan elke dag moet doen. Na de feitelijke start duurt het nog eens drie tot vijf maanden voordat de eerste rekening wordt betaald. Je moet namelijk eerst klanten werven. “Doe je het met minder voorbereiding, dan voorspel ik je dat ik je terugvind in het faillissementenregister waarvan ik hoofdredacteur ben.” ■

Een nieuwe, creatieve vinding, waarop iedereen heeft zitten wachten en die iedereen ook wil kopen. Dat is volgens Blom het gat in de markt. Dat soort ‘gat in de markt’ is heel zeldzaam. Het gat in de markt is niet een kroeg met de uitstraling van een Engelse pub in een grote stad. Ook niet de croissanterie op het winkelplein waar al een pizzeria en een shoarmazaak zijn en helemaal niet de winkelier die een exclusief merk spijkerbroek verkoopt. Het gat in de markt is wel de schoenhersteller/sleutelmaker of de bakker in een dorp of een buurt met 15 à 20duizend inwoners waar nog niet zo’n zaak is gevestigd. Populair onder startende ondernemers zijn volgens Blom internetbedrijven, winkels en de horeca. “En dan is er nog het grote leger adviseurs. Gek word je ervan. Starters die van de bank geen krediet krijgen worden adviseur. De politieagent wordt beveiligingsadviseur, de brandweerman wordt brandpreventieadviseur, de boekhouder begint een administratiekantoor. Ze vinden dat ze goed zijn in hun vak, maar de meesten vinden geen klanten. Dan houdt het snel op. De meesten eindigen gelukkig voordat er een faillissement is, maar vaak wel met behoorlijke schulden.”


Hotel Het Witte Huis is een schitterende, karakteristieke villa waar eens een van de rijke Twentse textielbaronnen zijn domicilie had. De villa is omgebouwd tot een zeer gastvrij hotel, in het centrum van het vriendelijke dorpje Borne, het hart van Twente. De ideale bestemming voor het gehele gezin, heel gemakkelijk te bereiken met de auto of per openbaar vervoer. Er is voldoende parkeergelegenheid en een afsluitbare fietsberging.

Voor inlichtingen en reserveringen: HOTEL HET WITTE HUIS Grotestraat 262, 7622 GW Borne Tel. (074) 267 16 16 Fax. (074) 266 53 85 www.hotelhetwittehuis.nl

Restaurant Hanninkshof

De combinatie van fantastisch lekker eten, ouderwetse gastvrijheid en modern management. Restaurant Hanninkshof, Usselerhofweg 5, 7548 RZ Enschede, tel. 053 - 428 31 29, fax 053 - 428 21 29.

Rust, ruimte en luxe

Golden Tulip Resort Hotel Bad Boekelo Met zeven koppelbare vergaderzalen, waarvan een plenaire zaal met een capaciteit tot 200 personen, is Bad Boekelo een aantrekkelijke gelegenheid voor vergaderingen, partijen, incentives, personeelsweekenden en andere evenementen. Met 450 bedden biedt het hotel ook een uitstekende mogelijkheid om grote groepen voor meerdaagse vergaderingen of conferenties te ontvangen. Zo zijn er 24-uurs arrangementen voor ƒ 248,- per persoon (op basis van eenpersoonskamers), waarin inbegrepen zijn een overnachting, ontbijtbuffet, zaalhuur van de plenaire zaal met gebruik van overheadprojector, papier en stiften en gebruik van de docentenkit in de zaal. Verder zitten daar in: koffie, thee en mints in de plenaire zaal, een uitgebreide koffietafel met een kopje soep en een driegangendiner met een glas wijn. Daarbij zijn het zwembad en de tennisbanen vrij beschikbaar. Een variant is een 32-uurs arrangement (ƒ 325,-), dat is uitgebreid tot twee dagen zaalhuur en twee lunches. Uiteraard zijn er nog veel meer mogelijkheden. Ook is er meer audio-visuele apparatuur te huur.

als hindernisbaan, vlotvaren, schieten, volleybal en lasergames. Voor teambuilding of ter ondersteuning van communicatie of teamwork zijn er diverse outdoortrainingen, die in overleg met de opdrachtgever worden opgezet. Ook andere arrangementen zijn mogelijk. De directie en medewerkers van Bad Boekelo denken graag mee om een evenement te doen slagen. Daarnaast zijn er tal van recreatieve mogelijkheden. Behalve wandelen en fietsen in de schitterende omgeving kunnen de gasten hier klootschieten, skiën, forellen vissen of een huifkartocht maken. Of een museum, kasteel, watermolen of de kaasboerderij in Buurse bezoeken. Andere ideeën zijn een avondbijeenkomst rond een kampvuur, of een openluchttheater. Heel aardig is het om met de stoomtrein van de Museum Buurt Spoorweg een ritje te maken en de exposieruimte van het ‘lokaalspoor’ in Haaksbergen te bezoeken. En last but not least ligt het vertier van Enschede maar op 8 km afstand.

Te gast bij

Veel bedrijven en particulieren kennen de weg al lang naar het gerenommeerde Golden Tulip Hotel Bad Boekelo. Ook voor (meerdaagse) vergaderingen en conferenties is het een heel geschikte accommodatie. De laatste paar jaar zijn de mogelijkheden daarvoor uitgebreid met een scala aan sportieve en recreatieve arrangementen.

35

Golden Tulip Resort Hotel Bad Boekelo ligt dicht bij de A35, op 20 minuten met de auto van de Luchthaven Twente en is vanaf Enschede ook per treintaxi bereikbaar.

Riante accommodatie Het viersterren Golden Tulip Hotel Bad Boekelo is een oord van rust op een 25 hectaren groot landgoed midden in Zuid-Twente. Er zijn 78 comfortabele hotelkamers met minibar, radio met weksysteem, telefoon, elektrische broekenpers, televisie en een badkamer met bad/douche en toilet. De kamers op de begane grond hebben een eigen terras. Een overdekte passage verbindt het hotel met de 96 zeer luxueuze hotelappartementen. Het hotel heeft een sfeervolle lounge, een groot restaurant met overdekt terras, dat een prachtig uitzicht biedt op de vijver met terrassen, een klein, intiem restaurant en een gezellige bar met open haard. Een overdekt zwembad, een sauna, een Turks stoombad, zonnebanken en een professioneel Beauty Center bieden ontspanning binnenshuis, evenals de bowlingbanen, biljart, tafeltennis en de spellenhoek. Buiten zijn er bovendien ‘allweather’ tennisbanen.

Sportieve onderbreking Er is de laatste jaren een toenemende vraag naar een sportieve onderbreking van vergaderingen of conferenties, vaak met teambuilding als doel. Het grote eigen terrein van Bad Boekelo biedt talloze mogelijkheden voor sportieve arrangementen, zoals kruis- en handboogschieten, survivals, Schotse Highland Games, moutainbiketochten, golfen en 4x4 terreinrijden. Ook kan er een bedrijfssportdag op maat georganiseerd worden met onderdelen

Golden Tulip Resort Hotel Bad Boekelo Oude Deldenerweg 203, 7548 PM Boekelo tel. 053 - 428 3005, fax 053 - 428 3035 internet: www.bad-boekelo.nl e-mail: [email protected]


-opname 29 mei 36

De gasten van het radiocafé Memphis vertellen hun verhaal in het radioprogramma en in dit blad. Freddy Nijhof wil graag zijn bedrijf uitbouwen. Daarvoor wil hij graag bedrijven overnemen. Alexander van der Lof is vrij kort geleden aangetreden als topman van Twentsche Kabel en hij maakte bekend ‘het bed op te

schudden’; Fhilip Houben werkt inmiddels een jaar bij de provinciaalse multinational Wavin en hij matigt de doelstellingen van zijn voorganger Driessen die de hele wereld wilde. Houben beperkt zich eerst tot Europa. Saillant detail: Fons Driessen is zowel bij Wavin als Twentsche Kabel commissaris.

De opnames van het economisch programma Memphis van RTV Oost vinden plaats in de businessruimte van het Arke Stadion in Enschede (tussen 17.00 en 18.00 uur), de laatste van dit seizoen op 29 mei. Dan zijn onder anderen te gast Stork-topman Veenman en de directeur van de Efteling. De toegang is gratis en u bent van harte welkom.

▲ De gasten van Memphis van links naar rechts: de Rijssense transporteur Freddy Nijhof, de heren Wichgers en Burgering van de Twentse callcenters en Lubbert Oosting.

▲ Memphis als ondernemerssociëteit, veel mensen nemen graag de moeite de interviews te beluisteren en de gasten te ontmoeten.

laatste van seizoen 37

▲ Ook andere topondernemers van grote bedrijven (in dit geval Vredestein) willen graag de ervaringen van collega’s horen.

Image Consultancy Drs. Gonnie Klein Rouweler voor

Personal Image [email protected] tel: 0541-522 759 Postbus 99, 7570 AB Oldenzaal

Z a k e l i j k e

v i s i e

o p

T o p s p o r t

i n

T w e n t e S P E C

Driebanden-team Twentevisie: op weg naar vierde Europese titel op rij?

I A L

Provincie Overijssel heeft baat bij sportsponsoring

Fedde Zwanenburg:

”Deelnemers uit eigen land zijn erg belangrijk” | Twentevisie/Topsport | Jaargang 13 | Nummer 5 | Mei 2001 |

S P E C I A L

41

◆ Fedde Zwanenburg: “Op termijn hopen we door te dringen tot de Grand Prix Iwedstrijden.”

Ook de laatste ton is binnengesappeld...

FBK ijvert voor status Grand Prix I (Marti ten Kate en Jan Medendorp) Inmiddels begint het deelnemersveld redelijk vorm te krijgen met als opvallend nummer de 5000 meter dames, van wie een drietal atletes een poging zal doen om het wereldrecord van de Chinese Bo Jiang te verbeteren. Belangrijkste gegadigde lijkt daarbij Gete Wami te zijn. Zij liep al eens twee seconden boven het wereldrecord en beschikt bovendien over een hele scherpe eindsprint. Maar ook Rose

Cheruiyot liep de Olympische finale in Sydney en ook Lydia Cheromei is een atlete die al eens vlak in de buurt van het wereldrecord uitkwam. In het verleden zijn er in het FBK stadion natuurlijk al vele wereldrecordpogingen gedaan, maar nu dus voor het eerst door drie atleten in dezelfde race. Overigens zal Mister Hengelo Haile Gebreselassie dit jaar niet van de partij zijn. “Haile is nog onvoldoende

hersteld van een blessure, maar we hopen natuurlijk wel dat hij als toeschouwer aanwezig kan zijn, als ereburger van Hengelo.”

Jaloers In het laatste weekend van april was Fedde Zwanenburg nog aanwezig op een vergadering van diverse meeting-directors. “Heel veel organisaties waren erg jaloers op ons contract met de NOS, waarin is bepaald dat de NOS tot en met 2005 iedere keer 75 minuten tijd zal besteden aan de FBK games. Veel grotere wedstrijden zoals de jaarlijkse meeting in Berlijn komen daar niet aan. Naast de NOS zullen dit jaar ook de ZDF en een Zwitserse zender aandacht besteden aan de FBK games. Mede daarom zijn we ook heel erg tevreden met de komst van een grote groep Duitse topatleten, van wie Olympisch Kampioen op de 800 meter, Nils Schumann misschien wel de bekendste


▼

“We werken dit jaar met een budget van ongeveer anderhalf miljoen gulden, waarbij we allerlei facilitaire zaken overigens niet meerekenen,” zegt algemeen directeur van de Stichting Fanny Blankers-Koen Games, Fedde Zwanenburg. “Voor het deelnemersveld is ongeveer ƒ 750.000,- beschikbaar, dat is inclusief de afdracht van 20% belasting voor de beroepssporters. Dat laatste brengt heel veel werk met zich mee, zo moeten we van alle atleten een dossier aanleggen met onder meer een kopie van het paspoort, de NAW-gegevens en het liefst compleet met sofi-nummer. Dat soort zaken zijn heel erg bewerkelijk, zeker bij de Afrikaanse atleten.”

S P E C I

De Koninklijke Nederlandse Atletiek Unie bestaat 100 jaar. Ter gelegenheid daarvan hield de bond een congres waar ik een van de sprekers mocht zijn. Ik blikte terug naar de Olympische Spelen van 1988, waar ik deel uitmaakte van de Nederlandse atletiekploeg. Met onder anderen Elly van Hulst, Nelly Cooman, Marjan Olyslager, Rob Druppers, Gerard Nijboer, Erik de Bruin, Carla Beurskens, Han Kulker en Tineke Hidding. In totaal waren we daar met bijna 20 atleten, vrijwel zonder uitzondering atleten die tot op de dag van vandaag nog in het bezit zijn van een of meer Nederlandse records. Een heel goede generatie dus, ook een generatie die er alles voor over had om het hoogst haalbare in de sport te bereiken. Drie weken voor de Olympische Spelen vertrokken de meesten toen al voor een trainingsstage naar Japan, om daar de laatste voorbereiding te doen in de warmte, die ons ook met de Olympische Spelen te wachten stond.

43

L

Toekomst moeder aller sporten

A

◆ APM 1999, koninklijk vermaak...

De FBK-games heeft dit jaar weer de status Grand Prix II gekregen. De meest prestigieuze wedstrijden (Zürich, Berlijn, Brussel, Berlijn, Oslo, Rome en Monte Carlo) vormen de zogeheten Golden League-wedstrijden. Allemaal topwedstrijden, maar afgelopen jaar vrijwel allemaal ‘achter de decoder’. Daarnaast zijn er een aantal Grand Prix I-wedstrijden, die vooral geografisch zijn gekozen. “Eigenlijk zijn alleen de Europese Grand Prix I-wedstrijden in Lausanne, Stockholm en Londen vergelijkbaar aan ons of misschien iets groter, voor alle andere hoeven wij zeker niet onder te doen. Op termijn hopen we dan ook door te dringen tot die Grand Prix I-wedstrijden. Daarvoor zullen we er wel voor moeten zorgen dat we op vrijwel alle onderdelen van de FBK vooral ook in de breedte heel erg goed scoren.” Maar vindt Zwanenburg het niet belangrijk dat ook Nederlandse atleten kunnen excelleren? “Natuurlijk zouden wij heel erg graag zien dat een Nederlandse atleet

Afgelopen jaar stonden opnieuw Olympische Spelen op het programma met onder anderen een fantastische VdH. Alleen geen Nederlandse atletiekprestaties. Robin Korving was op het laatste moment geblesseerd geraakt, maar ook van hem hadden we geen medaille kunnen verwachten en toch willen ‘we’ allemaal zo graag dat ook de Nederlandse atletiek weer op mondiaal niveau kan presteren.

20ste editie De FBK-games zijn inmiddels al weer toe aan de twintigste editie, daar waar allerlei andere grote atletiekwedstrijden in Nederland al weer ter ziele zijn. “Daar zijn we ook heel erg trots op en we zien die continuïteit als belangrijk middel om sponsors aan ons te binden, kennelijk kunnen wij hun garanderen dat we bijzonder levensvatbaar zijn. Grootste sponsor dit jaar is Delta Loyd, die dit jaar drie ton bijdraagt en ons ook volgend jaar

◆ Hopelijk lopen de FBK Games 2001 niet uit op eenzelfde meteorologisch drama als in 2000.

▼

Grand Prix II

als Kamiel Maase de 5 of 10 kilometer hier wint, dat zou voor het publiek in het stadion natuurlijk een fantastische belevenis zijn. Als hij een Nederlands record zou lopen, dan moet dat eigenlijk niet verloren gaan in een race met vooral Afrikaanse lopers, die daar dan weer 100 meter voor lopen. Het wordt natuurlijk anders als die Afrikaanse lopers een poging doen om een wereldrecord te lopen. Zo moeten we altijd een keuze maken om een evenwichtig deelnemersveld te krijgen. Ook andere meeting-directeuren zijn er echter inmiddels van overtuigd dat deelnemers uit eigen land heel erg belangrijk zijn, het publiek heeft grote moeite om zich te identificeren met onbekendere, buitenlandse atleten.”

Dan zal er echter wel heel erg veel moeten gebeuren. In de allereerste plaats zullen de talentvolle atleten er optimaal voor moeten gaan en in de atletiek betekent dat dan 10-12 maal per week trainen als je 20 jaar oud bent. En dat dus op een moment waarop je leeftijdsgenoten heel erg druk bezig zijn met allerlei andere dingen. Op veel scholen zijn er goede mogelijkheden om topsport en studie op elkaar af te stemmen en via goede atletiekprestaties kunnen atleten ook een inkomen verwerven. Voor de generatie van 1988 gold dit niet, topsport combineren met werk of studie was van toeval afhankelijk en starten prijzengelden waren er nauwelijks of veel minder dan nu.

