EIGENAREN EN BEWONERS VAN BEBOUWDE PERCELEN POLDERS VAN THOLEN SCHAKERLOO. Inleiding

Tholen Stad

Schakerloo

EIGENAREN EN BEWONERS (pachters en huurders)

VAN BEBOUWDE PERCELEN in de

POLDERS VAN THOLEN en

SCHAKERLOO

Inleiding

<<< *** >>>

Eigenaren en bewoners (pachters en huurders) van bebouwde percelen in de Polders van Tholen en Schakerloo door J.J. en D.J van de Velde.

1

Het onderzoek heeft betrekking op de eigenaren en bewoners (pachters en huurders) van bebouwde percelen staande en gelegen in de polders van de voormalige stad en gemeente Tholen. Tholen I - Schakerloo deel 1 en 2 Eigenaren en bewoners (pachters en huurders) van bebouwde percelen staande en gelegen in de Polder van Schakerloo.

Tholen II - Tholen deel 1, 2, 3 en 4 Eigenaren en bewoners (pachters en huurders) van bebouwde percelen staande en gelegen in de Broodeloospolder en Polder Al te Cleijn, Deurloo- Razernij- en Vrou Belypolder, Oud Strijenpolder en 1500 Gemetenpolder. - Tholen deel 5 Eigenaren en bewoners (pachters en huurders) van bebouwde percelen staande en gelegen in de Dalemsepolder, Nieuwlandpolder, Puit- en Peukepolder en Broek- en Roolandpolder. - Tholen deel 6. Eigenaren en bewoners (pachters en huurders) van bebouwde percelen staande en gelegen aan de Eendracht buiten de wallen.

<<< *** >>>

Dank zijn wij verschuldigd aan de archiefdienst van de gemeente Tholen voor de jarenlange bereidwillige medewerking, met name door de oud archivaris J.P.B. Zuurdeeg, zijn opvolger F. van de Kieboom en hun medewerkers.

© Hoogerheide 2014 J.J. van de Velde Hoogerheide

drs. D.J. van de Velde Den Haag


2

Het eiland Schakerloo in het begin van zijn bestaan.

Inleiding Tholen I

- Schakerloo deel 1 en 2

Schakerloo in vogelvlucht. Staande op de zeedijk van de Polder Schakerloo, op de plaats waar eens het veerhuis annex herberg van het overzetveer naar Reimerswaal moet hebben gestaan, kijkend in oostelijke richting naar het dorp Schakerloo of Oudeland met zijn reeds lang verdwenen kerk met toren, in het midden van de polder over de oude Veerweg richting de buurtschap Stenen Kruis met zijn omstreeks 1955 afgegraven (molen)berg en de molenberg aan de Kerkweg die in 1939 is afgegraven in het kader van de werkverschaffing, meer naar het westen in de richting van de met de verkaveling verdwenen Nieuweweg waar de buurtschap Westdorp heeft gelegen. Aan de hand van het veldboek van Tholen uit 1728 en de transporten van Schakerloo vanaf 1640 en de belasting kohieren van 1599-1625 vonden we aanwijzingen voor 5 verdwenen hofsteden of hoefjes, verder nog 2 percelen met funderingsresten van een boerderij of huizen. Samen met de Kettinghoeve en hofstede De Gortzak komen we op negen bebouwde percelen in het Westdorp, maar mogelijk is er nog meer bebouwing geweest. Hierna wandelend over de hoogte van het dorp Oudeland, tot en met de 17e eeuw de Hoochstraat genoemd, langs de plaatsen waar het brandspuithuisje, een school en winkel, het Dorpshuis en 2 herbergen hebben gestaan, langs de vate en de begraafplaats. De begraafplaats die sinds 2004 voor begraven is gesloten. Wat ons rest zijn een 30-tal grafmonumenten. Twee oude grafzerken vallen op, zij zijn slecht leesbaar, een van de fam. Floey, landbouwers wonende sinds 1587 op de hofstede Weltevreden gelegen in Mosselhoek en een van de fam. Pleune / Van der Steen, landbouwers, won. op het dorp Schakerloo. Verder zien we de namen Braal, Deurloo, Geluk, Hage, Jansen, Moeliker, van Stee, Stoutjesdijk, van de Velde en Verkerke. Zij zijn er geboren, hebben er geleefd, gewerkt en zijn er ook begraven. Waar hebben al deze mensen en van hen die er zijn begraven en waarvan geen grafmonumenten meer aanwezig zijn, gewoond. We willen het graag weten, vastleggen om voor het nageslacht te bewaren. Eigenaren en bewoners (pachters en huurders) van bebouwde percelen in de Polders van Tholen en Schakerloo door J.J. en D.J van de Velde.

