Eerste artikelsgewijze commentaar wet 30 december Eenzijdig deskundigenonderzoek. Tegensprekelijk minnelijk deskundigenonderzoek

Inhoud Eerste artikelsgewijze commentaar wet 30 december 2009 Titel I.

Wetteksten

Inleiding 1. Algemene bepalingen inzake deskundigenonderzoek 2. Wraking 3. Schriftonderzoek 4. Beslag inzake namaak 5. Verordening (EG) nr. 1206/2001 van 28 mei 2001 van de Raad betreffende de samenwerking tussen de gerechten van de lidstaten op het gebied van bewijsverkrijging in burgerlijke en handelszaken 6. Wet van 15 mei 2007 tot wijziging van het Gerechtelijk Wetboek betreffende het deskundigenonderzoek en tot herstel van artikel 509quater van het Strafwetboek. Vergelijkende tabel 7. Wet 30 december 2009 houdende diverse bepalingen betreffende de Justitie (II)

Titel II.

Algemeen deel

Hoofdstuk Hoofdstuk Afdeling Afdeling Hoofdstuk Afdeling Afdeling Afdeling Hoofdstuk Hoofdstuk Afdeling Afdeling Afdeling

1. 2. 1. 2. 3. 1. 2. 3. 4. 5. 1. 2. 3.

Inleiding Eenzijdig deskundigenonderzoek Definitie en kenmerken Bewijswaarde Tegensprekelijk minnelijk deskundigenonderzoek Definitie en kenmerken Bewijswaarde Onderscheid met arbitrage Eenzijdig gerechtelijk deskundigenonderzoek Bemiddeling Algemeen De bemiddelaar Procedure

BHDO — Afl. 12 (1 maart 2010) 5

Vw - 3

Inhoud Titel III. Gerechtelijk deskundigenonderzoek Hoofdstuk 1. Inleiding Hoofdstuk 2. Procedure Afdeling 1. De aanstelling § 1. Inleiding van de procedure § 2. Aanstelling op verzoek of ambtshalve Afdeling 2. De inhoud van het aanstellingsvonnis § 1. De verantwoording § 2. De identiteit van de deskundige I. Keuze door de rechter II. Uitsluitingen III. College van deskundigen § 3. De opdracht § 4. De installatievergadering Afdeling 3. Rechtsmiddelen en uitvoerbaarheid § 1. Uitvoerbaarheid § 2. Rechtsmiddelen § 3. Tussenkomst Afdeling 4. De installatiebeschikking § 1. Aard van de installatiebeschikking § 2. Inhoud van de installatiebeschikking I. Aanpassing van de opdracht II. Aanvang van de werkzaamheden III. Tussenkomst van technische raadgevers IV. Kostenraming V. Voorschot VI. Termijnen § 3. Kennisgeving van de installatiebeschikking § 4. Gevolgen van een onvolledige installatiebeschikking Afdeling 5. Onafhankelijkheid en onpartijdigheid § 1. Inbreuken op het tegensprekelijk karakter § 2. Wettelijke onverenigbaarheden § 3. Wraking I. Gronden II. Procedure Afdeling 6. Vervanging van de deskundige Afdeling 7. Termijnen en sancties Hoofdstuk 3. Verloop van het deskundigenonderzoek Afdeling 1. Aanvang van de werkzaamheden zonder installatievergadering Afdeling 2. Aanvang van de werkzaamheden na installatievergadering Afdeling 3. Rol van de partijen Afdeling 4. Tussenkomst van de rechter Vw - 4

BHDO — Afl. 12 (1 maart 2010) 6

Inhoud

Afdeling Afdeling Hoofdstuk Afdeling Afdeling Afdeling Afdeling Afdeling

5. 6. 4. 1. 2. 3. 4. 5.

Afdeling 6.

Hoofdstuk 5. Afdeling 1.

Afdeling 2.

Afdeling Hoofdstuk Afdeling Afdeling

3. 6. 1. 2.

Afdeling 3. Afdeling 4.

§ 1. Algemeen § 2. Aard van de tussenkomst en rechtsmiddelen § 3. Beperkte tussenkomst van de deskundige Bijstand door derden Werken onder toezicht van de deskundige Verslag Opstellen van het verslag Voorlopig advies Tussentijds verslag Eindverslag Bewijswaarde van het verslag § 1. Nietigheidsgronden § 2. Niet-tegenwerpelijkheid § 3. Weren uit de debatten § 4. Bewijswaarde § 5. Bewijskracht § 6. Bindendverklaring De taal van het verslag § 1. De taal van het deskundigenverslag § 2. De taal van de stukken en bijlagen § 3. De taal van briefwisseling en tijdens bijeenkomsten Kosten en ereloon Voorschot § 1. Begroting § 2. Partij gehouden tot consignatie § 3. Consignatie en vrijgave § 4. Sanctie § 5. Rechtsbijstand Begroting kosten en ereloon § 1. Procedure § 2. Aanduiding van de schuldenaar door de rechter § 3. Criteria van begroting en gronden van betwisting I. Criteria II. Betwistingen § 4. Verjaring Definitieve toewijzing van de kosten Aansprakelijkheid van de deskundige Algemeen Voorwaarden voor de aansprakelijkheid § 1. Fout § 2. Schade § 3. Causaal verband Verjaring Beroepsgeheim

BHDO — Afl. 12 (1 maart 2010) 7

Vw - 5

Inhoud Hoofdstuk 7. Toepassing Europese bewijsverordening Afdeling 1. Inleiding Afdeling 2. Overzicht van grensoverschrijdende bewijsverzameling § 1. Bewijsverkrijging in het buitenland § 2. Het Belgisch gemeenrechtelijk systeem § 3. De Haagse Verdragen I. Het Haags Rechtsvorderingsverdrag van 1954 II. Het Haags Bewijsverdrag van 1970 § 4. Bilaterale verdragen § 5. De internationale bevoegdheid van de Belgische rechter bij afwezigheid van een toepasselijke internationale rechtsnorm § 6. Het EEX-Verdrag, de EEX-Vo en het Verdrag van Lugano § 7. De Europese bewijsverordening I. De innovaties geı¨ ntroduceerd door de BewijsVo II. Inwerkingtreding III. Werkingssfeer ratione loci IV. Juridische basis van de BewijsVo V. Operationele en procesrechtelijke vragen Afdeling 3. Besluit

Titel IV. Raakvlakken met andere rechtstakken Hoofdstuk 1. Specifieke problemen in het sociaal recht Afdeling 1. Algemeen Afdeling 2. Aanstelling van de deskundige § 1. Aanstelling in een procedure op tegenspraak

Vw - 6

BHDO — Afl. 12 (1 maart 2010) 8

Inhoud

Afdeling 3.

