KDT | Consolidatie 2 – 1
integrale consolidatie - basisbeginselen
Procedure
optellen van alle rubrieken (activa, passiva en resultatenrekeningen) van de enkelvoudige jaarrekeningen van de ondernemingen uit de consolidatiekring, alsof de groep van ondernemingen één enkele onderneming vormt. art. 136
Maar : eliminatie van deelnemingen eliminatie van wederzijdse vorderingen en schulden eliminatie van intra-groepstransacties
KDT | Consolidatie 2 – 2
integrale consolidatie - basisbeginselen
Procedure
eliminatie van deelnemingen = kapitaalconsolidatie de deelneming elimineren tegenover eigen vermogen v/d dochter (art. 137) 1. vaststelling meerderheids- en minderheidsbelang 2. eliminaties van de deelneming
eliminatie van wederzijdse vorderingen en schulden = schuldenconsolidatie de groep kan geen vorderingen op zichzelf hebben (art. 144)
eliminatie van intra-groepstransacties = resultatenconsolidatie onderlinge verrichtingen elimineren om dubbeltellingen te voorkomen (art. 146)
1
KDT | Consolidatie 2 – 3
integrale consolidatie - basisbeginselen
Methoden
1. consolidatiewerkblad : tabellenmethode (verticale en horizontale) 2. consolidatiejournaal - staat volledig los van de journalen die aan de basis liggen van de enkelvoudige jaarrekening - gebruikt zelfde rekeningnummers als enkelvoudige jaarrekening - consolidatietechniek vereist nieuwe rekeningen - hiervoor werden in het MAR geen rekeningen voorzien - daarom worden codes uit schema NBB gebruikt
Soms worden beide methoden samen gebruikt.
KDT | Consolidatie 2 – 4
integrale consolidatie - basisbeginselen
2
KDT | Consolidatie 2 – 5
integrale consolidatie - basisbeginselen
Eliminatie van deelnemingen
Consolideren is het optellen van alle rubrieken van de enkelvoudige jaarrekeningen van de ondernemingen uit de consolidatiekring. Om dubbeltelling te voorkomen dient . de deelneming gehouden door de moeder geëlimineerd te worden t.o.v. . het aandeel (=deelnemings%) dat de moeder heeft in het eigen vermogen (kapitaal + reserves) van de dochter op het moment dat de deelneming werd verworven.
KDT | Consolidatie 2 – 6
integrale consolidatie - basisbeginselen
Eliminatie van deelnemingen Balans D op 1/1/N0 Actief
Balans M op 1/1/N0 Passief
Kapitaal
100
Actief
Passief
Deelnemingen
Bank
100
-------
-------
500 -100 400 -------
100
100
500
Bank
100
Kapitaal
500
------500
Geconsolideerde balans r te ch o d er de n an oed a v v m a s iv at de ss la ij pa e p g b en in d min a e tiv en ln ac om dee k e d
Actief
Deelnemingen Bank
Passief
100 500 ------500
Kapitaal M
500
Kapitaal D
100 ------500
3
KDT | Consolidatie 2 – 7
integrale consolidatie - basisbeginselen
Eliminatie van wederzijdse vorderingen en schulden Omdat de groep op zichzelf geen vorderingen kan hebben en aan zichzelf geen schulden heeft, worden wederzijdse vorderingen en schulden geëlimineerd. Balans D op 1/1/N0 Actief
Balans M op 1/1/N0 Passief
Kapitaal
Bank
Actief
100
110 Schulden aan M
10
Passief
Deelnemingen
100
Bank Vorderingen op D
390 10
Kapitaal
500
-------
-------
-------
-------
110
110
500
500
Geconsolideerde balans Actief
Passief Kapitaal M
500
Deelnemingen
100
Kapitaal D
100
Vorderingen
10
Schulden
10
Bank
500 -------
-------
500
500
KDT | Consolidatie 2 – 8
integrale consolidatie - basisbeginselen
Eliminatie van intragroepstransacties Omdat wederzijdse aan- en verkopen een vertekend beeld zouden geven van de transacties van de groep met de buitenwereld, worden de intragroepsverrichtingen geëlimineerd. (getrouw beeld) De intragroepsresultaten dienen eveneens geëlimineerd te worden. Het betreft voornamelijk : meer- en minwaarden bij overdracht van activa winsten begrepen in de voorraden op balansdatum, aangekocht bij vennootschappen uit de groep (winsten op onderlinge leveringen van voorraden die op het einde van het boekjaar nog aanwezig zijn worden geëlimineerd zodat de ‘historische kostprijs’ behouden blijft)
voorzieningen dividenden Intragroepsverliezen op deze operaties blijven wel behouden in de geconsolideerde jaarrekening in de mate dat zij voortvloeien uit transacties aangegaan tegen gerechtvaardigde voorwaarden ( ‘at arm’s length’ verrichtingen)
4
KDT | Consolidatie 2 – 9
integrale consolidatie - basisbeginselen
Integrale consolidatie – I1 - de balansen zijn op hetzelfde ogenblik opgesteld en de consolidatie gebeurt op het ogenblik van de verwerving - de betaalde aankoopprijs is in overeenstemming met het eigen vermogen - de moederonderneming is 100% eigenaar van de dochteronderneming en er behoren geen andere ondernemingen tot de groep - D heeft een schuld van 10 aan M, binnen de 3 maand terug te betalen - zijn de reserves pre- of post-acquisitie?
