Mestverwerking in De Peel
27 maart 2012
Mestverwerking
Jan van Hoof, Jeanne Stoks, Wim Verbruggen Maart 2012
27 maart 2012
Agenda
Doel van de avond Wat is “mest”? Wat is het “mestprobleem”? Waar komt mest vandaan? Hoeveel mest is er? Hoeveel mineralen zijn dat? Mest(be)-verwerking Mestvergisting, Biogas Bijdrage aan oplossing mestprobleem Vragenronde 27 maart 2012
Doel van de avond Wat is mestverwerking? Wat kun je er mee? Oplossing voor mestprobleem?
27 maart 2012
Stelling 1
Mestverwerking is een duurzame oplossing voor het mestprobleem. Rood = mee eens Groen = oneens 27 maart 2012
Stelling 2
Dierlijke drijfmest bestaat voor 50% uit water. Rood = minder dan 50 % water Groen = meer dan 50 % water 27 maart 2012
Wat is mest?
N
K
P
K
P
K
N
Ca 90% water
N P
K
Ca10% organische stof 27 maart 2012
N
P
Mestprobleem in Nederland In Nederland: te veel mineralen P = fosfor (P2O5 = fosfaat) N = stikstof (NO3 = nitraat) K = kalium
27 maart 2012
Mestprobleem in Nederland Fosfor (P) en kalium (K ) Fosfaatverzadigde gronden Fosfaat en Kalium stimuleert groei van algen en /planten Algen en planten verbruiken zuurstof Gevolg vissterfte 27 maart 2012
Mestprobleem in Nederland Stikstof (N) Ca 80% van het grondwater bevat te veel nitraat (NO3) Waterwingebieden gaan dicht. Stimuleert groei van algen en /planten Te hoge ammoniak (NH3) depositie. 27 maart 2012
Mestprobleem in Nederland
27 maart 2012
Mestprobleem in het buitenland In het buitenland: Kaalslag oerbossen Uitputting van de bodem
27 maart 2012
Mestprobleem: import uit buitenland
27 maart 2012
Mestprobleem in het buitenland
27 maart 2012
Mestprobleem: import uit buitenland
27 maart 2012
Mestprobleem: mineralen retour?
27 maart 2012
Samenvatting mestprobleem In Nederland Te veel mineralen (P,N,K) In het buitenland: Kaalslag oerbossen Uitputting van de bodem 27 maart 2012
Waar komt mest vandaan?
27 maart 2012
Stelling 3 De hoeveelheid dunne mest in de Peel is meer dan 35% van het totaal van Brabant en Limburg. Rood = meer dan 35 % Groen = minder dan 35 % 27 maart 2012
Hoeveel dunne mest is er?
27 maart 2012
Hoeveel dunne mest is er?
27 maart 2012
Hoeveel dunne mest is er? Aantal vrachtwagens van 32 ton
27 maart 2012
Afvoer dunne mest
27 maart 2012
Stelling 4
Er verdwijnt veel stikstof en fosfor in de bodem. Dit is .. % van het totaal: Rood = minder dan 10 % Groen = meer dan 10 % 27 maart 2012
Hoeveel mineralen zijn dat? Aan- en afvoer van fosfor Nederland
27 maart 2012
Aanvoer fosfor: 88 miljoen kg
27 maart 2012
Afvoer fosfor: 74 miljoen kg
27 maart 2012
Aan- en afvoer van stikstof Nederland
27 maart 2012
Aanvoer stikstof: 725 miljoen kg
27 maart 2012
Afvoer stikstof: 350 miljoen kg
27 maart 2012
Hoeveel mineralen zijn dat? Totaal aanvoer mln kg % P(fosfor) 88 100% N(stikstof) 725 100% K(kalium) 174 100%
Invoer krachtvoer mln kg % 68 77% 418 58% 137 79%
Aanvoer kunstmest mln kg % 4 5% 226 31% 15 9%
Cijfers: 2009, bron CBS
27 maart 2012
Afvoer dierlijke producten mln kg % 31 35% 170 23% 20 11%
Overschot mln kg % 14 16% 375 52% 40 23%
Mest(be)-verwerkingsmethoden
27 maart 2012
Locaties voor mestbewerking
27 maart 2012
Mest(be)-verwerking Verhitten Doel: Hygiëniseren voor export 1 uur 70 graden celsius
Hoeveelheid mineralen blijft gelijk
27 maart 2012
