Flexx Magazine Jaargang 1 nummer 2 december 2008
Het jongerenblad van Utrecht!
Waar ontmoeten ondernemers en bewoners elkaar in Kanaleneiland? Jongeren & Theehuizen Interview Abdelaziz Ajaarouj Ily & Rikardo
Eindelijk een Cruyff Court in Kanaleneiland!!
1
2
Van Flex naar Flexx Mustapha Esadik
Flexx Magazine? Maar het was toch Flex Magazine? Dat was het inderdaad....totdat we erachter kwamen dat de naam al bestond! Een fitnesstijdschrift in Nederland luisterde ook al naar deze naam. Door er een letter bij te plakken hebben we de naam veranderend, maar is de klank toch precies hetzelfde gebleven. Net als het concept van het blad. Naar aanleiding van de eerste editie hebben we voldoende
feedback gekregen. Het grootste gedeelte daarvan was overigens niet via de mail, maar gewoon face tot face. Daarbij viel het op dat er toch een groot verschil in smaak is bij jongeren. Waar de één het straattaalstukje top vond was de ander toch meer gecharmeerd van het verhaal over de geschiedenis van Kanaleneiland. Met het commentaar in het achterhoofd zijn we na de zomervakantie gaan werken aan de tweede editie. Een nummer dat inhoudelijk sterker moet zijn dan zijn voorganger. Met name als het gaat om het naar voren brengen van de mening van de jeugd uit onze buurt. Daar gaat het tenslotte om. Nog steeds bestaat de redactie voornamelijk uit jongeren. Het liefst uit de wijk natuurlijk. Verder moeten de onderwerpen aansluiten op de interesses van jongens en meiden uit de buurt. Maar er zijn ook veranderingen te bespeuren. De verhalen zijn langer, terwijl het beeldmateriaal kwalitatief beter is geworden. Zo ontwikkelt Flexx zich. Kanaleneiland is ook een wijk die zich aan het ontwikkelen is. Vooral het middenstuk van de buurt ondergaat in deze periode een grondige facelift. Zo heb ik jaren geleden al afscheid moeten nemen van het grasveld bij de Churchilllaan. Een plek waar ik gedurende mijn kinderjaren vaak heb gevoetbald. Tijdens die mooie zomeravonden was de spelvreugde zo groot dat ik me in een warm bad waande. Maar met de komst van de Prins Clausbrug verdween het veldje dus. Na het veldje moest ook mijn voormalige middelbare school het veld ruimen. Mijn tijd bij het Niels Stensen College was er toch één waar ik warme herinneringen aan over heb gehouden. Naast het opdoen van kennis heb ik er ook ontzettend veel vriendschappen aan overgehouden. Als ik langs het terrein loop, waar ooit het gebouw stond, word ik vaak overmand door nostalgische gevoelens. Na het Niels Stensen College is nu dus sporthal OSG en de bijbehorende basisschool De Kaleidoscoop aan de beurt. Ik denk dat het niet moeilijk is om te bedenken dat het ook daar, emotioneel gezien, moeilijk is om afscheid van te nemen. Tel daarbij op dat ook de flat waar ik jarenlang in heb gewoond over een aantal jaren tegen de vlakte gaat en het is geen verrassing dat ik zal moeten wennen aan het nieuwe Kanaleneiland van de komende jaren. Laten we hopen dat de veranderingen de wijk ten goede zullen komen. Ik zal het in elk geval met meer dan gemiddelde interesse volgen.
3
Flexx Magazine Cover Jaargang 1 nummer 2 december 2008
Het jongerenblad van Utrecht!
Mohamed Darghal
Waar ontmoeten ondernemers en bewoners elkaar in Kanaleneiland? Jongeren & Theehuizen Interview Abdelaziz Ajaarouj Ily & Rikardo
Eindelijk een Cruijff Court in Kanaleneiland!!
Fotografie Winand Stut
Flexx Magazine is onderdeel van het project Jongeren en de media? van de stichting Van en Voor Jongeren. Stichting Van en Voor Jongeren is al jaren actief in Kanaleneiland en won onlangs nog de Gemeentelijke tolerantieprijs 2008 in Utrecht. De stichting is in februari 2003 opgericht als vrijwilligersvereniging met als bedoeling om de negatieve spiraal in de wijk te doorbreken. Het begon met het organiseren van discussieavonden om mensen uit verschillende milieus bij elkaar te brengen. Maar de afgelopen jaren is de stichting veelzijdiger geworden, doordat zij o.a. ook festivals, thaiboksgala’s, voetbaltoernooien, buurtfeesten, workshops en sollicitatietrainingen organiseert. Vanuit de achterban van de stichting is er de afgelopen jaren een bepaald wantrouwen naar de media toe geconstateerd. Omdat die geluiden steeds vaker te horen waren is het project Jongeren en de media? gestart. Daarin hebben jongeren zelf het initiatief genomen door een eigen tijdschrift te gaan maken. In dat proces zaten trainingen, workshops van journalisten begrepen, terwijl ook de discussie werd aangegaan over het onderwerp. Daarna zijn de jongeren zelf aan het werk gegaan, waardoor er een eigen blad is ontstaan:in elk geval uniek in Utrecht. Woningbouwcoöperatie Portaal heeft zijn bijdrage aan het project geleverd door het te financieren.
Colofon Hoofdredactie Mustapha Esadik Redactie Houssine Asrout, Abdelmalik el Farissi, Mohamed Darghal, Hafid Attalbi, Hamid Zouaghi, Hil-May Tang Dianel Arends, Ismail Caliskan, Mersiha Cuk, Mohammed el Hannoufi Nathan Rozema, Yorinde Chiocca, Samir Jadouan, Suzan Yucel, Youssef Boudakhana en Soulaiman Karroum Eindredactie Randa el Ayachi Opmaakredactie Mustapha Esadik Het tijdschrift werd mede mogelijk gemaakt door:
4
8 Nieuwtjes
6
Ily en Rikardo
8
Interculturele communicatie 12 “Waar ontmoeten ondernemers en bewoners elkaar in Kanaleneiland?”
14
NK Scootersprint
17
Angelo Rosalia
18
Portaal
20
Turken in Nederland
23
Cruijff Court
24
Fred de Kok
26
Gedicht Abdelmalik
29
17 Jongeren & theehuizen
38
30
Kansrijk in een ‘kansarme’ buurt
32
Gedicht Mohammed
33
Portret Barack Obama
34
Essay VS
35
Abdelaziz Ajaarouj 38 Kanaleneiland: een ‘stukgeproduceerde’ wijk? 40 Interview Anne-linde
42
Jongeren & buurthuizen
45
Straattaal deel 2
46
30
45
5
Nieuwtjes Kanaleneiland
‘Smakelijk Kanaleneiland’ In navolging van kookboeken voor de wijken Overvecht, Zuilen en Leidsche Rijn krijgt nu ook Kanaleneiland een eigen kookboek: ‘Smakelijk Kanaleneiland’ met persoonlijke recepten en verhalen uit deze kleurrijke wijk. Wijkwethouder Marka Spit reikte het eerste exemplaar van het kookboek op zondag 7 december om 15.00 uur uit aan vertegenwoordigers van initiatieven in de wijk die het samen eten en daarmee de sociale binding in de wijk bevorderen. Wijkwethouder Marka Spit is blij met het initiatief van Utrechtse onderneemsters Nikki Schipper en Puck ’t Hart voor het kookboek Smakelijk Kanaleneiland. “Kanaleneiland is een van de krachtwijken in Utrecht waarin de gemeente samen met bewoners, corporaties en ondernemers hard werkt aan de problemen in de wijk. Het is goed om met dit kookboek een positief geluid te laten horen en het versterkt de sociale binding in de wijk. Ik zou graag zien dat bewoners elkaar eens uitnodigen om te komen eten.” Vijftig mensen van verschillende nationaliteiten hebben aan de recepten en interviews in het kookboek meegewerkt. Waaronder: Houria (Al Amal), Hatisch Sevinç Can (coördinatrice kinderspeelgroep), Fabrizio Perini (buurtbeheerder Portaal), Rick van Rooijen (opbouwwerker) en Arie de Bruin (‘t Kaasfestival). Het kookboek bevat ook gezonde adviezen van Aveant. Samen eten Wijkwethouder Spit reikte het kookboek Smakelijk Kanaleneiland uit aan Riet de Bruin van het project Met Elkaar Aan Tafel en aan Emilia Hernandez Pedrero van het 3-Generatiecentrum, met binnenkort het Van Harte Resto Kanaleneiland. Met Elkaar Aan Tafel (MEAT) is een project van de oecumenische werkgroep Samen-Leven. Tijdens deze MEAT-ontmoetingen wordt er gezamenlijk gegeten en geluisterd naar elkaars levensverhalen. Meestal gaat het verhaal over de manier waarop iemand in Kanaleneiland is gekomen, vanuit Friesland of Turkije of Suriname. Van Harte Resto komt binnenkort in het 3-Generatiecentrum. Bewoners kunnen er dan 2 à 3 keer per week voor weinig geld een lekkere driegangen maaltijd krijgen. (Gemeente Utrecht)
Romeinse weg op schoolterrein Kanaleneiland Bij opgravingen op Kanaleneiland, waar vroeger het Niels Stensencollege stond, zijn resten van de Romeinse weg gevonden. Archeologen van het bureau RAAP hebben véél grindjes, basaltblokken en humusachtige resten aangetroffen. Die duiden op een weg van 6 meter breed met bermsloten erlangs. Ook zijn hier, net als verderop in Transwijk, resten van gebruiksgoederen gevonden: bijvoorbeeld scherven van een kruik. Dat doet vermoeden, dat hier ergens rond 170 na Christus een boerennederzetting heeft gestaan. Over het oude schoolterrein aan de Amerikalaan lopen twee sleuven, waar een machine steeds dunne laagjes grond afschaaft, op zoek naar de Limes (de grensweg). Kicken voor de archeologen is, dat de Romeinse resten hier niet als grondboring te zien zijn, maar aan het afgegraven oppervlak. Bij de bouw van Kanaleneiland is namelijk 1,5 meter zand opgespoten. Dat sprake lijkt te zijn van twee wegen, is opmerkelijk. Dat bevestigt de theorie dat de Limesweg ooit, gedwongen door een verschuivende rivier, elders opnieuw aangelegd is. (AD Utrecht)
6
Gemeenten moeten zelf oordelen over Mosquito Gemeenten moeten zelf beoordelen of zij de hangjongerenverjager Mosquito willen blijven gebruiken. Er komt geen wetswijziging om het apparaat landelijk te verbieden, schrijft minister van Binnenlandse Zaken Guusje ter Horst (PvdA) vrijdag aan de Tweede Kamer. Zij heeft een juridische verkenning laten opstellen waaruit gemeenten kunnen opmaken of zij wel legaal handelen. De Mosquito is een apparaatje dat een zoemtoon verspreidt die hinderlijk is voor jongeren tot ongeveer 30 jaar. Ze worden vooral in portieken, entrees, stationshallen en winkelcentra geplaatst. Naar schatting hangen er momenteel ongeveer 350 Mosquito’s in 105 gemeenten. In Europa zijn zo’n vijfduizend Mosquito’s geïnstalleerd, waarvan 3500 in Groot-Brittannië. Ter Horst zei drie weken geleden dat het gebruik van de Mosquito wellicht in strijd met de grondrechten is en voor de rechter geen stand zal houden. De Tweede Kamer eiste een week later dat het kabinet gemeenten niet ontraadt het apparaat te gebruiken. Volgens de juridische verkenning wordt met de Mosquito echter het recht op bewegingsvrijheid ingeperkt en mogelijk ook het recht op de onaantastbaarheid van het lichaam. Daarnaast staat het ook op gespannen voet met het discriminatieverbod. Ter Horst schrijft vrijdag de inzet van de Mosquito nodig noch wenselijk te achten. Zij wil gemeenten hiertoe dan ook niet aanmoedigen en is niet van plan een wettelijke regeling op te stellen die het gebruik ervan mogelijk maakt. Momenteel ontbreekt een formeel wettelijke grondslag. Dit geeft de gemeente ‘in beginsel’ de ruimte om zelf een juridische grondslag te creëren. Ongeveer de helft van de voor de verkenning ondervraagde gemeenten baseert het gebruik van de Mosquito op een ontheffing van de geluidshinderregels. De andere helft heeft geen juridische grondslag. Zonder verordening is de inzet van de Mosquito echter ontoelaatbaar, schrijft Ter Horst. Burgers kunnen het OM vragen strafrechtelijke vervolging tegen een gemeente in te stellen voor bijvoorbeeld gehoorschade, aldus de bewindsvrouw. Zij kunnen zich met klachten ook wenden tot de Nationale of gemeentelijke ombudsman. Overigens hebben vrijwel alle gemeenten aangegeven dat de overlast afnam na plaatsing van een Mosquito, waarbij ‘een enkele’ gemeente dit kan onderbouwen met politiecijfers. Nijmegen is de enige gemeente die borden heeft geplaatst om te waarschuwen voor de Mosquito. (Trouw)
Overlast gedaald: Minder criminaliteit in Kanaleneiland De daling van de criminaliteit in Kanaleneiland Noord in Utrecht zet zich in 2008 door. In de maanden januari tot en met september van dit jaar kwamen 22 procent minder aangiften van criminaliteit binnen dan in dezelfde maanden van 2007. De veiligheidssituatie is nog wel uitermate broos. Daarom wil de burgemeester van Utrecht opnieuw het samenscholingsverbod inzetten. Er blijft een harde kern jongeren aanwezig die bewoners veel overlast bezorgt. Desalniettemin stemt de daling van de criminaliteitscijfers voor Kanaleneiland Noord stemt tot tevredenheid. Vooral op het gebied van het aantal autokraken (-47 procent) en geweldsdelicten (-16 procent) zijn de cijfers over 2008 lager dan die van 2007. Gezien de aanhoudende problemen rond de
overlast van jongeren in Kanaleneiland Noord wil de burgemeester van Utrecht op 1 december 2008 een nieuw besluit nemen om jongeren een samenscholingsverbod op te kunnen leggen. Het samenscholingsverbod richt zich op de jongeren van wie bekend is dat zij regelmatig overlast veroorzaken of zich schuldig maken aan criminaliteit. Zij en hun ouders krijgen persoonlijk een brief waarin wordt medegedeeld dat het samenscholingsverbod op hen van toepassing is. Zij mogen zich dan met niet meer dan vier andere personen tegelijk op de openbare weg bevinden binnen het gebied in Kanaleneiland Noord dat in het besluit wordt aangwezen. (Stadsblad)
7
Muziek
‘’We kunnen de stress van he Natuurlijk mag deze rubriek niet ontbreken, want wat is er nou leuker dan een interview met 2 geweldige zangers in spé! De aanstormende talent, genaamd Ily & Rikardo, zijn bezig met hun eerste mixtape, speciaal voor de dames. Met hun leeftijd ( 17 & 18 jaar ) zijn ze al aardig op weg Utrecht te veroveren. Tijd voor een interview, al zeg ik het zelf! Dianel Arends Jullie zijn nu 17 en 18 jaar, waarneer zijn jullie begonnen met zingen? Ily: ‘’Al vanaf jonge leeftijd was ik geboeid door de R&B muziek die mijn oudere broer luisterde. Ik begon maar wat mee te zingen en vooral door mijn oom die professioneel zanger is in Suriname. Vroeger kwam hij vaak bij ons over de vloer. Het zingen is er dus bij mij met de paplepel ingegoten.’’ Rikardo:’’ Rond mijn vijfde woonde ik nog in Macedonië. Daar is het vanzelfsprekend dat je in aanraking komt met muziek. Je hoort jongens van zes jaar oud gewoon op straat zingen met een gruwelijke stem! Ook bij mij kon het niet ontbreken. Ik weet nog, terwijl mijn oom een te gekke show weggaf op een Macedonische feest, dat ik naast hem zat als kleine jongen en met lege blikken hem probeerde na te spelen.’’ Op welke doelgroep is jullie zang gericht? ‘’Wij richten onze zang op de jongeren, vooral op de dames. Maar voor ons is het ook belangrijk dat onze muziek door iedereen en verschillende doelgroepen beluisterd wordt.’’ Zingen jullie alleen of rappen jullie ook? ‘’In de meeste nummers van ons zingen wij alleen, maar wij zijn van mening dat als je kan zingen je alles kan met vocalen! Wij werken ook samen met de rapper van Kanaleneiland,namelijk Loki. Hij rapt wel eens in onze tracks.’’ Hoe kwamen jullie erbij om te gaan zingen? ‘’We zongen beide al voordat we elkaar kenden. Nadat we elkaar leerden kennen
8
begonnen wij samen nummers te maken. We vonden het bij elkaar passen en ontdekten dat wij dezelfde stijl hadden qua zang/muziek. Het heeft ook beide met onze cultuur te maken waar zingen/muziek erg belangrijk is.’’ Heeft jullie muziek een bepaalde betekenis? ‘’Bij elk nummer die wij maken proberen wij mensen bewust te maken. Al bereiken we maar één persoon. Onze muziek en teksten moeten inhoud hebben. Ook denken we dat iedereen zich wel herkend in de nummers die wij maken. Het is ‘cool’ als mensen hun eigen draai en onze muziek persoonlijk opvatten.’’ Werken jullie graag met z’n tweeën of werken jullie ook samen met andere rappers? ‘’We zijn een duo, dus we werken altijd met elkaar. Wanneer we een nummer hebben gemaakt, maar nog niet het gevoel hebben dat het helemaal perfect is nodigen wij een rapper uit om de track te voltooien. Wij werken samen met rappers met een boodschap, zoals de rapper van Kanaleneiland Loki of de Zuilense rapper Tivo’’ Hebben jullie ook andere hobby’s naast zingen? ‘’We zijn regelmatig te vinden in de sportschool. Daarnaast hebben we een bijbaan en gaan gewoon nog naar school. Ook hangen wij wel eens op straat rond met een grote groep vrienden, wat tegenwoordig niet meer mag?’’