3

De ontstaans geschiedenis van Schakerloo is reeds in 1794 door J. Ermerins en in 1896 door A. Hollestelle beschreven. Naar de bewoners en hun behuizing is echter nog weinig onderzoek verricht, vandaar dat we het plan hebben opgevat de eigenaren, pachters en huurders van de bebouwde percelen in de polders van Tholen en Schakerloo te achterhalen. Het vaststellen van de eigenaren leverde in veel gevallen geen probleem maar wel veel werk op, van de huurders en pachters zijn er echter voor 1811 maar weinig archiefstukken te vinden. In enkele gevallen is het in de 17e en 18e eeuw niet mogelijk gebleken de overgang van opeenvolgende eigenaren van een perceel vast te stellen wegens het ontbreken van bronnen. Als basis voor ons onderzoek hebben we de kadastrale leggers van 1832 als startpunt genomen, van 1832 hebben we naar het heden toegewerkt en vervolgens hebben we van 1832 naar het verleden gezocht met als basis de belastingkohieren van 1601 en 1624. De looprichting van de belastinggaarder gaf een duidelijk beeld van de volgorde van de bebouwde percelen. De volgnummers in ons onderzoek volgen dan ook de looprichting van de belastinggaarder uit 1601: Schakerloo: Noordzijde Schakerloo (Oudelandsedijk, Dorp Schakerloo met Hoogstraat, Oudelandsedijk, Kortedijk, Zeedijk, Veer, Veerweg, Kerkweg, Buurtschap Westdorp, Kettingsdijk, Buurtschap Stenen Kruis en Beulweg. Tholen: Deurloopolder, Vrouw Belia, Mosselhoek, Mosselhoekseweg, Polder Al te Cleijn, Zwarteweg, Oudelandsedijk, Postweg / Rechte Tolweg, Luchtenburgseweg, Dee / Vrouwendijk, Verreeweg, Zoutendam, Kadijk, Roolandsedijk, Moerdijk, Oostdijk (Watervlietsedijk, Molenvlietsedijk), Singel, Postweg tot Stadszicht. Oud Strijenpolder, Dalemsepolder, Nieuwland, Puit- en Peukepolder, Rooland- en Broekpolder. Van oudsher is het gehele eiland Tholen een landbouwgebied geweest, in elke polder stonden vele kleine hoeven c.q. hoefjes en hier en daar een huis. Op het eind van de 16e eeuw en het begin van de 17e eeuw zijn er heel veel landbouwbedrijfjes verdwenen, de oorzaak moeten we zoeken in de vele oorlogshandelingen in de tachtigjarige oorlog 1568-1648 en dijkdoorbraken die veel schade hebben veroorzaakt. De schaalvergroting heeft toen reeds zijn intrede gedaan. Na vele jaren van afwisselende rijkdom en armoede zien we echter dat er vanaf ca. 1950 opnieuw grote veranderingen hebben plaats gevonden. Veel arbeiders zoeken werk in fabrieken elders en in de havens van Rotterdam. Dit heeft mede een versnelde mechanisatie van de landbouw teweeg gebracht. We zien dat vanaf die tijd de bevolking vanuit de polders verhuist naar de dorpen en de stad. De in de polders gelegen huizen worden verkocht, veelal aan mensen van elders. Het aantal inwoners in de polders is in de loop van de tijd door schaalvergroting ook verminderd. De polder Schakerloo zal echter in zijn bestaan nooit meer dan ca. 200 inwoners hebben geteld. Verder is de inrichting van de polder in de 50er jaren van de 20e eeuw ingrijpend veranderd als gevolg van de herverkaveling. Vele originele en kenmerkende aspecten van het landschap zijn daardoor verloren gegaan. Volgens het register van eigendom uit 1806 bedraagt de omvang van de Polder van Schakerloo - inclusief domeinlanden en vronen - 1134 gemeten en 39 roeden (thans Eigenaren en bewoners (pachters en huurders) van bebouwde percelen in de Polders van Tholen en Schakerloo door J.J. en D.J van de Velde.

