26/03/2014
Een nieuwe rol voor de thuisverpleegkundige
Week voor de verpleegkunde NVKVV 25 maart 2014 Casino Kursaal Oostende Hendrik Van Gansbeke Wit‐Gele Kruis van Vlaanderen
Visie op thuisverpleging … “Het volstaat niet om voldoende zorg te bieden aan diegenen die ze nodig hebben. De zorg moet ook goed di h bb D t k d zijn. We stellen voor om de ij W t ll d zorgkwaliteit nog meer te verbeteren door actiever op te treden als overheid, door beleidskeuzes wetenschappelijk te onderbouwen (en de maatschappelijke effecten objectief te meten‐ en door een praktijk te bevorderen die gebaseerd is op (wetenschappelijke en praktijk‐ gebaseerde) kennis. De overheid moet daarbij (gesubsidieerde) zorg die niet effectief is vervangen door zorg die dat (potentieel) wel is.” Nota ‘bijdrage Vlaamse Administratie aan het regeerprogramma van de aantredende Vlaamse Regering mei 2009
25/03/2014
Een nieuwe rol voor de thuisverpleegkundige ‐ NVKVV ‐ Oostende
2
1
26/03/2014
Thuis ! Iedereen wil het liefst van al thuis oud worden, “thuis” in de betekenis van “je vertrouwde d omgeving, omringd d door d familie en mantelzorgers”, zeker als je voor bepaalde aspecten in het dagelijks leven afhankelijk wordt. Dat mensen het liefst van al thuis willen oud worden en zo nodig verzorgd worden, heeft vooral te maken met het feit dat die persoon THUIS is. Daar gelden geen regels! Ik herinner mij een uitspraak van een rusthuisbewoner: th i b “I het “In h t rusthuis th i ben b ik tevreden; thuis was ik gelukkig.” Dit subtiel verschil nodigt uit om de thuiszorg en residentiële zorg dichter bij elkaar te brengen om nog meer dan voorheen van elkaar te leren.
25/03/2014
Een nieuwe rol voor de thuisverpleegkundige ‐ NVKVV ‐ Oostende
• Thuisverpleegkundigen authentieke positie in de zorgverlening – cruciale rol • Thuisverpleegkundigen onvervangbare positie zorg van patiënten in thuis‐ van patiënten in thuis omgeving • Samen met patiënten, mantelzorgers, huisartsen en andere zorg‐ en hulp‐ verleners • In dialoog met partners in de zorg – DEBAT nood de zorg DEBAT nood‐ zakelijk • Klaar staan voor toekomstige eerstelijns(gezondheids)zorg 25/03/2014
3
De rol van thuisverpleegkundigen
Een nieuwe rol voor de thuisverpleegkundige ‐ NVKVV ‐ Oostende
4
2
26/03/2014
Samenwerking onder zorgverstrekkers in de eerstelijnszorg Patient // Client Informele Zorg : mantelzorg / vrijwilligers oftalmo
Beschut won
dermato
Rechtsbijst Eerstelijns Welzijns Thuiszorg Gezondheids Zorg HA DGZ Zorg TV Onderst.D Kine MW ZF
osteopathie Pelv educ 2°lijn Gespecial. Zorg
IELP Sam.Verb
1° lijn Specif. deskund
RDC
Generalistisch/Open toegang
CAW
Handicap p
1°lijn 2° lijn Welzijns Categor. diensten dienst
Eerstelijnszorg
25/03/2014
Een nieuwe rol voor de thuisverpleegkundige ‐ NVKVV ‐ Oostende
5
Hoe doen we dat? • • • •
Centraal = wijkverpleging Als meest aangewezen methodiek Als meest aangewezen methodiek Om als thuisverpleegkundige Patiënt en omgeving te ondersteunen – Leven boven ziekte uittillen (professor Grypdonck) – Leven terug in eigen handen geven, rekening houdend met ziekte, handicap, beperking – Ziekte een plaats geven in het leven Ziekte een plaats geven in het leven van iedere patiënt en van iedere patiënt en zijn familie.
