Een muis in Utrecht? Dream on! 4-5

Uit ’t Hart: Het beste van de Utrechtse bodem 7 - 14 Danibal; De Afhaal duitser 15 De Stad Uit met de Straatnieuws-agenda 19

Een muis in Utrecht? Dream on! 4-5

v

De Stelling: Utrecht moet aan de windenergie 3

€ 1,80

alleen van

Marijke Helwegen over haar Utrecht 2

koop straatn i

ws

straatnieuws

aatnieuwspa s tr s

www.straatnieuws.nl

ers met e kop en er

regio utrecht

eu

sn jaargang 15 - nr 3 2008

mijn utrecht Gastcolumn

Bekende Utrechters schrijven in Straatnieuws over hun provincie. Deze maand Ingmar Heytze. Hij woont en werkt in zijn geboortestad. Onlangs verscheen zijn achtste bundel ‘Elders in de wereld’.

regio utrecht sn april 2008

Stiltecentrum Het schijnt dat er mensen bestaan die nog nooit iets anders van Utrecht hebben gezien dan Hoog Catharijne. Ik kan het me niet voorstellen. Het moet op een gegeven moment toch in je opkomen dat er buiten dat gemarmerde, betonnen ruimteschip nog iets meer zou kunnen zijn? Iets dat misschien meer de moeite waard is dan etalages vol spullen die je in negen van de tien gevallen helemaal niet nodig hebt? Iets meer dan komen, je geld uitgeven en vertrekken met tassen vol troep?

Hoog Catharijne is een soort planeetje op zich, met een boven- en een onderwereld’ Dat het in Hoog Catharijne heel erg is, neemt niet weg dat het wel een soort planeetje op zich is, met een boven- en een onderwereld. De bovenwereld kun je zien; het zijn de winkels, de gangen en pleinen waar het publiek kan komen. De onderwereld moet je weten te vinden. Als er nog eens een atoombom valt op het Domplein, weet ik waar ik heen moet: de onderhoudsschachten van Hoog Catharijne, een kilometerslang stelsel van betonnen gangen waar schoonmaakploegen met karretjes doorheen rijden en waar

colofon het daglicht nog nooit is geweest. Er zijn duistere, onderaardse balzalen waar de apparatuur voor de luchtbehandeling staat. Ik ben er één keer geweest om een gedicht op te nemen voor een film, en ik droom er nog wel eens van. Hoog Catharijne kent ook een verbindingskantoor tussen de buitenwereld in de binnenwereld; het stiltecentrum. Ik was er nog nooit binnen geweest, tot vorige week. Mijn vriendin had een gesprek met iemand van Pax Christi, en ik besloot met haar mee te lopen. Ik schrijf graag in cafés (let wel: overdag, met een kop koffie erbij, niet ’s avonds met een halve meter bier om me heen), en die dag moest ik een opdracht uitvoeren: een gedicht over een klooster. Het leek me inspirerend om dat te gaan schrijven in het stiltecentrum. Wist ik veel. Er zat een bont gezelschap van schoonmakers, zwervers en vrijwilligers, gezellig te praten. Af en toe zongen ze met zijn allen een liedje, en na een half uur kwam er iemand binnen die verklaarde dat hij genezen was en ons allemaal Gods zegen gaf. De aanwezigen zetten nét een nieuwe psalm in toen mijn vriendin terugkwam van haar afspraak. “Ik zit hier nu anderhalf uur, en het is nog geen seconde stil geweest. Wat is dit voor stiltecentrum?” riep ik in haar oor. Ze trok me zwijgend mee naar een zijdeur. Daar was een allerliefst kapelletje. Er was niemand. Het was er heerlijk stil. beeld anouk prins

straatplaat

Wankel evenwicht

Straatnieuws is een project dat sinds 1994 burgers in sociale problemen helpt zichzelf te helpen. De krant wordt professioneel gemaakt en verkocht door mensen die dakloos zijn, waren of dreigen te worden. Op de Klinkerpagina komen zij zelf aan het woord. Van de verkoopprijs, € 1.80 per exemplaar behouden de verkopers € 0.90. Alle verkopers tekenen een gedragscode en moeten zich zichtbaar identificeren met onze vaste of tijdelijke verkoperspas. De krant wordt enkel op straat en niet aan de deur verkocht. Klachten of complimenten over verkopers en de krant: Straatnieuws, Jansveld 49bis, 3512 BE Utrecht Telefoon: (030) 236 87 44 of [email protected] Straatnieuws wordt uitgegeven door SODETU. Straatnieuws financiert zichzelf; de salarissen van medewerkers, het bedrijfsvoeren en maken van de krant worden betaald door de verkoop van de krant en advertenties. Giften en subsidies worden alle benut om onze doelgroep te ondersteunen. Straatnieuws is aangesloten bij het International Network of Street Papers (INSP). E-mail: [email protected] of [email protected] Rabobank 36.42.01.002 tnv Sodetu, Utrecht Straatnieuws verschijnt maandelijks. Volgende uitgave 29 maart Oplage 25.000 Algemeen Manager Roel van Unen Hoofd Distributie Thomas Jacometti Hoofdredacteur Frank Dries Eindredactie Sander van der Meijs Journalistieke begeleiding Marlise Hamaker Redactie Wim van Noort, Carlie van Tongeren,Ditty Eimers, Martine van den Boomen, Corrine van den Toren, Agnes van de Meent, Joost Scholten, Jochem Fruit, Daniel Hentschel Fotografie Berbke Brouwer, Eut van Berkum, Frank Dries, Bas de Meijer, Stijn Decorte Klinker Agnes van de Meent Strip Ruben Libgott, Joshua Peters Illustraties Marc de Wolf, omslag blik grafisch ontwerp Distributie Loek, Agnes, Bogdan, Helmy, Roos, Linsey, Wout, Ron, Hakim Vormgeving blik grafisch ontwerp, Utrecht Drukwerk Dijkman, Diemen M.m.v. bureau Schrijfschrijf © Niets uit deze uitgave mag gebruikt worden zonder toestemming van Straatnieuws en haar auteurs.

In Amsterdam hebben huizen takels om meubels naar boven te krijgen. In Utrecht zijn we wat makkelijker en gebruiken we een keukentrapje. Hoe zwaar is dat beetje hout nu immers? En waarom zou je via de trap gaan als je een groot raam hebt? Uiteindelijk is alles goed gegaan. Gelukkig maar, anders heb je zo’n troep op straat. beeld bas de meyer www.roodpetje.nl


de stelling door corinne van den tooren illustratie marc de wolf

Terrasverwarming moet verboden worden! Om een terrasje te pakken hoef je tegenwoordig de zomer niet meer af te wachten: steeds meer cafés hebben terrasverwarmers opgehangen. Maar is het eigenlijk geen onzin om de buitenlucht op te warmen?

Terrasverwarmers zijn hot Vanaf 1 juli is het niet meer toegestaan om in cafés te roken en daarom zijn terrasverwarmers momenteel een hot item. Steeds meer cafés schaffen de apparaten aan om rokers toch een warme plek te bieden. Uit onderzoek van British Gas blijkt dat binnen één jaar na invoering van het rookverbod in Schotland (1 maart 2006) de helft van de Schotse pubs één of zelfs meerdere terrasverwarmers had geïnstalleerd. De gemiddelde terrasverwarmer in de horeca is vijf uur per dag in gebruik, gedurende 237 dagen per jaar en stoot jaarlijks zo’n 4000 kilogram CO2 uit. Wijnand Duyvendak van GroenLinks vindt de verwarmers pure verspilling en hij wil dan ook dat minister Cramer ze verbiedt. Het onderzoek van British Gas toont ook aan dat een terrasverwarmer per jaar meer CO2 uitstoot dan een Range Rover bij gemiddeld gebruik.