Jullie treden op. Is het niet eng om jullie mening te delen met anderen? ‘’Nee, optreden is super! Alleen houden we er inderdaad wel rekening mee dat we onze mening met anderen delen. Je kunt niet zomaar wat dingen roepen, want dan verveel je gauw.’’ Heeft de straat invloed op jullie teksten? ‘’Natuurlijk, want ook wij zijn jongens van de straat. Wij zien ook wat er in de wijk gebeurd. Wij horen ook van jongeren wat er aan de
et bekend worden wel aan’’
hand is in de wijk en dat verwoorden wij dan in onze teksten. In het nummer ‘K-eiland Ghetto’ van ons zingen wij over dat wij nummer 1 zijn en mensen van onze ‘ghetto’ moeten afblijven omdat wij het zo goed vinden!’’
Heeft de jeugd invloed op jullie teksten?
Wat is het commentaar van ouderen op jullie teksten?
‘’Ja, want we schrijven over dingen die wij hebben meegemaakt uit onze jeugd. Ook schrijven we over hoe de jeugd nu is: de jeugd van tegenwoordig (in K-eiland).’’
‘’Positief: vaak krijgen we complimenten over hoe we moeilijke dingen verwoorden. Onze ouders zijn trots op ons. Over hoe we nu bezig zijn.’’
‘‘Je kunt niet zomaar wat gaan roepen’’ Ily
Staat jullie familie achter jullie keuze om zanger te worden? ‘’Ja, ze staan zeker achter onze keuze. Ze zijn ook trots. Alleen vinden ze het belangrijk dat wij onze school afmaken en zelf ook geld verdienen.’’
9
10
Wie zijn nou jullie grote idolen? Ily: ‘’Ik heb niet echt idolen, maar ik ben wel onder de indruk van grote bekende R&B sterren zoals R.Kelly, Bobby Valentiono en Alycia Keys.’’ Rikardo: Voor mij geldt hetzelfde. Ik heb ook niet echt idolen, maar ik kijk wel op tegen Justin Timerlake, Neyo en Usher. De beats van Timbaland vind ik echt gruwelijk! Ook luister ik vaak naar Macedonische R&B zangers.’’ Hoe hebben Jullie je eerste track opgenomen? Ily: ‘’Ik heb laatst onze eerste track terug gehoord. Echt grappig om dat te horen! De track was opgenomen in de studio van Rikardo met vet veel ruis en dingen die nergens op slaan. Maar ja, dat hoort gewoon bij je eerste track!’’ Rikardo: ‘’In de eerste klas op het Bruijne Lyceum kregen wij een rapworkshop, waar wij met een groep van vier een nummer moesten maken. Ik zong het refrein in het nummer. Ik hoorde het laatst terug, echt grappig. Je hoort gewoon dat er zoveel is veranderd in je stem etc.’’ Voor altijd zanger? Of gewoon een periode?
‘’Ik weet dat je niet van het beroep zanger kan leven, dus daarom zorg ik ervoor dat ik iets achter de hand heb.’’ Rikardo
Rikardo: ‘’Ik ben Macedonisch en daar is muziek ook belangrijk met een beetje Turkse stijl. Mijn afkomst heeft wel invloed op mijn muziek. Dat hoor je ook in mijn stem terug.’’ Maken jullie zelf je beats? ‘’Een beetje. We hebben geen vaste beatmaker, maar krijgen vaak beats toegestuurd van een goeie beatmaker. Voor ons wordt het op eigen beats nummers, maken steeds belangrijker want je bent dan gewoon origineler bezig.’’ Bij bekend worden hoort stress, kunnen jullie die aan? Ily: ‘’Mijn hoofd is net een agenda. Ik weet
altijd wel wat ik kan doen. Maar bij bekend worden hoort inderdaad stress. Het is niet alleen maar rozengeur en maneschijn. Ik denk dat een manager heel fijn zou zijn tegen die tijd, dus welke leuke dame biedt zich aan;)?’’ Rikardo: ‘’Ik ben niet z’n stresser. Ik laat alles maar een beetje op me afkomen. Ik kan de stress wel aan: met een manager en een blikje Red Bull in mijn hand.’’ Voor altijd samen of misschien ooit solo? Samen, want we zitten qua ideeën gewoon op één lijn. We vullen elkaar perfect aan. Alhoewel, je weet nooit wat de toekomst voor ons in petto heeft.’’
Ily: ‘’Voor mij is zingen erg belangrijk. Ik kan mij niet voorstellen dat ik het na een periode niet meer doe.’’ Rikardo: ‘’Mee eens, maar je weet natuurlijk nooit wat de toekomst gaat brengen.’’ Zouden jullie je carrière als zanger opgeven voor een beter aanbod? Ily: ‘’Haha, dat hangt van het aanbod af. Nee ik denk het niet, want er is niets wat mij beter lijkt!’’ Rikardo: ‘’Ik weet dat je niet van het beroep zanger kan leven, dus daarom zorg ik ervoor dat ik iets achter de hand heb. Maar of ik ooit mijn carrière als zanger op zou geven? Nee, dat denk ik niet.’’ Welke afkomst hebben jullie en heeft dat invloed op jullie muziek? Ily: ‘’Ik ben van Surinaamse en Turkse afkomst. In beide landen speelt muziek een grote rol. Voor mij heeft mijn afkomst geen grote invloed op mijn muziek.’’
Ily en Rikardo zitten qua ideeën op één lijn
11
Maatschappij
Interculturele Communicatie van immigratie tot integratie Ismail Caliskan
Nederland! Het land, waar onze (groot)ouders destijds naar immigreerden. Het land dat verschilt met ons herkomstland als tussen kussen en geselen. Niet alleen het verschil met het land van herkomst is groot. Ook de hele levenswijze, de manier van denken en doen is anders. De eerste generatie immigranten heeft dit niet kunnen beseffen. Maar de daaropvolgende generaties wel en zijn vervolgens geïntegreerd. En nu blijven wij over met een erfenis van een cultuur die ons een identiteit geeft. Meestal komt dit in conflict met de Nederlandse cultuur. Vaak is het geprobeerd deze conflicten te vermijden en dat lukte maar moeilijk. Of we nou hoog of laag springen: het is een feit dat deze twee dominante en verschillende culturen door één deur moeten. Want iedereen, allochtoon of autochtoon, komt in aanraking met de verschillende culturen. Deze culturen vragen om een goede interculturele communicatie. Culturele conflicten De volgende ervaringen die ik heb meegemaakt wil ik als voorbeeld gebruiken om de culturele verschillen aan te tonen. Ahmed is een 18-jarige Turkse jongen, uit mijn naaste omgeving, die ik weleens tegenkom in het koffiehuis. Deze jongen kijkt naar me op, omdat ik volgens hem één van de weinige in zijn omgeving ben die aan de Universiteit studeert. Op een dag liep ik het koffiehuis binnen. Ik deed de deur open en zag Ahmed hangen aan de bar. Als eerst groette ik iedereen en vervolgens liep ik naar hem toe. Al snel moest ik wat drinken van hem. Vervolgens hing ik ook aan de bar met een glas Turkse thee in mijn hand. Ik was nieuwsgierig of hij nog van plan was om te studeren, want werken wilde hij niet. Daarnaast weet ik dat hij al anderhalf jaar thuis aan het niksen is. Ik kreeg meteen een veelbelovend antwoord op mijn vraag. Op deze manier probeert hij zichzelf goed te praten. Maar ik weet dat hij aan het liegen is. Een buitenstaander van een nietwesterse cultuur zal het gedrag van Ahmed niet begrijpen. En zal zich afvragen waarom iemand onnodig moet liegen. Het tweede voorbeeld is Erik-Jan, een collega van Mohammed. Deze mannen, van boven de 40, werken in een staalbedrijf. Ze moeten vaak samen achter machines werken. Vaak ontstaat er een dialoog tussen die twee. Ondanks de dialoog krijgt Erik-Jan geen hoogte van Mohammed. Want Mohammed vertelt niet veel over zijn familie- en privéleven. Hierdoor ontstaat er een afstand, waarbij Erik-Jan zich niet geaccepteerd voelt. Een buitenstaander van de Nederlandse cultuur zou niet begrijpen waarom Erik-Jan afstandelijk en misschien ook tweezijdig doet. En zal meteen concluderen dat Erik-Jan ondankbaar is, ondanks het getoonde respect van Mohammed.
12
Piramide Maslov en Pinto Oorzaak van de culturele conflicten Om een betekenis te kunnen geven aan deze voorbeelden moeten we kijken naar aspecten die belangrijk zijn bij de culturen. De niet-westerse cultuur vindt ‘het beschermen van de goede naam’ belangrijk. Dit hebben we duidelijk gemerkt bij Ahmed die aan het liegen was om zijn goede naam te bewaren tegenover iemand waar hij naar opkijkt. De westerse cultuur vindt ‘erkenning’ belangrijk. Volgens Erik-Jan werd hij niet erkend door zijn collega. Volgens de westerse cultuur is het ongebruikelijk dat mensen zich bescheiden gedragen. In de niet-westerse cultuur is het wel gebruikelijk dat mensen hun goede naam willen beschermen. Dit zijn de opmerkelijke verschillen, die in botsing komen met elkaar. Integratie: assimilatie of participatie “De allochtonen moeten integreren”, horen we hier en daar. Uiteraard moeten ze integreren, maar in welke vorm? Ik kan een brede interpretatie geven aan het woord ‘integratie’. Ik heb mijn twijfels over hoe deze culturen het samenleven moeten bevorderen, omdat we te maken hebben met twee dominante culturen. Ten eerste komen ze voortdurend in botsing. Ten tweede zijn ze dominant genoeg om elkaars culturen bijna niet te willen begrijpen. Als de ene cultuur de andere niet begrijpt dan blijft dat onbekend voor de andere. Wat onbekend is maakt immers onbemind. Echter voel ik dat er twee manieren zijn om dit te kunnen oplossen. De eerste manier is integratie in de vorm van assimilatie. De integratie van de allochtonen moet zich op laten gaan in de westerse normen en waarden. Op deze manier blijft de nietwesterse cultuur onbekend en inferieur voor de autochtonen. Aangezien de meeste allochtonen hun identiteit niet willen verliezen blijft dit natuurlijk ongewenst. De tweede manier is integratie in de vorm van participatie. De integratie van allochtonen moet zich laten participeren in de samenleving. Als er twee dominante culturen zijn is het ook onmogelijk om die te laten onderschikken aan elkaar. Daarom is er een inspanning nodig van beide kanten voor een interculturele communicatie. Wat mij niet onhaalbaar lijkt!
Driestappenmodel Volgens de onderzoeker David Pinto is er een Driestappenmodel voor de gezonde communicatie tussen allochtonen en autochtonen. Stap 1: Men moet eerst zijn eigen cultuur leren kennen. Hierdoor kan er achtergekomen worden welke normen en waarden worden gehanteerd. Dit maakt een persoon bewust hoe zijn eigen normen en waarden naar een ander gaat overkomen. Stap 2: Men moet gemotiveerd zijn om de onbekende cultuur te leren kennen. Hierdoor kan een persoon er achterkomen welke aspecten van zijn cultuur ongewenst overkomen naar de andere cultuur.
Stap 3: Door stap 1 en 2 is men bereid om het vreemde gedrag van elkaar vast te stellen. Wat belangrijk is dat dit vreemde gedrag niet veroordeeld moet worden. Zonder vooroordelen is er een kans voor oprechte en zuivere communicatie. Als mensen elkaar gelijkwaardig kunnen begrijpen, dan kunnen we elkaar pas gelijkwaardig behandelen. Het is niet belangrijk welke cultuur de overhand heeft in ons dagelijks leven. In elke cultuur bestaan goede en slechte eigenschappen. Ik vind dat we deze goede eigenschappen eigen moeten maken, zodat we kunnen integreren tot een wereldburger.
