DEEL 6 Domotica Elektrische installatie in gebouwen Zonnecollector verbinding met energiebeheer
windsnelheidsmeting Rolluik-, gordijn-, en zonneweringssturing
Buitentemperatuur en helderheidsensor
Oprit en tuinbewaking
Lichtscenario’s door toetsdruk
Centrale melding en bediening
Op afstand opvragen sturen, storingsmelding
Venstercontact
Automatische en manuele lichtsturingen Busgekoppelde sloten
Deel 4
1
Temperatuurregeling per ruimte
Sturing van de verwarming Aanwezigheidssimulatie vb tijdens verlof
Paniekschakelaar Alles uit schakelaar
DOMOTICA 1. Inleiding 2. Nut van domotica 3. Bussystemen 4. Regels bij de installatie 5. Systeem met centrale processor: Nikobusdomoticasysteem 6. Voorbeeld van een domoticabus: KNX/EIB bus 7. Principiële opbouw van een KNX/EIB bus 8. Bespreking van enkele componenten Deel 4
2
1. Inleiding intelligent bedienen, beheren, integreren, van installaties in gebouwen
domotica – residentieel – = domus + telematica
Deel 4
3
• immotica – niet-residentieel • kantoren, bedrijven, hotels, sportcomplexen,
HBES: home and building electronic system
Domotica/immoticatoepassingen • verlichting • klimaatregeling – HVAC (heating, ventilation, air conditioning)
• alarmsystemen – antidiefstal, brand-, gasdetectie
• energievoorziening Æ meten is weten – rolluiken, zonwering – ramen
• gadgets • multimedia • huishoudapparatuur, etc. Deel 4
4
Domoticatoepassingen Zonnecollector verbinding met energiebeheer
windsnelheidsmeting Rolluik-, gordijn-, en zonneweringssturing
Buitentemperatuur en helderheidsensor
Oprit en tuinbewaking
Lichtscenario’s door toetsdruk
Centrale melding en bediening
Op afstand opvragen sturen, storingsmelding
Venstercontact
Automatische en manuele lichtsturingen Busgekoppelde sloten
Deel 4
5
Temperatuurregeling per ruimte
Sturing van de verwarming Aanwezigheidssimulatie vb tijdens verlof
Paniekschakelaar Alles uit schakelaar
2. Nut van domotica Groter comfort & meer esthetische mogelijkheden Beperken energie en bedrijfskosten Flexibeler installatie Besparen op bedrading Meer veiligheid Meer communicatiemogelijkheden Deel 4
6
Planning en toepassing vormen een geheel
3. Bussystemen • communicatie – signaaloverdracht – tussen sensoren, actoren, controllers
• media – kabel (twisted pair, multikabel, …) – draadloos • RF, radiofrequentie
– elektriciteitsnet • PLC, power line carrier
• soms ook energie-overdracht Deel 4
7
• voor sensoren / controllers • ZLVS, zeer lage voedingsspanning
3. Bussystemen Conventionele installatie en installatie met domoticatechnieken
bus Centrale processor
Deel 4
8
Domoticabus + energievoorziening verbruikers
Deel 4
9
Bussystemen • bus = gedeeld communicatiemedium – meerdere sensoren, actoren, controllers, etc…
• domoticatoepassingen – Konnex (EIB, BatiBus, EHS) – Nikobus, Qbus, InOne (Legrand), Xanura (Holec), …
• immotica – Lon Works, CAN, Konnex, BACnet, …
• vgl industriële netwerken – Profibus, Interbus, CAN, ASI, …
• open systemen – gestandardiseerd, ≠ leveranciers • vb KNX: Deel 4
10
– CENELEC - EN 50090 – Standard for Home and Building Control. – CEN - EN 13321-1 – Standard for Building Automation – ISO/IEC 14543-3 –Standard for Home and Building Control
– vs. gesloten systemen (1 leverancier)
Busspecificatie • fysische specificatie – draden/kabel, connectoren, ... • coax, twisted-pair, glasvezel • BNC, RJ11/RJ45, SNA
– elektrische specificatie • spannning, stroom
– betrouwbaarheid & robuustheid • EMC • detecteer incorrecte data / isoleer kapotte toestellen • elektrische fouten (kortsluiting, overspanning, ESD, …)
• protocolspecificatie Deel 4
11
