T ijdelijk onderkomen De bra n d b i j d e f a c ul t e i t B ou w k u n d e h a d t o t ge volg dat er voor de korte en lang e t e rm i j n e e n op l o s s i ng g e v o n d e n m o est worden om 3000 studenten elders t e h u i sv e s t e n . BINNEN EEN WEEK WERD ER WEER COLLEGE GEGEVEN IN EEN GEÏMPROVISEERDE TENTENKAMP
AMSTERDAM
Paalbergweg 2-4, 1105 AG Amsterdam-Z.O. Postbus 12250, 1100 AG Amsterdam-Z.O. tel: 020 430 55 00
GOED WERKGEVERSSCHAP - Ruimere aansprakelijkheid werkgevers - Pandemie: hoe zorgt u voor uw werknemers en bedrijf? - Personal Benefits Programma Jumbo: meer dan verzekeringen alleen - Goed werkgeverschap vertaalt in harde resultaten - De invloed van bedrijfscultuur op succesvol risicomanagement - Goed werkgeverschap betekent goed risicomanagement
DEN BOSCH
Europalaan 18, 5232 BC ‘s-Hertogenbosch Postbus 387, 5201 AJ ‘s-Hertogenbosch tel: 073 620 56 30 DEN HAAG
COT Instituut voor Veiligheids- en Crisismanagement B.V. - an Aon-company Koninginnegracht 26, 2514 AB Den Haag tel: 070 312 20 20 GRONINGEN
Laan van de Vrede 1, 9728 CA Groningen Postbus 121, 9700 AC Groningen tel: 050 521 55 21 HENGELO
Beursstraat 1a, 7551 HP Hengelo Postbus 109, 7550 AC Hengelo tel: 074 256 06 10 MAASTRICHT
Parkweg 25, 6212 XN Maastricht Postbus 1470, 6201 BL Maastricht tel: 043 351 11 11
DE RAVAGE NA DE BRAND BIJ BOUWKUNDE WAS ENORM. EEN GEDEELTE VAN HET PAND WAS INGESTORT.
NIJMEGEN
Kerkenbos 1061, 6546 BB Nijmegen Postbus 6575, 6503 GB Nijmegen tel: 024 324 85 24 NOORDWIJK
Bonnikeplein 18-26, 2201 XA Noordwijk Postbus 59, 2200 AB Noordwijk tel: 071 364 31 00
DE TIJDELIJKE LOCATIE AAN DE JULIANALAAN MOEST GRONDIG VERBOUWD WORDEN OM TE VOLDOEN AAN DE HEDENDAAGSE EISEN
"Een gestructureerde aanpak van personele risico's levert niet alleen een bijdrage aan risicomanagement.
PURMEREND
Het toont ook goed werkgeverschap."
Wielingenstraat 89 1441 ZN Purmerend tel: 0299 470 615
- Marcel Blom, Executive Director Client Management van Aon Consulting
ROTTERDAM
Admiraliteitskade 62, 3063 ED Rotterdam Postbus 518, 3000 AM Rotterdam tel: 010 448 89 11
VOORAANZICHT VAN DE NOODLOCATIE AAN DE JULIANALAAN
ZALTBOMMEL
Hogeweg 7-G, 5201 LB Zaltbommel Postbus 2017, 5300 CA Zaltbommel tel: 0418 66 76 10 ZWOLLE
www.aon.nl
5812aa
Dr. van Deenweg 34, 8025 BA Zwolle Postbus 70, 8000 AB Zwolle tel: 038 456 30 00
OP DE TIJDELIJKE LOCATIE WORDT WEER VOLOP COLLEGE GEGEVEN
U I T G A V E
V A N
A O N
-
2 0 0 9 / 3
‘ G o e d w e rk g e v e rschap’: m e e r d a n e e n j u ri disch b e g r ip ‘Goed werkgeverschap’ is een ruim begrip. De een bestempelt een werkgever als ‘goed’ wanneer deze een mooi salaris en goede secundaire of tertiaire arbeidsvoorwaarden biedt. De ander denkt aan een veilige en gezonde werkomgeving. ‘Goed werkgeverschap’ kan ook een moreel aspect zijn. Voor veel bedrijven is het personeel het belangrijkste kapitaal. Maatregelen om bijvoorbeeld de gevolgen van een mogelijk verdere uitbraak van de Mexicaanse griep in te perken, zijn niet alleen van belang voor uw bedrijfscontinuïteit. U heeft ook een zorgplicht naar uw medewerkers. Het begrip heeft daarnaast een juridische lading. Door recente uitspraken van de Hoge Raad ligt er bij werkgevers de plicht om hun werknemers goed te verzekeren voor schade, bijvoorbeeld als gevolg van letsel in het verkeer tijdens werktijd. Een bedrijfsaansprakelijkheidsverzekering biedt niet in alle gevallen dekking, omdat sommige verzekeraars claims die zijn ingesteld op basis van artikel 7:611 van het Burgerlijk Wetboek (‘goed werkgeverschap’), uitsluiten. In deze INzicht leest u onder andere alles over de vele aspecten van ‘goed werkgeverschap’. Daarnaast wil ik u ook wijzen op het artikel over de schadeafhandeling voor de TU Delft. De schade die de brand in de faculteit Bouwkunde veroorzaakte, kent zijn gelijke niet in de Nederlandse onderwijsgeschiedenis. Aon is erin geslaagd de schade in een jaar tijd af te handelen. Met vriendelijke groet, Lex Geerdes, CEO Aon Nederland
Vo o rw oo rd 3
I n houdsopgav e 2
Voorwoord Lex Geerdes
4
Inhoudsopgave
6
Ruimere aansprakelijkheid werkgevers Bedrijfsaansprakelijkheidsverzekering dekt niet in alle gevallen
8
Pandemie: hoe zorgt u voor uw werknemers en bedrijf?
11
Gevolgen Prinsjesdag 2009
11
Aanvragen Aon's Terrorism Threat Map 2009
12
Personal Benefits Programma Jumbo meer dan verzekeringen alleen
14
Goed werkgeverschap vertaalt in harde resultaten
16
De invloed van bedrijfscultuur op succesvol risicomanagement Tips voor een effectieve ERM-inrichting
19
‘All Inclusive’: Aon’s verzekeringsoplossing voor de hotelbranche
20
Goed werkgeverschap betekent goed risicomanagement
22
Afhandeling schade TU Delft ‘Champions League’ binnen verzekeringsvak
24
Aon Real Estate Practice Een zeker fundament voor een goed rendement!
26
Impressie van seminar ‘Effectief Risicomanagement’ Behendig navigeren in turbulente tijd
28
Foto’s TU Delft
Co l o f o n
Redactiecommissie: R. de Bruin, voorzitter T.M. Colijn-Tel I. Drost L.M. Fecken S. Groen M.H. Hensen-Oostwouder R.A. van Goor den Oosterlingh J.B. Keizer Y.J.T. Lubbe-Lindsen H.M. Visser-Koppe Vormgeving en prepress J.B. Keizer, S. Groen Fotograaf Ad Bogaard Fotografie
Aon INzicht wordt kosteloos toegezonden aan relaties van Aon. Voor meer informatie over Aon of over een van de onderwerpen uit dit nummer kunt u contact opnemen met uw accountmanager. Uw vragen en opmerkingen zijn welkom op ons redactieadres: Postbus 518 3000 AM Rotterdam T.a.v. Redactie INzicht e-mail naar:
[email protected] Mutaties in de adressering kunt u doorgeven aan: dhr. Th. van der Ent Aon Nederland Admiraliteitskade 62 3063 ED Rotterdam
Tekst Sterk Werk Communicatie Groep Taalent Tekstschrijvers Eindredactie Sterk Werk Communicatie Groep
4
Druk Drukkerij G.B. ‘t Hooft bv
5
WERKGEVERS
Ru i m e re a a ns p r ak elijkhei d
B e d r i j f s a a n s p r a k e l i j k h e i dsv erzekering
dekt niet in alle situaties
Door Aad Mijnans, Broking Director Liability & Financial lines
Werkgevers hebben een wettelijke zorgplicht tegenover hun medewerkers. Zij moeten er voor zorgen dat een werknemer geen schade lijdt tijdens het uitvoeren van werkzaamheden. Gaat het fout, dan is de werkgever vrijwel altijd aansprakelijk voor de schade die een werknemer oploopt. Een bedrijfsaansprakelijkheidsverzekering (AVB) biedt dan uitkomst, maar door een aantal recente gerechtelijke uitspraken is dat niet altijd meer het geval.
