Eindelijk gerechtigheid in Minas-procedure

Ledenblad Nederlandse Vakbond Varkenshouders

nummer 132, maart 2006

Eindelijk gerechtigheid in Minas-procedure Het Hof in Den Bosch heeft afgelopen 23 februari in haar vonnis de grondslag voor de Minas-heffingen vernietigd. In tegenstelling tot het Hof Arnhem heeft het Hof Den Bosch zich wel inhoudelijk uitgesproken over de opgelegde Minas-aangiftes in de speerpuntprocedure die de NVV voert namens 700 convenantdeelnemers. In deze procedure zijn vele argumenten, zoals de onbetrouwbaarheid van laboratoria-uitslagen en het ophopen van mineralen in de put, ingebracht om aan te tonen dat deze geen grondslag kunnen en mogen zijn om een heffing op te leggen. Al bij de beoordeling van één van de argumenten, namelijk de betrouwbaarheid van de ministeriële regeling hoeveelheidbepaling, heeft het Hof Den Bosch deze regeling onverbindend verklaard. Hiermee is de basis van de heffing komen te vervallen en zijn dus de Minas-aanslagen vernietigd. Nauwkeurigheidsnorm niet gehaald Het Hof vindt dat de normen die gelden voor deze regeling, die betrekking hebben op het monstername-apparaat, niet aanvaardbaar zijn, omdat bij vaststelling ervan bewust zeugenmest buiten beschouwing is gelaten. Hierdoor kan feitelijk de wettelijk vereiste nauwkeurigheidsnorm van 15% niet worden gehaald. Men heeft bij het vaststellen van de norm bewust zeugenmest niet meegenomen. De reden hiervoor is dat door het lage drogestofgehalte enorm

wisselende gehaltes worden gevonden, waardoor men zou worden geconfronteerd met een onnauwkeurigheid groter dan 25%. Men ging hierbij totaal voorbij aan het feit dat als gevolg hiervan individuele varkenshouders zouden worden opgescheept met flinke (onterechte) heffingen. Dit zou dus net zo goed kunnen gelden voor bedrijven die brij voeren en die ook mest afzetten met een lager drogestofgehalte. Eerste pijl is raak Doordat het Hof al op één punt de heffingen onverbindend heeft verklaard, was het niet nodig om zich over de andere ingebrachte argumenten uit te spreken. Dus eigenlijk heeft de eerste pijl al meteen doel getroffen. De overgebleven argumenten zijn door de rechters dan ook niet behandeld en blijven dus nog overeind. Voor wie geldt deze uitspraak Deze uitspraak geldt in ieder geval voor de twee speerpuntbedrijven die in Den Bosch behandeld zijn. Zij voorkomen hiermee dat zij meer dan € 50.000 onterechte heffing moeten betalen. Verder geldt voor de 700 convenantdeelnemers de einduitspraak van deze procedure. Dat zou kunnen betekenen dat, in het geval de overheid in cassatie gaat, men op de uitspraak daarvan moet wachten. Tot die tijd zijn de deelnemers beschermd door het met Dienst Regelingen afgesloten convenant. Bedrijven die geen bezwaar heb-

ben gemaakt of die geen deelnemer zijn, kunnen, als gevolg van deze uitspraak, geen aanspraak maken op dit vonnis. Op dit moment is echter nog onduidelijk hoe de overheid hiermee om zal gaan. In de WHV-procedure is het ook gebeurd dat de schorsing van de Wet Herstructurering Varkenshouderij alleen voor NVV-leden zou gelden, maar destijds heeft LNV vanwege organisatorische redenen alle varkenshouders van de uitspraak laten profiteren. Daarmee hebben alle varkenshouders gratis meegelift op de inspanningen van de NVV. De uitspraak zou nu dus mogelijk ook kunnen gelden voor alle veehouders die vanaf 1998 een Minas-heffing hebben betaald. In dat geval zou het in totaal gaan om circa € 300 miljoen. Regeling hoeveelheidbepaling Omdat de onverbindend verklaarde regeling hoeveelheidbepaling ook de grondslag is voor de nieuwe mestwet, moet dit wel gevolgen hebben voor Spoor 1 (het verplichte wegen en bemonsteren). Doordat de rechters nu hebben geconcludeerd dat de systematiek van wegen en bemonsteren te onnauwkeurig is, moet de minister, in de ogen van de NVV, dit spoor herzien. Het alternatief is een robuust forfaitair systeem dat een grotere betrouwbaarheid heeft dan wegen en bemonsteren. In de vorm van MAR2006.nl heeft de Groene Belangenbehartiger hiervoor al wordt vervolgd op pag. 2

Trog-uitgave aan alle varkenshouders in Nederland! Deze Trog-uitgave wordt verzonden aan alle varkenshouders in Nederland, omdat de NVV de inhoud ervan zo breed mogelijk wenst te verspreiden. Wij zijn van mening dat alle varkenshouders in Nederland er recht op hebben om de mening/visie van de NVV te horen. Hiermee voorkomen wij dat oneigenlijke zaken en argumenten in de varkenshouderij een eigen leven gaan leiden. Wij bevelen de inhoud bij een ieder van harte aan en bent u het eens met de NVV-standpunten en draagt u de NVV een warm hart toe, meldt u dan ook aan als lid/donateur via het bij deze Trog meegestuurde inschrijfformulier. www.ikb2004.nl

www.ikb2004.nl

www.ikb2004.nl

www.ikb2004.nl

1

vervolg van pag. 1 een serieuze opzet gemaakt. Deze is te zien op de internetsite www.dgbbv.nl. Hierover lopen in het kader van Spoor 2 al gesprekken met het ministerie.