– encodering, controle info (start/stop, CRC) – arbitrage (master/slave, gedecentraliseerd) – handshaking
Buscommunicatie • communicatie over een bus – 1 busdeelnemer zendt tegelijkertijd – alle busdeelnemers luisteren – 1 of meer busdeelnemer ontvangen • unicast, multicast, broadcast
Deel 4
12
Seriële vs. parallelle bus • seriële bus
• parallelle bus
– 1 bit per keer – 1 signaaldraad (twisted pair kabel) – vb RS-232, USB – met start/stop bits
dev D1
dev D2
– – – –
dev D3
dev D1
dev D2
dev D3
data bus
data bits
ctl bus
Deel 4
start bits 13
1,2,4,8,16 byte per keer 8,16,32,64,128 draden (kabel) vb SCSI, IDE met controle bus
stop bits
Busbandbreedte • busbandbreedte – hoeveelheid verzonden data per tijdseenheid – maximum doorvoer
• bits per seconde (bps) bps – voor seriële bussen • KNX-twisted pair TP-1: 9600 bps = 9 kbps
• bytes per seconde (B/s) B/s – voor parallelle bussen • ISA bus: 16 MB/s (16 bit breed @ 8 MHz) Deel 4
14
ISO / OSI model voor protocolstacks ISO (International Standards Organization) basic reference model for OSI (Open Systems Interconnection) ISO/IEC 7498 applicatie presentatie sessie transport netwerk datalink fysisch
transport netwerk data link fysisch
applicatie presentatie sessie transport netwerk data link fysisch
Deel 4
15
comm kanaal
comm kanaal
OSI onderste lagen • fysische laag – medium (kabel, glasvezel, draadloos, grid) – elektrische, optische, RF signalen – mechanica (connector)
• datalinklaag – point-to-point verbinding – medium access control (MAC) – bitfoutdetectie en -correctie – frames Deel 4
16
OSI middelste lagen • netwerklaag – vertalen logische in fysische adressen – routering protocol – pakketten
• transportlaag – segmenteren / reassembleren lange boodschappen – quality of service – foutdetectie en –herstel Deel 4
17
OSI-model: bovenste lagen • sessielaag – opzetten verbindingen/sessies via poorten
• presentatielaag – data formatering – character set
• applicatielaag: diensten – licht-, HVAC-, energiebeheer – file serving, print, messaging, procedure calls, file transfer, … Deel 4
18
Modulatieschema’s in fysische laag digitaal signaal amplitude modulatie frekwentie modulatie
Deel 4
19
fase modulatie
Repeating op fysische laag
end system 7 6 5 4 3 2 1 Deel 4
20
intermediate system
re
r e t a pe
end system 7 6 5 4 3 2 1
Repeaters (Ethernet)
twisted pair segment
repeater
fibre segment Deel 4
21
pulse level
Switching op datalinklaag
end system 7 6 5 4 3 2 1
Deel 4
22
intermediate system
b
g rid
e
end system 7 6 5 4 3 2 1
Routering op netwerk laag
end system 7 6 5 4 3 2 1 Deel 4
23
intermediate system
ro
r e t u
routing (protocol dependent)
end system 7 6 5 4 3 2 1
Transportlaag end system 7 6 5 4 3 2 1
Deel 4
24
intermediate system
end-to-end controle
end system 7 6 5 4 3 2 1
Sessielaag
e-mail
ftp
port 20
port 30
skype
port 25
layer 5 Deel 4
25
Applicatielaag: gateway
end system 7 6 5 4 3 2 1 Deel 4
26
intermediate system
end system 7 6 5 4 3 2 1
KNX en de 7 OSI lagen •
fysische laag + datalinklaag – twisted pair, radio, power line – medium access control + logical link control
•
netwerklaag – segment-gebaseerde bevestigde telegrammen (ACK) – beheert hop count van een telegram – vooral voor koppelingen met routeringsfunctionaliteit
•
transportlaag – 4 soorten communicatie • • • •
one-to-many connectionless (multicast) one-to-all connectionless (broadcast) one-to-one connectionless one-to-one connection-oriented
– vertaalt logische multicast adressen in intern, uniek formaat
•
sessie- & presentatielaag – leeg
• Deel 4
27
applicatielaag – “toolkit” met applicatiediensten
