Eindtoets Basisonderwijs (Citotoets)
Marleen van der Lubbe Manager Leerling- en onderwijsvolgsysteem (LOVS) Cito, Arnhem
Inhoud • • • • • • • •
LOVS Ontstaan EB Functie EB Doelgroep EB Inhoud EB Rapportage EB Gebruik EB en onderzoek VO Verplaatsen
Leerling- en onderwijsvolgsysteem (LOVS) • LVS-toetsen • Entreetoets • Eindtoets Basisonderwijs (EB) Met de toetsen van het LOVS kunnen scholen de vorderingen van individuele leerlingen, groepen leerlingen en het onderwijs van groep 1 tot en met groep 8 volgen.
Kenmerken toetsen LOVS Eindtoets
Entreetoetsen
LVS-toetsen
Inhoud
Basispakket
Basispakket
Assortiment toetsen plus hulpmaterialen
Functie leerlingniveau
Onafhankelijk Gedetailleerd Volgen ontwikkeling advies best overzicht prestaties om tijdig in te passende type vo basisvaardigheden grijpen waar nodig
Jaargroepen
8
7- 6 - 5
8 -3 (1)
Scoring en rapportage
Service
Service
Zelf
Afnamemoment 1x medio
1 x einde
Meerdere keren p/j: kalender
Vernieuwd
Periodiek
Periodiek
Elk jaar
Belangrijk verschil LVS en EB • LVS-toetsen zijn methodenonafhankelijk, maar zijn bekend op de scholen. T.b.v. een daadwerkelijk onafhankelijk advies voor het best passende brugklastype wordt de EB elk jaar helemaal vernieuwd. • Aan de LVS-toetsen is geen onderzoek gebonden dat iets zegt over de voorspellende waarde van de resultaten op die toetsen. En dat is ook lastig door toetsing per vakgebied.
Ontstaan EB • Koninklijk besluit 1965: bij toelating VHMO naast geschiktheidsverklaring hoofd ook resultaat toelatingsonderzoek • 1966: Amsterdamse Schooltoets • 1968: Oprichting Cito • 1970: Amsterdamse Schooltoets overgenomen door Cito. Nieuwe naam: Schooltoetsen Basisonderwijs De Groot: gelijke kansen voor alle kinderen onafhankelijk van sociale achtergrond of persoonlijke willekeur
Functie EB • Geven van een onafhankelijk advies voor de keuze van een passend brugklastype voortgezet onderwijs. Ondersteunt dus school, ouders en kind bij het maken van deze keuze • Secundaire functie EB: schoolzelfevaluatie
Doelgroep Eindtoets Basisonderwijs In principe doen alle leerlingen mee aan de afname van de Eindtoets. Behalve: • (allochtone) leerlingen die vier jaar of korter in Nederland zijn en die het Nederlands nog onvoldoende beheersen. • Leerlingen die naar het speciaal onderwijs of het praktijkonderwijs gaan.
Type toets • Leervorderingentoets: meet wat leerling in 8 jaar bao geleerd heeft. Dat zegt iets over de kansen op succes in verschillende typen voortgezet onderwijs. • Bovendien indirecte en afgewogen meting van een aantal eigenschappen die van groot belang zijn voor toekomstig schoolsucces zoals leertempo, intelligentie, concentratie, motivatie en doorzettingsvermogen.
Inhoud
Aangepaste en speciale, digitale edities • • • • • •
Zwart-wit versie opgavenboekjes Vergrote versie opgavenboekjes Gesproken versie opgavenboekjes (op cd) Braille-versie Niveautoets (NT) en NiveautoetsPlus Digitale Eindtoets (DEB)
Aanvullende producten • Opgavenboekje Extra Vormt samen met de Eindtoets de basis voor het leerlingprofiel: overzicht sterke en zwakke kanten. Vaardigheidsscores die brug slaan naar LVStoetsen.
• Intelligentietest Maakt het verschil zichtbaar tussen leervorderingen: ‘Wat komt eruit?’ en capaciteiten: ‘Wat zit er in?’
REB (Rapportage Eindtoets Basisonderwijs) • Web-applicatie beschikbaar via Cito Portal (http://portal.cito.nl) • Bevat scores en achtergrondgegevens van leerlingen voor laatste drie afnamejaren • Schoolrapportage maar ook: – Groepsoverzichten – Leerlingrapporten (indien gemaakt ook IT, NTPlus) – Leerlingprofielen (indien Opg. Extra gemaakt)
Advies o.b.v. onderzoek • Advies komt tot stand o.b.v. het toelatingsen doorstroomonderzoek (T&D-onderzoek). • Elke 2 tot 3 jaar; nu jaarlijks • Gekeken tot welke brugklastype toegelaten en naar welk type 2e en 3e leerjaar doorgestroomd • Meest recente onderzoek: van ±135.000 leerlingen die aan EB2005 deelnamen toelating en doorstroom bekend
Resultaten T&D-onderzoek • 80% van de leerlingen geplaatst conform het op het Leerlingrapport geadviseerde schooltype • Bij 13% van de leerlingen adviseert de Eindtoets 'hoger' en bij 7% ‘lager’ dan het schooltype waarin de leerlingen worden toegelaten • In 2e jaar minimale op- en afstroom: 3% kiest voor hoger niveau en 3% voor lager niveau. Meer niveauwisselingen bij leerlingen die afwijken van advies EB Zie ‘Interpretatie van het Leerlingrapport’ en artikel Citotoets en de overgang van basisonderwijs naar voortgezet onderwijs
Plaatsing 1e leerjaar
Overeenstemming leerkrachtadvies
N.B. Voor 28,6% van de leerlingen geen advies ingevuld • • •
Jongens wat vaker dan meisjes lager (voorlopig) leerkrachtadvies dan Cito-score indiceert Niet-westers allochtonen vaker dan autochtonen lager (voorlopig) leerkrachtadvies dan Cito-score indiceert Kinderen uit gezinnen met hogere inkomsten vaker een hoger (voorlopig) leerkrachtadvies dan Cito-score indiceert
Onderzoek voortgezet onderwijs -1• Aanleiding: berichtgeving in media over gebruik score EB door VO-scholen • Belangrijkste resultaat: meeste VO-scholen interpreteren en gebruiken de score op de EB zoals door Cito bedoeld: als ‘second opinion’, onafhankelijk gegeven, niet als een voorschrift waarvan niet van af te wijken valt. De ervaringsgegevens van de bao zijn immers ook van groot belang bij de toelating
Onderzoek voortgezet onderwijs -2-
Onderzoek voortgezet onderwijs -3(74% gebruikt vuistregels)
Verplaatsen naar einde schooljaar • Belangrijk is handhaven primaire functie: onafhankelijk advies blijft van belang voor alle betrokkenen bij de schoolkeuze • Vragenlijst aan scholen: ± 85% van de scholen wil blijven beschikken over een onafhankelijk advies • Verschuiving kan mits schoolkeuzepraktijk wordt aangepast: onderzoeken in 3/4 pilots met afname in week 13 van 2010 • Reguliere afname 2010: week 5 (2-3-4 feb)
Vragen en/of opmerkingen?
Bedankt voor uw aandacht!