Marti ten Kate

is, maar ook Astrid Kumbernuss en viervoudig wereldkampioen Lars Riedel zijn dit jaar van de partij.”

Ook voor de atletiekunie is er natuurlijk een belangrijke rol weggelegd. Zij zal er zich vooral voor moeten inzetten om de toppers die er zijn samen te laten trainen. Op diverse plekken in het land zijn op dit gebied allerlei initiatieven ontstaan. In Twente worden diverse regionale trainingen georganiseerd en gefinancierd door het Olympisch Steunpunt Twente en sponsor Essent. Ook in Noord Nederland (Assen, Groningen) is er op die manier een regionaal trainingscentrum opgezet. En eigenlijk zou het de atletiekunie moeten zijn die overal in het land dergelijke initiatieven zou moeten omarmen en ondersteunen. Ik wacht op een telefoontje. Twentevisie. 05/2001

Marti ten Kate

S P E C

◆ Haile Gebrselassie, publiekslieveling en ereburger van Hengelo, is dit jaar vanwege een blessure niet van de partij.

I A L

Volgens Zwanenburg zijn de FBK-games niet de hoofdreden voor de gemeente Hengelo om fors in het stadion te investeren. “De gemeente heeft minstens zo veel belang bij de breedtesport, vandaar dat wij ook al deze activiteiten ontplooien. Daardoor houden wij ook binding met atletiekverenigingen als MPM en LAAC die veel vrijwilligers leveren voor de FBK-games. De FBK-games zijn natuurlijk het topje van de atletiekpiramide maar kan natuurlijk nooit bestaan zonder de breedtesport. Vandaar dat wij ons als organisatie ook willen inspannen voor een evenement als de Dubbele Mijl, maar ook voor de schoolatletiek In het recente verleden hebben we bovendien aangetoond dat we ook diverse Nederlandse kampioenschappen kunnen organiseren. We hadden hier al eens het NK-jeugd, het NK-senioren en het NK-veteranen en steeds weer hebben we dat perfect kunnen organiseren. We beschikken over de menskracht, we hebben de infrastructuur en het publiek weet de weg naar het stadion te vinden.” ■

sponsort. De rest van het budget wordt binnengebracht door een hele grote groep grote en kleinere sponsors.” Het is niet alleen topatletiek waar de stichting FBK-games zich voor inspant. Net als de organisatie van de Rotterdam marathon worden diverse andere activiteiten georganiseerd die aansluiten bij de wensen van de gemeente Hengelo die vooral belang heeft bij de breedtesport. Het volledige programma voor dit jaar ziet er als volgt uit:

45

◆ Astrid Kumbernuss is dit jaar weer aanwezig op het onderdeel kogelstoten.

Donderdag 31 mei • Dubbele Mijl van Hengelo met start in het stadion • Twente Dinner Intern van de Stichting Twente Promotie in het FBK complex Vrijdag 1 juni • Officiële opening van het ESSENT trainingscomplex • Steeple clinic o.l.v. Simon Vroemen, Barmasai en Kosgei Maandag 4 juni • Twente Atletiek, onderdeel uitmakend van het Nationaal baancircuit • FBK Games Zaterdag 16 juni • Finale Schoolatletiek


Business & Science Park Enschede

M

De van Mennens Met Mennens bent u verzekerd van:

Meer service • Meer kwaliteit • voor Minder geld Leverancier en adviseur in staalkabels, kettingen, touwen, hijsbanden, hijs- en hefgereedschappen. Ons inspectieteam certificeert ter plaatse al uw hijs- en hefmiddelen. Ook kranen en takels met ultra-moderne mobiele test apparatuur. Reparatie, indien nodig, wordt door ons ook verzorgd. Een veilig gevoel voor al uw medewerkers. 24-Uurs Service, 7 dagen per week.

met 02 ISO 90 at a certific

met E.K.H. t aa certific

met V.C.A. t aa certific

TE KOOP : KANTOORUNITS VAN 70 TOT 225 M2 Op aansprekende locatie, centraal gelegen in het Business & Sience Park in Enschede, ontwikkelt Thomson Vastgoed bv een toonaangevend kantorencomplex van trendsettende Italiaanse architectuur. Het complex bestaat uit een hoofdgebouw met twee vrijstaande satellietgebouwen. De units vari ren qua opp. van 70 tot 225 m2 met de mogelijkheid meerdere units te schakelen. Op het dak van het hoofdgebouw wordt 1 KANTOORPENTHOUSE van 170 m2 gesitueerd met dakterras. Hetkantorencomplex is voorzien van een representatieve entree en lift. Openbare ruimten zijn luxe afgewerkt. Allekantoorunits beschikken over een pantry en toilet. De units worden casco opgeleverd. Het kantorencomplex is voorzien van ruim voldoende parkeergelegenheid. Een van de satellietgebouwen is verkocht aan Dataregiocentre. Voor ICT bedrijven is het daarom bijzonder aantrekkelijk o m zich in of vlakbij het kantorencomplex te vestigen. Ook gezien de vestiging van de Nederlands Duitse Internet Exchange (NDIX) op een steenworp afstand van het kantorencomplex.

staalkabel- hijs- en heftechniek

verkoop:

realisatie:

Topaasstraat 34, 7554 TH Hengelo, Tel. (074) 2 503 504, Fax (074) 2 503 514 Ook op Internet: http://www.mennens.nl - E-mail: [email protected] voor verdere inlichtingen T:(053) 485 22 44

w w w.thomson.nl

Software for tomorrow ... made today

S P E C I A L

Programma en deelnemers Fanny Blankers-Koen Games Maandag 4 juni (2e pinksterdag), aanvang 16.30 uur

47

Mannen 100 meter (evt) 200 meter: 800 meter**:

o.a. Patrick van Balkom o.a. Nils Schumann (Olympisch kampioen), Marko Koers en Bram Som o.a. Gert-Jan Liefers

1.500 meter: 3.000 meter 10.000 meter: o.a. Kamiel Maase 3.000 meter steeple chase: o.a. Reuben Kosgei (Olympisch kampioen), Bernard Barmasai en Siemon Vroemen Discus*: o.a. Lars Riedel Polsstokhoog: o.a. Laurens Looije

Vrouwen 100 meter*: 200 meter (evt) 800 meter**:

o.a. Jacqueline Poelman o.a. Nouria Benida-Merah (Olympisch kampioen) en Stella Jongmans

1.500 meter * 5.000 meter*: o.a. Gete Wami (wereldkampioen) 400 meter horden 3.000 meter steeple chase: o.a. Anita Weyermann Kogelstoten*: o.a. Astrid Kumbernuss (wereld- en Olympisch kampioen), Lieja Koeman, en Janyna Korolcaik (Olympisch kampioen) Kogelslingeren*: o.a. Kamila Skolimowska (Olympisch kampioen) Verder telt het deelnemersveld natuurlijk weer vele jonge talentvolle Nederlandse atleten die hopen dat de FBK Games hun definitieve doorbraak wordt.

Twente Atletiek * = Grand Prix-onderdelen ** = Adriaan Paulen Bokaal / IAAF Cup

Voorafgaand aan de Fanny BlankersKoen Games, om 12.30 uur, wordt onder de naam Twente Atletiek de KNAU-wedstrijd van het nationale baancircuit gehouden. Vele nationale topatleten zullen hier aanwezig zijn. Het toegangsbewijs voor de FBK Games geldt tevens voor deze baancircuitwedstrijd.


Twentevisie is een onafhankelijk economisch magazine dat maandelijks verschijnt voor ondernemers in Twente. In dit blad zijn onder meer verhalen opgenomen van interviews die hebben plaatsgehad in het economische radioprogramma ‘Memphis’ dat elke eerste zaterdag van de maand wordt uitgezonden via Radio Oost. De opnames vinden op dinsdag daaraan voorafgaand plaats in de TOS-ruimte van het Arke Stadion in Enschede. Daarnaast fungeert Twentevisie als officieel mededelingenorgaan voor deelnemers van de Industriële Kring Twente.

Architect Jon Kristinsson wil direct naast de snelweg bouwen

Wielrenster Chantal Beltman: 2

Makelaar Ten Hag: “Er komt weer een mindere tijd”

in de race voor Sydney

34

Ronde van Overijssel: 6

sentiment en professionaliteit

36

Piet Schrijvers proeft berusting bij Bergkamp

39

Wagner & Partners sponsort Exploitatie

hockey en voetbal

41

1 25 jaar IKT: de ‘I’ van Industrie blijft belangrijk

55

Redactie Jan Medendorp (hoofdredacteur) Pascal Jacobs Bert Eeftink Martin Steenbeeke Eddy van der Ley Marti ten Kate Eric Brinkhorst (fotografie)

Urenco:

Redactie IKT

ontvangt milieucertificaat

Niko Wind Saskia Rikhof-Slot H.C. de Jonge (fotografie)

groeiende vraag naar verrijkt uranium 56

Het Roessingh Wil meer samenwerken met bedrijven 58

Signaal

Secretariaat IKT Hengelosestraat 585 Postbus 5501 7500 GM Enschede Telefoon 053 - 48 49 980 Fax 053 - 48 49 985

Directeur Hannink, bouwbedrijf Merksteyn

Advertentie-exploitatie

trekt beerput open

Advertentiemateriaal aan MediaSales Nederland bv. Postbus 702, 7550 AS Hengelo

wil regio op de kaart zetten

“Het draait alleen om grondposities” 18

QtecQ-faillissement

Jan Medendorp 23

‘Aan de Stegge-gebouw’: Hundertwasser-attractie

29

Rubrieken/columns 9

TerZake. reclameadvies, Hengelo

Nieuws & Feiten

10

Lithografie

Notarieel Advies

15

Onroerend Goed

21

Roelofs, Enschede

Juridisch Gezien

27

Coverfoto

Marti ten Kate

34

IKTvisie op ...

53

Scope

61

IKT Nieuws

62

Twente Agenda

64

Laserline, Hengelo

Druk

Eric Brinkhorst, Beckum De oplage bedraagt 6.500 exemplaren en wordt verspreid onder IKT-deelnemers, bedrijven met meer dan 5 werknemers, onder adviseurs en zogenoemde ‘decision makers’. Artikelen uit deze uitgave mogen niet zonder toestemming van de uitgever worden overgenomen. Aan de inhoud van dit blad kunnen geen rechten worden ontleend. © MediaSales Nederland bv

63

13

Financieel Accent

Basis lay-out & vormgeving

60

ICTwente Koninklijke Ten Cate naarstig op zoek naar partners

MediaSales Nederland bv. Jeroen Achterberg, Lidy Busscher en Aleid Kluivers Telefoon 074 - 245 52 52 Fax 074 - 250 35 13

Inhoud

MediaSales Nederland bv. Anninksweg 50, Hengelo Postbus 702, 7550 AS Hengelo Telefoon 074 - 245 52 52 Fax 074 - 250 35 13 Anno Oude Engberink (blad manager)

Is de Enschedese advocaat Jan van der Hel een Don Quichot, of trekt hij inmiddels aan het deksel van een baggerton waarvan onbekend is hoe groot de stroom rotzooi is? Wij wijzen altijd zo graag naar landen als Nigeria waar corruptie aan de orde van de dag is. Maar als je kartelvorming als een soort corruptie ziet, dan is ons land er ook van vergeven. Joep Dohmen legde in Limburg vast hoe daar de bouwers onderling de opdrachten vergeven. Hij wordt daar inmiddels als een melaatse behandeld. En dat zegt vooral wat over de omgeving die in hem met name de kwaaie pier ziet. Grolsch lijkt mee te doen aan afspraken tussen de grote brouwers die ogenschijnlijk een keiharde concurrentie voeren maar hun winsten handig veiligstellen. Grolsch kan uit middelen de nieuwe brouwerij betalen. Het faillissement van het Hengelose QtecQ leert een hoop over mismanagement. Ook harde aanwijzingen van prijsafspraken, zoals u elders in dit blad aantreft. Van der Hel had zijn ogen kunnen sluiten, maar heeft de zaak aanhangig gemaakt bij de NMA. Een goede keuze.


Provincie Overijssel trekt jaarlijks een ton uit voor sportsponsoring

‘Ronde van Overijssel positioneert ons als de tuin van Nederland’

51

In de huidige, van commercie doordrenkte sportmaatschappij is sponsoring een machtig reclamewapen. Twentevisie onderzoekt in dat verband al enige tijd het beleid van regionale bedrijven. In deze aflevering voor de verandering geen bedrijf, maar een openbaar lichaam: de provincie Overijssel, dit jaar als sponsor verbonden aan de triatlon van Holten, de Twente Marathon en de FBK Games in Hengelo. “We willen graag de sterke kanten van de provincie voor het voetlicht brengen,” zegt Ria Holsheimer, de verantwoordelijk gedeputeerde.

(door Eddy van der Ley)

In dat kader had de provincie ook financiële steun toegezegd aan de Ronde van Overijssel, maar ‘Overijssels Mooiste’ is door de mkz-uitbraak van de agenda geschrapt. “Jammer dat de 50ste editie niet kan doorgaan,” zegt Holsheimer. “In de eerste plaats voor de organisatie, maar ook voor ons. Omdat wij overtuigd zijn van de promotionele betekenis van de ronde voor de provincie. Deze wielerkoers is onomstreden en ondersteunt ons - onder meer via Studio Sport - elk jaar in de positionering van Overijssel als tuin van Nederland.”

Sport als promotie Overijssel gebruikt de sport sinds enkele jaren als promotioneel instrument, al moet niet gedacht worden aan astronomische bedragen. Met deze ‘bijzondere vorm van subsidie’ is op jaarbasis 100.000 gulden gemoeid, een bedrag dat jaarlijks over verschillende evenementen wordt verspreid. “In het bedrijfsle-

ven is er vaak sprake van meerjarige overeenkomsten, maar dat is bij ons (nog) niet aan de orde. Organisaties moeten jaarlijks voor 1 december hun aanvraag indienen. Activiteiten die de bekendheid van Overijssel ondersteunen, zijn wij doorgaans graag ter wille,” weet Holsheimer. Ook de spreiding is een selectiecriterium, onder het motto ‘als je in Twente sponsort, moet je ook in de rest van Overijssel iets doen’. De gedeputeerde: “Dat is ook de reden om het Nederlands kampioenschap dammen in Zwartsluis enigszins tegemoet te komen.” De provincie vraagt een geringe tegenprestatie voor de donatie. “Het blijft vaak bij een vlag bij het evenement of het logo van de provincie in een programmaboekje.”

Half miljoen voor aftiteling Sportsponsoring beslaat maar een klein gedeelte van het provinciale subsidie-

pakket, dat 70 miljoen gulden bedraagt. Zo mag het Orkest van het Oosten zich verheugen in een substantiële bijdrage van een miljoen gulden en kan RTV Oost (naast de vergoeding voor de publieke taak) rekenen op jaarlijks 500.000 gulden voor programma’s als ‘Natuurlijk Overijssel’, ‘Kiek’n waj zegt’ en ‘Da Vinci’. “Bij die programma’s worden we opgenomen in de aftiteling. Het Commissariaat van de Media ziet ons niet als sponsor.” Holsheimer zegt ‘gelukkig’ te zijn met Overijssel in diverse naamgevingen, zoals de Ronde van Overijssel en de Overijsselse Bibliotheekdienst. Maar is een sponsorbijdrage ook te koop? Ofwel: komt de volleybalclub Volco Ommen in aanmerking voor een mooie bijdrage als de bereidheid er is om de naam tot Volco Overijssel te transformeren? Holsheimer, diplomatiek: “De volleybalclub heeft de naam gekoppeld aan Ommen en dat lijkt me een prima keuze.” ■

◆ De Ronde van Overijssel gaat dit jaar vanwege de mkz-crisis niet door.