De multiculturele klas
13
Leefbaarheid & ondernemen
“Waar ontmoeten onderne-mers en bewoners elkaar in Kanaleneiland?” Nathan Rozema
D
eze bijdrage aan Flexx magazine borduurt voort op de vorige bijdrage. Maanden geleden had ik de eer om een delegatie van topambtenaren van verschillende ministeries in de Utrechtse wijken rond te leiden. Men wilde echt contact maken met het veld, het gewone leven en de ondernemers. Ze wilden geïnspireerd worden door kansen, de kracht van mensen en leiderschap. De rondleiding die ik verzorgde zou beginnen bij ons kantoor in Ondiep. In de oude Lumax drukkerij die is omgebouwd naar een bedrijfsverzamelgebouw. Daarna zouden we via de Amsterdamsestraatweg naar de Kanaalstraat in Lombok gaan en tenslotte via het Westplein en de Graadt van Roggenweg naar Kanaleneiland. Ik vertelde hen dat in Noordwest heel veel ondernemers gehuisvest zijn en er ook meerdere verzamelgebouwen midden in de woonwijk zijn. Maar dat de ondernemers in het Lumax, die nota bene georganiseerd zijn in een ondernemersvereniging, niet of nauwelijks betrokken worden bij de ontwikkelingen in de wijk. Dit geldt ook en in sterkere mate voor de kleine ondernemers in Kanaleneiland.
Starterscentrum Wijk in bedrijf Utrecht zou juist in Kanaleneiland of Overvecht gevestigd moeten zijn Gezien de schaarste aan ontmoetingsmogelijkheden en mogelijkheden voor kleinschalige bedrijvigheid in Kanaleneiland en Overvecht is het frappant om te horen dat nou juist het kersverse loket voor startende ondernemers, vooral bedoeld voor de Utrechtse prachtwijken Kanaleneiland, Zuilen, Ondiep, Overvecht en Hoograven, niet in een van deze Utrechts prachtwijken gevestigd is, maar in de succeswijk Lombok? Het vroegere Wijk in bedrijf Westflank zat tenminste nog aan de Straatweg in de wijk Ondiep. Wat een andere impact had het gehad om nu juist voor Kanaleneiland of Overvecht te kiezen.. Misschien kan het nog? straks bij het “Podiumhuis Kanaleneiland” aan de voet van de prins clausbrug. Het heeft dan, mits van onderop door en met de wijk zelf opgebouwd, de potentie van een super goed bereikbaar, ontmoetings- en uitwisselingscentrum door en voor ondernemend Kanaleneiland. Maar
alleen de Kamer van Koophandel en de Gemeente Utrecht, de huidige initiatiefnemers, zijn daarvoor niet genoeg. Belangrijke spelers ontbreken nog bij dit initiatief: woningcorporaties, banken zoals de Rabobank, ondernemers- en bewonersverenigingen, wijkraad, bewonersinitiatieven zoals Van en Voor jongeren, Trendy, PMJU, zelforganisaties en vrouwen organisaties (denk aan Al Amal, VOP en Lady Fit). Podiumhuis Kanaleneiland, het Krachtstation aan de prins clausbrug Het grote animo voor Utrecht aan de Nijl en de daar gevoerde debatten over ontmoeting, ondernemerschap en cultuur hebben ertoe geleid dat Utrecht aan de Nijl, de wijkraad en Labyrinth in 2006 het idee van een professioneel, cultureel en commercieel ontmoetingscentrum naast de Prins Clausbrug, aan het water, hebben gelanceerd bij de gemeente en in eerste instantie woningbouwcorporatie Portaal. Het door ons voorgestelde concept behelst ten eerste een cultureel podium voor
Kanaleneiland kent in tegenstelling tot veel andere wijken geen enkel bedrijfsverzamelgebouw in de woonwijk Maar in tegenstelling tot Lombok (met o.a. Bedrijvencentrum Lombok en ) en Zuilen/Ondiep (met o.a. Lumax, Cube, Vechtenstein en aan de Vleutenseweg) kent Kanaleneiland, ondanks de veel betere ligging, vreemd genoeg geen enkel verzamelgebouw, ontmoetingsplek, of faciliteiten (zoals vergaderruimten) voor kleine ondernemers in de woonwijk. Een idee voor deze Vogelaar wijk waar Wonen, Werken en Winkelen/ondernemen, de drie W’s, teveel van elkaar zijn gescheiden? De samenhang tussen de verschillende voorzieningen luistert heel nauw en dit geldt zeker ook voor voorzieningen voor bijvoorbeeld jongeren. Logo winkelcentrum Kanaleneiland
14
Nathan Rozema
een breed publiek uit de wijk en stad, met faciliteiten voor de wijk in het bijzonder de basisscholen, sport, jeugdtheater, faciliteiten voor de jongeren voor acts en open podium binnen en buiten op het plein . Ten tweede veel ruimte voor professionele en commerciële horeca en restaurant denk aan La Place, zodat het initiatief in tegenstelling tot veel andere culturele initiatieven niet afhankelijk, en daardoor kwetsbaar, hoeft te worden van subsidies. Ten derde een podium voor grote feesten (bruiloften etc.), waarvoor wijkbewoners nu de stad en zelfs regio uitmoeten. Congressen en seminars voor kleine en grote ondernemers uit Kanaleneiland en het chique Papendorp. Tenslotte flexibele ruimten voor kleinschalige bedrijvigheid. Denk aan bruidsopmaak, uiterlijke verzorging, zakelijke dienstverlening, creatieve industrie. Het krachtstation moet de trots van Kanaleneiland worden, daar wordt geïnvesteerd en ontwikkeld en zo min mogelijk gesubsidieerd.
Spontane eigen initiatieven worden door de overheid nogal eens in de kiem gesmoord De overheid heeft vaak te weinig besef van het belang van deze samenhang èn zorgt er door regelgeving ook vaak voor dat spontane initiatieven van mensen zelf in de kiem worden gesmoord. Dit werd ons tijdens de rondleiding meerdere keren door ondernemers verteld. Om te beginnen door de Surinaams/Marokkaanse broodjeszaak naast het Lumax bedrijfsverzamelgebouw. Ondernemers en werkgelegenheid in een wijk aantrekken betekent ook dat de behoefte aan een lunch/broodjes, een professionele horeca- ontmoetingsruimte toeneemt. De broodjeszaak op de hoek speelt hier graag op in, maar verzocht ons als bezoekers ook meteen om niet te gaan zitten, want eerder had hij daar al een boete van 800 euro van de gemeente voor gekregen. We lopen door over de Amsterdamsestraatweg. Een zelfde soort verhaal horen we bij de prachtige nieuwe patisserie voor het viaduct, die bewust voor een open
uitstraling heeft gekozen. We krijgen hier een kopje thee met Marokkaanse koekjes. De ondernemer vertelt dat de vorige eigenaar naar Turkije is teruggegaan, omdat het ondernemen in Nederland veel te ingewikkeld was. Ook vertelt hij dat we eigenlijk hier geen thee met een koekje mogen nuttigen, wat bij bakkerij Bart heel normaal is, is hier verboden. Doorgeslagen regelgeving vanwege de vele shoarma zaken op de staatweg. Eigenlijk zou de ondernemer zijn ramen moeten blinderen, dan zou er weer een duistere zaak bijkomen. De regels worden zo te zien strak gehandhaafd, maar soms wordt per direct de wet en regelgeving veranderd, wanneer het gaat om de openbare orde en veiligheid. Denk aan overlast en het samenscholingsverbod. Zelfs wanneer dit grondwettelijk discutabel is zoals recent blijkt bij de mosquito’s met mogelijke schadelijke effecten. Een broodje nuttigen op de straatweg lijkt in ieder geval een stuk minder schadelijk.
15
Shoarma zaak
Kanaleneiland in de toekomst? Veel mensen in Kanaleneiland maken zich zorgen over het vertrekken van het Ziekenhuis Hierna gaan we via de altijd bruisende Kanaalstraat door naar de Van de Heuven Goedhartlaan in Kanaleneiland waar o.a. het vernieuwde winkelcentrum Rijnbaan en het Mesos ziekenhuis zijn te vinden. Bij het ziekenhuis Oudenrijn vertel ik hen dat het de bedoeling is dat dit in de toekomst de stad uitgaat naar Leidsche Rijn. Veel wijkbewoners in Kanaleneiland maken zich nu al zorgen en geef mensen eens
ongelijk. Vooral de mensen zonder auto. Met het openbaar vervoer naar het AZU op de Uithof of het Antonius in Nieuwegein is zeker geen pretje, vooral niet in het weekend! Maar het vertrek op termijn, als dat ook echt gaat gebeuren gezien de vele vertraging die het ziekenhuis in Leidsche Rijn nu al heeft, de flink gestegen bouwkosten en de mogelijke effecten van de kredietcrisis, biedt ook kansen. Kansen, als er naast woningbouw ook wordt gedacht aan kleinschalige bedrijvigheid en
Ter afsluiting enke le positieve rece nte ontwikkelingen liceerd op 6 nove van het CBS op mber): een rij
(gepub-
Achterstand in onderwijs en op arbeidsmarkt kl In 2006 en vooral einer: 2007 verbeterde de positie van nie arbeidsmarkt ste t-westerse allocht rk. Onder hen is onen op de de arbeidsparticip gestegen dan on atie in deze perio der autochtonen de relatief sterker en hun werkloosh jongeren nam he eid is sneller geda t werkloosheidpe ald. Onder de rcentage bij niet-w cent in 2005 naar esterse allochton 15 procent in 20 en af van 27 pro07 , terwijl dat bij auto procent. De acht erstand van niet-w chtonen daalde va esters allochtone n 11 naar 8 verminderde daar jongeren op auto mee aanzienlijk. chtone jongeren Vooral meisjes doen het goed in het onderwijs In het algemeen doen de niet-wes ters allochtone m dan de jongens. eisjes het in het In vrijwel alle onde onderwijs beter rwijssoorten is hu minder vertraging n niveau hoger, he , minder voortijdige bben zij schooluitval en ee Meer niet-westers n hoger studiere allochtone jonge ndement. ns verlaten het on autochtone jonge derwijs voortijdig ns. Turkse jonge dan meisjes en ren moeten het, stellen en hebben het vaakst zonder daarmee veel m startkwalificatie inder gunstige pe rspectieven op de arbeidsmarkt.
16
belangrijke voorzieningen, waaronder de eerste hulp en bijvoorbeeld voorzieningen voor senioren. Dit zou ook een mooie kans zijn voor de grote groep Marokkaanse en Turkse senioren die is aangesloten bij de NISBO (Nederlanse Islamitische bond voor Ouderen) en al vele jaren tevergeefs op zoek is naar ruimten om in groepsverband de oude dag te slijten. Voor een woongroep van Surinaamse senioren is dit destijds gerealiseerd boven het Lombok bedrijvencentrum aan de Vleutenseweg. Waarom dan niet voor Turken en Marokkanen in Kanaleneland? Krachtstation Kanaleneiland: Platform voor de vele initiatieven in de wijk De vele initiatieven in de wijk, waaronder jongeren initiatieven door jongeren zelf opgezet, een internet radiostation, Lady Fit, Al Amal, Portiek aanpak, Turkse volksdans groep etc. etc. etc. gekoppeld aan de rijke culturele tradities en feesten van de versschillende culturen in Kanaleneiland, verdienen het om naast het voor de grote groep niet-gebruikers vaak onduidelijke en versnipperde aanbod van ontmoetingsruimten met beperkte openingstijden, één centraal mooi, professioneel podium te hebben, met professionele en commerciële horeca, waar bewoners en ondernemers elkaar ontmoeten juist ook in het weekend en buiten de kantoortijden, in het kader van ontspanning, vermaak en handel.
‘’Als je iets leuk vind heb je er veel geld voor over’’ Scooters spelen een belangrijke rol bij jongeren. Er wordt jaarlijks een Nederlands kampioenschap scootersprint gehouden. Mart Eykman eindigde tijdens het afgelopen kampioenschap op de derde plaats. Fleks sprak de jonge coureur over zijn prestatie. Yorinde Chiocca Je bent uiteindelijk derde geworden. Ben je teleurgesteld of ben je tevreden? ‘’Ik heb daar gemengde gevoelens over, omdat ik makkelijk tweede kon worden. Tijdens de laatste race had ik heel slecht gereden, waardoor ik een plaatsje gezakt bent. Maar uiteindelijk ben ik wel blij met derde plaats.’’ Was dit de eerste keer dat je hieraan meedeed? Zo nee, wat was je beste resultaat van eerdere wedstrijden? ‘’Ik heb vorig jaar ook mee gedaan. Maar dat waren maar een aantal wedstrijden. Mijn beste resultaat van vorig jaar op de 150 Meter was een tijd van 7,30 seconden. ‘’ Wat vind je zo leuk aan scootersprinten en waarom ben je hieraan begonnen? ‘’Via mijn neef ben ik er een beetje ingerold. Ik kwam vaak bij hem en hij was altijd bezig met scooters. Toen ik zestien jaar oud werd wilde ik ook een scooter. Daarna heb ik veel van hem geleerd en ben ik af en toe mee geweest naar een scooterrace van hem. Ik ben me veel in scooters gaan interesseren. Het leuke er aan vind ik dat je gewoon super hard gaat. Het is misschien een uit de hand gelopen hobby, haha.’’ Heb je veel geld aan jouw scooter besteed? Zo ja, aan wat allemaal? ‘’Rond de 3000 euro. Dat is allemaal aan onderdelen, namelijk testbank en veiligheidspak. Het is wel duur, maar als je iets leuk vind heb je het er wel voor over.’’ Wie is jouw voorbeeld? ‘’Ik heb niet echt een voorbeeld. Maar als ik voorbeelden zou moeten noemen dan denk ik toch wel de Italianen, omdat zij gewoon de snelsten van europa zijn.‘’ Gaat het alleen om de snelheid of ook om hoe de scooter eruit ziet? ‘’Het gaat eigenlijk meer om de snelheid, omdat dat het doel is van scooter sprints. Maar sommigen vinden het leuk om een scooter speciaal te maken.’’
