Effectief hulpverlenen met goesting in een veranderend welzijnslandschap Vermaatschappelijking van de zorg, persoonsvolgende financiering, sociaal ondernemerschap. Het zijn evoluties die niet meer weg te denken zijn in de welzijnssector. De sociale professional is een sleutelfiguur in de transitie naar integrale zorg en ondersteuning, waarbij de persoon met een ondersteuningsbehoefte centraal staat en maximaal de regie voert. In dit nieuwe welzijnslandschap worden organisaties en professionals verwacht om flexibel te werken, ondersteunend te zijn aan wisselende verwachtingen en behoeften van cliënten, in te zetten op alle beschikbare krachten in de omgeving van de cliënt, samen te werken met verschillende disciplines en sectoren, en na te denken over de visie en de werkmodellen die ze hanteren om levenskwaliteit en participatie van cliënten aan de samenleving te ondersteunen. Om een antwoord te kunnen bieden op integrale zorg en ondersteuning op maat van de cliënt, zullen teams en organisaties in de toekomst uitgedaagd worden om zich anders te organiseren, en uit hun comfortzone te komen. Verbinding, vertrouwen, empathie en nieuwsgierigheid worden essentiële waarden in samenwerkingsrelaties tussen professionals. Deze evoluties nodigen ook leidinggevenden uit om na te denken over wat leiderschap zou kunnen zijn binnen het netwerk van activiteiten en relaties van ‘sociale’ ondernemingen. Hefboom vzw ontwikkelt in samenwerking met zijn partners twee leeren ontwikkelingstrajecten voor organisaties in de welzijnssector.
Project ‘Effectief hulpverlenen met goesting’ Dit project is gericht op sociale professionals, m.n. medewerkers in de welzijnssector die rechtstreeks contact hebben met personen met een behoefte aan zorg en ondersteuning.
Dit traject kadert in een ESF-project en loopt van december 2015 tot en met augustus 2017
Samen met sociale professionals ontwikkelen we een methodiek om met goesting effectieve zorg en ondersteuning te realiseren. De ingrediënten van de methodiek vinden we enerzijds bij Anneke Menger die op basis van wetenschappelijk onderzoek een model ontwikkelde waarin ‘wie werkt’ (i.p.v. ‘wat werkt’) centraal staat. Anderzijds leggen we ook verbinding met literatuur en modellen die het ‘ondernemerschap’ van sociale professionals als invalshoek nemen. We hebben bij dit alles bijzondere aandacht voor ‘werkbaar werk’ en hulpverlenen met goesting, wat ook de kernopdracht is van ESF-projecten.
‘Samen met sociale professionals ontwikkelen we een methodiek om met goesting effectieve zorg en ondersteuning te realiseren’
Project ‘Inspirerend/geïnspireerd leiderschap’ In een context waarin welzijnsorganisaties als sociale ondernemingen functioneren, is een ‘mechanistische’ manier van organiseren niet ver weg. Hefboom vzw kiest in dit traject resoluut voor een mensgerichte benadering en laat organiseren nauw aansluiten bij wat mensen willen, kunnen en durven.
Dit traject start in de loop van 2016
Deze verschuiving vraagt moed en wijsheid om oude zekerheden los te laten. Daarom nodigen we graag iedereen uit die met leiderschap te maken heeft om samen met je medewerkers op een eigenzinnige wijze een visie te ontwikkelen op leiderschap in sociale ondernemingen en dit gaandeweg vorm te geven.
‘Hefboom vzw kiest in dit traject resoluut voor een mensgerichte benadering en laat organiseren nauw aansluiten bij wat mensen willen, kunnen en durven.’
2
Effectief hulpverlenen met goesting — oproep tot participatie De sociale professional handelt in een sterk veranderend welzijnslandschap, waarvan de contouren door het beleid opnieuw gedefinieerd worden. Effectief hulpverlenen in het welzijnswerk vraagt dat professionals accuraat inspelen op de behoefte aan ondersteuning en zorg, en plaatsen daarbij de cliënt centraal. Zorg en ondersteuning zal ook meer integraal/intersectoraal georganiseerd worden. Dit vereist een ‘nieuwe professionaliteit’ waarin professionals:
zelfstandig, creatief en initiatiefrijk zijn beschikken over zelfvertrouwen en doorzettingsvermogen kansen zien en grijpen risico’s en verantwoordelijkheid durven nemen goede werkallianties met cliënten opbouwen zelfbewust zijn en aandacht hebben voor zelfzorg en persoonlijke ontwikkeling zorg dragen voor hun professionaliteit sensitief zijn voor diversiteit de kunst van het verbinden beoefenen
Tegelijkertijd wordt aandacht gevraagd voor meer werkbaar werk voor sociale professionals. Immers uit de werkbaarheidsmonitor blijkt dat jobs in de welzijnssector vaak emotioneel belastend zijn en een hoge werkdruk en werkstress kennen. Sociale professionals hebben ook behoefte aan (meer) autonomie en (meer) ondersteuning van leidinggevenden. Het belang van werkbaar werk voor de effectiviteit van de hulpverlening wordt bevestigd door Anneke Menger. Zij stelde in onderzoek vast dat ‘wie werkt’ minstens even belangrijk is als te weten ‘wat werkt’. Menger ging dan ook op zoek naar elementen die het welbevinden, de motivatie en de effectiviteit van de professional kunnen versterken. Het inzetten van professionele expertise, het aangaan van een werkalliantie, het creëren van hoop en verwachting en het organiseren van professionele reflectie zijn daarbij essentieel. Hefboom vzw wil samen met teams van sociale professionals een praktijktool ontwikkelen die zowel bijdraagt tot een grotere werktevredenheid als tot effectieve hulpverlening. Deze praktijktool zal verder bouwen op de bevindingen van Anneke Menger en de uitdagingen die het vorm geven aan een nieuwe professionaliteit met zich mee brengt. We zullen bij de ontwikkeling van de praktijktool aandacht hebben voor verschillende dimensies: de sociale professional in relatie met de ander, de organisatie en de omgeving. Essentieel is dat de ontwikkelde praktijktool na het project door organisaties zelf kan gebruikt worden.