voor

tegen

Peter van Gijzen, bedrijfsleider Café De Poort

Niki Schipper, gemeenteraadslid voor GroenLinks in Utrecht

”Nee, ik heb er geen problemen mee om de buitenlucht op te warmen. Ik denk niet dat terrasverwarming erg belastend is voor het milieu, ik heb eigenlijk geen idee hoeveel onze verwarmers verbruiken. Wij hebben al een behoorlijk aantal jaren terrasverwarming en ik heb er nog nooit negatieve reacties op gekregen, maar ik merk wel dat de discussie speelt. Vroeger hadden we elektrische verwarmers en die gebruikten abnormaal veel stroom. Daarom zijn we overgegaan op gas, dat is zuiniger en goedkoper. We hebben nu zo’n vier losse componenten hangen en ik weet eigenlijk niet hoe duur die waren. Ze zijn in ieder geval goedkoper dan verwarmingspalen en die waren zo’n € 150,- per stuk. Wij hebben terrasverwarmers omdat we onze gasten een keuzemogelijkheid willen geven. Als het binnen druk en rokerig is, kunnen ze er het hele jaar door voor kiezen om buiten te gaan zitten. En op zomeravonden, als het dan wat frisser wordt, komt het vaak voor dat mensen nog buiten willen blijven zitten, omdat het toch lekker weer is. Wij stellen dan voor om de terrasverwarming aan te zetten, zodat ze niet naar binnen hoeven. Het is dus niet zo dat de verwarmers de hele dag branden, maar als de mensen er om vragen dan zetten we ze aan. Straks als het rookverbod ingaat, moeten rokers buiten roken. Dan is het plezierig voor hen dat ze ook in de koudere periodes lekker warm hun sigaretje kunnen roken. Het is dus een voordeel om terrasverwarming te hebben en wij springen daar als café handig op in. Het Ledig Erf, dat hier tegenover zit, heeft geen verwarmers, maar ik weet niet of wij straks meer klanten zullen trekken omdat wij terrasverwarming hebben. Ik weet wel dat er op frisse zomeravonden meer mensen op ons terras zitten dan op dat van Ledig Erf. De gasten komen, denk ik, op onze terrasverwarming af. Ik vind niet dat mensen maar een jas aan moeten trekken als het koud is, dat vind ik niet nodig. Wij geven onze gasten de keuze en dat is extra service.”

“Ja, ik vind het onzin om de buitenlucht op te warmen. Het aantal verwarmers rukt op en ik denk dat de gemeente Utrecht er wat aan moet doen. Als straks het rookverbod is ingegaan en de terrasverwarming helemaal is ingeburgerd, wordt het erg moeilijk om het te verbieden. De gemeente is voor een CO2-neutrale gemeente in 2030 en ik vraag me af of terrasverwarmers bijdragen aan die doelstelling. Ik heb de wethouder er vragen over gesteld, maar hij denkt dat de horecaondernemers hun eigen verantwoordelijkheid zullen nemen. Ik vind het trouwens heel vreemd dat ze in Utrecht zo afwachtend zijn met een verbod, in het Europarlement waren de equivalenten van CDA, PvdA en CU juist voor een verbod op terrasverwarming. In mijn ogen is terrasverwarming zinloze vervuiling. Alle kleine beetjes helpen en daarom vind ik dat de horecaondernemers creatief moeten zijn: zet bankjes buiten en leg er dekens op. En laat de klanten een warme jas aantrekken. Ik vraag me af of de omzet zal dalen als er straks een rookverbod is en de mensen in de kou moeten staan. In Noord-Europa speelt een groot deel van het uitgaansleven zich op straat af en daar hoor je niemand over de temperatuur. Trouwens, in plaats van klachten van gasten over de kou, denk ik eerder dat de horecaondernemers klachten van omwonenden zullen krijgen. Mensen in Utrecht zijn niet zo tolerant en klagen snel over geluidsoverlast. In Ierland, waar het rookverbod al is ingevoerd, zie je dat het hele publeven veranderd is. Mensen leggen daar een bierviltje op hun biertje, lopen naar buiten waar ze een sigaretje roken en komen dan weer naar binnen, in plaats van dat ze met z’n allen buiten gaan staan. GroenLinks wordt verweten symboolpolitiek te voeren door de terrasverwarming aan te pakken. Natuurlijk maken wij ons ook druk over andere, grotere zaken, die minder ‘aaibaar’ zijn, maar terrasverwarmers zijn voor ons juist een sprekend voorbeeld om een groter probleem aan te kaarten. Af en toe zullen wij symboolpolitiek benutten en af en toe pakken wij ook hele fundamentele problemen aan. Ik vind het zeker niet betuttelend om terrasverwarmers te verbieden, ik vind dat je iedereen mag wijzen op onzinnige milieuvervuiling.”


Op jacht naar het grijze gevaar. Wapens: neus en zaklamp

Utrecht Muizenstad door ditty eimers fotografie frank dries

Hij trippelt over bureaus, knaagt aan computerkabels en verspreidt bacteriën. Zelfs in de werkkamer van wethouder Giesberts. De huismuis voelt zich bijzonder goed thuis in de Utrechtse binnenstad. Een dag op stap met muizenbestrijder René Klein Nulent. René Klein Nulent van Ware-Care Ongediertebestrijding parkeert zijn bus op het Janskerkhof en gaat lopend zijn klanten af. Niet alleen vanwege de beperkte parkeergelegenheid. “Bedrijven willen geen busje van de ongediertebestrijding voor hun deur.” Muizen: Utrechtse ondernemers praten er liever niet over. Maar het is een publiek geheim dat vrijwel iedere winkel, horecagelegenheid en kantoorpand in de binnenstad geteisterd wordt door de besnorde peuzelaars. “Waar mensen zijn, zijn muizen”, zegt Klein Nulent, nadat hij een doos muizenvallen heeft afgeleverd bij een restaurant aan de Oudegracht. De laatste tijd worden er wel erg veel grijze knagers in de binnenstad gesignaleerd. Afgelopen maand filmde RTV Utrecht rondrennende muizen in de Camerabioscoop. Op het stadhuis vond wethouder Giesberts een muis in zijn papierbak. Vorige zomer toonde een filmpje op geenstijl.nl hoe muizen zich tegoed deden aan broodjes in de rekken van AH to go in de stationshal. AH zegt de plaag onder controle te hebben. Maar in februari verschenen nieuwe foto’s op internet. Dit keer van knabbelende muizen het snoepschap van de stationskiosk. in de stationshal. Utrecht is een muizenstad, weet Klein Nulent. “Hoog Catharijne is een gatenkaas. Aan de buitenkant wemelt het van de openingen waardoor ze naar binnen kunnen. De huizen in de binnenstad zijn dicht op elkaar gebouwd, zodat muizen makkelijk overlopen. En de Utrechtse gewelven bieden een prachtige, warme schuilplaats.”

Ze ruiken naar pissende mannen “Ik ben een echte dierenvriend”, zegt Klein Nulent. Hij is een rondborstige, goedmoedige dertiger. Thuis heeft hij een hond, kippen en een cavia. Voor hij twee jaar geleden

begon bij Ware-Care was hij apenoppasser in een dierentuin. Ongediertebestrijding is een mooi vak, vindt hij. “Je bent vrij en komt bij iedereen over de vloer.” Van dieren houden is pre: “Je moet je willen verdiepen in de aard van een beestje om hem te kunnen bestrijden.” Neus en zaklantaren zijn de belangrijkste wapens van de muizenbestrijder. Hoe ruikt een muis? “Naar een stel pissende mannen.” Met zijn zaklantaren controleert hij kruipruimtes, kasten en kelders op kieren en gaten. Mocht hij een versufte muis tegenkomen, dan is één tikje met de zware lantaren voldoende. “Ik heb er geen moeite mee een ziek diertje uit zijn lijden te verlossen.” Muizen zijn beruchte verspreiders van bacteriën, zegt hij. “Je weet nooit waar ze hiervoor hebben gelopen. In een riool bijvoorbeeld.” Toch is muizen doden niet zijn belangrijkste taak. “Muizen bestrijd je vooral door ze te weren.” “Dag muizenman, doe ze de groeten”, zegt de receptioniste van een kantoorgebouw op de Ganzenmarkt als Klein Nulent zich meldt. “Ik heb ze al drie weken niet gezien.” Klein Nulent opent de meterkast en inspecteert de gaten waar kabels doorheen lopen. “Muizen komen meestal via de meterkast binnen.” In dit geval zijn die gaten goed dichtgestopt. Niet met purschuim, cement of gips. “Daar knagen ze met gemak doorheen.” Hij gebruikt een grijze pasta: muizenstop. “Dit goedje is zo kleverig, dat ze ophouden met knagen zodra het aan hun snorharen komt.” Om te voorkomen dat muizen een pand betreden moet ieder gat, elke kier of spleet muisdicht worden afgekit. “Vervolgens isoleren we al aanwezige muizen in dichte, voedselvrije ruimtes.” Gif neerzetten en klaar? Zo simpel is het niet, zegt hij terwijl hij op zolder drie lokdoosjes openmaakt. Aan één blokje groen gif is geknaagd. Om voldoende gif binnen te krijgen moet een muis drie dagen achter elkaar van het gif eten. Op zolder steekt een appelschil uit de prullenbak. Renee: “Als ze op dag

twee zo’n hapje tegenkomen, bereik je niets.” Chocola is helemaal funest. Dat bevat vitamine K en werkt bloedstollend. Het bloedverdunnende middel in het gif, waarvan muizen doodbloeden, werkt dan niet meer. En denk niet dat boterhammen en melkpoeder veilig zijn als je ze opbergt in een afgesloten kast. “Dat hebben ze snel door. Muizen hebben een uitstekende neus. Aan een spleet van een halve centimeter hebben ze voldoende om zich naar binnen te wurmen.” Hij richt zijn zaklamp op een gat in de kabelgoot achter een bureau. “Kabelgoten op zolder dichten!”, noteert hij in zijn rapport aan de klant. “Kabelgoten zijn een snelbaan voor muizen. Daardoor verspreiden ze zich door het hele pand.” Hij wijst op een bruine vlek langs de plint. “Buiksmeer.” Een muis heeft een piepkleine blaas. Hij druppelt constant urine. “Als hij met zijn buikje langs een plint schuift, laat hij een laagje bruine smeer achter.” In de keuken van een bedrijf op het Domplein tikt hij met zijn zaklamp tegen de koelkast. “Muizen willen rust en veiligheid.