Afdeling 4.

Hoofdstuk 2. Afdeling 1. Afdeling 2.

Afdeling 3.

§ 2. Aanstelling in een procedure op eenzijdig verzoekschrift § 3. Facultatief karakter § 4. Opdracht van de deskundige I. Arbeidsrecht II. Socialezekerheidsrecht § 5. Wraking van de deskundige Verloop van het deskundigenonderzoek § 1. Aanvang van het deskundigenonderzoek § 2. Tegensprekelijk karakter van het deskundigenonderzoek I. Uitnodiging II. Aanwezigheid § 3. Beroepsgeheim Kosten van het deskundigenonderzoek § 1. Algemeen § 2. Begroting van ereloon- en kostenstaten I. Algemeen II. Wettelijke tarifering van ereloon en kosten § 3. Veroordeling tot het betalen van de gerechtskosten I. Wettelijke bepaling II. Afwijkende regeling Specifieke problemen van het verzekerings- en verkeersrecht Voorwoord Algemene principes § 1. De verzekeraar heeft de leiding van het geding § 2. De prive´-experten van de verzekeraars Speciale conventies § 1. De overeenkomst BVVO - CETS I. Omschrijving II. De regeling van schadegevallen § 2. Overeenkomst BVVO - FIGAS geldend vanaf 1 januari 1998 I. Algemeenheden II. Procedures van aangifte en expertise van de schadegevallen III. Modaliteiten van de expertise IV. Technische bepalingen § 3. Overeenkomst BVVO -- BELGACOM (voorheen RTT, thans wat BELGACOM betreft, in werking getreden op 1 januari 1992) I. Algemeenheden II. Procedure van aangifte en expertise van schadegevallen III. Modaliteiten van de expertise IV. Eventuele noodsituaties V. Technische bepalingen

BHDO — Afl. 9 (1 september 2008) 7

Vw - 6a

Inhoud § 4. Tegenstelbaarheid van de conventies aan derden Afdeling 4. Specifieke materies in het verkeersrecht § 1. De voorgerechtelijke fase I. Materie¨le schade A. Autoschade B. Andere materie¨le schade II. Lichamelijke schade III. De oorzaak van de aanrijding § 2. De gerechtelijke fase I. Vaststelling van de schade II. De oorzaak van de schade Hoofdstuk 3. Raakvlakken met het bestuursrecht, meer bepaald aanstelling van de deskundigen door de Raad van State Inleiding Afdeling 1. Specificiteit van het deskundigenonderzoek bevolen door de Raad van State § 1. Bijzondere procedure § 2. Uitzonderlijk karakter Afdeling 2. Situering van het deskundigenonderzoek binnen de procedure voor de Raad van State § 1. Maatregel van onderzoek § 2. Situering binnen de eigenheid van de procedure voor de Raad van State § 3. Gevolgen I. Het deskundigenonderzoek kan worden bevolen vo´o´r de terechtzitting II. Het deskundigenonderzoek kan worden bevolen door iemand die niet over de zaak zal oordelen III. De houding van de partijen is van ondergeschikt belang IV. Een deskundigenonderzoek is onverenigbaar met een procedure in kort geding Afdeling 3. Verloop van het deskundigenonderzoek § 1. Aanstelling en opdracht § 2. Verloop van het deskundigenonderzoek § 3. Verslag I. Formaliteiten II. Taal Afdeling 4. Bewijswaarde van het deskundigenverslag Afdeling 5. Erelonen § 1. Opmaken en begroting van de ereloonstaat § 2. Verzet tegen de begroting van de ereloonstaat

Vw - 6b

BHDO — Afl. 9 (1 september 2008) 8

Inhoud Hoofdstuk 4. Specifieke problemen in het vennootschapsrecht Afdeling 1. Aard van de deskundigenonderzoeken voorgeschreven door de Vennootschapswet § 1. Opmerkingen van de accountant overeenkomstig artikel 166 W.Venn. § 2. Schriftelijk verslag van de commissarissen overeenkomstig artikel 143 W.Venn. § 3. Bijzondere opdrachten door de W.Venn. opgedragen aan bedrijfsrevisoren § 4. Het deskundigenonderzoek voorzien door artikel 168 W.Venn. Afdeling 2. Wettelijk monopolie voor het uitvoeren van boekhoudkundige deskundigenonderzoeken door bedrijfsrevisoren en accountants Afdeling 3. Bewijsmiddelen van de deskundige Afdeling 4. De deskundige en de toepassing van de artikelen 334-340 en 636-642 W.Venn. Hoofdstuk 5. Specifieke problemen in het milieurecht Inleiding Afdeling 1. Saneringsplicht en aansprakelijkheid § 1. Saneringsplicht I. Nieuwe verontreiniging II. Historische verontreiniging § 2. Aansprakelijkheid I. Nieuwe verontreiniging II. Historische verontreiniging Afdeling 2. Bijzondere regeling inzake schadegevallen § 1. Toepassingsgebied § 2. Procedure § 3. Aanduiding van de saneringsplichtige § 4. Prefinanciering --- voorschot Afdeling 3. Overdracht van gronden § 1. Algemene regeling (bodemattest) § 2. Bijzondere regeling voor de zgn. risicogronden I. Toepassingsgebied II. Procedure Afdeling 4. Situering van het deskundigenonderzoek Afdeling 5. Aanstelling en opdracht van de deskundige § 1. De persoon van de deskundige § 2. De opdracht en de uitvoering daarvan I. Schadegevallen II. Overdracht van gronden

