15 MAART 2014
19-25 mei
Eer de ouderen onder ons BLADZIJDE 3
LIEDEREN: 90, 135
26 mei–1 juni
Onze zorg voor de ouderen BLADZIJDE 18
Groteletteruitgave
LIEDEREN: 134, 29
DEEL 2
®
MARCH 15, 2014 Vol. 135, No. 6
Semimonthly
DUTCH
STUDIEARTIKELEN
Eer de ouderen onder ons Onze zorg voor de ouderen Deze artikelen gaan in op de verantwoordelijkheden van afzonderlijke broeders en zusters en van gemeenten tegenover oudere geloofsgenoten en familieleden. Ze bevatten ook een aantal nuttige suggesties die je zullen helpen die verantwoordelijkheden na te komen.
Deze publicatie is niet voor de verkoop bestemd maar wordt verschaft als onderdeel van een wereldwijd Bijbels onderwijzingswerk dat gesteund wordt door vrijwillige bijdragen. Tenzij anders vermeld, is de gebruikte Bijbelvertaling de NieuweWereldvertaling van de Heilige Schrift — met studieverwijzingen (uitgave 2004). De afkorting v.G.T. betekent „voor de gewone tijdrekening”. G.T. staat voor „van de gewone tijdrekening”. Waar de uitgever artikelen primair voor Jehovah’s Getuigen zelf bedoelt, zijn ze in een wat informelere stijl geschreven.
The Watchtower (ISSN 0043-1087) is published semimonthly by Watchtower Bible and Tract Society of New York, Inc., 25 Columbia Heights, Brooklyn, NY 11201-2483. Periodicals Postage Paid at Brooklyn, NY, and at additional mailing offices. Uitgegeven door Wachttoren-, Bijbel- en Traktaatgenootschap, Noordbargerstraat 77, NL-7812 AA Emmen, Nederland. Christelijke Gemeente van Jehovah’s Getuigen (Verantwoordelijke
uitgever: Marcel Gillet), Potaardestraat 60, B-1950 Kraainem, ¨ Belgie, PP-PB BRUXELLES X - BRUSSEL X No. 10/667. Druck und Verlag: Wachtturm Bibel- und Traktat-Gesellschaft der Zeugen Jehovas, e. V., Selters/Taunus. Verantwortliche Redaktion: Ramon Templeton, Selters/ Taunus. 5 2014 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania. Printed in Germany.
Eer de ouderen onder ons „Gij moet de persoon van een oud man consideratie [of „eer”] betonen.” — LEV. 19:32. WAT ZOU JE ANTWOORDEN? Hoe beziet Jehovah getrouwe ouderen? Welke verantwoordelijkheid hebben volwassen kinderen tegenover hun ouders? Hoe kunnen gemeenten oudere broeders en zusters eren?
HET was nooit Jehovah’s bedoeling dat mensen de slopende gevolgen van het ouder worden zouden meemaken. Het was zijn voornemen dat mannen en vrouwen volmaakt gezond in het paradijs zouden leven. Maar de realiteit is dat „de gehele schepping tot nu toe voortdurend te zamen zucht en te zamen pijn lijdt” (Rom. 8:22). Hoe denk je dat God zich voelt wanneer hij de tragische gevolgen van de zonde bij mensen ziet? En helaas worden veel ouderen verwaarloosd, juist in een fase van hun leven 1. In welke trieste toestand bevindt de mensheid zich? 15 MAART 2014
DEEL 2
3
dat ze meer hulp nodig hebben (Ps. 39:5; 2 Tim. 3:3). 2Jehovah’s volk is blij met de ouderen in de gemeenten. We hebben veel aan hun wijsheid en worden geïnspireerd door hun voorbeeld van geloof. Velen van ons zijn familie van een of meerdere van deze dierbare broeders en zusters. Maar of dat nu wel of niet het geval is, we zijn bezorgd om hun welzijn (Gal. 6:10; 1 Petr. 1:22). Het is voor ons allemaal nuttig om te bespreken hoe God ouderen beziet. We gaan ook bekijken welke verantwoordelijkheden familieleden en de gemeente hebben tegenover onze geliefde ouderen. „WERP MIJ NIET WEG”
3De geïnspireerde schrijver van Psalm 71:9 smeekte God: „Werp mij niet weg ten tijde van de ouderdom; verlaat mij niet juist wanneer mijn 2. Waarom zijn we blij met de ouderen in onze gemeente? 3, 4. (a) Welk verzoek deed de schrijver van Psalm 71 aan Jehovah? (b) Wat kunnen oudere broeders en zusters aan God vragen? 4
DEEL 2
DE WACHTTOREN