De holle ruimte aan de achterkant van de koelkast is een geliefde schuilplek.” Op het systeemplafond staan zwarte stippen. Daar staan lokdoosjes opgesteld. Hij vervangt de groene blokjes gif door een bruinige pasta. Een eigen brouwsel: een mengsel van frituurvet, kanariezaad, gif en pindakaas. “Van tijd tot tijd doen we een smaakproef. Muizen zijn nogal wispelturig. Hier in Utrecht hebben ze het groene gif een tijd niet gelust. Nu eten ze er weer goed van, maar je moet ze vóór blijven.”

‘Ik begon te gillen, maar hij bleef me aanstaren.’ Muizen zijn onfris, maar muizenoverlast is lang niet altijd een teken van slechte hygiëne. “Je kunt nog zo netjes zijn, als de buren hun troep niet opruimen, is het dweilen met de kraan open.” In een bedrijfsverzamelge-

Muizenvolk op drift bij sloop Hoog Catharijne Komende tien jaar wordt winkelcentrum Hoog Catharijne gesloopt en herbouwd. Daarmee raken tienduizenden muizen hun behuizing kwijt. Is Utrecht al voorbereid op de volksverhuizing? Hoog Catharijne zucht al jaren onder een muizenplaag. “Slopen lost het probleem niet op”, zegt vice-voorzitter Rein Jonker van de Nederlandse Vereniging van Plaagdierbeheersingsbedrijven (NVPB) “Als je het territorium van muizen verstoort, zoeken ze hun heil elders. Een bekend verschijnsel bij plaagdieren.” Hij spreekt uit ervaring. Zijn bedrijf is gevestigd in Enschede. “Na de oerknal van de vuurwerkramp raakten de ratten in de wijk Roombeek hun territorium kwijt. Ze trokken naar een wijk verderop. Het was zo erg dat ze bij mensen uit de toiletpotten sprongen.” Jonker wil niemand bang maken, zegt hij. Maar de vrees van ondernemers in de Utrechtse binnenstad, dat de muizenoverlast toe zal nemen door de sloop van HC, is terecht. “Gemeente en projectontwikkelaars zouden mogelijke looproutes af moeten snijden. Ook ondernemers en bewoners van de binnenstad kunnen preventieve maatregelen treffen: een kwestie van elke kier en elk gat dichten.” Bij de gemeente Utrecht is de onrust onder Utrechtse ondernemers bekend. “Wij zien nog geen aanleiding om maatregelen te treffen”, zegt een woordvoerster. “Het is een punt van aandacht, maar het duurt nog tijden voor de sloopwerkzaamheden beginnen.” Bestrijding van muizenoverlast is in de eerste plaats de verantwoordelijkheid van ondernemers, zegt ze. Jonker: “Ik vrees dat de gemeente de ernst van het probleem onderschat. Bij een besmet gebouw als Hoog Catharijne kan je er niet vroeg genoeg bij zijn.” Ook wat betreft de ondernemers houdt hij zijn hart vast. “Bedrijven die levensmiddelen distribueren en verwerken zijn wettelijk verplicht een plan van aanpak voor ongediertebestrijding te maken. Ik wed dat nog niet de helft van de Utrechtse bedrijven zo’n plan heeft.”


Last van muizen?

bouw enkele straten verderop weten ze daar alles van. De muizen doen zich een deur verder, bij een studentenvereniging, tegoed aan rondslingerende etensresten. Met volle maagjes trippelen ze weer terug. “Muizen? Dat zijn mijn collega’s”, zegt een secretaresse die in het gebouw werkt. “Daar moet je mee leven als je in de binnenstad werkt.” Haar buurvrouw kan er niet aan wennen. Laatst zat er eentje op haar bureau. “Ik begon te gillen, maar hij bleef me aanstaren.” Sindsdien bewaart ze een bus rattengif in haar bureaula. Niet verstandig om zelf met gif te experimenteren, vindt

Klein Nulent. “Als je er ondeskundig mee omgaat, heb je kans dat de muizen resistent voor gif worden.” Dan is een kat een beter idee. “Als een muis een kat ruikt, blijft hij uit de buurt.” De bedrijfsleider van de Hema op de Steenweg beaamt dat: “Wij hebben hier continu vier katten rondlopen: drie in de winkel en één in het magazijn. Sindsdien is er geen muis meer te bekennen.” “Ik ruik dode muis”, zegt Klein Nulent. Hij staat bovenaan de keldertrap van een drukkerij. In de kelder hangt een penetrante lucht. De vloer licht bezaaid met muizenkeu-

tels. In de muur naast de verwarmingsbuis gaapt een gat van twintig centimeter. Uit een lokdoosje vist hij een dode muis. De warme, vochtige kelder is een ideaal broedgebied . Eén stelletje kan in een jaar een muizenfamilie van 2500 leden voortbrengen. “Snel alle gaten in de kelder dicht maken, anders komen ze naar boven”, waarschuwt hij de bedrijfsleider. “Een muis moet knagen, anders worden zijn tanden te groot. Straks zetten ze hun tandjes in jullie computerkabels en heb je kans dat het hele netwerk plat gaat.”

- Voorkom dat ze binnenkomen. Spleten en kieren stop je dicht met staalwol. Luchtroosters scherm je af met fijn ijzerdraad. - Kortwiek de klimop aan de buiten muur. Muizen zijn uitstekende klim- mers - Bewaar etenswaren afgesloten en houd je huis schoon - Vermijd lege dozen en andere troep waar muizen in kunnen nestelen - Neem een kat - Gebruik gif om een grote plaag te bestrijden - Lok de muis een val in met kaas of pindakaas Zielig? Gebruik een wc-rol met lokaas en zet die rechtop. Beet? Gooi rol & muis in een emmer en laat hem buiten vrij. Een flink stuk van huis, anders is hij sneller terug dan jij.


grote woorden Straatnieuws gaat literair met SLAU, de Stichting Literaire Activiteiten Utrecht. Deze maand:

Een schuldig lijk O, Clare: je wordt geruimd. Het geduld van de familie Tap is op. Je ligt nu ook al ruim 35 jaar op hun kostbare bosgrond in Bilthoven. Sinds 3 januari 1973 om precies te zijn. Dat kost geld. Dat moet betaald worden. En dat kun je niet meer. Want je bent dood. Als auteur leef je nog, hoewel niet meer zo kerngezond als vroeger: ‘Alleen verkrijgbaar als 2e hands product’, meldt het alwetende internet. Maar ‘verkrijgbaar’ – dat dus wel. Er wordt zelfs nog over je geschreven. Niet altijd even lovend. Een jongeman genaamd Daniel Cremer vind dat je ‘rare feministische boeken’ schreef, ‘zeer langdradig’ bovendien. Glimlach er maar om, want hij noemt je ook ‘een vervende feministe’, en dat is toch iets anders dan een fervente. Maar feministisch? Jij? Jij die ontslag moest nemen als ongehuwde schooljuffrouw van de openbare lagere school ‘De kievit’ in de Johannes Camphuysstraat in Lombok omdat iemand geklikt had bij het Utrechtse gemeentebestuur dat je het deed met een getrouwde man? En nog wel een sergeant-kok van de genie in de Kromhoutkazerne! Je kwam naar Utrecht om het avontuur van de grote stad te zoeken, als een verlegen meisje uit de provincie. Vol romantische dweepzucht dwaalde je die eerste weken elke avond langs singels en stegen. Je zoog het stadsleven in. Je was dolgelukkig op je zolderkamertje in dat rare pension op Wittevrouwensingel 14. “Er ging voor mij iets fascinerends uit van het avondlijke Utrecht. Alle grote romantische verhalen, zo kwam het me voor, hadden in Utrecht kunnen spelen of in ieder geval, de beroemde schrijvers zouden zeker door Utrecht geïnspireerd zijn, als ze het maar gekend hadden.” Klopt als een bus. En toen was er opeens kermis. En toen geurden de lindebloesems heftiger dan ooit tevoren. En

