Een haar in de boter Mijn fiets is gepikt! Ik …
Een tegenstander tackelt mij op een smerige manier tijdens een belangrijke voe tbalwedstrijd …
Mijn broertje wordt op school gep est. En ik weet door wie … el dicht bij mijn
Dat meisje staat wel he vriend …
Iemand heeft mijn afgewerkte taak van het schoolnetwerk ov ergenomen …
1 Hoe reageer je op deze vijf situaties? 2 Schrijf in de bijbehorende ruimte wat er door je hoofd ging vooraleer je een beslissing nam (waarmee hield je rekening, waardoor werd je gedreven?).
3 Welk gevoel zou je reactie je achteraf geven? 4 Hoe schat je de gevolgen in van je reactie?
1
EÉN TEGEN ÉÉN Kaïn en Abel Genesis 4, 8 Kaïn zei tegen zijn broer Abel: ‘Laten we het veld in gaan.’ Toen ze daar waren, viel hij zijn broer aan en sloeg hem dood. wraak =
Mozes Deut. 19, 21 Eis een leven voor een leven, een oog voor een oog, een tand voor een tand, een hand voor een hand, een voet voor een voet. oog om oog, tand om tand =
Jezus Matteüs 5, 38-39 [38] Jullie hebben gehoord dat gezegd werd: ‘Een oog voor een oog en een tand voor een tand.’ [39] En ik zeg jullie je niet te verzetten tegen wie kwaad doet, maar wie je op de rechterwang slaat, ook de linkerwang toe te keren. de andere wang aanbieden =
Besluit
2
BETER VERGEVEN Sociaal psycholoog Johan Karremans doet ruim tien jaar onderzoek naar vergeving en verzoening. Zijn conclusie: vergeven levert op lange termijn meer op dan wraak. Om een relatie langdurig te onderhouden, moet je kunnen vergeven, stelt Karremans. ‘Bij een persoon met wie je vrij close bent, gaat dat makkelijker dan bij iemand die verder van je af staat. Vaak is de eerste reactie op onrecht om wraak te nemen. Dat voelt op korte termijn lekker. Bij hersenonderzoek zie je dan ook dat het beloningsgebied wordt geactiveerd wanneer mensen wraak nemen.’ Om te vergeven is een hoge mate van zelfcontrole en empathisch vermogen van het slachtoffer nodig. En het vraagt van de dader dat die zijn verantwoordelijkheid neemt voor het gebeurde. ‘Als beide partijen zo ver kunnen komen dan levert het voor allebei en voor de relatie veel op,’ zegt Karremans. Wraak is daarentegen meestal slecht voor het welbevinden. Wraakgevoelens leveren stress op, en vergeving neemt die stress weg. Karremans onderzocht dit door mensen te laten terugdenken aan onrecht dat hen is aangedaan, hen daarover te bevragen en te laten rapporteren. Uit fysiologisch onderzoek bleek dat mensen die niet hebben kunnen vergeven daar zelfs jaren later nog een verhoogde hartslag van kregen en gingen transpireren. Bron: Psychologiemagazine
NELSON MANDELA, EEN VOORBEELD VAN VERGEVING Op 11 februari 1990, na 28 jaar gevangenschap op Robbeneiland, komt Nelson Mandela vrij. Bij zijn vrijlating laat Mandela weten dat hij niet verbitterd is, en dat hij de blanke Zuid-Afrikanen niet haat. Hij neemt het ze zelfs niet kwalijk. Hij zoekt geen wraak of gerechtigheid, maar wegen om samen met blanke en gekleurde mensen Zuid-Afrika op te bouwen. In zijn woorden en daden is hij een rolmodel voor vergeving.
1 Markeer in de tekst van Johan Karremans de voordelen van vergeving. 2 Wat heb je nodig om te kunnen vergeven? Leg beide woorden uit.
