IS Maatwerk
Eendracht in de Molenbuurt Resultaten van het Ontwerpfestival “Molenbuurt voor de wind”
Eendracht in de Molenbuurt
IS Maatwerk
Opdrachtgever: WORMERWONEN Papiermakerstraat 1 1531 NA Wormer T. (075) 642 64 21 www.wormerwonen.nl
Eendracht in de Molenbuurt Resultaten van het Ontwerpfestival “Molenbuurt voor de wind”
Community Planning: IS Maatwerk Postbus 2033 1620 EA Hoorn T. 0229 219 197 www.ismaatwerk.nl In samenwerking met: De Planfabriek Business Centre Almere Televisieweg 2 1322 AC Almere T. 036 538 21 93 www.deplanfabriek.nl
datum: 6 tot en met 11 november 2009
Eendracht in de Molenbuurt
IS Maatwerk
INHOUD
INLEIDING
1
PLANGEBIED EN RANDVOORWAARDEN
3
METHODE COMMUNITY PLANNING
4
PROCES
5
WORKSHOPS
7
ANALYSE
21
HET PLAN KRIJGT VORM
27
TOP PUNTEN ONTWERPFESTVAL
33
FACETTEN
37
PLAN IN DETAIL
41
VOGELVLUCHT
51
COLOFON
53
Eendracht in de Molenbuurt
IS Maatwerk
Eendracht in de Molenbuurt
IS Maatwerk
INLEIDING Na een uitgebreide studie en afweging van
WORMERWONEN heeft op advies van de
voor- en nadelen van renovatie, transformatie
Klankbordgroep aan IS Maatwerk uit Hoorn
en/of sloop van de woningen in de Molenbuurt
gevraagd om het stedenbouwkundig schetsplan te
in Wormer, heeft WORMERWONEN in
maken samen met huidige bewoners, bewoners
samenspraak met een Klankbordgroep (van
uit de omgeving en toekomstige bewoners.
bewoners en betrokkenen) begin 2009 besloten om over te gaan tot integrale vernieuwing
De opdracht aan IS Maatwerk was om een breed
van de buurt. Het project Molenbuurt
gedragen stedenbouwkundig schetsplan (getekend
omvat de sloop van 119 huurwoningen en 2
programma van Eisen en Mogelijkheden) voor
woningen in (voormalig) particulier eigendom
de herontwikkeling van de Molenbuurt te maken
(waarvan er 1 inmiddels is aangekocht door
binnen de door de opdrachtgever en gemeente
WORMERWONEN), verdeeld over zeven straten.
gestelde randvoorwaarden. Om dit draagvlak te
Buiten de woningen bevinden zich de Kruiskerk
garanderen, is het plan gemaakt met behulp van
en het voormalig kinderdagverblijf ’t Boemeltje in
de methode Community Planning. Community
het plangebied. Deze gebouwen zijn eigendom van
Planning is een interactieve methode om in zeer
WORMERWONEN.
korte tijd ruimtelijke plannen en visies met groot draagvlak te ontwikkelen. De methode integreert
De bewoners van de Molenbuurt zijn positief
communicatie en ruimtelijke plannen en leidt tot
over de planvorming en de werkwijze van
een realistische en gedragen visie.
WORMERWONEN. 73% van de betrokkenen heeft aangegeven zich hierin te kunnen vinden.
Dit rapport doet verslag van de Community
Reden voor WORMERWONEN om de reeds
Planning en is daarmee tevens de onderbouwing
ingezette interactieve werkwijze voort te zetten
van het uiteindelijk gepresenteerde
bij het opstellen van het stedenbouwkundig
stedenbouwkundige schetsontwerp
schetsplan.
Eendracht in de Molenbuurt
1
IS Maatwerk
2
Eendracht in de Molenbuurt
IS Maatwerk
PLANGEBIED EN RANDVOORWAARDEN Plangebied
Randvoorwaarden
Het plangebied omvat 121 woningen, verdeeld
WORMERWONEN heeft in een nota
Groen, water en bovenwijkse voorzieningen
over zeven straten. Daarin inbegrepen zijn 2
van Uitgangspunten aangegeven wat de
•
particuliere woningen, waarvan er inmiddels
belangrijkste randvoorwaarden zijn waar het
1 verworven is. De overige 119 woningen zijn
stedenbouwkundig schetsplan aan dient te
eigendom van WORMERWONEN. Met de
voldoen. Deze randvoorwaarden zijn continu
eigenares van de andere woning wordt nog
gecommuniceerd aan de deelnemers van het
de Rietvinkkade wordt gehandhaafd en waar
gesproken over verwerving. Buiten de woningen
interactieve proces: de Community Planning.
mogelijk versterkt;
bevinden zich de Kruiskerk en voormalig
Hieronder vindt u thematisch een overzicht van
kinderdagverblijf ’t Boemeltje in het plangebied.
de randvoorwaarden die bij de in het proces zijn
bijbehorende appartementencomplex wordt
Het plangebied bevindt zich tussen Rietvinkkade,
gehanteerd.
meer op de Molenbuurt betrokken;
De nieuwe Molenbuurt heeft meer openbaar (toegankelijk) groen dan de huidige Molenbuurt;
•
•
De recreatieve waarde van het water aan
Basisschool ‘De Eendragt’ en het
Badhuisstraat, Spatterstraat en de achterzijde van basisschool en appartementen ‘De Eendragt’ en is
Wonen
Verkeer en parkeren
weergegeven op de luchtfoto.
•
•
In de Molenbuurt worden ca. 160 woningen gerealiseerd, als volgt verdeeld:
conform het ASVV van CROW;
•
Sociaal grondgebonden (110 m2), ca. 80
•
Sociaal meergezins (90 m ), ca. 30
gebaseerd op het Gemeentelijk Verkeers en
•
Vrije sector grondgebonden (150 m2),
Vervoersplan. Dit betekent een aanzienlijke
ca. 10
toename in het aantal te realiseren
Vrije sector meergezins (120 m2), ca. 40
parkeerplaatsen;
• •
De Molenbuurt zal worden uitgevoerd
2
•
Parkeernormen in de Molenbuurt zijn
Er wordt naar gestreefd te voldoen aan het Woonkeur;
•
De nieuwe Molenbuurt zal een gemengd karakter hebben; zowel in doelgroepen als in woningtypen;
•
Er is in het stedenbouwkundig weefsel aanleiding om enkele hoogteaccenten van max. 7 woonlagen te realiseren;
•
Er wordt in de buurt tijdens de herstructurering en daarna gestreefd naar sociale duurzaamheid; een buurt die veilig, schoon, leefbaar is en die plek biedt aan verschillende leeftijden en leefstijlen;
Eendracht in de Molenbuurt
3
IS Maatwerk
METHODE COMMUNITY PLANNING INTEGRALE PLANNEN
PLAN/VISIE
gehouden bij het uitvoeren van de opdracht.