Balans D_I1 op 1/1/N0
Balans M_I1 op 1/1/N0
Actief
Passief
Actief
Passief
Immat. vaste activa
25
Kapitaal
60
Immat. vaste activa
Mat. vaste act.
75
Reserves
10
Mat. vaste act.
95
Reserves
Voorraden
10
Kapitaalsubsidies
5
Deelnemingen
70
Kapitaalsubsidies
Vorder. t/h 1 jaar
10
Voorzieningen
Geldbeleggingen
Schulden > 1 jaar
Liq. middelen
5
Schulden t/h 1 jaar
------125
Kapitaal
120 30
Vorder. t/h 1 jaar
20
15
Geldbeleggingen
5
Schulden > 1 jaar
35
Liq. middelen
20
Schulden t/h 1 jaar
------125
Voorzieningen
------210
KDT | Consolidatie 2 – 10
5 30 25 ------210
integrale consolidatie - basisbeginselen
de tabellenmethode
Integrale consolidatie – I1 Consolidatiewerkblad - integrale consolidatie - I1 Omschrijving ACTIEF Oprichtingskosten Immateriële vaste activa Materiële vaste activa Deelnemingen Voorraden Vordering ten hoogste 1 jaar Geldbeleggingen Liquide middelen Totaal actief PASSIEF Kapitaal Reserves Kapitaalsubsidies Voorzieningen Schulden op meer dan 1 jaar Schulden op ten hoogste 1 jaar Totaal passief
M
95 70 20 5 20 210
120 30 5 30 25 210
D
25 75 10 10 5 125
60 10 5 15 35 125
Debet
Eliminaties ref. Credit
ref.
geconsol. balans
25 170 70 10 30 5 25 335
180 40 5 5 45 60 335
5
KDT | Consolidatie 2 – 11
integrale consolidatie - basisbeginselen
de tabellenmethode
Integrale consolidatie – I1 Consolidatiewerkblad - integrale consolidatie - I1 Omschrijving
M
D
Eliminaties ref. Credit
Debet
ref.
geconsol. balans
ACTIEF Oprichtingskosten Immateriële vaste activa Materiële vaste activa Deelnemingen Voorraden Vordering ten hoogste 1 jaar Geldbeleggingen Liquide middelen Totaal actief PASSIEF Kapitaal Reserves Kapitaalsubsidies Voorzieningen Schulden op meer dan 1 jaar Schulden op ten hoogste 1 jaar Totaal passief
25 75
95 70 20 5 20 210
25 170
10 10
70
(1)
10
(2)
10 20 5 25 255
5 125
120 30
60 10 5
60 10
(1) (1)
(2)
5 30 25
15 35
10
210
125
80
120 30 5 5 45 50 80
KDT | Consolidatie 2 – 12
255
integrale consolidatie - basisbeginselen
Integrale consolidatie – I1 Geconsolideerde balans - I1 AKTIEF
PASSIEF Vaste aktiva
I.
Oprichtingskosten
II.
Immateriele vaste activa
III.
195
25
10%
170
67%
Positieve consolidatieverschillen
IV.
Materiele vaste activa
V.
Financiele vaste activa
Vlottende aktiva
60
24%
VII. Voorraden
10
4%
VIII. Vorderingen ten hoogste 1 jaar
20
8%
VI.
Eigen vermogen
76%
I.
Kapitaal
II.
Uitgiftepremies
III.
Herwaarderingsmeerwaarden
IV.
Geconsolideerde reserves
V.
Negatieve consolidatieverschillen
VI.
Omrekeningsverschillen
VII. Kapitaalsubsidies
155
61%
120
47%
30
12%
5
2%
Vorderingen op meer dan 1 jaar
IX.
Geldbeleggingen
5
2%
X.
Liquide middelen
25
10%
XI.