4

circa 441 ha). In 1641 wordt het Ambacht van Schakerloo genoemd groot 1184 gemeten en 100 roeden. Anthonie Geluk schrijft in zijn boekje over Schakerloo in het jaar 1848: ”Schakerloo wordt bewoond door 32 huisgezinnen met een bevolking van 147 personen, gehuisvest in 24 woningen. Van de hoofden dezer 32 huisgezinnen, zijn er 4 landbouwer, 6 zogenaamde koeboeren, een vletschipper en dijkwerker, een horlogiemaker, een herbergier en winkelier, een dijkbaas, twee dijkwerkers en vijftien landarbeiders. Van de 147 inwoners waren er 17 Rooms Katholiek en de overigen behoorden tot de Protestantse Kerk”. Volgens Geluk werd er in de 19e eeuw ook nog kermis gehouden op het dorp Oudeland en in de Zierikzeesche Courant kwamen we nog een vermelding tegen van een veemarkt. Tholen, 19 april 1875. “Als naar gewoonte werd heden de jaarlijkse verkoping door de Societeit Ceres, op het voormalige dorp Schakerloo gehouden, hetwelk daar een ongewone drukte gaf. De markt was vrij druk bezocht door kopers en verkopers; in het begin was er trage kooplust, die zich evenwel in de meeste artikelen later herstelde. Paarden werden niet aangevoerd. Rundvee was nog al aan de lijn en ging tot fikse prijzen redelijk wel van de hand. De aangevoerde schapen ruimden grotendeels tot goede prijzen vlug op. Varkens, biggen, bokken en geiten, apen en ezels waren niet aangevoerd, ofschoon wel op de plaats voorhanden. Moderne paardentuigen en ijzerwerk gingen tot redelijke prijs goed van de hand en ruimde al het aangevoerde van deze artikelen goed op. Hooi en mest tot hoge prijzen. Alles liep als gewoonlijk rustig af” (Uit de Zierikzeesche Courant 22 april 1875).

In 1946 waren er in Schakerloo de volgende bebouwde percelen: 19 arbeiderswoningen, waarvan 2 met landbouwschuur; 6 hoefjes, waarvan de eigenaren geen of 1 à 2 paarden en een paar koeien bezaten; 1 woning met winkel; 2 schuurtjes (oude woningen); 1 losstaande landbouwschuur en 3 hofsteden. Er waren totaal ca. 85 bewoners. Na circa 1970 waren de winkel en de hoefjes niet meer als zodanig in gebruik, wat is overgebleven waren 27 woningen en 4 hofsteden nl. Landzicht, Vlaamshoek, Kettinghoeve en nog een nieuw gebouwde hofstede aan de Ceresweg. In de middeleeuwen was er nog geen sprake van huisadressering en ook straatnamen kende men nog nauwelijks. We komen in die tijd wel uithangtekens of uithangborden en huisnamen tegen, die meestal verwezen naar het beroep of de geslachtsnaam van de bewoner. Met de komst van steeds meer stenen huizen komt de gevelsteen in zwang. Deze gevelsteen met huisnaam werd meestal ingemetseld boven de hoofdingang. Ook in Schakerloo zijn deze aanduidingen gevonden: Huisnamen: In het jaar 1601 bij de ”Ontfanck van ‘t schougelt” in Schakerloo: - Jan Dierycxssen, een huis genaamd “De Drye Conynghe” met 4 schouwen; en - Adriaen Vergratens, een huis genaamd “Den Duyrniet” met twee schoukens. Transporten Schakerloo 30 juni 1677 en 14 april 1685: - een schuur en erve, genaamd “Pronckenburgh”. Uithangbord: Jan Soeteman is op 14 januari 1660 eigenaar van een huis en erve en tapperij, staande in Schakerloo, waar hij tegenwoordig in woont, alwaer uijthangt “Prins Willem” Eigenaren en bewoners (pachters en huurders) van bebouwde percelen in de Polders van Tholen en Schakerloo door J.J. en D.J van de Velde.