De gemeentegids helpt deze genodigden in kaart
Dat is belangrijk omdat de leden van het
te brengen. Het team informeert hen over het
De methode Community Planning levert
team hun opdracht en de daarvoor geldende
festival en vraagt hen ook om binnen hun sociale
Vervolgens verwerkt een multidisciplinair team
uitsluitend integrale plannen op. Praat met
randvoorwaarden ook telkens communiceren
kring, achterban of netwerk het Ontwerpfestival
alle verzamelde informatie in vier dagen tot een
mensen over wonen en zij vertellen over alle
in gesprekken en workshops met deelnemers
bekend te maken door de folder te verspreiden.
plan of visie. Dat plan of die visie wordt binnen
facetten van hun leven. Dat levert plannen op
aan het proces van Community Planning. Tijdens
Desgewenst levert het team teksten op maat
een week na het festival in gevisualiseerde
waarin niet alleen fysieke bouwplannen maar ook
de startdag is er ook een tekenworkshop en
voor clubbladen en websites.
vorm gepresenteerd aan alle belangstellenden.
samenlevingsopbouw centraal staat. In die plannen,
een workshop Communicatie. Laatstgenoemde
die door toepassing van Community Planning
workshop levert een lijst op met sleutelpersonen
Het communiceren van en het werven voor
de planpresentatie toetst de opdrachtgever
gemaakt zijn, zijn de fysieke pijlers, de sociale
en organisaties die absoluut in het proces
het Ontwerpfestival gebeurt zoveel mogelijk via
of het te presenteren plan voldoet aan de
pijlers en (zo nodig) de economische pijlers even
betrokken moeten worden.
persoonlijke contacten. Ter ondersteuning is er
gestelde randvoorwaarden inclusief de financiële
een folder die dient als uitnodiging, programma
randvoorwaarden. Daardoor ontstaat de
Vervolgens legt het team contacten met deze
en affiche. Ook via lokale en regionale pers
zekerheid dat het gepresenteerde plan haalbaar
Door kennis van alle partijen samen te brengen
groepen en personen met als doel om de aanpak
wordt het team en het Ontwerpfestival onder de
en uitvoerbaar (te maken) is.
in een Ontwerpfestival ontstaat niet alleen
toe te lichten en hen te enthousiasmeren voor
aandacht gebracht.
een dialoog tussen mensen met verschillende
deelname aan het Ontwerpfestival. Tegelijkertijd
achtergronden en verschillende belangen. Er
verzamelt het team informatie over standpunten,
ontstaan ook nieuwe allianties omdat mensen
ideeën en opvattingen. Dat gebeurt tijdens
andere mensen ontmoeten met dezelfde ideeën,
gesprekken, meestal gecombineerd met het
Na de voorbereidingsfase vindt gedurende
interesses en belangen. Dat leidt vaak al op korte
-letterlijk- in kaart brengen van alle informatie.
twee dagen het Ontwerpfestival plaats. Het
termijn tot allerlei activiteiten voor een straat,
Aan het einde van alle gesprekken vraagt de
Ontwerpfestival is een combinatie van discussie-
buurt, wijk of regio terwijl de planvorming en
gespreksleider met wie of welke groep beslist
en (vooral) tekenworkshops. Deelname aan het
uitvoering doorgaat of nog moet beginnen.
nog contact moet worden gelegd. Zo ontstaat
festival is gemakkelijk en leuk. Deelnemers kunnen
een olievlekwerking die erop gericht is dat zoveel
komen en gaan wanneer ze willen en kiezen uit
mogelijk mensen weten van het Ontwerpfestival.
verschillende workshopthema’s om aan deel te
Alle verzamelde informatie wordt ook ingebracht
nemen. In de regel is er ook een kinderhoek waar
tijdens het Ontwerpfestival en de ontwerpfase.
kinderen, onder begeleiding, kunnen tekenen en
belangrijk.
VOORBEREIDING Tijdens een startdag informeren de teamleden
ONTWERPFESTIVAL
knutselen.
namens de opdrachtgever(s) de leden van het onafhankelijke team (met communicatie
Er is altijd een bijeenkomst voor zogenaamde
specialisten, stedenbouwkundigen en
lokale ambassadeurs. Dat zijn organisaties,
landschapsarchitecten) van IS Maatwerk over de
verenigingen, en personen die een achterban of
voorwaarden waarmee rekening moet worden
netwerk hebben binnen de (lokale) gemeenschap.
4
In de periode tussen het Ontwerpfestival en
Eendracht in de Molenbuurt
IS Maatwerk
PROCES HET INTERACTIEVE PROCES
Op 2 november was er een workshop met groep acht van de Eendragt, de school die aan
Het interactieve proces startte op 7 oktober
het plangebied grenst.Verder is in een groot deel
2009 met een startdag voor het gehele
van Wormer een folder verspreid om mensen
team. Het team namens de opdrachtgever,
te wijzen op het festival en is het team van IS
WORMERWONEN gaf samen met ambtenaren
maatwerk op 5 november, de avond voor het
van de gemeente informatie en toelichting op de
festival, bij alle bewoners in het plangebied langs
randvoorwaarden waaraan het schetsontwerp
geweest om hen nogmaals persoonlijk uit te
moet voldoen aan het team van IS Maatwerk. Er
nodigen.
vond een tekenworkshop plaats en een workshop Communicatie. Op basis hiervan heeft het team
Op 6 en 7 november 2009 vond het
van IS Maatwerk een analyse gemaakt en een plan
ontwerpfestival plaats. Ruim honderd bewoners,
om zoveel als mogelijk bewoners en betrokkenen
betrokkenen en belangstellenden discussieerden
te benaderen om deel te nemen aan het festival.
over en tekenden mee in 21 workshops aan het plan voor de nieuwe Molenbuurt. Op
Na de herfstvakantie heeft het team contacten
11 november2009 heeft IS Maatwerk het
gelegd met groepen en personen met als
schetsontwerp gepresenteerd.
doel om de aanpak toe te lichten en hen te enthousiasmeren voor deelname aan het
In het volgende hoofdstuk vindt u een verslag
Ontwerpfestival. Dat gebeurde voor de eerste
van alle workshops in het voortraject en op het
keer op 27 oktober in een tekenworkshop met
festival.
de Vrouwen Advies Commissie (VAC). Daarop volgde op 29 oktober een tekenworkshop met de bewoners van het Mooriaantje, het senioren complex aan de Beerstraat wat is omgeven door het plangebied. Op 30 oktober heeft IS Maatwerk de flyer uitgedeeld en mensen persoonlijk uitgenodigd op de weekmarkt in Wormer.
Eendracht in de Molenbuurt
5
IS Maatwerk
WORKSHOPS Voor het festival groep acht van de eendragt
6
Eendracht in de Molenbuurt
IS Maatwerk
WORKSHOPS Voor het festival vrouwen advies commissie (vac)
bewoners mooriaantje
“Geen hofjes”
“Variatie”
1. Geen hofjes in het nieuwe plan 2. Plaats voor hoogteaccent (trapsgewijs gebouw) 3. Ontsluitingsroutes 4. Route voor mogelijke Kiss & Ride achter de school 5. Groene route 6. Hou de Rietvinkkade openbaar (alleen langzaam verkeer) 7. Fietsroute, wandelroute (geen auto’s)
1 7
6
2
5 4 3
3
1. Parkeeroverlast, zelfs van vrachtwagens. Parkeren aandachtspunt in de nieuwe buurt. 2. Variatie in architectuur 3. Plaats voor hoger gebouw 4. Plaats voor kopie van het Mooriaantje (3 lagen) 5. Groene route met spelen in het centrum 6. Parkeren 7. Rijtjes eengezinswoningen. 8. Iets grotere koopwoningen met parkeren op eigen erf • Groene afscheiding achter school • Hou de Rietvinkkade openbaar voor langzaam verkeer en behoud de bomen.
2
4 3 3
8
5
7
6 1
”variatie in architectuur. geen vinex-bouw!”