Mart op weg naar de derde plek
17
18
‘’Olympisch kampioen worden is onze grootste ambitie’’ Door een vereniging als Taekrosa hebben bewoners van alle leeftijden in Kanaleneiland de mogelijkheid om aan Taekwondo te kunnen doen. Angelo Rosalia vertelt in dit interview over de sport, zijn club, zichzelf en over de wijk. Samir Jadouan Angelo Rosalia is een sportinstructeur die sportlessen in de wijk Kanaleneiland geeft. Hij heeft niet alleen een eigen sportvereniging, maar is ook in het onderwijs actief. Hij verzorgt namelijk ook lessen op basisscholen en middelbare scholen in de buurt. De taekwondovereniging Taekrosa, waarvan hij oprichter is, bestaat inmiddels vijf jaar en is de wijk gevestigd. Angelo is tevreden over de animo voor zijn club.’’De vereniging werd in eerste instantie opgericht, omdat er weinig te doen was voor jongeren in de wijk. Tegenwoordig hebben we 175 leden en op Kanaleneiland 95 sporters die qua leeftijd erg van elkaar kunnen verschillen. De jongste leden zijn niet ouder dan zes jaar, terwijl de oudste taekwondoka 37 is. Sommige van onze leden komen hier om hun conditie op pijl te houden. Anderen willen ook graag een prestatie neerzetten in wedstrijdverband. Er komen trouwens niet alleen mensen uit Kanaleneiland trainen, maar ook uit plaatsen als IJsselstein Zeist en Almere. Waar ik het meest trots op ben is dat we twee leden
Sport
hebben die geselecteerd zijn voor het nationale team. Ze trainen in elk geval een half jaar mee met het Nederlandse team, dus in hun geval vanaf de afgelopen zomervakantie tot en met eind december. Zo hopen we in de toekomst uiteindelijk op WK’s, EK’s en internationale wedstrijden mee te doen. Mijn grootste droom is dat er ooit een lid van mij Olympisch kampioen word. Ook de ouders van onze jongere sporters zijn blij met de sport. Ze zijn er erg enthousiast over. Taekwondo zorgt er bijvoorbeeld voor dat de kinderen zelfvertrouwen meekrijgen. Maar daarnaast leert de sport ze ook om gedisciplineerd te werken.’’ Angelo maakte ook op jonge leeftijd kennis met de vechtsport. ‘’Ik ben met taekwondo begonnen toen ik 12 jaar oud was. Ik vond het een mooie sport en dat vind ik overigens nog steeds. Op dit moment werk ik fulltime in het taekwondo. En ben ik daar alleen mee bezig. Taekwondo is een krijgskunst die oorspronkelijk uit Korea komt. Het is tegenwoordig ook een Olympische sport. Het is een typische zelfverdedigingsport die een rijke geschiedenis kent. Trappen vormt het belangrijkste onderdeel, namelijk 80%. Uitstraling en geduld zijn erg belangrijk om les te geven. Sport leert de sporters om doelstellingen te krijgen. Het leert ze ook om met winst en verlies om te gaan. Energie kan door Taekwondo op een positieve manier gebruikt worden. Onze vereniging is een soort van familie’’ Bij het afgelopen blend festival heeft Angelo met zijn Taekrosa een belangrijke rol gespeeld, want hij verzorgde het kinderprogramma.’’Ik vond het een mooi festival dat vanuit een goed initiatief is georganiseerd. Het laat met name zien dat er mogelijkheden zijn in een wijk als Kanaleneiland. Maar ik vind het ook belangrijk dat jongeren laten zien dat ze zelfs iets kunnen organiseren. Er is veel potentie in de wijk.’’
Het kan er hard aan toe gaan
19
Nieuws Portaal
Portaal betaalt scholing
Veertien startende ondernemers uit Kanaleneiland en Overvecht mogen op kosten van Portaal uit Utrecht deelnemen aan een Business Course bij de Utrechtse Ondernemers Academie. Portaal wil hiermee de economische bedrijvigheid in deze wijken bevorderen. Op wijkniveau hoopt de corporatie bij te dragen aan het verhogen van de leefbaarheid. Op individueel niveau wil Portaal dat mensen in Kanaleneiland en Overvecht mee kunnen doen en vooruitkomen. Met dit experiment probeert Portaal een steentje bij te dragen aan het stimuleren van ondernemerschap in deze wijken. ‘We zien dat steeds meer als onze taak. Het past binnen de bredere strategie van Portaal om startend ondernemerschap te bevorderen. We onderzoeken nu waar we de plint van gebouwen kunnen benutten voor kleinschalige bedrijvigheid,’ vertelt een Portaalmededewerker. Als het experiment aanslaat, gaat Portaal met andere partijen om de tafel om het project in te bedden bij soortgelijke initiatieven.
20
Jongerenproject UCee Station wint prestigieuze communicatie prijs!! Maandag 8 december heeft UCee Station de Gouden Reiger Award gewonnen. De Gouden Reigers zijn bedoeld voor uitmuntende projecten op het gebied van doelgroepcommunicatie met audiovisuele en interactieve media. UCee Station is een project van Click F1, ontwikkeld in opdracht van de Gemeente Utrecht en Woningbouwcorporaties Mitros en Portaal. Uit het jury rapport “De jury werd erg geïnspireerd door de wijze waarop jongeren worden uitgenodigd en uitgedaagd om hun betrokkenheid tot hun leefomgeving te ontwikkelen met gebruikmaking van hanteerbare media. ……” “Dit media-educatie en participatieproject biedt jongeren een platform om zichzelf en de omgeving op een positieve manier in beeld te brengen. Het is een bron van zelfvertrouwen.” “UCee station geeft een goed beeld van de leefwereld van jongeren en is op die manier voor betrokken instanties een bron van informatie en inspiratie om zich voor jongeren te blijven inzetten. Het potentieel om het platform steeds verder te ontwikkelen in de grote steden is volgens de jury dan ook reden om de makers van de site te stimuleren met een gouden reiger.” De prijzen werden uitgereikt op het mediafestival Keying into the brain, waar UCee Station een presentatie gaf en een workshop in de reeks “Hoe bereik ik jongeren”. UCee Station is een educatief multimedia project en een jongeren participatie project van ClickF1. Op de website www.uceestation.nl laten jongeren uit Amsterdam en Utrecht zien wat hen bezig houdt en wat er speelt in de stad: filmpjes, radioshows, foto reportages en artikelen, de jongeren bedenken en maken alles zelf! Doelgroep: UCee Station richt zich op groot stedelijke jongeren tussen de 12 en 25 jaar. Er zijn 3 verschillende manieren waarop UCee Station wordt uitgezet: • Lestrajecten op VMBO-scholen, er worden structureel radio-, video en redactie lessen ingezet, onder of na schooltijd. UCee Station wordt ingezet als digitale Multi media schoolkrant. Het traject sluit aan bij competentie gericht leren. Uitgevoerd ism culturele en mediapartijen zoals het Utrechts Centrum voor de Kunsten. • Wijkredacties bestaande uit jongeren uit de wijk. Uitgevoerd ism een welzijnsorgansiatie of culturele partij. • Het Station Centraal wordt ingevuld door de centrale redactie die bestaat uit jongeren van verschillende MBO opleidingen waarvoor UCee Station een leerwerkplaats is. Uitgevoerd ism mediapartijen en opleidingen zoals FunX, RTV Utrecht. De website is vergelijkbaar met een digitaal metronetwerk onder de stad: iedere wijk heeft een eigen Station (webpagina), en de stations zijn weer verdeeld in perrons (een partner, een school, een culturele of welzijnsorganisatie). Zo vindt iedere doelgroep zijn eigen ucee plek. UCee Station is sinds maart 2007 actief in Utrecht en sinds mei 2008 in Amsterdam. www.uceestation.nl, www.uceeutrecht.nl, www.uceeamsterdam.nl.
21
22
Cultuur
Turken in Nederland Suzan Yucel De Turk kennen velen inmiddels als de tent om de hoek met de heerlijke dönerbroodjes. Maar ‘de Turk’ houdt meer in dan het broodje vlees. Net als veel andere jongeren in Nederland met buitenlandse wortels blijven ook Turkse jongeren zich verbonden voelen met het land van herkomst. En dat gaat verder dan alleen een lekkere hap. Wat bindt deze jongeren nu met hun land van herkomst dat drieduizend kilometer verderop ligt? Er wonen momenteel ongeveer 400.000 mensen van Turkse afkomst in Nederland. De eerste Turken zetten in de jaren zestig hun voet op Nederlandse bodem. Zij kwamen hier naartoe om goedkoop arbeid te verrichten, geld te sparen om vervolgens weer teruggaan. Het liep anders. De toenmalige gastarbeiders, de eerste generatie, bleven. Nu behoort de Turkse gemeenschap tot één van de grootste etnische minderheidgroepen in Nederland. Turken zijn van oudsher goed georganiseerd en proberen problemen die spelen binnen de gemeenschap ook zoveel mogelijk zelf op te lossen. Hulp van buitenaf wordt pas ingeschakeld als de gemeenschap er zelf nog maar weinig aan kan doen. De groep is wel hecht. Het is moeilijk om als buitenstaander diep in de gemeenschap te treden. Veel mensen denken dat dit één van de belangrijkste redenen is waarom Turken succesvol integreren en weinig problemen veroorzaken in de samenleving. Nu moet er niet meteen gedacht worden dat het een grote happy family is. Turken vallen uiteen in verschillende groepen met allemaal andere denkwijze. De meest voorkomende groepen zijn de praktiserende moslims, niet-praktiserende moslims, nationalisten, atheïsten, linkse socialisten en de alevieten. Al deze groepen hebben eigen verenigingen waar ze op kunnen terugvallen. Vaak is er weinig contact tussen de groepen onderling. Tenzij er iets gebeurt en ze samen om de tafel zitten. Dit gebeurt over het algemeen probleemloos. Iedere vereniging en groep probeert ook
op hun eigen manier een invulling te geven aan hun leven in de Nederlandse maatschappij. Turken vinden het land van origine erg belangrijk. Want hoewel iedereen verschillende denkwijze heeft. Allemaal hebben ze één ding gemeen en dat is dat ze hun Turkse roots niet willen vergeten. De voertaal binnen de vereniging is daarom altijd Turks. De eerste generatie heeft dat goed weten over te brengen op hun kinderen, want zelfs de generatie die inmiddels in Nederland is geboren, heeft nog een sterke binding met het vaderland. Wel willen steeds meer Turkse jongeren normen en waarden, waar hun ouders nog veel waarde hechten, moderniseren en in hun
huidige bestaan inpassen. Oude tradities die hun ontwikkeling in de weg staan, schudden ze het liefst van zich af. Zij proberen hun eigen weg te vinden tussen het moderne en het traditionele. Steeds vaker omarmen Turkse jongeren het Nederlands als hun moedertaal, hoewel ze het Turks wel belangrijk blijven vinden. Het verenigen van de roots met het ‘vreemde’ woonland blijft voor Turken in Nederland een ontwikkelingsproces. En hoewel het de goede kant op gaat, is er nog altijd veel te doen. De eerste generatie Turken zien dat steeds meer in en beginnen langzaam te accepteren dat voor jongeren Nederland het moederland en Turkije het vaderland is.
23
Eindelijk een Cruyff Co
24
ourt in Kanaleneiland Tekst: Mohamed Darghal Fotografie: Winand Stut
Het Cruyff Court in Kanaleneiland is een daverend succes. Langs het veld zijn bijnamen als Maradona, Ibrahimovich en pirlo dagelijks te horen. Niet alleen wordt er gevoetbald: mensen komen ook graag bijeen voor een gezellig onderonsje. De reden dat de Cruijff Courts zijn geïntroduceerd is om het bewegen van kinderen en jongeren door middel van voetbal te stimuleren. Voordat het veldje werd aangelegd voetbalden jongeren op een soort van basketbalachtig veld. De behoefte aan een goed, leuk veld bleek bij veel jongeren aanwezig te zijn. Daardoor is het Cruyff Court uiteindelijk, door middel van de Gemeente Utrecht en de Johan Cruyff Foundation, gerealiseerd. Daarnaast is het zo dat er in Kanaleneiland, voor plaatsing van het Cruyff Court, weinig voetbalvoorzieningen aanwezig waren. Het ligt trouwens op een uitstekende locatie in de wijk: hartje Kanaleneiland. Goed bereikbaar dus voor iedereen. Het zijn kunstgrasveldjes die voor- en nadelen met zich meebrengen. Een voordeel ervan is dat regen geen invloed heeft op het voetballen. Als het slecht weer is kan er nog steeds gevoetbald worden. Het veld kan daarnaast ook niet kapot getrapt worden. Het heeft overigens weinig onderhoud nodig. Zoals Cruijff zelf zegt:’’elk voordeel heeft zijn nadeel.’’Zo ook het Cruyff Court: het is er glad. Vaak is het zo dat niet iedereen met kunstgrasschoenen komt, wat voor de nodige gladheid zorgt. Verder is de opening onderaan de hekken een groot punt. Omdat er geen lijnen aan de zijkant zijn aangeduid kan er geen uitbal zijn, waardoor de duels zich ook tegen de hekken voordoen. Dat kan tot gevolg hebben dat er een voet bekneld kan raken. Ook is het zo dat de hekken wel eens stroomschokjes geven. De gebruikmakers van het veldje zouden het zeer op prijs stellen als daar wat aangedaan kan worden, want het zorgt ook voor de nodige irritaties. Het Cruyff Court, waar bijnamen als Maradona, Ibrahimovic en pirlo te horen zijn, wordt druk bezocht door vele (talentvolle)voetballers. In de middag zijn het vaak de kinderen tot en met 12/13 jaar die gebruik maken van het voetbal veld. Met name kinderen van de basisscholen in de buurt van het veld en dichtbij wonende kinderen. In de namiddag zijn het voornamelijk jongeren die, met veel plezier gebruik, maken van het veld. Je kan het plezier gewoon van de gezichten aflezen en de emoties mogen ook niet ontbreken. Straatvoetbal of niet: het gaat om de winst. Natuurlijk is het ook zo dat het op een zonnige dag drukker is dan op een regenachtige dag. Ook is het zo dat het veldje doordeweeks minder door jongeren in gebruik wordt genomen vanwege werk, studies en/of andere verplichtingen. Het Cruyff Court is in het weekend vaak het decor van de acties en panna’s van de grootste talenten die onze kleurrijke buurt rijk is ( een aanrader voor de scouts ). Er komen jongens die bij de plaatselijke amateur clubs voetballen zoals Elinkwijk, Zwaluwen Utrecht en Maghreb 90. Dan denk ik bij mezelf: wat een geweldige voetballers. Ze kunnen meer bereiken.
25
De toekomst van Onderwijs
De voortgang op de basisscholen bekijken is een goede manier om te weten hoe de toekomst van Kanaleneiland er over tien jaar uit gaat zien. De directeur van de openbare basisschool De Panda vertelt over de school, het onderwijs en Kanaleneiland. Youssef Boudakhana en Houssine Asrout Wie is Fred de Kok? ‘’Ik ben de directeur van OBS de Panda. Dat doe ik nu ongeveer zes en een half jaar. Daarvoor heb ik 25 jaar gewerkt als directeur van twee scholen in de gemeente Maarssen. Dat is hier niet zo gek ver vandaan.’’ Was u in het verleden ook werkzaam als docent? ‘’Ik ben, voordat ik directeur werd, wel leraar geweest. Ik ben afgestudeerd als onderwijzer. Na zes jaar heb ik de stap gewaagd om hoofd van de school te worden, want zo heette het destijds. Tegenwoordig heet het directeur. Aanvankelijk was ik schoolleider en had ook een eigen groep om les aan te geven. Later was dat niet meer te combineren. Op de Panda ben ik als directeur fulltime ambulant en kan ik me helemaal richten op de schoolontwikkeling.’’ Wat is het verschil tussen leraar en directeur? ‘’De leraar is natuurlijk gericht op één klas. Als directeur ben je eindverantwoordelijk voor alles wat er binnen een school gebeurt. Het is wel een drukke baan, maar voor de rest heb ik het gevoel dat ik mijn werk goed aan kan. Natuurlijk zijn er wel eens stressmomenten, maar dat heeft iedereen wel eens op zijn werk.’’ Wat zijn de doelstellingen van OBS de Panda voor het huidige schooljaar? ‘’Wij doen als school heel veel voor de kinderen wat betreft taalonderwijs. Dat is ieder jaar het hoofdthema. Zodat kinderen op jonge leeftijd de taalachterstand die er is kunnen inlopen. Het verschilt overigens per kind hoe groot die achterstand is. Dat gebeurt al bij de voorschool(peutertjes van twee/drie jaar), waarna het bij ons verder gaat in groep één en twee. Maar we zetten dat helemaal door binnen de totale school.’’