5

Gevelsteen: In de noordelijke gevel van het huis van de hofstede “Kettinghoeve” is een steen gemetseld met de inscriptie “THUYS - VERMUYDEN”. De steen is drie lagen hoog en 9½ strekkende steen lang. Hij zal bij de bouw in de 17e eeuw zijn aangebracht. Burgemeester Struve verkoopt op 19 juli 1600 aan de stad Tholen een huis te Schakerloo om dienst te gaan doen als dorpshuis, ook wel ’s-Heerenhuijs genoemd. Het Dorpshuis diende als woning voor de schoolmeester en als school met 1 schoollokaal, dit lokaal zal tevens hebben gediend als kamer voor de schepenen om er rechtshandelingen te verrichten. Op 13 februari 1622 wordt Jan Adriaan Cornelisse aangesteld tot schoolmeester van Schakerloo. Hij krijgt tot bewoning toegewezen “’s-Heeren Huijs”. Ook nadat de stad het huis in 1688 verkocht bleef de naam ’s-Heerenhuijs eraan verbonden. De namen van de hofsteden in Schakerloo komen we voor het eerst in de 18e c.q. 19e eeuw tegen o.a.: “Landzicht, Vlaamshoek, ‘s-Lands Keet, Gortsack, Kettinghoeve en Stenen Kruis”. Bij de bevolking waren nog bekend de hofstede “Op het Dorp” en het huis “De Driehoek”. Andere bekende gebouwen waren: De kerk met toren (in de 16e en begin 17e eeuw afgebroken); 2 molens (16e eeuw afgebroken); het rechthuis of dorpshuis (in 1688 verkocht); de school, herbergen, winkels en brandspuithuis op het dorp; veerhuis annex herberg aan de zeedijk. Zij zijn allen verdwenen. De wegen in Schakerloo hadden allen een naam en ook op het Dorp Schakerloo kwamen we in de archieven namen tegen als Hoochstraat (begin 17e eeuw) later ’sHeerenweg en gelegen aan de straete, hiermee wordt de weg over het Oudeland bedoeld, later ook wel de Hoogte genoemd. Verder kwamen we tegen gelegen aan een Achterweg, met de Achterweg wordt bedoeld de weg gelegen achter de percelen Oudeland 1 t/m 9 tot de vate. Verder liep de Schokweg, ook wel Schotweg genoemd van (mog. de Oudelandsedijk tot de vate en van), de vate tot de Veerweg. (De Schokweg gelegen tussen de vate en de Veerweg is bij de verkaveling in 1955 verwijderd). Voor 1968 waren in de Polder van Schakerloo de volgende namen bekend: Stenen Cruijssendijk, later (Stenen) Straatweg en Postweg; Oudelandsedijk; Kortendijk; Kettingsdijk; Kerkweg met de zijwegen Molenweg, Buitenpostweg en Halsweg; Veerweg met zijweg Baslandwegje; Nieuweweg met zijweg Noordweg; Schokweg; Beulweg en Vissershoekseweg. Het Dorp Schakerloo werd ook het Oudeland genoemd en in het noorden van de polder lag de buurtschap Stenen Kruis. Verder heeft in het zuid-westen van Schakerloo aan de Nieuwe weg nog de buurtschap Westdorp gelegen, deze buurtschap heeft bestaan uit minstens 7 hofsteden of hoefjes en op 2 percelen mogelijk een hoefje of enkele huizen. De genoemde hofsteden of hoefjes zullen kleine zelfvoorzienende gezinsbedrijfjes zijn geweest waarop slechts een karig loon kon worden verdiend. De Polder Schakerloo en de Buurtschap Westdorp in het bijzonder hebben erg geleden tijdens de Allerheiligenvloed in 1570, terwijl in 1576 de dijk bij het Westdorp door de Staatsen nog is doorgestoken. Mogelijk is de bebouwing van de aanwezige hofsteden en Eigenaren en bewoners (pachters en huurders) van bebouwde percelen in de Polders van Tholen en Schakerloo door J.J. en D.J van de Velde.

6

huizen in Westdorp zodanig beschadigd dat de meesten niet meer zijn opgebouwd. Zie ook Westdorp bij de bebouwde percelen. “Inzonderheid zwaar werden ook hier de gevolgen van den Allerheiligenvloed van 1570. Zoowel de Deurloo- of de Broodeloospolder, braken daardoor in en hierdoor verkreeg de vloed weder vrijen toegang tot deze bedijking. Geheel Schakerloo stroomde diep onder water; de bevolking was gedwongen haar haardsteden te verlaten; geen levend wezen bevond zich meer in diens gebied, en veel schade werd aan huizen en erven toegebracht. Ook de waterkeering had door den golfslag zoozeer geleden, dat eene geheele verbetering daarvan noodzakelijk bevonden werd. Weinig tijds daarna ondervond men tegenspoed van een gansch andere kant. Door de Staatschen werd de zeedijk in 1576 tegenover het Westdorp doorgestoken en de hoeve in de nabijheid daarvan bestaande, en door de voorzaten van zekeren Mels Janss bewoond, verbrand. Uit de rekening “van het sterfhuis van Frans Rezen, blijkt dat voornoemde Mels in 1591 nog een aanzienlijk bedrag te betalen had, waarvan de voldoening in de laatste twaalf jaren was uitgebleven, als gevolg van de vele schade, die hij, zoo door den brand, als door de bevloeiing des polders geleden had. De gevolgen van de vorige ramp was men in zake de bebouwing van den grond dus nog niet te boven gekomen, toen ’s polders akkers opnieuw aldus voor jaren in hunne vruchtbaarheid werden gekrenkt”. Uit Geschiedkundige beschrijving van Tholen en omstreken door A. Hollestelle.