Overlopende rekeningen
Belangen van derden
VIII. Belangen van derden Voorzieningen
IX.A Voorzieningen risico's en kosten
5
2%
5
2%
IX.B Uitgestelde bel. & belast.latenties TOTAAL AKTIEF
255
95
37%
X.
Schulden op meer dan 1 jaar
Schulden
45
18%
XI.
Schulden op ten hoogste 1 jaar
50
20%
XII
Overlopende rekeningen 255
100%
100%
TOTAAL PASSIEF
6
KDT | Consolidatie 2 – 13
integrale consolidatie - basisbeginselen
Integrale consolidatie – I2 - M is mede-oprichter van dochteronderneming D met een kapitaal van 250 M bezit 60% van de D-aandelen. De overige 40% zijn in handen van derden-aandeelhouders, die ten opzichte van de groep minderheidsaandeelhouders zijn en die in de consolidatie ‘minderheidsbelangen’ of ‘belangen van derden’ worden genoemd. - D heeft een schuld van 20 aan M, over 3 jaar terug te betalen, M rekent 5 intrest - M heeft 200 ingekocht van D, de goederen bevinden zich in de voorraad van M Balans D_I2 op 1/1/N0 Actief
Balans M_I2 op 1/1/N0 Passief
Passief
Oprichtingskosten
10
Kapitaal
Immat. vaste activa
40
Uitgiftepremies
-
Immat. vaste activa
Herwaarderingsmw
-
Mat. vaste act.
415
Deelnemingen
150
Mat. vaste act.
350
Financ. vaste act.
-
Reserves
Vorderingen >1 jaar
-
Winst
250
Actief
150 50
Oprichtingskosten
70
Vorderingen >1 jaar
20
Kapitaal
-
Herwaarderingsmw
-
Reserves
250
Winst
100
Voorraden
250
Kapitaalsubsidies
-
Voorraden
460
Kapitaalsubsidies
Vorder. t/h 1 jaar
100
Voorzieningen
-
Vorder. t/h 1 jaar
140
Voorzieningen
Geldbeleggingen
5
Schulden > 1 jaar
170
Geldbeleggingen
15
Schulden > 1 jaar
45
Schulden t/h 1 jaar
180
Liq. middelen
330
Schulden t/h 1 jaar
Liq. middelen
------800
------800
------1.600
KDT | Consolidatie 2 – 14
500
Uitgiftepremies
200 550 ------1.600
integrale consolidatie - basisbeginselen
Integrale consolidatie – I2 eliminatie van wederzijdse vorderingen en schulden Wanneer M en D een economisch geheel vormen dan is het uitgesloten dat de groep schulden en vorderingen op zichzelf heeft. De lening van M aan D moet dus worden geëlimineerd. Indien er wederzijdse vorderingen en schulden zijn, dan wordt steeds voor het volle bedrag geëlimineerd.
consolidatiejournaal 1790 2910
Overige schulden > 1 jaar a/ Overige vorderingen > 1jaar
20 20
7
KDT | Consolidatie 2 – 15
integrale consolidatie - basisbeginselen
Integrale consolidatie – I2 eliminatie van de deelneming 1. vaststelling van meerderheids-, resp. minderheidsbelang Het netto-vermogen van D is aangegroeid door winstreservering. Op deze aangroei, de zgn. post-acquisitie reserves (en resultaat) kan de meerderheid ten belope van haar belangenpercentage beslag leggen. Ze vormen de geconsolideerde groepsreserves [code 9910] meerderheidsbelang kapitaal reserves winst
60% x 250 = 150 60% x 150 = 90 60% x 50 = 30 -----netto-vermogen van D 270
KDT | Consolidatie 2 – 16
minderheidsbelang 40% x 250 = 100 40% x 150 = 60 40% x 50 = 20 -----+ 180
=
450
integrale consolidatie - basisbeginselen
8
KDT | Consolidatie 2 – 17
integrale consolidatie - basisbeginselen
KDT | Consolidatie 2 – 18
integrale consolidatie - basisbeginselen
Integrale consolidatie – I2 eliminatie van de deelneming 2. eliminatie van de post deelneming in de M-balans t.o.v. de vertegenwoordigde rechten in de D-balans Uit het meerderheidsbelang ten bedrage van 270 moet 150 kapitaal geëlimineerd worden (gestorte kapitaal bij de oprichting van D : 60% van 250) Het resterende bedrag is het post-acquisitie aandeel van de meerderheid Hierop kan de meerderheid beslag leggen. meerderheidsbelang kapitaal reserves winst
60% x 250 = 150 te elimineren kapitaal 60% x 150 = 90 geconsolideerde reserves [9910] 60% x 50 = 30 geconsolideerde winst [9910]
minderheidsbelang netto-vermogen van D
180 belangen van derden -----450
[9913]
9
KDT | Consolidatie 2 – 19
integrale consolidatie - basisbeginselen
Integrale consolidatie – I2
..\Excel_bladen\I2.xls
Consolidatiewerkblad - integrale consolidatie - I2 Omschrijving
M
ACTIEF Oprichtingskosten Immateriële vaste activa 70 Materiële vaste activa 415 Deelnemingen 150 Vorderingen op meer dan 1 jaar 20 Voorraden 460 Vordering ten hoogste 1 jaar 140 Geldbeleggingen 15 Liquide middelen 330 Totaal actief 1.600 PASSIEF Kapitaal (Mr) Kapitaal (mr) Reserves (Mr) Reserves (mr) Winst (Mr) Winst (mr) Kapitaalsubsidies Voorzieningen Schulden op meer dan 1 jaar Schulden op ten hoogste 1 jaar Totaal passief
500 250 100
200 550 1.600
D
Debet
Eliminaties ref. Credit
ref.