26
Er is dus sprake van taalachterstand bij kinderstand? ‘’Kinderen komen hier op school met een taalachterstand. Ik zeg ook niet dat we die helemaal volledig kunnen wegwerken bij alle kinderen. Maar we vinden het wel belangrijk dat we ze de kans geven om zich daar helemaal verder in te ontwikkelen. We doen dat onder andere, en dat is de tweede doelstellingen van dit jaar, door heel gericht woordenschatonderwijs te geven. Wij hebben daar een bepaalde aanpak voor: Met Woorden in de Weer. Kinderen worden geconfronteerd met woorden die meteen worden uitgebeeld. Dat kan door middel van een foto. En door daar verschillende woordjes bij te zoeken, zodat een woord voor een kind meer gaat leven. Dit is het vierde jaar dat we daarmee bezig zijn.’’ Zijn daar enige resultaten van zichtbaar? ‘’We merken wel dat kinderen een bredere woordenschat krijgen. In de echte woordenschattoetsen van het CITO kunnen we dat nog niet terughalen. Veel woorden die daarin voorkomen zeggen deze kinderen van verschillende komaf helemaal niets; ze vallen helemaal buiten de belevingswereld van de kinderen.’’ Maar je vindt het wel belangrijk dat juist die doelgroep goed ondersteund wordt? ‘’Natuurlijk, daarom zetten we ons hier zo voor in. We proberen voortdurend de kwaliteit van het onderwijs te verbeteren. Het gaat erom dat de resultaten omhoog gaan. Het gaat erom dat de kinderen zich lekker en veilig voelen op school. Maar aan het einde van de basisschoolperiode speelt de score van Cito-toets mee om te kijken waar het kind naartoe kan. Maar het moet natuurlijk wel in je zitten. Als je de capaciteiten niet hebt, kun je de stap uiteindelijk ook niet maken. Maar kinderen worden daarbij geholpen.’’
Maar er zijn dus niet echt verschillen tussen het heden en vier jaar geleden? ‘’Jawel, er zijn zeker verbeteringen ten opzichtte van vier jaar geleden op onze school.’’ Presteren openbare basisscholen hetzelfde als religieuze scholen? ‘’Ja, niet beter of slechter, denk ik. Hoewel zij met andere programma’s werken (bijvoorbeeld de Lucas School en de Zeven Gaven) hebben ook die scholen te kampen met dezelfde problemen, namelijk taalachterstand. Maar zij doen ook mee aan het VVE-traject, de zogenaamde voorschool. Daarin werken we
n Kanaleneiland
ook samen met Doenja Dienstverlening en de drie basisscholen om het onderwijs voor die kinderen te verbeteren. Ieder heeft zijn eigen aanpak vanuit zijn eigen gedachtes en ideeën. Wij proberen een school te zijn waar alle kinderen terecht kunnen.’’ Hoe is de verhouding hier op school qua etniciteit? ‘’We hebben in totaal zeven of acht zogenaamde ‘witte’ kinderen op de hele school. Van alle leerlingen hebben 72% een Marokkaanse achtergrond. En zo’n 19 à 20% een Turkse.’’
Wat vindt u ervan dat autochtone ouders uit de wijk hun kindertjes op een basisschool zetten buiten de wijk? ‘’Ik kan niet helemaal achterhalen waar die keuze op gebaseerd is. Wij zijn een ‘zwarte’ school, maar wij hebben wel duidelijk onze doelstellingen, gericht op alle kinderen van welke afkomst of herkomst dan ook. Ieder kind is hier welkom en we hebben voor alle kinderen een goed onderwijsaanbod. We willen kwalitatief goed onderwijs geven. Dat gebeurt hier ook. Wij zijn ons, jaar in jaar uit, nog steeds aan het verbeteren. We zijn ook een vreedzame, veilige school. Kinderen leren op een vreedzame
manier met elkaar om te gaan. Hoe zij met bijvoorbeeld conflicten en gevoelens omgaan.’’ Worden daar dan mensen voor ingehuurd of doen jullie dat zelf? ‘’Wij zijn zelf de professionals. Wij werden daar, zeker in het begin van het traject, in getraind, ondersteund en begeleid.’’ Op welke manier kunnen ouders/verzorgers bijdragen aan de reductie van taalachterstand? ‘’Dat kan als ouders zelf taalcursussen volgen. Als zij beter in staat zijn om met de Nederlandse taal om te gaan kunnen
27
zij de kinderen daarbij helpen. Daarnaast bieden wij de ouders, van wie de kinderen in groep één, twee en drie zitten, aan om naar school te komen en deel te nemen aan de projecten Opstap en Overstap. Wij nemen die ouders ook mee in de thema’s die er in die klassen worden aangeboden. Bijvoorbeeld in het thema wonen zitten veel dingen eromheen. In het zogenaamde rugzakproject krijgen ze spullen mee voor thuis om met de kinderen mee te werken. Wat ik merk is dat er een toename is van de ouderbetrokkenheid. Ook dat is een doelstelling van de school. Om zoveel mogelijkheid ouders te betrekken bij wat we doen. Daarbij gaat het om taalonderwijs en de ontwikkeling van de kinderen. De eindtoets is ook belangrijk. Wij informeren de ouders daar meerdere malen over, zowel in groep 7, als in groep 8.’’ Helpt het ook om vaker boeken te lezen? ‘’Dat is zeker. Als ouders in staat zijn om Nederlandse boeken te lezen kunnen zij voorlezen. Dat is heel belangrijk. Wij zetten ook de mogelijkheid in om de Voorleesexpres in te zetten. Dat gebruiken we ook. Dus dan komen er mensen die de kinderen thuis gaan voorlezen. Er is op onze school een toenemend aantal ouders dat gebruik maakt van de Voorleesexpres”. Is er een groot verschil tussen de Citotoets en de proeftoetsen? ‘’Dat is lastig te vergelijken, omdat de score van de proeftoets moeilijk te berekenen is naar die van de score van de eindtoets. We oefenen wel met de toetsen, zodat de kinderen goed worden voorbereid. Het wordt door de kinderen erg serieus genomen. Ik merk wel dat het een verandering is die zich het afgelopen jaar heeft voorgedaan. Een voorbeeld dat ik kan noemen, was dat een leerkracht in groep acht ziek was. Als gevolg daarvan vroeg een leerlinge ’worden we dan nu verdeeld, maar kunnen we wel met ons werk doorgaan?’ Dat vind ik heel prettig om te horen.’’ Wat is de gemiddelde Cito-toets score van uw school? ‘’Dat is altijd verschillend. Er wordt gekeken naar de doelgroep, de allochtone doelgroep. Daarnaast wordt het ook landelijk vergeleken. Landelijk zitten we op een score van 529. En wanneer de correcties op basis van de doelgroep worden aangebracht zitten we op 533/534. De scores verschillen per jaar, omdat de ene groep beter dan de andere presteert. Maar wat voor ons belangrijk is: naast de groepsprestatie, zijn de individuele prestaties van een kind belangrijk; het is van groot belang de ontwikkeling van ieder kind gedurende de gehele basisschoolperiode te volgen”.
28
‘‘Wij doen als school heel veel voor de kinderen wat betreft taalonderwijs. Dat is ieder jaar het hoofdthema.’’ Neemt de docent altijd de score van de Cito-toets over of komt het wel eens voor dat een leerling, om wat voor reden dan ook, een lager advies krijgt dan zijn/haar niveau aangeeft? ‘’ Nee zeker niet. Sterker nog: we proberen te kijken of we soms net even een niveau hoger kunnen adviseren. Maar dat is niet altijd even makkelijk, omdat we hier erg strak vastzitten aan normen binnen Utrecht. Ik heb ook het landelijke bericht gelezen dat kinderen soms ondergewaardeerd worden. Hoe een kind zich gedurende de gehele basisschoolperiode heeft ontwikkeld, staat bij ons geregistreerd. Ook daar kijken we naar en praten we met de middelbare school over.’’
Heeft de school te kampen met een lerarentekort? ‘’Nee, dat hebben we niet. Het is belangrijk om te melden dat er hier leraren zitten met hart voor de zaak. Zij willen er alles aan doen om de kinderen op de school te helpen om verder te komen. Naast leraren die er al een hele lange tijd werken zijn we ook in staat om hele jonge docenten aan te trekken. Wij hebben hier ook veel stagiaires die wij de kans geven om hier te werken. In principe is het zo dat iedere leerkracht die meer dan twee jaar werkervaring heeft een stagiaire onder de hoede neemt. Zowel van de PABO als van het ROC, dus ook studenten die bezig zijn met de opleiding onderwijsassistent.’’
Mocht het zo zijn dat een leerling bij de toets beter scoort dan gedurende de schoolperiode: wat dan? ‘’In de meeste gevallen gaan we voor het hoogst mogelijke, maar we geven wel ons beeld dat wij van het kind hebben. Laat ze het maar proberen. Maar een hoog niveau is niet voor elk kind even goed, daar kijken we ook naar. Dus kinderen moeten het wel aankunnen, want anders krijg je een tegeneffect. Dus dat ze gaan afhaken wat tot vroegtijdige schoolverlaten kan leiden.’’
Wat zijn de gevolgen van het feit dat er geen havo/vwo middelbare school in de wijk gevestigd is? ‘’Persoonlijk vind ik dat buitengewoon jammer. Door het verdwijnen van het Niels Stensen College is er een ernstige situatie ontstaan. Als er destijds een vmbo-afdeling in die school had gezeten was het misschien makkelijker geweest om nog voort te blijven bestaan. Want dan hadden kinderen uit de wijk makkelijker kunnen instromen.’’
De aula van OBS De Panda
Zou de hemel ook zo zijn? De smaak zo zoet van warme honing Het gevoel zo zweverig als een ster in de hemel Stralend uit het licht verschijnt een droom Met gezang uit het niets Achtervolgt door de feeën Die de sporen doen wissen met rode rozen De muziek van fluit is hoorbaar Van uit alle kanten Zou de hemel ook zo zijn? Zo rustgevend zo zorgeloos Als een droom in de realiteit De geur zo sterk als koude melk Het gehoor van gezang uit de lucht Zonder besef bewandel ik het pad Van de regenboog Met het doel van streven naar? Met gezelschap van mysterie Laat ik me gaan Zou de hemel ook zo zijn? Zo mysterieus zo verassend Als een fantasie in een film Het eind is naderbij Het streven naar is zichtbaar Al weet ik niet naar waar Dansend laat ik me gaan Naar wat ik bereik Het gezang is duidelijker te horen Met als achtergrond de muziek van de fluit Begeleid door de feeën Treed ik binnen Mijn hart krijgt opeens zijn eigen stem En ik Ik sta verstijfd van verbazing Zou de hemel ook zo zijn? Die je doet stil staan
Gedichten Laat de melodie tot leven komen Laat de melodie tot leven komen, En geniet van de vrijheid. Schreeuw het samen uit, Van blijdschap. De gevangenschap is voorbij, Nu is het aan ons te doen wat we willen. Geef het ritme door, Geef het positieve door. Laat de melodie tot leven komen, En geniet van de klanken. Zing allemaal mee, Van opluchting. Troost elkaar, Want samen huilen Is samen leven. Geef elkaar altijd het goede en wens alleen geluk. Laat de melodie tot leven komen, En geniet van het lied. Kijk naar de gekleurde toekomst, Leer van de geschiedenis. Heb elkaar lief, Neem de rijkdom die je hebt. Deel het samen, Geef elkaar het mooie weer.
Abdelmalik El Farissi
Van geluk die je krijgt
Het opstellen van zwakheid Vervreemden van elkaar, Is het opstellen van zwakheid. Het missen van het mooie, Van alle verschillen. Zwemmen in verschillende culturen, Begrijpen van de mensheid, Begint zeldzaam te worden. Vergeet de fouten, Onthoud de goede kanten, Want perfectheid bestaat niet. Heb elkaar lief, Want uiteindelijk, Doe je het ermee. Zoals een roos met bladeren leeft, Leven wij mensen met culturen. Het vervreemden van elkaar, Is alleen maar opstellen van zwakheid. De wereld is meer dan alleen landen, De wereld is een bol, Met verschillende rijkdommen, Cultuur. Abdelmalik el Farissi
29
&
Ontspanning
Jongeren
Hafid Attalbi Terwijl de buurthuizen de meerderheid van de jongeren niet weten aan te trekken zitten de theehuizen elke avond bomvol. Reden te meer om eens te kijken waarom deze plekken zo populair zijn onder jongeren in bijvoorbeeld Kanaleneiland.