Uitspraak Minasprocedure Wie de moeite wil nemen om op de NVV-internetsite het procesverslag van de zitting van het Hof Den Bosch te lezen, kan maar tot één conclusie komen: de gehele Minaswet rammelde aan alle kanten. Het Hof had evengoed op grond van drie of vier andere onderdelen de Minas-heffingen nietig kunnen verklaren. En wat nu? Gaat de overheid in cassatie, ja of nee? Ik vind dat de overheid het recht heeft om in cassatie te gaan, maar met zo’n duidelijke harde vernietigende uitspraak lijkt het mij beter om alle energie op korte termijn te steken in het realiseren van een robuust forfaitair systeem. Uiteraard zou dit samen moeten met de NVV om te komen tot een vergelijkbaar systeem als in andere landen van de EU, maar dan toegesneden op de Nederlandse omstandigheden. En als de Minister dat niet wil, dan moet de druk maar opgevoerd worden. Dit zou bijvoorbeeld kunnen door het aansprakelijk stellen van de overheid voor de onnodig gemaakte kosten voor het bemonsteren en analyseren van de mest in de periode vanaf deze uitspraak van het Hof Den Bosch tot de uiteindelijke uitspraak in cassatie. Hiermee stellen we de overheid een forse claim in het verschiet. Maar wat mij toch ook wel verbaast rondom deze door de NVV afgedwongen uitspraak, is de reactie van andere partijen hierop. Hierbij kan ik mij niet aan de indruk onttrekken dat men bewust mensen onvolledig informeert. Bijvoorbeeld in de Oogst van 4 maart jl. stond een heel verhaal over de uitspraak in deze procedure, maar men vergat er wel even essentiële informatie bij te vermelden. Het woordje NVV kan men daar blijkbaar niet schrijven en ook de speerpuntbedrijven en de 700 convenantdeelnemers werden niet vernoemd. Dit riekt naar censuur. Eigenlijk is dit een trieste zaak. Iedereen heeft het recht om volledig en goed geïnformeerd te worden. Ik heb er maar één woord voor: zielig. 2 De voorzitter Willie van Gemert

www.ikb2004.nl

Scenario’s De NVV beraadt zich nu op de te nemen stappen. Maar uiteraard zal ook de houding van de Minister bepalend zijn voor de te volgen koers. Als de Minister in cassatie gaat, is er een mogelijkheid dat wij alle varkenshouders oproepen om de Minister aansprakelijk te stellen voor de onnodige kosten die de varkenshouders in de periode tussen deze uitspraak en de uitspraak in cassatie gaan maken. Dit komt grofweg neer op € 1,- per kuub mest, wat neerkomt op € 10 miljoen per jaar voor de varkenshouderij en een veelvoud daarvan voor de totale veehouderij. Verder bestaat de mogelijkheid dat de NVV middels een kort geding schorsing van dit onderdeel van de nieuwe mestwet eist, net als destijds bij de WHV. Maar natuurlijk zijn er nog wel meer scenario’s denkbaar om te voorkomen dat een uiteindelijke uitspraak of het profiteren hiervan door de minister op de lange baan wordt geschoven. Minister is nu aan zet Tot nu toe heeft de NVV nog geen reactie van de overheid op deze uitspraak gehad, noch van de minister, noch van Dienst Regelingen. Het is nog wel mogelijk dat de Staat in cassatie gaat. Pas daarna kan definitief worden gezegd of deze uitspraak ook geldt voor alle 700 deelnemers.

Met de bij deze Trog gevoegde acceptgiro kunt u eventueel een bijdrage geven om de Minas-procedure voort te zetten.

ZvA-gelden Geschiedenis Op 18 februari 2005 werd door de Hoge Raad het cassatieverzoek van de SER verworpen en werd een eerdere uitspraak van het Gerechtshof definitief. Het Gerechtshof had destijds (17 oktober 2002) uitgesproken dat de varkenshouders in de periode van 1993 tot en met 1998 teveel hadden betaald voor de verplichte enting tegen de Ziekte van Aujeszky. In deze uitspraak werd verder gesteld dat aan de leden van de NVV, na overleg van bewijzen, moest worden terugbetaald: - de berekende 10% administratiekosten van de GD; - het verschil tussen de door het Landbouwschap vastgestelde prijs en de prijs die de individuele varkenshouder na onderhandeling met de dierenarts voor de enting zou hebben moeten betalen; - de wettelijke rente over het teveel betaalde. Stand van zaken De laatste maanden is een aantal gesprekken gevoerd met een afvaardiging van de SER. Eind deze maand zal duidelijk worden of de SER bereid is om zonder een commissie van deskundigen de schade die de varkenshouders hebben geleden, vast te stellen. Gaan deze onderhandelingen niet lukken, dan gaat de bepaling van het schadebedrag terug naar de rechter, die vervolgens de mogelijkheid heeft een commissie van deskundigen te benoemen: één namens de SER, één namens de NVV en een onafhankelijke voorzitter. Gemiddeld hebben dergelijke commissies negen maanden tot één jaar werk om een eindoordeel te vellen. Vervolg De leden van de NVV zullen op de hoogte worden gehouden van de verdere ontwikkelingen.Maar het zal duidelijk zijn dat de complete afwikkeling vanwege de grote financiële belangen en de complexiteit van de uitvoering nog wel enige tijd zal vergen. Uiteraard neemt de NVV hierin ook haar verantwoordelijkheid voor alle varkenshouders (ook niet-georganiseerde en LTO-leden) in Nederland.

www.ikb2004.nl

www.ikb2004.nl

www.ikb2004.nl

NVV claimt schade dioxine De NVV start een procedure om de marktschade van het recente dioxineincident voor haar leden te verhalen op Tessenderlo Chemie. Volgens de NVV kan de indirecte dioxineschade voor alle Nederlandse vleesvarkenshouders op 5 tot 10 miljoen euro worden geschat. Aangezien de NVV 60% van de Nederlandse vleesvarkensstapel vertegenwoordigt, komt de schade voor de NVV-leden uit op 3 tot 6 miljoen euro. De NVV vindt dat Tessenderlo Chemie

aantoonbaar nalatig is geweest door haar afnemers niet tijdig op de hoogte te stellen van een dioxineverontreiniging in haar producten door een kapot filter. Hierdoor werd een grondstof voor varkensvoer verontreinigd. De Nederlandse afnemers van het verontreinigde dierlijke vet hebben zelf alle wettelijk verplichte onderzoeken gedaan, zodat hen niets te verwijten valt. Het Belgische bedrijf heeft bovendien zelf al toegegeven verkeerd te hebben gehandeld.