kracht het begeeft.” Het lijkt erop dat deze psalm een vervolg is op Psalm 70, die het opschrift heeft: „Van David.” Het verzoek in Psalm 71:9 was dus waarschijnlijk van hem. Hij diende Jehovah vanaf zijn jeugd tot aan zijn oude dag, en Jehovah gebruikte hem op indrukwekkende manieren (1 Sam. 17:33-37, 50; 1 Kon. 2:1-3, 10). Toch had David de behoefte Jehovah te vragen om hem te blijven steunen. (Lees Psalm 71:17, 18.) 4Velen in deze tijd zijn net als David. Ondanks gevorderde leeftijd en „rampspoedige dagen” blijven ze God naar hun beste vermogen loven (Pred. 12:1-7). Misschien dat ze op diverse terreinen van het leven, zoals de dienst, niet meer zo veel kunnen doen als vroeger. Maar ook zij kunnen Jehovah smeken of hij hun zijn zegen en zijn zorg wil blijven geven. Zulke getrouwe ouderen kunnen er zeker van zijn dat God hun gebeden zal verhoren. Dat weten we omdat David onder inspiratie over dezelfde gerechtvaardigde bezorgdheden bad. 15 MAART 2014
DEEL 2
5
5De Bijbel maakt duidelijk dat Jehovah getrouwe ouderen heel kostbaar vindt en dat hij van zijn aanbidders verwacht dat ze zulke personen eren (Ps. 22:24-26; Spr. 16:31; 20:29). Leviticus 19:32 zegt: „Voor het grijze haar dient gij op te staan, en gij moet de persoon van een oud man consideratie [of „eer”] betonen, en gij moet vrezen voor uw God. Ik ben Jehovah.” Het eren van de ouderen was dus een ernstige verantwoordelijkheid toen dit opgeschreven werd, en dat is het nog steeds. Maar hoe zit het met de zorg voor de ouderen? Wie is daar verantwoordelijk voor? DE VERANTWOORDELIJKHEID VAN DE FAMILIE
6Gods Woord zegt ons: „Eer uw vader en uw moeder” (Ex. 20:12; Ef. 6:2). Jezus benadrukte dit gebod door de farizeeën en schriftgeleerden te veroordelen die weigerden voor hun ouders te zorgen 5. Hoe beziet Jehovah getrouwe ouderen? 6. Welk voorbeeld gaf Jezus als het gaat om de zorg voor ouders? 6
DEEL 2
DE WACHTTOREN
(Mark. 7:5, 10-13). Jezus gaf zelf een goed voorbeeld. Vlak voor zijn dood aan de martelpaal vertrouwde hij de zorg voor zijn moeder, die toen kennelijk weduwe was, toe aan zijn geliefde discipel Johannes (Joh. 19:26, 27). 7Paulus schreef onder inspiratie dat gelovigen voor hun eigen huisgezin moesten zorgen. (Lees 1 Timotheüs 5:4, 8, 16.) Sta eens stil bij de context van Paulus’ woorden. Hij besprak wie in aanmerking zou komen voor financiële hulp van de gemeente. Hij maakte duidelijk dat gelovige kinderen, kleinkinderen en andere familieleden de hoofdverantwoordelijkheid hadden om voor oudere weduwen te zorgen. Zo zou de gemeente niet onnodig financieel belast worden. Eén manier waarop christenen in deze tijd „godvruchtige toewijding” beoefenen, is door in materieel opzicht voor behoeftige familieleden te zorgen. 7. (a) Welk principe in verband met de zorg voor familieleden noemde Paulus? (b) Wat is de context van zijn woorden? 15 MAART 2014
DEEL 2
7
8Het komt erop neer dat volwassen kinderen de verplichting hebben om in materieel opzicht voor hun ouders te zorgen. Paulus had het hier over gelovige familieleden, maar ook ouders die geen deel uitmaken van de gemeente mogen niet verwaarloosd worden. Hoe kinderen voor hun ouders zorgen, kan sterk verschillen. Behoeften, persoonlijkheid en gezondheid variëren. Sommige ouderen hebben veel kinderen; andere maar een. Sommige krijgen steun van de overheid, en andere niet. Ook de persoonlijke voorkeuren van degenen die zorg nodig hebben, lopen uiteen. Het zou daarom niet verstandig of liefdevol zijn om kritiek te hebben op de manier waarop iemand voor oudere familieleden probeert te zorgen. Jehovah kan tenslotte elke Bijbelse beslissing zegenen zodat die goed uitpakt. Dat is al zo sinds de dagen van Mozes (Num. 11:23). 8. Waarom geeft de Bijbel geen specifieke instructies als het gaat om de zorg voor ouders? 8
DEEL 2
DE WACHTTOREN
9Als ouders en kinderen ver uit elkaar wonen, kan het een hele uitdaging zijn om ouders de nodige hulp te geven. Soms moeten kinderen plotseling naar hun ouders toe omdat een van hen is gevallen, een botbreuk heeft of omdat er een ander ernstig probleem is ontstaan. En daarna hebben de ouders misschien tijdelijk of voor langere tijd hulp nodig. 10Volletijddienaren die vanwege theocratische toewijzingen ver van hun familie wonen, staan soms voor bijzonder moeilijke beslissingen. Bethelieten, zendelingen en reizende opzieners bezien hun toewijzing als een kostbare zegen van Jehovah. Maar als hun ouders ziek worden, zou hun eerste reactie kunnen zijn: we moeten onze toewijzing verlaten Het volgende artikel bespreekt enkele opties die ouderen en hun kinderen kunnen overwegen.
