EEN GREEP UIT HET AANBOD | ERFGOEDDAG 2015 | ERF!
Aartsbisschoppelijk Archief te Mechelen
Tentoonstelling: Erf, erven, geërfd. Over bijzondere erfenissen in het archief en hun verhaal Wat hebben een fotoalbum uit 1863, een 16e-eeuws receptenboek, een miniatuurprocessie in papier-maché en een kalotje van een paus met elkaar gemeen? Niets, behalve dat ze ooit via vererving en schenking in onze collectie zijn beland en daar voor de komende generaties worden bewaard. Aangespoeld erfgoed, telkens met een uniek verhaal, speciaal voor jou tentoongesteld op het erf van het archief.
AMVB i.s.m. Culturama vzw en VOEM
Wandeling: Ontdek de ongekende Brusselse 'erfenissen'! Koninklijke of nationale schenkingen, stedelijke tradities, langdurige bruiklenen en bewaargeving zijn dagelijkse ‘erfenissen’ van veel Brusselse instellingen en Nederlandstalige Brusselaars. Maar kan jij er nog aan uit? Het AMVB, Culturama en VOEM ontwarren speciaal voor jou het ongekende verhaal van deze erfstukken met een stadswandeling, liederen en een blik achter de schermen van het archief.
Bakkerijmuseum
Workshop: Gezocht: Schat-bewaarder Bakkerijmuseum (m/v tussen 6 en 99 jaar) Ben je tussen 6 en 99 jaar? Word voor één dag schatbewaarder van het Bakkerijmuseum! Ontdek de weg die een geschonken voorwerp in het museum aflegt. Breng je favoriete voorwerp mee en duik achter de schermen. In het museumdepot registreer je je schat en zo word je museummedewerker voor één dag. Heb je alles beschreven zoals de échte meesters van het vak? Na afloop krijg je je oorkonde uitgereikt.
Begijnhof van Anderlecht
Rondleiding: Het Erasmushuis en het Begijnhof van Anderlecht Wist je dat Anderlecht het kleinste begijnhof van België herbergt? Het smalle pad dat naar het begijnhof leidt, verleent dit voormalige toevluchtsoord voor acht begijnen nog meer intimiteit. Welke
1
erfenis hebben de begijnen achtergelaten en wat is de relevantie van hun ideeëngoed vandaag? Je komt het tijdens deze rondleiding te weten, met aandacht voor het religieus en volkskundig erfgoed.
Briljante Kempen vzw
Demonstratie: Van vader op zoon, diamantbewerken als een familieactiviteit Tijdens Erfgoeddag toont het Kempens Diamantcentrum hoe kinderen vroeger de stiel leerden. Deze overdracht gebeurde van generatie op generatie en het was de kunst om het slijpersambacht aan te leren zonder de kostbare grondstof, diamant, te verspillen.
Campanae Lovanienses vzw i.s.m. Mooss vzw en Erfgoedcel Leuven
Workshop: Ontdek de beiaardkunst en speel zelf! Beiaardmuziek is de Vlaamse voorloper van radio, cd en Spotify: belangrijk erfgoed dus. Nog steeds brengt deze muziek sfeer in onze steden. Wij geven dit erfgoed door aan de volgende generatie via een toon- en vertelmoment. En wat is er beter dan de volgende generatie zelf op de beiaard te laten spelen? Heb je zin om jouw muziek over Leuven te laten klinken? Schrijf je dan nu in!
Cultuurdienst Halen i.s.m. Vrienden van het Sint Jansbergklooster vzw
Lezing: Testamenten in de 19e eeuw en in het bijzonder het testament van Hubert Fischbach Malacord Je komt meer te weten over het testament van Hubert Fischbach Malacord uit 1862. Hij bouwde het voormalige Sint-Jansbergklooster van Zelem om tot een waar "lusthof". Bij zijn dood in 1862 liet hij twee kastelen, enkele kasteelhoeves en een vermogen na.
Cultuurdienst Hamme i.s.m. Heemkring Osschaert, Idplus kunstencenter Hamme, Koninklijke folkloristische vereniging Die Hamse Wuitens vzw en Erik Vermeire
Tentoonstelling: Vier op een rij: de erfenis van studentenclub moeder Polydoor In de jaren zestig was studentenclub moeder Polydoor een gekend begrip in Hamme en ver daarbuiten. Met hun vele fratsen en deelnames aan de Wuitensfeesten hebben zij hun stempel gedrukt op onze gemeente. Het hele archief van deze vereniging werd geërfd door Heemkring Osschaert en wordt tijdens deze Erfgoeddag voor de eerste maal in de kijker gezet. Een unieke en eenmalige gelegenheid!