M
okhtar is zo’n jongere die graag naar het theehuis gaat. Hij vindt het zelfs zo leuk dat hij er, weer of geen weer, dagelijks te vinden is. Voor hem is het duidelijk waarom hij naar het theehuis gaat.’’Ik ga naar het theehuis, omdat mijn vrienden daar ook naar toe gaan. Maar een andere reden is dat er geen buurthuizen zijn waar ik het naar mijn zin heb. Ik ben er dagelijks te vinden. Het maakt niet uit of het een doordeweekse dag is of in het weekend. Ik ben er erg vaak moet ik zeggen. Dus als er niets te doen is ben ik daar sowieso. Ik ben niet iemand die daar kort aanwezig is. Ik blijf in elk geval een paar uurtjes. De sfeer is er heel goed. Het is altijd erg gezellig, omdat er veel mensen aanwezig zijn. Dat er ook
Parce
30
Glas thee hoort er altijd bij
&Theehuizen goede muziek word gedraaid zorgt voor een fijne sfeer.’’ aldus Mokhtar. Het theehuis is een plek waar meer word gedaan dan alleen thee drinken. Er worden ook spelletjes gespeeld. Bij de jonge Kanaleneilander is dat niet anders, vertelt hij. ‘’Ik speel in het theehuis spelletjes als parce. Dat is een soort van Spaans/ Marokkaanse versie van het bekende mens-erger-je-niet bordspel. Daarnaast hou ik er ook van om te kaarten. Om het een beetje leuker te maken spelen we om iets kleins, bijvoorbeeld een drankje. Af en toe wordt er ook een bingoavond georganiseerd. Ik vind het altijd lekker om met een glas thee gezellig met mijn vrienden te kletsen. Ik kan me geen leven zonder het theehuis
voorstellen eigenlijk. Het zou erg moeilijk voor mij zijn. Want dan zou ik met vrienden op de hoek van de straat staan. Dat is niet echt leuk. Vooral als het slecht weer is.’’ Het is wel zo dat Mokhtar altijd naar hetzelfde theehuis gaat. De reden daarvoor is dat al zijn vrienden daar komen. Daarnaast heeft hij ook het bijkomend voordeel dat hij er op krediet kan bestellen. Het zou overdreven zijn om te stellen dat het leven van Mokhtar alleen draait om het theehuis. Hij doet daarnaast ook nog andere dingen in zijn leven. ’’Als ik niet in het theehuis zit ben ik bijvoorbeeld op school. Daarnaast hou ik er ook van om te computeren en te slapen. Iets anders wat ik graag doe is voetballen voor het theehuis. Rondjes rijden op mijn Vespa doe ik ook met alle plezier,’’aldus de jongere. Niet alleen in Nederland gaat Mokhtar met veel plezier naar het theehuis. Ook op vakantie, in bijvoorbeeld Marokko, is hij er af en toe te vinden, zegt de Kanaleneilander. ‘’In Marokko ga ik ook wel eens naar het theehuis. Ik moet wel eerlijk zeggen dat het niet zo vaak is als hier in Nederland, maar ik kom er wel soms. Dan praat ik graag met oude vrienden in de avond.’’ Dat zijn obsessie met het theehuis ver gaat bewijst hij door zelf met een voorbeeld te komen. Want ook in de nacht laat het theehuis de jonge Utrechter maar niet los.‘‘Af en toe hoor ik diep in de nacht de stem van de man die de nummertjes trekt bij het bingospel!’’ Uit privacyoverwegingen is in dit verhaal voor een gefingeerde naam voor de geïnterviewde gekozen
‘‘Af en toe hoor ik diep in de nacht de stem van de man die de nummertjes trekt bij het bingospel!’’ 31
Opinie
Kansrijk in een ‘kansarme’ buurt Tekst: Mersiha Cuk Fotografie: Gerard Henninger Je hoort het steeds vaker: wie opgroeit in een probleemwijk heeft geen kans van slagen. Vooral niet als de desbetreffende wijk ook nog eens op het lijstje van minister Vogelaar staat. Maar is dat wel zo, of zijn er genoeg kansen voor jongeren in deze wijken? Als je het mij vraagt dan zijn die er wel degelijk, de vraag is alleen in hoeverre jongeren bereid zijn er iets mee te doen. Want tegenwoordig word je overspoeld met allerlei projecten, acties en festivals in de zogehete probleemwijken. Ze zijn er voor de jongeren, soms ook nog door de jongeren, maar ze zijn er haast altijd op gericht om de jongeren bijeen te laten komen, ze op de hoogte te brengen van de laatste ontwikkelingen en de jongeren te laten zien dat zij wel degelijk een toekomstperspectief hebben. Maar waarom lijkt het dan net of hedendaagse jongeren alleen maar klagen, maar ondertussen geef initiatief nemen tot ondernemen? Waarom lijken de hedendaagse jongeren alles beter te weten, maar als het erop aankomt niets te doen met de mogelijkheden die hen aangeboden worden? Diezelfde jongeren hebben naar mijn mening geen recht van spreken, of laat ik het zo zeggen: geen recht van klagen. Als de jongeren echt willen dat er iets veranderd, waarom grijpen zij negen van de tien keer de kansen niet die ze gegeven worden. Excuses als ‘wij worden niet op de hoogte gebracht’ en ‘wij weten niet wat er gaande is’, zijn ongegrond. Reken maar van wel, maar ze willen het niet zien of horen. Waarom? Omdat het tegenwoordig niet ‘stoer’ is om je bezig te houden met de maatschappij, het is ‘stoer’ om je er tegen te verzetten en al helemaal als al je vrienden het doen. Jammer, als je het mij vraagt. Het lijkt wel of de jongeren bang zijn om een bepaalde trots te krenken. Niet eens dat van zichzelf -want dat is al lange tijd terug verloren gegaan toen zij zich door de massa mee lieten slepen- maar een trots om zich te bewijzen tegenover hun vrienden, en om diezelfde vrienden te laten zien dat zij wel ‘anders’ zijn. Helaas willen ze vaak anders zijn op een negatieve manier en geven ze
32
geen aandacht aan het positieve. Al met al zijn er opties genoeg, verbredende toekomstperspectieven in overvloed en een hoop mensen die maar wat graag deze jongeren willen helpen. In plaats van met de massa mee te lopen
Mersiha Cuk
en het idee te hebben dat ze ‘anders’ zijn, zouden ze eens moeten proberen wat vaker een individu te zijn. Want alleen dan kunnen ze ervaren hoe het is om echt anders te zijn!
Weggekaapt... Ik heb geschreven zonder mijn pen geschreeuwd zonder woorden gehuild zonder tranen gestopt bij het begin. Het regent ginder even komt de regen ongewild uit de wolken dan begin jij zomaar te huilen richt je ogen naar de triomfzuilen voordat het weer begint te regenen maar wel voor even want als ik kon kiezen dan koos ik echt niet voor mij.
Gedichten Mohammed el Hannoufi Mijn moeder, de vrouw Mohammed schrijft achterop zijn bundel: “Het begon met ‘t veroveren van een paar harten met woorden. De kleur bruin was mijn favoriet, maar voor anderen maakte ik geen onderscheid, oud en jong, alles was geliefd. ‘Gedachten stromen, gedachten komen, gaan. Mijn leven, mijn ziel. De liefde voor haar. Mijn ziel, zij. De warmte, haar ogen.’ Dit schreef ik op een los blaadje zodat moederlief het later kon lezen. Geen lezer, en geen klopje op mijn schouder. Treur niet, sprak ik mezelf moed in, ooit wordt het gewaardeerd, door haar en hem. Ik zwijg over de vogels die doelloos rondvliegen en over de mensen die langsmarcheren. Geen hand en geen aai over mijn bol gevoeld.”
Ik weet dat ik in de tuin van jouw ogen in mijn eentje aan het strijden ben ik zal van je blijven houden ook al weet ik dat mijn aanwezigheid nu, voor even is en ik weet dat ik de strijd zal verliezen. Desondanks wilde ik je dit schrijven aan de vogels het doorvertellen en de anderen het laten horen aan mijn kinderen vertellen en zij aan hun kinderen het laten lezen. Besef wel dat ik schreef toen ik je zag en het meteen in het lied wilde zingen ik wilde het jou laten zien en zeggen dat ik een gedicht geschreven heb die ik je nooit heb laten lezen.
Mohammed el Hannoufi
Maar toen ik er net mee wilde beginnen Hebben zij, mijn pen weggekaapt... Mohammed el Hannoufi
33
BARACK OBAMA
Houssine Asrout & Hamid Zouaghi
V
oor veel mensen blijft Barack Obama een onbekende. Dus gaan wij kort en bondig vertellen waar Obama vandaan komt, waar hij voor staat en wat we van zijn presidentschap mogen verwachten. Barack Hussein Obama, geboren te Honolulo, Hawaii, op 4 augustus 1961, van gemengd zwart/blanke afkomst, sinds twee jaar senator van Illinois. Obama heeft de eerste stap gezet om een officiële campagne te starten voor het presidentschap, te beginnen met het verwerven van de Democratische nominatie. Hier wordt geschiedenis geschreven. Nooit eerder was een zwarte een serieuze kandidaat voor de nominatie. Zeker, dominee Jesse Jackson was kandidaat in 1984 en 1988. Maar Jackson was een burgerrechtenleider van het oude stempel en hij had dan ook een andere missie. Jackson wist dat hij de nominatie niet kon krijgen. Zijn doel was de empowerment van een generatie zwarte kiezers en activisten en dat heeft hij bereikt. Obama is een ander geval. Een bijzonder slimme man, opgeleid aan Columbia University en aan Harvard als jurist, met een geschiedenis die leest als een echt Amerikaanse levensverhaal. Zoon van een Keniaanse vader en een Amerikaanse moeder. Barack Obama heeft een blanke moeder en een zwarte vader. Ook hij had altijd het gevoel te moeten kiezen tussen zwart en
34
blank en ook hij is levenslang gedwongen om over huidskleur na te denken. Obama is een Democraat. Dat blijkt uit uitspraken als deze :’’Ik ben kwaad’’, zegt Obama, over een beleid dat stelselmatig de rijken bevoordeelt boven de gemiddelde Amerikaan, ‘’en ik blijf volhouden dat de overheid een belangrijke rol heeft te spelen om iedereen eens mogelijkheden te ontwikkelen.’’ Obama heeft veel goede en hoge functies bekleed waaronder, Communicatieadviseur en onderzoeker bij de New York Public Interest Research Group (PIRG) (1984 - 1985) Directeur van de Developing Communities Project in Chicago (1985 - 1988) Campagnepromotor Project Vote! in Illinois (1992) Advocaat bij advocatenkantoor Davis, Miner, Barnhill & Galland (1993 - 2002) Docent Staatsrecht aan de Universiteit in Chicago (1993 - 2004) Afgevaardigde in de staat van Illinois (1997 - 2004) Senaatslid (2005 - ) Wie herkent de uitspraak ‘I have a dream’ van Martin Luther King nog? Het blijkt uit te komen en zo beschouwd is het dus een mirakel dat op 4 november 2008 een zwarte tot president werd verkozen. Vaak met tranen in hun ogen of met trillende stem zeiden tal van Afro-Amerikanen voor de televisie dat zij nooit en dan ook werkelijk nooit hadden gedacht dit nog eens te zullen meemaken.
Politiek & maatschappij
Muhammed Ali
Wat gebeurde er voordat Obama aan de macht kwam? Nog geen vijftig jaar voordat Obama president van Amerika gaat worden, hadden donkere Amerikanen niet dezelfde burgerrechten als hun blanke landgenoten. In dit essay ga ik wat dieper in op het vraagstuk van de rassenkwestie en hoe de VS zich daarin hebben ontwikkeld. Mustapha Esadik 35
Martin Luther King
De rassenscheiding in de Verenigde Staten is, jammer genoeg, voor mijn gevoel een onderschat onderwerp gebleven in de huidige samenleving. Als het gaat over de geschiedenis van de apartheid in ZuidAfrika staat de publieke opinie te dringen om het te veroordelen, maar als het gaat om de situatie in dezelfde tijd in de VS geven de meeste mensen niet thuis. Oorzaken en verbanden Het rassenprobleem dat zich voordeed had ook een demografische oorzaak. De blanke Amerikanen verlieten in de jaren 50 hun woningen in het centrum van de grote steden, waarna de donkere Amerikanen, die vanuit het zuiden kwamen, deze langzaam verpauperde woningen in begonnen te trekken . Voor deze nieuwe inwoners was er nauwelijks werk, waardoor de ellende begon. Opvallend daarbij is juist dat de donkere Amerikanen met werk nog het vaakst in opstand kwamen. Dat kwam doordat de allerarmsten de hoop hadden verloren. De beter bedeelden konden het provocerende gedrag van de blanke politieagenten
36
niet meer verdragen (willekeurige arrestaties en veel onnodig geweld), waardoor de oorzaak voor de rellen geboren lijkt . Sit-ins Een voorbeeld van protest zijn de zogenaamde ‘sit-ins’ die een aantal donkere eerstejaars studenten (Hogeschool voor Techniek en Landbouw van North Carolina in Greensboro) hielden. Ze gingen in een lunchroom ‘alleen voor blanken’ zitten, maar werden niet bediend . Deze groep studenten, die dagelijks groter werd, zworen dat ze elke dag naar de lunchroom zouden komen totdat ze geholpen zouden worden. Deze actie, die eerst als een of andere studentengrap werd gezien, herhaalde zich in vijftien andere steden. Dit voorbeeld laat voor mij zien hoe burgers hun recht op een creatieve, geweldloze manier proberen te halen. Overigens mag het geen verrassing zijn dat dit een langdurige strijd zou worden. Een belangrijk moment in de geschiedenis deed zich een jaar voor 1968 voor toen bokser Muhammed Ali een
gevangenisstraf van drie jaar aan zijn broek kreeg. Hij werd namelijk veroordeeld voor dienstweigering . Hij had er problemen mee dat donkere Amerikanen, voor zijn gevoel, slechter werden behandeld dan blanke Amerikanen. De feiten zeggen dat destijds 11% van de bevolking ’zwart’ was, terwijl dat percentage van ‘zwarten’ in het leger meer dan het dubbele bedroeg (23%). Verdeeldheid Naast de strijd voor gelijke rechten hadden de donkere Amerikanen een misschien nog wel groter probleem, namelijk de verdeeldheid binnen hun eigen gemeenschap. De centrale vraag die opkwam was of ‘’succesvolle zwarten’’ nou verraders of helden waren. Martin Luther King, in 1964 nog winnaar van de Nobelprijs voor de Vrede, kreeg in 1968 veel kritiek te verduren . De kern van de kritiek die hij vanuit de eigen gemeenschap te verwerken kreeg, was dat hij meer media-aandacht naar zich toetrok dan hij in werkelijkheid verdiende. Dezelfde critici hadden zich, wat mij betreft, destijds wel beter moeten
Barack Obama realiseren dat de strijd van Martin Luther King er één was uit ideologische motieven. De zoon van een vooraanstaand predikant leidde namelijk een goed en rustig leven, maar heeft dat ingeruild voor betrokkenheid bij de burgerrechtenbeweging. Het was ook een persoon die goed in de gaten werd gehouden door de FBI, die hem maar al te graag aan de schandpaal wilde nagelen. Zijn vermeende communistische ideeën konden ze niet hard maken. Wel dat hij veel seksuele contacten met verscheidene vrouwen had, maar de selecte groep journalisten die de informatie in handen kreeg wilde er niet over schrijven. Uiteindelijk is het jaar 1968 de geschiedenis gegaan als het einde van zijn leven. Hij werd door een ontsnapte blanke gevangene, James Earl Ray, in de rechterkant van zijn hoofd geschoten. De moord op Martin Luther King veranderde wel de verdeeldheid binnen die zwarte gemeenschap, want die verzamelde zich woedend in de achterstandswijken van 120 steden. Waarvan er in veertig rellen plaatsvonden. Er werden voor miljoenen dollars aan eigendommen vernield en alleen al in Washington kwamen twaalf donkere Amerikanen om het leven. Terugkijkend op zijn leven is Martin Luther
King voor mij een inspirerende figuur geweest. Net als elk mens had ook hij zijn beperkingen, maar hij had exceptionele kwaliteiten. Hij wist vanwege zijn welbespraaktheid en leiderscapaciteiten al gauw een centrale rol binnen de burgerbeweging te vergaren. Maar vooral zijn geweldloze manier van actie voeren is iets dat mij aanspreekt. Vooruitgang Terugkijkend op deze periode is denk ik wel dat er sindsdien vooruitgang in de wereld is geboekt als het gaat om rassenscheiding. Natuurlijk leeft de mens tegenwoordig niet in de ideale maatschappij, maar er mag wel opgemerkt worden dat het beter gaat dan in het verleden. Tussen het jaar 1968 (moord op Martin Luther King) en het heden is er veel gebeurd. Ten eerste de verbetering van de leefomstandigheden van de donkere Amerikanen in de VS. Wettelijk gezien zijn alle bevolkingsgroepen met de Amerikaanse nationaliteit in principe aan elkaar gelijk. Kanttekening bij dit standpunt is overigens dat het in de praktijk soms helaas anders werkt. We hebben allemaal kunnen zien hoe traag de hulpverlening bij de orkaan Katrina in New Orleans was. Of het
ermee te maken heeft dat de meerderheid van de inwoners ‘zwart’ is valt niet hard te maken. Een tweede verbetering op het gebied van rassenscheiding in de afgelopen veertig jaar is natuurlijk de afschaffing van ‘apartheid’ in Zuid-Afrika en het presidentsschap van Nelson Mandela. Helaas doet zich daar, net als bijvoorbeeld in Zimbabwe, een andere ontwikkeling voor. Blanke boeren zijn daar regelmatig het slachtoffer van etnisch geweld dat daar plaatsvindt. Afgelopen maand hebben we getuige mogen zijn van een historisch moment in de geschiedenis van de Verenigde Staten. Met Obama als president wordt er door de publieke opinie gesteld dat de rassenbarrière is gevallen. Persoonlijk ben ik het niet helemaal eens met die stelling, omdat hij als halfbloedje zowel blank als zwart is. Bovendien heeft hij geen natuurlijke band met de gebruikelijke Afro-Amerikanen (namelijk de geschiedenis van de slavernij en rassenscheiding). Dat tussen de rassenrellen van 1968 en Obama als president maar veertig jaar tussen zit laat in mijn ogen zien hoe snel het kan gaan in een maatschappij. Wat mij een goede conclusie lijkt om dit essay mee af te sluiten.