25/03/2014
Een nieuwe rol voor de thuisverpleegkundige ‐ NVKVV ‐ Oostende
6
3
26/03/2014
Hoe doen we dat? (2) • Thuisverpleging binnen het bredere terrein van thuisgezondheids‐ g g g g ((doorgaans) g ) langere tijd g j zorg: veelvuldige zorgcontacten gedurende • Thuisverpleging binnen een gestructureerde thuisverpleegkundige equipe: info uit zorgcontacten (over leven en gevolgen) gestructu‐ reerd via patiëntenoverleg met collega’s, verpleegdossier, vormingen, enz.
25/03/2014
Een nieuwe rol voor de thuisverpleegkundige ‐ NVKVV ‐ Oostende
7
Thuisverpleging en indicatiestelling De blik van de thuisverpleegkundige via zorgrelatie is cruciaal voor het inschatten van gezondheid & welzijn van de patiënt … voor het inschatten van gezondheid & welzijn van de patiënt
25/03/2014
Een nieuwe rol voor de thuisverpleegkundige ‐ NVKVV ‐ Oostende
8
4
26/03/2014
• Verpleegkundige indicatiestelling gebeurt professioneel en in nauwe samenwerking met andere zorgverleners, betrokken in dezelfde zorgsituatie g
Indicatiestelling
• Beoordeling, inschatten en interveniëren van de verpleegkundige zorgvraag • Hoofd en handen zijn ondeelbaar in één persoon •U Uniform inschalingsinstrument if i h li i t t– bv. BelRAI ?
25/03/2014
Een nieuwe rol voor de thuisverpleegkundige ‐ NVKVV ‐ Oostende
9
Nieuwe rol voor de thuisverpleegkundige? • De beroepen van morgen in de 1ste lijn gezondheidszorg, FOD Volksgezondheid, (2012) • SARWGG – SARWGG visienota Integrale zorg en ondersteuning in ii t I t l d t i i Vlaanderen • Bekorting op index TV 2012 van 1,577 i.p.v. 2,99 % • Bevriezing nieuwe initiatieven 2012‐2013‐2014‐2015 ? – nood aan acties binnen de sector zelf! • KCE Organisatie chronisch zieken België (2012) • FC Slimmer zorgen voor morgen (2013) • Dokter ik heb ook iets te zeggen (Nuyens, Y., 2013) • Oriëntatienota ‐ Geïntegreerde visie op de zorg voor chronisch zieken in België – FOD Volksgezondheid 2013
25/03/2014
Een nieuwe rol voor de thuisverpleegkundige ‐ NVKVV ‐ Oostende
10
5
26/03/2014
Een nieuwe rol voor de thuisverpleegkundige!
Toekomstgericht moet er meer tijd en middelen vrijgemaakt g j jg worden om de thuisverpleegkundige nog meer in te zetten in de preventieve, gezondheidsvoorlichtende of – educerende, gezondheidsopvolgende en de ‐ ondersteunende rol ten aanzien van de kwetsbare patiënt. Er is hiervoor evidentie o.b.v. internationaal systematisch review en meta‐analyse van studies naar de effectiviteit van regelmatige t l t di d ff ti it it l ti huisbezoeken door gezondheidszorgverstrekkers bij kwets‐ bare ouderen (BMJ Volume 323 sept 2001 R. Elkan e.a.).