‘Den ’ t s u r n e jens Column

Jens (1981) is journalist en tekstschrijver. Hij heeft een piepende fiets, woont in de Utrechtse wijk Lombok, werkt veel voor ontwikkelingsorganisaties en wil van alles.

toen was er opeens die kok. Die even vergat te vertellen dat hij eigenlijk getrouwd was. Het maakte je niets uit. Je was verliefd en dat bleef je. Hij heeft heerlijke biefstukken voor je gebakken, veel betere dan die van het pension. Maar gelukkig heb jij Utrecht wel gekend. Je bent de stad altijd trouw gebleven, ook toen ze je dakterras in de Zuilenstraat wilden slopen. En Utrecht kent jou nog steeds. Op de kersverse Utrechtse Literaire Canon sta jij, Clare Lennart, op een prachtige plek, nummer 23, boven Giphart en Japin. Die hebben allebei slechts één boekenweekgeschenk mogen schrijven. En jij twee. Het is je gegund. Maar gegund is je ook dat je nog wat langer in die heerlijk zachte bosgrond van ‘Den en rust’ mag blijven liggen. Op graf II-43-27 rust nu een schuld van 887 euro. Slauredacteur Hans Heesen is bezig met een reddingsactie voor bedreigde schrijversgraven. Hij belde onlangs met de familie Tap: “We kunnen geen onderscheid maken.” “Waarom eigenlijk niet?” “Omdat voor ons iedereen gelijk is.” “Gelijkwaardig, ja. Maar toch niet gelijk?” “En toch beginnen we daar niet aan.” “Je kunt zo’n graf ook zien als cultureel erfgoed.” “Dan kunnen we wel bezig blijven.” “Liggen er zoveel bekende mensen bij u dan?” ‘Nee, dat niet.” Bilthoven, u wordt bedankt. De enige juiste straf: onverwijlde annexatie. Of dokken. U kiest maar.

Twee Utrechtse schrijvers deze maand in Woorden bij Van Wegen, Charlotte Mutsaers (nummer 18 op de canon) over haar nieuwe roman Koetsier Herfst (Bezige Bij) en Ype Driessen (nog ongecanoniseerd) over zijn fotostripsoap 3hoog (www.begijnekade18.nl). Maandag 21 april Aanvang 20.00 uur Toegang gratis. Plaats Café van Wegen Lange Koestraat 15. De Utrechtse literaire is te vinden op www.slau.nl en kan gratis besteld worden via [email protected] of slau, postbus 274, 3500 AG Utrecht. door roland fagel voor slau

7 2 3 4 I graf I

Jens wil zelfbeheersing Ik zat nog geen uur in de Grote Kerk van Naarden of ik wilde al naakt door het gangpad rennen. Niets leek leuker dan in mijn blote pielewapper door Gods huis te razen, gillend en zwaaiend naar de camera’s. “Da’s toch tof?”, zei ik tegen mijn beste vriend, die naast mij zat en mij wat verdwaasd aankeek toen hij begreep dat ik hem maar al te graag partner in crime maakte. “Dan komen we op tv!” De beste vriend bleef demonstratief zitten. En wierp mij een strenge blik toe. Daaruit maakte ik op dat hij de dure kaartjes voor de Matthäuspassion niet had gekocht om mij de kroon te laten zetten op mijn cultuurbarbaarschap. Integendeel. Ik vermoed soms dat hij zichzelf de taak heeft gesteld mij te behoeden voor intellectueel verval. Dat ik zonder hem alleen nog maar porno op internet zou kijken. Dankzij zijn ingrijpen zie ik zo nu en dan een toneelstuk, bezoek ik af en toe een museum en waag ik mij in kerken of concertzalen om en groupe naar klassieke muziek te luisteren. De man is mijn artistieke geweten – tot ik er zelf één ontwikkel.

Mijn probleem met kunst is niet de kunst. Vooral als ik alleen ben kan ik daar prima van genieten: of het nu theaterstukken zijn of tekeningen, beelden of Bach. Ze zetten me in beweging, brengen me op ideeën en roepen soms zelfs onverwachte gevoelens op. De hel van kunst, dat zijn de anderen. De snobs met hun zelfingenomen blikken. De dames met hun verfijnde manieren. De heren die langs elkaar heen praten – om gehoord te worden, niet om iets te zeggen. Ook in Naarden zag ik overwegend blanke mensen met uitgestreken gezichten die deden alsof ze voor de muziek kwamen, maar in mijn beleving vooral in de kerk zaten om tot ‘de culturele elite’ gerekend te worden.

‘De hel van kunst, dat zijn de anderen.’ Mijn echte probleem met kunst zal ik uiteindelijk zelf wel zijn. Het is nogal snobistisch om anderen en masse snobistisch

te noemen. En het is ook nogal dom om zóveel weerstand te voelen tegen de deftige codes van zogenaamde kunstliefhebbers, dat het moeilijk wordt te genieten van een kunstwerk. Mijn voornemen voor komend cultuurseizoen is daarom: met fiere pas over mijn rebelsheid heenstappen. En misschien zelfs eens zónder beste vriend op pad gaan. Eens kijken of ik de neiging om al mijn kleren uit te trekken ook kan bedwingen als ik bijvoorbeeld met een date in de concertzaal zit. Hoewel. Misschien is het bij een date juist wel weer een goede neiging. [email protected]

uit ’t hart sn maart 2008

uit ’t hart

sn bijlage

! e e m e o D tie

c a r e t s o p r nen u n e u k B n re u b w Leer u



Wie woont daar aan de overkant?

Voorbeelden van andere posters (zelf te maken)

Maar buurman, wat doet u nu?!

Leer uw buren kennen ‘Beter een goede buur dan een verre vriend’. Dit oud-Hollands gezegde is in onbruik geraakt met de moderne communicatiemiddelen. Iedereen is dichtbij. Met mobieltje en internet stelt afstand niets meer voor. Maar wie kent zijn buren nog bij naam? ‘Onbekend maakt onbemind’ lijkt meer te passen bij deze tijd. En daar heeft Utrechts grafisch ontwerper Lennart Wolfert iets op verzonnen. De Buurposter. Met deze SNbijlage legt u in een handomdraai contact met de mensen die om u heen wonen. Een rolletje plakband en een dikke viltstift is alles wat u nodig heeft.

Koffie?

Hang de Buurposter duidelijk zichtbaar op het raam of in het trapportaal en het spel kan beginnen. Wie reageert er op uw vragen? Hoe heet die vrouw achter de geraniums? Of die man die elke ochtend om zeven uur de deur achter zich dichttrekt en die je verder nooit ziet. Hoe heet de kat van de achteroverbuurvrouw? En waar komt dat heerlijke luchtje om etenstijd vandaan? Je komt er achter met de Buurposter. Veel plezier!

De Buurposter: zo werkt het

Kan het wat zachter a.u.b.?

stap 1

Men neme een rolletje plakband en de poster met de tekst ‘goeiedag overburen en andere buurtbewoners’.

stap 2

Plak je poster achter het raam.

stap 3

Morgen buurtfeestje bij mij! v.a. 21.00u.

Wacht op reactie, reageert er een buur, wacht dan niet te snel met een nieuwe poster met je reactie.

stap 4

Komt er geen reactie, hang dan na een aantal dagen de tweede poster op

tips

• Hang de poster goed zichtbaar op, zodat hij opvalt voor buren en voorbijgangers. • Geef niet te snel op. • Wees altijd vriendelijk voor uw buur • Geef nooit je telefoon nummer of e-mailadres

Mijn auto is groter!


11

12


Buurposterdagboek dag 1

dag 53

Na wederom geen reacties en nog een poster verder leek het me goed mijn overburen de middelen te geven waarmee ze hun eigen poster kunnen maken. Ze kregen post: Grote poster met dikke stift in zak.

Ik begin met een groet. Lijkt me een goed begin van een gesprek.

dag 8

dag 55 De vorige actie leek succesvol. Twee dagen later hangt overbuurvrouw Karindra twee posters op. ‘Je kennis van de buurt wil niet echt vlotten hË? Suggestie: geef een buurfeest. Jullie dakterras is groot genoeg toch :)’

Geen reactie gezien vanuit mijn raam, tijd voor een nieuwe poster.

dag 84 dag 20

Een aantal posters en reacties later besluit ik de ‘burenborrel’ aan te kondigen. Zullen er mensen komen?

Als dit zo doorgaat ga ik me nog eenzaam voelen. Ik wil namen weten!

dag 86 dag 31 Twee dagen later een reactie van de overbuurvrouw, ze zal er wezen. Top! Hopelijk zullen er nog meer mensen komen.