3 Nelson Mandela is een ‘rolmodel voor vergeving’, staat er. Leg uit waarom het met hem heel anders had kunnen lopen.
3
DE BIECHT ‘De biecht is het sacrament van de zondevergeving bij de katholieken. Al in het Oude Testament wordt God gezien als een vergevende Vader. Dat beeld wordt nog sterker bij Jezus. De ‘verloren zoon’ die met hangende pootjes bij zijn vader terugkomt, wordt warm ontvangen met een allesvergevende liefde. Een liefde waarvan we maar al te goed beseffen dat we ze zelf niet zomaar kunnen opbrengen. In de katholieke kerk maakte men door het sacrament van de biecht deze vergevingsgezinde houding van God concreet. Wie oprecht spijt heeft van wat hij verkeerd heeft gedaan, wie zijn best zal doen om het goed te maken en ervoor zal boeten, mag altijd rekenen op een nieuwe kans. De tijd dat de katholieken regelmatig een bezoekje brachten aan de ‘biechtstoel’ in de kerk is voorbij. Wel zijn er nog gemeenschappelijke verzoeningsvieringen (vaak in de advent en in de vasten) waarbij de ritus van de handoplegging wordt gebruikt als teken van vergeving. Ook een persoonlijk biechtgesprek met een priester blijft mogelijk.’ Bron: Kolet Janssen, Weg van God, p. 42
1 Markeer in het rood de definitie van ‘biecht’. 2 Wie krijgt hier vergeving? Waarom?
3 Welke voorwaarden worden aan deze vergeving gekoppeld?
4 Ook wanneer geen mens jou nog vergeeft, is er altijd Iemand die jou nieuwe kansen geeft. Hoe voelt dat bij jou?
IN GROEPSVERBAND Wat doe je in de volgende situaties? Waarom koos je voor die oplossing? - Ik weet dat mijn broer een gsm gestolen heeft.
- Twee klasgenoten zijn aan het spijbelen en de leerkracht vraagt waar ze zijn.
4
- Ik zie hoe een leerling gepest wordt en ik ken de daders.
We moeten om heel wat bekommerd zijn bij het oplossen van conflicten. 1 het belang van de groep: a zwijgen om de lieve vrede b zwijgen om het imago van de groep te redden c spreken om de interne werking van de groep te redden d spreken om de rechtvaardigheid binnen de groep te bewaren e 2 het belang van het individu: a zwijgen om de ander niet te kwetsen b zwijgen om jezelf te beschermen (klikspaan, represailles …) c spreken om de ander op zijn plichten te wijzen d spreken om met jezelf in het reine te blijven e 3 het belang van het principe: a zwijgen omwille van een belofte (vb. vriendschap, beroepsgeheim …) b zwijgen omwille van respect c spreken omwille van de eerlijkheid d spreken omwille van een rechtvaardigheidsgevoel e Vul de lijstjes desnoods aan. Welke van die bekommernissen herken je in jouw oplossingen? Vul aan met wat je toen dacht.
Situatie
Bekommernis
Wat dacht je toen concreet?
Broer – gsm
Klasgenoten – spijbelen
Medeleerlingen – vernielingen
5
MATTEÜS 18, 15-17 [15] Als je broeder je iets misdaan heeft, moet je hem dat onder vier ogen zeggen. Als hij naar je luistert, heb je je broeder gewonnen. [16] Maar als hij niet naar je luistert, neem dan nog een of twee getuigen mee, opdat elke verklaring door twee of drie getuigen wordt bevestigd. [17] Maar als hij naar hen niet luistert, zeg het dan tegen de gemeente. Als hij zelfs naar de gemeente niet luistert, beschouw hem dan als een heiden en een tollenaar.
1 Markeer de termen die de drie stappen naar verzoening weergeven. 2 Wat wordt bedoeld met: broeder
je broeder gewonnen
gemeente
als een heiden of een tollenaar beschouwen
3 Vanuit welke bekommernissen wordt hier gehandeld?
4 Pas deze drie stappen toe op een van de eerder besproken situaties naar keuze.
6
HOE GA IK OM MET CONFLICTEN?
CONFRONTEREN
llen aan = duidelijk grenzen ste storend gedrag. t Kan vriendelijk, kordaa of kwaad gebeuren.
Voordelen:
Nadelen:
DE-ESCALEREN KALMEREN
= de ander laten p uitrazen,luisteren, begri een , en ek zo n tonen, oplossinge gie ate str gesprek aangaan. Prima e. ssi tegenover frustratie/agre
Voordelen:
Nadelen:
7
ONTWIJKEN – NEGEREN
= niets doen/zeggen, de andere kant uitkijken, ren, van onderwerp verande urt. net doen of er niets gebe
Voordelen:
Nadelen:
HUMOR
= onverwachte aanpak, , ook een de spanning vermindert lijk te plezante manier om duide laten voelen wat je wilt.
Voordelen:
Nadelen:
8
