Klantenkrant van Oxfam-Wereldwinkels WINTER 2003 • 42
Tijdschrift • driemaandelijks • 10e jaargang • november - december 2003 - januari 2004 • oplage: 730.000 verantw.uitgever: Marc Bontemps, Ververijstraat 17 - B-9000 Gent • erkenningsnummer P206841
magazine
eindejaar 2003 www.oww.be
200 winkels vol eerlijke handel T-shirts, speelgoed, keramiek, glas, riet, ... Daarnaast verkopen de wereldwinkels boeken, cdʼs, wenskaarten, kaarsen, … - sommige ten voordele van milieu-, mensenrechten- en vredesorganisaties. Maar verkoop is niet het enige wat telt. Educatief werk en politieke actie zijn even belangrijk. * Lees de adressenlijst op blz. 31.
Wat is OxfamWereldwinkels? Oxfam-Wereldwinkels is de grootste organisatie van eerlijke handel in Vlaanderen. 200 wereldwinkels* verkopen producten van eerlijke handel. Voedingsproducten vormen de hoofdmoot: meer dan 100 producten van 80 leveranciers in Afrika, Azië en Latijns-Amerika. In de meeste Oxfam-Wereldwinkels vind je ook handwerkproducten zoals juwelen,
3 leveranciers van eerlijke handel De producten van eerlijke handel in de Oxfam-Wereldwinkels komen van drie leveranciers. Ze werken alledrie vanuit dezelfde principes van eerlijke handel. De coöperatieve vennootschap Oxfam Fairtrade is de handelspoot van Oxfam-Wereldwinkels. Zij zorgt voor de aankoop, de distributie en de verkoop van de Oxfam Fairtradevoedingsproducten. De Waalse organisatie Magasins du monde-Oxfam en de Nederlandse Fair Trade Organisatie importeren handwerkproducten. Je herkent hun producten in dit magazine aan deze logoʼs:
Wat is eerlijke handel? Oxfam-Wereldwinkels koopt de voedingsproducten bij kleine of middelgrote boeren in het Zuiden. Op de ʻgewoneʼ handelsmarkt verdienen de boeren veel te weinig aan hun koffie, cacao, suiker, katoen, … OxfamWereldwinkels doet iets aan deze onrechtvaardige toestanden. Door de boeren een eerlijke prijs te betalen. Want alleen een eerlijke prijs geeft de boeren een waardig inkomen. Dankzij onze eerlijke prijs kunnen de boeren en de coöperatie waarin ze samenwerken investeren in betere arbeidsomstandigheden, moderne technieken, nieuwe producten, training en opleiding, gezondheidszorg, huisvesting, infrastructuur - kortom: in een beter leven voor hun gezin en hun gemeenschap.
www.oww.be magazine Oxfam-Wereldwinkels
winter 2003
2
* *
Niet alle wereldwinkels hebben alle producten uit deze folder in voorraad. Alle prijzen zijn onder voorbehoud.
De lekkerste cacao, Belgische kwaliteit, een eerlijke prijs 3 troeven van de Oxfam Fairtradechocolade
Conacado Dominicaanse Republiek
D
e cacaocoöperatie Conacado in de Dominicaanse Republiek groepeert meer dan 9.000 boeren, verdeeld over negen groepen. Het zijn allemaal kleine producenten: boeren met een bedrijfje van gemiddeld 4 ha die in hoofdzaak cacao kweken en maar moeilijk toegang tot de internationale markten krijgen.