geconsol. balans
10 40 350
10 110 765 150 20
(3) (1)
250 100 5 45 800
150 100 90 60 30 20
710 240 20 375 2.230
(2) (2) (2) (2) (2) (2)
170 180 800
150
(3)
500 100 340 60 130 20
20
(1)
350 730 2.230
170
170
KDT | Consolidatie 2 – 20
integrale consolidatie - basisbeginselen
Integrale consolidatie – I2 Consolidatiewerkblad - integrale consolidatie - I2 Omschrijving
M
D
Debet
Eliminaties ref. Credit
ref.
geconsol. balans
ACTIEF Oprichtingskosten Immateriële vaste activa Materiële vaste activa Deelnemingen Vorderingen op meer dan 1 jaar Voorraden Vordering ten hoogste 1 jaar Geldbeleggingen Liquide middelen Totaal actief PASSIEF Kapitaal (Mr) Kapitaal (mr) Reserves (Mr) Reserves (mr) Winst (Mr) Winst (mr) Kapitaalsubsidies Voorzieningen Schulden op meer dan 1 jaar Schulden op ten hoogste 1 jaar Totaal passief
70 415 150 20 460 140 15 330 1.600
10 40 350
10 110 765 150 20
250 100 5 45 800
(3) (1) 710 240 20 375 2.230 belangen v. derden
500 250 100
150 100 90
(2) (2) (2)
60 30 20
(2) (2) (2)
150
(3)
500 100 340 60 130 20
geconsol. reserves
99762
200
170
20
550 1.600
180 800
170
(1)
350 170
99761
730 2.230
10
KDT | Consolidatie 2 – 21
integrale consolidatie - basisbeginselen
Integrale consolidatie – I2 Consolidatiewerkblad - integrale consolidatie - I2 Omschrijving
M
D
Eliminaties ref. Credit
Debet
ref.
geconsol. balans
ACTIEF Oprichtingskosten Immateriële vaste activa Materiële vaste activa Deelnemingen Vorderingen op meer dan 1 jaar Voorraden Vordering ten hoogste 1 jaar Geldbeleggingen Liquide middelen Totaal actief
10 40 350
70 415 150 20 460 140 15 330 1.600
PASSIEF Kapitaal (Mr) Kapitaal (mr) Reserves (Mr)
150 20
250
Schulden op ten hoogste 1 jaar Totaal passief
(3) (1)
250 100 5 45 800
500
Reserves (mr) Winst (Mr) Winst (mr) Belangen van derden Voorzieningen Schulden op meer dan 1 jaar
10 110 765
100
710 240 20 375 2.230
150 100 90
150 100
(3) (2)
60 30 20
60
(2)
20
(2)
500 340 130 180
200
170
20
550 1.600
180 800
350
(2)
180
(1)
350 350
KDT | Consolidatie 2 – 22
730 2.230
integrale consolidatie - basisbeginselen
Integrale consolidatie – I2 Geconsolideerde balans - I2 AKTI EF
P ASS I EF
Vaste aktiva I.
Oprichtingskosten
II.
Immateriele vaste activa
III.
Positieve consolidatieverschillen
IV.
Materiele vaste activa
V.
Financiele vaste activa
885
40%
10
0%
I.
Kapitaal
Eigen vermogen
110
5%
II.
Uitgiftepremies
III.
Herwaarderingsmeerwaarden
765
34%
IV. Geconsolideerde reserves V.
970
43%
500
22%
470
21%
Negatieve consolidatieverschillen
VI. Omrekeningsverschillen Vlottende aktiva
1.345
60%
VII. Voorraden
710
32%
VIII. Vorderingen ten hoogste 1 jaar
240
11%
VI.