BOUWNIJVERHEID ◆ Bruns en Bonke Bouw Postbus 504, 7550 AM HENGELO TEL.: 074-2561414 / FAX: 074-2917143 Contactpersoon: dhr. A.H.J. Terhalle E-mail: [email protected] ◆ Initial Varel Security Goudstraat 7, 7554 NG HENGELO TEL.: 074-2404200 / FAX: 074-2506362 Contactpersoon: dhr. J.A.M. de Hoog Gespecialiseerd in: technische beveiliging E-mail: [email protected] i Website: www.initialvarel.nl ◆ Janssen de Jong Plancoördinatie B.V. Postbus 572, 7550 AN HENGELO TEL: 074-2500800 / FAX: 074-2918521 Contactpersoon: dhr. A.J. Kleinjan Gespecialiseerd in: projectontwikkeling bouw E-mail: [email protected] i Website: www.jajo.com

◆ Schildersbedrijf Wissink BV Grotestraat 105, 7471 BM GOOR TEL.: 0547-272720 / FAX: 0547-272212 Contactpersoon: dhr. H.J. Vaneker Gespecialiseerd in: schilder- + glaswerken E-mail: [email protected] i Website: www.forag.nl/wissink ◆ Unica Installatiegroep BV Postbus 623, 8000 AP ZWOLLE TEL.: 038 - 4560406 / FAX: 038 - 4560408 Contactpersoon: dhr. ir. D. van Vliet Gespecialiseerd in: technische installaties E-mail: [email protected] i Website: www.unica.nl

Bouwnijverheid opleiding ◆ V.V.B.A. & Omstreken Veldkampsweg 24, 7605 AP ALMELO TEL: 0546 - 82 80 52 / FAX: 0546 - 82 06 15 Contactpersoon: dhr. R. Herman Gespecialiseerd in: installatietechniek E-mail: [email protected]

Installatiebedrijven ◆ Alferink BV Installatietechniek Industriestraat 71, 7482 EW HAAKSBERGEN TEL: 053 - 5730100 / FAX: 053 - 5727725 Contactpersoon: dhr. H. Alferink Gespecialiseerd in: installatietechniek E-mail: [email protected] ◆ Loohuis Installatie Technieken b.v. Pastoor Boddestraat 18, 7666 LB FLERINGEN TEL: 0546 - 629629 / FAX: 0546 - 629639 Contactpersoon: dhr. A. Semmekrot Gespecialiseerd in: installatietechniek E-mail: [email protected] i Website: www.loohuis.nl ◆ Weber Installatie Technieken bv Wegtersweg 37, 7556 BP HENGELO TEL: 074 - 291 28 67 / FAX: 074 - 243 91 39 Contactpersoon: de heer G.W. Kolthoff Gespecialiseerd in: installatietechniek E-mail: [email protected]

Wegenbouw ◆ Infra “Balast Nedam” Ambachtsweg 5, 7442 CS NIJVERDAL Postbus 394, 7440 AJ NIJVERDAL TEL: 0548-618200 / FAX: 0548-618215 Contactpersoon: dhr. J.C. van Nijen Gespecialiseerd in: Wegenbouw E-mail: [email protected]

Wijnimporteurs

Verzekeringen

◆ Redeker Horeca groothandel b.v. Gruttostraat 81, 7471 ER GOOR TEL.: 0547-272645 / FAX: 053-260202 Contactpersoon: dhr. Van Regteren

◆ AON Nederland Makelaars in Assurantiën & Risico-Adviseurs Beursstraat 1a 7551 HP HENGELO TEL: 074 - 2423355 / FAX: 074 - 2434970 Contactpersoon: dhr. S. Roodenburg E-mail: [email protected] ◆ TSA Verzekeringen Capitool 20 7521 PL ENSCHEDE TEL: 053 - 4809209 / FAX: 053 - 4809309 Contactpersoon: dhr. J.H. Meijer

GEZONDHEIDS- EN WELZIJNSZORG Arbodiensten ◆ Arbo Unie Oost-Nederland Haven NZ 39, 7606 ES ALMELO Postbus 480. 7600 AS ALMELO TEL: 0546 - 822022 / FAX: 0546 - 813161 Contactpersoon: drs.ir. P. Staal, alg. dir. ◆ Benefit stabiliteit in bewegen Prinsenstraat 1 7607 JC ALMELO TEL: 0546-538050 / FAX: 0546-539950 Contactpersoon: D.W.H. Bosch E-mail: [email protected]

◆ AC Restaurant & Hotel Holten Langstraat 22, 7451 ND HOLTEN TEL. 0548 - 362680 / FAX. 0548 - 264550 Contactpersoon: dhr. F.H. Lanfers Gespecialiseerd in: dineren, vergaderen, overnachten E-mail: [email protected] ◆ De Assinkhof Hengelosestraat 437, 7521 AG ENSCHEDE TEL: 053 - 435 35 31 / FAX: 053 - 433 00 25 Contactpersoon: dhr. J. Assink ◆ De Twentsche Schouwburg NV Langestraat 49, 7511 HB ENSCHEDE TEL: 053-4858585 / FAX 053-4858590 Contactpersoon: mevr. J. Postma Gespecialiseerd in: theater/muziek/ feesten/congressen E-mail: [email protected] ◆ Conferentiehotel Drienerburght Drienerlolaan 5, 7522 NB ENSCHEDE TEL: 053 - 4331366 / FAX: 053 - 4356770 Contactpersoon: mevr. M.J.F. Schmand ◆ Golden Tulip Hotel De Broeierd Hengelosestraat 725, 7521 PA ENSCHEDE Tel.: 053-8506500 Fax.: 053-8506510 Contactpersoon: Mevr. S. Lammersen Gespecialiseerd in: Hotel, Restaurant, Vergaderen en broodjesservice E-mail: [email protected] i Website: www.broeierd.nl p Bedrijfprofiel

GROOTHANDEL EN HANDELSBEMIDDELING

◆ Hotel Conferentiecentrum Het Witte Huis Grotestraat 262, 7622 GW BORNE TEL: 074-2671616 / FAX: 074-2665385 Contactpersoon: dhr. C.J. de Vos

◆ Carel Lurvink BV Marssteden 40, 7547 TC ENSCHEDE TEL.: 053-4344343 / FAX: 053-4337105 Contactpersoon: dhr. C. Lurvink Gespecialiseerd in: schoonmaak-, schilders- en veiligheidsartikelen E-mail: [email protected] i Website: www.carellurvink.nl ◆ Damixa Nederland B.V. Bedrijvenweg 3a, 7442 CX NIJVERDAL TEL: 0548-632632 / FAX: 0548-632642 Contactpersoon: dhr. G. Broërken Gespecialiseerd in: Sanitair- en Keukenkranen en Badkameermeubelen E-mail: [email protected] i Website: www.damixa.nl ◆ Electro Automatisering Smelt Twekkeler Es 7, 7547 ST ENSCHEDE Postbus 411, 7500 AK ENSCHEDE TEL. 053 - 4846666 / FAX. 053 - 4846699 Contactpersoon: dhr. B.H.G. Nijmeijer ◆ Ter Brugge Relatiepakketten B.V. Ambachtsstraat 26, 7622 AP BORNE TEL: 074-267 22 22 / FAX: 074-267 22 92 Contact persoon: G.H.M. ter Brugge E-mail: [email protected] i Website: www.terbrugge.com

Appendages ◆ Kuil Nicos Hengelosestraat 304, 7521 AN ENSCHEDE TEL: 053 - 4358896 / FAX 053 - 4337008 Contactpersoon: dhr. C.G. Lammers

Lastechniek

◆ Groene Land Verzekeringen Postbus 631, 8000 AP ZWOLLE TEL: 038-4566930 / FAX: 038-4567600 Contactpersoon: dhr. Frank Kroeze Gespcialiseerd in: financiële dienstverlening E-mail: [email protected] i Website: www.groeneland.nl

◆ Kuil Nicos Hengelosestraat 304, 7521 AN ENSCHEDE TEL: 053 - 4358896 / FAX 053 - 4337008 Contactpersoon: dhr. C.G. Lammers

◆ Spekschate Assurantie en Financieel Advies Grotestraat 216, 7622 GT BORNE Tel: 074-266 44 55 / Fax; 074-266 02 02 Contactpersoon : Dhr. A. Bartelink Gespecialiseerd: Assurantiën en Financieel Advies E-mail : [email protected] i Website: www.spekschate.nl p Bedrijfsprofiel

HORECA

◆ Maetis Arbo Spoorstraat 50 7551 CA HENGELO TEL: 074-255 27 27 / FAX: 074-255 27 00 Contactpersoon: Mevrouw Y. van Rheenen Gespecialiseerd in: Arbodienstverlening E-mail: [email protected] i Website: www.maetis.nl

FINANCIËLE INSTELLINGEN

◆ Scharenborg & Rijckenberg Lasondersingel 98, 7514 BV ENSCHEDE TEL: 053 - 4349435 / FAX: 053 - 4349436 Contactpersoon: dhr. Ton Hakvoort Gespecialiseerd in: Verzekeringen, Pensioenen, Employé Bénefits E-mail: [email protected]

◆ Heisterkamp Wijnkopers / Het Wijngebouw Eerste Stegge 2, Postbus 63, 7631 AE OOTMARSUM TEL: 0541 - 292222 / FAX: 0541 - 292024 Gespecialiseerd in: Boeren kwaliteitswijnen uit klassieke streken Contactpersoon: dhr. Jan Herbrink

Verlichting ◆ Herin Lichttechniek Kalanderstraat 20A 7461 JM RIJSSEN TEL.: 0548-541861 / FAX: 0548-541862 Contactpersoon: dhr. H. Tijhuis Gespecialiseerd in: verlichting E-mail: [email protected]

Vlees ◆ Weyl Beef Products B.V. Het Lenfert 74 7547 SP ENSCHEDE TEL: 053 - 4864444 / FAX: 053-4864400 Contactpersoon: mevr. S. Waayer Gespecialiseerd in: vleesverwerking E-mail: [email protected] i Website: www.weyl.com

53

IKTelgids

◆ Novicon Beheer B.V. Sacharovstraat 4, 7575 EA OLDENZAAL TEL: 0541-573030 / FAX: 0541-573031 Contactpersonen: G. Vehof / H. Vos Gespecialiseerd in: Staalbouw - Dak- en Gevelbekleding E-mail: [email protected] i Website: www.novicon.nl

◆ Wensink & Masselink Financieel Adviseurs BV Bedrijvenpark Twente 305 7602 KL ALMELO TEL: 0546-549 338 / FAX: 0546-549 340 Contactpersoon: Dhr. D.G.A. Masselink Gespecialiseerd: Onafhankelijke Financieel Planners E-mail: [email protected] i Website: www.wensinkmasselink.nl

in id es T-l al 52 IK diaS 52 s al Me 45 g in el - 2 eld ?: B 74 0 rm s ve lgid ief: e r Uw IKT t ta de r he o vo

Dé telefoongids voor leden van de Industriële Kring Twente. Op internet: www.twentevisie.nl

◆ Hotel Restaurant In den Drost van Twente Hengelosestraat 8, 7491 BR DELDEN TEL: 074-3764055 / FAX: 074-3765412 Contactpersoon: dhr. E. van Gemeren Gespecialiseerd in: zakenlunch, diner, meeting, presentatie ◆ Landgoed de Wilmersberg Rhododendronlaan 7, 7587 NL DE LUTTE TEL: 0541 - 585555 / FAX: 0541 - 585565 Contactpersoon: Dhr. Maikel J.A. Pot Gespecialiseerd in: hotel / restaurant / conferentie centrum E-mail: [email protected] i Website: www.wilmersberg.nl

Vergaderaccommodaties ◆ Van der Valk Hotel Hengelo Bornsestraat 400, 7556 BN HENGELO TEL: 074 - 2555055 / FAX: 074 - 2555010 Contactpersoon: dhr. P.A. van der Valk Gespecialiseerd in: hotel, restaurant, zakenverhuur E-mail: [email protected] i Website: www.valk.nl ◆ Theaterhotel Almelo Schouwburgplein 1 7607 AE ALMELO TEL: 0546-810061 / FAX: 0546-821665 Contactpersoon: Joost Willemen Gespecialiseerd in: theater, horeca, hotel, congres en zalenverhuur E-mail: [email protected] i Website: www.theaterhotel.nl p Bedrijfsprofiel

INDUSTRIE ◆ DSM Engineering Plastic Products Nederland B.V. Anth. Fokkerweg 2 7602 PK ALMELO Postbus 59, 7600 AB ALMELO TEL. 0546 - 877777 / FAX. 0546 - 860796 Contactpersoon: dhr. H. Hoekstra Gespecialiseerd in: Rubber- en kunststofproducten ◆ Heinhuis Auto & Metaalrecycling Hupselsedwarsweg 2a 7151 HP EIBERGEN TEL: 0545-472052 / FAX: 0545-474179 Contactpersoon: dhr. T. Heinhuis Gespecialiseerd in: metaalrecycling/autorecycling E-mail: [email protected] i Website: www.heinhuis.nl ◆ Indugas - Rhee bv Twekkeler Es 8 7547 SM ENSCHEDE TEL: 053-4803380 / FAX: 053-4307232 Contactpersoon: Dhr. M.J.M. Buterowe Gespecialiseerd in: Industriële en vloeibare gassen E-mail: [email protected]

Websites van in de IKTelgids vermelde bedrijven met het symbooltje i , zijn ook te vinden via de website: www.twentevisie.nl Alle bedrijven met het symbooltje p hebben een bedrijfsprofiel op de website: www.twentevisie.nl


◆ Loohuis Installatie Technieken b.v. Pastoor Boddestraat 18 7666 LB FLERINGEN TEL.: 0546 - 629629 / FAX: 0546 - 629639 Contactpersoon: dhr. A. Semmekrot Gespecialiseerd in: installatietechniek ◆ Unipro BV Industriestraat 15, HAAKSBERGEN Postbus 33, 7480 AA HAAKSBERGEN TEL: 053-5737373 / FAX: 053-5737333 Contactpersoon: afdeling verkoop Gespecialiseerd in: kunstharsvloeren E-mail: [email protected] ◆ Werk en Vakmanschap Bornsestraat 1E 7556 BA HENGELO TEL.: 074 - 2507200 / FAX: 074 - 2507210 Contactpersoon: dhr. R. Bruns Gespecialiseerd in: flexibiliteit van gekwalificeerde arbeid E-mail: [email protected] i Website: www.interstroom.nl/~ werkenvakmanschap

Aandrijftechniek

◆ Maxon Motor Benelux B.V. De Giem 22, 7547 SV ENSCHEDE TEL: 053 - 4320566 / FAX: 053 - 4303665 Contactpersoon: dhr. R.J.H. Keultjes Gespecialiseerd in: aandrijftechniek E-mail: [email protected] ◆ Rotor BV Mors 2 , Postbus 45, 7150 AA EIBERGEN TEL: 0545 - 464640 / FAX: 0545 - 475065 Contactpersoon: mw. A.C. Mulder

Aannemers ◆ Aannemersbedrijf Gebr. Scharenborg Tolstraat 4, 7482 DB HAAKSBERGEN TEL: 053 - 5721466 / FAX: 053 - 5729417 Contactpersonen: dhr. G.H.M. Scharenborg, dhr. H.G.J. Scharenborg E-mail: [email protected]

Beroeps/bedrijfskleding ◆ EHCO-KLM Kleding NV Strootsweg 16 7547 RX ENSCHEDE Postbus 78, 7500 AB ENSCHEDE TEL: 053 - 4800300 / FAX: 053 - 4800301

Drukkerijen ◆ Hassink Drukkers b.v. Postbus 177, 7480 AD Haaksbergen Tel.: 053-5721777 Fax.: 053-572675 Contactpersoon: Dhr. W.J. Hassin Gespecialiseerd in: Kwalitatief hoogwaardig drukwerk E-mail : [email protected] i Website : www.hassink.nl

Electrotechnische industrie ◆ Odink & Koenderink B.V. Parallelweg 10, 7482 CA HAAKSBERGEN TEL: 053 - 5730303, FAX: 053 - 5726315 Contactpersoon: afdeling verkoop

Interieurbouw ◆ Interieurbouw Harry Homan bv Breukersweg 1 7471 ST GOOR TEL: 0547 - 274750 / FAX: 0547 - 271813 Contactpersoon: dhr. H.A.J. Homan

Machinefabrieken ◆ Machinefabriek Bouman b.v. Postbus 68 7600 AB ALMELO TEL: 0546 - 862468 / FAX: 0546 - 861039 Contactpersoon: dhr. Ing. A. Wessels Gespecialiseerd in: machinefabriek en externe montage E-mail: [email protected] i Website: www.bouman.nl

