Wie?
Georganiseerde EERSTE HULP De eerstehulpverlener
• • • • • •
Pim de Ruijter Instructeur Eerste Hulp en BLS/PBLS Arts, in opleiding tot anesthesioloog Oprichter Eerste Hulp Wiki Auteur ‘Gevorderde Eerste Hulp’ Evenementenhulp Rode Kruis
Pim de Ruijter
Inhoud • • • • •
Plaats en rol van de eerstehulpverlener Passant versus georganiseerd Professioneel gedrag Georganiseerd hulpverlenen Team
Bron: www.vandale.nl
Plaats in de hulpverleningsketen
Rol van de eerstehulpverlener
• •
De eerstehulpverlener heeft een bijzondere rol
•
Vaak als eerste ter plaatse bij een onwelwording of ongeval
Snel screenen of professionele hulpverlening nodig is of niet
•
Snel zorgen voor een adequate en efficiënte alarmering naar 1-1-2
•
De eerste schakel in de ‘keten van overleven’
of de ‘hulpverleningsketen’
•
Verrichten van noodzakelijke levensreddende handelingen
•
Indien geen professionele hulp nodig, dan eerste hulp behandeling verrichten
Passant vs georganiseerd •
De keten is zo sterk als zijn zwakste schakel!
•
Een slechte start achtervolgt het slachtoffer in de rest van de keten
•
Wat is het verschil tussen een passantenhulpverlener en een georganiseerde eerstehulpverlener?
Passant vs georganiseerd • •
De passantenhulpverlener komt bij toeval uit op een incidentlocatie, is niet herkenbaar als hulpverlener en moet het doen met wat hij heeft
Passant vs georganiseerd •
Georganiseerde hulpverlener kan door protocollair te werken (ABCDE) beter samenwerken met anderen
•
Men spreekt dezelfde ‘taal’
De georganiseerde eerstehulpverlener wordt vanuit een organisatie ingezet, is herkenbaar als hulpverlener en heeft beschikking over aanvullende hulpmiddelen
Passant vs Georganiseerd
Passant vs Georganiseerd
•
•
Passant
• • • •
Komt bij toeval uit op een incidentlocatie Is niet herkenbaar als hulpverlener Heeft keuze om wel of geen hulp te verlenen Er wordt verwacht dat hij in ieder geval iets doet
•
Georganiseerd
• • • •
Is specifiek ingezet als hulpverlener Is herkenbaar als hulpverlener
Passant
• •
Moet hulp verlenen
Er wordt verwacht dat hij adequaat eerste hulp verleent
•
•
Georganiseerd Heeft beschikking over extra hulpmiddelen
• • •
Kan onervaren zijn
•
Heeft meestal ervaring
Heeft meestal geen hulpmiddelen Beschikt soms over een eerste hulp opleiding
Beschikt altijd over een eerste hulp opleiding Vaak aanvullende opleiding
Passant vs Georganiseerd
Georganiseerde hulpverlener
•
• •
Heeft de specifieke taak om hulp te verlenen
• •
Werkt samen met andere (eerste) hulpverleners
• •
Moet aansluiten op professionele hulpverlening
Passant
•
Werkt soms in een adhoc samengesteld team
•
Georganiseerd
• •
Vooraf samengestelde (op elkaar ingespeelde) teams Werkt soms direct samen met professionele hulpverleners
Moet een professionele houding hebben
Moet een teamspeler zijn
Moet zijn plaats kennen in de keten
Professioneel gedrag •
Wat is professioneel gedrag of een
professionele houding?
Bron: www.vandale.nl
Professioneel gedrag
Kennis en vaardigheden
•
Kunnen uitleggen waarom je een bepaalde handeling wel/niet uitvoert
•
Blijven herhalen en verdiepen
• • •
Competent zijn en blijven
•
Op de hoogte van de laatste richtlijnen en inzichten
•
Vaardigheden verzwakken als ze weinig gebruikt worden, zorg minimaal voor jaarlijkse herhaling
•
Heeft niets te maken met al dan niet betaald krijgen voor het verlenen van eerste hulp!
Rust en beheersing uitstralen Correcte omgang
Houding en uitstraling • • •
Visitekaartje van de organisatie Voorbeeldfunctie Gezondheidswerker, persoonlijke hygiene
Kleding •
Kledingkeuze: draag kleding die in één oogopslag duidelijk maakt wat je rol is
•
Geen ambulance of MMT-kleuren, maar Rode Kruis uniform of blauw-geel
• •
Draag veiligheidskleding met reflecterende strepen
•
Korte broek, kan dat?
