Effluenten van de biologische mestverwerking • Bemestingswaarde • Gebruik • Economisch aspect
Bemestingswaarde • Samenstelling effluent: kg / 1000 l DS
13,0
Organische stof
3,1
Totale Stikstof
0,21
Ammoniakale Stikstof
0,07
Fosfaat
0,25
Kalium
5,1
Bemestingswaarde Conclusie: • Hoog kaliumgehalte (potasmeststof) • Laag stikstof -en fosforgehalte hoeveelheid effluent is afh. van bemestingsadvies voor kalium.
Gebruik: < 1 kg ammoniakale N / 1000 l NIET emissiearm toedienen <0,6 kg N/ton mag in de WINTER uitgereden worden. Attest aanvragen bij de Mestbank voor beide toepassingen (analyse effluent bijvoegen). Mag niet toegepast worden i.k.v. derogatie
Effluent in de winter uit rijden: • Max. 76,5 kg minerale N/ha • Bij opbrenging moet er een gewas aanwezig zijn. • Kopie van het attest moet bij elk transport aanwezig zijn.
Gebruik Bij te grote hoeveelheden gewassen.
schade bij zoutgevoelige
Een gewas is niet in alle groeistadia even zout(on)gevoelig. Zouttolerantie van planten is het laagst tijdens de kieming en bij jonge zaailingen.
Zouttolerantie: Zoutgevoelige gewassen:
* Peulvruchten * Wortelen * Pijpajuin
Matig zoutgevoelige gewassen:
* Maïs * Uien * Aardappelen * Kolen * Selder * Sla * Radijzen * Klaver * Luzerne
Zouttolerantie: • Matig tolerante gewassen:
* Rogge * Tarwe * Courgettes * Spinazie * Gras
• Tolerante gewassen:
* Gerst * Suikerbieten * Asperges
Effect van chloor op de gewasgroei • Essentieel element vooral voor suikerbieten, tarwe en gerst. • Aardappelen zijn chloorgevoelig: – Ombuigen van de bladranden in de lengterichting – Opbrengstreductie door chloorschade vermijden => de totale chlooraanvoer bij bemesting in de lente beperken tot max. 75kg Cl- /ha op zandgronden en tot 150 kg Cl- / ha op leemgronden.
• Maïs is vrij chloorgevoelig • Effluent bevat ifv de ruwe mest gemiddeld 2-3kg Cl-/ton => 50 ton effluent / ha= 100 – 150 kg Cl- /ha => ok op leemgronden, te hoog op zandgronden.
Verzilting & structuur van de bodem • Klei-humus-complex => grotendeels met Ca2+ ionen bezet en in mindere mate met Mg2+. • Na+ en K+ kunnen de plaats innemen van Ca2+ en Mg2+ => verslemping • In tegenstelling tot ruwe mest bevat effluent heel weinig magnesium. Bij toediening van grote hoeveelheden effluent kan het K/Mg evenwicht verstoord zijn => Mg gebrek
Toe te dienen hoeveelheid: • Rekening houden met kaliumbemestingsadvies • Algemeen: max. 70 ton/ha/jaar
Kaliumbemestingsbehoefte op zandleembodem Akkerbouwgewassen: Kg K2O/ha
Ton effluent
Vroege aardappelen Consumptieaardappelen
300
50
Suikerbieten Voederbieten
300
50
Wintertarwe Wintergerst
80
16
Voedermaïs
220
44
Korrelmaïs
150
30
Vezelvlas
150
30
Koolzaad
260
52
Kaliumbemestingsbehoefte op zandleembodem Groenteteelt in open lucht: Kg K2O/ha
Ton effluent
Bloemkolen
300
60
Tuinwortelen
300
60
Spinazie
300
60
Prei
260
52
Spruitkolen
220
44
Witloofwortelen
150
30
Bonen
150
30
Courgettes
250
50
Toe te dienen hoeveelheid: • Maaiweide: – 30 ton in het voorjaar – 20 ton voor de 2de snede – 20 ton voor de 3de snede 70 ton Luxeconsumptie van kalium beperking magnesiumopname (& natriumopname). kopziekte bij het vee.