2
De twee ambachten i.s.m. Vliet vzw
Tentoonstelling: Bladeren in het fotoalbum van Adolf Masure: een zoektocht naar onze voorouders Wat als je iemands portret naast dat van zijn of haar naaste familie legt? Welke kenmerken worden over de verschillende generaties heen overgeërfd? Grote neuzen, strenge blikken of kalende hoofden? Wandel door het fotoalbum van Adolf Masure met portretten uit Assenede en omgeving van meer dan 100 jaar oud en verwonder je over de gelijkenissen. Ontdek een schatkamer aan genetische erfenissen.
Design Museum Gent
Debat: Zo vader, zo zoon? Zo moeder, zo dochter? Designers volgen een specifieke opleiding voor ze aan de slag gaan. Toch kunnen we niet ontkennen dat het artistieke vaak met de paplepel wordt ingegeven. Denken we aan Wim en Bob Seghers, aan Piet en Wiwi Stockmans, aan Patrick en Bieke Hoet. Tijdens een panelgesprek lichten de jongeren toe hoe ze in de voetsporen traden of beïnvloed werden door vader- of moederlief. Of zit het in de genen?
Emile Van Dorenmuseum. Huis van landschap en kunst i.s.m. Emile Van Dorenmuseum en Erfgoedcel Mijn-Erfgoed
Tentoonstelling: Retrospectieve Emile Van Doren (1865-1949) In 2015 herdenken we de 150e verjaardag van landschapsschilder Emile Van Doren. Dankzij het legaat van Fanny Van Doren bestaat sinds 1976 het Emile Van Dorenmuseum. In het kader van het feestjaar brengt het museum een tentoonstelling over Emile Van Doren, zijn vrienden en familie. De galerie van C-mine Cultuurcentrum zet de kunstenaar centraal en brengt een bijzondere selectie kunstwerken samen.
Erasmushuis
Rondleiding: Het Erasmushuis en het Begijnhof van Anderlecht Het Erasmushuis dankt zijn naam aan de Prins der Humanisten, die er tijdens de zomer van 1521 woonde. Wat heeft Erasmus nagelaten? Waarom is hij een voorbeeldfiguur geworden in Europa? Dankzij deze originele rondleiding krijg je inzicht in de nalatenschap van een buitengewone man: zijn ideeën, zijn werken, zijn invloed op de westerse beschaving.
3
Erfgoedcel TERF i.s.m. Kachtem, Gits, Moorslede, Roeselare en Staden
Evocatie: Neuzen naar reuzen! Wie herinnert zich nog deze reusachtige poppen in het vroeger straatbeeld? In alle maten en gewichten spraken ze tot de verbeelding van jong en oud ! Erfgoedcel TERF wil de lokale reus opnieuw verankeren in het socio-culturele leven van de lokale gemeenschap. Samen met scholen, (erfgoed)verenigingen, wijkcomité's, ... uit de BIE regio geven we deze reuzenerfenis enthousiast door aan volgende generaties via een repaircafé, stoet, tentoonstelling, workshops, muziek…. Het wordt vast een reuze gezinsdag!
Erfgoedcomité Maldegem i.s.m. Cultureel Centrum Den Hoogen Pad
Lezing: Wie is de echte notaris? ‘Een notaris stelt authentieke akten op wanneer de wet hem of haar die bevoegdheid toekent of wanneer een partij dit van hem verlangt.’ Klinkt vrij abstract, nee? Daarom licht Christian Van Hyfte het verleden, het heden en de toekomst van zijn edele stiel toe. Bert Kruismans onthult op meesterlijke wijze oude familiegeheimen en geldperikelen uit de memoires van tientallen Belgische notarissen.
Gemeente Haacht i.s.m. HAGOK - Sint-Angela Instituut Tildonk, harmonieën van Haacht en cultuurverenigingen
Theatervoorstelling: Onderhandelingen in het voormalige klooster in WOI Tijdens de Eerste Wereldoorlog vormde het klooster van Tildonk het decor voor belangrijke onderhandelingen die uiteindelijk zouden leiden tot de overgave van Antwerpen. Aan de hand van het nodige beeldmateriaal én een door Herman Moons geschreven scenario evoceren we deze invloedrijke gebeurtenis.