Eendracht in de Molenbuurt
7
IS Maatwerk
WORKSHOPS Op het festival A1 wonen in de molenbuurt
A2
verbindingen en vervoer
•
• • • • • • •
Smalle straten, brede stoepen Kunst in de buurt Hoogbouw niet aan zuidkant Voldoende seniorenwoningen Zichtlijnen Groen om te spelen Eenrichtingverkeer
• • •
Parkeren in garage of achter het huis (niet ervoor) Verschillende bouwstijlen en woningtypes Ruimte voor spelen Duurzame woningen (o.a. zonnepanelen)
”ik wil op de rietvinkkade blijven wonen maar niet in een senioren-pakhuis!”
8
”rietvinkkade voor iedereen; geen goudkust!”
Eendracht in de Molenbuurt
IS Maatwerk
WORKSHOPS A3 omgeving
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9.
Voldoende parkeerruimte Ondergronds afval inzamelen Hangplek ouderen Verbindingsloot Badhuissloot – Schanssloot Ruime trottoirs, goede verlichting Duurzame buurt (energie, hergebruik materialen) Ontmoetingsruimte in de school 30 kilometer Gefaseerd slopen en bouwverkeer via Spatterstraat
B1(1) de molenbuurt toen en nu “Vroeger kon je schaatsen op de Schanssloot” 1. Mooier naar Jisp (lint) 2. Mogelijk nieuw hart Rietvinkkade 3. IJsbaanbuurt is mooi
Eendracht in de Molenbuurt
3 1 2
9
IS Maatwerk
WORKSHOPS Op het festival B2(1) de molenbuurt en wormer
B3(1) verbindingen en openbare ruimte
“Van noord naar zuid”
“Molensloot”
1. Sociaal en koop terraswoningen aan Rietvinkkade 2. Rietvinkkade groene wandelpromenade 3. Speelplek achter de Eendragt 4. Verkaveling als bij Schepelplantsoen 5. Zichtlijnen van noord naar zuid 6. Eventueel hoogbouw op locatie kerk 7. Moderne uitstraling
10
7 4 1
5 3
2
6
1. Rietvinkkade groene route voor fietsers en voetgangers 2. Geen knip in Badhuisstraat 3. Bushalte terug 4. Verbinding Badhuissloot – Schanssloot 5. Kerk wordt Mooriaantje 2 6. Hoogste gebouw middenin in de buurt 7. Parkeren achter de woningen 8. Ontmoeten achter de school 9. Huizen op palen met auto’s eronder
Eendracht in de Molenbuurt
3 9 6
5 7 2
8 4 1
IS Maatwerk
WORKSHOPS B4(1) jong zijn en oud worden in de molenbuurt
B1(2) de molenbuurt toen en nu
“Gezamenlijk wonen”
“De ontmoeting”
1. Ontmoeten bij de Eendragt 2. Parkeren onder de sloot 3. Fase 1 sloop kerk (appartementen wisselwoning) • Appartementen bij school = dichtbij centrum • Bankjes door de hele buurt • Flexibele woningen • Voldoende seniorenwoningen • Verschillende woningtypes en bouwstijlen • Parkeeroplossingen passend bij doelgroep
• • • • 1 3
2
• •
Ontmoetingsplek in de buurt Schooltuintjes Samen verantwoordelijk voor openbare ruimte Voor elkaar zorgen (sociale samenhang) Bankjes voor de woningen Geschiedenis Molenbuurt laten zien in nieuwe buurt
“en op de plaats van de kerk natuurlijk appartementen”
Eendracht in de Molenbuurt
11
IS Maatwerk
WORKSHOPS Op het festival B2(2) de molenbuurt en wormer
B3(2) verbindingen en openbare ruimte
“Genieten voor jong en oud”
“School wordt nieuwe hart van de buurt”
1. Bus weer langs de buurt 2. Duiker BadhuisslootSpatterstraat doorvaarbaar maken 3. Rietvinkkade openbaar groen houden en daar wonen voor jonge gezinnen 4. Hoogbouw op locatie kerk (3 lagen) 5. Parkeerhof bij garageboxen naast Eendragt 6. Behoudt Mooriaanstraat als doorgaande route • Flexwoningen voor jong en oud • Parkeren achter het huis
7 1 5 4
2
3
6
1
1. School met trapveld is hart van de buurt 2. Oost – west waterverbinding 3. Veilige route naar school 4. Hogere bebouwing met parkeergarage Spatterstraat 5. Verbinden met plantsoenen overkant Spatterstraat 6. Eengezinswoningen bij de school 7. Appartementen en promenade aan Rietvinkkade 8. Parkeerplaats bij garageboxen noordkant afsluiten en zuidkant openen.
“je kan je beter afvragen of oudwormer bij de rest van wormer past!”
12
Eendracht in de Molenbuurt
8
1 6
7
2 4
3 5
IS Maatwerk
WORKSHOPS B4(2) jong zijn en oud worden in de molenbuurt
C1(wandeling) groen, parkeren en openbare ruimte in de molenbuurt
“Het dilemma”
“Molenbuurt wordt bomenwijk”
1. Spelen achter de school 2. 2e Mooriaantje bij Rietvinkkade of Badhuisstraat 3. Water in de buurt? 4. Laag of hoog aan Rietvinkkade? • Betaalbare woningen • Woonsfeer: rust, water, ruim, bankjes
1 3
4 2
1. Garageboxen naast school = raar terreintje 2. Parkeeroverlast door sporthal 3. Haaks parkeren • Mooi: appartementen De Cirkel, hofjes Lisboa, Badhuisstraat, Tuinstraat en bomen bij school
1
3 2
2
“maak laagbouw niet te duur”
Eendracht in de Molenbuurt
13
IS Maatwerk
WORKSHOPS Op het festival C2 (wandeling) de buurten naast de Molenbuurt
C3 (wandeling)
“Wormer is contact met zijn buurt”
“Groeispurt”
1. Dorpsstraat variatie aan architectuur 2. IJsbaanterrein mooi gevarieerd 3. Schegvormige hofjes bij plantsoenen 4. Tuinstraat en noordkant Badhuisstraat bijzondere woonsfeer • Mensen willen contact met de straat
2 1
4
1. Bushalte terug 2. Veilige route naar school 3. Voetbalveldje achter de school • Historie terug laten komen (straatnamen) • Maak gebruik van het water
3
” rens konijn zette altijd z’n pet op het mooriaantje”
14
verbindingen molenbuurt en de rest van wormer
Eendracht in de Molenbuurt
1 3 2
IS Maatwerk
WORKSHOPS C4 wonen en werken in de molenbuurt
C5 wat verder ter tafel komt
”De toekomst van jong en oud”
”Het blauwe hues”
1. 2. • • • • • • •
Groene speelroute Speelplein bij de school “Zaanse stijl” Flexibel bouwen Ontmoeting (geveltuinen, voortuinen, bankjes, school) Parkeren achter woningen Gevarieerde woningtypes Relatie ligging woningen en opbrengst zonnepanelen
2 1
1. Gedeeltelijk hoogbouw max. 3 lagen aan Rietvinkkade 2. Op locatie kerk niet te hoog 3. “Ogen op het hart” van de buurt • Buurtconciërge en buurtbudget WORMERWONEN • Bergingen in de kelder • Ondergrondse afvalcontainers • Water in de buurt?
1 3 2
“ik zou hoogbouw aan de rietvinkkade zetten. dan kijken er meer mensen op uit.”