Langdurige procedure Nysingh Advocaten in Zutphen gaat de schadeclaim voor de NVV indienen. De NVV ziet een samenwerking met de LTO vakgroep Varkenshouderij voor het indienen van een schadeclaim niet zitten, omdat wij twijfels hebben of zij de energie voor een dergelijke (waarschijnlijk langdurige) procedure kunnen opbrengen. In de MPA-affaire bleek dat in ieder geval niet zo te zijn.

vallen. Varkensbedrijven met pluimvee moeten dieren rechtstreeks kunnen afvoeren naar een slachterij. Bijladen van varkens moet op die bedrijven worden verboden.

moet gebeuren bij een uitbraak. De NVV vreest ook voor neveneffecten en is bezorgd dat het buitenland direct reageert met grenssluitingen als Nederland meteen helemaal op slot gaat. Alleen die schade loopt al in de miljoenen euro’s. In de andere ons omringende landen neemt men dergelijke vergaande maatregelen niet. De NVV zal zich daarom ook inzetten om de beperkingen zo kort mogelijk te houden en afgekondigde regels zo snel mogelijk af te bouwen.

Draaiboek Vogelgriep In het concept-draaiboek voor de Vogelgriep staat dat voor de hele veehouderij en akkerbouw een volledige standstill van kracht wordt gedurende 72 uur, zodra vogelgriep bij commercieel gehouden pluimvee wordt geconstateerd. Dan is alle vervoer van dieren, dierlijke producten en voer verboden. Dit gaat volgens de NVV te ver en wij hebben dan ook in recente overleggen met LNV bepleit dat varkenshouders zonder pluimvee bij een uitbraak van de vogelgriep buiten de standstill

Marktschade Een gehele standstill komt, volgens de NVV, in beeld als een uitbraak van een ziekte als een donderslag bij heldere hemel komt. Dat is bij de huidige vogelgriep niet het geval. We kunnen nu al afspraken maken over wat er

Concentratie fijnstof lager dan gedacht De NVV heeft al diverse keren aandacht geschonken aan het feit dat de varkenshouderij geen bron van betekenis is wanneer het gaat over fijnstof. Helaas ondervindt de NVV tot op heden geen enkele bijval van de LTO in haar poging te voorkomen dat dezelfde fout als destijds met ammoniak wordt gemaakt en we een probleem voor onszelf gaan creëren. De varkenshouderij heeft in het verleden te offensief allerlei dure kostprijsverhogende oplossingen aangedragen voor collectieve problemen van de gehele veehouderij in Nederland, waarna vervolgens andere sectoren en/of de industrie niets meer deden. Kijk maar naar de geschiedenis van het ammoniakdossier. Dit dreigt nu weer te gebeuren in het fijnstofdossier. Staatssecretaris van Geel beweert “Een gecombineerde luchtwasser vermindert de uitstoot van fijnstof, ammoniak en de stank van mechanisch geventileerde stalwww.ikb2004.nl

len aanzienlijk. De intensieve veehouderij veroorzaakt ongeveer 20% van de uitstoot van fijnstof in Nederland.” De overheid bedient zich vaak van wetenschappelijk onvoldoende gefundeerd onderzoek om ingrijpende besluiten te nemen en door te voeren, met alle maatschappelijke, politieke en financiële gevolgen van dien. Feit is dat het aandeel van de landbouw bestaat uit 20% van 7,5%, dus 1,5% van het totaal! Let wel! Landbouw, dus niet alleen de varkensen pluimveehouderij! Recent heeft het Milieu- en Natuurplanbureau (MNP) een rapport uitgebracht waarin staat dat er sterke aanwijzingen zijn dat de huidige fijnstofconcentratie in Nederland 10-15% lager is dan eerder werd aangenomen. In de hoofdconclusie van het rapport komt de intensieve veehouderij als

www.ikb2004.nl

knelpunt van fijnstof niet meer voor. Fijnstof hoeft de agrarische sector geen geld meer te kosten. Investeren in luchtwassers om de fijnstofemissies uit de intensieve veehouderij te beperken, is niet nodig. Ook in bijvoorbeeld de MER hoeft fijnstof niet meer beperkend te werken. Vorig jaar werd de intensieve veehouderij in Brabant en Limburg ten onrechte op basis van verouderde cijfers nog afgeschilderd als een belangrijke medeveroorzaker van fijnstof. Hiertegen heeft de NVV steeds geageerd. Na een intensivering en verbetering van de meetmethoden wordt er nu van uitgegaan dat de fijnstofproblematiek in het landelijk gebied in 2010 verleden tijd zal zijn. Het is dan vooral een probleem van steden en verkeer. Een andere factor is dat de stofdeeltjes uit de landbouw als minder gevaarlijk beoordeeld worden dan de stofdeeltjes vanuit het verkeer.

3

Bestuurssituatie PVV In de media is de laatste weken een aantal berichten verschenen over de bestuurssituatie in het PVV. In deze berichten klinkt door of wordt zelfs keihard geconcludeerd dat met name de voorzitter van het productschap (VZ PVV), de heer Ramekers, de situatie niet meer in de hand heeft. De NVV heeft geanalyseerd hoe de tegenstellingen en het gebrek aan onderling vertrouwen zijn ontstaan. Hieronder een korte opsomming. Voorzitterschap commissie Varkenshouderij De partijdigheid van de VZ PVV werd duidelijk rond de discussie over het leveren door de NVV van de voorzitter van de commissie 88a voor de varkenshouderij (comm. VH). De NVV deed begin 2005 het voorstel om het voorzitterschap van de comm. VH te laten rouleren; het ene jaar de NVV en het andere jaar de LTO. LTO stemde met dit voorstel in. Toen het uiteindelijk duidelijk was dat de kandidaat van de NVV kon rekenen op een meerderheid van de stemmen, zorgde de VZ PVV ervoor dat er niet gestemd werd. En de invulling van het voorzitterschap kwam in een impasse. De manipulaties van de VZ PVV gaan in tegen het democratische grondbeginsel dat elke afzonderlijke partij zelf mag bepalen wie zij waar afvaardigt, en bevestigen partijdigheid. Belangrijke dossiers voor de varkenshouderij De VZ PVV is niet bij machte een groot aantal dossiers, zoals het stoppen met enten tegen de Ziekte van Aujeszky en het elektronisch vervoersdocument, op voortvarende wijze ten uitvoer te brengen. Ook greep de VZ PVV tijdens de laatste PVV-vergadering niet in toen het dossier ophaalfrequentie kadavers voor varkens door een vertegenwoordiger van het COV (red. Rendac is lid COV) ernstig werd vertraagd. 4

Witte boorden diefstal De term “stille witte boorden diefstal” is door diverse PVV-bestuurders persoonlijk opgevat.