Bij besluit van de Gemeenteraad van Tholen d.d. 30 oktober 1967 zijn voor de Polder Schakerloo ingaande 1 juni 1968 de volgende straatnamen vastgesteld. Postweg, Oudelandsedijk, Kortendijk, Ceresweg, Oudeland (voor het dorp), Veerweg, Kerkweg, Gortzakweg, Kettingdijk en Stenenkruisweg. In Tholen en Schakerloo komen we vanaf 1738 bij de huisschatting en in 1786 bij de huisschatting en het register van eigendom een doorlopend huisnummer tegen, in Schakerloo begint de nummering met nr. 429 en in het jaar 1753 met nr. 425. Omstreeks het jaar 1810 begint de nummering in Schakerloo met nr. 477 en kort daarna wordt er een wijkletter aan toegevoegd, voor Schakerloo is dat de letter F. In 1907 heeft iedere wijk zijn eigen nummering te beginnen met nummer 1. De officiële adressering is tot 1968 echter steeds Schakerloopolder + huisnummer (tot ca. 1931 met wijkltr.). In de praktijk was de adressering voor niet ambtelijke stukken echter Oudeland, Oudelandsedijk, Kerkweg, Stenen Kruis, Postweg, en Kettingsdijk. Bevolkingssamenstelling Na de hervorming aan het eind van de 16e eeuw beleed de bevolking van het eiland Tholen in meerderheid het Protestantse geloof. Een aantal personen, in het bijzonder in Tholen, Schakerloo en Oud Vossemeer, bleven het Roomse geloof trouw, of keerden na verloop van tijd hier weer naar terug. Om hun geloof te belijden moesten zij echter naar de kerk in Lepelstraat onder de parochie Halsteren. Door de parochie Halsteren werden voor Tholen kerkmeesters en armmeesters aangesteld. In 1760 was Reinier Ooms voor Tholen kerkmeester en in 1746 was Gabriël Anthonisse Loije en in 1749 Jan Cornelisse van Klein Zundert armmeester in Schakerloo. In de doop- trouw- en begraafboeken van de Rooms Katholieke Kerk in Lepelstraat, parochie Halsteren zijn de personen aangetekend die in Schakerloo woonden. Het vermoeden bestaat echter dat de overledenen op Schakerloo werden begraven maar dat de begrafenisdienst / requiemmis in Halsteren werd gehouden, zodat om die reden de overledenen ook aldaar in het begraafboek zijn opgenomen. Het is opvallend dat in het begraafboek van Halsteren haast geen kinderen zijn opgenomen, mogelijk werd voor hen geen begraafdienst gehouden. Eigenaren en bewoners (pachters en huurders) van bebouwde percelen in de Polders van Tholen en Schakerloo door J.J. en D.J van de Velde.

7

-------------------

Foto genomen tijdens de inundatie in 1944 vanaf de toren te Tholen. Rechts boven de voormalige buiten meestoof aan de Postweg

Inleiding Tholen II In Tholen deel II betreft het in hoofdzaak gebouwen, hofsteden en woonhuizen die vrij en verspreid staan in de genoemde polders. Naast de hofsteden en huizen behandelen we in het kort de volgende items: Deel 1. - 2 geïnundeerde polders n.l. de Broodeloospolder en polder Al te Klein; - Deurloo’s kaaitje, een landbouwhaven met een weegbrug; - Mosselhoek waar naast de reeds bestaande hofsteden, een meestoof en 5 huizen (knechtswoningen) worden gebouwd; - Oudelandse voetpad ofwel ’t Oulands padje, een oud kerkpad, gelegen tussen de Zwarteweg en de Postweg; - stoomgemaal aan de Eendracht; - molenberg aan de Molenweg thans Hertenkamp.


8

Deel 2. - de RK begraafplaats met kapel; - de Buiten Meestoof aan de Straatweg of Postweg, waar een negental woningen worden gebouwd naast de twee reeds bestaande woningen. De meestoof en de huizen zijn eind 20e eeuw afgebroken waarna de percelen zijn opgegaan in een nieuwbouwwijk; - tolhuis aan de Postweg, later café De Tol.