Eendracht in de Molenbuurt
15
IS Maatwerk
WORKSHOPS Op het festival D1 de eendragt en de molenbuurt
D2(1) de molenbuurt en de omgeving als geheel
”Schoolzicht”
“Het hart moet bij de school”
1. Buurtactiviteiten in de school 2. Kiss & Ride via terrein garageboxen 3. Woningen jonge gezinnen bij Eendragt 4. Inspringen (nieuwe route) Badhuisstraat en Mooriaanstraat • Schooltuintjes door hele buurt • Schoolkinderen doen klusjes voor ouderen
16
1 2
4
3
1. Groen hart achter school met gezellige bebouwing 2. Gevarieerd bouwen aan Schanssloot (Rietvinkkade) 3. Hofjes gericht op de zon 4. Appartementen locatie Boemeltje / kerk 5. Oost – west langzaam verkeersroute
Eendracht in de Molenbuurt
3 2
4
5 1
IS Maatwerk
WORKSHOPS D2(2) de molenbuurt en de omgeving als geheel
D2(3) de molenbuurt en de omgeving als geheel
“Een zonnig hart”
“Het groene hart van de Molenbuurt”
1. Groene verbinding van zuiden naar school 2. Groene route achter de school 3. Extra groene parkeerhof centraal in buurt 4. Locatie Boemeltje /kerk voor (referentie) De Cirkel 5. Deels appartementen bij Rietvinkkade
1 5
3 2
4
1. Groen hart in de buurt 2. Meer gezelligheid in de buurt 3. Oost – west fiets- en wandelroute 4. Groene wandelroute onder ‘poortjes’ 5. Patiowoningen en gestapeld aan Rietvinkkade 6. U-vormige appartementen locatie kerk en laagbouw Boemeltje
Eendracht in de Molenbuurt
4 3
6
1
5 2
17
IS Maatwerk
WORKSHOPS Op het festival D3 Hoe wordt de openbare ruimte en groen?
D4 de molenbuurt, waar wonen en waar parkeren?
”Groene toekomst”
“Het hart moet bij de school”
1. Behoud van bomen langs groene route Rietvinkkade 2. Trapveldje achter de school 3. Zichtlijnen noord – zuid 4. Appartementen op locatie kerk 5. Appartementen of laagbouw met parkeren in binnentuin of eronder (Rietvinkkade) • Kunst: reliëf molen op muur en /of bestrating • Gevelbeplanting appartementen, groene erfscheidingen • Duurzame buurt (voor mens en dier)
18
5
2 4
1 3
1. Hart van de buurt achter de school met ontmoeting en groen 2. Geen appartementenwand, wel losse gebouwen Rietvinkkade 3. Wisselappartementen Mooriaantje 2 (locatie kerk) 4. Parkeervrije of parkeerluwe Rietvinkkade 5. Saneren terrein garageboxen 6. Bestaande Mooriaantje uitbreiden naar Spatterstraat • Parkeren gedeeltelijk onder gebouwen • Duurzaam voor mens en dier • Geen rechte straten en lijnen (ref. plantsoenen) • Parkeren bij woningen • 25% seniorenwoningen en sociale mix van woningen
Eendracht in de Molenbuurt
5
1
2
4
3 6
IS Maatwerk
WORKSHOPS D5 hoe blijven we samenwerken aan de molenbuurt?
Eendracht in de Molenbuurt
19
IS Maatwerk
WORKSHOPS Samenvatting en top 10 Wat er zoal ter tafel kwam
Niet iedereen wil hetzelfde
Top 10
Alle deelnemers waren het erover eens dat de
Over de ‘hoogbouw’ en waar die moest komen,
Vanuit de resultaten van de workshops heeft IS
nieuwe Molenbuurt een buurt moest worden
waren de meningen verdeeld.Vier lagen woningen,
Maatwerk een lijst gemaakt met de belangrijkste
waar jongeren, jonge gezinnen en ouderen
inclusief begane grond, was wel zo’n beetje het
10 punten die aan de orde zijn gekomen. Deze
gezellig bij elkaar wonen. Het liefst hun hele leven
maximum. Enkelen vonden dat het op één plek
lijst is hieronder (in willekeurige volgorde) te
in hetzelfde huis, voor wie dat wil. Meer jonge
wel iets hoger mocht en ‘dat de zeven lagen
vinden.
gezinnen vragen ook om speelruimte en veilige
aan de overkant van de Badhuisstraat nogal
routes om naar school, de Eendragt, te gaan. De
was meegevallen’. De meest genoemde locaties
grote tuinen in de huidige Molenbuurt mogen in
waren op de plek waar nu het kerkje staat, aan de
•
Structuur van de nieuwe buurt
de toekomst best kleiner. Senioren willen soms
Rietvinkkade (maar in variatie met laagbouw) en
•
Sociale structuur
een klein tuintje, soms een geveltuintje of een
bij de Eendragt.
•
Relatie Molenbuurt vroeger en nu
•
Een duurzame Molenbuurt
Hou het gezellig met elkaar
•
Relatie buurt en Eendracht
In gesprekken over de sfeer in de nieuwe
•
Groene openbare route langs water
ruim balkon. Maar zonder schuine hoeken want daar kun je niets mee.
Molenbuurt en het versterken van de relatie met
duurzame buurt worden. Met onderdak voor
de Eendragt vielen vaak de woorden ‘samen’ en
•
Variatie in woningtypes
mussen, gierzwaluwen en vleermuizen en ook met
‘gezellig’. Bijvoorbeeld schooltuintjes op enkele
•
Sfeer van de buurt en architectuur
zonnepanelen, LED straatverlichting en hergebruik
plekken in de buurt of over schoolkinderen
•
Parkeren
van materialen uit de sloop. Ook de geschiedenis
die klusjes doen voor ouderen zoals bladeren
•
Spelen
van de buurt kwam ter sprake. Over de relatie
ruimen of sneeuw schuiven. Ook een hangplek
met papierfabriek Van Gelder, cacaofabriek De
voor ouderen en jongeren kwam ter sprake.
Verderop in dit document vindt u de
Mooriaan, walvisvaart en de straatnamen. Het zou
Omdat de kerk straks niet meer beschikbaar
stedenbouwkundige vertaling in het ontwerp voor
mooi zijn om die geschiedenis door te geven aan
is, kan en wil de school de functie vervullen als
de nieuwe buurt van deze punten.
de nieuwe buurt.
gemeenschapsruimte voor buurtactiviteiten. De Eendragt en directe omgeving als hart voor ontmoeting in de nieuwe Molenbuurt.
20
Rietvinkkade
De nieuwe Molenbuurt moet vooral een
Eendracht in de Molenbuurt
IS Maatwerk
ANALYSE In dit hoofdstuk vindt u de (historische) stedenbouwkundige analyse die het team van IS Maatwerk na het festival heeft gemaakt. De basis hiervoor was de analyse die al eerder was gemaakt door IS Maatwerk ten behoeve van de “Ruimtelijke- en Programmatische Verkenningen” uit januari 2009.