BHDO — Afl. 9 (1 september 2008) 9

Vw - 7

Inhoud Titel V. Uitvoering van een technisch deskundigenonderzoek Hoofdstuk 1. Inleiding Hoofdstuk 2. Aanvang van de deskundigenopdracht Afdeling 1. Aanvaarding van de opdracht § 1. Gerechtelijke aanstelling I. Uitgangspunt II. Aanvaarden of weigeren § 2. Aanstelling in der minne Afdeling 2. Oproeping van de partijen § 1. Gerechtelijke aanstelling § 2. Aanstelling in der minne Hoofdstuk 3. Uitvoering van de opdracht bij gerechtelijke aanstelling Afdeling 1. Inleiding § 1. Gerechtelijke aanstelling versus aanstelling in der minne § 2. Finaal doel van een deskundigenverslag bij gerechtelijke aanstelling § 3. Succesfactoren Afdeling 2. Notulering van bijeenkomsten § 1. Installatievergadering ‘te velde’ I. Inleiding A. Voorbereiding van de installatievergadering B. Sereniteit C. Strak vergaderstramien II. Wijze waarop de installatievergadering zich moet afspelen A. Aanvang en het noteren van de aanwezigen B. Administratieve formaliteiten 1. Voorlezing van de opdracht 2. Formele aangelegenheden 3. Voorstel tot ontlasting van het versturen van de briefwisseling per aangetekende post C. Horen van de partijen 1. Elke partij licht haar standpunt toe 2. Discussie met en tussen de partijen D. Vaststellingen E. Discussie naderhand F. Bijkomende over te maken stukken G. Vrijgave en verder verloop van het deskundigenonderzoek 1. Vrijgave 2. Verder verloop III. Model van notulering

Vw - 8

BHDO — Afl. 9 (1 september 2008) 10

Inhoud IV. Overmaken van de ontwerpnotulen van de bijeenkomst § 2. Technische vergadering I. Inleiding II. Wijze waarop de technische vergadering zich moet afspelen A. Aanvang van de vergadering en noteren van aanwezigen B. Administratieve formaliteiten C. Voorafgaande discussie D. Vaststellingen E. Discussie naderhand F. Bijkomende over te maken stukken G. Vrijgave en verder verloop van het deskundigenonderzoek III. Model van notulering IV. Overmaken van de ontwerpnotulen van de bijeenkomst § 3. Verzoeningsvergadering Afdeling 3. Beschrijving van vaststellingen § 1. Algemeen I. Inleiding II. Begripsomschrijving III. Classificatie van de diverse soorten vaststellingen § 2. Bespreking per categorie vaststellingen I. Feitelijke vaststellingen A. Aard van de feitelijke vaststellingen B. Notulering van feitelijke vaststellingen II. Zintuiglijke vaststellingen A. Relatief belang van zintuiglijke waarnemingen B. Onderlinge meetbaarheid van zintuiglijke waarnemingen C. Notulering van zintuiglijke waarnemingen III. Vaststellingen a.d.h.v. meetapparatuur A. Argumentatie voor het gebruik B. Nauwkeurigheid, ijking en beperkingen C. Kritische evaluatie van resultaten D. Notulering van resultaten IV. Vaststellingen door onderzoek van plannen e.d. V. Vaststellingen in laboratoria A. Argumentatie voor tussenkomst van laboratoria B. Keuze van het laboratorium C. Onderzoeksprotocol BHDO — Afl. 9 (1 september 2008) 11

Vw - 9

Inhoud

§ 3.

§ 4.

§ 5.

§ 6.

Vw - 10

D. Staalname E. Mededeling van analyseverslagen F. Nemen van ‘tegen-stalen’ G. Een ‘second opinion’ vragen VI. Vaststellingen door onderzoek van informatiedragers A. Begripsomschrijving B. Onderzoek op tegensprekelijke wijze C. Onderzoek in afwezigheid van de partijen Specifiek voor maritieme onderzoeken I. Inleiding II. Nodige voorafgaande inlichtingen A. Exploitatie van het schip B. Logboeken C. Scheepsdocumenten III. Feitelijke vaststellingen A. Soort schade B. Juiste lokalisatie van de schade 1. Rompschades 2. Machineschades Specifiek voor bodemonderzoeken I. Keuze van de bodemsaneringsdeskundige II. Budgetraming III. Boortoelating Specifiek voor onderzoeken m.b.t. ongevallen I. Eenzijdige vs. tegensprekelijke deskundigenonderzoeken II. Verloop van het deskundigenonderzoek A. Te verzamelen gegevens 1. Sporen 2. Strafdossier 3. Foto’s 4. Elementen nodig voor een simulatie 5. Andere B. Inleidende expertisezitting C. Onderzoek ter plaatse en reconstructie D. Door het parket in beslag genomen stukken E. Horen van getuigen F. Wisselwerking met de medische gerechtsdeskundige G. Arbeidsongevallen Specifiek voor bouwkundige onderzoeken I. Inleiding BHDO — Afl. 9 (1 september 2008) 12

Inhoud II.

Keuze van technische bijstand voor destructieve onderzoeken III. Staalname IV. Beschrijving van de werken V. Gelijktijdige herstellingen VI. Destructieve onderzoeken veroorzaken schade VII. Vuurvergunning VIII. Veiligheidscoo¨rdinatie tijdens het deskundigenonderzoek § 7. Specifiek voor onderzoeken brand, explosie, co-intoxicatie § 8. Specifiek voor informaticaonderzoeken (in voorbereiding) Afdeling 4. Vrijgave na vaststelling en bewaring van stukken § 1. Vrijgave na vaststelling I. Inleiding II. Gevolgen van de vrijgave III. Wijze van vrijgave § 2. Bewaring van stukken I. Wettelijk kader II. Aanduiding van de bij te houden stukken A. Stukken die van wezenlijk belang kunnen zijn B. Stukken die van totaal ondergeschikt belang zijn III. Bewaring van materie¨le stukken zonder speciale technieken A. Bewaring 1. Bewaring door de gerechtsdeskundige zelf 2. Bewaring elders B. Teruggave na de wettelijke periode IV. Speciale gevallen A. Bewaring van materie¨le stukken m.b.v. speciale technieken B. Specifiek voor maritieme betwistingen C. Specifiek voor bodemonderzoeken D. Specifiek voor onderzoeken m.b.t. ongevallen E. Specifiek voor bouwkundige onderzoeken F. Specifiek voor onderzoeken brand, explosie, co-intoxicatie G. Specifiek voor informaticaonderzoeken (in voorbereiding) V. Bewaring van de bundels en een duplicaat van het deskundigenverslag A. Bundels van de partijen BHDO — Afl. 9 (1 september 2008) 13