9-11. (a) Met welke situaties krijgen sommigen te maken? (Zie beginplaatje in de standaardeditie.) (b) Waarom moeten kinderen niet overhaast beslissen de volletijddienst te verlaten? Geef een voorbeeld. 15 MAART 2014
DEEL 2
9
om voor onze ouders te zorgen. Toch zou het verstandig zijn om onder gebed te overwegen of de ouders dat echt nodig hebben of willen. Het zou niet goed zijn om zulke dienstvoorrechten overhaast op te geven, en dat is misschien ook niet altijd nodig. Is het gezondheidsprobleem tijdelijk en zouden sommigen in de gemeente van de ouders misschien graag willen helpen? — Spr. 21:5. 11Neem het voorbeeld van een ouder echtpaar in Japan. Ze hadden twee zoons; de een was zendeling in Paraguay, de ander werkte op het hoofdkantoor in Brooklyn. Toen de ouders hulpbehoevend werden, gingen de zoons met hun vrouwen naar Japan om te zien wat er gedaan kon worden. Na een tijdje overwoog het echtpaar in Paraguay hun toewijzing te verlaten om voor hun ouders te gaan zorgen. Op dat moment kregen ze een telefoontje van de coördinator in de gemeente van de ouders. De ouderlingen hadden de situatie besproken en wilden dat de zendelingen zo lang mogelijk 10
DEEL 2
DE WACHTTOREN
in hun toewijzing konden blijven. De ouderlingen hadden waardering voor de dienst van dit echtpaar en wilden alles doen wat ze konden om ze te helpen bij de zorg voor hun ouders. De familie was heel dankbaar voor die liefdevolle hulp. 12Welke aanpak familieleden ook kiezen in verband met de zorg voor hun ouders, alle betrokkenen zullen er zeker van willen zijn dat daarmee een gunstig licht op Gods naam wordt geworpen. We zouden nooit willen zijn als de religieuze leiders in Jezus’ tijd (Matth. 15:3-6). We willen beslissingen nemen die God en de gemeente verheerlijken (2 Kor. 6:3). DE VERANTWOORDELIJKHEID VAN DE GEMEENTE
13Niet iedereen kan volletijddienaren op de eerder genoemde manier helpen. Maar uit een situatie 12. Waar zal een familie rekening mee moeten houden als ze een beslissing nemen over de zorg voor hun ouders? 13, 14. Hoe laat de Bijbel zien dat gemeenten aandacht hebben voor de zorg voor oudere gemeenteleden? 15 MAART 2014
DEEL 2
11
in de eerste eeuw blijkt dat gemeenten aandacht hebben voor de zorg voor voorbeeldige oudere broeders en zusters. De Bijbel zegt over de gemeente in Jeruzalem: „Er was geen enkele behoeftige onder hen.” Het was niet zo dat ze het allemaal breed hadden. Kennelijk waren sommigen arm, maar er werd aan iedereen „uitgedeeld naar zijn behoefte” (Hand. 4:34, 35). Later ontstond er een probleem in die gemeente. Er waren berichten dat bepaalde „weduwen bij de dagelijkse voedselverdeling over het hoofd werden gezien”. Onder leiding van de apostelen werden er daarom bekwame mannen aangesteld die toezagen op een eerlijke verdeling zodat de weduwen kregen wat ze nodig hadden (Hand. 6:1-5). Het is waar dat de voedselverdeling een tijdelijke regeling was voor personen die met Pinksteren 33 christenen waren geworden en in Jeruzalem waren gebleven om geestelijk opgebouwd te worden. Maar de reactie van de aposte12
DEEL 2
DE WACHTTOREN
len laat in ieder geval zien dat de gemeente kan helpen bij de zorg voor behoeftige broeders en zusters. 14Zoals eerder opgemerkt, legde Paulus aan Timotheüs uit in welke omstandigheden een christelijke weduwe in aanmerking zou komen voor materiële hulp van de gemeente (1 Tim. 5:3-16). Jakobus werd ertoe geïnspireerd te schrijven over de christelijke verplichting om zorg te dragen voor wezen, weduwen en anderen die het moeilijk hebben (Jak. 1:27; 2:15-17). En Johannes zei: „Als iemand echter de middelen van deze wereld voor de instandhouding van het leven bezit en zijn broeder gebrek ziet lijden en toch de deur van zijn gevoelens van teder mededogen voor hem sluit, in welk opzicht blijft de liefde Gods dan in hem?” (1 Joh. 3:17) Als afzonderlijke christenen zulke verplichtingen hebben tegenover de behoeftigen, geldt dat dan niet ook voor de gemeenten? 15 MAART 2014
DEEL 2
13