aangesloten”, vertelt Daniela. “En Hun inkomen was vroeger erg wisja, het heeft mijn leven veranderd. selvallig: de boeren verkochten hun Ik moet nog altijd hard werken, dat oogst aan lokale opkopers, maar hun zeker. Elke namiddag ga ik werken onderhandelingspositie was zo zwak op mijn cacaoplantage. Ik ga er op dat ze vaak onderbetaald werden. Tot de bromfiets naartoe, een uur heen Conacado werd opgericht en cacao en een uur terug. De wegen zijn op van de boeren ging kopen onder eersommige plaatsen zo slecht dat ik lijke handelsvoorwaarden. een eind te voet moet. Maar ik weet Nu krijgen de boeren een juiste prijs nu dat ik voor mijn harde werk beter en blijft hun inkomen stabiel, zodat ze beloond word. Krijg ik het tussen de ook op langere termijn kunnen planoogstperiodes door toch nen en investeren. De coönog moeilijk, dan kan ik peratie levert nog tal van “Ja, fair trade geld lenen bij Conacado. andere diensten aan haar heeft mijn leven Ze komen mijn cacao leden. Elke groep beschikt afhalen op het veld, bezorover een verwerkingsatelier veranderd” gen me nieuwe plantjes en waar de cacaobonen gefervertellen hoe ik mijn veld menteerd, gedroogd en beter kan onderhouden. Er is een verpakt worden. Conacado verzorgt wereld voor me opengegaan.” opleidingen en biedt technische bij(Uit een reportage van Carine stand. En met de fairtradepremie die Stevens in Libelle) bovenop de prijs voor de cacao wordt uitgereikt, kunnen grotere projecten n Chocolade zeevruchten gerealiseerd worden. Zoals de heropbouw van de verwoeste plantages, 250 gr € 3,35 nadat de orkaan George in 1998 lelijk n Chocoladenoten had huisgehouden op het eiland. “Ik heb me vijf jaar geleden bij Conacado 150 gr € 1,99
magazine Oxfam-Wereldwinkels
winter 2003
3
Chili en Oxfam-Wereldwinkels: wijnpartners in het Nerudajaar Het gaat goed met Chili, maar het koper blinkt niet voor iedereen Tegenwoordig is Chili een democratisch land en een economisch succesverhaal. Toch blijft eerlijke handel met Chili nodig. De kloof tussen rijk en arm is er zeer groot. Ondanks de ronkende economische groeicijfers blijven vele kleine producenten in de kou staan. De kleine wijnboeren bijvoorbeeld. De valleien in Centraal-Chili, tussen het kustgebergte en de Andes, hebben het ideale klimaat voor de teelt van wijndruiven. Het afgelopen decennium kende de wijnteelt een enorme opgang. De kwaliteit verbeterde spectaculair en de export boomde. Maar de kleine wijnboeren moeten knokken om te overleven. De grote binnen- en buitenlandse
wijnhuizen hebben immers geïnvesteerd in eigen wijnstokken. Daarom kopen ze veel minder druiven van kleine boeren. Dankzij OxfamWereldwinkels slagen deze boeren er toch in een eerlijke prijs voor hun druiven te krijgen, nieuwe markten aan te boren en de kwaliteit van hun wijn te verbeteren. Chili is een belangrijk land voor Oxfam-Wereldwinkels. We importeren wijn (15 soorten!), honing en minipapajaʼs uit het land van Pablo Neruda. Chileense wijn is goed voor een kwart van de wereldwinkelverkoop. OxfamWereldwinkels is de tweede importeur van Chileense wijn in België. Oxfam-Wereldwinkels koopt Oxfam Fairtradewijn bij drie coöperaties in Chili: Sagrada Familia, Los Robles en Los Perales. “Eerlijke handel respecteert de mensen”, zegt Carlos Torres van Los Robles. “Dat is het verschil tussen grote en kleine bedrijven. Eerlijke handel forceerde voor Los Robles de doorbraak naar het buitenland. Jullie bieden ons een directe toegang tot de markt. Met minder tussenstappen. En alle wereldwinkels in Europa betalen dezelfde prijs. Je moet niet met ieder apart gaan onderhandelen, zoals in het commerciële circuit.”
Otoño. Twee schitterende wijnen in een eigenzinnige fles met een kunstzinnig etiket.
www.oww.be magazine Oxfam-Wereldwinkels
herfst 2003
4
Otoño: wijn voor fijnproevers én verzamelaars
Chileense kinderen met bus naar school Onze vrienden van Los Robles overhandigden een autobus aan het stadsbestuur van Rauco. De bus is deels gefinancierd met de verkoop van wijn aan Oxfam-Wereldwinkels. “Heel wat boeren van onze coöperatie sturen hun kinderen naar de middelbare school in Rauco”, vertelt Sergio. “Ze kunnen er met de bus naartoe. Maar evident is dat niet. Ik woon zelf in een dorp op 20 kilometer van de stad. Onze kinderen moeten ʼs morgens heel vroeg opstaan. ʼs Avonds zijn ze pas laat weer thuis. Maar het grootste probleem is dat ze nooit zeker zijn dat de bus hen wel meeneemt. Het zijn privé-bussen. En die hebben liever volwassenen op de bus, want daar kunnen ze duurdere tickets aan verkopen.” Los Robles hoorde van de burgemeester van Rauco dat ze overwoog om twee schoolbussen aan te kopen. Daarop besliste Los Robles om met een deel van de opbrengst van de eerlijke handel een tweedehandse schoolbus aan te kopen. “We hebben hem helemaal opgeknapt en aan het stadsbestuur overhandigd.”