Deel 3 en 4. - de aanleg van de Vrouwendijk in 1676; - twee verdwenen buitenhuizen genaamd Groot Verree en Watervliet; - de verdwenen kleine buurtschap de Capelboom; - de reeds lang bestaande buurtschap Molenvliet, nu ingeklemd tussen een snelweg en de stadsuitbreiding van Tholen, heeft ooit bestaan uit een viertal hoefjes en enkele huizen; - een verdwenen lijnbaan cq touwbaan aan de Singel / Ten Ankerweg;

Deel 5. - een verdwenen lijnbaan cq touwbaan in de Dalemsepolder; - algemene begraafplaats Tholen.

-------------------


9

Fragment van de kaart van Hattinga uit 1744.


10

Indeling Polder van Schakerloo t/m de invoering van het Kadaster in 1832 De oudst bewaard gebleven Overloper of Veldboek van Tholen en Schakerloo met de annex polders is van het jaar 1728 (GA Tholen inv.nr. 107). De erbij behorende veldkaarten met nummering zijn helaas verloren gegaan. De Polder van Schakerloo is opgedeeld in hoeken en de hoeken zijn opgedeeld in hoeknummers, de hoeknummers bestaan uit meerdere percelen bouw- of weiland. Schakerloo -

Den Kleinen Kerkhoek ’t Noord Eijnde van den Zuijdhoek ’t Zuijd Eijnde van den Zuijdhoek Jan Jacobshoek Den Grooten Kerkhoek Den Hals Het Slijk Den Hoek voor’t Westdorp Heijn Moershoek Cruijshoek Coppen Coenshoek Den Noort De Hollekens Het Riethoeksken Gaulooshoek Mattheushoek Arent Waarshoek Vissershoek Den Grooten Heijn Kempenhoek Pier Wittenhoek Scheetegaar Den Molenhoek Vlaamshoek Den Kleijnen Heijn Kempenhoek Beulshoek

nr. 1 nr. 1 nr. 1 nr. 1 nr. 1 nr. 1 nr. 1 nr. 1 nr. 1 nr. 1 nr. 1 nr. 1 nr. 1 nr. 1 nr. 1 nr. 1 nr. 1 nr. 1 nr. 1 nr. 1 nr. 1 nr. 1 nr. 1 nr. 1 nr. 1

t/m t/m t/m t/m t/m t/m t/m t/m t/m t/m t/m t/m t/m t/m t/m t/m t/m t/m t/m t/m t/m t/m t/m t/m t/m

6 28 35 26 19 13 15 7 17 10 4 13 10 9 27 10 4 24 27 18 31 26 32 12 17

-------------------


11

Indeling Polders Tholen t/m de invoering van het Kadaster in 1832 De Polders van Tholen zijn opgedeeld in hoeken en de hoeken zijn opgedeeld in hoeknummers, de hoeknummers bestaan uit meerdere percelen bouw- of weiland. 1500 Gemetenpolder: - Vrouw Belij - Mosselhoek - Het Spaart voor’t Oudeland - Den Molenhoek - Het Stoofhoeksken - Jan Jansenhoek - Kerkhoek - Lemgillishoek - Den Kleijnen Wilhannenhoek - Den Grooten Wilhannenhoek - Claas Hannenhoek - Het Cleijn Ambagt - Stormboshil - Het Oost eijnde van den Soutenpolder - Het West eijnde van den Soutenpolder - Lutteldijk - Verré - Het Oude Kerkhof - Striephoek - Scheedulve - Den Leegen (lage) Welhoek - Den Opper Welhoek - Het schoor agter Watervliet Deurloopolder - Cleijn Deurloo - Groot Deurloo Rasernijpolder - Rasernije

nr. 1 nr. 1 nr. 1 nr. 1 nr. 1 nr. 1 nr. 1 nr. 1 nr. 1 nr. 1 nr. 1 nr. 1 nr. 1 nr. 1 nr. 1 nr. 1 nr. 1 nr. 1 nr. 1 nr. 1 nr. 1 nr. 1 nr. 1

t/m t/m t/m t/m t/m t/m t/m t/m t/m t/m t/m t/m t/m t/m t/m t/m t/m t/m t/m t/m t/m t/m t/m