Communicatietopologieën • lijnvormige bus
• stervormige bus
• ringvormige bus
Deel 4
28
• hierarchische bus (boom)
Communicatietopologieën • lijnvormig (Qbus) busmaster lijn 1 lijn 2
• ringvormig (Qbus) busmaster ring 1 Deel 4
29
ring 2
Hierarchische topologie: KNX zone met 15 lijnen, elk 64 dln
Deel 4
30
Hierarchische topologie (KNX) 15 zones, elk 15 lijnen, elk 64 DLN
Deel 4
31
Communicatietopologieën • hybrid (Elektuur zelfbouwpakket)
Deel 4
32
geen lussen toegelaten
Adressering in bussystemen • lokale namespace – unieke namen per segment – hergebruik
• globale namespace – iedere busdeelnemer unieke naam • vb gebaseerd op uniek serienummer (KNX)
– veelal hierarchische structuur • zone.lijn.deelnemer – cfr. IPv4: 134.58.56.124 Deel 4
33
• KNX: 16 bit: max 65536 DLN
KNX/EIB adressering: Zone.Lijn.Deelnemer
Deel 4
34
Zone.Lijn.Deelnemer
Deel 4
35
Groepcommunicatie: logische groepen
Deel 4
36
Groepsadressering uitgelegd • T1(2) bedient lichten in kamer 1(2) • S1 dooft raamlichten bij sterke lichtinval
Deel 4
37
T1 schakelt lichten in kamer 1 (op 1 bus-lijn)
Deel 4
38
S1 schakelt raamlichten (over buslijnkoppeling)
Deel 4
39
Transmissiemedia: 1-(signaal)draad (serieel) • 1-draads (terug via aarde, chassis, etc) – 20 kbps, 5 m
• 2-draads – 100 kbps, 20 m – EMI, capacitieve koppeling Deel 4
40
Transmissiemedia: 1-(signaal)draad (serieel) • 2-draads, gedraaid – UTP unshielded twisted pair • 100 Mbps, 100m
– STP shielded twisted pair • 1 Gbps, 100m
• coax Deel 4
41
– 1 Gbps, 500 m
Signaaloverdracht: tgo massa of symmetrisch (differentiele drivers) • potentiaalverschil tgo massa – OK voor korte afstand, lage bandbreedte – gevoelig voor ruis, potentiaalverschillen, …
• symmetrisch potentiaalverschil – ongevoelig voor ruis, potentiaalverschillen, …
Deel 4
42
Transmissiemedia: 1 signaaldraad • Konnex: Shielded Twisted Pair – TP-0, (Twisted pair, type 0) • 4800 bps (ex-BatiBUS)
– TP-1, (Twisted pair, type 1) • 9600 bps (ex-EIB), ong. 25 ms voor zend + ACK
Deel 4
43
KNX TP1 differentiële signaaloverdracht
Deel 4
44
Koppelen van DLN aan bus
Deel 4
45
Voeding van bus via rail
Deel 4
46
TP1 signaaloverdracht
Deel 4
47
Buslengte KNX-TP1
Deel 4
48
Signaalverzwakking
Deel 4
49
Gebruik van repeaters (OSI 1&2)
Deel 4
50
Koppelen van lijnen via buskoppeling ‘routers’ (OSI 3)
Deel 4
51
Transmissiemedia - elektriciteitsnet • elektriciteitsnet dubbel gebruikt – energieoverdracht – signaaloverdracht
• vgl CAB signalen – dag/nachttarief – schakelen publieke verlichting
• vgl internet via het stopcontact Deel 4
52
EIB power line systeem
Deel 4
53
Transmissie via elektriciteitsnet PLC: power line carrier • Konnex – PL-110, (Power-line, 110 kHz) • 1200 bps (ex-EIB)
– PL-132, (Power-line, 132 kHz) • 2400 bps (ex-EHS)
• PL-110 – modulatie: Spread Frequency Shift Keying (SFSK) • signalen met 2 frekwenties (105.6 kHz en 115.2 kHz) – B-band 95kHz -125 kHz (vrij toegankelijk volgens EN50065)
Deel 4
54
– – – –
ACK of heruitzending (retransmission) CSMA 1200 bps, ongeveer 130 ms klasse 116 toestel: max. uitzendniveau: 116 dB (mV)
Powerline communicatie
Deel 4
55
Powerline: bandstopfilters en fasekoppelaar/repeater
Deel 4
56
Transmissiemedia: draadloos • gebruik maken van elektromagnetische golven voor informatieoverdracht • KNX – RF – radiofrekwente dataoverdracht op 838 MHz – 38.4 kbps
Deel 4
57
Radiotransmissie
Deel 4
58
KNX-RF radio
Deel 4
59
Gemixt bedraad/draadloos netwerk
Deel 4
60
Andere transmissiemedia: TCP/IP • KNXnet/IP laat toe om alle media te gebruiken die TCP/IP ondersteunen – Ethernet via kabel, Bluetooth, dial-up, WiFi, etc.