Metaalindustrie ◆ Flexovit Nederland B.V. Groenloseweg 28, 7151 HW EIBERGEN Postbus 10, 7150 AA EIBERGEN TEL.: 0545 - 471766 / FAX: 0545 - 474605 Contactpersoon: dhr. W. van den Berghe E-mail: [email protected] ◆ Galvano Hengelo B.V. Zuidelijke Havenweg 40, 7554 RR HENGELO TEL.: 074 - 2483938 / FAX: 074 - 2484070 Contactpersoon: dhr. P.I.M. Bebseler Gespecialiseerd in: galvanotechniek E-mail: [email protected]

◆ Heinhuis Auto & Metaalrecycling Hupselsedwarsweg 2a, 7551 HP EIBERGEN TEL: 0545 - 472052 / FAX: 0545 - 474179 Contactpersoon: dhr. T. Heinhuis Gespecialiseerd in: metaal- en autorecycling E-mail: [email protected] i Website: www.heinhuis.nl

Productie machines en apparaten ◆ Kiekens Products B.V. Postbus 99, 7600 AB ALMELO TEL: 0546-871555 / FAX: 0546-871985 Contactpersoon: Ten Doeschate Gespecialiseerd in: luchttechniek E-mail: [email protected] i Website: www.kiekens-products.com

Zeefdrukkerijen ◆ A 1 Printservice VOF Olieslagweg 120, 7521 JG ENSCHEDE TEL: 053 - 4302520 / FAX: 053 - 4317247 Contactpersoon: dhr. W. Rozema Gespecialiseerd in: tampondruk E-mail: [email protected] i Website: www.a1-printservice.com

MILIEUDIENSTVERLENING Bodemonderzoek/sanering ◆ Verhoeve Groep/Verhoeve Milieu bv Lansinkesweg 4, 7553 AE HENGELO TEL: 074 - 2555666 / FAX: 074 - 2503215 Contactpersoon: mevr. ing. I.M. Bruns E-mail: [email protected]

Milieuadvies- en onderzoekbureaus ◆ Geofox BV Eektestraat 10-12, 7575 AP OLDENZAAL Postbus 221, 7550 AE OLDENZAAL TEL.: 0541 - 585544 / FAX: 0541 - 522935 Contactpersoon: dhr. drs. R.C.H. Steneker

ONDERWIJS Bedrijfsopleidingen/advies ◆ Centrum Vakopleiding César Franckstraat 1, 7604 JE ALMELO TEL: 074 - 2557800 / FAX: 074 - 2557840 Contactpersoon: dhr. F.G.M. Holtkamp ◆ Party Solutions Pompmolenlaan 9, 3447 GK WOERDEN TEL.: 0348-431144 / FAX: 0348-430777 Contactpersoon: dhr. Ing. R.F.M. Baks Gespecialiseerd in: automatiserings- en computeropleidingen

Opleidingsinstituten/onderwijs ◆ RCO Regionaal Contract Onderwijs Lupinestraat 9, 7552 HJ HENGELO TEL.: 074-8503325 / FAX: 074-8503209 Contactpersoon: dhr. H.B. Spenkelink Gespecialiseerd in: Opleidingen en trainingen E-mail: [email protected] i Website: www.rco-on.nl ◆ ROC Twente Plus Twentheplein 5, 7607 GZ ALMELO TEL.: 0546-830231 / FAX: 06546-830245 Contactpersoon: dhr. R. Peters Gespecialiseerd in: beroepsonderwijs/ volwassenenonderwijs E-mail: [email protected] ◆ STODT praktijkcentrum voor geavanceerde techniek César Franckstraat 1a 7604 JE ALMELO TEL: 0546 - 822455 / FAX: 0546 - 827487 Contactpersoon: dhr. G.A. Wieffer Gespecialiseerd in: Kenniscentrum voor de metaal, elektro en kunststof E-mail: [email protected] ◆ OLCT Hengelosestraat 527 7521 AG ENSCHEDE TEL: 053 - 434 03 44 / FAX: 053 - 434 12 59 Contactpersoon: Paula de Regt, account manager Gespecialiseerd in: Opleidingen en Trainingen E-mail: [email protected] i Website: www.olct.nl ◆ SWOT Postbus 5502, 7500 GM ENSCHEDE TEL: 053-4849831 / FAX: 053-4849832 Contactpersoon: mevr. L. Bok Gespecialiseerd in: deeltijdopleidingen op HBO-niveau E-mail: [email protected] i Website: www.swot.nl

OPENBAAR BESTUUR, OVERHEIDSDIENSTEN ◆ Gemeente Almelo Postbus 5100 7600 GC ALMELO TEL: 0546 - 541184 / FAX: 0546 - 541199 Contactpersoon: dhr. J. Melsen Gespecialiseerd in: econ. ontwikkeling

◆ Gemeente Oldenzaal Postbus 351, 7570 AJ OLDENZAAL TEL: 0541 - 588111 / FAX: 0541- 588249 Contactpersoon: dhr. L. Van Dijk E-mail: [email protected]

OVERIGE DIENSTVERLENING

◆ SOWECO N.V. Postbus 308, 7600 AH ALMELO TEL: 0546 - 875678 / FAX: 0546 - 875604 Contactpersoon: dhr. W.Th.H. Visscher Gespecialiseerd in: verrassend, vertrouwd, veelzijdig E-mail: [email protected] i Website: www.soweco.nl

PROD. EN DISTR. VAN ELECTR., AARDGAS EN WATER ◆ COGAS Postbus 71, 7600 AB ALMELO TEL.: 0546 - 836666 / FAX: 0546 - 811267 Contactpersoon: dhr. H. Bijker Gespecialiseerd in: energie-adviezen en stortgasbenutting E-mail: [email protected] i Website: www.cogas.nl

REPARATIE GEBRUIKSGOEDEREN Autobedrijven ◆ Auto Scholing Almelo b.v. Buitenhavenweg 1, 7604 PW ALMELO TEL: 0546-815490 / FAX: 0546-817519 Contactpersoon: dhr. J.C.H. Sjoers Gespecialiseerd in: Honda Automobielen

Heftrucks ◆ Loohuis Heftruckservice b.v. Van der Hoopweg 7, 7602 PJ ALMELO TEL: 0546 - 86 34 29 / FAX: 0546 - 86 50 58 Contactpersoon: mevrouw G.M. Loohuis-Peters

UITGEVERIJEN ◆ MediaSales Nederland bv Anninksweg 50 7557 AH HENGELO Postbus 702, 7550 AS HENGELO TEL: 074 - 245 52 52 / FAX: 074 - 2503513 Contactpersonen: dhr. J.W. Achterberg, dhr. R.H.M. Staal E-mail:[email protected]

55

IKTelgids

◆ Kuil Nicos Hengelosestraat 304 7521 AN ENSCHEDE TEL: 053 - 4358896 / FAX 053 - 4337008 Contactpersoon: dhr. C.G. Lammers

Metaal recycling



VERVOER, OPSLAG EN COMMUNICATIE ◆ Beijers autotransport & bergingsbedrijf Tinsteden 2, 7547 TG ENSCHEDE TEL: 053-4283028 / FAX: 053-4283018 Contactpersoon: Dhr. A. ter Mors Gespecialiseerd in: vervoer van auto’s E-mail: [email protected]

Reisorganisaties ◆ Arke Reizen, Deurningerstraat 16, 7514 BH ENSCHEDE Postbus 365, 7500 AJ ENSCHEDE TEL.: 053-4880880 / FAX: 053-4351515 Contactpersoon: dhr. P. van Eenbergen ◆ Reisburo Brinkman Van Loenshof 84-90, 7511 NM ENSCHEDE TEL.: 053-4327485 / FAX 053-4324063 Contactpersoon: dhr. B. Brinkman E-mail: [email protected] ◆ OAD Groep Postbus 20 7450 AA HOLTEN TEL: 0548-377777 Contactpersoon: dhr. H. Verborg Gespecialiseerd in: organisatie vakantie- en zakenreizen E-mail: [email protected]

ZAKELIJKE DIENSTVERLENING ◆ BMW Bedrijf-Mens-Werk “Het Scheepvaarthuis” Haven N.Z. 37e, 7607 ES ALMELO TEL.: 0546-923929 / FAX: 0546-539190 Contactpersoon: mevr. C.J. Dujardin Gespecialiseerd in: P&O/BMW; tests, advies E-mail: [email protected] i Website: www.bedrijf-mens-werk.nl ◆ Congres Associatie Twente Postbus 217 7500 AE ENSCHEDE Drienerlolaan 5, 7552 NB ENSCHEDE TEL. 053 - 4894444 / FAX. 053 - 4894442 Contactpersoon: dhr. Huub Isendoorn Gespecialiseerd in: congres/evenementenorganisatie E-mail: [email protected] i Website: www.congress.nl ◆ De Bleeker Groep Postbus 300 7550 AH HENGELO TEL.: 074-2550444 / FAX: 074-2550445 Contactpersoon: dhr. B.H.J. Schwering Gespecialiseerd in: Opel/Autorent/Focwa/ Schadeherstel/Autowas



◆ Carrière Switch Welbergweg 55, 7556 PE HENGELO TEL: 074 - 2504505 / FAX: 074 - 2503303 Contactpersoon: dhr. H.J. Bos Gespecialiseerd in: Loopbaanadv., P&O advies, Financ. Planning E-mail:[email protected]

◆ Eurocon Management Consultants B.V. Postbus 99 7580 AB LOSSER TEL:053-538 84 85 / FAX:053-538 84 22 Contactpersoon: Dhr. T.H.P. Weterings Gespecialiseerd in: Organisatie- en subsidieadvies, marktonderzoek, projectmanagement E-mail: [email protected] i Website: www.eurocon.nl

◆ DHV Milieu en Infrastructuur B.V. Vestiging Oost Nederland Postbus 246, 7550 AE HENGELO TEL: 074-25 52 000 / FAX: 074-243 92 45 Contact persoon: Dhr. ing. A.J. Dragt Gespecialiseerd: transport, infrastructuur water, milieu, ruimtelijke ordening E-mail: [email protected] i Website: www.dhv.nl

◆ Oktos crossmedia partners Welbergweg 90 7556 PE HENGELO Tel: 074-85 05 505 / Fax: 074-85 05 599 Contactpersoon: dhr. E. Iping Gespecialiseerd: Kennismanagement, E-business en crossmedia E-mail: [email protected] i Website: www.oktos.com p Bedrijfsprofiel

◆ EBM bureau voor bedrijfsvoering Enschedesestraat 66, 7481 CS HAAKSBERGEN TEL: 053 - 5740743 / FAX: 053 - 5725546 Contactpersoon: dhr. Th. Geurts E-mail: [email protected]

◆ V&L Informatica B.V. Palatijn 3 7521 PN ENSCHEDE TEL.: 053 - 4341500 / FAX: 053 - 4341501 Contactpersoon: dhr. P.B. van Vliet Gespecialiseerd in: integrale ict dienstverlener E-mail: [email protected] i Website: www.vnl.nl ◆ Protekt Nederland BV Deldenerstraat 61 7551 AC HENGELO TEL: 074-2429224 / FAX: 074-2430847 Contactpersoon: dhr. R. Duine Gespecialiseerd in: bedrijfshulpverlening, brandpreventie, noodplan E-mail: [email protected] i Website: www.protekt.nl ◆ Start Loopbaaninterventie Lansinkesweg 4/310, 7553 AE HENGELO TEL: 074-2557900 / FAX: 074-2557925 Contactpersoon: R. Langeslag Gespecialiseerd in: personele mobiliteit en outplacement i Website: www.start.nl ◆ Villa, Expertise voor bedrijven Postbus 70.000 7500 KB ENSCHEDE TEL: 053-4871871 / FAX:053-4302474 Contactpersonen: mevr. Mariska van der Meer, mevr. Yvonne Bloem Gespecialiseerd in: bedrijfsopleidingen, onderzoek, advies, coaching, cursussen E-mail: [email protected] i Website: www.villa.hen.nl

Accountants ◆ Countus accountants en adviseurs Hengelosestraat 48, 7514 AF Enschede Tel.: 053-4353208 Fax.: 053-4339844 Contactpersoon: Dhr. B.J. Meijer Gespecialiseerd in: Accountancy en Belastingadvies E-mail : [email protected] i Website: www.countus.nl ◆ GIBO Groep Visserijstraat 5, 7514 BZ ENSCHEDE TEL.053 - 4322722 / FAX. 053 - 4341010 Contactpersoon: dhr. L.G. Nijkamp RA Gespecialiseerd in: Accountancy ◆ KPMG Accountants en Adviesbureau n.v. Hengelosestraat 581, 7521 AG ENSCHEDE TEL: 053-4832525 / FAX:053-4832500 Contactpersoon: dhr. A.J. Voskamp en dhr. A.J.M Oude Weernink Gespecialiseerd in: diverse branches E-mail: [email protected] ◆ OLM Accountants & Belastingadviseurs Hengelosestraat 48, 7514 AJ ENSCHEDE TEL: 053 - 4353208 / FAX: 053 - 4339844 Contactpersoon: dhr. B.J. Meijer ◆ Ten Kate & Huizinga Postbus 2323, 7500 CH ENSCHEDE TEL. 053 - 8522222 / FAX. 053 - 8522223 Contactpersoon: dhr. G. Heerink Gespecialiseerd in: accountancy en belastingadvies E-mail: [email protected] i Website: www.tkhabc.com

Administratiekantoren ◆ Administratiekantoor Vijn & Lotgerink B.V. Oostermaat 11, 7623 CS BORNE TEL: 074 - 2666216 / FAX: 074 - 2666225 Contactpersoon: Dhr. J.G.M. Lotgerink Bruinenberg E-mail adres: [email protected] i Website: www.vijnenlotgerink.nl

Adviesbureaus ◆ Bakx Rombouts Belastingadviseurs M.H. Tromplaan 8 7511 JK ENSCHEDE TEL: 053 - 4316161 / FAX: 053 - 4316191 Contactpersonen: dhr. mr. E.D.H. van Nugteren dhr. mr. D.J.B. Jongbloed

◆ Geofox B.V. Eektestraat 10-12, 7575 AP OLDENZAAL Postbus 221, 7550 AE OLDENZAAL TEL: 0541-585544 / FAX: 0541 - 522935 Contactpersoon: dhr. drs. R.C.H. Steneker ◆ Grontmij Advies & Techniek Burg. Roelenweg 38-40, 8021 EW ZWOLLE TEL.: 038-4227555 / FAX: 038-4227697 Contactpersoon: dhr. H.J. Manschot ◆ Ingenieursburo Holland bv Postbus 95, 7550 AB HENGELO TEL: 074 - 2435436 / FAX: 074 - 2914710| Contactpersoon: dhr. B. Otten (directeur) ◆ Innovatie Adviesbureau Van der Meer & Van Tilburg Institutenweg 40, 7521 PK ENSCHEDE TEL: 053 - 4323000 / FAX: 053 - 4338465 Contactpersoon: ir. J.J. van Tilburg Gespecialiseerd in: beleid-marketingtechnologie-kwaliteit E-mail: [email protected] i Website: www.innovation.nl ◆ KPMG Hengelosestraat 581 Postbus 574, 7500 AN ENSCHEDE TEL: 053 - 4832525 / FAX: 053 - 4832500 Contactpersonen: dhr. A.J. Voskamp, dhr. J.H.M. van der Meer, dhr. A.J.M Oude Weernink E-mail: [email protected] ◆ Lemmens Adviesgroep bv Oldenzaalsestraat 120, 7514 DS ENSCHEDE TEL.: 053-4343519 / FAX: 053-4340852 Contactpersoon: dhr. S. Lemmens Gespecialiseerd in: adm. & bel. advies, fin. planning en ass. E-mail: [email protected] i Website: www.lemmens-adviesgroep.nl ◆ Restyle Groep Nederland B.V. Wierdensestraat 25b, 7607 GE ALMELO TEL.: 0546-453989 / FAX: 0546-453979 Contactpersoon: dhr. ing. J.G.J. Nijland E-mail: [email protected] ◆ Tebodin BV PC Hooftlaan 56, 7552 HG HENGELO TEL: 074-24964 96 / FAX: 074-2425712 Contactpersoon: mevr. E.M. Nakken Gespecialiseerd in: engineering en consultancy ◆ TerWeele Advise b.v. (TWA) Parallelweg 11, 7141 DL GROENLO TEL: 0544-466240 / FAX: 0544-467295 Contactpersoon: Dhr. J.B. ter Weele Gespecialiseerd in: Textiel / Advies / in- en verkoop E-mail: [email protected] ◆ TUTORIAL Opleidingen en Advies B.V. Beltstraat 82, 7512 AA ENSCHEDE TEL: 053 - 4329794 / FAX: 053 - 4340781 Contactpersoon: Peter Bettonville ◆ Van Rees & Partners BV Postbus 545, 7500 AM ENSCHEDE TEL: 053-4836692 / FAX: 053-4836669 Contactpersoon: dhr. J.M. van Rees Gespecialiseerd in: projectmanagement E-mail: [email protected] i Website: www.vanreesbv.nl