25/03/2014
Een nieuwe rol voor de thuisverpleegkundige ‐ NVKVV ‐ Oostende
11
Een nieuwe rol voor de thuisverpleegkundige! Recent is duidelijk geworden dat bij de chronische patiënt en de patiënt in de long term care deze nieuw rollen nog nadrukke‐ patiënt in de long term care deze nieuw rollen nog nadrukke lijker dienen opgenomen te worden. Daarbij kunnen extra taken, vanuit de multidisciplinaire samenwerking, toe komen naar de thuisverpleegkundige als belangrijke en aangewezen aanvullen‐ de gezondheidszorgverstrekker voor de behandelende (huis)arts. Het kan gaan om gedelegeerde medische handelingen (die thans niet vergoed zijn in de thuisverpleging: cf. diverse observaties zoals bloeddruk name, glycemie bloeddruk‐name, glycemie‐bepaling, bepaling, (bloed, urine, andere lichaams (bloed, urine, andere lichaams‐ vochten of stoelgang staalafnames, …) tot een opdracht inzake de
coördinatie van zorg, casemanagement, …
25/03/2014
Een nieuwe rol voor de thuisverpleegkundige ‐ NVKVV ‐ Oostende
12
6
26/03/2014
Een nieuwe rol voor de thuisverpleegkundige! Thuisverpleegkundigen moeten er zich op voorbereiden deze extra taken op te kunnen nemen in een eerstelijszorg waar de extra taken op te kunnen nemen in een eerstelijszorg waar de gekwalificeerde zorgverstrekkers steeds schaarser beschikbaar zullen zijn. Cf. KCE‐rapport Chronische zorg in België en FOD‐studierapport m.b.t. nieuwe beroepen in de eerstelijnszorg. Het is raadzaam dit verder met de representatieve vertegen‐ woordigers van de huisartsen uit te werken en af te stemmen. – cf. het recente voorstel vanuit de centra voor huisartsen‐ opleiding en DOMUS MEDICA ‐ ASSISTEO
25/03/2014
Een nieuwe rol voor de thuisverpleegkundige ‐ NVKVV ‐ Oostende
13
Een nieuwe rol voor de thuisverpleegkundige! Flexibele lokale multidisciplinaire samenwerkingsverbanden Met preferentiële partners P Proactief opgezet om zelfzorg patiënt optimaal te stimuleren ti f t lf tië t ti l t ti l Ingangspunt van de zorg zowel vanuit welzijn als vanuit gezond‐ heidszorgperspectief • Eerstelijnspraktijken – cf. ontwerp van decreet voor erkenning van lokale muntidisciplinaire eerstelijnsgezondheidszorg initiatieven • Ondersteuning vanuit ICT
• • • •
– Kwaliteitsverbetering – Verbetering van effectiviteit en efficiëntie van de zorg
• Zelfsturende teams – Op basis van professionele verantwoordelijkheid – Aangepaste competentieprofielen 25/03/2014
Een nieuwe rol voor de thuisverpleegkundige ‐ NVKVV ‐ Oostende
14
7
26/03/2014
Empowerment – Enabling (Ike Kamphof Universiteit Maastricht)
• Empowerment is NIET: autonomie geven aan en macht in is NIET: autonomie geven aan en macht in handen leggen van het individu, maar het ‘mogelijk maken’ van “een kwalitatief zo goed mogelijk leven”, in relatie met een netwerk van ondersteunende dingen en mensen die deel uit (gaan) maken van de eigen subjectiviteit” • Enabling (nieuwe term): het mogelijk maken van die machts‐ overdracht binnen de zorg – dit vormt voor de toekomst het centraal uitgangspunt
25/03/2014
Een nieuwe rol voor de thuisverpleegkundige ‐ NVKVV ‐ Oostende
15
Wat werd recent reeds aangepast? Een nomenclatuur voor het wekelijks klaarzetten en voorbereiden van medicatie bij de patiënt thuis bij beperkte doelgroep ! De verpleegkundige diagnostiek van inadequate therapietrouw p g aan de nomenclatuur m.b.t. het ggebruik van het verpleegkundig p g g Diverse aanpassingen dossier ‐ frequenter en specifieker noteren wat er met en voor patiënten wordt gedaan door de thuisverpleegkundige Verpleegkundig consult ‐ jaarlijks verpleegkundig assesment o.b.v. verpleegdiagnostiek bij patiënten waar we langdurig komen – hygiënische zorgen Definitieve integratie van de zorgkundigen in de thuisverpleging ‐ voorlopige verlenging van het project tot 31/12/2013 – vanaf 1/01/2014 ‐ KB gepubliceerd op 6/12/2013! redelijkheid m.b.t. controlebezoeken kleinere praktijken van thuisverpleegkundigen, kwaliteit van zorg, opvolging en samenwerking, continuïteit, gestructureerde equipes …
Meer nadruk op observatie – assesment – diagnostiek – rapporteren ‐ evalueren of kwalitatieve verpleegkundige tenlasteneming, delegeren, samenwerken en verantwoording … 25/03/2014
Een nieuwe rol voor de thuisverpleegkundige ‐ NVKVV ‐ Oostende
16
8
26/03/2014
Wat werd recent reeds aangepast? Herwerking van de richtlijnen voor het gebruik van de KATZ‐schaal éénduidiger taalgebruik ‐ notie volledig toilet‐ nood aan preventieve begeleiding en gezondheidseducatie mee inbouwen psycho‐sociale noden meer in rekening brengen belang van zelfzorg, mantelzorg verwerken scherpere verpleegkundige indicatie: cascade in de zorg – subsidiariteit b idi it it (cf. evaluatie ( f l ti van het h t Protocol d.d. 14/12/2009) P t l d d 14/12/2009) Testen afgerond– eindevaluatie komende maanden!