In een verklaring is door Willie van Gemert sorry gezegd voor de niet bedoelde nevenwerking van zijn opinie in het Agrarisch Dagblad van 30 december jl. Hij schrijft daarin ”Mijn opinie in het Agrarisch Dagblad van 30 december jl. is door sommige PVV-bestuurders anders geïnterpreteerd dan mijn bedoeling was. De term “stille witte boorden diefstal” is door mij nooit bedoeld, en dit is zelfs niet bij mij opgekomen, als zouden bestuursleden van het PVV zich persoonlijk hebben verrijkt. Voor alle duidelijkheid, het ging mij over de organisaties waarvoor zij bestuurlijk verantwoordelijk zijn. De term “witte boorden diefstal” was dus alleen puur symbolisch bedoeld. De essentie voor mij is dat boerengeld dat door boeren bijeen is gebracht, boerengeld moet blijven en niet in de grote algemene pot van de reserves of voor andere doeleinden moet worden gebruikt.Voor het overige staat de inhoud en de strekking van mijn opinie nog steeds als een huis. Ik zie de inhoudelijke discussie op basis van de financiële cijfers hierover dan ook met vertrouwen tegemoet.” Je zou denken dat hiermee de kous af was. Maar de soap werd vervolgd. DB van het PVV Eind vorig jaar besliste het PVV-bestuur unaniem dat het dagelijks bestuur (DB) zou worden uitgebreid van vier naar zeven zetels. Ook de NVV kreeg een zetel toegewezen. De wet schrijft voor dat het DB wordt gekozen uit het algemeen bestuur. De NVV zit met één zetel in het algemeen bestuur en kan dus geen andere kandidaat voor het DB aandragen dan het zittende lid. De PVV-bestuurders, behalve de NVV, eisten een stemming over de benoeming. De SER-vertegenwoordiger in het PVV wees overigens nog op de onnodige stemming, omdat er zeven kandidaten waren voor zeven zetels. Gevolg: Willie van Gemert is automatisch gekozen in het DB van het PVV. Dit wordt echter niet geaccepteerd door een aantal PVV-bestuurders. Zo ontstaat er een unieke situatie waar ook de SER geen antwoord op heeft. NVV vleugellam? In een recente brief aan de NVV schrijft de heer Ramekers “Het is zeer te betreuren, dat een organisatie zoals de NVV, die een brede achterban heeft in de

varkenssector, in wezen door deze situatie bestuurlijk vleugellam is geworden.” Uiteraard is de NVV niet bestuurlijk vleugellam. Integendeel, deze situatie heeft ons gedwongen om (buiten productschappen verband om) rechtstreeks zaken te doen met andere partijen. En dat begint ons erg goed te bevallen. Naar onze overtuiging is en zal de belangenbehartiging door de NVV voor de varkenshouderij ook niet in gevaar komen door deze perikelen binnen het PVV. De NVV is naar alle vergaderingen etc. geweest en heeft zichtbare resultaten geboekt. Een onafhankelijke sectorale belangenbehartiger zoals de NVV is onmisbaar om boerengeld dat door boeren bijeen is gebracht, boerengeld te laten blijven. Oplossingsrichting In een reactie aan het PVV op 9 mei 2005 over de PVV-visie 2010 heeft het NVV geconcludeerd: “De NVV vindt dat de Visie 2010 een herbezinning en een cultuuromslag zal vergen, die niet kan worden uitgevoerd door de zittende leiding. Hiervoor zou iemand van buiten moeten worden aangetrokken, zodat deze compleet onafhankelijk en onbevooroordeeld deze operatie door kan voeren.” Deze conclusie is jammer genoeg uitgekomen en wordt nu ook door diverse berichtgevingen in de media ondersteund. Het is de NVV een doorn in het oog dat er door de voorzitter en directie van het PVV niet voortvarender wordt gewerkt aan het uitvoeren van de visie 2010, waaronder het inkrimpen van de PVV-top. Het gehele apparaat en de sector krimpen, dus waarom de top niet? De heer Ramekers heeft in diverse publicaties verklaard oplossingen te willen zoeken voor de ontstane situaties en met partijen te willen praten. Zijn inzet blijft bij goede voornemens steken. Hij is zelfs niet bij machte om partijen aan tafel te krijgen (overigens heeft de NVV daartoe ook nog nooit een schriftelijk verzoek bereikt). De NVV stelt daarom voor dat er een verkenner wordt gezocht, die gaat kijken welke mogelijkheden er zijn voor bemiddeling (en binnen twee weken komt met een plan van aanpak).

