ATM van Aarle
Een Open en Eerlijke Relatie Geen kado, maar een prestatie!
ATM van Aarle
Een Open en Eerlijke Relatie Geen kado, maar een prestatie!
Dit boek wordt in de handel gebracht door: Activiteitencentrum
Kabroekstraat 12 5966 NX America Te bestellen via www.aarlegaarde.nl ISBN-
978-90-810764-2-5
© 2008, “Een Open en eerlijke Relatie, Geen kado maar een prestatie!”
ATM van Aarle
Bookprinting-on-demand: Koopman & Kraaijenbrink Publishing http://www.DEuitgeverij.nl
Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar worden gemaakt in enige vorm of op enige wijze, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.
Voorwoord
Ik draag dit boek, met een warm gevoel van liefde en genegenheid, op aan mijn lieve schat José. Haar liefde, geduld en hulp stelden mij in staat dit boek te maken tot wat het nu is. Haar wijsheid en kracht hebben mij geholpen om alles in mij de ruimte te geven om tot volledige ontwikkeling te komen. Hierdoor ben ik kunnen worden wie ik nu ben. Haar vertrouwen en geduld hebben mij de rust gegeven om alle goede dingen in mij aan het papier toe te vertrouwen. Haar vraag om uitleg en verduidelijking, hebben mij geholpen dit boek te maken tot wat het nu is. Dank je, liefde van mijn leven. Liefs, Jean
Inhoudsopgave
Bladzijde
Voorwoord Inhoudsopgave Inleiding 1 Zelf nadenken 2 Gedrag beschrijven 3 Doelen vaststellen 4 Effectief Communiceren 5 Waar ik vandaan kom 6 De cirkel van Beïnvloeding Gevoelens 7 Communicatie en –problemen 7.1 Geen Probleemgebieden: 7.1.1 Antwoordgevende Ik-Taal 7.1.2 Positieve Ik-Taal 7.1.3 Verklarende Ik-Taal 7.1.4 Preventieve Ik-Taal 7.2 Ik heb een Probleem-gebied: 7.2.1 Confronterende Ik-Taal 7.3 Communicatiestop 7.4 Normen en waarden 7.5 Communicatieregels 7.6 De Ander heeft een Probleem-gebied: 7.6.1 Actief luisteren 7.6.2 In de ros schieten 7.6.3 Verzet 7.6.4 Overschakelen 7.7 Stijlen van Reageren 7.8 Behoeften erkennen 7.9 Overleggen 8 Conflicten begeleiden 9 Kernkwaliteiten 10.1 Normen en waarden 10.2 Aanpak Waarden botsingen 10.3 Een andere benadering 10.4 Ruzie?
7 9 11 17 21 23 33 35 40 43 45 47 49 51 53 55 57 61 63 69 71 73 83 87 91 97 103 107 113 119 123 127 133 139
11.1 11.2 12.1 12.2 12.3 12.4 12.5 12.6 13
143 147 155 159 161 165 167 169 172
Time Management Jouw tijdsbesteding Relatie Ouder en kind Opvoedtips En nu doorzetten Evaluatie van jezelf En nu verder Identiteit Egoposities
Bijlage I Bijlage II Bijlage III Literatuurlijst
De Theorie Leerperioden Tips Probleemgebieden
178 180 184 186
Voor u gelezen: Ervaring is wat je krijgt, wanneer je niet krijgt wat je wilde.
Waarden en normen: De natuur is er voor ons, maar wij moeten er wel voor zorgen. CO2 tast het milieu aan en de uitstoot hiervan is te wijten aan de mensheid. De mens staat boven het dier. Hij mag zelfs beschikken over zijn leven. Man en vrouw zijn gelijkwaardig, maar niet gelijk. In een relatie ga je respectvol met elkaar om. Slaan mag nooit.
Inleiding Soms zeg je iets, maar je merkt dat de ander niet luistert of het niet begrijpt. Soms zegt de ander iets en je voelt verzet, maar je weet niet goed waarom. Vaak schort er dan iets aan de manier van communiceren. Dit “werkboek” biedt een handreiking bij communicatie. Onze wereld, en daarmee dus ook ons leven, is de laatste decennia veranderd in een democratische omgeving. Voorheen was er een voornamelijk autoritaire omgeving waar de baas, de omgeving, de kerk, de regering of onze ouders vertelden wat er moest gebeuren en hoe.