Verzekeraars: geen dekking onder AVB U zou mogen verwachten dat een bedrijfsaansprakelijkheidsverzekering dekking biedt in alle situaties dat uw bedrijf aansprakelijk wordt gehouden voor een schade. Verzekeraars stellen zich echter in de meeste gevallen op het standpunt dat aanspraken, ingediend op basis van art 7:611 BW, niet gedekt zijn onder een AVB. In hoeverre dit standpunt binnenkort wordt gestaafd door de rechterlijke macht is nog niet bekend. In ieder geval is wel duidelijk dat schade van een werknemer als bestuurder of inzittende van een motorrijtuig veelal niet verzekerd is onder een AVB. Voor dit soort schaden bestaan inmid-
In de loop der jaren heeft de rechtspraak in Nederland zich zo ontwik-
dels verzekeringsoplossingen in de vorm van een ‘schadeverzekering
keld dat een werkgever in vrijwel alle gevallen aansprakelijk is voor de
voor inzittenden’ (SVI) of vergelijkbare producten.
schade die een werknemer tijdens zijn werkzaamheden oploopt. De meeste claims werden ingediend en afgewikkeld op basis van art. 7:658
Verder lijkt de jurisprudentie uit te wijzen dat ongevallenverzekeringen
BW. In dit artikel staat dat een bedrijf verantwoordelijk is voor de veilig-
niet onder alle omstandigheden kunnen worden gezien als een adequate
heid van haar werknemers in hun werkomgeving. Indien die werknemer
verzekering zoals bedoeld in artikel 7:611 BW. Een ongevallenpolis keert
toch schade oploopt, is de werkgever vrijwel altijd aansprakelijk voor de
namelijk een vast bedrag uit in geval van (blijvend) letsel of overlijden,
eventuele financiële gevolgen die daaruit voortvloeien.
maar dat bedrag hoeft niet altijd genoeg te zijn om de werkelijke schade te vergoeden.
Hoe vervelend letsel of ziekte van een werknemer als gevolg van zijn werkzaamheden ook is, vanuit verzekeringsoptiek is deze situatie nooit
Oplossing
ingewikkeld geweest. Als de werkgever aansprakelijk was, dan kon er
Als werkgever is het goed u te realiseren dat u verplicht bent zorg te
een beroep worden gedaan op de AVB die de schade namens de werk-
dragen voor een ‘adequate verzekering’ die dekking biedt in de situatie
gever uitkeerde aan de werknemer. Deze situatie is als gevolg van
dat een werknemer letselschade oploopt. Aon streeft ernaar om binnen
recente ontwikkelingen binnen de rechtspraak (gedeeltelijk) gewijzigd.
de AVB een oplossing te vinden die een einde maakt aan de onduidelijke situatie.
Aansprakelijk op grond van goed werkgeverschap Werkgevers kunnen niet meer uitsluitend op basis van art 7:658 BW aan-
Bij het ter perse gaan van dit artikel is nog geen volledige overeen-
sprakelijk worden gehouden om hun werknemer schadeloos te stellen.
stemming met verzekeraars gevonden, maar wij verwachten u op korte
De Hoge Raad heeft bepaald dat werkgevers op basis van art 7:611 BW
termijn een oplossing te kunnen bieden.
(goed werkgeverschap) verplicht zijn een adequate verzekering af te sluiten die de schade van een werknemer vergoedt op het moment dat
Voor meer informatie over dit onderwerp kunt u contact opnemen met
deze schade lijdt. De reikwijdte hiervan is op dit moment nog niet goed
uw accountmanager.
te overzien, maar gaat zeker verder dan uitsluitend die situaties waarbij de veilige werkomgeving van een werknemer in het geding is. Voorbeelden van situaties waarbij een beroep op art. 7:611 BW werd gehonoreerd, zijn ongevallen van werknemers in het verkeer tijdens werktijd, maar ook tijdens een door de werkgever georganiseerde skateles.
6
Li ability
7
P a n d emie:
ho e z o r gt u v o o r u w w e r k ne m e r s e n b e dr i j f ? Exper ts zijn het erover eens dat een tweede
Door Rubert Nieuwenhuis, Senior Consultant en Iwan Drost, Managing Consultant van Aon Global Risk Consulting
vier tot zes weken. Nog eens 20% van het personeel zal thuisblijven om
Het is zaak om deze angst zo veel als mogelijk weg te nemen, door
voor vergoeding van antivirale middelen en vaccins door zorg-
griepgolf in het najaar van 2009 zeer waarschij n-
te zorgen voor zieke familieleden, of om kinderen op te vangen die thuis
bijvoorbeeld te laten zien dat uw bedrijf is voorbereid en maatregelen
verzekeraars.
moeten blijven, doordat scholen en kinderdagverblijven worden gesloten.
treft voor werknemers. Andere issues waar u op moet letten, zijn:
lijk is. Dit besef dringt langzaa m door in de
Een deel zal door angst niet willen werken.
Hoe gaat u om met werknemers die thuis wensen te blijven?
Als afwegingen zijn gemaakt, is het van het grootste belang de managers
Wordt dit getolereerd of wordt dit juist aangemoedigd om onder-
van duidelijke richtlijnen te voorzien, zodat iedereen op dezelfde manier
Dit heeft gevolgen voor de continuïteit van uw activiteiten. Zeker als
linge besmetting te voorkomen?
handelt en wordt behandeld.
binnen uw sector de vraag stijgt, bijvoorbeeld in de voedsel- en medische
Hoe voorkomt u dat mensen ziek op het werk verschijnen en daar-
sector. Bovendien heeft het impact op de toeleveringsketen van uw orga-
mee andere mensen besmetten?
en de vitale infrastructuur voor te bereiden.
nisatie. Doordat bepaalde gebieden in de wereld zijn afgesloten, of omdat
Biedt u mensen de mogelijkheid om thuis te werken?
Door het nemen van praktische en concrete maatregelen kunnen de
Ook veel bedrijven beseffen dat ze met dit
leveranciers in risicogebieden niet meer in staat zijn om te leveren.
Het openbaar vervoer kan stil komen te liggen of mensen willen
effecten van een pandemie op de organisatie tot een acceptabel niveau
er niet meer mee reizen. Hoe zorgt u ervoor dat zij toch naar het
worden beperkt.
onder werp aan de slag moeten.
Een continuïteitsplan kan uitkomst bieden. Hierin worden de crisisorgani-
werk komen? En is er voldoende parkeergelegenheid?
satie, de communicatie en de acties beschreven die moeten plaatsvinden
Hoe voorkomt u dat de werkdruk voor met name de mensen
Maatregelen zijn op verschillende manieren te onderscheiden. Zo zijn er
voor, tijdens en na de pandemie.
op kritische posities, niet te hoog wordt door het wegvallen van
specifieke organisatorische maatregelen, zoals:
maatschappij. Niet alleen de over heid onderneemt allerlei acties om overheid sins tel lingen
Het beeld van eerdere pandemieën geeft de indruk dat een tweede
Maatregelen
collega’s?
Instellen van een crisisteam met onder meer vertegenwoordigers
griepvirus muteert naar een ernstiger variant. Elk bedrijf heeft volgens
Impact op personeel
Is het ethisch verantwoord om mensen als onmisbaar te bestem-
van Communicatie en HR.
het Burgerlijk Wetboek (art. 7:658) in het kader van ‘goed werkgever-
In veel gevallen is het personeel het belangrijkste kapitaal van een
pelen en anderen niet? En hoe motiveert u de zogenaamde
Informeren van het personeel over de preventieve maatregelen
schap’ een zorgplicht naar haar werknemers voor het creëren van een
organisatie. Uw zorgplicht naar hen is een belangrijk aspect. Doordat wij
niet-kritische werknemers?
die zij zelf kunnen nemen.
veilige werkomgeving. Hoe zorgt u voor de veiligheid van uw werk-
in de recente geschiedenis in zeer beperkte mate te maken hebben
Hoe faciliteert u mensen die ziek zijn en bespoedigt u het herstel?
Verhogen van de aandacht bij medewerkers door het verstrekken
nemers tijdens een pandemie? En welke gevolgen heeft dit voor uw
gehad met een wereldwijde pandemie, is het gedrag van personeel
Bestelt u bijvoorbeeld Tamiflu via uw bedrijfsarts of adviseert u
van voorlichtingsmateriaal over de symptomen, preventieve
bedrijfscontinuïteit?
moeilijk te voorspellen. Mensen zijn van nature risicoavers ingesteld en
dringend vaccinatie?
maatregelen en communicatie over hoe u in uw verzuimbeleid
treffen naar verwachting zelf voorzorgsmaatregelen, of kopiëren deze
Treft u alleen maatregelen voor uw kritische werknemers en hun
omgaat met pandemie.
Impact op bedrijfsvoering
van anderen.
familie?
Beperken van zakenreizen en in plaats daarvan tele/video
Het is goed mogelijk dat uw organisatie bij een grote griepgolf wordt
Het is van belang om vooraf te bedenken welke effecten een pandemie
Verwijst u medewerkers naar de reguliere instanties (RIVM, VWS)
conferencies organiseren.
geconfronteerd met een ziekteverzuim van 30%, tijdens een piek van
heeft op het personeel. Zo kan angst een belangrijke rol gaan spelen.
en het reguliere zorgcircuit (huisarts, GGD)? Dit is een voorwaarde
Beperken van niet noodzakelijke vergaderingen.
griepgolf dit najaar goed mogelijk is. De kans bestaat dat het huidige
8
risk management
9
ministerie van Buitenlandse Zaken geven richtlijnen op het gebied van gezondheid, hygiëne en reizen. Als u als organisatie hiervan afwijkt door strenger te handelen, moet daar wel een duidelijke reden voor zijn. Informatie over preventieve maatregelen en duidelijkheid aan medewerkers in welke gevallen ze wel en geen verzuimmelding kunnen overwegen, is met name in het beginstadium cruciaal. Een goed ingerichte crisisorganisatie moet hierover besluiten nemen. We raden aan om in de crisisorganisatie HR en communicatie een prominente rol te geven.