RVL-regeling LNV schaft per 1 januari 2007 de Regeling Varkens Leveringen (RVL) af. De varkenssector krijgt één jaar de tijd een eigen regeling op te stellen. Als de sector vindt dat de RVL moet blijven bestaan, dan zal men daar zelf inhoud aan moeten geven. LNV doet dit niet meer omdat de RVL-regeling op boven-Europese regels is gebaseerd. De afschaffing door LNV betekent dat de uitvoeringskosten van de RVL nog een jaar voor het ministerie zijn en daarna voor rekening van de varkenssector komen. I&R De NVV betreurt de opstelling van LNV en heeft dat in gesprekken het afgelopen jaar ook duidelijk aangegeven. De NVV vindt het belangrijk dat de contactstructuur duidelijk in beeld blijft. En dat de varkenssector het goed voor elkaar heeft, is wel uit de MKZ-periode gebleken. De tracering was goed voor elkaar en geen enkel varkensbedrijf was besmet. De huidige I&R-regeling blijft wel bij LNV, ondanks aandringen van de NVV om deze ook door de sector zelf te laten uitvoeren. Hier zou in de ogen van de NVV een efficiëntieslag gemaakt kunnen worden, wat het geheel goedkoper zou maken. Inzet NVV De oproep in de vorige Trog en de bespreking in het LB van de NVV hebben duidelijk gemaakt dat de NVV gaat inzetten op (korte weergave): • verlenen van een speciale status aan speenbiggenlocaties (zogenaamde E-locaties); • combineren van berentransporten; • verruiming aanvoer fokmateriaal, met name van uitbreidende bedrijven; • vergroten mogelijkheden voor fokkers die willen overstappen naar SPF; • verruiming van de mogelijkheid om opfokdieren terug te plaatsen op het vermeerderingsbedrijf; • schrappen van beperkingen in de nieuwe RVL, die geen veterinaire basis hebben; • hoogste veterinaire status van de top van de piramide; • opname van huidige ontheffingsmogelijkheden in de verordening (robuuste verordening); • onderscheid in de verordening tussen vredes-/ en oorlogstijd; • financieel afdekken van de verordening vóór vaststelling ervan.

NVV Varkensprijzenonderzoek jaarverslag ’05 bestellen? Het VPO verslag 2005 is openbaar gemaakt. Heeft u het nog niet in huis? Bestel tegen een kleine vergoeding een exemplaar bij De Groene Belangenbehartiger en doe er uw voordeel mee. Maak € 7,50 over op 36.85.20.412 t.n.v. DGB bv te Slagharen, o.v.v. “VERSLAG VPO” èn UW NAAM en ADRESGEGEVENS. Na ontvangst van uw betaling wordt een exemplaar aan u toegezonden. Zonder uw naam en adresgegevens kan het verslag niet aan u worden verzonden!

Agrarisch ondernemer 2006 De NVV is verheugd dat er twee varkenshouders zijn genomineerd voor de schitterende titel “Agrarisch ondernemer 2006”, een verkiezing die wordt georganiseerd door het Agrarisch Dagblad. Deze toekomstgerichte ondernemers, die tot de laatste vijf genomineerden behoren, zijn lid van de NVV. Dat kan geen toeval zijn! Het juryrapport over Ria en Johnny Hogenkamp zegt o.a.: “Een varkensbedrijf dat een toppositie heeft bereikt in de sector. Zij hebben een bedrijf opgebouwd waar niet alleen collega’s en afnemers welkom zijn, maar ook burgers. Dit ondernemersgezin is kostenbewust en prestatiegericht. Zij hebben een bedrijf neergezet dat de toekomst met optimisme tegemoet kan zien.” Van Mary en Jan van Heerikhuize zegt het juryrapport o.a.: “Zij hebben een kleinschalig pachtbedrijf in 25 jaar tijd weten te ontwikkelen tot een modern, grootschalig bedrijf met melkvee, vleesvarkens en scharrelkippen. Afgelopen jaren zijn forse stappen gezet – gedurfd, maar ook zeer planmatig – naar een bedrijf dat perspectief heeft.” Op woensdag 29 maart zal bekend worden of één van deze genomineerde echtparen ook daadwerkelijk de titel gewonnen heeft. Laten we er in ieder geval voor zorgen dat ze in aanmerking komen voor de publieksprijs. Stem daarom via internet (www.agrarischondernemer.nl) op hen!

UBN cruciaal bij risicoanalyse In de vorige Trog hebben we al gemeld dat het erg belangrijk is dat voerleveranciers beschikken over de UBN-nummers van hun klanten om in het geval van een calamiteit meteen aan te kunnen geven welke bedrijven wel en welke bedrijven niet van een bepaalde charge voer hebben gehad. Maar ook met de huidige dreiging van vogelgriep is het belangrijk dat andere kolompartijen weten of u wel of geen pluimvee op uw varkensbedrijf heeft. Ook hiermee kan men zorgen dat er geen onnodige blokkades worden opgeworpen voor bedrijven waar geen pluimvee aanwezig is. Daarom het dringende verzoek om, indien u dit nog niet hebt gedaan, het PVV-formulier dat u recent hebt ontvangen met de vraag of u wel/geen pluimvee op uw bedrijf hebt, zo snel mogelijk terug te faxen. Dergelijke informatie heeft de NVV nodig om LNV ervan te overtuigen dat verregaande maatregelen zoals een complete standstill bij een eventuele uitbraak bij commercieel pluimvee, te ver gaat. Maar ook om de risicovollere groep, in dit geval varkensbedrijven met pluimvee, goed in beeld te hebben.

5

Ondanks alles overheerst de positieve marktstemming Vleesvarkensmarkt De Dioxine-kwestie was nog maar nauwelijks afgerond of we kregen halverwege februari te maken met de vogelpest. Dit betekent een slag in de nek voor de pluimveesector. Zij heeft sowieso al te maken met 20% minder consumptie. Dit percentage stijgt door de vogelpest alleen maar verder. Wanneer dit zijn weerslag op de varkensmarkt krijgt, dan betekent dit dat er meer varkensvlees gevraagd zal worden. De Nederlandse consumenten reageerden enigszins nuchter. Bij de Duitse consumenten was dit afwachten. De dioxine-kwestie heeft de Nederlandse varkenshouderij aan marktschade een bedrag van 8 tot 10 miljoen euro gekost. Dit krijgt nog wel een staartje. In de volgende Trog komen wij hierop terug.

Dat er meer varkensvlees gevraagd werd, bleek uit een prijsstijging van diverse vleesonderdelen: hammen deden in week 9 plus 3, ribben plus 5, nekken plus 8, schouders plus 5 en middels plus 4. De termijnmarkt toonde een niveau van rond de € 1,50 en daarmee een stijgende tendens. Een verdere prijsstijging in Nederland was hiermee gerechtvaardigd.