Doordat we in onze westerse samenleving steeds meer moeten presteren, ervaren we een grote druk. We hebben het druk, we moeten tijd besteden aan ons gezin, ons werk, ons sociaal leven. We horen ook uitspraken zoals “vervagend normbesef”, “gebrek aan respect”, “redeloze agressie”. Als maatschappij willen we meer normen en waarden, maar tegelijkertijd willen we ook meer individuele vrijheid. Door de beschikbaarheid van informatie en media zoals tv en internet, komen allerlei verschillende culturen met elkaar in aanraking. Iedere maatschappij bevat een netwerk van waarden en normen, overtuigingen en veronderstellingen. We bezitten een soort van “cultureel onderbewustzijn” , dat wil zeggen een stel impliciete overtuigingen over natuur en werkelijkheid, menselijke wezens, man-vrouw relaties, goed en kwaad. Deze overtuigingen weerspiegelen de kennis, de waarden en het begrip van een historische plaats. In het schema hiernaast zijn een aantal uitspraken weergegeven, die hier in het Westen heel gangbaar zijn. In het westen denken we anders over de vrijheden van vrouwen dan in streng islamitische landen. In Aziatische landen denkt men anders over het verzorgen van ouders op hun oude dag dan hier in het westen. In sommige landen vereert men koeien en ratten, terwijl andere culturen deze als ongedierte beschouwen. In het ene land eet men varkensvlees, wat voor een andere cultuur bijna een zonde is. In een ander land eet men hondenvlees, terwijl het westen daar van zou gruwen. Binnen de bestreffende cultuur zijn dit vanzelfsprekendheden. Deze vanzelfsprekendheden zijn ons geleerd tijdens onze opvoeding. De maatstaf van onze intellectuele onafhankelijkheid (en rijpheid) is wat we van deze vanzelfsprekende gedachten precies in twijfel trekken. Volwassen worden betekent dus alle vanzelfsprekendheden kritisch bekijken en een eigen mening vormen.
Mario en Marian hebben twee honden, een Duitse Herder en een Pinkstertje. Elke avond gaan ze met de auto naar het bos om die uit te laten. Mario doet de achterklep open en de herder springt er zo in. Het kleintje gaat met zijn voorpootjes tegen de auto staan en wacht totdat hij er in gestild wordt. Wanneer het kleintje in zijn enthousiasme er op een dag met een spurt zelf inspringt, wil Mario dat hij dat vanaf nu steeds zelf doet. Want hij heeft laten zien dat hij dat best kan. Maar Marian vindt dat hij best geholpen mag worden, want hij is maar klein en heeft er erg veel moeite mee.
Johan vindt het vreselijk dat zijn ouders roken. Hij is erg geïnteresseerd in de biologielessen op school. Wanneer hij echter naar het voortgezet onderwijs gaat, krijgt hij andere vriendjes en doet al snel met zijn vriendjes mee en begint zelf ook met roken.
Wanneer Martijn ziek wordt, gaat hij naar de huisarts. Hij neemt de voorgeschreven medicijnen dagelijks in. Wanneer hij, op aanraden van zijn specialist, echter een gevaarlijke operatie moet ondergaan, vraagt hij eerst een Second Opinion aan in een ander ziekenhuis.
1
Zelf nadenken
Niemand heeft de tijd of de motivatie om alles in twijfel te trekken. Sommige zaken zijn ook niet van zo’n groot belang voor ons. We leren als kind de normen en waarden van onze ouders. Later nemen we deze als vanzelfsprekend over. Soms zien we er de stelligheid of zelfs belachelijkheid er van in. Dan durven we er ons tegen te verzetten en kiezen we heel bewust andere overtuigingen. Sommige overtuigingen zijn echter zo geleidelijk binnen gedruppeld dat we er niet eens over na denken hoe we er zelf over denken.
Onze onafhankelijkheid en ons vermogen om kritisch te denken, zijn het hardst nodig als de kwesties ons rechtstreeks beïnvloeden in ons dagelijks leven. Waarden en normen worden belangrijk wanneer we onze eigen kinderen gaan opvoeden. Heeft onze partner dezelfde waarden? Hoe ontdek je die? Hoe bespreek je die? Een belangrijke manier om uitdrukking te geven aan onafhankelijkheid is de verantwoordelijkheid nemen voor het weten waarover we praten. Dus zullen we kennis op moeten doen voordat we een mening kunnen ventileren. Een onafhankelijk mens luistert kritisch en opmerkzaam naar gegeven advies, bv. van een dokter of jurist om dat op te volgen zonder kennis uit de eerste hand. Dit is een berekend risico. Als de belangen groot genoeg worden, gaan we een tweede opinie vragen. We weten dat we iets niet weten en willen zo verstandig mogelijk omgaan met het nemen van risico. Een onafhankelijk mens weet dat er geen “deskundigen” zijn aan wie men veilig zijn verstand kan overgeven. Toch hebben we vroeger geleerd om klakkeloos alles te accepteren wat we leerden. Volwassen worden, betekent dan ook kritisch durven kijken naar wat je zelf vindt ten opzichte van wat je geleerd hebt. Intellectuele onafhankelijkheid en zelfverantwoordelijkheid zijn geworteld in een stevige “werkelijkheidszin”. Dit betekent respect voor de feiten. Wat is, dat is. De dingen zijn zoals ze zijn. Sommige culturen laten alles afhangen wat God voor hen beslist. New Age aanhangers menen alles zelf in de hand te hebben en overal zelf verantwoordelijk voor te zijn.