Gevolgen Prinsjesd ag 20 0 9
Verzekeringsaspecten Op dit moment is er geen aanleiding tot zorg over de belangrijkste verzekerde risico's, zoals onder de zorgverzekering, verzuimverzekering, levensverzekering of de arbeidsongeschiktheidsverzekering. Tot op heden hebben verzekeraars geen beperkingen in de dekking aanBesluiten om bepaalde groepen personeel thuis te laten of vanuit
gebracht, er wordt in deze verzekeringsvormen niet gewerkt met
huis te laten werken.
maximum verzekerde limieten. Als de pandemie zou leiden tot grote
In kaart brengen van medewerkers met kritische kennis en
aantallen slachtoffers, kan de situatie ontstaan dat ook de verzekerings-
vaardigheden.
sector de lasten niet kan dragen. Wij houden onze klanten op de hoogte van toekomstige ontwikkelingen.
Er zijn ook maatregelen van medische en hygiënische aard, zoals: De opdracht geven aan het schoonmaakbedrijf om extra schoon
De zorgverzekering biedt dekking voor de behandeling en medicijnen
te maken op kwetsbare plaatsen, zoals sanitair, deurklinken,
die nodig zijn. Het aanleggen van voorraden van antivirale middelen
bedrijfsrestaurant, etcetera.
door individuen of ondernemers is niet gedekt voor zover het om
Mondkapjes voorhanden hebben en deze verstrekken wanneer nodig.
mensen gaat die niet besmet zijn.
De Miljoenennota is gepresenteerd en de Algemene Beschouwingen zijn afgerond. Het Kabinet heeft hierin haar plannen rond de bestrijding van de economische crisis en de vergrijzing bekend gemaakt.
Door Ton Roebroek, Senior Legal Consultant De Miljoenennota vormt voor Aon de basis voor een jaarlijks
Zo zijn er nog talrijke maatregelen op te noemen die getroffen kunnen
Werkgevers die eigenrisicodrager zijn voor het verzuimrisico, moeten
terugkerend fenomeen: de Prinsjesdag Special. In deze online
De Prinsjesdag Special treft u aan op www.aon.nl/prinsjesdag
worden en die er op gericht zijn om de gevolgen voor mens en organi-
zich realiseren dat er als gevolg van de pandemie meer dan gebruikelijk
nieuwsbrief gaan de specialisten van het Pension Expertise Center
U kunt zich op de Prinsjesdag Special, inclusief het Pensioen Bulletin
satie zoveel mogelijk te beperken. Hierbij kan ook worden gedacht
aan loon kan worden betaald. Als het verlies aan eigen arbeidscapaciteit
(PEC) van Aon in op de door het Kabinet gepresenteerde plannen
en het Pensioen Context, gratis abonneren via diezelfde webpagina.
aan nazorg verlenen aan (familie van) medewerkers die zwaar getroffen
leidt tot hogere kosten voor inhuur of verlies van omzet, kan het
ten aanzien van zorg, inkomen, sociale zekerheid en oudedags-
worden door de pandemie.
verstandig zijn een herverzekering van het risico te overwegen. Premies
voorzieningen. Het PEC vertaalt de Kabinetsplannen naar voor
Voor meer inhoudelijke vragen kunt u zich wenden tot
voor nieuwe verzekeringen om het risico van een pandemie te dekken,
Aon klanten relevante informatie. Ook geven de specialisten hun
Ton Roebroek, Senior Legal Consultant van PEC,
Verantwoordelijkheid voor pandemievraagstuk
kunnen echter op dit moment beïnvloed worden door het huidige
mening en advies over toepassingen in de praktijk.
tel. (010) 448 79 64, e-mail
[email protected]
Gedurende de laatste maanden merken wij dat veel organisaties kampen
risiconiveau.
met de vraag wie het pandemievraagstuk op moet pakken. Wij krijgen veel vragen van HR managers, met name gericht op communicatie naar
Geen enkel bedrijf ontkomt aan de effecten van de pandemie. Wanneer
personeel.
een organisatie zich terdege en tegelijk pragmatisch voorbereidt op een
Dit is slechts één onderdeel van het geheel aan maatregelen. Het
pandemie, kunnen de gevolgen worden beperkt en kan er zelfs een
pandemiescenario zou idealiter deel moeten uitmaken van het
concurrentievoordeel worden behaald. Daarnaast geeft u door een
continuïteitsplan. In de meeste organisaties zijn deze plannen gericht op
goede voorbereiding het signaal af aan uw medewerkers dat zij inder-
fysieke evenementen zoals brand, of uitval van IT-systemen. De verant-
daad tot het belangrijkste kapitaal van uw organisatie behoren en kan de
woordelijkheid voor deze plannen ligt meestal niet bij HR.
angstfactor worden beteugeld, waarmee u goed werkgeverschap toont.
In onze overtuiging moet het pandemievraagstuk daarom door het
Voor meer informatie kunt u contact opnemen met
managementteam worden opgepakt, waarin de belangrijkste bedrijfs-
Iwan Drost, Managing Consultant, tel. 010 448 7435, e-mail
functies zijn vertegenwoordigd.
[email protected] en met Rubert Nieuwenhuis, Senior Consultant,
Aanvragen A o n ' s Te r ro r i s m Threat M a p 2 0 0 9 Mocht u nog niet in het bezit zijn van de Terrorism Threat Map 2009, dan kunt u deze downloaden via www.aon.nl/terrorismthreatmap
tel. 010 448 7847, e-mail
[email protected] beiden van
Communicatie
Aon Global Risk Consulting.
Voor, tijdens en na een pandemie is communicatie naar medewerkers
Of met Maurice van den Brink, Consultant, tel. 010 448 7283, e-mail
van groot belang. Niet alleen de inhoud van de boodschap is belangrijk,
[email protected] van Aon Consulting.
maar ook de timing. Zaai vooral geen onnodige paniek, maar informeer wel volledig en tijdig. Overheidsinstanties zoals het RIVM of het
10
risk management
Kijk ook op www.aon.nl/pandemie
employee risk management / corporate
11
P e r s on a l B e n e f i t s P ro g ram ma Jumbo
m e er dan verzekeringen alleen Goed werkgeverschap en gunsti ge tertiaire arbeidsvoor waarden worden steeds belangrijke r om goed personeel aan u te binden. Met een Personal Benefits
Medewerkers van Jumbo kunnen naast het
medewerkers, konden we het programma
nemers moeten inleveren op koopkracht, is
voordeel van een collectieve regeling van
voor iedereen aantrekkelijk maken.”
dat een groot voordeel. Maar belangrijker
Programma kan een werkgever zich onderscheiden op de arbeidsmarkt.
privéverzekeringen voortaan profiteren van
S upermarktk eten Jumbo heeft samen met Aon een pilot ontwikk eld waarmee
kortingen op het gebied van elektronica en
medewerkers naast collectieve regeli ngen voor verzekeringen, ook andere v oordelen kunnen verkrijgen.
loyaliteitsprogramma te ontwikkelen voor de
reizen tot muziek en verzorgingsproducten.
Wat houdt het Personal Benefits Programma in?
Deze brede aanpak van het Personal Benefits
Het Personal Benefits Programma bestaat uit
Benefits Programma tastbaar en concreet
Programma is een pilot. Aon INzicht sprak
drie pijlers. Na activatie van een persoonlijke
worden gemaakt.”
hierover met Leonieke Jonkman, Hoofd
voordeelpas, zijn de pijlers via de webportal
Arbeidszaken van Jumbo Supermarkten.
toegankelijk. De eerste pijler is de ‘Kwartaal-
Hoe verliep de samenwerking?
knaller’ van Jumbo. Een elektronisch product
“Het project was voor beide partijen een pilot,
Over Jumbo Het familiebedrijf Jumbo heeft op dit moment 124 winkels waarvan 91 filialen en 33 franchisevestigingen met ruim 16.000 medewerkers. In 2008 ontving Jumbo voor de tweede keer de prijs voor het meest klantvriendelijke bedrijf en werd zij verkozen tot Beste Supermarktketen van Nederland. Eind 2008 kwam Jumbo voor de 12e keer als beste uit de bus in het Kerstrapport van GfK. De Unieke Jumboformule staat voor de beste service, het grootste assortiment en de laagste prijs.
nog: Aon kreeg ook de mogelijkheid om een
Wat was de aanleiding voor een Personal Benefits Programma bij Jumbo?
dat door ons is ingekocht en dat een kwartaal
dat brengt bepaalde risico’s met zich mee. Zo
lang tegen een scherpe prijs wordt aangebo-
was het aanvankelijk onduidelijk wat de
den. De tweede pijler is van Aon, het verzeke-
samenwerking zou opleveren. Ons hoofddoel
”Een tevreden klant is van primair belang voor
ringsarrangement ‘5 Sterren Zekerheid’. Via
was de promotie van de webportal. Aon is,
het hele Jumbo team. Een hoog serviceniveau
de portal krijg je toegang tot het verzeke-
naast met de ‘normale zaken’ als product-
en een goede prijs leiden tot loyale klanten,
ringsprogramma. De laatste pijler is het
inkoop en portaalontsluiting, aan de slag
iets wat we ook willen bereiken bij onze
‘Loyaliteitsprogramma’. Aon heeft daarvoor
gegaan met de ontwikkeling van de website,
medewerkers. Daarom probeer je als werkgever het de medewerkers zoveel mogelijk naar de zin te maken. In de eerste plaats op het gebied van werkomstandigheden en primaire en secundaire arbeidsvoorwaarden, maar dat heeft de concurrent ook. Met tertiaire arbeidsvoorwaarden of bedrijfsregelingen maak je
“ E X T E R N E PA R T I J E N BENADEREN ONS MET AANBIEDINGEN VOOR ONZE MEDEWERKERS”
het opstellen van een communicatieplan en de uitwerking van de promotiemiddelen. Jumbo heeft daarbij altijd actief meegewerkt en meegedacht. Deze samenwerking heeft tot iets moois geleid.”