Gemeente Oud-Heverlee i.s.m. Geschied- en Heemkundige Kring Oud-Heverlee, Erfgoedcel Leuven en Cultureel erfgoed annuntiaten Heverlee
Workshop: Uw familiestamboom in de kijker Heb je een familiestamboom gemaakt en wil je die graag tonen? Of weet je niet goed hoe je aan zo'n stamboomonderzoek moet beginnen? Leden van de Geschied- en Heemkundige Kring geven je graag tekst en uitleg. Laat je raad geven of toon wat je al hebt gevonden. Inspiratie vind je in de stambomen van bekende families uit onze gemeente en van leerlingen van de basisscholen.
4
Gemeentebestuur Middelkerke i.s.m. Cultuurraad
Tentoonstelling: Felle Madammen, sterke vrouwen tijdens de gloriedagen van Westende-Bad, 1900-1914 Historisch onderzoek leert dat Westende-Bad voor WOI een progressieve, artistieke en vrouwvriendelijke badplaats was. Ondernemende vrouwen vonden de weg naar zee. Hun acties bepalen vandaag nog steeds mee de aantrekkingskracht van onze kust. Wij zijn de erfgenamen van de bloeiende badplaats Westende. Ontdek ook het leven en werk van de componiste van ‘La Westendaise’!
GOGRI i.s.m. gemeente Riemst en Erfgoed Haspengouw
Rondleiding: Achter de schermen van het RADOC Normaal kan je als bezoeker niet in de depotruimte van Het Riemster Archief en Documentatiecentrum (RADOC). Maar op Erfgoeddag word je door de vrijwilligers uitzonderlijk rondgeleid achter de schermen van dit unieke archief. Het RADOC is opgebouwd rond de collectie Peumans en de collectie Peters, twee bijzondere collecties geërfd door de gemeente Riemst en beheerd door de vrijwilligers van het RADOC.
Karnavalmuseum Maasmechelen i.s.m. Dienst erfgoed Maasmechelen
Tentoonstelling: Herinneringen aan Karnaval: het erfgoed achter de pint! Maak kennis met de prachtige kostuums van de opeenvolgende prinsen. Ontdek ze samen met de bijhorende attributen, laat je verrassen door de grappige anekdotes en leer ook wat bij over de gebruiken en tradities rond carnaval. Tevens presenteert het museum een nieuwe tijdslijn met de lange geschiedenis van K.V. De Zavelzekskes.
Letterenhuis
Rondleiding: Bezoek aan het archiefdepot Het Letterenhuis bewaart 3,5 km archieven en vele gigabytes bestanden van schrijvers, uitgeverijen, literaire tijdschriften … Hoe die hun weg vonden en vinden naar het Letterenhuis, ontdek je tijdens een rondleiding in de archiefdepots. Ook de materiële zorg om deze vele ‘erfenissen’ voor de toekomst te bewaren, komt aan bod.
5
Lokaal cultuurbeleid Deurne vzw i.s.m. District Deurne, MAS, Musea en Erfgoed vzw
Zoektocht: QUERF! De verhalen, tradities en gebruiken die wij van vorige generaties hebben geërfd, proberen we samen te brengen en te delen op www.schattenvandeurne.be, ons digitale erfgoedplatform. Met QUERF! willen we nog meer de digitale kaart trekken. We wagen ons aan een QR-zoektocht door Deurne, waarbij je bij elke stop leuke weetjes en verhalen opsteekt.
M - Museum
Rondleiding: Verzamelaars | Museumspel voor volwassenen De M-collectie ontstond in de loop der eeuwen mede dankzij verzamelaars die hun collecties aan het museum schonken. Tijdens dit actieve museumspel leer je meer over de schenkingen die aan de basis lagen van de M-collectie en ervaar je hoe je een interessante kunstcollectie kan samenstellen. In groepjes van vijf verzamel je via opdrachten geld en kunstwerken die inzet worden van een kunstveiling.
MATRIX [CENTRUM VOOR NIEUWE MUZIEK]
Concert: Muzikale erfenissen Hoe verwerken we oude muzikale tradities in nieuwe composities? De klas Experimentele Muziek van componist Jasper Vanpaemel van de Gemeentelijke Academie Muziek en Woord Oud-Heverlee gaat aan de slag met muzikale erfenissen uit een ver en dichterbij verleden, onder de deskundige leiding van elektrisch gitaarkwartet ZWERM. Het resultaat kan je beluisteren tijdens hun concert op Erfgoeddag.