Los Robles Chili
foto: Peter Van Hoof
2004 = Nerudajaar Pablo Neruda (1904-1973) is de belangrijkste Chileense dichter Zijn indrukwekkende meesterwerk ʻCanto generalʼ is een geëngageerde kroniek van LatijnsAmerika. Neruda won de Nobelprijs voor Literatuur in 1971.
In 2004 is het honderd jaar geleden dat Pablo Neruda werd geboren. Het Nerudaplatform (Oxfam-Wereldwinkels, Amarant, Masereelfonds en Linx) coördineert alle activiteiten van het Nerudajaar 2004 in Vlaanderen.
www.oww.be magazine Oxfam-Wereldwinkels
winter 2003
5
Oxfam Fairtrade brengt een nieuwe Chileense wijn op de markt. De naam Otoño (herfst) verwijst zowel naar een thema dat regelmatig in de poëzie van Neruda opduikt als naar de periode waarin de wijn wordt aangeboden. De rode Otoño is samengesteld uit de druivensoorten Carmenère en Cabernet-Sauvignon. De witte Otoño is uit Chardonnaydruiven gemaakt. Beide wijnen zijn afkomstig van de coöperatie Sagrada Familia in de wijnstreek Curico.
n n
Otoño rood • 75 cl € 5,95 Otoño wit • 75 cl € 5,95
Eindejaarstraditie: de wijncartoons! Oxfam Fairtrade organiseerde in samenwerking met Hogeschool Gent een cartoonwedstrijd. Winnaar Koen Surmont bekijkt eerlijke handel door een absurde bril. La Vid rood met cartoon 75 cl € 3,22 n La Vid wit met cartoon 75 cl € 3,22 n
6 flessen wijn = 1 gratis wijnglas
Oda al vino Vino color de día, vino color de noche, vino con pies de púrpura o sangre de topacio, vino, estrellado hijo de la tierra
n Lautaro rood Gran Roble wit Ode n Carmenère aan de wijn n Sauvignon Blanc Dagwitte wijn, nachtzwarte wijn, n Cabernet Sauvignon paarsvoetige wijn n Los Perales wit n
of topaasbloedige, wijn, geplette ster, zoon van de aarde.
Pablo Neruda in ʻElementaire Odenʼ (vertaling: Stefan van den Bremt)
www.oww.be magazine Oxfam-Wereldwinkels
herfst 2003
6
• • • • • •
75 75 75 75 75 75
cl cl cl cl cl cl
€ € € € € €
4,93 5,18 4,21 3,29 3,29 7,31
Doe mee aan de eindejaarsactie van Oxfam-Wereldwinkels: koop 6 flessen wijn of Los Perales naar keuze en krijg een wijnglas cadeau. Een glas van eerlijke handel natuurlijk, artisanaal gemaakt van gerecycleerd glas en mondgeblazen, afkomstig van de coöperatie ʻLa Khochalitaʼ in Bolivia. Een uniek eindejaarscadeau. De actie loopt van 15 november tot 31 december 2003. Wil je een volledige set wijnglazen kopen? Zoek je een leuk geschenk? Eén glas kost € 2,25.
Bio Goldkoffie: kwaliteit uit het thuisland van de koffie extreem lage koffieprijzen op dit moment zijn een ramp zonder voorgaande voor de economie en de welvaart van het land. Ethiopië exporteerde tussen juli en december 2002 47 miljoen ton koffie, goed voor een totale waarde van 58 miljoen dollar. In 1994 exporteerde het land 109 miljoen ton koffie. Daaraan verdiende het toen 158 miljoen dollar. Ethiopië heeft door de koffiecrisis de voorbije jaren 830 miljoen dollar verloren.