P & O Adviesbureaus ◆ Bureau Pioen Wolter ten Catestraat 50, 7551 HZ HENGELO Tel/fax.: 074-25 93 904 Contactpersoon: mevrouw M.C.J. Gribnou ◆ Creyf’s Select (voorheen VDN Groep bv) Zeearend 12, 7609 PT ALMELO TEL: 0546-821840 / FAX: 0546-821120 Contactpersonen: T.Alink/Mevr. M. Bragonje/ Mevr. N. Ertman/T. Evers/Mevr. E. Groothuis/ G. Legtenberg Gespecialiseerd in: Werving en Selectie van personeel E-mail: [email protected] i Website: www.creyfsselect.nl

◆ Klaver coaching en training Bornsestraat 242, 7556 BM HENGELO TEL: 074-2421441 / FAX: 074-2567590 Contactpersoon: mevr. Marja A.L. Klaver Gespecialiseerd in: Personal Job Coaching en Teamtraining E-mail: [email protected] i Website: www.klaver-ct.nl

◆ Profil P & O Consultants Kantorenpark Stroom Esch Oostermaat 1C, 7623 CS BORNE Postbus 61, 7620 AB BORNE TEL: 074 - 2670044 / FAX: 074 - 2664195 Contactpersoon: dhr. J.A.J. Grondman Gespecialiseerd in: werving, selectie en psychologische testen E-mail: [email protected] ◆ SORG advies, Postbus 3008, 7600 EA ALMELO TEL: 0546-646350 / FAX: 0546-646315 Contactpersoon: dhr. I. Te Winkel Gespecialiseerd in: organisatie- en personeelsadvies E-mail: [email protected] i Website: www.sorg.nl

Adviesbureaus voor bedrijfsvoering ◆ STRATEGIC Business Partner Gronausestraat 710, 7543 AM ENSCHEDE TEL: 053-4618014 / FAX: 053-4618015 Contactpersoon: dhr. M. Leyen Gespecialiseerd in: MBO/MBT en overnames E-mail: [email protected] i Website: www.s-b-p.nl ◆ Synténs Innovatienetwerk voor ondernemers Hengelosestraat 585, 7521 AG ENSCHEDE Postbus 5503, 7500 GM ENSCHEDE TEL: 053 - 4849800 / FAX: 053 - 4849810 Contactpersoon: dhr. ir. R.J. Roelfzema Gespecialiseerd in: innovaties E-mail: [email protected] i Website: www.syntens.nl

Advocatenkantoren ◆ Advocatenkantoor Vestering Deldenerstraat 34, 7551 AG HENGELO TEL. 074 - 2505240 / FAX. 074 - 2505310 Contactpersoon: dhr. Mr. J. Vestering Gespecialiseerd in: ontslag, incasso’s, echtscheidingen ◆ Damsté Advocaten Twentelaan 15, 7609 RE ALMELO Postbus 479, 7600 AL ALMELO TEL: 0546-533633 / FAX.: 0546-820827 Contactpersoon: Mevr. M.J.B. klein Rot Gespecialiseerd in: Ondernemingsrecht Arbeidsrecht, Vastgoedrecht, Letselschade, Strafrecht, Bestuursrecht, Milieurecht, Bouwrecht E-mail: [email protected]

57

IKTelgids

◆ Reclamebureau Checkpoint Zuidwal 82 7571 DJ OLDENZAAL TEL: 0541-533766 / FAX 0541-533769 Contactpersoon: dhr. Th. de Wit/dhr. B. Vermaning Gespecialiseerd in: Strategie, Creatie en Media E-mail: [email protected]

in id es T-l al 52 IK diaS 52 s al Me 45 g in el - 2 eld ?: B 74 0 rm s ve lgid ief: e r Uw KT t ta I de r he o vo


◆ Damsté Advocaten Welbergweg 50, 7556 PE HENGELO Postbus 56, 7550 AB HENGELO TEL: 074-2488888 / FAX: 074-2488800 Contactpersoon: Mevr. M.J.B. klein Rot Gespecialiseerd in: Ondernemingsrecht, Arbeidsrecht, Vastgoedrecht, Letselschade, Strafrecht, Bestuursrecht, Milieurecht, Bouwrecht E-mail: [email protected] ◆ Damsté Advocaten Lasondersingel 94/96, 7514 BV ENSCHEDE Postbus 126, 7500 AC ENSCHEDE TEL: 053-4840000 / FAX: 053-4341799 Contactpersoon: Mevr. M.J.B. klein Rot Gespecialiseerd in: Ondernemingsrecht, Arbeidsrecht, Vastgoedrecht, Letselschade, Strafrecht, Bestuursrecht, Milieurecht, Bouwrecht E-mail: [email protected] ◆ De Jonge Peters Remmelink Advocaten M.H. Tromplaan 10/12, 7511 JK ENSCHEDE TEL: 053 - 4331133 / FAX: 053 - 4330381 Contactpersoon: mr. D.K. Kalma E-mail: [email protected] i Website: www.jpr.nl ◆ Jacobs Kranenburg Advocaten Postbus 320, 7600 AH ALMELO TEL: 0546 - 535565 / FAX: 0546 - 816014 Contactpersoon: dhr. mr. J.H. van der Veer Gespecialiseerd in: arbeidsrecht, bestuursrecht, letselschade E-mail: [email protected] ◆ Morsink Advocatenkantoor M.H. Tromplaan 25 / 7513 AB ENSCHEDE Postbus 111 / 7500 AC ENSCHEDE Tel; 053-434 11 50 / Fax: 053-434 27 26 Contactpersoon: Dhr. Mr. A.J. Morsink Gespecialiseerd: Letselschade, ondernemingsrecht

Arbeidsondersteuning/job coaching ◆ Job Coach Company, Postbus 22, 7580 AA LOSSER TEL: 053 - 5369988 / FAX: 053 - 5369989 Contactpersoon: dhr. R. Kamphuis E-mail: [email protected]

Architectenbureaus ◆ De Boer De Witte Van der Heijden Architecten Prinsenstraat 13, 7607 JC ALMELO TEL: 0546-814928 / FAX: 0546-816040 Contactpersoon: H.J.A. van der Heijden Gespecialiseerd in: architectuur, tekenbureau,interieur E-mail: [email protected] i Website: www.dewittevanderheijden.nl



◆ Morsink Architecten BV Laagsestraat 40, 7637 PC OUD OOTMARSUM TEL: 0541 - 291327 / FAX: 0541 - 292855 Contactpersoon: dhr. G.H.J.M. Morsink

Automatiseringsbedrijven ◆ Blue Point BV Steenmijerstraat 4, 7555 NB HENGELO Postbus 1047, 7550 BA HENGELO TEL: 074-2506000 / FAX: 074 - 2501509 Contactpersoon: dhr. J.M.B.J. Quax Gespecialiseerd in: leveren van ICT-producten en diensten E-mail: [email protected] i Website: www.bluepoint.nl ◆ Mediabytes b.v. Echelpoelweg 4, 7595 KA WEERSELO TEL: 0541 - 662626 / FAX: 0541 - 662836 Contactpersonen: dhr. ir. H.R. Meulink / dhr. B. Kamps E-mail: [email protected] i Website: www.mediabytes.nl

Belastingadviesbureaus ◆ Bakx Rombouts Belastingadviseurs M.H. Tromplaan 8, 7511 JK ENSCHEDE TEL: 053 - 4316161 / FAX: 053 - 4316191 Contactpersonen: dhr. mr. E.J.H. van Nugteren dhr. mr. J.B. Jongbloed

Beveiligingsbedrijven ◆ Platvoet Beveiligingssystemen Kleibultweg 6, 7575 BN OLDENZAAL TEL: 0541 - 515790 / FAX: 0541 - 523205 Contactpersoon: dhr. H. Platvoet Gespecialiseerd in: Beveiling E-mail: [email protected] i Website: www.platvoet.com

Detacheringsbedrijven ◆ Impuls Violierstraat 81, 7601 GR ALMELO TEL: 0546 - 825565 / FAX: 0546 - 823057 Contactpersoon: J.M.B.P. Adolfsen Gespecialiseerd in: detachering en bemiddeling

Direct mail & fullfilment ◆ De Brink Direct Mail Postbus 1010, 7500 BA ENSCHEDE Tel.: 053-4305515 Fax.: 053-4309186 Contactpersoon: Dhr. R. in het Veld Gespecialiseerd in: Directmail en Fullfillment + Databasebeheer E-mail: [email protected] i Website: www.brinkmail.nl

Expertises en taxaties ◆ Alg. Expertise Bureau ‘Overijssel’ AEO Taxaties B.V. Kuipersdijk 81, 7512 CB ENSCHEDE Postbus 3222, 7500 DE ENSCHEDE TEL: 053 - 4312588 / FAX. 053 - 4312662 Contactpersoon: dhr. R.C.W. Schenk

Film/video/multimedia ◆ Apex audio-visuals Rijkmansstraat 2, 7411 GB DEVENTER TEL.: 0570-624960 / FAX: 0570-609057 Contactpersoon: dhr. W. Berends E-mail: [email protected] i Website: www.apex-av.nl ◆ Faassen Media Producties Postbus 633, 7500 AP ENSCHEDE TEL: 053-4325444 / FAX: 053-4344968 Contactpersoon: mevr. T.W.C. Melsen Gespecialiseerd in: film, video en multimedia E-mail: [email protected]

Fotostudio’s ◆ Henny de Mönnink fotografie Oosterstraat 33, 7514 DX ENSCHEDE Postbus 773, 7500 AT ENSCHEDE TEL: 053 - 4357714 / FAX: 053 - 4340088 Contactpersoon: dhr. H.H.M. de Mönnink

Incassobureaus ◆ Deurwaarders- en Incassobureau Enschede B.V. Lasondersingel 142, 7514 BW ENSCHEDE Postbus 82, 7500 AB Enschede TEL: 053 - 4313232 / FAX: 053 - 4359040 Contactpersoon: L.J. Kroep & P. Jansen Gerechtsdeurwaarders Gespecialiseerd in: juridische dienstverl. incasso’s E-mail: [email protected] ◆ Drost Rechtspraktijk B.V. Parallelweg LS 8, 7553 LG HENGELO TEL: 074 - 2502150 / FAX: 074 - 2502151 Contactpersoon: dhr. Y.P.T. Drost

◆ COMI BITCONSULT, Partners in ICT Stationsplein 4-5, 7511 JD ENSCHEDE TEL.: 053 - 4302050 / FAX: 053 - 4307389 Contactpersoon: ing. E. Kosse Gespecialiseerd in: Consultancy in beheer, beveiliging en exploitatie in ICT-infrastructuren E-mail: [email protected] i Website: www.comi.nl ◆ MediaBytes b.v., Echelpoelweg 4, 7595 KA WEERSELO TEL: 0541 - 662626 FAX: 0541 - 662836 Contactpersoon: dhr. ir. H.R. Meulink E-mail: [email protected] i Website: www.mediabytes.nl

Internet ◆ Innovadis BV, Pantheon 14, 7521 PR Postbus 677, 7500 AM ENSCHEDE TEL: 053-4329944 / FAX: 053-4329863 Contactpersoon: H.M.A. Disberg Gespecialiseerd in: internet en database toepassingen E-mail: [email protected] i Website:www.innovadis.com

Juridische dienstverlening ◆ Drost Rechtspraktijk B.V. Parallelweg LS 8, 7553 LG HENGELO TEL.: 074 - 2502150 / FAX: 074 - 2502151 Contactpersoon: dhr. Y.P.T. Drost

Kantoor- en projectinrichting ◆ Interieurbouw Harry Homan bv Breukersweg 1, 7471 ST GOOR TEL: 0547 - 274750 / FAX: 0547 - 271813

Management Consultancy ◆ Transparency Plashofstraat 50, 7693 TE SIBCULO TEL: 06-22521479 / FAX: 0495-555090 Contactpersoon: Dhr. A.L. Grunbauer Gespecialiseerd in: Management consultancy E-mail: [email protected] i Website: www.transparency.nl

Marktonderzoek ◆ I&O Research, Postbus 563, 7500 AN ENSCHEDE TEL: 053-4825000 / FAX: 053-4825009 Contactpersoon: drs. Nico Buurman Gespecialiseerd in: marktonderzoek E-mail: [email protected] i Website: www.io-research.nl

Multimedia ◆ Present Media BV Gronausestraat 710, 7534 AM ENSCHEDE TEL: 053 - 4611083 / FAX: 053 - 4617146 E-mail: [email protected] i Website:www.presentmedia.nl

Notariskantoren ◆ Hofsteenge, Wesseling & Faber notarissen Hengelosestraat 42-44, 7514 AH ENSCHEDE Postbus 18,7500 AA Enschede TEL: 053 - 4314977 / FAX: 053 - 4310299 Contactpersoon: mr. C.J. Wesseling E-mail: [email protected]

Reclameadviesbureaus ◆ Abecom Communicatie Management BV Postbus 434, 7570 AK OLDENZAAL TEL: 0570-631121 / FAX: 0570-631385 Contactpersoon: dhr. A.C. Bagerman Gespecialiseerd in: business-to-business communicatie E-mail: [email protected] i Website: www.abecom.nl ◆ Catapult creatieve communicatie Hilgenbosweg 13, 7447 ZG HELLENDOORN TEL: 0548-645954 / FAX: 0548 - 655815 Contactpersoon:mevr. D.J.E. Oldenmaat Gespecialiseerd in: marketing, communicatie en reclameadvies E-mail: [email protected] i Website:www.catapult.nl ◆ De Kreatieve Praktijk Zuiderstraat 31, 7543 TA ENSCHEDE TEL: 053-4328757 / FAX: 053-4328757 Contactpersoon: dhr. Hans van der Heijden Gespecialiseerd in: Reclame-marketing advies & management E-mail: [email protected] ◆ Markt & Media Advertising & Marketing Bisschop Balderikstraat 3, 7575 AJ OLDENZAAL TEL: 0541-53 12 33 / FAX: 0541-53 12 44 Contacpersoon: dhr. M.A.A. Willemsen Gespecialiseerd in: full-service reclamebureau E-mail: [email protected] i Website: www.markt-media.nl ◆ Pitch Advertising Marketing bv H.C. Pootstraat 9, 7552 WZ HENGELO TEL: 074-2591414 / FAX: 074-2591014 Contactpersonen: Bas Schipper / Cor Schipper E-mail: [email protected]

◆ SIR: Business to Business Communicatie Bisschopstraat 41, 7513 AJ ENSCHEDE Postbus 3775, 7500 DT ENSCHEDE TEL: 053 - 4307044 / FAX: 053 - 4306786 Contactpersonen: Mw. J. Goudbeek E-mail: [email protected] i Website: www.sir.nl

◆ Studio Van Dijken Oliemolensingel 175, 7511 BB ENSCHEDE TEL.: 053-4808606 / FAX: 053-4808600 Contactpersoon: Gerard ten Berge Gespecialiseerd in: communicatie en vormgeving E-mail: [email protected]

Schoonmaakbedrijven ◆ Asito Schoonmaak bv Plesmanweg 24, 7602 PE ALMELO TEL: 0546 - 484950 / FAX: 0546 - 484955 Contactpersoon: drs. G.J. Morsink RM ◆ CSU total care Vendelier 51c, 3905 PC VEENENDAAL TEL: 0318-535555 Contactpersoon: dhr. J.H. Hazelaar Gespecialiseerd in: schoonmaak ◆ De Magneet Wilthuisstraat 37, 7561 AG DEURNINGEN TEL: 074 - 278 02 83 / FAX: 074 - 278 08 75 Contactpersoon: dhr. A.F.G. Oude Lansink ◆ HAGO Nederland b.v. Wooldriksweg 152, 7512 AW ENSCHEDE TEL: 053-4307904 / FAX: 053-4314623 Contactpersoon: Mevr. M. Ulfman - de Wilde ◆ IDG-Presto Twentepoort-Oost 39, 7609 RG ALMELO TEL.: 0546-481120 / FAX: 0546-481130 Contactpersoon: dhr. G.A. Seiger Gespecialiseerd in: specialistische reiniging E-mail: [email protected] ◆ Lavold Postadres: Kanaalstraat 62, 7332 BC APELDOORN TEL: 055-5340033 / FAX 055-5340204 Contactpersoon: dhr. F.G. Kremer