Na precies een maand de eerste reactie. Wauw! Ik heb contact.

dag 97 Het was een leuk feestje. Opkomst: vijf buurtgenoten + mijn huisgenoten. Zoals je een gesprek start met ‘Hallo’, zo sluit je hem af met een ‘Doei’. Met de laatste poster wilde ik iedereen die de posters heeft gezien laten zien dat het om een project ging en ze uitnodigen voor de expositie.

dag 34

Ik wil aan de rest laten zien dat iemand heeft gereageerd, en aangeven dat ik hun namen ook wil weten. Het was prachtig weer!


13

14

“Ik kwam op het idee om mijn eerste posters achter mijn raam te hangen toen ik was verhuist naar een andere kamer. Het geheel nieuwe uitzicht maakte mij benieuwd naar de mensen die tegenover mij woonden, wie zijn ze, wat doen ze enzovoorts. Diezelfde avond heb ik de eerste poster opgehangen. Vanaf dat moment keek ik elke dag een aantal keer verwachtingsvol uit het raam om te zien of er al reacties waren. Dit was erg leuk om te doen en kan het iedereen aanraden. Het is gewoon een hele makkelijke en leuke manier om de mensen die om je heen wonen te leren kennen. Met een feestje als afsluiter, kan het het iedereen, jong en oud aanraden. Geef niet op als het niet direct lukt, gewoon doorgaan!” Lennart Wolfert Lennart Wolfert is een Utrechts autonoom (typo)grafisch ontwerper en illustrator. IN 2007 studeerde hij af aan de Hogeschool voor de Kunsten Utrecht. Tegenwoordig is hij werkzaam als freelance ontwerper en illustrator aan verschillende communicatiebevorderende projecten. Daarnaast zeefdrukt hij eigen posters en verkoopt hij die via zijn website www. lennartwolfert.nl. Tot eind april exposeert hij met een serie zeefdrukken in Theater Kikker. Komt dat zien!


Aan alle Utrechtse buren:

Plak vandaag nog de poster achter het raam! Het zou prachtig zijn als heel Utrecht (ook de provincie) kan meegenieten van deze actie. Daarom een verzoek: Fotografeer uw raamposters en die uw over, achter, boven, beneden en gewone buren en stuur ze op naar raampodia@ lennartwolfert.nl. Bij voldoende inzendingen worden ze op het internet gepubliceerd. Succes!


15

de afhaal Indonesische afhaal Babby Snacks

Doe maar medium

Voorstraat 76 Openingstijden: ma, do, vrij, zon tussen 14.00 uur en 22.00 uur

Voor het maken van een keuze kun je bij Babby Snacks alle kanten op. Het mooist zijn de gebonden en geplastificeerde foto’s van gerechten die als boekjes in een aparte vitrine staan. Deze laten veel keuze zien, maar geblader in het menufotoboek schiet niet op, zeker als de honger klopt. Achterin aan de wand hangen de bekende ingelijste vergrotingen van borden met een maaltijd er op. Ziet er niet appetijtelijk uit en dat kiest dus niet lekker. Links op de glazen vitrine (Niet op leunen!) ligt een stapel grijzige en daardoor in het flauwe TL-licht, nauwelijks leesbare fotokopieën met de complete bestellijst. Nee dat bestelt ook niet prettig, maar boven de toonbank hangt een bord waarop de bestelcodes van Babby’s staan. Die van ‘Maaltijd’ klein, medium of groot. Het is alsof het bord wil zeggen: Hoe is het met de honger? En dat weet iedereen direct.

De sleutel tot een vlot opgewarmde plastic bak met Indonesische specialiteiten staat onder het bord achter de toonbank en kijkt je met grote ogen aan. “Zegt u het maar hoor.” “Doe maar medium.” “Met kip of met rundvlees?” “Zoete of pittige kip?” “Met nasi goreng, bakmie goreng, nasi kuning of nasi puteh?” Wie deze vragen beantwoordt, heeft gekozen voor de eenvoudige weg. “Doe maar alles met jouw glimlach”, zou je willen zeggen. De dame begint om te scheppen. Dat gaat heel efficiënt en voor je het weet staat de maaltijd in de magnetron. “Ja, ja, alles zelf gekookt”, zegt ze er bij met zo’n zangerig Indonesisch accent. Is zij Babby? Wachten hoeft eigenlijk niet, maar men zou kunnen plaatsnemen op een van de kabouterbankjes en wat om zich heen kijken. De inrichting is niet overdreven. Zo

hier en daar staat wat oriëntaalse prullaria: kleine maskertjes, wajangpopjes, gebatikte doeken en boven de deur naar de keuken hangt nog een bordje: ‘Alles halal’. De plastic varens maken de idylle af, bij Babby’s geen stress, geen modern doenerij. Thuisgekomen tref je in een zorgvuldig ingepakt bakje een echte Indonesische maaltijd. Dankzij het vetvrije papier ook nog lekker warm. En of je nu kiest voor kip of rundvlees, pittig of zoet, rijst of bami, Babby levert wat hij (of zij?) belooft: heerlijke verse Indonesische take-away. Voor iedereen die van sambal houdt. Een flink glas bier of water bij je eten is dan ook een aanrader, ook bij de keuze voor zoet in plaats van pittig. Maar wat weet een blanda daar nou van. jochem fruit

superwim weet hoe het hoort

SuperWim op de roltrap

Niets. SuperWim staat altijd rechts op de roltrap. Dat is hij zo gewend. Rechts staan: nooit oponthoud of gedoe.

SuperWim staat op de roltrap in Hoog Catharijne. Let op, er wil iemand langs. Wat doet SuperWim?

SuperWim laat ruimte voor anderen op de roltrap. Zo kunnen mensen met haast makkelijk passeren.

De passanten hebben zijn actie niet eens opgemerkt. En SuperWim ook niet! SuperWim ìs het goede voorbeeld.

beeld mona van den berg

business club De leden van de Business Club steunen Straatnieuws. De Business Club is ook te vinden op www.straatnieuws.nl. Als uw bedrijf lid wil worden, neem dan contact op met Straatnieuws: (030) 236 87 44 of [email protected]. Reeds lid: ’t Ambacht Ambachtelijk Schoenherstelbedrijf Chris van Hattem v.o.f. Voorstraat 60, 3512 AR Utrecht 030 234 32 32 Altrecht / Zorgcoordinatie-team, Stad Utrecht 030 230 88 02 ‘Geef die hand, hoe vies die ook is’ Artlease | Contemporary Art Voor bedrijf en particulier www.artlease.nl

ankerxstrijbos Maliesingel 27, 3581 BH Utrecht 030 231 82 88 www.ankerxstrijbos.nl Boekhandel De Rooie Rat Oudegracht 65, Utrecht 030 231 71 89 www.rooierat.nl Buschman Consultancy Kortenhoefsedijk 85A, Kortenhoef 035 524 28 16 Centrum Maliebaan Hulp en advies bij verslavingsproblemen 030 233 45 13 Companero, specialist in loopvlakstructuur Lloyd Webberhof 40, postbus 43030, 3540 AA Utrecht 030 233 31 19 of 06 24 70 09 96 www.companero.nl Heel je bewustzijn Praktijk voor bewustwording, heling en innerlijke groei www.heeljebewustzijn.nl, [email protected] 030 271 28 55

INTRAKT Informatica Beëdigd informaticadeskundigen. Advies en consultancy. 030 273 26 49 [email protected] Kinderparadijs Jansen & Jansen, 24 uurs, kinderopvang Reaumurlaan 27, 3553 HN Utrecht 030 264 05 77 De Kip Ondersteuning voor mensen met een beperking bij dagopvang, logeren en vakanties. 06 41 50 82 96 of 06 53 24 84 27 www.dekip.nl MBW Consultancy Training en advies voor mens en organisatie www.avatar.nl 030 232 22 45 of 06 26 12 69 06 Nr29 Communicatie / Marketingfabriek.nl www.nr29.nl / www.marketingfabriek.nl Rabobankstimuleringsfonds Vestigingen Utrecht & Nieuwegein

Sabel communicatie Begijnekade 6, Utrecht 030 299 30 73 www.sabelcommunicatie.nl Schrijf-Schrijf Tekst en meer, Oudegracht 267 030 231 41 52 www.schrijf-schrijf.nl [email protected] Transformotion Adviesbureau voor maatschappelijke en stedelijke innovatie. 030 273 10 61 www.transformotion.nl UMS pastoe www.pastoe.nl www.dutchdesigncenter.nl Rotsoord 3, 3523 CL Utrecht Ylab Ontwerpers voor interactieve media Lange Nieuwstraat 78, Utrecht, www.ylab.nl