Vw - 11

Inhoud B. Duplicaat van het deskundigenverslag Hoofdstuk 4. Inhoud van het verslag bij gerechtelijke aanstelling Afdeling 1. Inleiding § 1. Gerechtelijke aanstelling versus aanstelling in der minne § 2. Finaal doel van een deskundigenverslag bij gerechtelijke aanstelling § 3. Succesfactoren I. Klare vormgeving en duidelijke stijl II. Uniforme structuur Afdeling 2. Bespreking van een typeverslag § 1. Model § 2. Bespreking van het model I. Voorlopig advies (‘voorverslag’) A. Inleiding B. Aanvang der werkzaamheden C. Installatievergadering ‘te velde’ D. Technische vergadering E. Stukken F. Voorlopig antwoord op de in de opdracht gestelde vragen G. Besluit bij het voorlopig advies (‘voorverslag’) 1. Het voorbesluit zelf 2. Administratieve mededelingen H. Opgave van de bijlagen I. Provisionele staat van erelonen en kosten II. Aanvullend voorlopig advies (‘voorverslag’) A. Redenen voor een aanvullend voorlopig advies (‘voorverslag’) B. Model III. Eindverslag A. Inleiding B. Stukken C. Antwoord op opmerkingen D. Definitief antwoord op de in de opdracht gestelde vragen E. Eindbesluit 1. Het eindbesluit zelf 2. Administratieve mededelingen F. Opgave van de bijlagen G. Staat van erelonen en kosten § 3. Specifiek voor maritieme onderzoeken § 4. Specifiek voor bodemonderzoeken § 5. Specifiek voor onderzoeken m.b.t. ongevallen § 6. Specifiek voor bouwkundige onderzoeken Vw - 12

BHDO — Afl. 9 (1 september 2008) 14

Inhoud § 7. Specifiek voor onderzoeken brand, explosie, cointoxicatie § 8. Specifiek voor informaticaonderzoeken (in voorbereiding) § 9. Specifiek voor opdrachten in land- en tuinbouw I. Plaatsbeschrijving landeigendom II. Inventarisatie, beschrijving van bedrijfskleding en exploitatie A. Oppervlakte en ligging percelen, uitbatingstoestand B. Samenstelling veestapel C. Bestemming volgens structuurplan en exploitatiebeperkende voorschriften D. Milieuvergunning en nutrie¨ntengehalte E. Productierechten III. Waardebepaling A. Landeigendommen B. Landbouwbedrijfsgebouwen C. Machines D. Aanplantingen, teelten, vee en stocks IV. Opdrachten in toepassing van de Landpachtwet V. Beschrijving en begroting van schade in land- en tuinbouw § 10. Specifiek voor automobielbranche I. Schadebegroting

BHDO — Afl. 9 (1 september 2008) 15

Vw - 12a

Inhoud

Vw - 12b

BHDO — Afl. 9 (1 september 2008) 16

Inhoud A. Herstelling B. Economisch totaal verlies C. Technisch totaal verlies D. Gebruiksderving E. B.T.W. F. Opties en toebehoren II. Technische keuring A. Procedure voor de controle van verongelukte voertuigen Afdeling 3. Formulering van antwoorden bestemd voor niet-technici ‰ 1. Inleiding ‰ 2. Succesfactoren voor een goed en bruikbaar deskundigenverslag I. Motivering A. Helder algoritme B. Staving C. Probabiliteiten 1. Zuiver kwantitatieve methode 2. Semi-kwantitatieve methode 3. Zuiver kwalitatieve methode II. Duidelijkheid ‰ 3. Beperking tot wat in de opdracht wordt gevraagd I. Technische aansprakelijkheid A. Contractuele documenten met een technische implicatie B. Onderzoek van de technische conformiteit C. Wijze waarop de technische bepalingen door partijen werden nageleefd II. Feitelijke en technische verantwoordelijkheden ‰ 4. Speci¢ek voor maritieme onderzoeken I. Abandonment II. Act of God III. Due Diligence IV. General Average of averij grosse V. Latent defect VI. Lloyd’s Open Form VII. Seaworthiness of zeewaardigheid ‰ 5. Speci¢ek voor bodemonderzoeken ‰ 6. Speci¢ek voor onderzoeken m.b.t. ongevallen ‰ 7. Speci¢ek voor bouwkundige onderzoeken ‰ 8. Speci¢ek voor onderzoeken brand, explosie, co-intoxicatie ‰ 9. Speci¢ek voor informaticaonderzoeken (in voorbereiding)

BHDO ç A£. 7 (17 september 2007) 19

Vw - 13

Inhoud Afdeling 4. Hulpmiddelen ‰ 1. Regels van de kunst ‰ 2. Schetsen en plannen I. Schetsen II. Plannen ‰ 3. Foto’s ‰ 4. Berekeningen en computersimulaties Hoofdstuk 5. Speciale aandachtspunten Afdeling 1. Aanstelling in der minne (in voorbereiding) Afdeling 2. Colleges van deskundigen ‰ 1. Het aantal deskundigen ‰ 2. Verloop van het deskundigenonderzoek door een college van deskundigen ‰ 3. Het verslag ‰ 4. De kostenstaat van het deskundigenonderzoek

Titel VI. Speci¢eke gevallen Hoofdstuk 1. Speci¢eke onderzoeken voor de vrederechter Afdeling 1. De onteigening ten algemenen nutte ‰ 1. Inleiding ‰ 2. Procedure I. Aanstelling van de deskundige II. Zitting te velde III. Opdracht van de deskundige A. Opstellen van de plaatsbeschrijving B. Opstellen van het deskundig verslag IV. Verschijning ter zitting V. Kosten van het deskundig onderzoek Afdeling 2. De afpaling ‰ 1. Inleiding ^ algemeenheden ‰ 2. Procedure I. Hoedanigheid van de erven II. Rechtspleging A. Eerste fase: tot en met de grensbepaling B. Tweede fase: afscheiding of eigenlijke afpaling C. Derde fase: proces-verbaal van afpaling III. Kosten van afpaling Afdeling 3. De pacht ‰ 1. Het facultatief deskundigenonderzoek I. Deskundigenonderzoek tijdens de verzoeningsprocedure

Vw - 14

BHDO ç A£. 7 (17 september 2007) 20

Inhoud II.