De Molenbuurt is een woonbuurt gebouwd in de jaren ‘50, een van de laat naoorlogse uitbreidingen van Wormer. De buurt heeft een tuinwijkachtige opzet met inmiddels te kleine en verouderde bebouwing, die woontechnisch niet meer van deze tijd is, in één of twee lagen met kap. WORMERWONEN en de bewoners zien daarom graag de buurt transformeren naar een buurt met een diversiteit aan woningtypes en een diversiteit aan architectuur. Binnen de nu nogal vergrijsde buurt moet een gemengde buurt voor jonge en oude bewoners ontstaan. De Molenbuurt is gelegen ten zuiden van het historische lint, de Zandweg.Verscholen achter de school de Eendragt en nabij de dorpskern, het centrum van Wormer. De buurt heeft een karakteristiek geometrisch stratenpatroon refererend aan de historische ontginningsstructuur, polderstructuur. Wat opvalt zijn de fraaie doorzichten binnen het plangebied richting het lint, de Zandweg. De Rietvinkkade en de Badhuisstraat met groene oevers, bijzondere bomen en waterpartijen vormen de “groene randen” ten oosten en westen van het plangebied.
Eendracht in de Molenbuurt
21
IS Maatwerk
22
Eendracht in de Molenbuurt
IS Maatwerk
ANALYSE Schatkaart LANGS DE GOUWEN IN HET VELD
industrialisatie langs de zaan
•
•
• • •
3000 jaar geleden was de Zaanstreek een woest veenmoeras. Kleine en grote rivieren waaronder de Zaan, kronkelden door het veen richting zee. In de tiende, elfde eeuw worden de Zaanse veengebieden met een systematisch ontginningspatroon zichtbaar. Bebouwing ontstond zowel langs gouwen als in het veld.
• •
1880: er verschenen stoommachines en fabrieken langs de Zaan. De laatste Windmolens verdwenen uit het veld. Door de industrialisatie nam de bevolking weer toe.
ontstaan lintdorp
herstructurering en dorpskern
•
•
• • •
Door inklinking van het land en stijging van de zeespiegel kon er geen graan meer worden verbouwd, het land werd omgezet in weiland voor vee. Rond 1300 was heel het Wormer– en Jisperveld van hoogveen in boerenland veranderd. De boerderijen in het veld werden verlaten, er kwam bebouwing langs en op de dijken . De lintdorpen Wormer en Jisp ontstaan.
• •
Na 1950 moesten in Wormer en Jisp nieuwe woonwijken worden gebouwd. Het veld tussen Wormer en de Zaan werd volgebouwd. Vanaf midden jaren ’80 werden woonwijken gerealiseerd ten zuiden van het historische lint.
molens, veenweide en industrie
schatkaart: dit is wormer
•
• • • • • • • • • •
• • •
In de vijftiende eeuw werden windmolens geïntroduceerd om de ontwatering te verbeteren. Economische bloei door “beschuitbakkerijen”. In de achttiende eeuw raakte het gebied in verval door concurrentie uit de Zaanstreek en door overstromingen. Oud industriegebied, graanmolens.
Eendracht in de Molenbuurt
Waterrijke polder, herkenbare kavelstructuur Herkenbaar historische dorpslint Wormer Dorpskern Wormer De Zaan Oud industriegebied aan de Zaan Uitbreidingen tot midden jaren ‘80 Uitbreidingen na circa 1985 Uitbreiding na 2000 Bedrijventerrein Accenten; Beschuitstoren, Kruiskerk
23
IS Maatwerk
ANALYSE Structuur Wormer landschappelijke structuur
zaanoevers
•
•
• • • •
Zaanstreek was oorspronkelijk een woest veenmoeras. De Zaan kronkelde als grote rivier door het veen. Systematische ontginning van de Zaanse veengebieden, haaks op de oevers van de veenstromen. Ontstaan waterrijke polders, herkenbare kavelstructuur. Boerderijen in het veld.
lint
• • •
routes en lijnen
Na afloop van de ontginning van de Zaanstreek werden de boerderijen in het veld verlaten. Bewoners gingen wonen langs de dijken: het ontstaan van de lintdorpen. Ontstaan van lint de Nieuwe weg, Zandweg, Dorpsstraat en Oosteinde richting Jisp.
• • • •
Hoofdentree Wormer Rouenweg, Noordweg/ Veerdijk en Rigastraat. Historisch lint. Buurtontsluiting ten noorden van het lint Florastraat/ Faunastraat . Buurtontsluiting ten zuiden van het lint Spatterstraat/ Arisstraat/Prins van Oranjestraat.
woonbuurten
oriëntatiepunten
•
• • •
• • •
24
•
De Zaanoevers vormen het industriegebied aan de Zaan. Bedrijventerrein aan de Zaan.
Jaren ’60 tot ’80: er ontstaan woonwijken rondom het historische lint. Uitbreidingen na circa 1985. Uitbreiding circa 2000. Uitbreiding na 2000, het IJsbaanterrein.
Eendracht in de Molenbuurt
• •
De PTT toren van Wormer. Centrum Wormer. Accent Kruiskerk aan de rand van het plangebied. Fabrieken langs de Zaan. Bruggen over de Zaan; Prins Clausbrug, Zaanbrug.
IS Maatwerk
ANALYSE Structuur Molenbuurt lint
•
•
bijzondere plekken
Het historische lint, Zandweg, Dorpsstraat en Oosteinde richting Jisp vormt de noordrand van het plangebied. Het historische lint wordt gekenmerkt door een diversiteit aan bebouwing georiënteerd op aan het lint.
• •
Het “Mooriaantje” wordt door de buurt als bijzondere bebouwing ervaren. Een accent binnen het plangebied is de Kruiskerk.
landschappelijke structuur
bomen
•
•
•
Wormer wordt gekenmerkt door waterrijke polders met herkenbare polderstructuur. De oost-, en westrand van Molenbuurt wordt gevormd door de Schanssloot, Badhuissloot, noord-zuid georiënteerde poldersloten.
•
Waardevolle bomen om te behouden staan naast de Eendragt. De waardevolle Heesters en het ‘groene’ karakter van de Rietvinkkade zijn ook behoudenswaardig.
historische lijnen
•
•
•
De Molenbuurt kent een karakteristiek geometrisch stratenpatroon refererend aan de historische ontginningsstructuur, polderstructuur. Er zijn fraaie doorzichten binnen het plangebied richting het lint de Zandweg, de Spattersstraat, de Schanssloot en de Badhuissloot. Eenduidige stroken bebouwing.
Eendracht in de Molenbuurt
25
IS Maatwerk
ANALYSE Inspiratie uit de buurt De omliggende buurten vormen een inspiratiebron voor de openbare ruimte en de nieuwe bebouwing en architectuur van de toekomstige Molenbuurt. Het is belangrijk dat de nieuwe buurt past binnen de karakteristiek en beeldkwaliteit van Wormer. Typisch Wormer is: • Individuele bebouwingsvormen. • Diversiteit aan kapvormen, overwegend rode en grijze pannen. • Rijkheid aan detaillering: voordeur, metselwerk, houtengevels en gootdetails. • Voortuintjes, poorten en zijtuinen. • Waterrijke en groene openbare ruimte; gras, solitaire bomen en kleine slootjes met houten schoeiingen en steigertjes.