15In sommige landen heeft de overheid voorzieningen getroffen voor uitkeringen en thuiszorg voor ouderen (Rom. 13:6). In andere landen is dat niet het geval. Hoeveel hulp familieleden en de gemeente moeten geven aan oudere broeders en zusters verschilt dus per situatie. Als gelovige kinderen ver van hun ouders wonen, kan dat invloed hebben op de hoeveelheid hulp die ze kunnen geven. Open communicatie tussen de kinderen en de ouderlingen in de gemeente van de ouders zal ertoe bijdragen dat iedereen de omstandigheden van de familie begrijpt. De ouderlingen kunnen de ouders bijvoorbeeld helpen uit te zoeken welke plaatselijke sociale voorzieningen er zijn. Misschien merken ze dingen op — zoals ongeopende rekeningen of verkeerd medicijngebruik — die ze onder de aandacht kunnen brengen van de volwassen kinderen. Zo’n vriendelijke uitwisseling van informatie kan voorkomen dat 15. Welke factoren kunnen een rol spelen als het gaat om hulp voor oudere broeders en zusters? 14
DEEL 2
DE WACHTTOREN
een situatie verergert en kan tot praktische oplossingen leiden. Het is duidelijk dat personen die ter plekke hulp bieden en namens de familie een oogje in het zeil houden, de zorgen van een familie kunnen verlichten. 16Uit liefde voor onze ouderen bieden sommige broeders en zusters graag hun tijd en energie aan om waar mogelijk te helpen. Ze doen bewust moeite om extra aandacht te geven aan de ouderen. Sommigen delen de taken met anderen in de gemeente en zorgen bij toerbeurt voor de ouderen. In het besef dat hun eigen omstandigheden het niet toelaten dat ze zelf in de volletijddienst staan, helpen ze de kinderen graag zo lang mogelijk in hun toewijzing te blijven. Wat een schitterende instelling! Maar hoeveel hulp anderen ook bieden, de kinderen hebben natuurlijk nog steeds de verantwoordelijkheid om voor hun ouders te doen wat ze kunnen. 16. Wat doen sommigen in de gemeente om de ouderen te helpen? 15 MAART 2014
DEEL 2
15
EER DE OUDEREN MET VERSTERKENDE WOORDEN
17Iedereen die betrokken is bij het verlenen van zorg kan proberen de situatie zo aangenaam mogelijk te maken. Doe je best om een positieve instelling te houden. In sommige gevallen veroorzaakt het ouder worden moedeloosheid en zelfs depressiviteit. Misschien moet je daarom extra moeite doen om oudere broeders en zusters te eren en aan te moedigen. Dat kun je doen door gesprekken opbouwend te houden. Broeders en zusters met een lange staat van dienst verdienen een compliment. Jehovah vergeet niet wat ze in zijn dienst hebben gedaan, en dat doen wij ook niet. (Lees Maleachi 3:16; Hebreeën 6:10.) 18Daarnaast kunnen moeilijke dagelijkse taken makkelijker gemaakt worden als de ouderen en hun verzorgers af en toe humor gebruiken (Pred. 3:1, 4). Veel ouderen doen hun best niet veeleisend te zijn. 17, 18. Welke rol speelt iemands instelling als hij zorg geeft of krijgt? 16
DEEL 2
DE WACHTTOREN
Ze beseffen dat de hoeveelheid aandacht en bezoekjes die ze krijgen, beïnvloed kan worden door hun opstelling. Je hoort weleens zeggen: „Ik ging op bezoek bij een oudere om hem aan te moedigen, maar toen ik vertrok, was ik zelf aangemoedigd” (Spr. 15:13; 17:22). 19 We kijken uit naar de tijd dat er een eind zal komen aan lijden en de gevolgen van onvolmaaktheid. Ondertussen moeten Gods aanbidders hun hoop gericht houden op dat wat eeuwig is. We weten dat geloof in Gods beloften ons kracht geeft in tijden van problemen of verdrukking. Dankzij dat geloof „geven wij de moed niet op, maar ook al vervalt de mens die wij uiterlijk zijn, de mens die wij innerlijk zijn, wordt stellig van dag tot dag vernieuwd” (2 Kor. 4:16-18; Hebr. 6:18, 19). Wat kan je nog meer helpen de verantwoordelijkheid om zorg te geven na te komen? In het volgende artikel gaan we een aantal nuttige suggesties bespreken. 19. Waarom is geloof in Gods beloften belangrijk voor zowel jong als oud? 15 MAART 2014
DEEL 2
17
Onze zorg voor de ouderen „Kindertjes, laten wij liefhebben, niet met het woord noch met de tong, maar met de daad en in waarheid.” — 1 JOH. 3:18.