Deskundigenonderzoek tot vaststelling van de vergoeding te betalen door de overnemer na overlijden van de pachter ‰ 2. Het verplichte deskundigenonderzoek I. Herziening van de pachtprijs II. Het oprichten van gebouwen III. Aanplanting van bomen Afdeling 4. De ruilverkaveling ‰ 1. Inleiding ‰ 2. Ruilverkaveling uit kracht van de wet (Wet van 22 juli 1970) I. Algemeenheden II. Rechtspleging ‰ 3. Andere vormen van ruilverkaveling Afdeling 5. De erfregelingen ‰ 1. Kleine nalatenschappen (Wet van 16 mei 1900) I. Inleiding ^ algemeenheden II. Toepassingsvoorwaarden III. Rechtspleging A. Algemene beschouwingen B. Aanstelling van de deskundige C. Eeda£egging D. Vervanging van de deskundige E. Wraking van de deskundige F. Schatting G. Neerlegging van het verslag H. Vonnis ‰ 2. Erfregeling inzake landbouwbedrijven (Wet van 29 augustus 1988) I. Inleiding ^ algemeenheden II. Toepassingsvoorwaarden III. Rechtspleging Afdeling 6. De huur ‰ 1. Het opstellen van een plaatsbeschrijving I. Bij de aanvang van de huurovereenkomst II. Bij het einde van de huurovereenkomst (ter vaststelling van huurschade) ‰ 2. Bepaling van de huurprijs als modaliteit van de huurovereenkomst ‰ 3. Driejaarlijkse herziening van de huurprijs inzake handelshuur ‰ 4. Bepaling van de nieuwe huurprijs ingeval van hernieuwing van de handelshuurovereenkomst

BHDO ç A£. 7 (17 september 2007) 21

Vw - 14a

Inhoud Afdeling 7. Wild- en konijnenschade ‰ 1. Inleiding ‰ 2. Algemene principes inzake ‘schade’ en ‘vergoeding’ I. Welke schade dient begroot en vervolgens vergoed? II. Wie vergoedt de schade? ‰ 3. Procedure tot vaststelling en begroting van de schade I. Wildschade II. Konijnenschade A. Spoedprocedure B. Gewone rechtspleging III. Schade voorzien in artikel 25 van het Jachtdecreet Afdeling 8. Koopvernietigende gebreken ‰ 1. Koopvernietigende gebreken bij verkoop en ruil van huisdieren bestemd om voortgehouden te worden I. Algemeenheden: Wet van 25 augustus 1885 II. Rechtspleging met betrekking tot het deskundigenonderzoek A. Bevoegdheid B. Aanstelling van deskundigen C. Eeda£egging D. Wraking van de deskundigen E. Opdracht van de deskundige(n) en uitvoering ervan III. Rechtspleging ten gronde ‰ 2. Koopvernietigende gebreken bij verkoop van huisdieren bestemd om voor het verbruik geslacht te worden ‰ 3. Verborgen gebreken bij andere dieren Afdeling 9. Mijnschade ‰ 1. Inleiding ‰ 2. Rechtspleging I. Bevoegdheid II. Rechtsingang III. Aanstelling van de deskundige IV. Verloop van het deskundig onderzoek Afdeling 10. Belastingrecht ‰ 1. De bepaling van het kadastraal inkomen I. Voorwoord II. Inleiding ^ algemeenheden III. Rechtspleging A. Bevoegdheid B. Rechtsingang en beschikking C. Hoedanigheid en wraking van de scheidsrechters D. Opdracht van de scheidsrechter(s) E. Verslag F. Kosten van arbitrage Vw - 14b

BHDO ç A£. 7 (17 september 2007) 22

Inhoud § 2. Controleschattingen inzake registratie, successierechten en B.T.W. I. Inleiding --- algemeenheden II. Rechtspleging A. Bevoegdheid B. Verloop van de procedure C. Grondwettelijk Hof Afdeling 11. Overige procedures Hoofdstuk 2. Specifieke onderzoeken in handelsrechtelijke materies Afdeling 1. Deskundigenonderzoek in maritieme zaken § 1. Eigenheid van het maritieme recht § 2. De Nautische Commissie bij de Rechtbank van Koophandel te Antwerpen § 3. Bewijs van de schade in maritieme geschillen I. Vrije bewijsvoering in maritieme commercie¨le zaken A. Bewijsvoering naar aanleiding van averij aan lading of schip B. Bewijsvoering onder de ladingverzekeringspolis: de aanstelling van de averijcommissaris II. Vaststelling van de schade aan de lading A. Bewijsvoering overeenkomstig artikel 91 Zeewet B. Bewijsvoering middels eenzijdig expertiseverslag na rechtsgeldig protest bij levering C. Bewijsvoering bij ontstentenis van een rechtsgeldig protest D. Expertises bij stukgoederen E. Expertises bij containervervoer III. Vaststelling van schade aan het schip IV. Vaststelling van gemene averijen V. Vaststelling van het kapitaal bij ontslag van de kapitein mede-eigenaar § 4. Aanstelling van de gerechtsdeskundige I. Ten aanzien van de gerechtelijke bevoegdheid II. Ten aanzien van de toelaatbaarheid III. De aktes van procedure IV. Motiveringsplicht van de rechter V. Tegenstelbaarheid en bindendverklaring van de aanstelling van de Nautische Commissie § 5. Expertisekosten § 6. Nietigheidsancties

BHDO — Afl. 9 (1 september 2008) 17

Vw - 14c

Inhoud

Afdeling 2.

