Een wereld zonder ICT is ondenkbaar geworden. Welk bedrijf kan vandaag nog zonder computers, welke auto zonder GPS, welke man of vrouw zonder GSM of elektronische agenda? De wereld evolueert op het ritme van de technologische ontwikkelingen in het domein van informatie en communicatie. De ICT-sector is dan ook op vele manieren een voorbeeldsector. Hij is toekomstgericht. Biedt werk aan tal van mensen. En bouwt mee aan meer levenskwaliteit.
waardevol werk De ICT-sector creëert waarde. Het stroomlijnen van de informatie-uitwisseling en de communicatie in bedrijven en organisaties leidt immers tot aanzienlijke verbeteringen in de efficiëntie van de processen. En tot meer creativiteit en innovatie in de activiteiten. ICT-bedrijven specialiseren zich in deze projecten en liggen daardoor aan de basis van belangrijke productiviteitsverhogingen in de Belgische economie. Maar er is meer: de ICT-sector draagt ook bij tot het verbeteren van de levenskwaliteit van heel veel mensen. Denken we maar aan de GSM die ons overal bereikbaar maakt. Of aan het internet. Vanuit onze luie zetel informatie over miljoenen onderwerpen opsnorren, reizen boeken, bankieren: het kan allemaal. ICT-bedrijven realiseren samen een omzet van 33 miljard euro en creëren voor 12,3 miljard euro toegevoegde waarde (dat is 4,41% van het BBP van België).
werk aan de winkel In ICT is er veel werk. Voor veel mensen. Sommigen bedenken en ontwikkelen nieuwe technologieën. Anderen begeleiden bedrijven bij projecten die de informatiestromen efficiënter maken en beter afstemmen op de waardecreatie van het bedrijf. Nog anderen zorgen ervoor dat informaticasystemen en communicatienetwerken geïnstalleerd én onderhouden worden. Alles bij elkaar telt de Belgische ICT-arbeidsmarkt 136.000 medewerkers. Twee derde van deze mensen werkt in de ICT-afdelingen van bedrijven en organisaties. Ongeveer één derde is werkzaam in ICT-bedrijven zelf. In ICT-bedrijven werken natuurlijk ook nog marketing- en salesmensen, administratieve medewerkers, juristen, financiële experten, arbeiders en kader- en directieleden.
sector met toekomst De ICT-sector is goed voor 0,75 miljard euro investeringen in onderzoek & ontwikkeling. Zowel in micro-elektronica en netwerktechnologieën als in software en nieuwe dienstenconcepten. Dit komt neer op 20% van de globale O&O-inspanningen van alle Belgische bedrijven samen. Ongeveer 6.000 O&O-medewerkers zetten elke dag hun schouders onder innovatieve en creatieve projecten. Projecten die er onder meer toe bijdragen dat bedrijfsprocessen bij klanten nog meer waarde kunnen creëren. De ICT-sector is hierdoor direct en indirect één van de hoekstenen van de evolutie naar de kenniseconomie.
www.agoria.be/knapwerk
Agoria berekent regelmatig welke plaats België inneemt in een groep landen van de Europese Unie, aangevuld met Zwitserland en Noorwegen, op het vlak van de informatiemaatschappij. Wat blijkt? België bekleedde vijf jaar geleden een tiende plaats in deze groep. Vandaag (gegevens 2006) is ons land elfde. In vergelijkbare rangschikkingen, opgesteld door het World Economic Forum (networked readiness) en The Economist (e-business readiness), stranden we al jaren op ongeveer dezelfde plaats. Telkens bevinden we ons in het gezelschap van een achtervolgende groep landen zoals Duitsland, Oostenrijk, Ierland, Luxemburg, Estland en Frankrijk. De vier Scandinavische landen, Nederland, Zwitserland en Groot-Brittannië scoren in de meeste rangschikkingen duidelijk beter. De drie mediterrane landen - Spanje, Portugal en Griekenland - en de overige nieuwe lidstaten van de Europese Unie bengelen helemaal achteraan. Er zijn drie types indicatoren, die we hierna één voor één aan bod laten komen:
• bezit en gebruik van ICT en internet, • diensten, inhoud en toepassingen, • geschoolde medewerkers en consumenten.
bank achteruit België had zich voorgenomen de nieuwe technologieën en de nieuwe businessmogelijkheden zo goed mogelijk te benutten. Ons land wilde één van de goede leerlingen worden in de Europese klas. Maar goede voornemens zijn niet genoeg. België gaat er licht op achteruit... Een cruciale variabele om dit te meten, is de mate waarin bedrijven, gezinnen en overheidsdiensten zijn aangesloten op het internet en dus ook via die weg bereikbaar zijn. Breedbandinternet, als het even kan. De oorzaak van onze terugval ligt hem nu net hier: in de Europese breedbandrangschikking prijkte België in 2002 nog op de derde plaats. Anno 2007 zijn we naar de negende plaats gezakt. Er is een zeer groot verband tussen deze evolutie en de gemiddelde positie van België in de Europese PC-ranking .
geen lege doos Aangesloten zijn op het net is één ding. Minstens even belangrijk is dat de economie en de maatschappij erin slagen om diensten, inhoud en toepassingen te ontwikkelen. Want het zijn deze diensten, inhoud en applicaties die de bedrijfsprocessen innovatiever en efficiënter kunnen maken in alle bedrijfssectoren. En die de kwaliteit van het dagelijkse leven kunnen verhogen. Pas dán kunnen we spreken over een daadwerkelijke evolutie naar de informatiemaatschappij in alle gezinnen, alle bedrijven en alle overheidsadministraties.