Varkenspest in Duitsland Ca. 30 km over de grens bij Winterswijk werd varkenspest geconstateerd op een bedrijf met 329 varkens. Het desbetreffende bedrijf werd geruimd evenals een buur- en een contactbedrijf. Er werd direct een spergebied van 3 km en een toezichtgebied van 10 km vastgesteld waarbinnen geen enkele beweging met varkens werd toegestaan. Onder druk van Brussel werd het toezichtgebied verruimd tot 20 km. NVV, LTO, COV en NBHV deden een officieuze oproep het getroffen gebied te mijden. Op het moment van het schrijven van dit stuk zijn er drie bedrijven besmet verklaard. In totaal stonden er 50 bedrijven op de lijst om geruimd te worden. Uit screening van de overige geruimde bedrijven is tot nog toe geen besmetting gebleken (zie tijdschema voor de vervolgacties). Inmiddels is ook de besmettingshaard ontdekt. Een echtpaar uit Haltern dat hobbymatig twee varkens hield, heeft de varkens gevoerd met hun eigen etensresten, waaronder de resten van een geslacht wild zwijn. Dit wilde zwijn was geïnfecteerd met de varkenspest. Hierdoor is een varkensbedrijf uit de nabije omgeving besmet geraakt. Duitsland treedt naar buiten alsof de uitbraak in de kiem gesmoord en volledig onder controle is. Dit baart ons zorgen. Misschien hebben zij gelijk, laten we het hopen. Wij hebben echter de ervaring van 1997 nog vers in ons geheugen: met een dergelijke uitbraak kun je niet voorzichtig genoeg zijn. Nederlandse vrachtwagens die terugkeren uit Duitsland worden goed ontsmet. Houd goed in de gaten dat Duitse vrachtwagens even goed worden gereinigd en ontsmet voordat ze bij u op het erf komen.

De varkensprijs trekt ondertussen nog steeds aan, omdat blijkt dat er te weinig varkens zijn.

Tijdschema varkenspest Alle onderzoeksuitslagen bleken goed. In de nacht van maandag 13 maart op

Eind februari was het carnaval. Normaal is de varkensmarkt dan erg flauw. Dit jaar echter ontstond er een tekort aan varkens, waardoor de prijzen doorstegen. Dit had te maken met de grote aantallen geëxporteerde varkens en een inmiddels toch licht toegenomen consumptie van varkensvlees in verband met de vogelgriep-perikelen. Opvallend was dat er in dezelfde periode ca. 16.000 varkens werden geïmporteerd.

NVV Producenten Referentieprijs Week 8 Week 9 Week 10

6

NVV Producenten Referentieprijs % v/d varkens dat minimaal op deze prijs is uitbetaald NVV Biggenprijs www.ikb2004.nl

Week 11

€ 1,32

€ 1,32

€ 1,34

€ 1,38

30,4%

53%

NVT

NVT

€ 54,50

€ 54,50

€ 54,50

€ 54,50

www.ikb2004.nl

dinsdag 14 maart (om 24.00 uur) is de totale standstill-situatie in de bufferzone opgeheven. Dat is 10 dagen na de 1e uitbraak. Blijven alle uitslagen goed en volgt er geen nieuwe uitbraak, dan wordt 13 dagen na deze datum het vervoersverbod van varkens in het getroffen gebied opgeheven. 7 dagen na het opheffen van het vervoersverbod zal de bufferzone volledig worden vrijgegeven. Dit is in totaal 30 dagen na het laatst ontdekte geval van varkenspest. Biggenmarkt Deze tijd van het jaar is het gebruikelijk dat Spanje minder biggen gaat vragen. Normaal gesproken trekt de vraag uit Oost Europa, nadat de kou enigszins voorbij is, weer wat aan. Dit heft elkaar in deze tijd van het jaar altijd goed op. Tot nu is dit echter niet het geval. Wel worden de biggen momenteel tegen een iets lagere prijs naar Spanje geëxporteerd. De vraag uit Oost Europa loopt nog niet, het is daar nog te koud. De biggenprijs in Italië stijgt vlot door. Op het moment van het schrijven van dit stuk staat zij op een niveau van € 68,50. De Nederlandse biggenmarkt is stabiel. Over het algemeen kunnen we zeggen dat de stemming positief is.

NVV present op beurzen Beurs Gorinchem Gezien het succes van vorig jaar heeft het Landelijk Bestuur van de NVV besloten om ook op de beurzen in Gorinchem en Hardenberg met een stand aanwezig te zijn. Het is goed dat een partij als de NVV, die zich sterkt maakt voor de belangbehartiging in de varkenshouderij, ook sterk staat. Als NVV willen we betrokken zijn en weten wat er leeft. Contact met leden en andere belangstellenden is daarbij onontbeerlijk. De Nationale Landbouw Relatiedagen Gorinchem vinden plaats op 28, 29 en 30 maart 2006 in de Evenementenhal Gorinchem. Wij nodigen u van harte uit om tijdens deze beurs een bezoek te brengen aan onze stand in Evenementenhal Gorinchem. U kunt in de NVV-stand allerlei informatie krijgen van de aanwezige standbezetting, bestaande uit regionale en landelijke bestuursleden. Wij hopen u op de beurs van meer informatie te kunnen voorzien.