• KNX frames verpakt in TCP/IP pakketten
Deel 4
61
Mediatoegangsprotocol (media access protocol) • = algoritme dat toegang tot medium regelt – welke busdeelnemer mag praten – busarbitrage
• types: – CSMA – token bus – bus master Deel 4
62
• OSI laag 2
CSMA • Carrier Sense Multiple Access – CS: elke deelnemer luistert of er een signaal op de bus aanwezig is; is de bus vrij dan zendt hij zijn boodschap – MA: alle deelnemers hebben direct toegang tot de bus en zijn gelijkwaardig (geen master)
• 2 soorten – Collision Avoidance (CSMA/CA) • vermijd botsingen, vb door bit arbitrage Deel 4
– Collision Detection (CSMA/CD) • detecteer botsingen, en heruitzending
63
CSMA/CA • CSMA/CA vermijdt botsingen – voorbeelden: KNX-TP0/1, CAN
• arbitragelogica (KNX) – eerste 8 bits bepalen prioriteit – recessieve/dominante toestand • ‘0’ wint over ‘1’ • 00000000 is hoogste prioriteit
Deel 4
64
KNX telegram
Deel 4
65
KNX frame (boven OSI-laag 2) • controleveld: 1 byte – prioriteit + standaard/extended formaat
• bronadres: 2 bytes • bestemmeling adres: 2 bytes – unicast (individu) of multicast (groep)
Deel 4
66
• adrestype: 1 byte • transport- & applicatielaag protocol control info (TPCI / APCI): 3 bytes • applicatiedata: max. 14/248 bytes (standaard/extended) • framecheck: 1 byte
CSMA/CD • Carrier Sense Multiple Access / Collision Detection (CSMA/CD) – detecteer botsing en zend opnieuw uit • na random wachttijd
– vb: Ethernet, Lon protocol
Deel 4
67
Token bus protocol • token bepaalt wie kan zenden – responsie afhankelijk van • THT: token-hold time (langste tijd per DLN) • TRT: token rotation time (volledige ronde)
• vb: Profibus: multi-master protocol
Deel 4
68
Centrale master • master beheert mediumtoegangscontrole • vb Qbus – master (= bus arbitrator) broadcast slavenaam over bus – slave antwoordt met broadcast van relevante data – andere slaves luisteren en ontvangen indien relevant
Deel 4
69
Intermezzo • ‘installatiebustechnologie’ – domotica_alg.mpg: toledo – domotica_tech.mpg: volgende slide
Deel 4
70
Deel 4
71
4. Regels bij de installatie Veilig materiaal & CE keurmerk Diverse spanningsniveau’s moeten gescheiden zijn (230V, ZLVS) Er bestaat een schema – de verschillende toetellen zijn gemerkt comform dit schema Controle bij ingebruikname Denk aan overspanningen t.g.v. blikseminslag of cap.&ind. koppeling Deel 4
72
Regels bij de installatie
Aanbevolen – Opleveringsrapport & logboek – Resultaatsverbintenis van de bouwer – Uitprint van het programma (op cd-rom) – Onderhoudscontract –…
Deel 4
73
Regels bij de installatie • volgens best practices • volgens AREI – gevoede sensoren/actoren niet in zone 1, 2 (bad) – buitensensoren spatwaterdicht (IP44)
• gevoelig voor blikseminslagen – primaire beveiliging IEC 61643 • bliksemafleider + overspanningsbeveiliging
– secundaire beveiliging • nabij verbruiker
Deel 4
74
• voorkom lussen • bekijk functionele veiligheid
Installatieregels
Deel 4
75
Installatieregels
Deel 4
76
Installatieregels
Deel 4
77
Installatietopologie – open lus
Deel 4
78
Installatietopologie - ster
Deel 4
79
Voorbeeld
Deel 4
80
Regels bij de installatie: primaire bliksembeveiliging a Bliksembeveiliging Naar de installatie
LS-voeding
LS-aarding
Aarding van de bliksembeveiliging
b
Deel 4
81
Hoofd overspanningsbeveiliging
Primaire beveiliging bliksemafleider (a) en plaats van de bliksembeveiliging met vermogenvaristoren in een TT-net (b)
Primaire bliksembeveiliging
Deel 4
82
Regels bij de installatie: primaire bliksembeveiliging Golf 10/350 μs
Deel 4
83
Voorbeeld van een stroompiek (genormeerde blikseminslag)