Een praktijktool met aandacht voor verschillende dimensies: de sociale professional in relatie met de ander, de organisatie en de omgeving
3
Voor wie
3 keer 6 teams van sociale professionals uit de welzijnssector. “Sociale professionals” zijn sociaal werkers, opvoeders, begeleiders, therapeuten, onthaalmedewerkers, … die rechtstreeks contact hebben met de personen met een behoefte aan ondersteuning of zorg. Via onze partners Vlaams Welzijnsverbond en SOM de federatie van sociale ondernemingen gaan we op zoek naar: 6 teams uit de bijzondere jeugdzorg 6 teams uit de zorg voor personen met een handicap 3 teams uit de kinderopvang 3 teams uit het algemeen welzijnswerk We streven naar een diversiteit van teams (grote/kleine voorziening, ambulant/residentieel,…)
Werkwijze
Er worden drie trajecten met zes teams opgestart. Een traject duurt 8 maanden. We voorzien een tijdsinvestering tussen 10 en 12 dagdelen, met optie voor een tweedaagse met het team. Dit wordt in overleg met de deelnemende organisaties bepaald. De trajecten starten in principe in april 2016, september 2016 en december 2016. Voor en na de opstart van het traject zal aan elk deelnemend team een online vragenlijst toegestuurd worden die peilt naar facetten van ‘werkbaar werk’. Hiervoor werkt Hefboom vzw samen met LUCAS – Centrum voor Zorgonderzoek en Consultancy (KU Leuven), die zorgt voor een wetenschappelijk luik aan het project. In maart 2016 wordt een kick-off meeting voorzien voor de deelnemende organisaties.
4
Valérie Carrette en Jo Jespers van Hefboom vzw.
Door wie
Hefboom vzw werkt in dit project samen met: het Vlaams Welzijnsverbond SOM de federatie van sociale ondernemingen LUCAS-Centrum voor Zorgonderzoek en Consultancy (KU Leuven). Het onderzoekluik wordt opgenomen door dr. Inge Neyens en Prof. dr. Chantal Van Audenhove.
Dit project wordt gefinancierd door het ESF – Agentschap in het kader van de projectoproep ‘Innovatie door adaptatie’. Deelname aan het traject is gratis, met uitzondering van een eventuele overnachting bij een tweedaagse workshop met het team.
U kan zich aanmelden vóór maandag 15 februari 2016 bij:
Kostprijs
Aanmelden
Linda Beirens, het Vlaams Welzijnsverbond
[email protected] of 02/507.01.31 Lieve Van Den Bossche, SOM de federatie van sociale ondernemingen;
[email protected] of 03/366.02.53
Voor inhoudelijke vragen over het project, kan u contact opnemen met Valérie Carrette van Hefboom vzw:
[email protected]
Inhoudelijke vragen
5
Jo Jespers behaalde een professionele bachelor sociaal werk aan de KH Leuven en volgde verschillende bijkomende opleidingen o.m. inzake leiderschap, HRM en financiële analyse. In 2014 rondde Jo de opleiding “Consultancy in groepen en organisaties” af. Als consultant begeleidt Jo vooral opdrachten die gefocust zijn op strategisch beleid, organisatieontwikkeling en samenwerking tussen organisaties. Voor Jo bij Hefboom vzw aan de slag ging was hij o.m. actief in het socio-cultureel werk, als onderzoeker rond duurzaamheidsthema’s en als directeur van een organisatie in de bijzondere jeugdzorg.
Valérie Carrette is licentiaat in de pedagogische wetenschappen en gediplomeerde in de aanvullende studies van de communicatiewetenschappen. Zij volgde diverse cursussen inzake persoonlijke ontwikkeling, lichaamsgerichte, energetische en outdoor werkvormen, en beëindigt in februari 2016 een geaccrediteerde opleiding tot life coach. Als consultant ondersteunt Valérie het ontwikkelingspotentieel van medewerkers (ongeacht hun positie) in organisaties en begeleidt organisaties bij het faciliteren van persoonlijke leiderschap. Voordien was zij werkzaam als wetenschappelijk medewerker aan de Vlaamse overheid en als netwerk– en onderzoekscoördinator van het Steunpunt Welzijn, Volksgezondheid en Gezin.
Hefboom vzw is een coöperatieve groep die sociale en duurzame organisaties en ondernemingen ondersteunt met financiering, advies en dienstverlening.