Afdeling 3.

Hoofdstuk 3. Afdeling 1. Afdeling 2.

Vw - 14d

§ 7. Taalgebruik en taalwetgeving in maritieme geschillen § 8. Functie en bevoegdheid van de classificatiemaatschappijen § 9. Richtlijnen bij de vaststellingen door de nautische expert Octooien, auteursrechten, merken, tekeningen en modellen: beslag inzake namaak § 1. Inleiding: het begrip ‘beslag inzake namaak’ § 2. Toepassingsgebied I. Octrooien II. Kwekersrechten III. Auteursrechten en naburige rechten IV. Merkenrecht V. Tekeningen en modellen § 3. De rol van de deskundige I. Beschrijving en beslag II. Praktisch verloop III. Derdenverzet § 4. Komend recht Intellectuele rechten en deskundigenonderzoek (buiten beslag inzake namaak) § 1. Inleiding § 2. Onderzoeks- of beslagmaatregelen op eenzijdig verzoekschrift buiten het beslag inzake namaak § 3. Octrooien I. Algemeen II. Mede-eigendom III. Namaak en geldigheid van het octrooi § 4. Merken --- Tekeningen en modellen I. Algemeen II. Winstafdracht § 5. Auteursrecht I. Algemeen II. Beoordeling van de voorwaarden voor bescherming en van de namaak A. Parfum B. Muziek Schriftonderzoek Probleemstelling Procedure § 1. Instelling van de vordering § 2. Verschijning van de partijen § 3. Parafering van de stukken § 4. Onderzoek BHDO — Afl. 9 (1 september 2008) 18

Inhoud

Afdeling Hoofdstuk Afdeling Afdeling

3. 4. 1. 2.

Afdeling 3.

Afdeling 4.

Afdeling 5.

§ 5. Bewaring van de stukken § 6. Vonnis Vergelijking met de valsheidsprocedure Immaterie¨le schade --- Bedrijfsschade Probleemstelling en definitie Oorzaak en gevolg, schadebeperkingsplicht § 1. Oorzaak en gevolg § 2. Gevolgen § 3. Oorzaken: discontinuı¨ teit van de bedrijfsactiviteit § 4. Machinebreuk en winstderving na´ machinebreuk § 5. Winstderving na ongeval (brand, ontploffing, waterschade) § 6. Schadebeperkingsplicht Procedure, verloop van het onderzoek, documenten en verslag § 1. Bijstand aan een gerechtsdeskundige § 2. Beschrijving omstandigheden § 3. Beschrijving van de onderzochte documenten § 4. Aanvaarding van de documenten § 5. Interne documenten § 6. Bewaren van bedrijfsgeheimen Specifieke terminologie § 1. Samenstelling van het resultaat van een onderneming § 2. Verminderde dekking van vaste kosten en winst § 3. Nettowinst --- Winst vo´o´r belasting § 4. Bespaarde kosten § 5. Tijdelijke onbruikbaarheid Bijzondere topics uit de bedrijfsschade § 1. Aanverwante onderwerpen I. Waardering van ondernemingen II. Raming van de waarde van een voorraad § 2. Schade ingevolge elektriciteitspannes of vergelijkbare toeleveringen § 3. Onbeschikbaarheid van werknemers, blijvende werkonbekwaamheid § 4. Schadeclaim of eigen onderzoek § 5. Machines die niet aan de verwachting voldoen § 6. Inhalen van verloren productie § 7. Gebruik van medische expertise § 8. Bedrijfseconomische evaluatie van winstderving veroorzaakt door een productieonderbreking I. Inleiding II. Algemene principes III. Berekening van een gederfde contributie

BHDO — Afl. 10 (1 september 2009) 5

Vw - 15

Inhoud IV. Berekening van de samendrukbare vaste kosten V. Contributieverlies over meerdere boekjaren VI. Waarde bijkomende contributie einde van een investeringscyclus VII. Voorbeeld § 9. Hoe rekening houden met transfertprijzen bij bedrijfseconomische evaluatie van schade? Titel VII. Het deskundigenonderzoek in strafzaken Hoofdstuk 1. Vergelijking tussen het deskundigenonderzoek in strafzaken en in burgerlijke zaken Afdeling 1. Zijn de regels van het Gerechtelijk Wetboek inzake deskundigenonderzoek het gemeen recht? Afdeling 2. Sommige beginselen van het Gerechtelijk Wetboek gelden evenzeer voor het deskundigenonderzoek in strafzaken § 1. De gerechtelijke deskundige mag enkel worden gelast met het verrichten van vaststellingen en het geven van technisch advies (art. 962 Ger. W.) § 2. De deskundige moet onpartijdig zijn § 3. De deskundige moet onafhankelijk optreden en de hem toevertrouwde opdracht persoonlijk uitvoeren § 4. De deskundige moet het recht van verdediging in acht nemen § 5. Zowel in burgerlijke zaken als in strafzaken vervult de deskundige zijn taak onder het toezicht van de rechter Afdeling 3. Confrontatie van sommige beginselen eigen aan de strafrechtspleging met sommige bepalingen van het Gerechtelijk Wetboek inzake deskundigenonderzoek § 1. Sommige beginselen van het Gerechtelijk Wetboek zijn onverenigbaar met de beginselen van de strafrechtspleging I. De beschikkingsmacht van de partijen in het geding

Vw - 16

BHDO — Afl. 10 (1 september 2009) 6

Inhoud II.

Hoofdstuk 2. Afdeling 1. Afdeling 2.

Afdeling 3.