8 54 10 27 5 19 41 18 3 29 12 23 17 30 21 31 35 17 42 24 12 10 1

nr. 1 t/m 10 nr. 11 t/m 23 nr. 1

t/m 2

Polder Al te Cleijn - Al te Cleijn

nr. 1

t.m 8

Polder Oud Strien - Oud Strien

nr. 1

t/m 6

-------------------


12

Indeling Polders Tholen t/m de invoering van het Kadaster in 1832 De Polders van Tholen zijn opgedeeld in hoeken en de hoeken zijn opgedeeld in hoeknummers, de hoeknummers bestaan uit meerdere percelen bouw- of weiland. Dalemsepolder: - Dalemsepolder Zuidzijde - Dalemsepolder Noordzijde

nr. 1 nr. 1

t/m 52 t/m 30

Het Nieuwland: - De Brootkiste of Heijn Buijshoek - Colen Kruijsenhoek - Den Schelphoek - Den Galghhoek

nr. 1 nr. 1 nr. 1 nr. 1

t/m t/m t/m t/m

De Peukepolder: - De Peuke Zuidzijde - De Vriendeloose - De Peuke Noordzijde

nr. 1 nr. 1 nr. 1

t/m 39 t/m 17 t/m 30

De Puijtpolder: - De Puijt

nr. 1

t/m 59

Den Broekpolder: - Den Stelhoek - Den Middelhoek - Jan Pier Wittenhoek - Schellekreeke - Vlieghuijt - Den Gasthuijshoek

nr. 1 nr. 1 nr. 1 nr. 1 nr. 1 nr. 1

t/m t/m t/m t/m t/m t/m

27 15 16 23 34 44

Het Roodelandt: - West Wallinge - Den Achterhoek - Den Voorhoek - Den Middelhoek - Den Raap - Den Rietwelhoek - Oost Wallinge - Sluijshoek

nr. 1 nr. 1 nr. 1 nr. 1 nr. 34 nr. 46 nr. 1 nr. 35

t/m t/m t/m t/m t/m t/m t/m t/m

25 25 33 33 45 52 34 48

8 31 27 38

-------------------


13

De grootte van de hoeken bedraagt in 1728 incl. vronen: - Schakerloopolder

1138 gemeten

3

roeden

- 1500 Gemetenpolder incl. Vrouw Beliapolder - Deurloopolder - Rasernijpolder - Polder Al te Cleijn - Oud Strien

1660 144 4 19 149

gemeten gemeten gemeten gemeten gemeten

119½ 86 220½ 148 188½

roede roeden roede roeden roede

-

156 256 218 103 415 544

gemeten gemeten gemeten gemeten gemeten gemeten

24 57 294 155 89½ 77

roeden roeden roeden roeden roede roeden

Dalemsepolder Nieuwlandpolder Peukepolder Puijtpolder Broekpolder Roolandpolder

Tholen en Schakerloo totaal

-----------------------------------------4810 gemeten 262 roeden -------------------

Bij de invoering van het Kadaster in 1832 worden de Polders ingedeeld in Secties en de Secties opgedeeld in nummers. Broekpolder Roolandpolder

Sectie A met de nummers Sectie B met de nummers

1 t/m 134 1 t/m 238

Peukepolder Puijtpolder

Sectie C met de nummers Sectie C met de nummers

1 t/m 127 ”

Nieuwlandpolder Dalemsepolder

Sectie D met de nummers Sectie E met de nummers

1 t/m 127 1 t/m 118

Tholen Stad

Sectie F met de nummers

1 t/m 514

1500 Gemetenpolder

Sectie G blad 1 t/m 5 met de nummers 1 t/m 761

Deuroopolder Razernijpolder

Sectie H met de nummers Sectie H met de nummers

1 t/m 73 ”

Schakerloo

Sectie I en de nummers

1 t/m 533

Oud Strijenpolder

Sectie K met de nummers

1 t/m 56

1


14

Afkortingen en betekenissen In de genealogie en in dit historisch onderzoek wordt in verband met de overzichtelijkheid regelmatig gebruik gemaakt van afkortingen. Onderstaand zijn deze afkortingen verklaard. Tevens zijn een aantal veelgebruikte begrippen en beroepen nader toegelicht. geb. ged. bel. overl. ol. begr. bg. ber. won. att. otr. tr. j.m. j.g. j.d. wed. van wdnr. van e.g. van

-

geboren gedoopt belijdenis, toetreding als lid van een Kerk overleden begraven beroep wonende attestatie ondertrouw trouwen jonge man / jong gezel (niet gehuwd of gehuwd geweest) jonge dochter “ weduwe van weduwnaar van echtgenote van

GA RA WK Wskmr. NA RAZE inv.nr.

