Een toekomstperspectief op versketens EFMI BUSINESS SCHOOL NOVEMBER 2013 DRS. MELANIE MURK

Een toekomstperspectief op versketens EFMI BUSINESS SCHOOL| NOVEMBER 2013 | DRS. MELANIE MURK | [email protected]

Even voorstellen…. [email protected]

ACADEMISCH ONDERZOEKSINSTITUUT GERICHT IN DE FOOD BRANCHE

MANAGEMENTOPLEIDINGEN IN FOOD

110 LEDEN UIT DE FOOD SECTOR

Een rondje langs de velden op het internet…

Studie naar samenwerking en verwaarding in versketens april-juli 2013 op initiatief van LTO Nederland en Albert Heijn *

DESKRESEARCH Externe bronnen • CBS, IMF • (academische) rapporten • diverse bronnen op het internet

* DIEPTE-INTERVIEWS • 10 visiegesprekken • 11 top beleidsmakers vanuit • diverse ketenschakels • brancheorganisaties • wetenschap

*

RONDE TAFEL BIJEENKOMSTEN 4 ronde tafel bijeenkomsten • 22 deelnemers afkomstig van verschillende ketenschakels • 17 boeren/tuinders en tussenschakels, 5 supermarktorganisaties)

*

DELPHI-ENQUÊTE Vragenlijst onder 102 respondenten uit de versketen (juni 2013)

• 20 Boeren en tuinders • 53 Tussenschakels • 29 Supermarktorganisaties

• 45 Directieleden • 21 Ondernemers • 36 (Senior) managers

EEN TOEKOMSTPERSPECTIEF OP VERSKETENS Samenwerking en verwaarding in versketens

CONSUMENT

SCHAARSTE

“DRIVERS OF CHANGE”

ONDERSCHEIDEND VERMOGEN

IMPACT OP VERSMARKTEN, SAMENWERKING EN VERWAARDING

Driver of change: 1 De consument

VERTROUWEN IN VOEDING IS GESCHAAD Op de hoogte van paardenvleesincident?

Vertrouwen afgenomen door paardenvleesincident?

12%

Ja Nee

88%

>

Op de hoogte van zalmincident?

65%

35%

Ja Nee

Vertrouwen afgenomen door zalmincident?

15%

Ja 85%

Bron: ConsumentenTrends 2013 – EFMI en CBL

Nee

62% >

38%

Ja Nee


DE CONSUMENT VRAAGT OM TRANSPARANTIE Behoefte aan ketentransparantie 11%

24%

0%

65%

25%

50%

(zeer) beperkt mate

75%

gemiddeld

100%

(zeer) grote mate

>

Consumenten zullen in toenemende mate willen weten waar hun voedsel vandaan komt 4% 7%

0%

89%

25% (geheel) mee oneens

Bron: EFMI Delphi-enquête, mei 2013

50% noch mee eens, nog mee oneens

75%

100% (geheel) mee eens


ER WORDT INVLOED OP DE CONSUMENT UITGEOEFEND Inzet van social media (Twitter, facebook e.d.) 20%

24%

56%

Activiteiten van NGO’s (Wakker Dier, Natuur & Milieu etc.) 15%

20%

65%

Berichtgeving in de media (tv, radio, dagbladen, internet etc.) 10%

0%


25%

25% (zeer) beperkt mate

66%

50% gemiddeld

75% (zeer) grote mate

100%


DE CONSUMENT VRAAGT OM DUURZAAMHEID “Nederlanders kochten in 2012 een kwart meer duurzaam eten dan het jaar ervoor” Bron: Monitor Duurzaam Voedsel, ministerie van economische zaken, juni 2013

>

Behoefte aan ‘eerlijk’ geproduceerde producten

6%

0%

24%

69%



50% gemiddeld


100%


DE CONSUMENT ZOEKT NAAR BIJZONDERE PRODUCTEN voordeel relatief belangrijk

Goedkoop

SWITCHER

BESPAARDER

22%

36%

Gemak

FOODTRENDS

Goed Gedrag

Gezondheid

Genieten

>

toegevoegde waarde koper Gezondheid Genieten Goed Gedrag

routine koper

GELOVER

GEMAK ZOEKER

22%

20%

voordeel relatief onbelangrijk

Bron: EFMI Foodtrends

Bron: EFMI Shopper Monitor, mei 2013

Goedkoop Gemak


CONSUMENT

SCHAARSTE




Driver of change: 2 Schaarste

HET SPEL VAN VRAAG EN AANBOD KANTELT

Toenemende vraag uit opkomende economieën 15%

18%

67%

Toegang tot (juiste) kwaliteit grondstoffen/versproducten 11%

30%

59%

Belang van het (kunnen) inkopen van versproducten door grote supermarkten 4% 0%

41% 25% (zeer) beperkt mate


55% 50% gemiddeld


100%

Driver of change: 2 Schaarste

VOEDSELPRIJZEN LOPEN GESTAAG OP

200

150

100

50 2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

2012

Prijs Index Eten en Drinken (2005 = 100, inclusief granen, plantaardige oliën, zeedieren, suiker, bananen, sinaasappelen, koffie, thee en cacao prijs indices) Algehele inflatie (Wereldwijde Consumenten Prijs Index, 2005 = 100)