Opsplitsing nomenclatuur art 8 rubriek 3 ‐ activiteit in gemeenschapshuizen voor personen met een beperking en de thuisverpleegkundige praktijkkamer Aanpassing geldigheidstermijn KATZ‐profielen (1 jaar naar 3 maanden), terug vorderbaarheid tot datum van aanvraag bij afscoring door mutualiteit, 10 dagen reactietijd voor de verpleegkundige Nadruk op delegeren – samenwerken – correcte inschatting zorgbehoefte – subsidiariteit – empowerment van de patiënt – transparantie ‐ fraudebestrijding
25/03/2014
Een nieuwe rol voor de thuisverpleegkundige ‐ NVKVV ‐ Oostende
17
Wat werd ondertussen voorbereid? Voorstellen voor prioritaire acties in de CC TV verplichte gedeeltelijke inning van remgeld bij alle patiënten (behoudens waar het niet mag) ‐ ligt stil ?! afbouw toiletten – wijziging minimumvoorwaarde voor vergoeding van een toilet b binnen d de nomenclatuur l ( (min. score 3 – i.p.v. 2 – op item zich h wassen)) vooral T2 – patiënten met slechts 1 bezoek per week – ook een fractie T7 schatting o.b.v. cijfers 2011 – 29000 patiënten (gegevens worden herbekeken) Nieuwe nomenclatuur voor een preventief en/of opvolgingsbezoek van de thuisverpleegkundige ‐ aan lagere frequentie – laag tarief – o.b.v. verpleegdiagnostiek (cf. verpleegkundig consult) patiënt na ontslag uit de thuisverpleging verder opvolgen vroegtijdige relatie met de patiënt opbouwen ism huisarts, patiënt, mantelzorger, polyvalent verzorgende, … t k huisarts taken h i t overnemen? – ? lokaal l k l multidisciplinair ltidi i li i samenwerken – Assiteo? ‐ casemanagement?
Nadruk op subsidiariteit – substitutie – empowerment van de patiënt én de mantelzorger – doelmatiger aanwending van middelen – professionalisering – transparantie en fraudebestrijding
25/03/2014
Een nieuwe rol voor de thuisverpleegkundige ‐ NVKVV ‐ Oostende
18
9
26/03/2014
Wat wordt de komende maanden besproken? Voorstellen voor art 56 pilootprojecten inzetten van een gespecialiseerde thuisverpleegkundige psychiatrische zorg – n.a.v. art 107‐projecten hospitalisatie thuis Negatieve Druk Therapie in de wondzorg Task Force Controle en Sancties in de sector thuisverpleging transparante factuur – verplicht innen van remgeld? meer efficiënte en doelgerichte fraudebestrijding nomenclatuur enkel te gebruiken door thuisverpleging zelf minuitgave van 8 moi€ in 2014!!! Praktijkregistratie, praktijkresponsabilisering en praktijkfinanciering. aanpassingen aan KB specifieke kosten diensten voor thuisverpleging? Herweging en herijking van de nomenclatuur – oplossen van de onderfinanciering en de onevenwichten in de financiering. (cf. KCE‐studie)
Dit alles binnen een GESLOTEN BUDGET!
25/03/2014
Een nieuwe rol voor de thuisverpleegkundige ‐ NVKVV ‐ Oostende
19
Historische (R)evolutie • Rol van de thuisverpleegkundige zal verder toenemen • Principe van subsidiariteit is aanvaard • Samenwerking met partners gezinszorg m.b.t. toiletten en verpleegkundig bezoek vormt een nieuw gegeven • Samenwerking met huisartsen in lokale multidisciplinaire setting is wenselijk • Wij moeten hiervoor klaar zijn!
25/03/2014
Een nieuwe rol voor de thuisverpleegkundige ‐ NVKVV ‐ Oostende
20
10
26/03/2014
En wij allen in dienst van de patiënt en de mantelzorger
25/03/2014
Een nieuwe rol voor de thuisverpleegkundige ‐ NVKVV ‐ Oostende
21
11