VII. Kapitaalsubsidies
Vorderingen op meer dan 1 jaar
IX.
Geldbeleggingen
20
1%
X.
Liquide middelen
375
17%
XI.
Overlopende rekeningen TOTAAL AKTIEF
Belangen van derden
VIII. Belangen van derden
180
8%
180
8%
1.080
48%
350
16%
730
33%
Voorzieningen
IX.A Voorzieningen risico's en kosten 2.230 100%
Schulden
X.
Schulden op meer dan 1 jaar
XI. Schulden op ten hoogste 1 jaar XII Overlopende rekeningen TOTAAL PASSIEF
2.230 100%
11
KDT | Consolidatie 2 – 23
integrale consolidatie - basisbeginselen
Integrale consolidatie – I2 Resultatenrekeningen D_I2
M_I2 1.500
3.000
1.390 860
2.780 1.900 2.100 -200 300 500 80
Bedrijfsopbrengsten Bedrijfskosten Goederen inkopen voorraadwijzigingen Diensten en div. goederen Bezoldigingen Afschrijvingen Waardeverminderingen Voorzieningen Andere bedrijfskosten
800 60 200 280 50
Bedrijfswinst/verlies
110
220
10
10 30
Financiele opbrengsten Financiele kosten Uitzonderlijke opbrengsten Uitzonderlijke kosten
100
200
Belastingen o/h resultaat
50
100
Winst van het boekjaar
50
100
Resultaat voor belastingen
KDT | Consolidatie 2 – 24
integrale consolidatie - basisbeginselen
Integrale consolidatie – I2 Consolidatiewerkblad - integrale consolidatie - I2 Omschrijving DEBET Inkopen Voorraadwijzigingen Diensten en div. goederen Bezoldigingen Afschrijvingen Waardeverminderingen Voorzieningen Andere bedrijfskosten Financiële kosten Uitzonderlijke kosten Belastingen CREDIT Bedrijfsopbrengsten Financiële opbrengsten
M
D
Debet
Eliminaties ref. Credit
ref.
geconsol. resultaat
2.100 -200 300 500 80
800 60 200 280 50
200
(1)
2.700 -140 500 780 130
30
10
5
(2)
35
100
50
3.000 10
1.500
200 5
100
50
205
150 (1) (2)
4.300 5
Uitzonderlijke opbrengsten Credittotaal - Debettotaal
205
150
12
KDT | Consolidatie 2 – 25
integrale consolidatie - basisbeginselen
Integrale consolidatie – I2 AKTIEF
PASSIEF Vaste aktiva
I.
Oprichtingskosten
II.
Immateriele vaste activa
III.
Positieve consolidatieverschillen
IV.
Materiele vaste activa
V.
Financiele vaste activa
Vlottende aktiva VI.
885
RESULTATENREKENING
Eigen vermogen
10
I.
Kapitaal
110
II.
Uitgiftepremies
765
Bedrijfsopbrengsten
500
Bedrijfskosten Goederen
III. Herwaarderingsmeerwaarden
inkopen
IV. Geconsolideerde reserves
voorraadwijzigingen
V. 1.345
970
470
Negatieve consolidatieverschillen
4.300 (3.970) 2.560 2.700 -140
Diensten en div. goed.
500
VI. Omrekeningsverschillen
Bezoldigingen
780
VII. Kapitaalsubsidies
Afschrijvingen
130
Vorderingen op meer dan 1 jaar
Waardeverminderingen
VII. Voorraden
710
VIII. Vorderingen ten hoogste 1 jaar
240
IX.
Geldbeleggingen
20
X.
Liquide middelen
375
XI.
Overlopende rekeningen
Belangen van derden
VIII. Belangen van derden
180
Voorzieningen
180
Andere bedrijfskosten
Voorzieningen
Bedrijfswinst/verlies
330
IX.A Voorzieningen risico's en kosten IX.B Uitgestelde bel. & belast.latenties
Financiele opbrengsten
5
Financiele kosten TOTAAL AKTIEF
2.230
Schulden
X.
Schulden op meer dan 1 jaar
XI. Schulden op ten hoogste 1 jaar
35
1.080 350
Uitzonderlijke opbrengsten
730
Uitzonderlijke kosten
XII Overlopende rekeningen TOTAAL PASSIEF
Belastingen o/h resultaat
150
Winst van het boekjaar
150
2.230
Geconsolideerde winst A. Aandeel van derden B. Aandeel van de groep
150 20 130
13