Mest(be)-verwerking Mechanisch Doel: Scheiden dunne en dikke fractie Dikke fractie bevat overwegend fosfaat Centrifuge Persfilter
Hoeveelheid mineralen blijft gelijk 27 maart 2012
Mest(be)-verwerking Ultrafiltratie / Osmose Doel: Concentreren van de mineralen Verwijderen van water Filters met kleine porien Omgekeerde osmose
Hoeveelheid mineralen blijft gelijk 27 maart 2012
Mest(be)-verwerking Vergisting Doel: Biogas produceren en daarmee electriciteit en warmte (WKK) Vergister Co-producten
Hoeveelheid mineralen neemt toe 27 maart 2012
Mest(be)-verwerking Kunstmest vervanger P K N
- ca 5% - ca 9% van de aanvoer - ca 31%
Verbeteren toepasbaarheid Mineralen concentraten kunnen dan volgens de wet als kunstmest worden beschouwd
27 maart 2012
Vergistingsproces
27 maart 2012
Mestvergisting, Biogas
27 maart 2012
Mestvergisting, Biogas Opbrengst
Product Mais Dunne mest
m3 CH4 per kg org stof 0,4 0,2
percentage org stof 30% 6%
org stof = organische stof CH4 = methaan 27 maart 2012
m3 CH4 per kg product 0,120 0,012
Mestvergisting, Biogas Opbrengst praktijk voorbeeld 3
m Hoeveelheid Gewicht 3 Gewicht Percentage org stof in CH4 per m x 1000 Perc ton kg org stof in ton org stof Product CH4 CH4 Mais 8000 30 2400 0,4 960 76% Dunne mest 25000 6 1500 0,2 300 24% org stof = organische stof CH4 = methaan
27 maart 2012
Mestvergisting, Biogas Aandeel mineralen praktijk voorbeeld
N
P
K
Gewicht in ton in ton perc in ton perc in ton perc Product Mais 8000 32 18% 11,2 11% 40 22% Dunne mest 25000 180 100% 105 100% 180 100% org stof = organische stof CH4 = methaan 27 maart 2012
Extra ha mais voor biogas…
27 maart 2012
Mestvergisting, Biogas Effecten op broeikasgasemissies, CO2, CH4 en N2O(lachgas) - Vervanger van fossiele energiedrager - Vermindering methaan emissie door betere opslag van mest - Vermindering emissie lachgas uit bodem - Ca 15% toename van ammoniakstikstof 27 maart 2012
Mestvergisting, Biogas Andere effecten Organische stof wordt voor 40 – 80% afgebroken Mestverwerking stinkt Co-producten concurreren met voedselproductie Vervangen kunstmest alleen voor stikstof interessant 27 maart 2012
Stelling 5
Mestverwerking is een duurzame oplossing voor het mestprobleem. Rood = mee eens Groen = oneens 27 maart 2012
Bijdrage aan oplossing mestprobleem Techniek Verhitting Mechanisch Ultrafiltratie / Osmose Bijdrage Bijdrage nihiel, omdat de hoeveelheid mineralen niet minder wordt. 27 maart 2012
Bijdrage aan oplossing mestprobleem Techniek Vergisting Bijdrage Bijdrage negatief, omdat de hoeveelheid mineralen toeneemt. Bovendien concurentie van grondstoffen voor veevoer. 27 maart 2012
Bijdrage aan oplossing mestprobleem Toepassing Restafval voedingsindustrie Bijdrage Bijdrage negatief indien gebruikt als coproduct, vanwege concurrentie met veevoer.
27 maart 2012
Bijdrage aan oplossing mestprobleem Toepasssing Organische stof Bijdrage Slecht, omdat het organische stofgehalte tijdens vergisting afneemt. Er is een tekort aan organische stof in de bodem. 27 maart 2012
Bijdrage aan oplossing mestprobleem Toepasssing Vervangen kunstmest Bijdrage Zeer beperkt voor fosfor en kalium Voor stikstof lijkt het interessant, maar beperking import is effectiever (nu 50% verlies stikstof in het milieu). 27 maart 2012
Vragen
27 maart 2012