16


klinker

de balie

Straatnieuws Schrijfclub De schrijfclub van Straatnieuws heeft als doel dak- en thuislozen te stimuleren om vorm en woorden te geven aan hun ervaringen. Klinker wordt mede gefinancierd door onze Business Club. Donaties zijn meer dan welkom op rekening 3642.01.002 van Stichting Sudetu/Utrecht onder vermelding van Straatnieuws/KLINKER Is dit dan… Is dit dan de liefde? Is dit dan waar het om draait? Is dit dan wat mensen zo bezig houdt? Dan is dit het juiste moment om te zeggen dat ik van je houd. Reina

Inspiratie Geen gedichten op papier O wat een leesplezier Lachje hier, traantje daar Hoe krijgen ze het voor elkaar Ik die niet huilen kan Krijg een rilling van die man Zoals hij kan schrijven

Voor Paula Ik zoek een vrouw ze hoeft niks te doen Alleen met mij in mijn hoofd zijn dan zijn wij hetzelfde Wat ik droom kan zij dan volgen Ik heb geen zin meer om te leven Ik krijg niks gedaan noch in mijn hand noch in mijn mond Laat maar, Paula Laat maar. Hakim Weetniks

Je gedachten Je zit hier op je cel helemaal alleen Met alleen de vier muren om je heen Waar ga je heen met al jouw gedachten Misschien naar vrienden die op je wachten Voor de rest ben je met je gedachten hier binnen En ben je je op al deze gedachten aan het bezinnen Je bent bezig met al deze gedachten Over wat je nu en in de toekomst staat te wachten Eelko vd Wateren

Zal me levenslang bij blijven MissMe

Mijmeringen over familie Er is een duidelijke trend naar steeds klei-

SN in beeld Op de stoep, buiten op straat Leeft een mens die niet bestaat De dakloze verkoopt een krant Wat is er aan de hand? Hij heeft geen huis en ook geen baan Begrijpt u iets van ons bestaan? Weggegooid alsook verloren Willen mensen niets van horen. Verbaas de volgende met de vraag Wat kan ík voor ú doen vandaag? Arnoud van Rijn

De feestganger Er was eens een man Die kon er wat van Hij nam een borrel van Florijn Om maar vrolijk te zijn

nere gezinnen en steeds meer mensen die individueel wonen. In combinatie met de voortschrijdende medische techniek, het homohuwelijk, draagmoederschap en het scheidingspercentage resulteert dat in een compacte familie met alle mogelijke combinaties en aantallen (half/stief/draag-) vaders, moeders, broers, zussen, opa’s, oma’s, ooms, tantes, neefjes, nichtjes, enzovoort enzovoort. Maar als je vader nou op straat leeft, hoe kan je dan bij hem op bezoek? We zien hier veel mensen die al lang geen contact meer hebben met hun familie. Als het te laat is komt altijd spijt. Ik spreek uit ervaring. Floris B.

Daarna een wijntje Deze was voor een geintje Tot slot een biertje Voor een pleziertje Na al deze dranken Stond hij niet meer op de planken En heel veel later Had hij een geweldige kater Henk vd Hazel

In mijn hoofd In mijn hoofd is het nooit stil Ik kan niet kiezen wat ik wil In mijn hoofd hoor ik alles om me heen Ik ben nooit echt alleen. In mijn hoofd hoor ik alles door elkaar Dan is concentreren best zwaar Want in mijn hoofd maakt alles geluid Al is het de wc, of een vogel die fluit In mijn hoofd is alleen niet alleen Ik hoor alles om me heen. MissMe

Voorjaar Het voorjaar komt eraan Schoonmaakwoede niet weerstaan Ramen, deuren gaan open Bloemenknoppen ook Bomen komen blaadjes aan Kleuters buiten lopen

Aan de balie van Straatnieuws, waar verkopers hun kranten inkopen, gebeuren vaak vreemde dingen. Deze maand: De groeten van Joop

Lopend aan moeders hand De ijscoman Een eerste klant Andere tijd Die ook langzaam Weer verglijdt. Music-wolf

Stilte Het werd stil om mij heen Toen je uit mijn leven verdween Slechts een enkele traan Doet me herinneren Aan de dagen dat je bij me was Ze gingen snel voorbij Maar je leeft eeuwig door in mij Anoniem

Contact Geen contact is stil Eén contact blijft leeg De aandacht die ik wil Maar werkelijk ooit kreeg Omdat men mij verzweeg Ongewenst ontmenst… SMS a smile :) 06 34 733 351 Opener

Gevoelig afscheid Op de balie ligt een schriftje waarin verkopers en medewerkers een dankwoord of welgemeend advies kunnen achterlaten voor baliemedewerker Rob. Na 3,5 jaar hondstrouwe dienst is het voor ‘de Rooie’ tijd om een volgende stap te zetten. Straatnieuws dient voor onze doelgroepers slechts als opstapje naar een echte baan. Op zijn laatste werkdag wordt alles uit de kast gehaald om er een echt feestje van te maken: ‘I love Rob’-buttons en hapjes en drankjes voor iedereen. Door alle complimenten en veren in z’n kont, zwelt hij van trots op tot twee keer zijn normale omvang. Het is echt Rob z’n dag. Dan komt verkoper Joop binnen, een nogal a-typische man. Niet alleen vanwege zijn geringe hoogte (we noemen hem ‘de Tuinkabouter’), ook vanwege zijn communicatieve vaardigheden. Meestal begint hij met iets van “Zeg luister eens even”, gevolgd door onverstaanbaar gemompel dat alleen door intimi is te verstaan. Joop schrijft wel eens een gedicht bij Klinker, maar zijn schrijverij is helaas ook slecht te begrijpen: hij denkt sneller dan hij schrijven kan en op zulke momenten laat zijn geheugen hem nogal eens in de steek. Toch wil hij een poging wagen en voor Rob iets achterlaten in het schrift. Had Joop genoeg van Rob’s borstklopperij? Had hij wel bedacht wat Rob’s positieve kanten waren maar was hij ze alweer vergeten, lang voordat hij ze kon opschrijven? In ieder geval ontcijferden we na een hoop gepuzzel en gestaar Joops boodschap voor Rob: “Rob, we hadden vaak ruzie. Toch heb je ook best goede kanten. Groeten, Joop.”


17

mijn laatste nacht Steeds minder mensen leven op straat. Ex-daklozen blikken terug op de tijd dat ze geen thuis hadden, en kijken vooruit. Deze maand: Allen van Heemst (46). door jochem fruit beeld --------------

‘Iedereen herkent mij nog steeds als de bedelaar van de Oudegracht’

Allen van Heemst in het kort

Sta je nu anders in het leven?

Wie is Allen?

Dakloos geweest: ±15 jaar Omdat: flat te vroeg opgezegd Onderdak sinds: 6 jaar Omdat: was een van de eerste hostelbewoners Hobby: muziek spelen Boek: lessen van Don Juan, C Castaneda Muziek: Elegant Gypsy, Al di Meola Sport: volleybal Held: Bob Marley Godsdienst: hoe ouder ik word hoe meer ik twijfel aan het evangelie Beroep: arbeider Kinderen: een zoon Eten: kip-kerrie op zijn Zuid-Afrikaans

“Niet echt, nu ik een kamer heb word ik niet meer zo ziek. Mijn dag doorkomen blijft moeilijk. Ik verveel me snel en er is voor mij weinig te doen in de stad of het hostel. Iedereen herkent mij nog steeds als de bedelaar van de Oudegracht. De binnenstadbewoners weten wat er aan de hand is als ik daar heen en weer loop. Dan komen ze naar me toe en geven wat. De boete voor bedelen is nu € 40. Daar heb ik geen zin meer in, je moet zo oppassen. Maar dat verandert, ik word steeds minder aangehouden. En ik krijg steeds meer positieve reacties nu ik SN verkoop en niet meer bedel.”

“Een ex-junkie met wie het wat beter gaat. Dat vind ik zelf ook. Ik ben voor mijzelf te makkelijk. Ik ben het liefst alleen en ga mijn eigen gang. Dan heb ik het minst last van mensen die me bekritiseren, die zeggen dat ik moet gaan werken.”

Wat heb je geleerd van je periode op straat? “Veel. Het viel me erg tegen hoe moeilijk het was om van de straat af te komen. Zonder vrienden stond ik er altijd alleen voor om voor mijzelf te zorgen. Ik heb geleerd hoe je moet bedelen. Daarvoor heb je doorzettingsen incasseringsvermogen nodig. Je krijgt heel wat geschreeuw en gescheld op je af. Nooit met geheven hand op iemand aflopen, maar gewoon vragen of iemand een beetje kleingeld over heeft. Jongeren en kroegen zijn goed. Ouderen komen vanzelf naar je toe.”