Goudboontje uit Oromia
E
thiopië is het thuisland van de koffie. Hier is de koffie ʻgeborenʼ. Nog altijd levert het land koffiebonen van superieure kwaliteit. En nog altijd is koffie het belangrijkste exportproduct van Ethiopië. De
Onze exclusieve Bio Goldkoffie uit Ethiopië is ʻsimply the bestʼ: “het goudboontje in het koffieaanbod van Oxfam-Wereldwinkels”. De Bio Goldkoffie bestaat voor 100 % uit arabicabonen van biologische teelt, garandeert Tadessa Meskela: “We kijken streng toe op de kwaliteit
www.oww.be magazine Oxfam-Wereldwinkels
herfst 2003
7
van de bonen. Reeds bij de pluk scheiden we de goede van de slechte bonen. Maar we hebben moeite om die lekkere koffie aan de wereld te verkopen. Ethiopië heeft nooit werk gemaakt van promotie voor de koffie. Daarvoor is mijn land te arm. Onze koffie hoort eigenlijk in een hogere prijscategorie thuis, maar onze onbekendheid speelt ons parten.” Oxfam-Wereldwinkels koopt de Bio Goldkoffie bij de Oromia Coffee Farmers, een koepel van 35 coöperaties. De eerlijke handel is voor de 21.000 aangesloten boeren een belangrijke steun. “Door samen te werken, krijgen we opnieuw een degelijke prijs voor onze koffie en besparen we kosten. We willen de extra inkomsten uit de eerlijke handel investeren in scholen, gezondheidscentra en de aanleg van waterkranen en -leidingen.” n
Bio Goldkoffie 250 gr € 2,60
O
5
p zoek naar Latino-garnituur bij je kerstkalkoen? Tuk op Afro-avontuur aan de feestdis? De wereldwinkel neemt je mee op een culinaire wereldreis: van velden vol feestrijst in Laos via peper uit Sri Lanka en couscous uit Palestina naar quinuaboeren in de barre bergen van Bolivia. Met Oxfam Fairtradeproducten vul je een tafel vol lekkers. Knapperig en krokant. Zout en zoet. Zacht en zonnig. Hard en hartig. Oxfam-Wereldwinkels snoept van de hele wereld (maar betaalt de boeren wel meer dan wat snoepgeld!)
so ep
a pe r it ie f
Quinuasoep met witlof
(niet-alcoholisch)
Bananendrink
Mix 1 rijpe banaan* en een halve geschilde appel (Jonagold) met een kwart liter sinaasappelsap* uit Cuba en het sap van 1 citroen. Giet de oranje drank in een hoog glas en serveer met een paar ijsblokjes.
a pe r it ie f
(alcoholisch)
Rum-ananas cocktail
Meng 4 eetlepels gezoete kokosmelk met 2 borrelglaasjes witte rum Varadero (3 jaar)*, gedistilleerd uit het beste suikerriet van Cuba. Schenk er een kwart liter ananassap bij en schep 1 eetlepel poedersuiker in het mengglas. Meng goed tot een homogene drank. Schep een paar ijsblokjes in een longdrinkglas en giet er de cocktail over. Serveer koel.
* Te koop in de Oxfam-Wereldwinkels
magazine Oxfam-Wereldwinkels
winter 2003
8
Ingrediënten (voor vier personen) 2 kopjes gekookte quinua*, 4 struikjes witlof, 1 liter groentebouillon (eventueel bouillonblokje), 2 hardgekookte eieren, olijfolie*, zout, 2 koffielepels vloeibare honing uit Cuba*, 50 gr geraspte gruyèrekaas Bereiding • Maak het witlof schoon door de buitenste bladeren te verwijderen. • Snijd met een scherp mesje het voetje van de struik af en snijd onderaan de harde kern eruit. Snijd het witlof heel fijn. • Stoof het lof aan in warme olijfolie en giet de groentebouillon erbij. • Laat de soep in ongeveer 15 minuutjes zachtjes gaarkoken. • Roer de quinua door de soep. • Voeg zout naar smaak toe. • Schep de soep in 4 borden en versier met schijfjes hardgekookt ei. Serveer de warme quinuasoep met een schaaltje geraspte kaas. Vind je de smaak te bitter, roer er dan wat vloeibare honing door.
