ZELF KWEKEN BLOEMEN VOOR DE VAAS
Rachel Siegf ried
EEN TUIN VOL PLUKBLOEMEN Een bos bloemen uit de winkel kan eigenlijk niet op tegen een boeket uit eigen tuin. Door zelf wat bloemen te plukken, is het alsof je je tuin naar binnen haalt, om er extra van te kunnen genieten. Een paar bloemen en bladeren in een grote glazen vaas of schaal geven al een prachtig effect. Hoe je zelf de mooiste bloemen kweekt, vertellen we je in dit artikel. De foto’s zijn gemaakt in de sfeervolle Engelse pluktuin Green & Gorgeous van Rachel Siegfried en Jo Wise. TEKST EN FOTO’S: MODESTE HERWIG
26 BLOEM & PLANT
JANUARI 2014
ZELF KWEKEN BLOEMEN VOOR DE VAAS
Mooi, zo'n bloementuin waaruit je naar hartenlust kunt blijven plukken. Je hoeft echt geen grote pluktuin te hebben om in het seizoen elke week een mooi boeket te kunnen plukken. Heb je nog wat ruimte over in je tuin of wil je wel een plekje inruimen voor een plukveldje, dan is nu de tijd om plannen te maken. Je kunt nu al zaden van eenjarige snijbloemen bestellen en sommige soorten kun je in februari ook al binnen voorzaaien.
JANUARI 2014
Maak alvast een lijst van de soorten die je dit jaar wilt gaan kweken en let daarbij extra goed op de bloeitijd. Naast eenjarige zomerbloemen zijn er ook tweejarigen voor april en mei, vaste planten voor de zomer, en zomerknollen als dahlia’s voor de nazomer en herfst. En vergeet vooral ook de bloembollen voor het vroege voorjaar niet, maar die moeten wel al in het
najaar de grond in. Zo kun je van april tot oktober de mooiste boeketten uit eigen tuin plukken. Border vol plukbloemen Voor een mooi boeket zijn echt geen grote hoeveelheden bloemen nodig; vaak is wat blad met enkele bloemen al voldoende. En zorg je voor een goed gevulde border, dan kun je hier
BLOEM & PLANT
27
ZELF KWEKEN BLOEMEN VOOR DE VAAS
De zojuist geknipte bloemen liggen klaar om verwerkt te worden in een mooi boeketje.
Dille vormt mooie bloemschermen, die een boeket 'lucht' geven.
Een prachtig boeket van nostalgische rozen en typische cottageplanten.
28 BLOEM & PLANT
JANUARI 2014
ZELF KWEKEN BLOEMEN VOOR DE VAAS
De mooiste snijbloemen om zelf te kweken Ageratum houstonianum ’Snijwonder’ en ’Album’ ✤ Hoogte 60 cm ✤ Bloei juni-augustus ✤ Plantafstand 25-30 cm ✤ Zaaien in maart-april (binnen voorzaaien)
Digitalis purpurea (vingerhoedskruid) ✤ Hoogte 100-150 cm ✤ Bloei juni-juli ✤ Plantafstand 30-35 cm ✤ Zaaien in augustus (volgend jaar bloei)
Ammi majus (kantbloem) ✤ Hoogte 50-75 cm ✤ Bloei juni-september ✤ Plantafstand 30-35 cm ✤ Zaaien in april (volle grond)
Heliotropium arborescens ✤ Hoogte 30-35 cm ✤ Bloei juni-september ✤ Plantafstand 30-35 cm ✤ Zaaien in maart-april (binnen voorzaaien)
Anethum graveolens (dille) ✤ Hoogte 75-100 cm ✤ Bloei juli-augustus ✤ Plantafstand 20-25 cm ✤ Zaaien in maart-april (binnen voorzaaien) of vanaf mei in de volle grond Centaurea cyanus (korenbloem) ✤ Hoogte 75-100 cm ✤ Bloei mei-juli ✤ Plantafstand 20-25 cm ✤ Zaaien in april (volle grond) Cleome hassleriana (kattensnor) ✤ Hoogte 100-125 cm ✤ Bloei juli-oktober ✤ Plantafstand 35-40 cm ✤ Zaaien in maart-april (binnen voorzaaien) Consolida ajacis (eenjarige ridderspoor) ✤ Hoogte 75-100 cm ✤ Bloei juni-augustus ✤ Plantafstand 20-30 cm ✤ Zaaien in februari-maart (binnen voorzaaien) Cosmos bipinnatus (cosmea) ✤ Hoogte 75-100 cm ✤ Bloei juli-oktober ✤ Plantafstand 30-35 cm ✤ Zaaien in april (binnen voorzaaien) Dahlia ✤ Hoogte varieert van 25-100 cm ✤ Bloei juli-oktober ✤ Plantafstand varieert van 30-40 cm tot 50-60 cm ✤ Knollen planten in mei