Hoe ziet je dag er uit? “Ik sta om zeven uur op en na mijn ontbijt ga ik de stad in voor mijn medicatie en methadon en ga dan SN verkopen. Drie keer per dag krijg ik bruin (heroïne red.) op de Kaatstraat. de dag is meestal net te kort om alles wat ik nodig heb bij elkaar te verdienen. Ik ga uit principe niet om met gebruikers. Je leeft in een hostel in feite om elkaar heen. Ik heb buiten ongeveer tien vrienden met wie ik wel eens een pilsje ga drinken. Heel gewoon.”

Waar wil je heen met je leven? “Ik wil een huis en een baan. Maar dat zal wel uitzendwerk worden. Deze zomer wil ik stoppen met gebruiken. Mijn hulpverleners vinden dat te snel. Ik ben radicaler en wil niet op mijn zestigste nog gebruiken, het mezelf makkelijk blijven maken. Ik ben al aan het minderen met morfine, en wil van twee naar een streepje bruin. In de gevangenis ben ik al eens zelfstandig afgekickt. Ik wil een beter leven, meer vrienden en wat meer te doen hebben. Als verslaafde leef je voortdurend in een vernauwd bewustzijn, elke dag. Daar heb ik genoeg van, je bent gek genoeg afhankelijk van de sleur van het gebruiken om je goed te voelen. Maar legt je een beperking op en er is zo veel te doen. Ik heb geen hekel aan regelmaat, maar iedere dag heroïne past niet in de maatschappij.”

18

regio utrecht sn april 2008 B

crypotgram

C

D

E

F

G

H

I

J

"

De woorden in deze puzzel zijn cryptisch omschreven. Om de puzzel gemakkelijker te maken is eenzelfde cijfer in meerdere hokjes gezet, daar komt dus dezelfde letter. Vul die letter ook in de oplossingsbalk in, zo ontstaat daar de oplossing. Veel puzzelplezier

Verticaal a. Breekt je buidel? Brandweer in Brussel. b. Weet alles van bezwaren? c. De rookwalm ’s geoxideerd. De vloed is om drie uur. Bomen van letters. d. Amelandse koffiekroeg. Doe mij een lofrede. e. Die struisvogel is, eh, bekaf! Een liniaal is ’t al. f. De afdruk van een graveur. g. Hij moet een ster graveren. Til ‘r op, je gaf haar een stoot. D’r kleine man is weg. h. Op bekwaamheden jagen. i. Breng snel verslag over de strafbepaling. Aansporing met een doorn.

danibal

$

%

&

'

(

)

*

XXXSVJUFSQV[[FMOM

De afhaalduitser

Win een Straatnieuws t-shirt! Stuur uw oplossing naar Straatnieuws, Jansveld 49, 3512 BE Utrecht

+

Duitsers worden weer aardig gevonden. Het WK voetbal 2006 heeft hier duidelijk aan bijgedragen. Ook gaan we steeds vaker op vakantie bij onze oosterburen. Is de tijd rijp voor een Duitse take-away? Zou Nederland daar trek in hebben? Wij gaan een kijkje nemen in het nieuwe Duitse eethuis Die Gute Stube. Oerdegelijk Duits eten, dat steekt toch bleek af tegen de hippe tijdgenoten als de tapas en de snelle wok-menu’s. Wij zijn nieuwsgierig en nemen plaats aan een van de biertafels. De inrichting is sober tot saai, kitscherige tafelkleedjes, maar verder weinig tierelantijntjes. Een beetje verloren in de achtergrond speelt wat schlagermuziek.

strips

Horizontaal A. Het gebouw raken ze. Herstel de kampeertent. B. Zij gaf ‘m in de herrie een roos mee. Doe de pil ertussen. C. Dat cijfer vindt ze niet hard. Aan het regenen voorbij zien. D. De afnemer knalt de deur dicht. Plaatsen jullie ’t kampeergerei? E. Bedel je voor een kolos? Ah, die kleur smaakt zuur. F. ‘r zat een vreemde vogel in. G. Aanzienlijke in Eelde. H. Dat drinken komt van pas. Je kan er van op de tak springen. I. Cartoon van een sportpet. J. Bouwwerk op de troon. Aan de kant van de muur.

#

Oplossing puzzel nr. 3: Het bruist aan alle kant Winnaar: E. Wassenaar Fensing uit Hardewijk

Een blik op de kaart laat wat verrassingen zien: niet alleen worst, bier en sauerkraut, maar ook exotisch klinkende gerechten als: knödels, kartoffelpuffer, buletten, schupfnudeln, saumagen, welluidende toetjes als götterspeise en gugelhupf. Wij kiezen voor het minder avontuurlijke bratwurstmenü, met zuurkool, aardappelen en Duits brood. Om mee te nemen, besluiten we, mede dankzij de achtergrondmuziek.

bratwurst was bruin gebakken met een heerlijk krokante huid en malse binnenkant. Zo hebben wij het graag. De zuurkool was fris en mild, de porties waren iets te flink voor de verslaggever.

Op een parkbankje ontfermen wij ons over de bakjes. Bij het prikken met de vork spat het vocht uit de worst. Zo’n echte gebraden braadworst is toch een heel andere ervaring dan wat je bij een doorsnee snackbar kunt krijgen. Daar gooit men de braadworst gemakzuchtig in het frituurvet en daarom durf ik ze daar niet meer te bestellen. Deze

minpunt: Duitse schlagers zijn niet eetlustbevorderend! pluspunt: goede prijs-kwaliteitverhouding: tip voor grote eters. Let op de strippenkaart-actie: na elke acht bestellingen maak je kans op een fiets!

Die Gute Stube houdt het midden tussen ambachtelijke streekgerechten en een stevige maaltijd in een wegrestaurant langs de autobahn.

Eten: ****

ben je geïnteresseerd in een andere (ex-dakloze) wereld? word dan vrijwilliger bij ons! Het Maatjesproject is op zoek naar mensen die vrijwilliger willen worden. We hebben diverse mogelijkheden binnen het Maatjesproject: Gastheer of gastvrouw zijn tijdens één van de activiteiten, helpen bij het organiseren van groepsactiviteiten of maatje worden van een ex-dakloze. Het maatjesproject voor ex-daklozen stelt zich ten doel om ex-daklozen ondersteuning te bieden bij de opbouw van een sociaal netwerk. Bel ons voor meer informatie! Telefoon: 030 - 230 45 68 of kijk op www.tussenvoorziening.nl


19

de stad uit door wim van noort

(banjo, gitaar, bouzouki), die elkaar kennen uit Maalstroom, is gezegend met een Ierse zangeres: Ann Birken. Toch nog een echt klavertje drie tussen het Hollandse gras.

nieuwegein

Balkan klassiek Wat: Ensemble Lacq Waar: Theater De Kom, Passage 100 Wanneer: Zondag 20 april, 14.00 Kosten: Gratis

ijsselstein en nieuwegein

Net echt

Een enorm kuiken als koninginnedagknaller

Wat: Museumweekend Waar: Diverse musea (www.museumweekend.nl) Wanneer: Zaterdag 5 en zondag 6 april Kosten: gratis of met korting

“De waarheid ligt ergens in het midden”, zegt men wel eens. Maar hoe zit dat bij kunstvoorwerpen? Wanneer je een museum bezoekt verwacht je dat de daar getoonde schilderijen echt zijn, dat wil zeggen: van de schilder wiens naam er onder staat. Als dat niet zo is zou je je geld moeten kunnen terugvragen. Maar wat als je nou evenveel geniet van een valse Van Gogh? Een goede vervalser maakt een Van Gogh die nog meer op een Van Gogh lijkt dan een echte Van Gogh. Wat onder de naam Rembrandt in een museum hangt is vaak geheel of gedeeltelijk van een leerling. Een beetje van Rembrandt, een beetje van Jan, Piet of Klaas. Musea in heel Nederland nodigen het publiek uit te komen zien hoe verwarrend ‘echt’ kan zijn en hoeveel verschillende waarheden rond een schilderij of object ‘waar’ kunnen zijn.

culemborg

Jigs en reels Wat: Ierse muziek Waar: Het Oude Stadhuis, Markt 1 Wanneer: Zondag 13 april, 15.00 Kosten: Gratis

Wie eenmaal in Ierland is geweest zal onvermijdelijk voor de rest van zijn/haar leven verknocht zijn aan de Ierse muziek. Of dat nou de traditionele jigs en reels zijn of de meer mistige en mystieke klankschappen van Enya en Clannad. Gelukkig zijn er in Nederland diverse groepen die deze muziek uitvoeren. In de raadskelder van deze historische locatie kunt u er twee gaan beluisteren. Parsley is een samenwerkingsverband tussen Marieke Lesparre, de vaste harpiste van de Utrechtse Keltische muziekgroep Anois, en gitarist Ed ten Hoedt. Naast traditionals speelt Parsley ook eigen composities. Mind the Midgie vermengt eveneens Ierse folk met eigen materiaal. Deze groep van Michel Duijves (o.a klarinet en tin whistle) en Paul Pallesen

mindere mensen, die weliswaar leuk muziek maakten maar om wie je vooral kon lachen. Toch waren ze verantwoordelijk voor de enige oorspronkelijke bijdrage van Amerika aan de muziekgeschiedenis: de jazz. Componist George Gershwin (zelf van Russisch-joodse origine) nam de muziek van zijn zwarte landgenoten serieus. Hij vermengde jazz met klassieke muziek en componeerde de eerste opera waarin zwarten de hoofdrol speelden: Porgy & Bess. Frank Groothof heeft al meerdere operabewerkingen voor kinderen op zijn naam staan. Klassiekers als ‘Summertime’ en ‘I got plenty of’nothing’ hebben een frisse nieuwe vertaling gekregen, zodat ze gaan over hier en nu. Hij wordt bijgestaan door drie topmuzikanten uit het jazzorkest van het Koninklijk Concertgebouworkest.