www.ikb2004.nl

www.ikb2004.nl

Onderzoek productiekosten varkenshouderij In opdracht van het PVV heeft het LEI weer een kostprijsonderzoek van de belangrijkste varkenslanden gedaan om zo een uitspraak te kunnen doen over de concurrentiepositie van de Nederlandse varkenshouderij. In dit rapport wordt ingegaan op de productiekosten van varkenshouders, op de kostenontwikkeling door beleidsmaatregelen en op de concurrentiekracht van Nederland op de internationale afzetmarkt voor varkensvlees. De kern van de uitkomsten is: • Nederland heeft in Europa de laagste kostprijs en dit is vooral te danken aan vakmanschap en ondernemerskwaliteiten, waardoor men de beste technische resultaten scoort; • Nederland heeft lage voerkosten; • tot 2013 heeft Nederland de hoogste kostprijsstijging te verwachten nl. 8 eurocent per kg, ofwel een stijging van 7% in de kostprijs; deze wordt veroorzaakt door: - de dierwelzijnswet (oppervlakte maat) met 2,8 eurocent; - de ammoniakwetgeving met 4,0 eurocent; - de energieheffing met 0,35 eurocent; - de AMGB uit het voer nog eens 0,8 eurocent. Uit de posten waar de varkenshouderij nog een kostenstijging heeft te verwachten, kan men opmaken dat vooral de nationale boven-Europese zaken de concurrentiepositie van de Nederlandse varkenshouder verslechteren. Oproep aan LTO Hierbij wil de NVV dan ook LTO oproepen om gezamenlijk naar Den Haag op trekken om net als met de behandeling van het Varkensbesluit 1998 de wet en regelgeving aangepast te krijgen. Doel moet zijn om te voldoen aan alle EU-richtlijnen, maar dan wel met als uitgangspunt een volledig Level Playing Field in Europa.

Zwarte rat

ADVERTENTIE

Ons bereiken de laatste tijd steeds meer berichten over overlast van zwarte ratten. Eén van de problemen die door zwarte ratten kunnen worden veroorzaakt, is materiële schade, zoals knaagschade waardoor storingen aan elektriciteitsnet en waterleidingen kunnen optreden. Daarnaast kunnen de ratten dierziekten verspreiden zoals varkenspest, coli diarree en salmonella. Daarom zijn een goede bestrijding en een solide bestrijdingsplan zeer belangrijk. Ook kan er bij het niet goed uitvoeren van de bestrijding resistentie ontstaan. Zelfs de professionele bestrijders hebben vaak moeite om de zwarte rat te bestrijden en uit te roeien. Om een goed inzicht te hebben in de overlast en het verspreidingsgebied van deze ratten, willen we samen met KAD (Kenniscentrum Dierplagen) een inventarisatie doen van dit probleem. Het KAD is al met een vergelijkbare inventarisatie bezig bij gemeenten en bestrijdingsbedrijven. Als we de omvang van het probleem in beeld hebben, kunnen we via LNV en VROM een projectplan indienen om het probleem op een adequate manier op te pakken. Daarom vragen wij u, indien u regelmatig last hebt van de zwarte rat, dit te melden op telefoonnummer 0317-419660, of een mailtje te sturen naar [email protected]. Ook kunt u kijken op www.kad.nl. Wat zijn de belangrijkste vragen: - Heeft u last van zwarte ratten? - Heeft u problemen met de bestrijding van zwarte ratten? - Denkt u dat de externe ongediertebestrijding niet goed wordt uitgevoerd? - Heeft u misschien nog ander ongedierte waarvan u veel overlast heeft, en welke zijn dit?

Internationaal overleg Half maart organiseert de NVV het halfjaarlijkse internationale overleg met de Duitse ISN en de Deense DSP. Dit zijn beide organisaties die de belangen van varkenshouders behartigen. Op dit overleg vindt naast informatie-uitwisseling ook afstemming plaats over de thema’s en onderwerpen die in de diverse landen met betrekking tot de varkenshouderij spelen. Dit varieert van wet- en regelgeving tot actuele marktontwikkelingen. Daar waar mogelijk proberen we elkaar te versterken en samen op te trekken. Een verslag van deze bijeenkomst vindt u in de volgende Trog. www.ikb2004.nl

www.ikb2004.nl

www.ikb2004.nl

Laatste nieuws van de Groene Belangenbehartiger bv Energie (elektra en aardgas) Uit de laatste prijsvergelijking van elektra komt wederom naar voren dat we goede tarieven bieden. Zo bespaart u bij een gemiddeld jaarverbruik van 55.000 Kwh op dit moment ruim € 1.000,- op de tarieven van LTO en zelfs ruim € 1.400,- op de tarieven van Nuon. Behalve voor elektra bieden wij natuurlijk ook voor gas scherpe tarieven. Bronwater We hebben onlangs prijsafspraken gemaakt met een nieuw laboratorium. We bieden concurrerende tarieven voor een 3-jarig contract, die ook erg interessant zijn voor bedrijven met meerdere diersoorten op één bron. Groot voordeel is dat, waar mogelijk, de monsters genomen worden tijdens de reguliere bedrijfscontrole. Varkensprijzen DGBbv voert het NVV Varkensprijzenonderzoek (VPO) uit. Bedrijven die niet deelnemen aan het varkensprijsonderzoek en dit wel graag willen, kunnen zich aanmelden op onze website: www.dgbbv.nl. Wie overal en altijd op de hoogte wil zijn van de meest actuele (prijs)ontwikkelingen op de varkensmarkt, kan zich natuurlijk aanmelden voor de SMS-service. U kunt ook bellen met de varkensprijzen infolijn 0900-2025320 (€ 0,45 per minuut). Beurs DGBbv zal op de Landbouwdagen Intensieve Veehouderij Gorinchem op 28, 29 en 30 maart naast de NVV staan. Wij zullen hier onder andere een nieuw product gaan promoten, waarmee u 30-60% op uw energierekening kan besparen. Wij verkopen dus niet alleen energie, maar gaan u ook helpen besparen op uw rekening. Nieuwsgierig? Of geïnteresseerd in één van onze andere producten of wilt u gewoon eens kennis maken? Kom dan langs in onze stand! Adresgegevens: zie achterzijde Trog. www.ikb2004.nl

7

NVV-informatie

Varkenspest Duitsland

Secretariaat NVV: Postbus 591, 3770 AN Barneveld; tel: 0342 - 418 478; fax: 0342 - 418 472; NVV-website: www.nvv.nl e-mail: [email protected]; infolijn varkensprijzen: 0900-202 53 20 (€ 0,45/min). De trog verschijnt maandelijks. ISSN 15684350

Begin maart is er in Duitsland op circa 35 km van de Nederlandse grens varkenspest geconstateerd op een regulier varkensbedrijf. Vanaf het begin van de uitbraak heeft de NVV intensief contact gehad met diverse organisaties in Duitsland om een zo goed mogelijk overzicht te krijgen over de werkelijke situatie. Gelukkig was het vrij snel duidelijk dat de uitbraak onder controle was en inmiddels is ook duidelijk dat de oorzaak het voeren van etensresten door burgers aan een stel hobbyvarkens was. Toch heeft de NVV kort na de uitbraak, toen de omvang en de oorzaak van de varkenspest nog niet geheel duidelijk was, samen met de COV, NBHV en LTO een oproep gedaan om een groter gebied in Duitsland te mijden dan dat er door de autoriteiten was afgesloten. De reden hiervoor was dat we geen enkel risico wilden nemen en dus de contacten met een dergelijk gebied niet wilden hebben. Een dergelijke oproep is nog nooit eerder gedaan en illustreerde de betrokkenheid van de partijen en hun bezorgdheid over een eventuele dreiging van een uitbraak in Nederland.