37
‘’Ik heb een eigen, frisse visie’’ Abdelaziz ajaarouj is een veelzijdige persoon. Maar op dit moment is hij vooral cultureel ondernemer en houdt hij zich bezig met de studie Culturele Maatschappelijke Vorming. In Utrecht is hij vooral bekend als een succesvolle kunstenaar. Soulaiman Karroum & Mustapha Esadik Zijn pubertijd kenmerkte zich door de vele mogelijkheden die de jonge Utrechter destijds kreeg, vanwege zijn talent. ‘’Ik heb vooral literaire wedstrijden gewonnen als puber, bijvoorbeeld el hizjra in het jaar 1999 in de categorie aanstormend talent. Maar ook de wedstrijd doe maar dicht maar wist ik op mijn naam te schrijven. Overigens was ik ook de jongste deelnemer van Crossing Border in 2001 Amsterdam. Dat is het grootste literaire festival van europa.’’ Abdelaziz was al op jonge leeftijd actief. ‘’Toen ik twaalf jaar oud was ben ik begonnen met dichten. We maakten meer liedjes en begonnen zelf te zingen met vrienden. Ik ging ook toneelspelen en werd gevraagd om teksten te schrijven voor theater. Ik had een dichtbundel geschreven. Omdat de uitgever en ik het niet eens konden worden over de inhoud is het helaas nooit officieel uitgegeven. Het meedoen aan dichtwedstrijden waren meer momentopnames. Ik was het grootste deel van de tijd bezig met toneelspelen. Toen ik Hizjra had gewonnen speelde ik al bijvoorbeeld aan het festival aan de werf.’’ Ondanks zijn grote successen had hij van jongs af aan niet echt iemand, waarin hij een idool zag. ‘’Ik had eerlijk gezegd niet echt iemand naar wie ik opkeek en dat gaf mij wel kracht. Ik zag niet echt een groot niveauverschil met de gevestigde orde. Ik ontmoette mensen als Abdelkader Benali en Khalid Boudou bijvoorbeeld. Die vond ik dan wel erg goed. Ik ben altijd wel blijven dichten. Tegenwoordig doe ik nog steeds aan dichten, omdat het echt iets is voor mezelf en niet om te verkopen bijvoorbeeld. Ik was begonnen in een tijd dat er weinig Marokkaanse toneelspelers waren. Dus als je talent had werd je sneller gevraagd. Ik had eerst meegedaan aan een productie op school. Mensen van huis aan de werf kwamen kijken en vroegen of ik met ze mee wilde doen. Zij hebben, net als in het voetbal, ook scouts lopen. Dus werd ik op een gegeven moment gevraagd door NES theater (2000), waardoor ik daar ben gaan spelen. Voor NES theater heb ik ook meerdere producties gedaan. Ik deed allerlei rollen zoals de grote broer, de inspirator of de jongste persoon. Het waren met name producties die gingen over jongeren en diversiteit. In 2004 won ik de gladiolenjacht (prijs voor de beste amateurkunst van de stad) Daar zaten jongere, maar ook oudere kunstenaars in. Na de gladiolenjacht ben ik weer meer tijd in school gaan steken. Ik had mijn scw (sociaal cultureel werk) diploma behaald (2006) in die periode. In de tussentijd speelde ik ook voor theatergezelschappen en tourde ik door het land. Dat was meer de professionele kant die ik graag wilde zien. Elke avond traden we met dezelfde groep op en moesten we presteren. Het kwam mij goed uit dat ik veel ervaring had. Toch leek het er bij mijn docenten misschien op dat ik arrogant was, vanwege mijn ervaring en alles wat ik al had bereikt. Maar zo ben ik natuurlijk helemaal niet. Toen ben ik gelijk verder gegaan met
38
CMV (Cultureel Maatschappelijke Vorming), omdat ik mijn ervaring beter kan onderbouwen met theorie. Door deze opleiding krijg ik de kwalificatie dat ik een professioneel ben, omdat ik de noodzakelijke kennis ermee vergaar.’’ De afgelopen jaren is de talentvolle kunstenaar uitgegroeid tot een persoon die ook op het organisatorische vlak zijn mannetje wil staan. ‘’Bladi entertainment is een onderneming die ik heb opgericht. Als jonge kunstenaar merkte ik dat ik te weinig zeggenschap had in de inhoud van de producties. Ik moest me teveel aanpassen aan de gevestigde orde van de kunstwereld. De wens begon te spelen om zelf een product te maken waar ik volledig achter stond. Nu, als zelfstandige, kan ik de wereld laten kennismaken met mijn eigen, frisse visie. Door de invloed van de commercie is in Nederland de allesomvattende cultuureducatie weggevallen. Het is belangrijk dat wij als jongeren met een andere kijk en wens van ons laten horen. Zodat wij in de toekomst onze eigen cultuurnormen en cultuurwaarden mee te laten tellen. De insteek van Bladi entertainment is om kunst ergens anders neer te zetten waar de gevestigde kunst geen aandacht aan besteden. Dan heb ik het bijvoorbeeld over achterstandswijken. In dat soort buurten zijn wij met open armen ontvangen. Want er is nu eindelijk een culturele onderneming die zijn aanbod afstemt op deze doelgroep. Wij proberen deze mensen op een aangename en prettige manier kennis te maken met kunst en cultuur in Nederland. Wij vertonen stukken die maatschappelijke issues aan kaarten. Wij geven mensen een voorbeeld van hoe het kan gaan (puur fictie). Dus dat de bezoeker kan verbeelden op welke manier het anders zou kunnen gaan. De kunstenaar en het publiek verbeelden zich beiden verbeelden. De verbeeldingskracht maakt dat het kunst is. Het liefst zien wij als makers dat het publiek word aangezet om positief te handelen. Dit zorgt ervoor dat het publiek zichzelf als het ware vormt aan de hand van de stukken die wij spelen. De meeste narigheid die er is over Kanaleneiland komt van buitenaf en niet uit de wijk. Wat Kanaleneilanders zich goed moeten realiseren is dat de media expres inspelen op het gevoel van jongeren. Wat ik ze wil meegeven is dat ze zich goed moeten voelen en niet moeten gedragen naar de beeldvorming. Het is de taak van de media om het te benoemen, terwijl er niet eens iets is.’’ Voor de jonge Utrechter kan er nooit genoeg over kunst gediscussieerd worden. ‘’Ik lette altijd al meer op kwaliteit dan dat ik voordeel wilde putten uit mijn culturele achtergrond. Iemand die iets maakt dat tot de verbeelding van de kijker spreekt is een kunstenaar. Tegenwoordig worden nieuwe waarden en normen gecreëerd, want met diversiteit komt er invloed in de kunst. Smaakoordeel van mensen uit verschillende culturen word daarin meegenomen. Als cultureel ondernemer vind ik het een hele goede discussie dat er word gepraat over wat kunst nou eigenlijk is.’’
39
Opinie
Kanaleneiland: een ‘stuk Hil-May Tang ‘Als ik jou was, zou ik echt niet in m’n eentje door die wijk lopen ’s avonds’. ‘Toen mijn collega daar een item ging maken, is haar recorder gestolen’. Dit soort dingen kreeg ik te horen toen ik een item wilde maken over de wijk. Zelf kom ik niet uit Kanaleneiland, noch uit Utrecht. Ik kende de wijk alleen maar uit kranten, televisie en radio. En ik moet bekennen dat het voornamelijk negatieve berichten zijn. Jeugdoverlast, hoge werkloosheid, gevoel van onveiligheid et cetera. Bericht op bericht, negatieve berichtgeving. Ik merkte dat de buurt ‘mediamoe’ is. Buurtbewoners zijn het beu dat de wijk keer op keer slecht wordt afgeschilderd en dat journalisten ‘aapjes komen kijken’. Maar is die berichtgeving terecht? Er is inmiddels al zoveel gezegd en geschreven over de wijk. Is Kanaleneiland een ‘stukgeproduceerde’ wijk? Er zijn inmiddels veel maatregelen zijn getroffen om de buurt er weer bovenop te helpen en jeugdoverlast tegen te gaan. Cameratoezicht, het samenscholingsverbod en straatcoaches zijn hier voorbeelden van. Als buitenstaander is het moeilijk om erachter te komen wat er daadwerkelijk speelt in de wijk, maar niet onmogelijk. In ieder geval vind ik dat je als journalist je niet alleen maar op de wijk moet storten wanneer er weer een incident is. Het is makkelijk scoren en gelijk heb je je verhaal. Natuurlijk is het niet zo dat als er een buschauffeur wordt bespuugd, dat het betekent dat de wijk op het randje van de afgrond balanceert. Dat weet ieder weldenkend mens, maar het is minder sensationeel om een genuanceerd beeld te schetsen. Jammer dat veel journalisten voor de McDonalds-methode gaan. Even snel je snack halen, maar niet weten waar de hamburger van gemaakt is. Zelf denk ik dat de wijk niet stukgeproduceerd is. Integendeel, als je goed zoekt zijn er tal van mooie verhalen. Daarmee bedoel ik initiatieven vanuit de buurtbewoners. Belangrijk dat mensen uit de gemeenschap opstaan en zich inzetten, omdat ze hart hebben voor de buurt en de bewoners. Goed nieuws, is ook nieuws. Als het beter gaat, mag dat ook gezegd worden. Al zijn het maar kleine stapjes, die vaak minder mediageniek zijn. Alleen is het jammer dat er inmiddels zoveel is geproduceerd over de wijk, dat de buurtbewoners enigszins schuw zijn geworden om überhaupt de media te woord te staan. Begrijpelijk wel, maar het is voor eerlijke journalistiek geen reden om alleen maar aan negatieve berichtgeving te doen. Dan is het wel van belang dat de buurt er ook voor open staat. Als het beter gaat, dan mag het gezegd worden. Om te zeggen dat ik de wijk in de smiezen heb en volledig heb doorgrond. Nou nee, dat zal ook niet op korte termijn gebeuren. Maar ik zal proberen ontwikkelingen in de wijk nauw in de gaten te houden, of het nu om goede of slechte ontwikkelingen gaat. Niet dat journalisten ineens een uithangbord voor de gemeente moet zijn á la ‘het gaat ge-wel-dig met de wijk’ en de ogen moet sluiten voor negatieve gebeurtenissen. Maar zeker is wel dat goed nieuws ook nieuws is. Hil-May Tang (25) is studente journalistiek en tevens werkzaam voor de NOS.
40
kgeproduceerde’ wijk?
41
42
Human interest
Kanaleneiland in het daglicht, interview met Anne-Linde. Kanaleneiland: een wijk waarover in dit blad het nodige staat. Maar dat vooral door jongeren uit de wijk zelf komt. Daarom is het interessant om te kijken wat de mening van een jongere buiten Kanaleneiland is. Houssine Asrout Vertel wat over jezelf en waarom je graag aan dit interview wilde deelnemen? ‘’Mijn naam is Anne-Linde van Doornicke en ben 18 jaar oud. Ik zit momenteel op het VWO in Culemborg. In mijn vrije tijd vind ik het erg leuk om te sporten, shoppen, tijd met mijn vriendinnetjes door te brengen en nog veel meer. Het leukste vind ik om naar ons chalet in Zwitserland te gaan en daar skiles te geven. Ik werk nu acht maanden bij een callcenter in utrecht en vind dit erg leuk om te doen. Je doet er ook veel leuke sociale contacten op. Toen ik werd benaderd door mijn collega om aan dit interview deel te nemen was ik dan ook meteen enthousiast. Ik vond het een leuke uitdaging en dacht zo misschien de Marokkaanse cultuur nog beter te leren kennen. Ook wilde ik mijn eigen inbreng kwijt over de fantastische dag die ik heb meegemaakt in Kanaleneiland. En als je dat in een tijdschrift kwijt mag is dat natuurlijk ook een mooi iets dat je meemaakt en je er aan de dag laat herinneren.’’ Wat was je indruk naar aanleiding van wat mensen zeiden? ‘’In de media hoor je vaak slechte berichten over Kanaleneiland. Ik had er zo mijn bedenkingen over. De media overdrijft namelijk altijd erg. Van mijn collega’s hoorde ik namelijk nooit iets over deze problemen. Ik had dus een positieve kijk op deze wijk.’’ Wat was je Indruk van Kanaleneiland door middel van media? ‘’Kanaleneiland wordt vaak in een kwaad daglicht gezet door de media. Je hoort eigenlijk vrijwel nooit goede berichten. Men beweert dat de situatie daar onbeheersbaar word en er extra maatregelen nodig zijn. De politie bevestigt vaak dat er aangifte is gedaan van bedreiging en belediging.’’ Waarom kwam je naar Kanaleneiland? ‘’Een tijdje geleden was er een onwijs leuk multicultureel festival in Kanaleneiland: “Broodje Noord”. Op mijn werk werd ik aangesproken door een collega van Marokkaanse komaf. De vraag van mijn collega was of ik mee wilde doen aan een modeshow, waarop ik ja antwoordde. Bij deze modeshow moesten wij Marokkaanse jurken presenteren die eventueel ook verkocht konden worden. Het waren niet alleen Marokkaanse jurken waar we mee liepen, maar ook jurken van andere nationaliteiten. Het was een multicultureel festival, dus ik heb ook een Surinaamse aangehad.’’ Wat waren jouw verwachtingen hierbij? ‘’Ik vond het een zeer leuke kans om zo eens een andere cultuur te leren kennen. Ik had er ontzettend veel zin in en verwachte dan ook dat het een leuke, drukke maar vooral ook een erg gezellige dag zou worden. Ik verwachte dat er eigenlijk alleen mensen uit Kanaleneiland op af zouden komen, maar er waren dus ook mensen uit andere wijken.’’