Tentoonstelling: Muzikale erfenissen In een tentoonstelling met beeld en geluid ontdek je hoe veel hedendaagse klassieke muziek schatplichtig is aan het verleden. Subtiel of minder subtiel worden muzikale erfenissen verwerkt, omgevormd, gekopieerd, opzijgezet of hergebruikt door componisten van vandaag. Op Erfgoeddag focussen we op nieuwe muziek die werkt met elementen uit de renaissance en middeleeuwen.
Museum Mayer van den Bergh
Rondleiding: Raad van Regenten. Erfgenamen van de collectie Fritz Mayer van den Bergh Bij de oprichting van het Museum Mayer van den Bergh in 1904 vertrouwde Henriëtte Mayer van den Bergh het bestuur toe aan een Raad van Regenten. Tot op vandaag zijn zij de erfgenamen van
6
deze unieke collectie. Leden van de huidige raad verwelkomen je en tijdens een rondleiding ontdek je het verhaal van hun functie toen en nu.
Openbare Bibliotheek Brugge
Lezing: Genetisch erfgoed is gen-iaal! Maarten Larmuseau, evolutionair geneticus aan de KU Leuven, brengt geschiedenis en exacte wetenschappen samen. Hij koppelt informatie van het Y-chromosoom van mannen aan hun familiestamboom. Een bijzonder interessant onderzoek dat aanvullingen kan bieden aan het traditionele stamboomonderzoek in de archieven. Je hoort er meer over tijdens deze voordracht.
Stadsarchief Aalst i.s.m. Archief voor Daensisme en Hedendaagse Geschiedenis van de Denderstreek vzw
Tentoonstelling: Erfzorgen, twintig jaar geschonken erfgoed De tentoonstelling focust op de vele schenkingen die de voorbije 20 jaar in het Aalsterse stadsarchief terechtkwamen. Want wist jij dat je hier ook terechtkan met jouw eigen ‘erfenis’? Foto’s, dagboekjes, doodsprentjes … hier wordt alles in optimale omstandigheden bewaard! Heb jij thuis oude documenten liggen, breng ze dan zeker mee. We vertellen je hoe we zorg kunnen dragen voor jouw erfgoed!
Stadsarchief Hasselt
Workshop: 't Zit in de familie: op zoek naar je voorouders in het archief Nieuwsgierig naar je komaf, je roots? Onderzoek naar je voorouders is razend interessant! Maar waar moet je beginnen? In deze cursus leer je hoe je start met je stamboom en welke historische bronnen van belang zijn. Je kan daarna zelf aan de slag in ons archief en je eerste stappen zetten in je familiegeschiedenis.
Stedelijke Izegemse Musea en cultuurdienst i.s.m. WIEMU Roeselare en Erfgoedcel TERF
Tentoonstelling: Geërfd en goed bevonden De collecties van het borstel- en schoeiselmuseum verhuizen naar hun nieuwe locatie: de vroegere schoenfabriek Eperon d'Or. Wat mag mee? Ontdek onze selectie! Elk stuk draagt zijn verhaal: verrassingsaanwinsten geërfd via notarisakte, speelgoed dat niet en toch wel past bij de collectie, rariteiten, decoratieve borstels ... De verhalen krijgen een plaats in de Wall of Fame in het nieuwe museum!
7
TEXTURE i.s.m. Mama’s voor Mama’s
Tentoonstelling: Puur Texture Ontdek onze collectie doopkledij: erfstukken doorgegeven van generatie op generatie. Heb je ook zo’n prachtstuk? Neem het mee want we tonen hoe je het bewaart. Ook organiseren we een swapping event als hedendaagse variant voor het doorgeven van kleding. En zoals de glorieuze koningskinderen baby George of prinsesjes van Oranje krijgt je baby een vorstelijk doopkleed aangemeten voor een fotoshoot.
VOEM VZW
Tentoonstelling: Schrijvend erfgoed: expo Arabische kalligrafie Het schoonschrift wordt van generatie op generatie doorgegeven en is een onmiskenbare en belangrijke erfenis van de Arabische wereld. Het werk van twee verschillende generaties kalligrafen komt aan bod tijdens deze expo. Kunstenaars tasten de grenzen van de traditie af en gaan in dialoog met westerse vormen. Je kan ook zelf aan de slag tijdens een workshop Arabische kalligrafie.
8