Contactpersonen in de regio: • regio Noord-Nederland: Nico Vierhoven, Beilen tel/fax: 0593-523176/0593-542030 • regio Salland: contactadres: Henny Vloedgraven, Olst tel/fax: 0570-562918/0570-565173 • regio Twente: Wilma Timmerhuis, Bornerbroek, tel/fax: 074-3841839/074-3841893; • regio Achterhoek: Michel Schoneveld, Kring van Dorth, tel/fax: 0573-432090/0573-401017; • regio Veluwe: Gerard de Graaf, Nijkerk, tel/fax: 033-2452411/033-2582252; • regio West-Nederland: Co van Ekeren, Zeist, tel/fax: 030-2201636/idem; • regio Rivierengebied: Erjan Valk, Geldermalsen, tel/fax: 0345-473856/0345-511850; • regio Veghel/Oss: Erwin v/d Wielen, Heesch, tel/fax: 0412-451145/0412-475993; • regio Midden-Brabant: Johan van Balkom, Biezenmortel, tel/fax: 013-5111947/013-5110016; • regio De Kempen: contactadres: Hans Coppens, Eersel, tel/fax: 0497-512277/0497-535608; • regio Zuidoost-Brabant: Johnny Bouwmans, Bakel tel/fax: 0492-342291/idem; • regio Maaskant: Theo Reintjes, St. Hubert tel/fax: 0485-455939/idem; • regio West-Brabant: contactadres: Raymond van de Looi, Oud Gastel tel/fax: 0165-321695/0165-317240; • regio Noord-Limburg: Evert Hendrikx, Lottum tel/fax: 077-4638022/077-4638023; • regio Midden- en Zuid-Limburg: contactadres: Edward Moonen, Nederweert, tel/fax: 0495-631594/idem.

De Groene Belangenbehartiger bv 8

Kantoor: tel: 0523-683339 fax: 0523-684222 DGBbv-website: www.dgbbv.nl e-mail: [email protected] www.ikb2004.nl

Zoals het zich nu laat aanzien, is de situatie onder controle. Vrijwillige oproep Meer dan een dergelijke oproep kunnen we niet doen en ook de Nederlandse overheid kan geen maatregelen afkondigen die verder gaan dan wat de EU in een dergelijk getroffen gebied afkondigt. Andersom willen wij als Nederland ook dat andere lidstaten in hun beperkende maatregelen bij een uitbraak van een dierziekte in Nederland niet verder gaan dan wat de EU voorschrijft. Extra reiniging en ontsmetting Wat de NVV wel bij de besprekingen over het draaiboek varkenspest en ook bij besprekingen over de draaiboeken voor andere dierziekten naar voren wil brengen bij LNV, is de onnodige vertraging op de verplichting van een extra reiniging en ontsmetting van veewagens die terugkomen uit risicolanden. Deze vertraging treedt op omdat een dergelijke regeling eerst officieel gepubliceerd moet zijn alvorens deze in werking kan treden. Dit geeft onnodige vertraging in een cruciale fase. De NVV vindt dat de overheid bij een acute dreiging een dergelijke maatregel direct zou moeten kunnen afkondigen.

Zij steunen de vakbond

NVV E-mailservice

Talloze bedrijven sponsoren de NVV, o.a.: • Coppens Diervoeding te Helmond; • De Heus Brokking Koudijs te Ede; • Dopharma BV te Raamsdonksveer; • ForFarmers te Lochem; • Fransen Mengvoeders te Erp; • Geurts Mengvoeders te Nispelrode; • Nooyen Roosters BV te Deurne; • Nysingh Advocaten en Notarissen te Apeldoorn.

Wilt u via de NVV op de hoogte worden gehouden van interessante en vaak actuele informatie over de varkenshouderij? U kunt zich daarvoor kosteloos abonneren. Op de NVV site (www.nvv.nl) kunt u zich opgeven.

NVV - Agenda • 20 maart 2006, 20.00 uur ledenvergadering regio Veghel/Oss • 22 maart 2006, 20.00 uur ledenvergadering regio Zuid/Oost Brabant • 23 maart 2006, 20.00 uur vergadering Landelijk Bestuur in zaal De Bongerd te Heteren • 27 maart 2006, 20.00 uur ledenvergadering regio Noord Nederland • 28 t/m 30 maart 2006, Landbouwdagen Intensieve Veehouderij te Gorinchem • 4 april 2006, 20.00 uur ledenvergadering regio West Nederland • 10 april 2006, 20.00 uur ledenvergadering regio Twente • 10 april 2006, 20.00 uur ledenvergadering regio Salland • 27 april 2006, 20.00 uur vergadering Landelijk Bestuur in zaal De Bongerd te Heteren • 16 t/m 18 mei 2006, Vakbeurs Intensieve Veehouderij (VIV) te Utrecht • 1 juni 2006, 20.00 uur vergadering Landelijk Bestuur in zaal De Bongerd te Heteren • 12 juni 2006, Algemene ledenvergadering in Edda Huzid te Voorthuizen • 22 juni 2006, 20.00 uur vergadering Landelijk Bestuur in zaal De Bongerd te Heteren

www.ikb2004.nl

www.ikb2004.nl

www.ikb2004.nl