WAT ZOU JE ANTWOORDEN? Hoe kunnen ouders en hun volwassen kinderen zich voorbereiden op „de rampspoedige dagen”? Welke situaties kunnen een indicatie zijn dat de behoeften van je ouders veranderd zijn? Wat kun je in praktisch opzicht doen om iemand te helpen die voor zijn ouders zorgt?
HET kan hartverscheurend zijn om te beseffen dat je ouders, die eens sterk en onafhankelijk waren, niet meer voor zichzelf kunnen zorgen. Misschien krijg je het bericht dat een van je ouders gevallen is en een heup heeft gebroken, in de war is of een ernstige ziekte heeft. En voor ouderen is het misschien moeilijk te accepteren dat hun zelfstandigheid beperkt wordt 1, 2. (a) Voor welke uitdagingen staan veel families, en wat kan iemand zich afvragen? (b) Hoe kunnen ouders en kinderen zich op veranderende omstandigheden voorbereiden? 18
DEEL 2
DE WACHTTOREN
door fysieke veranderingen of andere omstandigheden (Job 14:1). Wat kan er gedaan worden? Hoe kan er voor ze gezorgd worden? 2In een artikel over ouderenzorg staat: „Hoewel het niet meevalt de problemen van het ouder worden te bespreken, kunnen families die de opties hebben afgewogen en het eens zijn geworden over de aanpak, beter omgaan met wat er ook komen gaat.” Als we accepteren dat de moeilijkheden die met ouderdom gepaard gaan niet te vermijden zijn, begrijpen we hoe waardevol zo’n overleg is. Het is belangrijk om bepaalde dingen van tevoren te regelen en te beslissen. Laten we eens kijken hoe een familie liefdevol kan samenwerken om die moeilijke beslissingen te nemen. ZICH VOORBEREIDEN OP „RAMPSPOEDIGE DAGEN”
3Voor de meeste ouderen komt er een moment waarop ze niet meer volledig voor zichzelf kunnen zorgen en hulp nodig hebben. (Lees Prediker 12:1-7.) 3. Wat kan een familie doen als ouders hulpbehoevend worden? (Zie beginplaatje in de standaardeditie.) 15 MAART 2014
DEEL 2
19
Als ouders op leeftijd het niet meer alleen redden, moeten ze samen met de kinderen bepalen wat de beste hulp is en betaalbare oplossingen regelen. Het is vaak verstandig familieberaad te houden om de samenwerking, behoeften en aanpak te bespreken. Alle betrokkenen, vooral de ouders, moeten eerlijk hun mening geven en realistisch naar de feiten kijken. Ze kunnen bespreken of het met extra hulp mogelijk is dat de ouders veilig in hun eigen huis kunnen blijven wonen. Of ze kunnen bekijken hoe elk familielid zijn energie kan inzetten om de verantwoordelijkheden te dragen (Spr. 24:6). Sommigen hebben bijvoorbeeld de mogelijkheid om dagelijks te helpen terwijl anderen meer financiële hulp kunnen bieden. Iedereen moet weten wat zijn rol is. Toch kan die rol na een tijdje veranderen. Dan moeten de taken misschien anders verdeeld worden. 4Als je een van je ouders gaat verzorgen, neem In sommige culturen is het normaal en heeft het zelfs de voorkeur als familieleden van verschillende generaties bij elkaar wonen.