Bron: IMF / Index Mundi


CONSUMENT

SCHAARSTE




Driver of change: 3 Onderscheidend vermogen

Het speelveld van supermarkten is kleiner geworden (1/2)

Consolidatie 15%

51%

34%

Concurrentiedruk van supermarktorganisaties 8%

0%


40%


52%

50% gemiddeld


100%


Het speelveld van supermarkten is kleiner geworden (2/2) Kerst 2003

Kerst 2012

Relatief voordelig

Relatief voordelig

Relatief hoge service graad

Relatief lage service graad

>

Relatief onvoordelig Kerst 2003

Bron: GFK, bewerkt door EFMI

Relatief hoge service graad

Relatief lage service graad

Relatief onvoordelig Kerst 2012


100

‘Gezondheid’ biedt de beste kans op verwaarding Mate waarin het 75

50 100

88

73

inspelen op de vijf consumentenbehoeften versketens kansen biedt om hun producten beter te verwaarden

69

75 25

49

50 0 25

88

73

69

49

-25 0 Gezondheid

Genieten

Gezondheid

Genieten

Gemak

Goed gedrag

-6 -6

Goedkoop

-25 Gemak

>


Gezondheid

Genieten

Gemak

Goed Gedrag

Goed gedrag

Goedkoop

Drivers of change

Uitkomsten ‘drivers of change’ I. Vergroten van grip en transparantie door in gesloten ketens samen te werken II. Vergroten van het aantal toegevoegde waarde concepten als bijdrage aan het onderscheidend vermogen III. Versnelde verduurzaming van ketens als gevolg van maatschappelijke druk


CONSUMENT

SCHAARSTE




Impact op versmarkten, samenwerking en verwaarding

Markttypen bepalen de kern van samenwerking MAINSTREAM

B. GESLOTEN KETEN

A. VOLUME MARKT

• Bulk/commodity • Grote volumes • Prijs op basis van onderhandelingen

• Bulk/commodity • Grote volumes • Prijs bepaald door vraag/aanbod

CONSUMENTENVRAAGTYPEN

D. EXCLUSIEVE KETEN

C. NICHE MARKT

• Unieke producten/ concepten • Kleine volumes • Prijs op basis van onderhandelingen

• Unieke producten/ concepten • Kleine volumes • Prijs op basis van onderhandelingen

SMALLSTREAM GESLOTEN

KETENS

OPEN


Markttypen bepalen de kern van samenwerking 2023

2013

1 B. GESLOTEN KETEN

B. GESLOTEN KETEN

A. VOLUME MARKT

33%

50% D. EXCLUSIEVE KETEN

9%

C. NICHE MARKT

8%

A. VOLUME MARKT 2

41%

33%

> D. EXCLUSIEVE KETEN

15%

3

1

C. NICHE MARKT

11%

1 CONSUMENT 2 SCHAARSTE 3 ONDERSCHEIDEND VERMOGEN


De gesloten keten en niche markt groeien I. Gesloten keten, niche markt en exclusieve keten groeien ten koste van volume markt II. Toegevoegde waarde concepten (smallstream) bieden de beste kansen op een goede verwaarding

III. Verduurzaming van de keten kan in elk markttype


Vier basismodellen voor samenwerking I. LOSSE SCHAKELS

KETENINTEGRATIE BEPERKT

BOEREN / TUINDERS

TUSSENSCHAKEL

SUPERMARKTORGANISATIE

II. SUPPLY PARTNERS BOEREN / TUINDERS

TUSSENSCHAKEL


III. INTEGRALE SAMENWERKING BOEREN / TUINDERS

TUSSENSCHAKEL


IV. DIRECTE SAMENWERKING

VERGAAND

BOEREN / TUINDERS

LOGISTIEK DIENSTVERLENER



Intensieve samenwerking neemt toe door ketenintegratie

B

A

B

A

D

C

D

C

optie III

Consumentenvraagtypen

mainstream

optie I

& B

A

B

A

D

C

D

C

optie IV

B: (+)

A: (-)

D: (+)

C: (+)

optie II

smallstream

gesloten keten

Markt-/ketentypen

open markt

I. LOSSE SCHAKELS

III. INTEGRALE SAMENWERKING

II. SUPPLY PARTNERS

IV. DIRECTE SAMENWERKING


Intensieve samenwerking neemt toe door ketenintegratie I. Meer samenwerkingsmodellen met vergaande ketenintegratie II. Intensieve samenwerking biedt betere kansen voor een goede verwaarding III. Intensieve samenwerking bevordert verdere verduurzaming van de keten

Vragen?

Een toekomstperspectief op versketens EFMI BUSINESS SCHOOL NOVEMBER 2013 DRS. MELANIE MURK

Recommend Documents