Het tegensprekelijk karakter van het deskundigenonderzoek § 2. Beginselen van strafrechtspleging die onverenigbaar zijn met de beginselen van de burgerlijke rechtspleging I. Het recht om de strafvordering in te stellen en uit te oefenen komt principieel toe aan het Openbaar Ministerie optredend uit naam en in het belang van de maatschappij II. Het vooronderzoek in strafzaken is in principe geheim en niet tegensprekelijk III. Het zwijgrecht van de verdachte IV. In strafzaken wordt de deskundige door de overheid gevorderd om zijn diensten te verlenen Het optreden van de gerechtsdeskundige in de verschillende stadia van het strafonderzoek Schets van de bijzonderste stadia van het strafonderzoek De aanstelling van een deskundige tijdens het opsporingsonderzoek § 1. Bevoegdheid van de procureur des Konings om een deskundige aan te stellen I. Gevallen waarin de eedaflegging van de deskundige vereist is II. Gevallen waarin de deskundige door de procureur des Konings gevorderd geen eed aflegt § 2. Bevoegdheid van andere overheidspersonen om een deskundigenonderzoek te vorderen § 3. De opties van het Openbaar Ministerie bij het einde van het opsporingsonderzoek en hun weerslag op het deskundigenonderzoek I. Het seponeren van de zaak II. Verval van strafvordering door minnelijke schikking en bemiddeling in strafzaken A. De minnelijke schikking (art. 216bis Sv.) B. Bemiddeling in strafzaken (art. 216ter Sv.) III. Rechtstreekse dagvaarding voor de strafrechtbank IV. Vordering tot een gerechtelijk onderzoek § 4. Het geheim karakter van het opsporingsonderzoek en de gevolgen voor het deskundigenonderzoek Aanstelling van een deskundige door de onderzoeksrechter § 1. Taak van de onderzoeksrechter

BHDO — Afl. 10 (1 september 2009) 7

Vw - 16a

Inhoud

Vw - 16b

BHDO — Afl. 10 (1 september 2009) 8

Inhoud

Afdeling 4.

Afdeling 5.

Afdeling 6.

Hoofdstuk 3. Afdeling 1.

Afdeling 2.

§ 2. De onderzoeksrechter en het deskundigenonderzoek § 3. Enkele bijzondere onderzoeksdaden behorend tot de bevoegdheid van de onderzoeksrechter I. Het onderzoek aan het lichaam II. Aanstelling van een psychiater-deskundige A. In het raam van de Wet van 9 april 1930 tot bescherming van de maatschappij tegen abnormalen, gewoontemisdadigers en plegers van bepaalde strafbare feiten B. Psychiatrisch onderzoek buiten het raam van de Wet van 9 april 1930 III. De technische medewerking bij het afluisteren, kennis nemen en opnemen van prive´communicatie en prive´-telecommunicatie De onderzoeksgerechten § 1. De raadkamer § 2. De kamer van inbeschuldigingstelling De vonnisgerechten § 1. De vonnisgerechten en het deskundigenonderzoek I. Het deskundigenonderzoek bevolen door de strafrechter als feitenrechter II. De deskundige als getuige voor de vonnisgerechten § 2. De politierechtbank en het deskundigenonderzoek volgens artikel 148 Sv. Wraking van de gerechtsdeskundige in strafzaken § 1. Redenen tot wraking § 2. De wrakingsprocedure § 3. Gevolgen van de wraking Het deskundigenonderzoek in bijzondere materies Deskundigenonderzoek van boekhouding § 1. Misdrijven in verband met de staat van faillissement § 2. Het bedrieglijk bewerken van onvermogen § 3. Misbruik van de goederen van een rechtspersoon Het geneeskundig deskundigenonderzoek § 1. Beoordeling van heelkundige ingrepen en geneeskundige verzorging § 2. Evaluatie van lichamelijk letsel § 3. De lijkschouwing of autopsie I. Begrip II. De deskundigenopdracht III. Uitwendige lijkschouwing en inwendige lijkschouwing IV. De opdrachtgever V. De keuze van de deskundige

BHDO — Afl. 11 (1 oktober 2009) 5

Vw - 17

Inhoud

Afdeling 3.

Afdeling Hoofdstuk Afdeling Afdeling Afdeling Hoofdstuk Hoofdstuk Hoofdstuk

4. 4. 1. 2. 3. 5. 6. 7.

Afdeling 1. Afdeling 2. Afdeling 3.

Hoofdstuk 8. Afdeling 1. Afdeling 2.

Vw - 18

VI. Rechten van nabestaanden wanneer een autopsie wordt bevolen § 4. Bloedproef en bijkomende medische vaststellingen van een deskundige § 5. Onderzoek aan het lichaam § 6. Psychiatrisch onderzoek Toxicologisch onderzoek -- Bloedanalyse -- Vergelijkend DNA-onderzoek § 1. Voorwerp van het toxicologisch onderzoek § 2. Laboratoriumonderzoek -- Bloedanalyse I. Analyse van bloedmonster afgenomen op een levende persoon II. Bloedafname van een overleden persoon § 3. Vergelijkend DNA-onderzoek I. Inleiding II. De wettelijke regeling van het DNA-onderzoek III. Speuren naar en behandeling van aangetroffen sporen van celmateriaal IV. Afname van celmateriaal op een persoon V. Het onderzoek van celmateriaal en het opstellen van DNA-profielen VI. De DNA-gegevensbanken binnen het NICC Verkeersongevallen en andere ongevallen Het deskundigenverslag -- Bewijswaarde -- Honoraria Het verslag van de deskundige De bewijswaarde van het deskundigenverslag De kosten van het deskundigenonderzoek Deskundigenonderzoek en de verjaring in strafzaken Deskundige en beroepsgeheim Het al dan niet tegensprekelijk karakter van de (uitvoering van) het deskundigenonderzoek in strafzaken Probleemstelling en traditionele opvatting Evoluties in de rechtspraak Een stand van zaken m.b.t. de problematiek van de tegensprekelijkheid van het deskundigenonderzoek in strafzaken De keuze van de deskundige in strafzaken Algemene regel: principie¨le vrijheid van de opdrachtgever Wettelijke beperkingen van de keuzevrijheid van de strafrechter § 1. Enkele expertises uitsluitend voorbehouden aan de uitoefening van een bepaald beroep I. Expertises die uitoefening impliceren van de geneeskunde of van de tandheelkunde A. Algemene begrippen BHDO — Afl. 11 (1 oktober 2009) 6