Toe te dienen hoeveelheid: • Graasweide: lagere kaliumbemestingsadviezen (kopziekte). 50 ton/ha/jaar
• Aardappelen: – K komt in de loop van het groeiseizoen ter beschikking positief effect op de blauwverkleuring. – Toe dienen volgens kaliumadvies en i.f.v. de aardappelvariëteit (chloorgevoelig of niet) & het onderwatergewicht (NIET bij laag OWG). – Hogere kaliumbehoefte toch niet meer dan 70ton/ha/jaar toe dienen
Toe te dienen hoeveelheid: • Vollegrondsgroenten – Niet gebruiken bij wortelen, bonen, erwten en uien. – Waardevolle meststof : (chloorhoudende) kaliumbemester. – Sommige vollegrondsgroenten = zeer hoge kaliumbehoefte! – Max. 70 ton/ha/jaar – Kan ook verdund worden toegediend via de beregeningsinstallatie
Conclusies • • • • • •
Analyseer de samenstelling Gebruik als kaliummeststof volgens advies Kunstmeststof vervanger Max. 70 ton/ha/jaar Positieve praktijkervaring Gemakkelijk in gebruik (niet emissiearm toedienen, mits attest)
Economisch aspect: • Mest verwerken: € / ton (excl. Transport) Mest aanleveren aan een biologie: doorgaans korting bij terugname effluent van + 3 – 4 € / ton.
Economisch aspect: Bijv. prei (2005) 25 ton varkensdrijfmest + 50 ton effluent Effluent = GRATIS
25 ton varkensdrijfmest + 300 kg Patentkali (30% K, 10 % Mg, 40% S) Patentkali = 352 € / ton 0,3 ton x 352 € = 105,6 €/ha
Waarde effluent • 1 ton effluent (0,21 N/ 0,25 P / 5,1 K / 0,11 Mg) • Waarde – N: ammoniumnitraat 27%(165€/ton) => 0,611 €/eenheid x wc 0,8 x 0,21 kg N/ton = 0,103 €/ton effluent – P (?): tripelsuperfosfaat 46% (267,5€/ton) => 0,58 €/kg P x wc 0,95 x 0,25 kg P/ ton=> 0,138 €/ton effluent – K: chloorpotas 60 % (365 €/ton) => 0,61 €/ kg K x wc 1 x 5,1 kg K/ton => 3,111 €/ton effluent – Mg: kieseriet 25% (260 €/ton) => 1,04 €/Mg x wc 1 x 0,11 kg Mg /ton = 0,114 €/ton effluent Totaal: 3,466€/ton effluent
Waarde per ton effluent: 3,466€ !!! Opmerking: alle nutriënten werden hier in de berekening meegenomen. Bodemanalyse brengt duidelijkheid per afzonderlijk perceel. • 30 ton effluent / ha=> 103,98 €/ha • 40 ton effluent / ha => 138,64 €/ ha • 50 ton effluent / ha =>173,30 € /ha • 70 ton effluent / ha =>242,62 € / ha
Demovelden • Bloemkool • Aardappelen • Prei
!!!!! 19 januari 2010 organiseert STIM i.s.m. de Mestverwerkers vzw een studienamiddag rond het effluent: Info over het effluent en de demovelden (14u-14u30) Bespreking van de resultaten (14u30-15u) Bezoek aan het demoveld prei (15 - 16u) Adres:
‘t Rooneplezier Iepersteenweg 88 8600 Woumen
Contactgegevens vzw de Mestverwerkers Secretariaat: Ellevestraat 26 9890 GAVERE Tel: Fax:
&
STIM-mestverwerking Correspondentieadres: Wilgenstraat 32 8800 Roeselare
051/23.23.31 051/22.82.58
Email : Website:
[email protected] [email protected] www.stim-mestverwerking.be