Lathyrus odoratus (pronkerwt) ✤ Hoogte tot 3 m ✤ Bloei juni-september ✤ Plantafstand 25 cm ✤ Zaaien in februari-maart (binnen voorzaaien) of half april (volle grond) ✤ Zaden 24 uur weken voor het zaaien Mentha x rotundifolia (appelmunt) ✤ Hoogte 50-75 cm ✤ Bloei juni-juli ✤ Plantafstand 30-35 cm ✤ Planten in het voorjaar Nicotiana x sanderae (siertabak) ✤ Hoogte 50-75 cm ✤ Bloei juni-oktober ✤ Plantafstand 25-30 cm ✤ Zaaien in maart (binnen voorzaaien) Panicum elegans ’Frosted Explosion’ (vingergras) ✤ Hoogte 40-50 cm ✤ Bloei juli-september ✤ Plantafstand 35-40 cm ✤ Zaaien in februari-maart (binnen voorzaaien) Zinnia elegans ✤ Hoogte 50-75 cm ✤ Bloei juli-oktober ✤ Plantafstand 25-30 cm ✤ Zaaien februari-maart (binnen voorzaaien)
Om van april tot oktober te kunnen plukken, zorg je naast eenjarigen ook voor vaste planten en bloembollen. Denk ook aan mooi blad, siergrassen en kruiden. JANUARI 2014
makkelijk een boeket uit plukken; die paar bloemen worden niet gemist. Mooie borderplanten met bloemen die lang goed blijven op de vaas zijn onder meer akelei, vrouwenmantel, asters, Zeeuws knoopje, margrieten, pioenen en rozen. Meng ze, al naargelang het seizoen, met narcissen, tulpen, dahlia’s, eenjarigen en een paar mooie bladplanten zodat je het hele tuinseizoen door kunt plukken. Snijbloemenhoek Heb je genoeg ruimte in de tuin, dan kun je een apart hoekje als snijbloemenhoek inrichten. Bijvoorbeeld als onderdeel van de moestuin. Hier kun je de planten op rijen kweken. Maar je kunt de verschillende soorten ook door elkaar planten, zodat er een leuk geheel ontstaat. Zo kan de heerlijk geurende, eenjarige Lathyrus of pronkerwt tussen de andere planten staan en langs een decoratief klimelement omhoog groeien. Door zelf eenjarigen te zaaien krijg je voor weinig geld veel bloemen en kun je ook bijzondere soorten kweken. Denk naast eenjarigen ook aan vaste planten en aan bloembollen als tulpen en narcissen. Mooi blad is onmisbaar in een pluktuin, het vormt vaak de basis voor een boeket. Geschikt zijn bijvoorbeeld hosta, alsem (Artemisia), pluimpapaver (Macleaya), pruikenboom (Cotinus), druivenblad, siergrassen en geurige kruiden zoals rozemarijn, citroenmelisse en munt.
BLOEM & PLANT
29
ZELF KWEKEN BLOEMEN VOOR DE VAAS
Zelf eenjarige bloemen kweken De meeste eenjarige snijbloemen zijn makkelijk zelf op te kweken uit zaad. Afhankelijk van de soort kunnen ze vanaf februari binnen worden voorgezaaid of vanaf april direct in de volle grond worden gezaaid. Alle aanwijzingen hiervoor vind je op het zakje. Je kunt ook in april jonge plantjes kopen bij de kweker. Lathyrus voor een heerlijk geurend boeketje.
Binnen voorzaaien
Ook geurpelargonium past prima in een boeket.
Gebruik altijd potjes of bakjes met drainagegaten en zet ze op een lichte en warme plek, bijvoorbeeld in de vensterbank boven de verwarming. Heel handig is een verwarmd kamerkasje. Zaaibakken zijn vaak uitgerust met een transparante kunststof kap met ventilatieschuifjes; je kunt de pot of bak ook afdekken met een transparante plastic zak. Lucht dan wel af en toe anders werk je schimmels in de hand. Vul het bakje met zaaigrond en verspreid de zaadjes regelmatig over het oppervlak. Zaai niet te dik! Strooi af met een laagje wit zand. Zet het zaaibakje in een bak met water, zodat de aarde zich kan volzuigen met water. Je hoeft pas weer water te geven als de zaadjes opkomen. Als de zaailingen twee paar blaadjes hebben, kun je ze per stuk overzetten in een groter potje (9 cm-pot). Kweek de jonge planten binnen verder op, maar laat ze vanaf ongeveer eind april overdag langzaam wennen aan de buitentemperatuur (afharden). In de periode rond half mei, als er geen nachtvorst meer wordt verwacht, kun je ze buiten in de volle grond uitplanten.