4. Waar kunnen familieleden terecht voor hulp? 20
DEEL 2
DE WACHTTOREN
dan de tijd om zo veel mogelijk over zijn of haar toestand te weten te komen. Als hij of zij een degeneratieve ziekte heeft, zoek dan uit welke ontwikkelingen je in de toekomst kunt verwachten (Spr. 1:5). Neem contact op met instanties die diensten verlenen aan ouderen. Probeer erachter te komen welke voorzieningen er zijn om je taak makkelijker en de zorg beter te maken. Door de komende verandering in familieomstandigheden ben je misschien verdrietig, angstig of van slag. Praat erover met een goede vriend. En stort vooral je hart uit bij Jehovah. Hij kan je de innerlijke rust geven die je nodig hebt om elke situatie aan te kunnen (Ps. 55:22; Spr. 24:10; Fil. 4:6, 7). 5Sommige ouderen en hun familie zijn zo verstandig om van tevoren na te gaan welke opties er zijn, bijvoorbeeld of het praktisch is om een van de ouders bij een zoon of dochter in te laten wonen, naar een aanleunwoning te verhuizen of gebruik te maken 5. Waarom is het verstandig van tevoren na te gaan welke opties voor zorg er zijn? 15 MAART 2014
DEEL 2
21
van andere plaatselijke voorzieningen. Ze hebben mogelijke problemen zien aankomen en zich erop voorbereid (Ps. 90:10). Heel wat families maken geen plannen en moeten dan bij een crisis overhaast moeilijke beslissingen nemen. Dat „is bijna altijd een van de slechtste momenten om zo’n beslissing te nemen”, zegt een expert. In zo’n hectische situatie zijn familieleden vaak gespannen en kunnen er conflicten ontstaan. Maar langetermijnplanning zorgt ervoor dat toekomstige aanpassingen minder traumatisch zijn (Spr. 20:18). 6Misschien vind je het ongemakkelijk om met je ouders te praten over hun woonsituatie en mogelijke noodzakelijke veranderingen in de toekomst. Toch hebben velen gezegd dat later bleek dat die gesprekken heel nuttig waren geweest. Waarom? Omdat het makkelijker is om lastige onderwerpen te bespreken, met respect te luisteren en praktische plannen te maken voordat zich een probleem voordoet. Als familie6. Waarom is het nuttig om met je ouders over hun woonsituatie te praten? 22
DEEL 2
DE WACHTTOREN
leden in een ontspannen sfeer open over hun voorkeuren kunnen praten, voelen ze hun onderlinge verbondenheid en liefde. Ook wanneer ouderen zelfstandig willen blijven wonen en zo lang mogelijk de regie over hun eigen leven willen houden, heeft het grote voordelen om met hun kinderen te bespreken wat voor zorg ze zouden willen als dat nodig wordt. 7Ouders, laat je familie tijdens zo’n bespreking weten wat je wensen, financiële mogelijkheden en voorkeuren zijn. Dat zal ze helpen goede beslissingen te nemen mocht je daar op een bepaald moment zelf niet toe in staat zijn. Waarschijnlijk willen ze rekening houden met je wensen en ervoor zorgen dat je zo lang mogelijk zelfstandig kunt blijven (Ef. 6:2-4). Verwacht je bijvoorbeeld dat een van je kinderen je vraagt om bij hem en zijn gezin te komen inwonen of verwacht je iets anders? Wees realistisch en erken dat misschien niet iedereen dezelfde kijk heeft als jij en dat het tijd kost — zowel voor een 7, 8. Welke onderwerpen zouden families moeten bespreken, en waarom? 15 MAART 2014
DEEL 2
23
ouder als voor een kind — om een denkwijze bij te stellen. 8Iedereen moet zich realiseren dat problemen vermeden kunnen worden door plannen te maken en dingen te bespreken (Spr. 15:22). Daarbij horen ook gesprekken over medische zorg en voorkeuren. De punten die op het medisch document staan dat Jehovah’s Getuigen gebruiken, zijn absoluut onderwerpen die daarbij aan bod moeten komen. Iedereen heeft het recht op informatie over mogelijke behandelingen en ook het recht een behandeling te accepteren of te weigeren. Zo’n document geeft aan wat iemands wensen hierin zijn. Als je een gemachtigde aanwijst (waar dat juridisch mogelijk en geaccepteerd is), weet je dat iemand die je vertrouwt de juiste beslissingen zal nemen. De betrokkenen doen er goed aan kopieën van relevante documenten bij de hand te hebben in het geval die nodig zijn. Sommigen hebben zulke documenten bij hun testament en bij andere belangrijke papieren gevoegd, zoals van de verzekering, bank en overheidsinstanties. 24