Wat zijn de eerste resultaten?
het verschil. Onze medewerkers hadden tot
een inkoop voordeelpartner geselecteerd, de
“Steeds meer mensen binnen de organisatie
DE INITIATIEFNEMERS V.L.N.R.:
voor kort geen extra voorzieningen. Met een
organisatie Loyalty Profs. Het programma
spreken over de nieuwe webportal en de
MAUREEN SONTOIDJOJO,
Personal Benefits Programma komen we onze
geeft de werknemer van Jumbo kortingen op
voordelen die het hen oplevert. Dit is ook
medewerkers daarin tegemoet.”
allerlei zaken, van muziek en reisjes tot verzor-
terug te zien in de cijfers. Al op dag één hadden
gingsproducten. De werknemers zijn volledig
we ontzettend veel bezoekers op de webportal.
Wat waren de eisen voor het programma?
vrij om wel of niet aan de drie pijlers deel te
En binnen een maand tijd is 32% van de
nemen.”
persoonlijke
SENIOR MARKETEER AON VERZEKERINGEN
LEONIEKE JONKMAN, HOOFD ARBEIDSZAKEN JUMBO SUPERMARKTEN EN
MARIANNE HOLLESTELLE,
SENIOR PROGRAM MANAGER AON VERZEKERINGEN
personal benefits
voordeelpassen
geactiveerd.
Daarnaast heeft het project tot aandacht uit
“Bij Jumbo werken ruim 16.000 mensen,
12
medewerkers. En via een webportal kon het
waaronder veel jongeren en jong volwassenen
Waarom Aon Verzekeringen?
onverwachte hoek geleid. Het Benefits
(65% van de werknemers is jonger dan 35
“We hebben een benchmark gehouden en
Programma is zo’n succes dat externe partijen
jaar). Je hebt te maken met verschillende
daaruit kwam naar voren dat Aon de juiste
nu zelfs óns benaderen met aanbiedingen
behoeftes en wensen. Het is niet eenvoudig
partner is voor het opzetten van het
voor onze medewerkers.”
om voor iedere medewerker de juiste personal
project. Op het gebied van verzekeren heeft
benefits te kiezen. We hebben ons afgevraagd
Aon als onafhankelijk makelaar een breed
Kijk voor meer informatie over ‘5 Sterren
wat interessant is voor al onze medewerkers.
assortiment te bieden. De losse componenten
Zekerheid’ op www.5sterrenzekerheid.nl of
Het collectief aanbieden van goede en goed-
van het pakket kunnen bij verschillende verze-
neem contact op met Marianne Hollestelle,
kope privéverzekeringen was slechts één
keraars worden ondergebracht. Met het ver-
Senior Program Manager Aon Verzekeringen,
aspect van het concept. Door verschillende
zekeringspakket ‘5 Sterren Zekerheid’ kan de
tel. 010 448 7730, e-mail marianne_hollestelle
kortingen op verschillende producten aan te
korting voor het personeel oplopen tot twee-
@aon.nl
bieden, toegespitst op de vraag van onze
honderd euro per jaar. In tijden waarin werk-
13
Goed werkgeverschap vertaalt in harde resultaten Persoonlijke ontwikkeling, gezonde voeding, carrièreplanning, bedrijfs fitness, hulp in de th uissitu atie … Er is steeds meer aandac ht voor ‘Employee Wellness’ en daarmee de betrokkenheid en de gez ondheid van werknemers. Employee Wellness vormt niet all een onderdeel van goed werkgeverschap, het heeft ook directe invloed op uw bedrijfsres ultaat .
Door Peter Abelskamp, Executive Director Health & Benefits EMEA
een jaar ziek melden. De eerste situatie geeft u 260 ziekdagen, de
welzijn van medewerkers en de productiviteit binnen uw organisatie.
tweede geeft u 200 ziekdagen. Maar welke situatie heeft een grotere
En hoe goed werkgeverschap uw resultaten beïnvloedt.
impact op uw organisatie?
Verzuim in Europa
Bill Catlette en Richard Hadden schreven er al eens een boek over: ‘Contented Cows give better milk’. Daarin concluderen ze dat bedrijven
Om goed te kunnen meten, heeft u de volgende vijf ratio’s nodig die u
die bovengemiddeld meer aandacht besteden aan het welzijn van hun
zo uit uw personeelsbestand kunt halen:
medewerkers, structureel betere bedrijfsresultaten laten zien. Nu de
Aon ontwikkelt op dit moment HR-dashboards die inzicht geven in de vijf ratio’s zoals in het voorgaande voorbeeld is uitgelegd. Het betreft een Europees onderzoek. De respons van werkgevers in met name
verantwoordelijkheid voor personele risico’s steeds meer bij werkgevers
1. Het gemiddeld aantal medewerkers in een jaar;
België, Duitsland, Frankrijk en Nederland heeft geleid tot de grootste
en werknemers is komen te liggen in plaats van bij de overheid, biedt
2. Het aantal medewerkers dat zich tenminste éénmaal ziek meldde in
benchmarkdatabase op het gebied van verzuimgegevens in Europa.
dit kansen. Dat goed werkgeverschap loont, is in kaart te brengen met
een jaar;
In oktober komt Aon met een rapportage over de trends in deze landen.
3. Het totaal aantal ziekmeldingen in een jaar;
harde cijfers.
4. Het aantal ziektedagen in een jaar;
Het effect op productiviteit
5. De totale loonsom.
Goed werkgeverschap vertaalt zich onder andere in betere verzuimresultaten. Alvorens u weet waar u bij moet sturen, is het goed om te zorgen dat u inzicht heeft in de data. Het is een basis van waaruit u
Om dit te bewerkstelligen, moet de Employee Wellness worden gemeten. Dat kan met behulp van data die al voorhanden zijn, zoals de verzuim-
De frequentie van ziekte heeft een effect op teamprestaties. In
cijfers. Het meten van verzuim is een goed instrument om het effect van
combinatie met het aantal ziektedagen vertelt deze frequentie u al meer
verdere maatregelen kunt plannen.
gedrag van medewerkers te meten. Immers, verzuim is voor een groot
over de impact op productiviteit. De gemiddelde verzuimduur zegt iets
deel gedragsbepaald. Goed werkgeverschap kan dit sterk beïnvloeden.
over de effectiviteit van uw verzuimmanagement. En het percentage
tel. 010 448 7517, e-mail
[email protected]
medewerkers dat in een jaar verzuimt, vertelt iets over de verzuim-
Kijk ook op www.aoncorporatewellness.nl
‘CONTENTED COWS GIVE BETTER MILK’
Neem voor meer informatie contact op met Peter Abelskamp,
cultuur. Een combinatie van de gegevens met uw loonsom geeft een indicatie van de directe kosten van verzuim voor uw bedrijf. Wanneer u deze uitkomsten vergelijkt met uw eigen prestaties over
Tegelijkertijd zegt het verzuimpercentage feitelijk niets over de impact
meerdere jaren, met het gemiddelde van uw land en/of met het
op uw productiviteit. Vergelijk bijvoorbeeld één medewerker die een
gemiddelde van uw branche, kunt u hard maken waar uw bedrijf
heel jaar ziek is met de situatie dat 100 medewerkers zich tweemaal in
momenteel staat. Ook komt u meer te weten over de relatie tussen het
14
corporate wellness
15
De invloed van bedrijfscultuur op succesvol risicomanagement T ips voor een ef fectieve ERM-inrichting In tijden van economische neergang, beperkte financiële ruimte en afnemende marg es is een onvoorzien verlies als gevolg van een niet eerder geï dentificeerd risico, meer dan ooit van invloed op het
In het onderzoek is onderscheid gemaakt tussen vier typen bedrijfsculturen: de performance,
Mate van ontwikkeling ERM per bedrijfscultuur
administration, development en intimacy cultuur. Aan de hand van deze bedrijfsculturen is gekeken in hoeverre ERM is ontwikkeld (zie figuur) en aan welke ERM-componenten de meeste aandacht wordt geschonken. In dit artikel leest u voor elke bedrijfscultuur verklaringen en handreikingen om ERM succesvol te implementeren.
succe s van de onderneming. Performance cultuur Een effectief ingerichte risico managementfunctie voegt daar juist nu waarde aan toe.