Inhoud B. Bloedafname C. Autopsie II. Expertises die uitoefening van de diergeneeskunde impliceren III. Expertises behorend tot het beroep van de externe accountant en de bedrijfsrevisor § 2. Deskundigen-ambtenaren en deskundigen verbonden aan wettelijk erkende laboratoria I. Algemeen overzicht II. Analyse van mensenbloed en andere stoffen van menselijke oorsprong A. Aanwijzing van deskundigen belast met de analyse B. Ontleding door deskundigen verbonden aan wettelijk erkende laboratoria III. Deskundigen-ambtenaren en erkende laboratoria in het raam van de organisatie van de controles van het Federaal Agentschap voor de Veiligheid van de Voedselketen A. Controles geregeld door het Koninklijk Besluit van 22 februari 2001 B. Controles bij toepassing van de Hormonenwet van 15 juli 1985 Afdeling 3. De keuze van deskundigen: officieuze lijsten

Titel VIII. Arbitrage Hoofdstuk 1. Inleiding Hoofdstuk 2. Arbitrabiliteit Afdeling 1. Principe: een geschil vatbaar voor een dading § 1. Een geschil ontstaan uit een bepaalde rechtsbetrekking § 2. Een rechtsbetrekking waarover een dading kan worden aangegaan Afdeling 2. Enkele toepassingen § 1. Arbeidsgeschillen § 2. Exclusieve concessieovereenkomsten § 3. Mededingingsrecht § 4. Landverzekeringen Hoofdstuk 3. Het arbitraal beding Afdeling 1. Geldigheidsvoorwaarden Afdeling 2. Vormvoorwaarden Afdeling 3. Inhoud en interpretatie van het arbitraal beding Hoofdstuk 4. Arbitrage en derden BHDO — Afl. 11 (1 oktober 2009) 7

Vw - 19

Inhoud Hoofdstuk Afdeling Afdeling Afdeling

5. 1. 2. 3.

Afdeling 4. Hoofdstuk Afdeling Afdeling Afdeling Afdeling Afdeling

6. 1. 2. 3. 4. 5.

Afdeling 6. Hoofdstuk Afdeling Afdeling Afdeling

7. 1. 2. 3.

Afdeling Afdeling Hoofdstuk Afdeling Afdeling

4. 5. 8. 1. 2.

Afdeling 3. Hoofdstuk 9. Afdeling 1. Vw - 20

Het arbitraal college Samenstelling van het arbitraal college De wraking van arbiter(s) Enkele specifieke bevoegdheden van het arbitraal college § 1. Voorlopige en bewarende maatregelen § 2. Het opleggen van een dwangsom Interferenties tussen het arbitraal college en de gewone rechtbanken De arbitrale procedure Principe: vrijheid van partijen Akte van opdracht/procedurekalender Plaats van arbitrage De rol van de voorzitter van het scheidsgerecht Procedurele waarborgen § 1. Rechten van verdediging § 2. Hoorrecht § 3. Recht om zich te laten vertegenwoordigen Het tijdstip waarbinnen de arbitrale beslissing moet worden gewezen De arbitrale beslissing Beraadslaging Inhoud Gezag van gewijsde -- uitvoerbaarheid bij voorraad -kantonnement Kennisgeving en gevolgen Tenuitvoerlegging van een Belgische arbitrale beslissing Rechtsmiddelen tegen een arbitrale beslissing Hoger beroep Vordering tot nietigverklaring § 1. Nietigheidsgronden I. Eerste categorie: nietigheidsgronden niet gebonden aan een termijn (art. 1704 tweede lid, a en b Ger. W.) II. Tweede categorie: nietigheidsgronden die moeten ingeroepen worden binnen een termijn van drie maanden na de kennisgeving van de uitspraak (art. 1704 tweede lid, c t.e.m. j Ger. W.) III. Derde categorie: nietigheidsgronden die met een herroeping van het gewijsde kunnen worden gelijkgesteld (art. 1704 derde lid Ger. W.) § 2. Procedure en gevolgen Verzet tegen het exequatur van een arbitrale beslissing Internationale arbitrage Het Verdrag van New York BHDO — Afl. 11 (1 oktober 2009) 8

Inhoud Afdeling 2. Internationale arbitrage naar Belgisch intern recht

Titel IX. Bijlagen Hoofdstuk 1. Modellen 1.1. Eenzijdig verzoekschrift tot aanstelling van een deskundige 1.2. Dagvaarding in kort geding tot aanstelling van een deskundige 1.3. Verzoekschrift tot vervanging van een deskundige 1.4. Verzoekschrift tot begroting van kosten en erelonen 1.5. Opdracht van de deskundige 2.1. Oproepingsbrief 2.2. Samenvatting van de installatievergadering 2.3. Voorlopig advies (‘voorverslag’) 2.4. Eindverslag Hoofdstuk 2. Tabellen 1. Muurovernameprijzen 1.1. Muurovernameprijzen provincie Oost-Vlaanderen 1.2. Muurovernameprijzen provincie Vlaams-Brabant 1.3. Muurovernameprijzen provincie Limburg 1.4. Muurovernameprijzen provincie Antwerpen 1.5. Muurovernameprijzen Brussels Hoofdstedelijk Gewest 1.6. Muurovernameprijzen Arrondissement Turnhout 1.7. Muurovernameprijzen Arrondissement Mechelen 1.8. Muurovernameprijzen provincie West-Vlaanderen 2. Indicatieve tabel Hoofdstuk 3. Conventies 1. Overeenkomst 2. Overeenkomst 3. Overeenkomst 4. Overeenkomst 5. Overeenkomst

B.V.V.O.-CETS B.V.V.O.-FIGAS B.V.V.O.-Belgacom (ex-R.T.T.) B.V.V.O.-NMBS B.V.V.O.-Waterleidingbedrijf

De vermelding B.V.V.O. (afkorting voor: Beroepsvereniging van de in Belgie¨ werkzame Belgische en buitenlandse verzekeringsondernemingen) voorkomend in het handboek moet voortaan overal gelezen worden als ASSURALIA.

BHDO — Afl. 11 (1 oktober 2009) 9

Vw - 21

Inhoud

Vw - 22

BHDO — Afl. 11 (1 oktober 2009) 10