de slimste wint Om de evolutie naar de informatiemaatschappij mogelijk te maken, heeft een land mensen nodig die de technologie omarmen. Mensen die de technologie in hun dagelijks leven integreren. Hoe meer hooggeschoolden mee aan de kar trekken van nieuwe ontwikkelingen en toepassingen, hoe sneller de informatiemaatschappij werkelijkheid wordt. De regio met de meeste hooggeschoolden wint finaal de race op de informatiesnelweg.
www.agoria.be/informatiesnelweg
België telt vandaag niet minder dan 20 ministers in de federale, gewest- en gemeenschapsregeringen die verantwoordelijkheid dragen voor het ICT-industriebeleid en/of belangrijke aspecten van het beleid rond de informatiemaatschappij. Duizelingwekkend. De bevoegdheidsverdeling is soms onduidelijk en de beleidsmaatregelen zijn niet steeds coherent. De noodzakelijke versnelling op de informatiesnelweg vereist een meer geïntegreerd beleid, over alle beleidsdomeinen en beleidsniveaus heen. Doel van het ICT-beleid moet zijn om toepassingen te stimuleren en juridische onzekerheid weg te nemen, niet om verkeersdrempels te zetten op de informatiesnelweg door overbodige regelgeving in te voeren. Zeker in de drie volgende domeinen kan er heel wat gerealiseerd worden:
• sensibilisering, • innovatie, • opleiding en vorming.
I love ICT Ondernemers en gezinnen zijn zich vandaag nog onvoldoende bewust van de mogelijkheden die het internet hen te bieden heeft. België heeft te weinig PCs en te weinig burgers die op het net zijn aangesloten.
Om deze filialen van multinationale ICT-ondernemingen hier te houden en aan te trekken moeten we het concurrentieel kader voor onderzoek & ontwikkeling in België dringend verbeteren.
ICT heeft vaak een ambigu imago. Enerzijds wordt ICT beschouwd als een aangelegenheid voor techneuten. Anderzijds gebruiken miljoenen Belgen dagdagelijks ICT via hun GSM, PC, internet, MP3-speler, DVD- en CD-speler, GPS, bankautomaat, spelconsole... en is er waardevol en interessant werk voor duizenden mensen.
Daarnaast is het echter ook belangrijk dat de allernieuwste ICT-oplossingen van over heel de wereld in België worden geïntegreerd in andere industriële sectoren, dienstenbedrijven, overheidsdiensten en organisaties.
Burgers zijn ook vaak slecht geïnformeerd over de gevolgen van de evolutie naar de informatiemaatschappij. Fenomenen als outsourcing, delokalisatie, offshoring, immigratie van Indische en Oost-Europese informatici worden vaak uit hun context gelicht. Het is de manifeste taak van de overheid om de bevolking goed te informeren. Zowel over de positieve aspecten van deze evolutie als over de mogelijke gevolgen. De overheid kan bijvoorbeeld via goedwerkende en burgervriendelijke ICT-toepassingen het nut van de nieuwe technologieën aantonen.
innovatie troef ICT is een zeer kennisintensieve sector. ICT-bedrijven zijn voortdurend op zoek naar nieuwe producten, systemen en oplossingen om de informatieverwerking en de communicatienetwerken bij hun klanten optimaal te laten functioneren. Hiervoor zijn uiteraard hoog opgeleide onderzoekers en ICT-specialisten nodig. Het succes van de export van de ICT-sector naar de wereldmarkten hangt vaak af van het succes van deze O&O-medewerkers. Deze successen zijn op hun beurt sterk verbonden met de aanwezigheid van belangrijke expertisecentra.
Deze creatieve en innovatieve proceshervormingen zorgen vandaag vooral in de Scandinavische landen, Nederland en Groot-Brittannië voor hoge productiviteitswinsten, groei van de investeringen, groei van de welvaart en meer werkgelegenheid (zoals blijkt uit de rankings in het vorige deel).
zeer gezocht: M/V Last but not least zullen de verschillende overheden in dit land werk moeten maken van opleiding en vorming. De instroom van jongeren in ICT-richtingen van hogescholen en universiteiten is veel te klein om de noden op de Belgische ICT-arbeidsmarkt op te vangen. Op termijn dreigt dit een rem te worden op de groei van de ICT-sector. Daarenboven gaapt er vaak een kloof tussen de opleidingen enerzijds en de noden van de arbeidsmarkt anderzijds. De dialoog met hogescholen en universiteiten over de ICT-opleidingen moet worden verstrekt. De snelle evolutie van ICT zorgt er bovendien voor dat kennis snel verouderd en achterhaald raakt. We moeten daarom dringend op zoek naar aangepaste oplossingen om werknemers zo lang mogelijk inzetbaar te houden.
www.agoria.be/ict_beleid
Contact Patrick Slaets Agoria ICT Diamant Building A. Reyerslaan 80 1030 Brussel Tel. +32 2 706 80 07 Fax +32 2 706 80 09
[email protected]
Verantwoordelijk uitgever: Stijn Ombelets, A. Reyerslaan 80, 1030 Brussel Agoria respecteert het milieu. Deze brochure is gedrukt op gerecycleerd papier.
Meer informatie? Meer cijfers? Nog niet overtuigd van het belang van ICT? Raadpleeg de volledige ICT-dossiers op:
www.agoria.be/ict_puntjes
Agoria, federatie van de technologische industrie