26
Eendracht in de Molenbuurt
IS Maatwerk
HET PLAN KRIJGT VORM Dilemma’s en consensus Na het festival op 6 en 7 november is het team van IS Maatwerk aan de slag gegaan met de resultaten. Het team heeft beoordeeld over welke punten er consensus bestaat en waar er nog dilemma´s liggen. Hieronder zijn een aantal punten weergegeven. Consensus: • Rietvinkkade als openbare ‘groene’ boulevard; een promenade met bankjes, steigers en bootjes alleen toegankelijk voor langzaamverkeer, voetgangers en fietsers. • Waterverbinding Badhuissloot – Schanssloot. • De school de Eendragt betrekken bij de buurt. • ‘Mooriaantje’ afronden aan de Spattersstraat. • Behoud noord-zuid en oost-west relatie, verbindingen en doorzichten. • Mix van jong en oud. • Doorgaande fietsroute door de ‘Mooriaanstraat’ richting de Rigastraat; verbreding van de brug. • Kunst in de buurt: behoud gevel met afbeelding van de molen. • Duurzaamheid in de buurt. Dilemma’s: • Ligging van het hart van de buurt; bij de Eendragt of centraal in het plangebied. • Water wel of niet doortrekken in de buurt. • Locatie van de appartementen versus de grondgebonden woningen. • Waar het parkeren van auto’s oplossen. • Straten creëren met een ’knik’. Vervolgens is het team gaan schetsen om te kijken hoe de volgende punten in het plan zijn in te passen: • De wens om van de Rietvinkkade een openbare ‘groene’ boulevard te maken. • De wens om de Eendragt bij de buurt te betrekken. • Het ‘Mooriaantje’ afronden aan de Spattersstraat. • Behoud noord-zuid en oost-west relatie, verbindingen en doorzichten. Dit leidde tot een aantal ontwerprichtingen: 1. Nieuwe lijnen. 2. Lonken bij de buren. 3. Structuur met verborgen kansen.
Eendracht in de Molenbuurt
27
IS Maatwerk
HET PLAN KRIJGT VORM Nieuwe lijnen Een van de ontwerprichtingen is ‘Nieuwe lijnen’ genoemd. De ontwerp zoektocht was vooral gericht op het behoud van de orthogonale structuur en het zoeken naar een interessante combinatie met nieuwe lijnen. De basis van het ontwerp wordt gevormd door de aanwezige orthogonale structuur de oost-west en noord-zuid lijnen. Belangrijke aanwezige oost-west lijnen zijn het historische lint de Zandweg, de Spattersstraat. De Badhuissloot, de Schanssloot en de Mooriaanstraat vormen belangrijke aanwezige noord-zuid lijnen. Binnen deze orthogonale structuur is gezocht naar het transformeren van de structuur met nieuwe lijnen. De twee belangrijke lijnen in dit ontwerp zijn: de schuine richting van de Schansstraat doortrekken het plangebied in en het schuin plaatsen van de Mooriaanstraat evenwijdig aan de school, de Eendragt. De schetsen hiernaast geven deze zoektocht weer. Zichtbaar is dat de nieuwe schuine lijnen zorgen voor het opheffen van de gridstructuur. Binnen de buurt ontstaat een wigvorm.
28
Eendracht in de Molenbuurt
IS Maatwerk
HET PLAN KRIJGT VORM Lonken bij de buren De ontwerprichting ‘Lonken bij de buren’ gaat uit van het reageren met de randen van de Molenbuurt, met de buren (de aangrenzende woongebieden). Zo wordt het historische lint, de Zandweg, doorgezet aan de noordzijde van het plangebied, “wonen aan het lint”. De bebouwingssfeer aan de zuidzijde van de Spatterstraat wordt doorgezet aan de Rietvinkkade “wonen in het groen”. De appartementen grenzend aan de westzijde van de Molenbuurt worden in het plangebied met losse bebouwingelementen in een groene setting doorgezet. Het gevolg is dat de Molenbuurt met deze ontwerprichting zijn identiteit ontleent aan de karakteristieken van de aangrenzende woongebieden. De Molenbuurt versnippert hiermee en heeft niet langer een eigen identiteit.
Eendracht in de Molenbuurt
29
IS Maatwerk
HET PLAN KRIJGT VORM Structuur met verborgen kansen Vanuit het festival werd duidelijk dat de Molenbuurt een zeer interessante buurt is o.a. qua structuur, doorzichten naar de randen en historie. Op dit moment zijn de kwaliteiten van de Molenbuurt niet zichtbaar. Het uitgangspunt voor de ontwerprichting “Structuur met verborgen kansen” gaat dan ook uit van het behouden en versterken van de aanwezige kwaliteiten als kansen voor de nieuwe buurt. Behoud en versterk de herkenbaarheid van de randen. • Badhuissloot – Schanssloot als groene- en waterrijke randen van het plan. • Doorzetten individuele bebouwing langs de Badhuisstraat. • Begeleidende bebouwing langs de Spattersstraat. • Bebouwingselementen in groene setting langs de Rietvinkkade. Geometrisch stratenpatroon. • Behoud karakteristiek geometrisch stratenpatroon. De doorzichten. • Behoud en versterk noord-zuid en oost-west relatie en doorzichten door de buurt. Herkenbaar “hart”. • Creëer een herkenbaar ontmoetingsplein. • De mogelijkheid om de school, de Eendragt, te betrekken bij de buurt. Herkenbaarheid historie Molenbuurt. • Historische tegels door de buurt. • Behoud (casco) Kruiskerk als bijzonder accent.
30
Eendracht in de Molenbuurt
IS Maatwerk
HET PLAN KRIJGT VORM Het concept Uit deze modellenstudie volgde het concept met: • Een geometrisch stratenpatroon. • Herkenbaarheid van de randen. • Een centraal ontmoetingsplein. • Doorzichten met accenten.
Eendracht in de Molenbuurt
31
IS Maatwerk
32
Eendracht in de Molenbuurt
IS Maatwerk
TOP PUNTEN ONTWERPFESTVAL IS Maatwerk heeft het concept verder uitgewerkt tot een stedenbouwkundige schets. Hierin zijn de belangrijkste tien punten (in willekeurige volgorde) die de deelnemers hebben aangedragen tijdens het festival verwerkt.
Structuur van de nieuwe buurt • • • • • • • • •
Veel groen. Rietvinkkade openbaar laten. Smalle straten handhaven. Zichtlijnen van noord – zuid en oost west. Langzaam verkeersroute oost – west Hoogste gebouw middenin de buurt Doorvaartroute Badhuissloot naar zuiden. Waterverbinding Schanssloot Badhuissloot? Spatterstraat en Badhuisstraat ingangen buurt.
Sociale structuur • • • • • •
Eendracht in de Molenbuurt
Gemengde buurt voor jong en oud. Hangplekken voor jong en oud. Gemeenschapsgebouw voor jong en oud. Leuk parkje / hart van de buurt. Wandelpromenade langs Rietvinkkade. Geveltuintjes, voortuin aan speelroute.
33
IS Maatwerk
TOP PUNTEN ONTWERPFESTVAL Relatie Molenbuurt vroeger en nu
Een duurzame Molenbuurt
•
• •
• • •
Geschiedenis Molenbuurt terug laten komen in nieuwe buurt. Uitleg historie via straatnaambordjes. Reliëf molen op muur in Beerstraat terugbrengen. Motief Molenbuurt in bestrating gebakken klinkers.
Relatie buurt en Eendracht • • • •
34
Buurthart (groen) achter de school. Schooltuintjes in de buurt. De Eendragt als gemeenschapsruimte voor de buurt. Groene, veilige route (van zuid) naar de Eendragt.
Eendracht in de Molenbuurt
Zonnepanelen (ligging woningen – zon). Hergebruik materiaal na sloop.
Groene openbare route langs water Rietvinkkade • • •
Fietsen en wandelen. Geen tuinen aan het water. Niet parkeren of parkeer luw.