De performance cultuur is de bedrijfscultuur waarbinnen het implementatietraject van ERM het meest succesvol is. Ruim 47% van de bedrijven met een performance cultuur geeft aan, ERM volwassen te hebben geïmplemen-
Door Mark Braam, consultant bij Aon Global Risk Consulting
16
risk management
teerd. Volwassen houdt in dat er sprake is van
houden’ van ERM een grote uitdaging. Het is
verzandt in een papieren exercitie waardoor
een geborgd en structureel herhalend risico-
daarom binnen deze bedrijfscultuur aan te
managers op lagere niveaus minder de toege-
managementproces.
bevelen om het bewustzijn te vergroten door
voegde waarde van de risicoanalyses zien. De
bijvoorbeeld training of simulaties.
implementatie van ERM blijft vaak beperkt tot
Het is geen eenvoudige klus om een goed
Een verklaring is dat deze organisaties beter in
Enterprise Risk Management (ERM) proces in
staat zijn om ERM, net als elk ander project, te
Administration cultuur
te richten. Een belangrijke voorwaarde hier-
implementeren. Ze zijn sterk gericht op sturing
Bedrijven met een administration cultuur
voor is inzicht te hebben in de eigen bedrijfs-
en afrekening. Projecten worden binnen deze
hebben het idee dat alle processen, inclusief
Voor een effectieve en efficiënte implemen-
cultuur. Elke cultuur vraagt namelijk om een
cultuur top-down opgelegd, vaak ingegeven
de beheersing van risico’s, goed op orde zijn.
tatie van ERM is het raadzaam vrijheid te
eigen aanpak. Prof.dr. Arjen Ronner stelde in
door wet- en regelgeving. In de praktijk blijkt
Uit het onderzoek blijkt echter dat de
geven bij de inrichting van het risicomanage-
een eerdere editie van INzicht al, dat een
dat deze ‘compliance’-gedreven aanpak
implementatie van ERM hier het minst ver
mentproces. Ook is het van belang te kijken
goede werkgever een duidelijk beeld heeft
gericht is op het formaliseren van risico-
ontwikkeld is. Van de ondervraagde bedrijven
naar risico’s vanuit integraal perspectief. Breng
van de bedrijfscultuur binnen zijn onderne-
managementactiviteiten en minder aandacht
blijkt maar 18% ERM op een volwassen wijze
medewerkers met verschillende perspectieven
ming, om zo, effectief processen te kunnen
heeft voor de risicobeleving onder de uitvoer-
te hebben ingevoerd.
bij elkaar met de bedrijfsdoelstellingen als
sturen en te beheersen.
ders van het beleid.
de jaarlijkse risicoanalyses zonder aandacht voor opvolging.
uitgangspunt. Dit sluit aan bij de aanbeveling De verklaring kan zijn dat ERM wordt geïnter-
van Ronner om gebruik te maken van de expertise binnen de organisatie.
Recent Aon-onderzoek bevestigt dat de
De onderzoeksresultaten tonen aan dat risico-
preteerd als additionele procedure. De angst
bedrijfscultuur van invloed is op de kwaliteit
management zelden als managementtool
meer procedures in te moeten richten, bovenop
van de implementatie van de risicomanage-
wordt gebruikt. Een verklaring kan zijn dat het
de bestaande, komt veelvuldig naar voren. Zeker
Development cultuur
mentfunctie. Het onderzoek ‘Enterprise Risk
lager management en operationele medewer-
wanneer de toegevoegde waarde van ERM niet
Van de bedrijven met een development cultuur
Management: the full picture’ van Aon Global
kers door de top-down benadering onvoldoen-
duidelijk is, bestaat het gevaar dat de procedure
geeft 44% aan dat zij ERM op een volwassen
Risk Consulting toont het verband aan tussen
de zijn betrokken bij ERM en enkel de risico-
met minimale inspanning wordt afgedaan.
wijze hebben geïmplementeerd. Naast focus
bedrijfscultuur en de manier waarop ERM als
managementtaken uitvoeren die op hun taken-
proces is geïmplementeerd. Door rekening te
lijst terechtkomen. Hierdoor is de motivatie van
De aandacht ligt voornamelijk op de procedu-
nadruk gelegd op training en het risicobewust-
houden met de bedrijfscultuur kan de effectivi-
medewerkers om met risicomanagement aan
rele kant van ERM en niet bij het ERM-bewust-
zijn binnen de organisatie.
teit van ERM in de organisatie worden vergroot.
de slag te gaan beperkt en is het ‘levend
zijn. Hierdoor bestaat het gevaar dat ERM
op assessments en risk governance wordt ook
>>
17
“VOOR EFFECTIEF ERM IS ZOWEL WISKUNDIGE
MODELLEN VAN
ECONOMETRISTEN NODIG ALS
HET GEZONDE
VERSTAND VAN DE ‘GEWONE’
WERKNEMERS”
>> De motivatie om activiteiten te toetsen aan
Zoals Ronner al aangaf, zijn er voor effectief
mogelijke risico’s is intrinsiek aanwezig bij
ERM zowel wiskundige modellen van eco-
dergelijke bedrijven. Daarom zijn deze
nometristen nodig als het gezonde verstand
bedrijven goed in staat om in scenario’s te
van de ‘gewone’ werknemers. Het is aan het
denken. Door de risico’s vroegtijdig te
management om te faciliteren dat deze
analyseren, zien zij meer mogelijkheden
medewerkers gehoord worden. Interactieve
om de door hen ontwikkelde kansen ook
sessies met gebruik van stemsoftware
daadwerkelijk te benutten.
kunnen hierbij ondersteunen. Aanvullend kunnen op operationeel niveau risicowork-
Binnen deze bedrijfscultuur moet het
shops worden georganiseerd, waarin één
formaliseren
specifiek onderwerp door alle gerelateerde
van
risicomanagement
prioriteit krijgen. Reserveer jaarlijks tijd
afdelingen tegelijkertijd wordt besproken.
voor risico-identificatie en actieplanning daaruit voortvloeiende acties dient in de
Bedrijfscultuur: een grote uitdaging
managementcyclus te worden verankerd.
De economische neergang vergroot de
Intimacy cultuur
risico’s nog meer dan voorheen fataal
Bij de organisaties met een intimacy-driven
kunnen zijn. Door een geïntegreerde en
cultuur stelt 38% ERM op een volwassen
organisatiebrede benadering van risico-
wijze te hebben ingericht. Deze bedrijven
management worden onvoorziene verlie-
tijdens een workshop. De opvolging van de
aandacht voor ERM, aangezien onvoorziene
leggen nadruk op het creëren van bewust-
zen als gevolg van risico’s beter beheerst.
zijn en training. Bedrijven met een dergelijke
Uit onderzoek blijkt echter dat ERM bij de
bedrijfscultuur steken minder tijd in assess-
meeste organisaties nog niet kan worden
ments.
gekwalificeerd als volwassen. Bedrijfs-
In een vertrouwenscultuur bestaat de
implementatie en het succes van ERM.
mogelijkheid dat ERM niet als proces wordt
Voor ondernemingen die ERM verder
geïmplementeerd omdat de follow-up op
willen ontwikkelen, is het raadzaam bewust
risicomitigerende acties veelal ontbreekt.
te zijn welke bedrijfscultuur binnen de
Belangrijkste reden hiervoor is dat managers
onderneming overheerst en hoe deze van
elkaar niet durven aan te spreken. Door
invloed is op het succes van ERM.
cultuur speelt een belangrijke rol bij de
andere managers aangebrachte feiten worden niet of nauwelijks ter discussie
Voor meer informatie kunt u contact
gesteld. De nadruk zou moeten liggen op
opnemen met Mark Braam, consultant, tel.
risicoanalyses en het implementeren van
06 5115 9147, e-mail
[email protected]
ERM als een continu proces.
of kijk op www.aon.nl/ERM
‘ALL INCLUSIV E ’:
Aon’s verzekeringsoplossing voor de hotelbranche Aon heeft met een aantal toonaangevende verzekeraars een pakket v erzekeringen ontwikkeld dat specifiek is toegesneden op de hotelb ranche. De verzekeringen zijn onafhankelijk van elka ar af te nemen. Klanten en prospects hebben op die manier alle vrijheid om te kiezen voor de producten die bij hun bedrijf passen.
zorgen uit handen nemen, zodat zij zich onbekommerd op hun corebusiness kunnen richten. De continuïteit van het bedrijf komt daardoor niet in gevaar bij een onverwachte calamiteit. Daarbij heeft Aon gekozen voor het principe van de ‘Beste Koop’: hoge kwaliteit van de producten tegen de laagst moge-
Door Arno Wijnands van Aon Sport, Recreatie & Entertainment
daarbij aan schade aan goederen van gasten,
lijke prijs en dan ook nog voorzien van de
VIP Valet Parking, legionella in wellness-
beste service in de markt.
ruimtes, machinebreuk bij zwembaden, lift-
Korte typering bedrijfsculturen
Het pakket aan verzekeringen biedt maximale
installaties of warmtekrachtinstallaties, com-
Vanaf 1 juni is Aon gestart met het in de markt
keuzeflexibiliteit voor producten die, wat
puterfraude of het kraken van boekingssites.
zetten van deze oplossingen. De reacties in de afgelopen drie maanden zijn beslist enthou-
betreft dekking en premie, hun gelijke niet
Performance
Development
kennen in Nederland. Aon heeft hiervoor
Alle producten waar hoteliers behoefte aan
Is gericht op het behalen van resultaten en snellere ontwikkelingstrajecten. Kenmerkt zich tevens door het vinden van meer directe manieren om resultaten te behalen. De performance cultuur is een no-nonsense cultuur waarbinnen pragmatisch wordt gehandeld, daarbij sturend op duidelijk vastgestelde indicatoren.