Draag kleding aangepast aan het seizoen
Respect • • •
Respect voor elkaar als hulpverlener Respect voor de (mogelijk andere) normen en waarden van het slachtoffer Respect voor professionele hulpverleners
Neutraal zijn • • • •
Privacy •
Fysieke privacy
•
Ongeacht bij welke groep iemand hoort
•
Slachtoffer of dader van een vechtpartij worden gelijk behandeld.
Er mag geen drempel zijn om hulp te zoeken
•
Dader van een vechtpartij mag niet bang zijn om door eerste hulp bij politie te worden aangegeven.
Geen oordeel over de klacht waarmee iemand komt
Geheimhouding •
Eerste hulp kent geen wettelijk beroepsgeheim
•
Slachtoffer gaat er vanuit dat zijn persoonlijke informatie veilig is bij de hulpverlener
•
Geef nooit informatie over slachtoffers of letsels aan omstanders, organisaties, pers of politie
Afschermen tegen omstanders
•
Alleen informatie van slachtoffer verzamelen die daadwerkelijk bijdraagt aan hulpverlening
•
Geheimhouding van alle informatie over het slachtoffer
•
Onpartijdig en onbevooroordeeld zijn
Informatie wordt nooit zonder toestemming van slachtoffer doorgegeven aan anderen, inclusief evenementorganisatie, werkgever, politie of pers
Collegialiteit • • •
Respect voor elkaars mening
•
Elkaar steunen tijdens en na moeilijke omstandigheden
Grenzen van eerste hulp •
Wat zijn de grenzen van de eerste hulp?
• • •
Onbekwaam maakt onbevoegd
Feedback op een constructieve manier Bespreek zaken achteraf, niet in aanwezigheid van slachtoffer of omstanders
Aanvullende hulpmiddelen
Risicovolle en voorbehouden handelingen Do no further harm
Georganiseerd hulpverlenen
•
Waarom wel/niet gebruik maken van aanvullende hulpmiddelen?
•
De eerste hulpverlener maakt deel uit van een groter en georganiseerd geheel
•
Gemeten waarden meestal
geen directe invloed op handelen eerstehulpverlener
• •
Hij wordt ingezet namens een organisatie
Risico op onjuiste interpretatie
en onjuiste handelingen
•
Hogere verwachtingen en
hogere eisen aan de inzet
van de eerstehulpverlener
•
Regels en afspraken binnen
de hulpverleningsorganisatie
•
Maakt expliciet deel uit van
de hulpverleningsketen
Georganiseerd hulpverlenen •
Behalve competenties in eerste hulp zijn ook andere aspecten van groot belang
•
Van individu naar team
•
Voorbereid zijn op het verlenen van eerste hulp
•
Gezien aard van inzet soms ook specifieke vaardigheden nodig
Organiseren = je zaken goed regelen Organiseren = voorbereid op pad gaan
Hulpverleningsorganisatie •
Is er op ingericht om (eerste) hulpverleners in te zetten op een evenement
• • •
Beschikt over een netwerk van mensen
• •
Beschikt over de juiste materialen Beschikt over de juiste infrastructuur om opdrachten aan te nemen en uit te voeren Heeft oog voor kwaliteit en veiligheid Heeft mogelijkheden voor evaluatie en nazorg
Plan •
Georganiseerd hulpverlenen begint met het hebben van een plan:
• • • • •
Wat gaan we doen? Hoe gaat we te werk? Wie doen er mee en wie doet wat? Hoe communiceren we? Wat als er iets onverwachts gebeurt?
Communicatie
Calamiteiten
•
Tijdens inzet heldere communicatie van groot belang
•
Regeren is vooruitzien
• • •
Tussen opdrachtgever en hulpverleningsorganisatie
•
Bedenk vooraf welke problemen en calamiteiten kunnen optreden
•
Maak een plan wat er moet gebeuren:
Tussen hulpverleningsorganisatie en hulpdiensten Tussen teamleider en (eerste) hulpverleners
• • •
Wie heeft er de leiding en wie communiceert met wie? Welke mensen en middelen zijn er nodig? Wanneer wordt er opgeschaald en wie beslist?
Teamsport
Bron: www.vandale.nl
•
Hulpverlening is teamsport, ongeacht wie er hulpverlenen en aan wie er hulp verleent wordt
•
Een team is een groep personen die een gezamenlijk doel nastreven
Rolverdeling • • • •
Teamleider
•
Iedereen heeft andere kwaliteiten
•
Leiding geven, maar ook leiding accepteren
Hulpverlener(s)
Aansluiten op de professionele hulpverlening
•
Hoe kan je zo goed mogelijk aansluiten op de professionele hulpverlening?