IS Maatwerk
TOP PUNTEN ONTWERPFESTVAL Variatie in woningtypes
Sfeer van de buurt en architectuur
• • • • • •
•
• • •
Wonen voor iedereen. Ruime eengezinswoningen. Flexibel bouwen. “Mooriaantje 2” op locatie kerk. Huizen op palen met parkeren eronder. Appartementen bij school (dichterbij centrum). Appartementen (met parkeren eronder) aan Rietvinkkade. U-vormige appartementen bij locatie kerk. Bestaande Mooriaantje uitbreiden aan de kant Spatterstraat.
• • • • •
Parkeren aan de achterzijde woningen, op eigen erf of in garage. Ruim en rustig. Contact hebben met de straat. “Zaanse”stijl. Wonen gericht op de zon. Moderne uitstraling.
Parkeren
Spelen
• •
•
• •
Voldoende parkeerruimte. Parkeerhof naast terrein met garageboxen. Parkeren aan achterzijde of (gedeeltelijk) onder woningen/complexen. Haaks parkeren.
Eendracht in de Molenbuurt
• •
Op centrale plek in nieuwe buurt en/of achter de school. Grasveld, trapveld. Groene speelroute door de buurt.
35
IS Maatwerk
TOP PUNTEN ONTWERPFESTVAL • • • • • • • • • •
36
Eendracht in de Molenbuurt
Structuur van de nieuwe buurt. Sociale structuur. Relatie Molenbuurt vroeger en nu. Een duurzame Molenbuurt. Relatie buurt en Eendracht. Groene openbare route langs water Rietvinkkade. Variatie in woningtypes. Sfeer van de buurt en architectuur. Parkeren. Spelen.
IS Maatwerk
FACETTEN Auto en bus
Fiets en voetgangers
De totale buurt wordt heringericht tot een 30 km/uur gebied. Bij het ontwerp is rekening gehouden met het aantakken op huidige ontsluitingsmogelijkheden voor de auto. De bereikbaarheid vanaf (de buurtontsluiting) de Zandweg en de Spatterstraat via de Mooriaanstraat blijft behouden. Daarnaast kent het gebied een aansluiting op zijn omgeving via de Badhuisstraat en de Jonge Wolfstraat. De Rietvinkkade is niet langer een ontsluitingsstraat maar een ‘groene wandel boulevard’. Dit gebied is alleen toegankelijk met de auto voor nood en hulpdiensten en bestemmingsverkeer. In de tussengelegen buurtstraatjes binnen het plangebied is de auto te gast.
De fiets- en voetgangersontsluiting van de nieuwe buurt kent een heldere aansluiting op de aangrenzende wijken en zijn omgeving.
In het festival kwam de wens naar voren om de Molenbuurt een volledige aansluiting op het busnetwerk te geven. Met het creëren van een (oorspronkelijke) halte voor de bus aan de Zandweg en in combinatie met de bestaande bushalte aan de Spattersstraat kan dit worden bereikt. Dit valt echter buiten de opdracht en wordt als advies meegegeven aan de gemeente.
Bij het ontwerp is zoveel mogelijk aangetakt op de huidige ontsluitingsmogelijkheden. De bereikbaarheid vanaf de Spattersstraat, de Badhuisstraat en de Zandweg blijft in het nieuwe ontwerp behouden. De fietsverbinding vanaf de Hollander wordt verbeterd met een verbreding van de brug en een directe fietsverbinding langs de Schanssloot. Ook dit valt buiten de opdracht en wordt als advies meegegeven aan de gemeente en de opdrachtgever. Het centrale plein aan de achterzijde van de school de Eendragt met speelvoorzieningen heeft een verbinding voor voetgangers met het centrale sfeervolle wonen ten zuiden daarvan. Met de herinrichting van de Rietvinkade ontstaat een prettig verblijfsgebied voor voetgangers.
Eendracht in de Molenbuurt
37
IS Maatwerk
FACETTEN Parkeren
Groen en waterstructuur
Het parkeren was een belangrijk discussiepunt op het festival. Gezien het programma kan het parkeren niet alleen in de openbare ruimte worden opgelost.Vanuit het festival is gebleken dat het parkeren voor de woningen van de nieuwe buurt zoveel mogelijk langs de straat of in haaks parkeerkoffers in het openbaar gebied moet worden opgelost. Bij de appartementen aan de Rietvinkade wordt gekozen voor parkeervoorzieningen onder het appartementengebouw half verdiept.
Binnen het ontwerp wordt zoveel als mogelijk rekening gehouden met het handhaven van waardevolle en beeldbepalende groene elementen. Aanwezige groene en waterrijke randen worden als hoofdgroen structuur versterkt. De Rietvinkade wordt de recreatieve en educatieve rand van de Molenbuurt met zijn groene karakter, bijzondere bomen en zijn recreatieve waterroute met steigertjes. De bijzondere groenstructuur met een open karakter ten zuiden van de Spatterstraat loopt vloeiend door in de Molenbuurt.
De onderstaande parkeernormen zijn voor dit plan gehanteerd: • sociaal grondgebonden 1,6 • appartementen sociaal 1,4 • senioren appartementen sociaal 0,5 • grondgebonden vrije sector 1,8 • appartementen vrije sector 1,6
Met het creëren van woningen met privé tuinen, ‘voortuintjes’ en of privé zones met bloem- en plantenbakken krijgt de buurt een vriendelijk en groen karakter.
38
Eendracht in de Molenbuurt
IS Maatwerk
FACETTEN Zichtlijnen
Programma
De nieuwe Molenbuurt heeft een sterke relatie en aanhechting met zijn omgeving. Het creëren van doorzichten en uitzichten op bijzondere aanwezige karakteristieke elementen versterkt deze relatie.
In het programma zit nog de nodige flexibiliteit. Met name bij de grondgebonden woningen kan ook gekozen worden voor minder rijwoningen en meer twee onder een kap woningen (zie ook tekening op pagina 45 rechts onder). Het programma van de nieuwe Molenbuurt zoals dat hier is getekend bestaat uit:
Zo kan de karakteristiek bakstenen gevel met molen aan de Rietvinkade behouden worden en in het zicht blijven vanaf de Spatterstraat.Vanuit de Mooriaanstraat ontstaat zicht op een bijzonder appartementengebouw. De Robstraat heeft doorzicht door het gehele gebied met een bijzondere aanwezige waardevolle boom en het appartementengebouw als bijzondere beëindiging. Het zicht vanuit de Schansstraat wordt beëindigd door een accent (indien mogelijk) met behoud van (een deel van) het casco van de ‘Kruiskerk’.
• • • • •
sociaal grondgebonden appartementen sociaal senioren appartementen sociaal grondgebonden vrije sector appartementen vrije sector
Eendracht in de Molenbuurt
73 19 20 8 43 ___ 156
39
IS Maatwerk
40
Eendracht in de Molenbuurt
IS Maatwerk
PLAN IN DETAIL Historie in tegels Het gebied en zijn omgeving heeft een rijke historie. Binnen de nieuwe buurt is bedacht de historie verwerkt in tegels te vertellen. Verspreid door de nieuwe buurt komen diverse tegels met afbeeldingen en of teksten van de historie van Wormer en de Molenbuurt. Zo blijft de geschiedenis voor iedereen afleesbaar en vertelt de nieuwe Molenbuurt haar geschiedenis en die van Wormer.