Sociale verzekeringen ◆ GAK Nederland bv Pr. Beatrixstraat 15, 7551 BK HENGELO TEL.: 074 - 2553382 / FAX: 074 -2553232 Contactpersoon: afdeling werkgeverszaken Gespecialiseerd in: optimale dienstverlening aan werkgevers E-mail: [email protected]

59

IKTelgids

◆ VHT Automatisering BV Institutenweg 38, 7521 PK ENSCHEDE TEL.: 053 - 4803500 / FAX: 053 - 4803501 Contactpersoon: dhr. P.B.A. Temmink E-mail: [email protected] i Website: www.vht.nl

Informatietechnologie



Uitzendbureaus ◆ Adecco The Flex Company Nijverheidstraat 9, 7511 JM ENSCHEDE TEL: 053-4305300 / FAX: 053-4305303 Contactpersoon: mevr. R. Blankenborg Gespecialiseerd in: uitzenden, detacheren, werving & selectie E-mail: [email protected] ◆ Olympia Uitzendbureau BV Korte Haaksbergerstraat 22, 7511 JS ENSCHEDE TEL: 053-4342787 / FAX: 053-4342880 Contactpersoon: mevr. A. Arps Gespecialiseerd in: administratieve sector ◆ Unique Uitzendburo Marktplein 57, 7607 HL ALMELO TEL. 0546 - 543005 / FAX. 0546 - 543009 Contactpersoon: mevr. M. Vreuls Gespecialiseerd in: flexible arbeid E-mail adres: [email protected] ◆ Unique Uitzendburo Enschedesestraat 41, 7551 EJ HENGELO TEL. 074 - 2452060 / FAX. 074 -2452069 Contactpersoon: mevr. D.C.E. Haarhuis Gespecialiseerd in: uitzenden, werving en selectie, detacheren E-mail adres: [email protected] ◆ Unique Uitzendburo Beltstraat 1, 7511 JZ ENSCHEDE TEL. 053 - 4809105 / FAX. 053 - 4809109 Contactpersoon: mevr. E. Gest Gespecialiseerd in: uitzenden, werving en selectie, detacheren E-mail adres: [email protected]

Zakenreizen ◆ BBT Brinkman Business Travel Van Loenshof 84-90, 7511 NM ENSCHEDE TEL: 053-4327485 / FAX: 053-4324063 Contactpersoon: dhr. B. Brinkman Gespecialiseerd in: zakenreizen E-mail: [email protected] i Website: www.reisburo-brinkman.nl ◆ Advanced Travel Partners Grotestraat 7, 7461 KE RIJSSEN TEL.: 0548-540800 / FAX: 0548-542055 Contactpersoon: dhr. H.J. Potman E-mail: [email protected] ◆ WorldTravel Holland Atoomweg 350, 3542 AB Utrecht TEL:030-2404949 / FAX: 030-542055 Contacpersoon: Mevr. M. Pronk E-mail: [email protected] i Website: www.worldtravelholland.com



a d v e r t o r i a l

Integratie van theorie, praktijk en netwerken

IvO management leergang ook in Twente

Directeur Reinier van den Broek en regionale programma-manager Monique Gribnou.

Netwerken is een noodzaak. Succesvolle organisaties opereren in een netwerk, waarin je van elkaar kunt leren en waarin de succesvolle manager meer generalist dan specialist is. IvO Nederland organiseert vanuit deze visie op managementontwikkeling al meer dan 25 jaar managementopleidingen in Noord-Nederland en - sinds enkele jaren - ook in de Randstad en het zuiden van ons land. De formule en de aanpak zijn uniek voor Nederland: een semi-maatwerk opleiding waarin de deelnemers en hun werkgevers inbreng hebben. De leergang wordt gegeven en begeleid door een docentencorps dat deels uit de regio afkomstig is, bekend is met de lokale situatie en theoretische kennis paart aan een forse dosis praktijkervaring. Binnenkort zullen ook bedrijven en instellingen in Twente van deze unieke aanpak kunnen profiteren. Drs. Reinier van den Broek is als directeur van IvO Nederland verantwoordelijk voor de opzet en inhoud van de management-leergangen. Hij omschrijft deze als een combinatie van theorie

en praktijk en van leren van de docent én van elkaar. “We zorgen daarom altijd voor een sterk gemêleerde groep van 12 tot 16 deelnemers die bereid zijn om ‘in de eigen keuken te laten kijken’. Er worden daarom geen concurrenten binnen één groep toegelaten.” De inhoud is, binnen zekere grenzen, flexibel en wordt volledig afgestemd op de wensen van de deelnemende organisaties. “We houden daarom ruim voor aanvang van de leergang intensieve intake-gesprekken.”

Netwerken Ervaring in andere regio’s heeft geleerd dat er door de grote intensiteit van de leergang een netwerk ontstaat dat lang blijft bestaan. Exdeelnemers hebben vaak nog jarenlange contacten met elkaar, zo is gebleken.

Overijssel, vereniging van vrouwelijke ondernemers en voorzitter van Equivalent. Zij is binnen de regio zowel op zoek naar potentiële cursisten als naar docenten die de theorie kunnen linken met de praktijk. “We starten nog voor de zomer met een mailing naar de regionale bedrijven en instellingen, waarin we hen uitnodigen voor een informatiebijeenkomst op 21 september in het Rabotheater in Hengelo.”

Bureau Pioen Monique Gribnou Wolter ten Catestraat 50 7551 HZ Hengelo, Tel. & fax 074 - 259 39 04 E-mail: [email protected], Info: www.ivonederland.nl

Bureau Pioen Voor een goede regionale inbedding heeft IvO Nederland voor de Twentse leergang samenwerking gezocht met het Bureau Pioen in Hengelo. Onderneemster (P&O-adviseur, docent) Monique Gribnou is onder meer deelnemer van IKT, voorzitter van Vice Versa

18 volledige dagen De management leergang van het IvO omvat 18 volle dagen (twee dagen per maand). Een belangrijk deel van de bijeenkomsten zal plaatsvinden in de directe werkomgeving van de cursisten.

a d v e r t o r i a l

Nieuw bureau opent offensief in oostelijke reclame:

Slag bij Almelo

symboliseert onze strijdlust. Die vechtersmentaliteit past ons inziens ook erg goed bij de Twentse ondernemers.” De medewerkers van Slag bij Almelo zijn ervaren jonge mensen. Gombert: “Wij komen bepaald niet uit het niets. Ieder van ons, van art director tot productiemanager, heeft in zijn specifieke discipline zijn sporen al behoorlijk verdiend. Al jaren hebben wij samengewerkt bij één van de grote landelijke bureaus. Van dat bureau is, middels een management buy-out, een stuk overgenomen. We hebben dus al een degelijk klantenpakket. Als een goed geoliede machine zijn wij volledig op elkaar ingespeeld. Dat gegeven vormt een heel solide basis voor ons bureau. Een basis waar potentiële opdrachtgevers ook in blijken te geloven: er zijn inmiddels al meerdere klanten met ons in zee gegaan.” Over de toekomst in ‘het oosten’ maakt Gombert zich geen zorgen: “Ik ben ervan overtuigd dat er een markt is voor een bureau als Slag bij Almelo. Wij richten ons op uiteenlopende organisaties, van middelgroot tot groot, die het belangrijk vinden om zichzelf professioneel en onderscheidend te profileren in de markt. Dat klinkt voor de hand liggend maar kijk eens om je heen naar advertenties, websites, huisstijlen, verpakkingen of andere communicatie-uitingen. Het ontbreekt zo vaak aan een strategische gedachte, creativiteit en consistentie. En zeker ook aan lef. Er wordt zo vaak de veilige weg gekozen met als resultaat: grijze massa, of zelfs anti-reclame. Zonder iets ten nadele van onze collega’s te willen zeggen, kan ik merken dat onze frisse benadering en gedrevenheid hier erg in de smaak vallen. Misschien komen onze naam en onze manier van communiceren op diezelfde collega’s wat provocerend over. Wij zien het meer als een manier om iedereen, óók onszelf, op scherp te zetten. Dat kan voor niemand kwaad, zo af en toe.”

De aanspreekpunten van Slag bij Almelo: account manager Frederik van Leersum (l) en directeur Joost Gombert.

Almelo - Sinds begin maart is Oost Nederland een reclamebureau rijker. Slag bij Almelo heeft deze Twentse stad namelijk gekozen als hoofdkwartier. In Slag bij Almelo hebben vijf professionals uit de reclamebranche hun krachten gebundeld, met als doel een ‘verfrissend offensief’ te ontketenen in de oostelijke reclamewereld. Joost Gombert, Managing Director van Slag bij Almelo, over de opvallende naam van het nieuwe bureau: “Voor een deel is de naam natuurlijk

een grapje. Maar zoals bij de meeste grappen zit er wel degelijk een serieuze kant aan. Onze naam zegt iets over onze visie op het vak. Het voornaamste doel dat je als reclamebureau moet nastreven, is het veroveren van markten voor je opdrachtgevers. Als het goed is, komt daar veel strijdlust bij kijken. En de aanval is nog altijd de beste verdediging. Daarnaast moet je durven kiezen voor iets onderscheidends. Dat zijn onze uitgangspunten, en daarom hebben wij gekozen voor een naam die dat weerspiegelt. Het kanon in de voortuin van ons het pand uit de 19e eeuw

Marketingcommunicatie

Wierdensestraat 125 • Almelo T (0546) 54 30 50 • F (0546) 54 30 59 [email protected] www.slagbijalmelo.nl

TE HUUR / TE KOOP Hengelo, Anninksweg 48

• multifunctionele bedrijfsruimte met inpandige kantoorruimte • totaal ca. 930 m2 • nabij centrum van Hengelo aan doorgaande weg • voldoende parkeergelegenheid Huurprijs : 70 per m2 per jaar te vermeerderen met B.T.W. Koopsom : n.o.t.k.

Voor al uw drukwerk, reclame en ontwerp

promotie a

s verkoop dvie

a

promotie

verkoo

p

s vie

d

PAV drukwerk Oude Postweg 22-26 • 7557 DE Hengelo Tel.: 074 - 243 56 00 • Fax: 074 - 243 57 02 E-mail: [email protected] www.pavdrukwerk.nl

IKTvisie op...

De controlerende overheid Na de gebeurtenissen in Enschede en Volendam heeft de (gemeentelijke) overheid de controle op regels en vergunningen - terecht - een hoge prioriteit gegeven. Deze extra aandacht leidt echter tot een stortvloed van invulformulieren en nog meer regels en voorschriften. En daarbij worden de grote en gerenommeerde industriële ondernemingen niet gespaard. Dit terwijl juist deze bedrijven hun zaken goed voor elkaar hebben en ‘maatschappelijk verantwoord ondernemen’ hoog in het vaandel hebben. Zij beschikken over milieucertificaten zoals het ISO 14001 en voeren in het algemeen een geïntegreerd arbo-, veiligheids- en milieubeleid. Een ander belangrijk aandachtspunt is, in mijn ogen, de aard van de regels en de controles. De overheid vergeet dat regels bij mensen horen en dat deze begrijpelijk en uitvoerbaar moeten zijn. Het gedoogbeleid van de overheid mag dan wel verbannen worden; overleg en samenwerking blijft noodzakelijk om de veiligheid van onze leefomgeving te garanderen. Alleen door samenwerking is het immers mogelijk om regels zo te interpreteren dat deze doeltreffend én

Luchthaven Twente

62

uitvoerbaar zijn. Veiligheid en milieubescherming is immers een gezamenlijke verantwoordelijkheid voor ondernemers en overheden.

X-flow

64 De overheid heeft het volle recht (en de taak) om randvoor-

Innovatie in water

66

Kostenoptimalisatie

67

Twentestat(istieken)

69

Scope

70

IKT Nieuws

71

Twente Agenda

72

waarden te stellen, waarbinnen het bedrijfsleven mag opereren en om de gestelde regels te controleren. Maar deze regels en controles moeten redelijk en passend zijn en met kennis van zaken zijn opgesteld. Ing. G.A. Reudink, Voorzitter Industriële Kring Twente

Stichting Industriële Kring Twente - Postbus 5501, 7500 GM Enschede - Tel. 053 - 48 49 980 - Fax 053 - 48 49 985 | Twentevisie | Jaargang 13 | Nummer 5 | Mei 2001 |

Luchthaven Twente

Groeien om te 62

Interimdirecteur (“Met een dikke streep onder interim!”) Henk Bos voert een - volgens sommigen hopeloze - strijd voor het behoud van de Luchthaven Twente, of zoals de civiele activiteit op de Vliegbasis Twenthe officieel heet ‘Enschede Airport Twente’. Het is een campagne waarin zowel de omgeving (gemeenten en milieubewegingen) als de potentiële investeerders moeten worden overtuigd van het belang van een eigen regionale luchthaven.

Belangrijk verkoopargument voor de regio

(door Niko Wind) “Het is een kwestie van groeien of sluiten; een tussenweg is er niet. Doordat de landelijke overheid stopt met de subsidiëring van de regionale luchthavens zullen we zelf voldoende inkomsten moeten genereren om rendabel te blijven.” Voor Henk Bos is die keuze niet moeilijk. “Er woedt binnen Europa een flinke concurrentiestrijd tussen de regio’s als het gaat om het binnenhalen van nieuwe bedrijven en het behoud van de bestaande activiteiten. Luchtverbindingen staan daarbij hoog op de checklist. Een eigen luchthaven scoort vele malen beter dan één op één of twee uur rijden. MünsterOsnabrück lijkt een goed alternatief, maar de reizigers blijken daar in de praktijk nauwelijks voor te kiezen.” Voor de zakelijke markt is, volgens Bos, een regelmatige verbinding noodzakelijk met enkele grote steden zoals Londen, Parijs en Frankfurt. “Om de totale operatie rendabel te maken is echter meer nodig. Dan zal het aantal passanten moeten stijgen.”

Markt De markt is, volgens Bos, volop aanwezig. “We hebben laten uitzoeken hoeveel starts en landingen mensen uit ons doelgebied - Overijssel en de Achterhoek per jaar maken. Dat zijn er 1,4 miljoen, waarvan 30% zakelijk en 70% privé, voornamelijk vakantieverkeer. Daarvan vertrekt tussen de 90 en 95% vanaf Schiphol.” Zeker gezien de toenemende drukte op de wegen in en naar de Randstad moet Twente - als er genoeg aanbod komt - een beperkt deel van dit

weglekverkeer naar Schiphol weer kunnen overnemen.

Gratis vrachttransport naar Schiphol als extra reden voor behoud luchthaven

“We hebben een bepaald volume nodig om rendabel te worden, maar Twente moet geen groot vliegveld worden met veel luchtbewegingen en grote vliegtuigen. Wij mikken voor het vakantieverkeer op de toestellen met zo’n 150 stoelen en voor de lijndiensten op nog veel kleinere.”

Vrachtpariteit Naast de vermeende expansiedrift strijdt Bos ook tegen het idee dat Enschede Airport Twente een vrachtvliegveld zou zijn. “Vanaf Twente is momenteel alleen maar sprake van vakantieverkeer naar vijf bestemmingen en klein zakelijk verkeer. Dus luchttaxi’s die medewerkers of bezoekers van Twentse bedrijven direct naar hun bestemming brengen. Alle vracht voor ons vliegveld komt in Schiphol aan en gaat over de weg naar Twente.” Luchtvracht op Twente zorgt niet voor extra inkomsten voor de luchthaven, maar het is financieel gezien wél belangrijk voor de Twentse exporterende of importerende bedrijven.