Binnen deze cultuur staat de zoektocht naar nieuwe manieren om zaken en activiteiten aan te pakken en bedrijfsresultaat te boeken centraal. Deze bedrijven kennen een sterke focus op innovatie.
goed gebruik gemaakt van haar marktkennis
(kunnen) hebben zijn vertegenwoordigd in
en wereldwijd marktleiderschap op het
het pakket. Verzekeringen voor brand, aan-
Op www.aon.nl/allinclusive is alles terug te
gebied van het verzekeren van hotels en
sprakelijkheid, fraude, geld, en het wagenpark
vinden over het All Inclusive hotel pakket.
resorts.
zijn hiervan voorbeelden. Ook de werk-
Administration Kenmerkt zich door strakke consistente werkmethoden. Het volgen van de vastgestelde paden en methodieken en het perfectioneren hiervan heeft de focus binnen deze bedrijfscultuur.
18
risk management
Intimacy Basis binnen deze bedrijfscultuur is het hebben van begrip voor elkaar. Ontwikkelen van meer samenhang, participatie, harmonie en samenwerking tussen medewerkers en activiteiten. Bij intimacy-driven organisaties ligt de nadruk op het creëren en borgen van loyaliteit.
siast te noemen.
nemersverzekeringen vallen onder het pakket,
Voor meer informatie kan contact worden
Uitgebreide dekking
zoals
opgenomen met Arno Wijnands,
In de producten is rekening gehouden met de
ziektekosten en WIA, maar ook verzuim.
arbeidsongeschiktheid,
ongevallen,
daag de dag mee te maken hebben. Denk
tel. 020 430 5518 en 06 5062 8087, e-mail
[email protected]
specifieke problematiek waar hoteliers vanMet dit uitgebreide pakket wil Aon de hoteliers
Sport, Recreatie & Entertainment
19
Goed w e r kg e v e r s ch a p b e t e k e n t goed ris i c o m a n ag e m en t Goed werkgeverschap. Steeds meer bedrijven doen er iets mee. Maar niet iedereen weet even goed hoe. Als u het doet, doe dat dan op een manier die u helpt verantw oord risico’s te nemen. Want een werkgever die gest ructureerd
die zich afspelen binnen fase 3 van de cyclus,
[email protected]
de werkgeverspraktijk. De vraag is hoe je de kwaliteit hiervan binnen een organisatie op een gestructureerde manier kunt beoordelen. Een beoordeling op de volgende vijf punten
kijkt naar de risico’s die samenhangen met het werkgeverschap, zet automatisch een stap richting goed werkgeverschap.
helpt hierbij: 1. Zorgplicht van de werkgever 2. Arbeidsvoorwaarden 3. Compliance en rapportageverplichtingen 4. Productiviteit van medewerkers 5. Continuïteit van de organisatie
Door Marcel Blom, Executive Director Client Management
niet voldoet aan de compliance regels die de
benadering helpt niet om gericht te kunnen
wetgever stelt, een goede werkgever? De wet-
organiseren, controleren en waar nodig in te
Met behulp van ‘analysetools’ en andere hulp-
gever zal vinden van niet, terwijl de werkne-
grijpen. Daarom is het goed om het hele
middelen kan voor elk van deze vijf punten
De eerste vraag is: wanneer toont een organi-
mers daar misschien juist heel anders over
HR-proces op te delen in fasen en een begren-
goed inzicht worden gegeven in de organisa-
satie goed werkgeverschap? Op deze vraag
denken. En wat als de werkgever specifieke
zing hiertussen aan te brengen. Voor elke
tie. Hierdoor ontstaat een geïntegreerd
lijkt geen eenduidig antwoord te zijn. Is dat als
analyses niet meer laat uitvoeren, omdat dit
organisatie zullen de volgende zes fasen in de
beeld ten aanzien van sterktes en
de werkgever met zijn werknemers uitste-
van de wetgever niet meer hoeft, maar daar-
HR-cyclus (zie schema) herkenbaar zijn:
zwaktes, kansen en bedreigingen
kende, zeer concurrerende arbeidsvoorwaar-
door essentiële informatie voor het besturen
den overeenkomt? Op het eerste gezicht plau-
van zijn onderneming mist?
die samenhangen met werkne1. Personeelsplanning: bepalen hoeveel en welk
mers. In essentie gaat het hier
sibel. Maar wat als die voorwaarden, beoor-
Een organisatie kan nog zo goed talenten
type werknemers een organisatie (nu en/of
om risicomanagement in
deeld tegen de demografische samenstelling
weten aan te trekken, als het verloop vervol-
later) nodig heeft om de ondernemingsdoel-
relatie
van de werknemerspopulatie, op (middel)-
gens groot is, wie is daar dan bij gebaat? En
stelling te verwezenlijken. Welke competen-
Goed werkgeverschap is
lange termijn een onacceptabel financieel risico
wat vraagt een dreigende pandemie van een
ties moeten zij bijvoorbeeld bezitten?
daar een onderdeel van
voor de organisatie met zich meebrengt, daar
goede werkgever?
is niemand bij gebaat, wat goed werkgeverschap weer in twijfel trekt. Toont de organisatie goed werkgeverschap als
2. Werven en selecteren van de werknemers die voldoen aan de voorwaarden die in
Veel vragen, veel antwoorden
tot
werknemers.
en kan in hetzelfde proces worden meegenomen.
fase 1 zijn benoemd. Goed werkgeverschap en
Concluderend: of een organisatie goed werk-
3. Het opstellen van de arbeidsovereenkomst
deze haar pensioenregeling aanpast aan ver-
geverschap toont is afhankelijk van het geko-
en alles wat er bij komt kijken, bij het in
risicomanagement zijn dus
schuiving van de pensioenleeftijd naar 67 jaar,
zen perspectief: de organisatie of de markt, de
dienst hebben van werknemers. Dit wordt
nauw aan elkaar verbonden.
conform de eisen van de wetgever? De
werkgever of werknemer, de wetgever of de
ook wel aangeduid met ‘werkgeverspraktijk’.
wetgever zal wellicht vinden van wel, maar
aandeelhouder, het collectief of het individu.
4. Het ontwikkelen van talent.
gelt aan de hand van de bovenge-
wat als diezelfde werkgever geen passende
Voor elke partij kent goed werkgeverschap
5. Het ontwikkelen van leiderschap.
noemde vijf punten, dan levert dit niet
maatregelen neemt om zijn mensen gezond
een eigen interpretatie.
6. Het einde van de arbeidsovereenkomst en
aan het werk te houden, bijvoorbeeld door
Als een organisatie zichzelf spie-
alleen een belangrijke bijdrage aan het risi-
alle consequenties die dat voor een organi-
comanagement, maar ook aan de realisatie
satie heeft.
van goed werkgeverschap.
een evenwichtig en gericht gezondheids-
Een holistische benadering van goed werkge-
beleid te voeren?
verschap is voor sommigen aantrekkelijk,
Is een organisatie die een uitstekende pensi-
veel aspecten van de relatie tussen werkgever
Kwaliteit van de werkgeverspraktijk
kunt u contact opnemen met Marcel Blom,
oenregeling voor zijn werknemers heeft, maar
en werknemer lijkt uit te drukken. Echter, deze
Goed werkgeverschap betreft vooral zaken
tel. 010 448 7436, e-mail:
omdat deze de samenhang tussen oneindig
20
risk management
Voor meer informatie over dit onderwerp
EEN STAP RICHTING GOED WERKGEVERSCHAP 21
A f h andeling schade TU Delft ‘C h a mpions League’ b i n n en verzekeringsvak
sloop hebben enkele geslaagde reddings-
alle partijen is deze schade goed geregeld, zo
Onderzoek van de gemeente Delft
acties plaatsgevonden.
vinden de TU Delft en verzekeraars. Aon heeft
Het COT Instituut voor Veiligheids- en Crisis-
deze enorme schade succesvol afgerond.”
management, een bedrijfsonderdeel van Aon,
Binnen een jaar was alle benodigde informatie
Hans Krul, Secretaris van het College van Bestuur TU Delft
gemeente Delft geëvalueerd.
vaststellen. In mei 2009, iets meer dan een jaar na de brand, is er overeenstemming bereikt tus-
“Als aan het begin van de ochtend de melding
Enkele conclusies van het onderzoek:
sen de TU Delft en de betrokken verzekeraars
komt dat er brand is bij Bouwkunde heb je uiter-
1. De brand heeft niet geleid tot slachtoffers,
omtrent de hoogte van het schadebedrag. De
aard nog geen idee wat er boven je hoofd
onder meer vanwege een succesvol uitge-
uiteindelijke claim bedraagt 118,5 miljoen.
hangt. In eerste instantie hoop je op een
voerde ontruiming van het gebouw. De
aanwezig om de uiteindelijke schade te kunnen
De schade na de brand in de
en de medewerkers. Een jaar na de brand is de
locatie, totdat een nieuw gebouw in gebruik
faculteit Bouwkunde van de
behandeling van deze schade volledig afge-
kan
TU Delft kende zijn gelijke niet.
rond. De TU Delft werkte daartoe intensief
echter flink verouderd en voldeed niet meer aan
samen met experts, verzekeraars en Aon Risk
heeft de gebeurtenissen in opdracht van de
beperkte calamiteit. Dat je na een drietal uren al
bouwkundige investeringen gericht op de
Adriaan Westerhof, Algemeen Directeur Troostwijk Groep
tot de conclusie moet komen dat het gebouw
ontvluchting hebben hun waarde bewezen.
verloren is, is een ervaring die ons tot op de dag
2. De omstandigheden waarbinnen de brand-
de eisen. Aangezien de kosten om deze
“De brand bij de TU Delft was voor alle
van vandaag verbijsterd. Tegelijkertijd prijzen wij
bestrijding moest plaatsvinden, bemoeilijk-
Services. De TU Delft, in het bijzonder de facul-
tijdelijke noodlocatie geschikt te maken ook
betrokkenen de grootste brandschade ooit in
ons nog dagelijks gelukkig dat er geen enkel
omvangrijke schade op één polis
teit Bouwkunde, kan zich nu weer volledig rich-
onder de verzekeringsdekking vielen, kregen de
één gebouw. De afwikkeling werd daardoor
slachtoffer viel te betreuren. Hierdoor werd het
3. Het besluit om de brandweer uit het pand
verhaald in Nederland. Het was
ten op de toekomst.
verzekeraars een grote zeggenschap in de
gepromoveerd tot de categorie ’Champions
ook mogelijk direct te opereren. In een mum
terug te trekken had eerder genomen kun-
besluitvorming. Elke uitgave moest uiteindelijk
League’ van het schadeverzekeringvak.”
van tijd ontstond een omvangrijk project.”
nen worden. De risico’s binnen namen toe
“Belangrijkste elementen daarvan waren de
van personen.