Wat: Rampzalig Waar / wanneer: Woensdag 30 april, de ochtend of middag in IJsselstein, tussen 22:30 en 23:00 in Nieuwegein Kosten: gratis

“East is East, and West is West, and never the twain shall meet”, zei Rudyard Kipling. Hij had het weliswaar over het Verre Oosten, maar we kunnen ons afvragen of het niet evengoed geldt voor Oost- en West-Europa. De Europese eenwording houdt de gemoederen bezig, maar wie wel eens in bijvoorbeeld Roemenië is geweest, weet dat er nog een lange weg te gaan is. Het Ensemble Lacq (blaaskwintet plus uitbreiding met andere musici) brengt modern-klassieke muziek van Oost-Europese componisten. De programmering is op dit moment nog niet helemaal rond, maar gedacht wordt aan werken van de Tsjech Bohuslav Martinu en de Hongaar Gyorgi Ligeti. Of deze componisten goede voorbeelden zijn van Oost-Europese muziek is maar de vraag. Ze leefden en werkten, door de omstandigheden gedwongen, in het Westen (respectievelijk Frankrijk en Duitsland) en werden in grote mate beïnvloed door Westerse componisten. Toch spreken ze een meer internationale muziektaal.

amersfoort

Porgy & Bess voor de kleintjes Wat: Frank Groothofs Porgy & Bess Waar: De Flint, Coninckstraat 60 Wanneer: Vrijdag 25 april, 19.30 Kosten:17,50/16,00/14,50 euro

Met een zwarte (nou ja lichtbruine) president van de V.S. in het vooruitzicht is het goed ons te realiseren dat de V.S nog niet zo lang geleden (als het al verleden tijd is) een racistisch land was. Negers werden gezien als een

En dan is er deze maand natuurlijk ook weer de dag van de Nationale Oranjegekte. Mensen die zich het hele jaar niet druk maken over de toegevoegde waarde van ons koningshuis betonen zich opeens erg oranjegezind. Wat zich uit in het massaal dragen van oranje hoedjes. Hebben we hiervoor tachtig jaar oorlog gevoerd met Spanje? Het is wel een gouden dag voor muzikanten. Zelfs rockers, van wie je toch enige rebellie zou mogen verwachten, doen hieraan mee. Rockgroep Rampzalig brengt een koninginnedagknaller (de marketingtaal van onze kruideniers is blijkbaar ook doorgedrongen in de muziekwereld). Drie concerten op één dag, in IJsselstein, Sassenheim en Nieuwegein. Rampzalig brengt een mix van feestrock en pretpop voor jong en oud, met als centrale figuur een enorm kuiken. Er zijn al aanmeldingen van fans die de band de hele dag willen volgen. Waarschijnlijk zijn ze benieuwd of de band tijdens het laatste optreden nog even fris en fruitig feestrockt, of dat de dag rampzalig eindigt.

sn

20

straatnieuws


Het nieuwe Straatnieuws: ook uw podium?

Geachte lezer,

Vriendendienst Utrecht zoekt vrijwilligers voor haar maatjesproject voor (ex)cliënten uit de psychiatrie. Heb je één keer per week (twee weken) een paar uur de tijd? Zou je de dingen die je graag doet, ook eens samen met iemand willen doen. Meld je dan aan bij ons! Je kunt zelf bepalen wanneer je afspraken maakt en welke activiteiten je zou willen ondernemen. Je bent er niet om problemen op te lossen, daar zijn psychiaters en psychologen voor! Cliënten vinden het vaak moeilijk en ongezellig om in hun eentje erop uit te gaan, daar help je ze bij door mee te gaan.

Onze ‘Uit ‘t Hart’ bijlage is een drietrapsraket. Na de fotobijlage en interviewspecial uit onze eerste vernieuwde SN nummers, hebben we deze maand ruimte gemaakt voor een fris idee: de Buurposter. Hopelijk hangt hij al bij achter een raam en heeft u gedacht: ‘Dat zou ik ook wel eens willen, de SN bijlage vullen’. Dat kan. Utrechtse individuen en organisaties kunnen met hun idee aankloppen bij onze redactie. Een mailtje met uw plan naar [email protected] is genoeg. Wij gaan door met informeren over wat er gaande is in onze stad en provincie. Onze maandkrant willen we almaar blijven ontwikkelen. Met onderwerpen die u graag leest. Waar zouden het volgens u over moeten gaan? We houden graag de vinger aan de Utrechtse pols en horen ook graag wat u van deze derde uitgave van SN vindt. Reacties zijn welkom bij: [email protected]

Ons telefoonnummer: 030-2759640. email: [email protected]

advertenties

stichting boka

Bent u de vrijwilliger die wij zoeken? Stichting BOKA in IJsselstein biedt crisisopvang aan mensen die door omstandigheden dakloos zijn geworden en ondersteunt hen om een geschikte vervolgplek te vinden. Wij zijn een 24-uursvoorziening en hebben 18 kamers tot onze beschikking. Stichting BOKA is op zoek naar vrijwilligers die minimaal 1 dagdeel per week willen werken. Het is de bedoeling dat u als vrijwilliger in de huiskamer aanwezig bent, koffi e, thee en maaltijden verzorgt, indien nodig mee-eet en een gezellige sfeer in de groep bevordert. Wij bieden ondersteuning aan de vrijwilligers, trainingen en thema-avonden. En... werken bij de BOKA is leuk, boeiend en leerzaam, omdat geen mens en geen dag hetzelfde blijkt. Staat u stevig in uw schoenen, heeft u een positieve instelling, humor en relativeringsvermogen en belangstelling voor vrijwilligerswerk bij de BOKA, dan kunt u contact opnemen met Sylvia, Jan, Bert of Floor voor meer informatie. U kunt ook mailen naar: [email protected] Hitteschild 6, 3402 EA IJsselstein Tel.: 030 – 6872000

advertenties

sleep-in / ’t snurkhuis Wij zoeken: Enthousiaste vrijwilligers voor het draaien van avonddiensten.

STICHTING DAGOPVANG UTRECHT

Taken: Sfeerbewaking, een praatje maken, inschrijven, bedgerei uitreiken, barwerk en zorgdragen voor naleving van de huisregels.

Het Catharijnehuis Catharijnesteeg 7, 3512 NZ Utrecht

Wij vragen: Mensen die stevig in hun schoenen staan, kunnen relativeren, verantwoordelijkheidsgevoel hebben en bereid zijn om 1 x per week een dienst te draaien (van 20.00 tot 0.30 uur). Ervaring is geen vereiste! Wij bieden: Enthousiaste collega’s, een goede inwerkperiode, een zeer diverse doelgroep, gerichte cursussen, grote zelfstandigheid en een verbreding van je horizon. Interesse? Bel tijdens kantooruren: 030-2315326 of mail: [email protected]

Het Catharijnehuis Dagopvang voor dak- en thuislozen, zoekt

Enthousiaste vrijwilligers Naast dienstverlening vinden wij aandacht en persoonlijk contact van de medewerkers met bezoekers essentieel

Wij bieden: Inspirerende werkplek, gezellige collega’s, begeleiding, interessant scholingsprogramma Wij vragen: Bereidheid een ochtend of middag per week in teamverband een huiskamerdienst te draaien. Wil je meer weten? Neem vrijblijvend contact op met Lucia Stortelder : 030-2310293 of 030-2302151 (kantoor) Email: [email protected] Website : www.catharijnehuis.nl

Een muis in Utrecht? Dream on! 4-5

Recommend Documents