Eendracht in de Molenbuurt
41
IS Maatwerk
PLAN IN DETAIL Het hart, Eendrachtsplein
42
Eendracht in de Molenbuurt
IS Maatwerk
PLAN IN DETAIL Het hart, Eendrachtsplein Het strategisch in het plan gelegen plein ‘het Eendrachtsplein’ is een belangrijke schakel en ontmoetingsplek met de school de Eendragt en binnen de nieuwe buurt. Belangrijk voor het plein is dat de school zijn uitstraling naar het plein behoud en versterkt. Aan het plein zijn voorkanten van rijwoningen gesitueerd. Langs de voorzijde van de rijwoningen wordt de mogelijkheid geboden voor het creëren van geveltuintjes om de randen van het plein een vriendelijk karakter te geven. Nieuw gesitueerde appartementen naast de school zorgen ervoor dat het huidige parkeerterrein ten westen van de school vanuit de buurt aan het zicht wordt onttrokken en helder wordt afgebouwd. Binnen dit appartementencomplex op het plein is de mogelijkheid om een centrale ontmoetingsplek voor de buurt te situeren. Langs de bebouwing worden Leilinden geplant. Deze vormen het groene kader voor het plein. Centraal op het plein is ruimte voor grote bomen als groene accenten gecombineerd met een speelveld, mogelijk schooltuintjes, zitelementen maar ook voor het parkeren wat wordt omsloten door een haag. Het PEN huisje achter de Eendragt kan, als het gehandhaafd kan/moet worden, mogelijk worden omgebouwd tot hangplek.
Eendracht in de Molenbuurt
43
IS Maatwerk
PLAN IN DETAIL Duurzaam Een belangrijk uitgangspunt is het creëren van duurzaamheid binnen de buurt.Vanuit het festival wordt gedacht aan energie terugwinning, duurzaam materiaalgebruik en aan nestkastjes en speciale pannen voor vogels bij de nieuw te realiseren woningen. Er wordt gedacht aan het hergebruik van klinkers vanuit de buurt op het nieuw te realiseren Eendrachtsplein. Daar waar mogelijk wordt gedacht aan natuurlijk oevers.
44
Eendracht in de Molenbuurt
IS Maatwerk
PLAN IN DETAIL Architectuur Binnen het gebied en zijn omgeving zijn diverse architectuurstijlen te onderscheiden, ontstaan door de ontwikkeling in verschillende tijdsperiodes. Inspiratie voor het plan zijn de individuele gevarieerde bebouwing langs de Dorpsstraat en het vriendelijke ‘tuindorp’ karakter langs de Badhuisstraat. De architectuur van de nieuwe uitbreiding zal een vertaling zijn vanuit de aanwezige architectuur maar met een moderne uistraling. Architectuur met allure, rijkheid in detail en eerlijk en warm materiaalgebruik. Binnen de nieuwe buurt is een verschil in architectuur langs de vaarten, aan het plein en binnen het hof.
Eendracht in de Molenbuurt
45
IS Maatwerk
PLAN IN DETAIL Badhuisstraat en de Kruiskerk
46
Eendracht in de Molenbuurt
IS Maatwerk
PLAN IN DETAIL Badhuisstraat en de Kruiskerk De aanwezige Kruiskerk vormt een bijzonder bouwwerk en accent aan de Schansstraat, Badhuisstraat en binnen het gebied. Er wordt binnen het nieuwe plan onderzocht of de kerk op één of andere manier (deels) behouden kan blijven. Er wordt gekeken naar het behoud van de Kruiskerk of gedeeltelijk behoud van het skelet met toren als entree van het nieuw te realiseren appartementengebouw. Mocht er in de verdere uitvoering blijken dat dit niet haalbaar is, dan is het van belang dat er op de locatie van de Kruiskerk nieuwe bebouwing wordt gerealiseerd met een hoogte accent aan de Badhuisstraat. De aanwezige individuele vrijstaande woningen naast de Kruiskerk aan de Badhuisstraat worden binnen de nieuwe buurt langs de Badhuisstraat in een geschakelde individuele bebouwingsvorm doorgezet.
Eendracht in de Molenbuurt
47
IS Maatwerk
PLAN IN DETAIL Rietvinkkade
48
Eendracht in de Molenbuurt
IS Maatwerk
PLAN IN DETAIL Rietvinkkade Aan de Rietvinkkade wordt de sfeer van de aanwezige individuele bebouwing aan het lint binnen de nieuwe buurt doorgezet in een geschakelde vorm. Het bestaande Mooriaantje wordt in een eenzelfde architectuur afgerond met een bebouwingsfront aan de Spatterstraat. Het appartementengebouw aan de Rietvinkkade als hoogte accent van de buurt, krijgt een vriendelijke en duurzame uistraling met glas, hout en veel groen. De Rietvinkkade vormt de openbare ‘groene’ verblijfsboulevard aan de Schansloot; een promenade met bankjes, steigers en bootjes alleen toegankelijk voor bestemmingsverkeer en langzaamverkeer (voetgangers en fietsers).
Eendracht in de Molenbuurt
49
IS Maatwerk
PLAN IN DETAIL Wonen met tuin Midden in de buurt gesitueerd rondom groen ontstaat vriendelijke dorpse bebouwing met een eigen tuintje op de zon gericht. Bebouwing in één tot twee lagen met kap, met een warme kleur bakstenen, oranje pannen en een afwisselende goot geeft het zijn ‘dorpse’ vriendelijkheid. Aan de voorzijde van de woningen wordt niet geparkeerd. Er wordt juist de mogelijkheid geboden om er te verblijven en voor kleine kinderen te spelen.Vanuit dit deel van de buurt is er een directe wandel verbinding via poortjes in de bebouwing naar het Eendrachtsplein waar speelvoorzieningen voor jongeren en verblijfsplekken voor ouderen zijn gerealiseerd. Langs de Spatterstraat en het Eendrachtsplein vormt de bebouwing een heldere begeleidende wand. Een goede afronding van de kopzijde van het bouwblokdoor middel van een mee ontworpen tuinmuur of een extra kamer of iets dergelijks, is belangrijk voor een optimale uitstraling aan de straat.
Afronding kopzijde bouwblok 50
Eendracht in de Molenbuurt
IS Maatwerk
VOGELVLUCHT
Eendracht in de Molenbuurt
51
IS Maatwerk
52
Eendracht in de Molenbuurt
IS Maatwerk
COLOFON Fotografie:
Arie Overes (Syart)
Catoons:
Carolien Feldbrugge (Beeldleveranciers)
Vignettes:
Liesbeth van Apeldoorn (TPAHGa)
Redactie en vormgeving:
Gonny Ursem en Harry Mars
Eindredactie:
Clara Overes, Gerard Jan Hellinga en Harry Mars.
WORMERWONEN en IS Maatwerk danken allen die het Ontwerpfestival mogelijk hebben gemaakt. In het bijzonder alle deelnemers aan het Ontwerpfestival voor hun enthousiasme en betrokkenheid bij het ontwerpen van de nieuwe Molenbuurt.
Team Community Planning:
Anita Wijnholds
Harry Mars
Anne Voigt
Ingrid Mars
Anneke Lanting
Kevin Deijle
Arie Overes
Liesbeth van Apeldoorn
Carolien Feldbrugge
Mark de Koning
Clara Overes
René Roessingh
Eefke van Eerden
Robbert Jan Wijntjes
Gerard Jan Hellinga Gonny Ursem
Eendracht in de Molenbuurt
53