“Internationaal is afgesproken dat voor vracht van en naar een regionale luchthaven even veel moet worden betaald als naar de aanwezige internationale luchthaven, de zogenaamde vrachtpariteit. Dat betekent dat zendingen vanuit bijvoorbeeld de Verenigde Staten gratis van Schiphol naar Twente worden vervoerd. En dat betekent voor de Twentse bedrijven een besparing van een kleine 200 wegkilometers (enkele reis) op elke binnenkomende of uitgaande lading. Daarvoor moet je natuurlijk wel een regionale luchthaven hebben.” Hoe groot dit voordeel voor het Twentse bedrijfsleven is, kan Bos nog niet zeggen. “Op dit moment wordt er door de ETT en IKT een onderzoek gedaan onder de bedrijven die gebruik maken van de luchtvrachtfaciliteiten van onze luchthaven. Ericsson, Cannondale, Timberland, Polaroid, Donna Karan en Texas Instruments zijn daarbij de belangrijkste.” Hij wil de uitkomsten van dit onderzoek gebruiken als extra argument voor de gemeenten om de uitbreiding van de activiteiten op Enschede Airport Twente toe te staan.

Lusten en lasten Het voortbestaan van Enschede Airport Twente, dus de uitbreiding van de activiteiten, kan niet zonder een toename van geluid voor de omgeving. Maar ook op dat gebied hoopt Henk Bos de slag te kunnen winnen. “Wij hebben een goed en intensief overleg met de gemeenten en de milieuorganisaties binnen het wettelijk verplichte - overlegorgaan COVM. We proberen met hen duidelijke afspraken te malen over maximale geluidsbelasting, vliegtijden en aan- en afvliegroutes. En vooral in het laatste

overleven ◆ Henk Bos is - als ouddirecteur van Eindhoven Airport - vanaf 1 augustus 2000 belast met het rendabel maken van de luchthaven. Hij stopt als de plannen gerealiseerd (kunnen) worden of als onverhoopt Enschede Airport Twente de poorten moet sluiten.

willen en kunnen we heel ver gaan. Bij Schiphol, waar de problematiek vele malen groter is, heeft men door het instellen van gedetailleerde aanvliegroutes en -hoogtes het geluid aanzienlijk kunnen terugbrengen. Dat kan hier uiteraard ook.” Henk Bos heeft bij veel besprekingen wel last van de combinatie militair en civiel. Er zijn tegenstanders van de luchthaven die zich druk maken over het geluid van de straaljagers en dat projecteren op onze - geluidsarme - civiele activiteiten. “Zelfs bij de nagestreefde groei blijft men binnen de vastgestelde geluidscontouren.”

Zeven dagen per week

Uitstraling

Een ander heikel punt is de openstelling in het weekend. Maar dat is voor Henk Bos geen punt van overweging. “Zonder vluchten op zaterdag en zondag is het onmogelijk om Enschede Airport Twente rendabel te maken. Dat geldt vooral voor de zakelijke lijnvluchten. Als zij op zaterdagmorgen en zondagavond niet kunnen vliegen, is het voor de zakelijke reiziger in één keer veel minder interessant geworden.” Naast zakelijke vluchten denkt Bos ook op beperkte schaal vakantiecharters in het weekend te laten vertrekken en landen. ■

Naast een uitbreiding van het aantal vluchten om de luchthaven rendabel te maken, wordt er in het businessplan ook uitgebreid aandacht besteed aan de faciliteiten op de grond en de uitstraling van de luchthaven zelf. “We zitten al zo’n dertig jaar met een tijdelijk terminalgebouw dat echt zijn beste tijd heeft gehad. Het voldoet op geen enkele wijze aan de behoefte van de moderne reiziger en is daarbij te klein om de geplande uitbreiding op te vangen.”

63

Dankzij overname nu bij de internationale top drie

X-Flow verovert 64

◆ Dr.ir. Roesink (één van de drie aan de UT gepromoveerden binnen X-Flow) startte in de pure research, groeide langzaam in de richting van de commercie en werd in 1997 door de nieuwe moeder NORIT belast met het algemeen management.

Membraanproducent X-Flow is - naast PNO managementconsultants met afstand de meest succesvolle spin-off van de Universiteit Twente. Het bedrijf dat in 1984 in het kader van de regeling Tijdelijke Ondernemers Plaatsen in het BTC-Twente ontstond, is - mede door de overname vorig jaar van de Business Unit Membranen Stork Friesland - doorgedrongen tot de internationale top drie. In 1997 trad X-Flow toe tot de NORIT familie waardoor de slagkracht geweldig is toegenomen. En met de overname van NORIT door NUON, eerder dit jaar, wordt dit effect alleen nog maar versterkt. X-Flow is nog steeds een uiterst innovatief bedrijf, waar 10% van de medewerkers zich bezig houdt met onderzoek.

(door Niko Wind)

Hoewel onderzoek nog steeds een belangrijke plaats binnen het bedrijf inneemt, heeft de overname door NORIT en de wisseling in het management geleid tot een verandering van de strategie van de ondermening. Directeur Erik Roesink: “We waren een researchbedrijf met een bescheiden productiecapaciteit. Nu wordt 90% van de bedrijfsruimte in Almelo gevuld met productieapparatuur en heeft de research fysiek gezien een veel meer bescheiden plaats.” Naast het karakteristieke pand in Almelo beschikt

de wereld die watermanagement als voornaamste aandachtsgebied heeft gekozen, was in het buitenland op bezoek geweest bij een aantal membraan-zuiveringsinstallaties, maar kwam pas tijdens een bezoek aan Twente tot de voor hem verrassende ontdekking dat de toegepaste membranen uit Nederland kwamen. “Twente is - ook internationaal gezien - één van de belangrijkste regio’s als het gaat om membraantechnologie en de Universiteit Twente was én is leading in onderzoek.” We hebben, volgens Roesink, dus ook hier last van onze bescheidenheid. “En daar moeten we langzamerhand eens van afstappen. Er gebeurt veel in Twente en dat moeten we eindelijk eens naar buiten brengen.” Wat de impact voor X-Flow zal zijn van het - door het MACT georganiseerde - bezoek van de Kroonprins zal zijn, weet Roesink nog niet. “We hebben wereldwijd een zeer goede naam en ook hebben we geparticipeerd in een aantal ontwikkelingsprojecten. Dé belangrijkste groeimarkt is voor ons momenteel de Verenigde Staten.”

Wijn en bier Naast het zuiveren van water, worden de membranen van X-Flow vooral ingezet voor het ‘klaren van wijn’. De traditionele methode met kieselguhr (diathomee-aarde) levert een minder resultaat en - wat belangrijker is - het zorgt voor een niet onaanzienlijke (en dus kostbare) afvalstroom, bovendien wordt het verdacht van carcinogene eigenschappen. Ook wordt membraanfiltratie bij de grote producenten gebruikt om de laatste resten gist te verwijderen. “We zijn daarnaast - samen met zusterbedrijf NORIT Food and Beverage - intensief bezig om ook de bierbrouwers sterker voor membraanfiltratie te interesseren.” Een andere nieuwe markt is de biotechnologische processen, waar voor de scheiding steeds meer gebruik wordt gemaakt van membranen.

◆ X-Flow werkt met ‘rietjes’ (met een maximale diamater van 3 mm), waarbij op het binnenoppervlak een selectieve polymere membraan is aangebracht. Het overgenomen Stork Friesland produceert buismembranen met een diameter van 5 tot 14 mm.

Industrieel afvalwater

X - Flow momenteel over twee productiehallen in het Stork-complex in Hengelo. De plannen voor concentratie zijn echter al vrijwel afgerond. “We hebben bijna alle vergunningen binnen voor de bouw op het Enschedese industrieterrein Marssteden en gaan ervan uit volgend jaar te verhuizen.”

Kroonprins De grote aandacht voor (schoon) water speelt X-Flow duidelijk in de kaart, al bleek het bedrijf minder bekend dan Roesink had gedacht. Onze Kroonprins,

X-Flow levert zeker niet alleen aan andere bedrijven binnen NORIT, maar biedt wereldwijd modules aan voor bouwers van installaties. De modules worden kant-en-klaar geleverd en hoeven alleen maar ingebouwd te worden in een zuiveringsinstallatie. Het gaat daarbij zowel om installaties voor de laatste stap in de drinkwaterbereiding als om het verwijderen van micro-organismen. Met name in dat laatste segment ziet Roesink enorme kansen. “Water wordt steeds duurder en de lozingsheffingen hoger. Met onze membranen is het relatief simpel om riool- en afvalwater van bedrijven op te waarderen tot industriewater. En met wat meer moeite tot drinkwater, maar ook ontharden en verwijderen van kleur behoren tot de mogelijkheden.” Drinkwater blijft echter voorlopig de hoofdmoot. En daarin lopen X-Flow en Nederland voorop. De onlangs in gebruik genomen waterzuivering in Heemskerk is de modernste ter wereld en de enige waarin geen chemicaliën (zoals chloor) worden gebruikt om van oppervlaktewater drinkwater maken.

65

“We zijn zelfs partner geweest in een groot project in Namibië, waar een fabriek is gebouwd om rioolwater in een paar stappen om te zetten in drinkwater. Daarin zitten onze membranen om de micro-organismen te verwijderen, waardoor het water ook biologisch veilig wordt.” ■

WMO-dochter Aqualink timmert aan de weg

Innovatie in water om het juiste water bij de juiste toepassing, kostenoptimalisatie en kwaliteitsborging.” Als voorbeelden noemde Hendriks de Scheg in Deventer, waar door regenwaterbenutting en een optimaal samenspel van water (en warmte) van de ijsbaan en het zwembad een forse kostenreductie kon worden bereikt. Sensus in Zwolle produceert - na het advies van Aqualink - binnenkort met behulp van membraanfiltratie demiwater uit grondwater en niet door het kostbare ontharden van drinkwater. “Bij de Koninklijk Ten Cate zijn we momenteel bezig om te trachten de totale kosten van de watervoorziening en het lozen van afvalwater te reduceren. Een voor de hand liggende optie is het creëren van een kringloop, waarbij het afvalwater wordt opgewerkt tot proceswater.

66

◆ De heren Van Paassen en Hendriks (links en tweede van links) zorgen met watermanagement voor kostenreductie.

Voorafgaand aan het bezoek aan membraanproducent X-Flow ontving IKT sprekers van twee bedrijven, die zich met name bezig houden met de praktische toepassing van de ontwikkelde innovatieve technieken: Aqualink (in de persoon van Leo Hendriks) en moederbedrijf WMO (in de persoon van Jan van Paassen). Zij gingen met name in op de kansen voor de industrie om door watermanagement de kosten te reduceren.

Een kringloop, waarbij het afvalwater wordt opgewerkt tot proceswater

Drinkwater (door Niko Wind)

Water is, volgens Hendriks, voor bedrijven vrijwel nooit een kernactiviteit, terwijl het wél vaak een aanzienlijke kostenpost is. Daarnaast spelen veiligheid (Legionella) en milieu (lozingen) in veel bedrijven een grote rol. “Het waterleidingbesluit heeft de markt voor industriewater geopend, maar legt tegelijkertijd een grote druk op de producenten én de doorleveraars van drinkwater.” In de nieuwe wet is vastgelegd dat voor sectoren als de gezondheidszorg, de horeca en zelfs de ‘kantoren’ de beheerders van het interne leidingnet verantwoordelijk zullen worden gesteld voor kwaliteit van het geleverde water en voor de gevolgen van bijvoorbeeld de aanwezigheid van de Legionella-bacterie.

Kringloop Zowel de lozingsheffingen als de kosten van drinkwater en industriewater zullen in de komende jaren stijgen, waardoor het voor steeds meer bedrijven aantrekkelijk zal worden om de waterhuishouding in eigen hand te nemen. “Het kan daarbij gaan om het omzetten van afvalwater in industriewater (of zelfs drinkwater) en het benutten van regenwater.” Aqualink is door WMO en het Waterschap Regge en Dinkel opgezet om het bedrijfsleven te adviseren en - met behulp van de nieuwste technologiën projecten uit te voeren. “Wij voeren een waterscan uit, waarbij gekeken wordt wat er waar gebruikt en geloosd wordt en of er kostenbesparingen mogelijk zijn. Het gaat daarbij

Ing. Van Paassen vertelde in vogelvlucht hoe sinds kort met behulp van membraanfiltratie (in dit geval nanofiltratie) het bronwater uit Losser gezuiverd en wel bij het zuiveringsstation in Enschede wordt afgeleverd. “We hebben gekozen voor een 9,5 km transportleiding, waarin het onbeluchte water wordt getransporteerd. Het water wordt in Enschede met behulp van nanofiltratie ontdaan van het overgrote deel van de tweewaardige ionen. Door de kwaliteit van de installatie hebben we een reductie van afhankelijk van de stof - tussen 87 en 95% weten te bereiken.” Voor het reinigen van de filters liet de WMO een mobiele installatie bouwen, die ook door het bedrijfsleven kan worden gebruikt. De nanofiltratie-installatie is de eerste praktijkinstallatie voor drinkwaterberei■ ding in Nederland.

Weg met de kaasschaaf!

Kijk eens anders tegen kosten aan Kosten zijn binnen een onderneming een interessant fenomeen. Kostenreductie kan bijdragen aan het bedrijfsresultaat, maar het mag nooit een doel op zich zijn. Het gaat immers om het vergroten van de winst en daarvoor kan het in een aantal gevallen juist nodig zijn om de kosten te verhogen.

(door Niko Wind)

Volgens Hidde van der Wal en Rob Vinke, adviseurs bij KPMG, bestaan er onder managers erg veel misverstanden over kosten en kostenreductie. “We zien maar al te vaak dat ondernemers het wapen van kostenreductie inzetten om het bedrijfsresultaat te verbeteren, zonder zich te realiseren dat deze reductie ook een negatief effect kan hebben. Je moet immers investeren in producten en productiemiddelen en vaak kosten maken om een hogere toegevoegde waarde te realiseren. Een verlaging van de budgetten volgens de beruchte kaasschaafmethode lost de problemen niet op. Het doel van een onderneming is immers in een zo kort mogelijke tijd zo veel mogelijk geld te verdienen en daarvoor moet je juist kosten maken.”

Zonder kosten geen winst Een ander wijd verbreid misverstand is, volgens beide KPMG-adviseurs, dat het niet goed presteren van een organisatie veroorzaakt wordt door een te hoog kosten niveau. Hoge kosten zijn het gevolg van een slechte organisatie en niet de oorzaak. “Er zijn ondernemers die dan

de gordijnen sluiten en hopen dat de bui overtrekt en geen maatregelen nemen om uitwassen te voorkomen.”

67

de kosten zal zich pas in de toekomst uitbetalen.

Vast en flexibel Kosten beïnvloeden Kosten zijn echter uiterst interessant omdat deze in de berekening van winst, rendement en economische waarde een belangrijke rol spelen. Het is dus belangrijk om de kosten in gunstige zin te beïnvloeden. Basis voor een goede beïnvloeding is, volgens Van der Wal en Vinke, een goed inzicht in de totale kosten. “Dat betekent toerekenen van de kosten en indien mogelijk verrekenen met de klant.” Bij het beïnvloeden van de kosten is het, volgens hen, essentieel om te beseffen dat alles wat er binnen een organisatie gebeurt, is gebaseerd op beslissingen in het verleden. Elke nieuwe beïnvloeding van

Van der Wal en Vinke lieten, aan de hand van een voorbeeld van de berekening van de kilometerprijs van een auto, het verschil tussen vaste en flexibele kosten zien. Zij adviseerden om bij elke berekening zowel de prijs inclusief als exclusief de vaste lasten te laten zien. Dan krijgt elke ook de niet-financieel geschoolde manager - een helder inzicht in de kostenopbouw en wordt het duidelijk dat bij een toename van het gebruik de kosten per eenheid dalen. “Men moet dus niet streven naar kostenreductie, maar naar kostenoptimalisatie, ofwel niet hoeveel kan ik besparen, maar hoeveel kan ik - door het maken ■ van extra kosten - verdienen!”

◆ Hidde van der Wal (r) en Rob Vinke

Twentestat op IKT-site

I&O Research zorgt voor input Met ingang van 1 mei jl. zijn op de IKT-site (www.ikt.nl) naast de in Twentevisie geplaatste artikelen onder de button ‘statistieken’ ook de sociaal-economische gegevens van Twente te vinden. Deze informatie, die met name ook van belang is voor ondernemingen die zich in onze regio willen vestigen, is verzameld door het Enschedese onderzoeksbureau I&O Research. Het biedt een beeld van onder meer de bevolkingssamenstelling, het wonen, de economie en de onderwijsparticipatie in de regio.

bieden over onder meer het aanbod van bedrijventerreinen en leegstand aan bedrijfspanden. Als we dat voor elkaar hebben, is Twentestat echt dé informatiebron geworden voor de regionale ondernemer en beleidsmaker én voor al die ondernemers die - aangespoord door de activiteiten van de stichting Twentepromotie overwegen een (neven)vestiging in Twente te openen. Daarnaast is het uiteraard een prima informatiebron voor het hooggeschoolde personeel dat vanuit de Randstad naar Twente wil (terug)komen. We ondersteunen met deze informatie dus ook de activiteiten van onder meer regionale organisaties als de OOM en het Career Center Twente.”