Direct zaaien in de volle grond
Of kies voor het luchtige juffertje-in-’t-groen.
30 BLOEM & PLANT
Veel eenjarige snijbloemen kun je in het voorjaar direct in de volle grond zaaien. Zorg voor een goed losgemaakt zaaibed met vruchtbare grond; daarin zullen de zaailingen snel ontkiemen. Niet alleen de gewenste zaden overigens, maar ook allerlei onkruidzaden die niet in je beoogde boeketjes thuishoren! Door op rijtjes te zaaien, is het eenvoudiger de bloemen van het onkruid te onderscheiden. Je kunt ook makkelijk tussen de rijtjes schoffelen.
Zoek bij elke soort de juiste plantafstand op en houd die ruimte aan tussen de rijtjes; zo kunnen de planten zich goed ontwikkelen. Als de zaailingen twee paar blaadjes hebben, moet je gaan dunnen. Dat betekent dat je zoveel plantjes weghaalt, tot ze ook in de rij zelf op de juiste afstand van elkaar staan.
Eenjarigen verzorgen Bijna alle eenjarige planten groeien het best op een zonnige plek in vruchtbare grond. Meng in het vroege voorjaar organische mestkorrels en compost door de grond. Geef in droge perioden voldoende water, en mest van mei tot en met augustus maandelijks bij met speciale mest voor eenjarigen. Planten die wat slap groeien, hebben steun nodig, bijvoorbeeld van gaas. Door regelmatig de uitgebloeide bloemen weg te knippen, stimuleer je de vorming van nieuwe bloemknoppen.
Lang genieten Bloemen die vers uit de tuin zijn geplukt blijven, mits op de juiste manier geplukt en verzorgd, lang mooi op de vaas. Snijd de bloemen ’s morgens vroeg en gebruik een scherp mes of een snoeischaar. Rits de onderste bladeren van de stelen en zet de bloemen direct in een volle emmer lauw water, waaraan snijbloemenvoedsel is toegevoegd. Zet de emmer het liefst een dag en nacht, maar minstens twee uur, op een koele en donkere plaats. Zo kunnen de stelen zich goed volzuigen met water. Snijd de stelen voor het schikken opnieuw schuin af en gebruik altijd schone vazen.
JANUARI 2014
ZELF KWEKEN BLOEMEN VOOR DE VAAS
De pluktuin van Green & Gorgeous is één bloemenzee.
Rachel Siegfried
De ruimte waarin de boeketten worden gemaakt ademt door de pasteltinten een rustgevende sfeer uit.
Green & Gorgeous
Jo Wise JANUARI 2014
De pluktuin van Green & Gorgeous is één bloemenzee. Roze pioenen, leeuwenbekjes in pasteltinten, witte duizendschoon en in de polytunnels geurige Lathyrus en dille. De bloemen die Rachel Siegfried hier kweekt zijn inderdaad ‘groen’ (want biologisch geteeld) en ‘gorgeous’, oftewel beeldschoon. Rachel begon 15 jaar geleden als tuinontwerpster. Haar droom was echter om op een verantwoorde manier snijbloemen te gaan kweken. Die droom werd werkelijkheid toen ze een biologische tuin in Little Stoke in Oxfordshire kon overnemen. Inmiddels runt ze het bedrijf samen met haar vriend en haar schoolvriendin bloemiste Jo Wise. Jo maakt boeketten die zijn geïnspireerd op de tuin: zacht en natuurlijk. Ze maakte zelfs boeketten voor beroemdheden als Kate Moss en Paul McCartney! Rachel en Jo houden van nostalgische, dik gevulde Engelse rozen en cottageplanten als Lathyrus, pioenen en violieren. Bij de selectie van bloemen die ze wil kweken, let Rachel op kleur, geur en karakter; vaak gaat het om soorten die je niet bij een bloemist tegenkomt. In het voorjaar kan Rachel bijzondere tulpen plukken, daarna vingerhoedskruid in allerlei pasteltinten. In de zomer zijn er rozen en eenjarigen, en voor het najaar dahlia’s in alle vormen en kleuren. Geurig blad komt van munt, dille, rozemarijn en geurende Pelargonium. www.greenandgorgeousflowers.co.uk
BLOEM & PLANT
31