Regels bij de installatie: secundaire bliksembeveiliging
Deel 4
Secundaire beveiliging 84
Overspanningsbeveiliging voor KNX-TP
Deel 4
85
Primaire en secundaire bliksembeveiliging
Deel 4
86
Regels bij de installatie: voorkom lussen
Deel 4
Voorkomen van een inductieve koppeling 87
Regels bij de installatie : voorkom lussen
Deel 4
Voorkomen van een capacitieve koppeling 88
Regels bij installatie: functionele veiligheid • wat kan fout lopen? • wat is de invloed van gefaalde componenten? – op systeem of op elkaar
• voorbeelden – defecte lichtsensor: alles donker? – stroomuitval: alle deuren op slot/open? –… Deel 4
89
Functionele veiligheid
Deel 4
90
Functionele veiligheid
Deel 4
91
5. Systeem met centrale processor (zelfbouw Elektuur)
Deel 4
92
Elektuur zelfbouwdomotica bus voor energie- (ZLVS) en signaaloverdracht
Deel 4
93
Programmeren van domotica via scenario
Deel 4
94
Scenario - trigger
ALS DE bewegingsmelder GAAT… Deel 4
ALS HET aantal keren dat de telefoonbel is overgegaan 5 IS 95
Scenario - conditie
Deel 4
96
ALS HET buiten donker IS…
Scenario - actie
Deel 4
97
.. DE lamp in de hal aan SCHAKELEN EN NA 10 MINUTEN DE lamp in de hal OP 50% DIMMEN EN NA 12 MINUTEN DE lamp in de hal uit SCHAKELEN
Programmeren van domotica/immotica • elk systeem heeft eigen software omgeving – voor programmeren – voor diagnose en foutzoeken – voor monitoring – voor aanpassingen
Deel 4
98
• link van planning naar implementatie en documentatie • met voorbeelden, bibliotheken, etc.
5. Systeem met centrale processoren: Nikobus-domoticasysteem
Deel 4
99
Niko schakelmodule met 12 uitgangen
6. Voorbeeld van een domoticabus: KNX/EIB bus Schakelen, bedienen, meten, bewaken en informeren
Actuatoren Verlichting
Zonnewering, rolluik
Verwarming, klimatisatie, verluchting
Motor
EIB
2x2draads ShieldedTwistedPair type PYCYM 2x2x0,8mm
Sensoren Thermostaat
Infrarood zender
Windmeter
Helderheidssonde
Deel 4
Actuatoren en sensoren bij KNX/EIB bus 100
7. Principiële opbouw van een EIB bus IR -handzender
Modem
Powerline (analoog)
230V
IR-ontvanger digitaal Powerline Buskoppeling Powerline koppeling
ISDN Radiogolven
Binaire uitgangen
IR decoder
Installatiebus EIB
Buskoppeling Sensorinterface
101
RS 232 interface sensor
actuator
Voorbeeld
Interface RS232
Interface modem
Drukknop interface
Deel 4
Modem
Temperatuur sensor
KNX architectuur
Deel 4
102
8. Bespreking van enkele componenten •sensoren –druktoetsen –draadloze sturing –temperatuurregelaar –bewegings- en aanwezigheidsdetector –lichtsensor –weerstation –digitale klok
•actoren –schakelen van verlichting –dimmers –zonweringsturing –sturing van verwarming
Deel 4
103
•centrale bediening/display •functiebouwstenen •communicatie
Bespreking van enkele componenten: druktoetsen
1
1 functie
2
2 functies
Deel 4
Druktoetsen (met bijhorend KNX-symbool) 104
4
4 functies
Bespreking van enkele componenten: druktoetsen
Deel 4
105
Druktoetsinterface voor 4 conventionele druktoetsen
Bespreking van enkele componenten: draadloze sturing IR-zender (a) en decoder (b)
Deel 4
106
Bespreking van enkele componenten: temperatuurregelaar
Aan/uit, PI regeling T
Deel 4
107
Kamerthermostaat
Bespreking van enkele componenten: aanwezigheidsdetectie
1 PI R
Deel 4
108
Bewegingsdetector
Zelfbouw-bewegingssensoren
Deel 4
109
Bespreking van enkele componenten: lichtsensor
Deel 4
110
Lichtsensor voor het activeren van lichtkringen, voor werkbladverlichting, …
Magnetische sensoren: reedcontact,Hallsensor vb deurcontact
Deel 4
111
Bespreking van enkele componenten: weerstation
Deel 4
112
Weerstation: vochtigheid, wind, licht, etc.