(door Niko Wind) Ook voor het bedrijfsleven Volgens directeur Nico Buurman is Twentestat, zoals deze informatiebron is genoemd, nog niet volmaakt. “We willen met name het gedeelte ‘economie’ nog verder uitdiepen en ook informatie gaan

1e lustrum I&O Research (www.io-research.nl) ging vijf jaar geleden van start als zelfstandige onderneming. Het bureau was vroeger onderdeel van de gemeente Enschede . Onder leiding van Nico Buurman groeide het aantal vaste medewerkers van 15 naar 30 personen en werd het werkterrein uitgebreid tot andere gemeenten in Nederland, de provincies en organisaties als de Kamers van Koophandel, de OOM en Arbeidsvoorzieningen. Tegelijkertijd vond een verbreding plaats naar het bedrijfsleven, dat momenteel zorgt voor 30% van de omzet. Het bureau, dat behoort tot de selecte ‘Keurmerk-groep’ van de Nederlandse marktonderzoekbureaus, is ISO 9002 gecertificeerd en hoopt in juni - gelijk het eerste lustrum het nieuwe ISO 2000-certificaat te ontvangen.

Voor I&O Research is de samenwerking met IKT ook een goed middel om zich te profileren in ondernemersland. Nico Buurman: “We hebben nog steeds het imago van een bureau dat zich uitsluitend

69

richt op onderzoek voor de verschillende overheden en non-profit instellingen. Niets is minder waar. We halen momenteel meer dan 30% van onze omzet uit het bedrijfsleven en trekken als één van de topdertig bureaus van Nederland klanten uit alle delen van het land en ook daar buiten” Het gaat daarbij met name om b-to-b marktonderzoek, consumentenonderzoek en strategisch onderzoek bij productontwikkeling (pretesting). De ploeg van 150 part-time enquêteurs is goed opgeleid - “Wij willen graag vaste mensen die we opleiden tot het diploma marktonderzoeker/interviewer, waardoor we veel meer mikken op de huisvrouwen dan op de studenten.” De aanpak verschilt ook duidelijk van het gros van de onderzoekbureaus. Geen onverwachte telefoontjes tijdens het eten, maar schriftelijk aangekondigde gesprekken, waarbij het doel en de aard van het interview tevoren wordt medegedeeld. ■

◆ Nico Buurman vormde een overheidsdienst om tot succesvolle onderneming

Nieuwsrubriek over Twentse zaken en mensen. Indien u deelnemer bent van IKT kan uw nieuws onder Scope worden opgenomen. Persberichten bij voorkeur op diskette MS.Word aan te leveren. Deadline persberichten: 17 mei 2001 Ons adres: IKT/Twentevisie, t.a.v. Saskia Rikhof-Slot Postbus 5501, 7500 GM ENSCHEDE Tel. 053 - 48 49 980, Fax. 053 - 48 49 985

70

Scope

Per 1 juni a.s. richt Nijhuis Reclame-adviesbureau te Borne zich met een zelfstandig werkende business-unit voortaan ook op strategische communicatie en public relations. Dit is mogelijk geworden door de overname van de eveneens in Borne gevestigde onderneming ‘Eenvoud doelgerichte communicatie’. Het team van Nijhuis bestaat na deze overname uit 14 specialisten. Sinds maart 2001 hebben Carrière Switch, HRM specialisten, en BPN Bedrijfsadviseurs een nieuwe, gezamenlijke huisvesting gevonden in een nieuw kantoorpand op het bedrijvenpark Westermaat-Noord te Hengelo. De uitstekend bereikbare vestiging is gelegen aan de Welbergweg 55. De keuze voor een gezamenlijk pand is gemaakt omdat beide organisaties verwachten dat hun activiteiten prima aanvullend op elkaar kunnen zijn. Immers, Carrière

Switch houdt zich bezig met loopbaanadvisering, financiële planning, P&Oadvisering, werving en selectie en interim-management en PBN richt zich op managementadvies en organisatieverbetering vanuit de kennis en ervaring op het gebied van commerciële, financiële, organisatie- en informatieprocessen, afgestemd op MKB-bedrijven. Onlangs is Groneman on-line gegaan met de nieuwe website www.groneman.nl. De site omvat een totaaloverzicht van het leveringsprogramma van de afdelingen Aandrijf- en Besturingstechniek, Verbindingstechniek, Procestechniek en Technische Keramiek. Kenmerkend voor de site is de actualiteit, met name waar het gaat om innovaties in de industriële markt. Momenteel bouwt Groneman een tweetal gaswastorens bij een composteerinstallatie in het Duitse grensgebied. Bezoekers van de site kunnen de voortgang van de bouw van deze gaswastorens volgen. De verschillende afdelingen zullen ook in de toekomst actuele productvernieuwingen vermelden op de website. Voor inkoopfunctionarissen en constructeurs in de industrie en machinebouw is dit een adequate informatiebron voor toepassingen binnen hun eigen organisatie. Onlangs is Vernay Europa B.V. te Oldenzaal opnieuw volgens de ISO 9001/QS

9000 norm gecertificeerd. Deze certificering heeft betrekking op de ontwikkeling, productie en verkoop van precisie rubber componenten en samengestelde producten t.b.v. de stromingstechnische functies in de automobiel-, medische- en huishoudelijke apparatenindustrie en in andere speciale toepassingen. QS-9000 is het gezamenlijke kwaliteitszorgsysteem van General Motors, Ford en Chrysler voor de toeleveranciers, gebaseerd op ISO 9001 en aangevuld met hun gemeenschappelijke en merkspecifieke eisen. Het certificaat is voor de derde keer in successie uitgereikt en is het resultaat van de voortdurende en consequente inspanningen van Vernay om het Quality Management Systeem op het hoogste niveau te houden. ■

Personalia Mr. drs. C. Boom is per 1 mei jl. benoemd tot voorzitter van de Raad van Bestuur van de Saxion Hogescholen. Cor Boom volgt daarmee Albertjan Peters op, die na zeven jaren voorzitterschap een nieuwe uitdaging aangaat en zijn eigen adviespraktijk zal starten. Cor Boom (53) maakt sinds 1995 deel uit van het College van Bestuur van de Hogeschool Enschede en is thans lid van de Raad van Bestuur van de Saxion Hogescholen. De overige leden van de Raad van Bestuur zijn: drs. M. Koeman (vicevoorzitter) en drs. R. de Goede (lid). ■

IKT-Agenda mei/juni 2001

Nieuwe IKT-deelnemers

IKT-bestuursvergaderingen 14 mei Haaksbergen

IKT-Almelo e.o.

IKT-Hengelo

15 mei Collegeoverleg Almelo

Rocosma Kluppelshuizenweg 53 7608 RK Almelo Contactpersoon: H.M.N. Roesink

VanDerGeld E-Solutions Laurens Bogtmanstraat 8 7558 HP Hengelo Contactpersonen: J.P.A.W. en P.M. van der Geld

IKT-Enschede

Innofonds Twente B.V. Postbus 5518 7500 GM Enschede Contactpersoon: ir. W.H. van den Berg

16 mei Externe Betrekkingen

17 mei Oldenzaal

IKT-Oldenzaal Techno Design B.V. Postbus 381 7500 AJ Enschede Contactpersoon: R.J.W. Wijksma

16 mei Hoofdbestuur

20 juni Hengelo

Gibani B.V. Blokfluitlaan 1 7577 LB Oldenzaal Contactpersoon: B.J. Kamp

IKT-bijeenkomsten 17 mei Oldenzaal

20 juni Hengelo

21 juni Haaksbergen

www.ikt.nl 71 De internetsite van IKT is vernieuwd. Sinds 1 mei jl. bevat de internetsite www.ikt.nl niet alleen algemene informatie, een overzicht van alle bijeenkomsten en de totale lijst van deelnemende bedrijven (onder password), maar ook een groot deel van de overige informatie op de IKT-pagina’s van Twentevisie: de column van voorzitter Georg Reudink en de artikelen van de hand van Niko Wind over succesvolle Twentse ondernemingen en IKT-bijeenkomsten. Door een samenwerking met I&O Research is het mogelijk geworden om ook een schat aan statistische gegevens over onze regio op te nemen. De rubriek ‘Statistieken’ zal in de komende tijd verder worden uitgebreid met gegevens over onder meer bedrijventerreinen en het aanbod aan leegstaande bedrijfspanden. Deelnemers in IKT kunnen bij het secretariaat (053 - 484 99 80) hun password aanvragen voor toegang tot de database met IKT-bedrijven. Daarnaast is het mogelijk zich via de site on-line aan te melden voor bijeenkomsten.

IKT-nieuws IKT-Oldenzaal Op donderdag 17 mei a.s. vindt er van 07.00 tot 09.00 uur een ontbijtbijeenkomst plaats in restaurant/partycentrum De Tankenberg te De Lutte. Deze ontbijtbijeenkomst is mede georganiseerd door de milieucommissie van IKT-Oldenzaal en draagt als titel ‘vergunningverlening en -handhaving’. De doelstelling van de milieucommissie is om de deelnemers te informeren hoe vergunningverlening en -handhaving in Nederland op gemeente-

lijk niveau zijn georganiseerd en welke focus vanuit de gemeentelijke overheid wordt verwacht in relatie tot de recente gebeurtenissen in Enschede en Volendam. Het belooft een zeer interessante bijeenkomst te worden waarbij door de aanwezige deelnemers ook levendig mee gediscussieerd kan worden.

IKT-Hengelo e.o. De jaarvergadering van de kring Hengelo vindt dit jaar plaats op woensdag 20 juni a.s. en wordt gehouden bij Akzo Nobel Base Chemicals B.V. te Hengelo. Tijdens het openbare deel van de jaarvergadering zal er een bedrijfspresentatie worden ge-

houden waarna de deelnemers in groepen zullen worden rondgeleid. Voor de exacte programmatijden verwijzen wij u naar de uitnodiging.

IKT-Haaksbergen Op donderdag 21 juni a.s. wordt bij de Twentsche Kabelfabriek B.V. te Haaksbergen de jaarvergadering gehouden van de kring Haaksbergen. Ook hier zal er tijdens het openbare deel een bedrijfspresentatie worden gehouden waarna de deelnemers in groepen zullen worden rondgeleid. Voor nadere details omtrent de programmering verwijzen wij u naar de uitnodiging. ■

Twente Agenda 2001

72

Datum

Aanvang

Onderwerp

Plaats

Organisatie

17 mei 29 mei 29 mei 30 mei 06 juni 13 juni 20 juni 21 juni 21 juni 25 juni 26 juni 27 juni 28 juni 02 juli 05 juli 12 juli 23 aug. 30 aug. 04 sept. 05 sept. 06 sept. 12 sept. 19 sept. 20 sept. 21 sept. 24 sept. 25 sept. 25 sept. 27 sept. 03 okt. 15 okt. 17 okt. 18 okt. 31 okt. 08 nov. 15 nov. 17 nov. 20 nov. 20 nov. 21 nov. 23 nov. 26 nov. 28 nov. 29 nov. 05 dec. 06 dec. 10 dec. 11 dec.

07.00 uur 16.30 uur 17.00 uur 16.30 uur 12.00 uur 16.30 uur 16.00 uur 15.30 uur 20.00 uur 16.30 uur 16.00 uur 12.00 uur 16.00 uur 17.00 uur 16.00 uur 16.00 uur 12.00 uur 15.45 uur 16.00 uur 16.30 uur 17.00 uur 12.00 uur 07.00 uur 16.00 uur 12.00 uur 16.30 uur 16.00 uur 16.30 uur 16.00 uur 12.00 uur 12.00 uur 16.30 uur 15.00 uur 15.45 uur 18.00 uur 16.00 uur 09.30 uur 19.30 uur 16.30 uur 15.45 uur 12.00 uur 16.30 uur 12.00 uur 16.00 uur 12.00 uur 17.00 uur 20.00 uur 16.00 uur

Ontbijtbijeenkomst IKT-Oldenzaal Bijeenkomst Twentse Export Sociëteit Opnamen radioprogramma Memphis Jaarcongres VIT-lunchbijeenkomst Bijeenk. Relatie Natuurbescherm. en Landschap Jaarvergadering + Bedrijfsbezoek IKT-Hengelo Jaarvergadering + bedrijfsbezoek IKT-Haaksbergen Thinktank-lezing: prof. Van der Meijden Bijeenkomst IKT-Financiën & Economie Bedrijfsbezoek IKT-Almelo Lunchbijeenkomst IKT-Eibergen/Neede Bijeenkomst IKT-Ondernemen & Communicatie Informele bijeenkomst IKT-Oldenzaal Bijeenkomst IKT-Personeel & Organisatie Bedrijfsbezoek IKT-Enschede Lunchbijeenkomst IKT-West-Twente Bijeenkomst Productie, Logistiek & Techniek Bedrijfsbezoek IKT-Almelo Bijeenkomst Mij. voor Nijverheid en Handel Informele bijeenkomst IKT-Enschede Lunchbijeenkomst IKT-Eibergen/Neede Breakfastmeeting KPMG Bijeenkomst Personeel & Organisatie Lunchbijeenkomst IKT-Haaksbergen Bijeenkomst IKT-Financiën & Economie Bedrijfsbezoek IKT-Hengelo Bijeenkomst Twentse Export Sociëteit Bijeenkomst Ondernemen & Communicatie VIT-lunchbijeenkomst Lunchbijeenkomst IKT-Oldenzaal Bijeenkomst inzake Toerisme Jaarvergadering IKT Bijeenkomst Productie, Logistiek & Techniek Twente Concert Bijeenkomst Personeel & Organisatie Interregionaal Klootschiet Toernooi (IKT) Informele bijeenkomst IKT-Almelo Bijeenkomst Twentse Export Sociëteit Bijeenkomst Productie, Logistiek & Techniek Lunchbijeenkomst IKT-Haaksbergen Bijeenkomst IKT-Financiën & Economie Lunchbijeenkomst IKT-Eibergen/Neede Bijeenkomst Ondernemen & Communicatie VIT-Lunchbijeenkomst Eindejaarsbijeenkomst IKT-Enschede Eindejaarsbijeenkomst IKT-Oldenzaal Eindejaarsbijeenkomst IKT-Hengelo

De Lutte Hengelo Enschede Apeldoorn n.t.b. Hengelo Hengelo Haaksbergen Enschede Hengelo Nijverdal Eibergen Hengelo Rossum Hengelo Enschede Rijssen Hengelo Almelo Hengelo Ahaus Neede Hengelo Hengelo Haaksbergen Hengelo Hengelo Hengelo Hengelo n.t.b. Oldenzaal Hengelo Hengelo Hengelo Delden/Bentelo Hengelo Diepenheim Almelo Hengelo Hengelo Haaksbergen Hengelo Neede Hengelo n.t.b. Enschede De Lutte Borne

IKT TES Villa Mij.v.N&H VIT/OOM Mij.v.N&H IKT IKT Thinktank IKT IKT IKT IKT IKT IKT IKT IKT IKT IKT Mij.v.N&H IKT IKT KPMG IKT IKT IKT IKT TES IKT VIT/OOM IKT Mij.v.N&H IKT IKT IKT IKT IKT IKT TES IKT IKT IKT IKT IKT VIT/OOM IKT IKT IKT

Voor nadere informatie: IKT Villa, Expertise voor Bedrijven TES VIT/OOM KPMG Thinktank Twente

tel. 053 - 484 99 80 tel. 053 - 487 18 71 tel. 053 - 484 98 49 tel. 053 - 484 96 49 tel. 053 - 483 25 25 tel. 053 - 432 73 81

Voor opname in de Twente Agenda kunnen organisaties en instellingen in principe hun geplande bijeenkomsten en evenementen t.b.v. het Twentse bedrijfsleven via IKT opgeven. IKT neemt echter geen verantwoordelijkheid voor de juistheid van de verstrekte gegevens en behoudt zich het recht voor van plaatsing.

Elke zeven jaar omzet verdubbelen. ABN-AMRO wil onderste uit de Miracle Planet-kan: het verhaal achter de ondergang

Recommend Documents