-

gemeente archief rechterlijk archief weeskamer archief notarieel archief rechterlijk archief Zeeland / Zeeuws Archief inventarisnummer

£ s gr / d m ƒ €

-

pond Vlaams (vls.) schelling groten / deniers myten gulden euro

ha are ca

- hectare - are - centiare

= 100 aren = 100 ca

gem. roede

- gemet - roede

= 300 roeden = 360 cm

tienden

- op een stuk land rustend recht krachtens welke de rechthebbende aanspraak heeft op een tiende deel van de vruchten van het land. - stuk land gelegen naast een dijk of een voormalige kreek, veelal van mindere kwaliteit, waarvoor geen statenlasten verschuldigd waren. - een tot ca. 1880 veel voorkomend gewas, gebruikt als grondstof voor de bereiding van rode kleurstof.

vroon

mede, meekrap

= 20 schellingen = 6 gulden = 12 groten = 24 myten = ƒ 2,20


15

schepen diaken landman particuliere boerenmeid arbeider arbeidster boerenknecht

-

gemeentelijk bestuurder kerkelijk ambt boer, landbouwer zonder beroep / huisvrouw dienstmeid / dienstbode landarbeider / veldarbeider landarbeidster landbouwersknecht, verrichtte werkzaamheden op de boerderij waarbij paarden werden gebruikt.

Bronnen Rechterlijk en notarieel archief Tholen en Schakerloo, waaronder: Kohier dubbele 100e penning Tholen 1624, 1685, 1707 en 1738 (Tholen. Raze inv.nr. 5221). Registers van transporten onroerend goed en hypotheken: o.a. Archief Schakerloo Gerechtsrol Raze inv.nr. 5889 1655 - 1792 Schepenakten Raze inv.nr. 5890 1641 - 1760 Schepenakten Raze inv.nr. 5891 1760 - 1796/97 Minuten Raze inv.nr. 5892 1758 - 1775 Minuten Raze inv.nr. 5893 1776 - 1796 Registers van de weeskamer Tholen. Administratief bestuurlijk archief Tholen, waaronder: Stadsrekening Tholen 1586/87. Kohier van de 10e penning over de Stad en lande van Tholen 1543. Belastingkohieren 1599 - 1625. (Zeeuws Archief Rek.kmr. Zld., inv.nr. D 66840 e.v.). Kohier van schouwgeld over de jurisdictie van Tholen en Ambacht van Schakerloo 1601. Kohieren van huisschatting 1738, 1753 en 1784-1786 (Tholen. GA inv.nr. 2590). Registers van eigendom ca. 1784-1806, 1806 en 1810 (Tholen. GA inv.nr. 85). Oorgeld der paarden, Tholen 1730-1806 (Tholen. GA inv.nr. 293; bewerkt door J.J. van de Velde). Lijst bewoners Tholen en Schakerloo 27 maart 1797. De brandweer van Schakerloo 1872-1935 (Tholen. GA inv.nr. 2086; bewerkt door J.J. van de Velde). Begraafplaats Schakerloo. Lijst van graven en grafnummers (Ned. Herv. Kerk Tholen 1953; bewerkt en aangevuld door J.J. van de Velde). Gem. Tholen, Register van de Huisnummering, 3 delen, ca. 1907-1940 (Tholen. GA inv.nrs. 1538A 1907-1920, 1538B 1918-1930, 1538C 1930-1940). Gezondheidscommissie van de Gem., o.a. Tholen-buiten in 1905 (Tholen. GA inv.nr. 68).

Kadastrale leggers en kaarten Tholen 1832 - 1964. Doop-, trouwen begraafboeken. Bevolkingsregisters / Burgerlijke Stand.


16

Literatuur A. Delahaye. De parochie van Halsteren tot 1830, 1974. J. Ermerins. Enige Zeeuwse Oudheden van o.a. Tholen en de Heerlijkheid Schakerloo. Veere 1794. A. Geluk J.Azn. Het voormalig dorp Schakerloo, 1848. A. Geluk J.Azn. Reimerswaal in haren bloei en ondergang, 1877. E. de Graaf. Huisnamen en -opschriften in Zeeland, 2005. A. Hollestelle. Geschiedkundige beschrijving van Tholen en omstreken, 1896. A. Romeijn. De Stadsregering van Tholen, 2001. J.P.B. Zuurdeeg. Diverse publicaties in boekvorm en in de Eendrachtbode.

<<<<**>>>>


17

EIGENAREN EN BEWONERS VAN BEBOUWDE PERCELEN POLDERS VAN THOLEN SCHAKERLOO. Inleiding

Recommend Documents