DEEL 2
DE WACHTTOREN
MET VERANDERENDE OMSTANDIGHEDEN OMGAAN
9In veel gevallen vinden ouders en kinderen het belangrijk dat de ouders zo veel mogelijk hun zelfstandigheid behouden. Misschien zijn ze nog goed in staat om te koken, schoon te maken, medicijnen in te nemen en zonder problemen te communiceren. De kinderen hoeven dan misschien niet betrokken te zijn bij elk facet van het leven van hun ouders. Maar als de ouders later minder mobiel worden en misschien geen boodschappen meer kunnen doen of steeds vergeetachtiger worden, moeten de kinderen misschien reageren op zulke veranderingen. 10Verwardheid, depressiviteit, incontinentie, en gehoor-, gezichts- en geheugenverlies zijn misschien het gevolg van het ouder worden. Toch kunnen zulke gezondheidsproblemen vaak goed behandeld worden. Zoek in die gevallen dus direct medische hulp. Het kan zijn dat de kinderen hierin het initiatief 9, 10. Wanneer hebben ouders misschien meer hulp van hun kinderen nodig? 15 MAART 2014
DEEL 2
25
moeten nemen. Op een bepaald punt kan het nodig zijn dat ze de leiding nemen in zaken die de ouders vroeger zelf deden. Om hun ouders de beste zorg te geven, moeten de kinderen soms gaan functioneren als woordvoerder, secretaris, chauffeur, enzovoorts (Spr. 3:27). 11 Als je ouders permanente gezondheidsproblemen hebben, moet er misschien iets aangepast worden in hun zorg en woonsituatie. Hoe kleiner de veranderingen, hoe makkelijker het waarschijnlijk zal zijn zich aan te passen. Als je ver van je ouders woont, is het dan voldoende dat een geloofsgenoot of een van de buren af en toe bij ze gaat kijken en je laat weten hoe het met ze gaat? Hebben ze alleen hulp nodig bij het koken en schoonmaken? Zouden kleine aanpassingen in de woning het makkelijker en veiliger maken om zich in huis te redden, om te douchen, enzovoorts? Misschien hebben je ouders alleen maar een hulp in de huishouding nodig om hun zelfstandigheid te be11. Waar moet je rekening mee houden als er aanpassingen nodig zijn in de situatie van je ouders? 26
DEEL 2
DE WACHTTOREN
houden. Maar als het niet veilig is om ze zelfstandig te laten wonen, moet er een andere oplossing gezocht worden. Wat de situatie ook is, ga na welke voorzieningen er plaatselijk zijn. (Lees Spreuken 21:5.) WAT SOMMIGEN DOEN
12Omdat we van onze ouders houden, willen we graag dat ze zich veilig en op hun gemak voelen. De gedachte dat er goed voor ze gezorgd wordt, geeft ons gemoedsrust. Maar vaak wonen volwassen kinderen niet in de buurt van hun ouders. Daarom gebruiken sommigen hun vakantie om ze te bezoeken en ze te helpen, bijvoorbeeld met klusjes die de ouders zelf niet meer kunnen doen. Door ze regelmatig te bellen — als het kan zelfs dagelijks — of door brieven of e-mails te sturen, laten ze zien dat ze van hun ouders houden (Spr. 23:24, 25). Als een ouder nog zelfstandig woont, zorg er dan voor dat vertrouwde zorgverleners een sleutel hebben om in geval van nood makkelijk binnen te komen.
12, 13. Wat hebben sommige volwassen kinderen gedaan om ouders die ver weg wonen te eren en zorg te geven? 15 MAART 2014
DEEL 2
27
13Wat de situatie ook is, er moet bekeken worden welke dagelijkse zorg de ouders nodig hebben. Als je niet bij je ouders in de buurt woont en ze zijn Getuigen, kun je met de ouderlingen in hun gemeente praten en hun om advies vragen. En vergeet niet de kwestie voor te leggen in gebed. (Lees Spreuken 11:14.) Ook als je ouders geen Getuigen zijn, wil je je vader en je moeder eren (Ex. 20:12; Spr. 23:22). Natuurlijk nemen niet alle families dezelfde beslissingen. Sommige nemen een vader of moeder in huis of zorgen dat hij of zij in de buurt komt wonen. Maar dat is niet altijd mogelijk. Sommige ouders willen liever niet bij hun volwassen kinderen inwonen; ze zijn erg gesteld op hun zelfstandigheid en willen geen last zijn. Sommigen kunnen het zich veroorloven iemand te betalen die zorg aan huis levert en geven daar de voorkeur aan (Pred. 7:12). 14In veel families lijkt een groot deel van de zorg 14. Welke problemen kunnen ontstaan voor degene die de meeste zorg op zich neemt? 28