Ondersteuning Professionele hulpverleners
Aansluiten op de professionele hulpverlening
• •
Door elkaars rol te kennen en te respecteren
• •
Door dezelfde taal te spreken
•
Door de ABCDE methodiek te kennen en toe te kunnen passen op het juiste niveau
Door te weten wat de ander doet om de hulpverleningsketen op gang te houden Door vooraf goede afspraken te maken
VRAGEN?
Gevorderde Eerste Hulp •
Verkrijgbaar oa via EHBO.nl, de boekhandel, bol.com en EduPlaza
•
Prijs: 19,95 euro
• •
Uitgeverij: EduPlaza
• •
ISBN 978-94-91838-01-9
Twitter: @Gevorderde_EH
Eerste Hulp Wiki •
Meer informatie over Eerste Hulp?
• •
www.eerstehulpwiki.nl @EersteHulpWiki
Artikelnummer EP85230026
Waarom ABCDE?
De volgende dia’s zijn ter aanvulling over de ABCDE-methodiek
• • •
Gestructureerde benadering van de vitale functies
• •
Biedt houvast in een stressvolle situatie
Principe: ‘Treat first what kills first’ Minder snel stoornis vitale functies over het hoofd zien
Iedereen praat over hetzelfde
ABCDE-methodiek •
•
Geschikt voor Eerste Hulp?
• • •
Jazeker! Ook in diploma Eerste Hulp al aanwezig Kan prima op het niveau van Eerste Hulp worden uitgevoerd
Oorsprong ABCDE • • •
Vliegtuigongeval Amerikaanse chirurg
•
Ook in ziekenhuizen gemeengoed
•
•
Wereldwijd gebruikt voor opvang van slachtoffers door ambulance en op SEH
Verschil met diploma Eerste Hulp
• • •
Bredere context met A-B-C-D-E Niet direct op zichtbare probleem afstappen maar eerst de vitale functies bewust controleren Nog betere aansluiting op professionele hulpverlening bij evenementenhulpverlening en bedrijfshulpverlening
ABCDE-methodiek •
Slechte opvang op de Spoedeisende Hulp
Benadering situatie
•
Scene assessment en veiligheid
Benadering slachtoffer
• • • • • •
ABCDE-methodiek • •
Treat first what kills first
• •
Treat as you go
Do no further harm
Aanspreken en voorstellen Airway and C-spine (luchtweg en nekwervelkolom) Breathing (Ademhaling) Circulation (Bloedsomloop) Disability (Bewustzijn) Exposure (Blootstelling aan omgeving)
Hulpverlening opstarten
Get help
Airway and C-Spine •
•
Airway and C-Spine
Beoordelen en veiligstellen van de luchtweg
• • • •
Luchtweg vrij en niet bedreigd?
• •
Manuele fixatie
(Trauma) kinlift, trauma jawthrust Rugslagen/buikstoten Stabiele zijligging
Immobiliseren van de
nekwervelkolom Handgreep van Zäch
Airway and C-Spine
Breathing • •
Beoordelen van de ademhaling
•
Adequaat?
Zoeken naar tekenen van adem-
halingsproblemen
• • • • • •
Blauwpaarse verkleuring Hulpademhalingsspieren Uitputting Borstverwondingen Onrust, bleek, zweten Snelle of langzame ademhaling
Breathing
Circulation • • •
Stelpen van bloedverlies
•
Druk op de wond, traumazwachtel
Beoordelen van de circulatie
• •
Adequaat? Pijn op de borst?
Zoeken naar tekenen van circulatieproblemen
• • • •
Onrust, angst, agitatie, verwardheid, apathie Koude handen en voeten Bleke, klamme huid, zweten Snelle ademhaling, snelle hartslag
Circulation
Disability • •
•
Beoordelen van het bewustzijn
•
Ongestoord?
Zoeken naar stoornissen in het bewustzijn
• • • • •
AVPU (Alert,Verbal, Pain, Unresponsive) FAST (Face, Arms, Speech, Time) Tekenen hoofd- en hersenletsel Suikerziekte en epilepsie Alcohol en Drugs
Specifieke behandeling
Exposure and Environment •
Beschermen slachtoffer tegen afkoeling of oververhitting
• • •
Kijk naar tekenen onderkoeling of oververhitting Kijk naar de huid van het slachtoffer Zorg voor privacy
Gebruik van informatie uit deze presentatie is alleen toegestaan met bronvermelding.