Nog niet eerder was er zo’n
bovendien de grootste schade in de geschiedenis van het
worden
genomen.
Dit
pand
bleek
Contra-expertise
door een expert worden geaccordeerd om “De bijzondere aandacht voor de afwikkeling
ten de bestrijding.
en er was geen sprake meer van redding
Nederlandse onderwijs. Aon had
Als verzekeringsmakelaar van de TU Delft stelde
meegenomen te kunnen worden in het schade-
Aon Risk Services nog tijdens het blussen een
bedrag. Met een speciaal geformeerde project-
door alle partijen paste hierbij. Het besluit om
crisisopvang om directe continuïteit te waar-
4. De crisisbeheersingsorganisatie heeft in het
de regie over de afhandeling.
team van schade-experts samen. Vanuit de
organisatie van de TU Delft, bijgestaan door
een projectorganisatie op te tuigen, was
borgen, het realiseren van een kwalitatief
algemeen goed gefunctioneerd. Bij de
verzekeraars werd GAB Robins ingeschakeld.
Troostwijk en Aon, werd alle schade-informatie
achteraf gezien één van de beste beslissingen.
goede vervangende huisvesting voor de
besluitvorming over onderwerpen als voor-
De TU Delft schakelde contra-expertise in van
verzameld en verantwoord.
Dagelijks werd de voortgang bewaakt en
eerste vier tot vijf jaar en de afwikkeling van
lichting en evacuatie liep de samenwerking
overlegden de specialisten van de beide
een grote en complexe verzekeringsclaim. Dit
expertisebureaus. Zo kon de enorme hoeveel-
project is uiteindelijk met groot succes
Troostwijk Expertises. De betrokken verzekeraars
tussen crisisteams minder soepel.
In de ochtend van 13 mei 2008 ontstond bij de
zagen de ernst van de brand snel in en zijn de
Sloop
faculteit Bouwkunde van de TU Delft een brand
TU Delft te hulp geschoten door binnen een
Op last van de gemeente moest het uitgebrande
heid claimanten, die hun beschadigde of
afgerond. Men had aan beide zijden van de
vergunning. Het vergunningverleningtraject
als gevolg van kortsluiting na waterschade.
week tien miljoen euro over te maken. Hiermee
pand op korte termijn worden gesloopt. De
verloren (privé-)eigendommen vergoed wil-
onderhandelingstafel een open oog voor de
verliep traag en er was onvoldoende daad-
Door adequaat ingrijpen van de bedrijfshulp-
kon de universiteit de eerste noodvoorzieningen
voortgang van de sloop en de kosten hiervoor
den zien, adequaat worden geholpen. Maar
onderlinge nood en behoefte. Aon heeft een
kracht van zowel de TU Delft als de gemeen-
verlening van de TU Delft kon het pand snel
financieren.
werden nauwgezet gevolgd door de betrokken
ook vragen over de dagelijkse gang van
belangrijke intermediaire rol vervuld tussen de
te in dit traject.
partijen. Daarbij werd continu bekeken of het
zaken, de sloop van het gebouw, de nood-
verzekeringswereld en de TU Delft als verze-
voorzieningen en de onvoorziene problemen
kerde. De verzekeraars hebben hun verant-
Het volledige onderzoek is in boekvorm ver-
konden zodoende worden opgelost en afge-
woordelijkheid serieus genomen en een snelle
schenen onder de titel ‘Brand bij Bouwkunde’.
handeld. Met de steun en medewerking van
afwikkeling van de claim mogelijk gemaakt.”
Het boek is aan te vragen via
[email protected]
worden ontruimd en raakte niemand gewond. De materiële schade daarentegen was enorm,
Voor de middellange termijn kwam de oude
mogelijk was om waardevolle inventaris, zoals
net als de impact op de studenten, de alumni
hoofdlocatie van de TU Delft in aanmerking als
boeken en kunst, te redden. Gedurende de
22
property / cot
5. De faculteit beschikte niet over een gebruiks-
V.L.N.R.: PIETER DIJKSTRA VAN AON, JACQUES DE JONG VAN AIG, COEN VAN DER GEEST VAN CHUBB, RENS KRAMER VAN GAB ROBINS, DIRK JAN VAN DEN BERG, VOORZITTER CVB VAN TU DELFT EN EUFT HOEK VAN TROOSTWIJK
23
Aon’s focus op klantsegmenten Per bedrijfstak is een aantal risico’s algemeen van toepassing. Tegelijkertijd heeft iedere
Accountmanagers, productspecialisten, schadehandelaars en risk management adviseurs
organisatie een uniek risicoprofiel dat is gebaseerd op de specifieke activiteiten en omge-
die dagelijks in contact staan met organisaties uit een specifieke branche, zijn hierdoor
vingsfactoren. Voortdurend worden binnen Aon initiatieven genomen om de kwaliteit
veel beter in staat om de juiste adviezen, oplossingen en producten te leveren. Een voor-
van de dienstverlening te verbeteren. Een belangrijke stap voorwaarts is de focus op klant-
beeld van onze gesegmenteerde aanpak is Aon Real Estate Practice, waarvan hieronder
segmenten. Hierdoor wordt specialistische kennis opgebouwd.
een profiel wordt gegeven.
Aon Real Estate Practice Ee n zeker fu n d a m e n t v o or e en g o e d re n d e m e n t!
Vastgoed van A tot Z De vastgoedspecialisten van Aon zijn behulpzaam vanaf de
eerste schetsen op de tekentafel tot en met de verkoop van
een pand. In elke fase kan Aon adviezen geven en meedenken om de risico’s te beperken en te beheersen. Een greep uit de
mogelijke oplossingen per fase:
Door Wessel Loos, Practice Leader Ontwerp
De financiële crisis toont aan dat ook h et rendement op vastgoed in belangrijke mate afhankelijk blijkt van niet te beïnvloeden en
extra eigen risico in rekening wordt gebracht,
- Bouwkundige adviezen
omdat de huurder de schade heeft veroor-
- Adviezen over brandpreventie- en repressiemiddelen
zaakt. Of dat er maar 52 weken huurderving
lastig te voorspellen factoren. De Aon Real Estate Practice helpt
wordt uitgekeerd, terwijl herbouw 156 weken
Contracteren
haar vastgoedrelat ies om risicomanagement in de dagelijkse
in beslag neemt. In het geval dat er geen
- Aansprakelijkheidsanalyse
melding is gemaakt van leegstand, is er zelfs
b edrijfsvoering te integreren.
kans dat de verzekeraar helemaal niet uitkeert.
Aankoop grond - Milieurisicoanalyse
Veel vastgoedbedrijven hebben het afgelopen
creëert Aon steeds nieuwe oplossingen.
De zelfontwikkelde voorwaarden van Aon zijn
jaar aanzienlijk moeten afschrijven op hun
Dankzij Aon en haar vastgoedrelaties zijn risico’s
volledig afgestemd op de dagelijkse activiteiten
investeringen in stenen. Partijen die de basis
zoals die zich voordeden aan het Bos en
van een vastgoedbedrijf en voorkomen dat
Constructie
goed op orde hebben, beschikken over de
Lommerplein en bij de balkons in Maastricht
vastgoedondernemers voor onaangename
- Aon Construction All Risk (CAR) polis
beste overlevingskansen en profiteren als eerste
inmiddels ook verzekerbaar. Tijdens het ont-
verrassingen komen te staan.
van het herstel in de markt.
wikkelingsproces van een pand kan Aon door
- Milieu cost cap
- Vertragingsschade - Risicomanagement voor bouwprojecten
middel van een verzekering garanties afgeven
Beste deal
- Excedent ontwerpaansprakelijkheidsverzekering
In Nederland bestaat de Aon Real Estate
waardoor de financierbaarheid wordt versoe-
Jaarlijks plaatst Aon wereldwijd tientalle miljar-
- Bouwontwerpverzekering
Practice uit een team specialisten dat alle ont-
peld. De omvangrijke vastgoedportefeuille in
den euro’s aan verzekeringspremie in de markt.