Zelfbouwregenmeter
Deel 4
113
Bespreking van enkele componenten: klokken
Deel 4
Digitale klokken 114
Bespreking van enkele componenten (actoren) schakelaars
Deel 4
Schakelen van verlichting 115
Actor: relais Component, werking, toepassing mechanisch
elektronisch
Deel 4
116
Bespreking van enkele componenten: dimmer
Deel 4
Dimmers 117
Lichtschakeltoepassingen • centraal bedienen van verlichting – bij binnenkomen / verlaten van woning
• automatische inschakeling in functie van de buitenverlichting • willekeurig schakelen bij afwezigheid • schakelen met bewegingsmelders
Deel 4
118
Lichtschakeltoepassingen 1° Verlichtingstoestel
3° Verlichtingstoestel
2° Verlichtingstoestel
~ 26%
~ 48%
Ontvanger
~ 70% Ontvanger
Ontvanger
Kunstlicht 500 lx gewenst lichtniveau
500 lx gewenste lichtniveau op het werkvlak Nodige kunstlicht Beschikbare daglicht
Deel 4
119
Verlichtingskwaliteit Energiebesparing Inrichtingskosten
Æ OPTIMAAL Æ OPTIMAAL Æ HOOG
Lichtregeling op werkvlakken in functie van het invallend licht
Bespreking van enkele componenten: zonwering/rolluiksturing
Deel 4
Zonweringsturing 120
Zonweringtoepassing zonwering
wind In functie van het buitenlicht Centrale
IR zender
Deel 4
121
Sturing van zonneblinden
Bespreking van enkele componenten: verwarming
Deel 4
122
Sturing van verwarming
Bespreking van enkele componenten
verwarming
v.d.
tijd
afhankelijk
Deel 4
123
regeling locale
Eenvoudige temperatuurregeling voor centrale verwarming
Verwarmingstoepassingen • warmte enkel waar nodig, radiatoren kunnen afzonderlijk afgesloten worden • bij afwezigheid kan de verwarming centraal op een lagere waarde ingesteld worden • bij een open raam wordt de antivriesstand ingesteld • als alle kranen zijn dichtgedraaid, wordt de circulatiepomp ook afgeschakeld • ruimtes worden op bepaalde, vooraf ingestelde perioden verwarmd Deel 4
124
Bespreking van enkele componenten: display
Deel 4
Centrale bediening – display 125
Witgoed koppeling
Deel 4
126
Functiebouwstenen (software) • bouwstenen voor het vastleggen van scenario’s – evenementbouwstenen • gebonden aan kalenderdag
– aanwezigheid-simulatiebouwsteen • anti diefstal: vastleggen van aantal gesimuleerde acties
– vertragingsbouwsteen • kan dienen als trappenhuisautomaat
– piekbewaking-bouwsteen Deel 4
127
• verbruikers afschakelen
Bespreking van enkele componenten: (functiebouwstenen): piekbewaking
Deel 4
128
Piekbewaking-module: afschakelen bepaalde gebruikers bij piek
Bespreking van enkele componenten: communicatie en voeding
Deel 4
RS 232 aansluiting (a) en gelijkstroomvoeding (b) 129
Bespreking van enkele modules: communicatie • webinterface
• GSMinterface (SMS)
• etc. Deel 4
130
Bespreking van enkele componenten: voorbeeld SCHAKELKASTmet MODULES IR zender
en EIB bus
Display druktoetsen
weerstation
Integreerbare schakelaars
EIB bus 230V
Sturing van de radiatorkraan
DIN rail met EIB bus
Deel 4
131
Module met schakelaars
verdeler Voeding
Overzicht van een kleine HBES-installatie met decentrale actoren en centrale actoren in de schakelkast
Voorwaarden tot het verkrijgen van een REGpremie voor domotica (2007: 150EUR) • technische voorwaarden – “Alles-uit”-toets • bij slapengaan / verlaten van de woning worden alle niet gewenste energieverbruikers in huis uitgeschakeld – incl. sluimerverbruikers
– “Multizoneverwarming” • verwarming die in verschillende zones apart kan worden aangestuurd, met per zone een aparte thermostaat of temperatuursensor
– “Standby” • 3de temperatuurniveau dat zich situeert tussen de nachtstand (economy) en de dagstand (comfort)
Deel 4
• installatievoorwaarde: installateur met Kwaliteitslabel Domotica – (www.vei.be)
132