DEEL 2
DE WACHTTOREN
neer te komen op één zoon of dochter, degene die het dichtst bij de ouders woont. Toch moeten de behoeften van de ouders in evenwicht gebracht worden met die van het gezin van de zorgverlener. Iedereen heeft grenzen als het om tijd en energie gaat. En de situatie van de zorgverlener zou kunnen veranderen, waardoor het noodzakelijk wordt de huidige regelingen opnieuw te bekijken. Neemt één familielid te veel verantwoordelijkheden op zich? Zouden de andere kinderen meer kunnen doen, zoals elkaar aflossen bij de verzorging? 15Als een vader of moeder op leeftijd permanente zorg nodig heeft, bestaat het risico dat een verzorger een burn-out krijgt (Pred. 4:6). Liefdevolle kinderen willen alles doen wat ze kunnen voor hun ouders, maar soms kan die aanhoudende taak ze te veel worden. Verzorgers die zich in die situatie bevinden, moeten realistisch zijn en misschien om hulp vragen. Als 15. Hoe kan voorkomen worden dat een verzorger een burnout krijgt? 15 MAART 2014
DEEL 2
29
anderen af en toe bijspringen, kan dat voldoende zijn om te voorkomen dat een oudere voortijdig in een verzorgingshuis belandt. 16 Het is heel moeilijk om de pijnlijke gevolgen van ouderdom bij onze geliefde ouders te zien. Veel zorgverleners voelen zich soms verdrietig, bezorgd, gefrustreerd, boos, schuldig of zelfs gekwetst. Misschien reageert je vader of moeder weleens onvriendelijk of ondankbaar. Als dat gebeurt, trek het je dan niet aan. Een deskundige in de geestelijke gezondheidszorg zegt: „De beste manier om met gevoelens om te gaan, vooral gevoelens waar je je onprettig door voelt, is ze te erkennen. Probeer het gevoel niet te negeren en veroordeel jezelf niet omdat je je zo voelt.” Praat erover met je partner, een ander familielid of een goede vriend. Zulke gesprekken kunnen een hulp zijn om emotionele reacties in het juiste perspectief te zien. 16, 17. Voor welke uitdagingen staan kinderen soms als ze voor hun ouders zorgen, en hoe kunnen ze ermee omgaan? (Zie ook het kader „Zorg uit dankbaarheid”.) 30
DEEL 2
DE WACHTTOREN
ZORG UIT DANKBAARHEID
Eén zuster woont op zo’n vier uur rijden van haar ouders. Samen met haar drie zussen heeft ze de zorg voor haar vader en voor haar moeder, die de ziekte van Alzheimer heeft. Ze zegt: „Ik ben onder de indruk van de wijsheid van Jezus’ woorden: ’Weest (...) nooit bezorgd voor de volgende dag, want de volgende dag zal zijn eigen zorgen hebben. Elke dag heeft genoeg aan zijn eigen kwaad.’ We kunnen niks doen om de ziekte tegen te houden. Ons doel is er alles aan te doen om onze ouders zo veel mogelijk een gevoel van geborgenheid te geven. Ze hebben heel veel voor ons gedaan, en ik ben dankbaar dat we nu voor hen kunnen zorgen.” Jehovah is natuurlijk heel blij met zo’n houding (Matth. 6:34; Ps. 68:19).
17Er kan een moment komen dat het door gebrek aan middelen en deskundigheid niet meer mogelijk is om iemand thuis te verzorgen. Dan is opname in een verzorgingshuis misschien noodzakelijk. Een zuster die haar moeder bijna elke dag in een verzorgingshuis bezocht, zegt over haar familie: „We konden m’n 15 MAART 2014
DEEL 2
31
moeder niet de 24 uurszorg geven die ze nodig had. Het was niet makkelijk om te accepteren dat een verzorgingshuis de enige optie was. Dat was emotioneel echt heel zwaar. Maar het was de beste oplossing voor de laatste maanden van haar leven, en dat accepteerde ze.” 18De verantwoordelijkheid om voor je ouders te zorgen, kan complex en emotioneel zwaar zijn. Er is geen lijst met pasklare oplossingen als het gaat om zorg voor ouderen. Toch kunnen een verstandige planning, attente samenwerking, goede communicatie en vooral oprechte gebeden je helpen je van deze verantwoordelijkheid te kwijten. Dan zul je de voldoening hebben te weten dat je ouders de zorg en aandacht krijgen die ze nodig hebben. (Lees 1 Korinthiërs 13:4-8.) En je kunt er vooral zeker van zijn dat Jehovah je de innerlijke rust zal geven waarmee hij degenen zegent die hun ouders eren (Fil. 4:7). Ga naar www.jw.org/nl of scan de code
32
DE WACHTTOREN
wlp14 03/15-O-2 131217
18. Waar kunnen verzorgers zeker van zijn?