Hoe verliep de dag? ‘’Rond een uur of negen was ik al aanwezig op het festival. Na een ontzettend warm ontvangst was het dan zo ver: we moesten klaar gemaakt worden. Meteen werd mij gevraagd of ik wat wilde eten of drinken. Daarna werd mijn haar in de krul gezet en werd mijn make-up gedaan. Ondersteund door de vrolijke en mooie Marokkaanse muziek verliep alles vrij snel en mochten wij, de modellen, onze jurken aan. Er volgden drie sessies waarbij we elke sessie een andere jurk moesten showen. Tussen de sessies door werd onze make-up dan weer aangepast. Dat was echt top! Alle modellen waren erg zenuwachtig voor de eerste sessie: we wisten ons niet zo goed een houding te geven met al die aandacht. Het verliep allemaal super goed en trots als een pauw stonden we dan weer in de kamer waar we opgetut werden. Nadat we alle sessies gelopen hadden moesten we nog een laatste keer het podium opkomen en na luid applaus was de dag toen jammer genoeg ten einde. Althans mijn werk zat er toen op, want er kwam nog een internationale bekende Marokkaanse zanger optreden, genaamd Mimoun Rafroua. Die wist zijn publiek ook goed te vermaken. Zelf was ik alweer onderweg naar huis, want ik was al vroeg op en dus heel moe.’’ Wat viel je mee naar aanleiding van jouw verwachtingen? ‘’Ik vond het ontzettend leuk om te zien dat het echt een multicultureel festival was. De herkomst van het publiek was ontzettend gevarieerd. Het leuke was om te zien dat er ook bijvoorbeeld Hindoestanen en Nederlanders op afgekomen waren. Het viel me ook mee dat het lopen op de catwalk helemaal niet zo eng was al dat het in eerste instantie leek. Ook was de sfeer beter dan ik gedacht had. Door het nieuws heb je toch een beeld over Kanaleneiland, maar dat bleek totaal onjuist te zijn.’’ Wat viel je tegen naar aanleiding van jouw verwachtingen? ‘’Eigenlijk niets. Ik heb het ontzettend naar mijn zin gehad.’’ Ben je daarna nog eens in Kanaleneiland geweest? ‘’Ik ben daarna niet meer in Kanaleneiland geweest. Dit komt omdat ik er niet veel mensen ken. Verder heb ik niet echt een reden om daar naar toe te gaan.’’ Kende je mensen in Kanaleneiland? ‘’Ik ken alleen mensen van mijn werk die in Kanaleneiland wonen. Maar niet echt mensen waar ik buiten werk mee om ga.’’ Hoe kijk je erop terug? ‘’Het was een super leuke en leerzame dag. Het leuke was vooral dat ik nu ook echt de sfeer van de Marokkaanse cultuur kon proeven. Ik werk namelijk bij een bedrijf met ontzettend veel Marokkaanse medewerkers. Dit was zo’n unieke kans om een beetje meer van hun cultuur te proeven. Het was voor mij dus zeker de moeite waard en zou die dag zo weer over kunnen doen.’’ Is Kanaleneiland een wijk waar je jezelf ziet wonen? ‘’Dat is een hele moeilijke vraag. Ik zou er totaal geen problemen mee hebben om nu als student in Kanaleneiland te wonen. Het nadeel voor mij zou alleen zijn dat ik echt het liefst midden in het centrum zou willen zitten. Dit omdat je toch echt maar een keer student bent. Ik vind dat je dat ook echt bewust moet meemaken. Naar mijn idee wonen er namelijk niet veel studenten in
43
Kanaleneiland, maar toch meer gezinnen. Mijn excuses als dat niet klopt, want ik ken utrecht niet heel goed. Ik wil later sowieso niet in de stad wonen, maar gewoon in een vrijstaand huis dichtbij de stad.’’
‘‘Je kunt niet bepaalde mensen wel laten samenscholen en andere weer niet. Toch denk ik dat dit niet echt zin heeft en de problemen alleen maar zal laten verergeren.’’ In Kanaleneiland wonen ook veel studenten, maar hoe kwam het dat je dat beeld erover kreeg? ‘’ In de omgeving waar ik de modeshow moest lopen stonden er vooral veel flats. Daardoor kreeg ik het idee dat er alleen maar gezinnen wonen, maar het kan best zo zijn dat er ook veel studenten wonen. Dit was eigenlijk mijn eerste keer dat ik in Kanaleneiland kwam.’’
Wat ontbreekt er in Kanaleneiland? ‘’Naar mijn mening ontbreekt er vrij weinig in Kanaleneiland. Je treft daar dezelfde voorzieningen aan als in iedere andere wijk. Supermarkten, groentemannen, bakkers zijn er in overvloed te vinden, dacht ik zo.’’ In Kanaleneiland is er een samenscholingsverbod ingegaan. Vind je dat de goede aanpak? ‘’Ik ben het niet geheel eens met het samenscholingsverbod. Ik snap dat de gemeente Utrecht de problemen in de wijk Kanaleneiland wil verhelpen. Dit is echter niet altijd de juiste manier. Niet elke jongere is slecht of agressief. Degenen die geen kwade bedoelingen hebben worden zo enorm benadeeld. Natuurlijk, er zijn ook jongeren die thuis te strak zijn gehouden en op straat nu denken het mannetje te zijn. Voor hen zou het wel een goede regeling zijn. Het is alleen moeilijk om hier een goede maatstaaf in te vinden. Je kunt niet bepaalde mensen wel laten samenscholen en andere weer niet. Toch denk ik dat dit niet echt zin heeft en de problemen alleen maar zal laten verergeren.’’ Is Kanaleneiland een probleemwijk naar jouw mening? ‘’Er komen wel degelijk problemen voor in deze wijk. Dat hoor ik via de media en wordt weer bevestigd door de Marokkanen waar ik mee omga. Zij beweren dat het wel allemaal erger wordt weergeven dan dat het in de realiteit is. Dat is sowieso altijd het geval met de media. De krantenkop Marokkaanse jongeren slaan agent in elkaar verkoopt altijd beter dan Jongeren slaan agent in elkaar Ik hoop zelf dat er snel geen onderscheid meer gemaakt wordt tussen Marokkanen en Nederlanders. Dit is namelijk gewoon volstrekte onzin. Maar of ik deze wijk een probleemwijk kan noemen? Geen idee, dan zou ik deze problemen wel eerst met mijn eigen ogen willen zien.’’
44
Research
Gros van de jongeren gaat zelden tot nooit naar een buurthuis Mismatch tussen vraag een aanbod van jongerenvoorzieningen Nathan Rozema In mijn vorige Flexx bijdrage had ik het over de ondernemers die voor eigen rekening en risico theehuizen en internetcafés exploiteren. Jongeren en wijkvoorzieningen pur sang, zonder een cent subsidie. Ik stelde toen “commerciële ontmoeting werkt op Kanaleneiland prima”. Deze commerciële voorzieningen zijn in tegenstelling tot veel van de gesubsidieerde instellingen, geheel conform de vraag, zes tot zeven dagen en avonden in de week open. Als je vraagt aan de ondernemers en bezoekers van Rijnbaan winkelcentrum wat er moet gebeuren in de wijk, dan krijg je meestal direct te horen dat er niets voor jongeren te doen is. Met jongeren wordt dan meestal de jongens bedoeld.
Bij het recente AD/UN debat was er onder de aanwezige Kanaleneilandse jongeren weinig waardering te vinden voor de huidige harde aanpak en ook over de jongeren voorzieningen werd de kloof tussen jong en oud direct duidelijk. De gemeente: “Er gebeurt zoveel op kanaleneiland kijk maar naar Galecop en Chill-eiland”, jongeren: “Wij zien en merken er weinig van.” Top-down jongeren management? Is dit tekenend voor top-down jongerenmanagement door niet-jongeren, of een onvermijdelijk, terugkerend fenomeen? Ik kan het nog niet zeggen, wel vrees ik het ergste. Uit een ander net afgerond onderzoek in de Rotterdamse Afrikanerwijk blijkt dat jongeren nauwelijks bekend zijn met projecten die speciaal gericht zijn op jongeren in de buurt. Het kwam daar zelfs voor dat een jongere die op straat werd geïnterviewd pal voor het gebouw van een project, nog nooit van het project gehoord. Focus op probleemjongeren Ook blijkt, uit de voor dit onderzoek uitgevoerde analyse naar overheidsprojecten gericht op jongeren in “probleemwijken”, dat het gros van de projecten zich richt op een kleine groep van probleemjongeren. Aan de grote meerderheid van nietprobleemjongeren wordt nauwelijks aandacht geschonken. Wat voor signalen geef je dan af? Een van de conclusies hier was dat overheidscommunicatie gericht op jongeren, doelgroepen slecht bereikt en nauwelijks gebruik gemaakt van nieuwe communicatietechnieken. We kunnen zeker nog heel wat leren van Barack OBAMA.
Voor meiden is Kanaleneiland een dorre woestijn. Een jongere zei bij de rondleiding aan topambtenaren uit Den Haag: “Er is hier voor jongeren zoals wij helemaal niets te doen”. Dit was verbazingwekkend, aangezien er op een paar honderd meter een opnieuw geopend centrum is en de jongerenproblematiek vanuit beleidsmakers en instellingen volop aandacht krijgt. Toch staan deze citaten niet op zichzelf. Uit een recent door Labyrinth uitgevoerd onderzoek onder Overvechtse jongeren wordt de mismatch tussen vraag en aanbod van voorzieningen voor jongeren overtuigend gestaafd. Enkele uitkomsten op een rij:
Onderzoek Overvechtse jongeren Overgrote meerderheid jongeren bezoekt zelden tot nooit een buurthuis 73% bezoekt zelden tot nooit een buurthuis, 10% een enkele keer en 17% geregeld. Ook vinden meer jongeren dat er onvoldoende activiteiten worden georganiseerd, dan dat er jongeren zijn die vinden dat er voldoende activiteiten worden georganiseerd. 37% van de jongeren is ronduit niet tevreden over het aanbod van jongerenontmoetingsplekken en 40% is niet tevreden over het aanbod van hangplekken (29% is wel tevreden). Er worden vooral sport- en speelvoorzieningen gemist, een café en activiteiten. De meerderheid van de ondervraagde jongeren vindt dat anderen geen activiteiten voor hen hoeven te organiseren, maar dat zij dat zelf ook wel kunnen, als ze daarvoor maar gefaciliteerd worden. 60% van de jongeren is onbekend met de hulp van jongerenwerkers en bijna driekwart weet niet waar ze terecht kunnen voor hulp om iets op touw te zetten. Veel jongeren willen wel degelijk zelf activiteiten organiseren Ook komt uit dit onderzoek dat jongeren wel degelijk zelf activiteiten zouden willen organiseren. 34% van de jongeren geeft aan zelf activiteiten te willen organiseren. Er wordt o.a. gedacht aan: het opzetten van wijkevenementen, voetbaltoernooien en sportactiviteiten. Veiligheid nauwelijks een issue bij jongeren Tenslotte valt bij dit onderzoek op dat jongeren hun wijk veel positiever ( rapportcijfer 6,5 vs 5,3 door volwassenen) waarderen dan volwassenen en dat het onderwerp veiligheid nauwelijks leeft. Bij de spontane imagovraag noemen de jongeren bijna nooit het onderwerp veiligheid. Interessant, hoe zou dit in Kanaleneiland zijn?
45
Straattaal TWEE hOUSSINE aSROUT
El7ket Droge Handrem T3ennet goudstaven Derba Prr Prr Boedjolit Boejofit Effe Appie Soek Eberchen Nep Toke3 Zi-jar Tantoe nep It’s your home boy fernendo Iwantissen methode 3endek 3edis Du minuut shell 2 busjes Rondje Zouhier Kninahandelaar Slikkert Knipbeurt Marrakech Gringo Vliegende mocro Leven bij may wah Roze Jongen Olaa digas Sinbad Parabol Nummer 10 Dimp van de week Chuckie Sekren Bord tonijn Belgat chelies Ik snuif de wind Ik niet school Isem n megzan
46
paranormale mens iemand die vreemd doet verkeerd opgeschoren persoon die iets goed voor elkaar heeft slagje slaan iemand met sterke verhalen rotte appel in de mand synoniem boejolit naar theehuis zwarte markt iemand die zichzelf niet is bikkelen, strijden rare vogel het is je beste maatje op een onoplosbare methode iets doen miskraam Ik ben zo bij je iemand goed fleshen opscheren met scheermes iemand die veel liegt iemand die vaak in de maling wordt genomen verrotte kapper Pannenkoek ( figuurlijk ) gek persoon lekker eten vrouwelijk type vlug behaard persoon straatbeeld Kanaleneiland gangmaker ( leiderstype) iemand die goed gebruikt wordt persoon met veel littekens dronken chaos traditionele Marokkaanse schoenen er klopt iets niet begrijp je niet valse identiteit
3eses Bith Si de gojfi Shab golf Boetie Poekoes Boejmezogen Peper en zout Dictator chikie
beveiliger stopwoordje mengelmoes meisjes die op jongens met auto’s vallen leugenaar iemand fleshen flapoor plotseling ergens tussen mengen meid die de jongen de baas is, patrona
Gokken in de mist Gringo face Doe maar coureur Tirered Shek dele3eb Goed gespeeld Parce Angola Mooiboy Chebeb Dreb Dora Ik breek de tafel Pillenhandel 35’je Kim tranquil Macho M’ia Shab verliefd Johnny Bravo Afoe Cleopatra Gelost Abramovich Je weet zelf Solo Goesa-licious Gare man
iets zonder onderzoek verrichten iemand met veel acne bel iemand die ons weg gaat brengen goed opgemerkt sterke speler netjes opgelost mens erger je niet iemand uit afrika luxe jongen Jongeren Ommetje rijden het is menens Veel geroezemoes ze kan bij alkie staan Blijf rustig De man Zeker (sarcastisch) Jongen die snel zijn geld opmaakt aan meiden Uitslover Delen Chikie waarbij stijl haar niet staat scheet gelaten Persoon met veel geld je weet zelf wel wat dat is Ben alleen erg lekker teleurstellend persoon
47
Van & Voor Jongeren!!
Kunst, Cultuur, Voetbal, Thaiboksen, Flexx, Discussies, Trainingen, Workshops, Festivals You name it, we can make it possible! Heb je een idee? Wil je wat doen voor jouw buurt? Mail dan snel
[email protected] of check de site www.vanenvoorjongeren.nl Van & Voor Jongeren Spaaklaan 196A 3527 SP Utrecht
48