- Verborgen gebreken verzekering
wikkelingen in de vastgoed- en verzekerings-
Nederland en Europa heeft Aon in staat
Alle overeenkomsten met verzekeraars worden
markt op de voet volgt. Door kennis van zowel
gesteld een goede database op te bouwen
in het Global Risk Insight Platform (GRIP) gere-
Onderhoud
de vastgoed- als de verzekeringsmarkt kan
waarmee een uitstekende benchmark uitge-
gistreerd. Hierdoor heeft Aon een helder inzicht
- Aansprakelijkheden
Aon toegevoegde waarde leveren in de vorm
voerd kan worden.
in de premieontwikkelingen en het acceptatie-
van onderscheidend advies en innovatieve
Aon heeft een helder beeld van de polisvoor-
beleid van verzekeraars wereldwijd. Met onder-
Beheer
oplossingen. De vastgoedspecialisatie van Aon
waarden, clausules, verzekerde limieten,
bouwde cijfers kan Aon aangeven welke verze-
- Investment Management Insurance
wordt hoog gewaardeerd door klanten. In de
eigen risico’s en premies die door vastgoed-
keraars aan hun acceptatiebeleid en premie-
afgelopen tien jaar heeft Aon zich met een
relaties worden uitgenomen. Hierdoor kan
niveau sleutelen en waar de beste deal kan
Exploitatie
marktaandeel van ruim 35 procent ontwikkeld
Aon grote invloed uitoefenen op premies en
worden gedaan. Aon is de enige makelaar die
- Aon Vastgoedpolis
tot marktleider binnen de vastgoedsector in
voorwaarden. Op deze manier is de Aon
dit op deze wijze heeft georganiseerd en kan
- Aon’s gecombineerde aansprakelijkheidspolis (Bedrijf-
van
Vastgoedpolis ontstaan. Momenteel zijn
dankzij dit systeem en de specialisatie in niche-
klanten die vanuit Nederland worden bediend,
oplossingen in ontwikkeling waarin duur-
markten haar relaties de beste voorwaarden
heeft een marktwaarde van 130 miljard euro.
zaamheid en vervanging van bankgaranties
tegen de laagste premie aanbieden.
Nederland.
De
vastgoedportefeuille
een rol spelen. Binnen de Europese Real Estate Practice zijn
(AVB) en Bestuurderssaansprakelijkheid) - Overstromings-, aardbevings- en terrorismeanalyse Aankoop pand
Risicomanagement dient een integraal onder-
- Buyers Insurance due dilligence
150 specialisten werkzaam die alle ervaringen
Investering veilig stellen
deel te zijn van de dagelijkse bedrijfsvoering.
- Adviezen over investeringen in brandpreventie en
en ontwikkelingen op het gebied van investe-
Een gedegen risicoanalyse voorafgaand aan
Zo kunnen de risico’s waarop invloed uit te
ringsrisico’s in vastgoed met elkaar delen. Met
het afsluiten van de verzekeringen kan het
oefenen is onder controle worden gehouden
kennis van lokale wet- en regelgeving zorgen
verschil zijn tussen een negatief of een positief
en blijft investeren in vastgoed een solide
zij ervoor dat de vastgoedinvesteringen van
rendement op een vastgoedinvestering. Wie
belegging.
Aon-relaties in het buitenland tegen de diverse
als grootste inkomstenbron het verhuren van
risico’s worden beschermd.
panden heeft, kan niet volstaan met een stan-
binnen de vastgoedsector kunt u contact
veel beperkingen waardoor bij schade vaak
opnemen met Wessel Loos, Practice Leader
Door continu te anticiperen op ontwikkelin-
geen volledige uitkering volgt. Na een brand
Real Estate Nederland, tel. 010 448 7796,
gen in de verzekerings- en de vastgoedmarkt
wil een klant niet te horen krijgen dat er een
e-mail
[email protected]
24
real estate
Verkoop pand - Sellers Insurance due dilligence
Voor meer informatie over risicomanagement
daarddekking. Een standaardoplossing heeft
Innovatieve oplossingen
repressiemiddelen - Eigendomsrechtverzekering
- Te stellen garanties overdragen aan verzekeraars t.b.v. clean exit
25
Impressie van seminar ‘Effectief Risicomanagement’
B e h e n d i g na v i g e re n i n t u rb u l e n tte e tijd Risicomanagement is als gevolg van Basel II,
van risicofinanciering, en dat is in de huidige
IFRS, Solvency II, MiFID, WFT en Corporate
economische situatie bijzonder welkom.”
Gover nan ce niet meer weg te denken uit de bedrijfsvoering van financiële instellingen.
deze harde markt tot uiting door hogere premies, verminderde capaciteit bij verzekeraars en een beperking van verzekeringsvoorwaarden.
The perfect storm
“Met name bedrijven die zaken doen in de
“De crisis is veroorzaakt door een aantal
Verenigde Staten, beursgenoteerd zijn of recent
De aanscherping van wetgeving en toezicht op
ontwikkelingen die elkaar versterkt hebben,”
claims hebben ontvangen, worden hiermee
ondernemerschap dwingt instellingen steeds meer
aldus Alexandra Schaapveld, onder andere
geconfronteerd. Een duidelijke strategie en een
tot bewustwording van de risico´s. De economische crisis maakt het nog belangrijker dezerisico’s goed in beeld te hebben.
oud Directeur Generaal ABN AMRO en voor-
tijdige start van het verlengingsproces van verze-
malig lid Executive Committee RBS. Bij het
keringen is cruciaal voor een optimaal resultaat
aanwijzen van de oorzaken van de crisis
binnen een harde markt.”
strijden volgens Schaapveld het korte termijn
Door Mario van der Sluis, Accountmanager bij Aon
De weg naar oplossingen
Aon heeft als eerste verzekeringsmakelaar een
beloningsbeleid, overbelening, aandeelhou-
geïntegreerde benadering ontwikkeld die
dersbelangen en de onderwaardering van
Hoewel de geleerden en specialisten het veelal
financiële instellingen assisteert bij het invullen
risico’s om voorrang. Tezamen creëren zij ‘The
eens zijn over de oorzaken van de crisis, is men
van hun ‘Operationele Risicomanagement’.
Perfect Storm’. Bankieren zoals we het lange
het niet altijd eens over de oplossingen. Dat
seminar ‘Effectief Risicomanagement’ dat Aon
“Het is nu mogelijk om verzekeringen naadloos
tijd gewend waren, zal drastisch veranderen.
bleek uit de lezing van prof. dr. René Smits,
Financial Institutions Benelux voor de zomer
aan te laten sluiten op het onderliggende risico-
“Niet alleen wijzigt de beloningsstructuur,
hoogleraar Recht van de Economische en
organiseerde. Diverse sprekers gingen vanuit
profiel,” aldus Hoftijzer. “Het volledige proces
ook het toezichtmodel en de groeiverwach-
Monetaire
verschillende invalshoeken in op de rol van
beslaat zes stappen, maar kan al naar gelang
tingen veranderen. Tenslotte dragen de
Amsterdam. Volgens Smits dient Europa een
risicobeheer in turbulente tijden. In dit artikel
de behoefte van de klant worden toegesneden
behoefte aan transparantie en diversiteit
belangrijke rol te spelen om uit de crisis te
een samenvatting.
op één of meer deelgebieden. Banken en
binnen het hogere management bij aan een
komen: “De maatregelen in Europa spelen zich
verzekeraars kunnen aan de hand van deze
nieuw bankiersmodel.”
Dit onderwerp stond centraal tijdens het
Unie
aan
de
Universiteit
van
met name af op nationaal niveau. De Europese
“De crisis biedt financiële instellingen ook
aanpak heel gericht hun operationeel risico-
kansen. Effectief risicomanagement kan hierbij
management verbeteren en strategische keuzes
Verzekeringsmarkt
echter bij uitstek geschikte partijen om duurzame
van dienst zijn.” Met deze woorden startte
maken over bijvoorbeeld het wel of niet verze-
Terwijl een groot aantal verzekeringsvormen
verandering door te voeren.”
Lex Geerdes, directievoorzitter Aon Nederland,
keren van bepaalde risico’s. Ook kunnen ze
nog altijd te maken heeft met een zeer zachte
het seminar. Door kritisch te kijken naar de
eenvoudig beslissen hoe het optimale verzeke-
markt, verhardt juist de verzekeringsmarkt
Voor meer informatie over het seminar, de pre-
huidige risico’s en hierop strategische keuzes
ringsprogramma eruit dient te zien. Daarnaast
voor fraude-, bestuurders- en beroepsaan-
sentaties en risicomanagement voor financiële
te baseren, zijn bedrijven volgens Geerdes in
kan aansluiting worden gevonden bij bestaande
sprakelijkheidsverzekeringen voor financiële
instellingen kunt u contact opnemen met Mario
staat behendig te navigeren in deze turbulente
Basel II of Solvency II modellen. In sommige
instellingen.
van der Sluis, tel. 010 448 7940, e-mail
tijd en kunnen ze met open vizier naar de
gevallen kunnen er mogelijkheden zijn om
Kerremans, Executive Director Aon Financial
[email protected]
toekomst kijken.
risicokapitaal vrij te maken door gerichte inzet
Institutions Benelux. Volgens Kerremans komt
Of kijk op www.aon.nl/fi-seminar
interne markt en de Europese Centrale Bank zijn
Dit
constateerde
Herman
Geïntegreerde benadering Volgens Armand Hoftijzer, directeur Aon Global Risk Consulting, zien veel financiële instellingen het in kaart brengen van de risico’s die hen kunnen raken en het verzekeren ervan, als twee aparte benaderingen. De toegenomen wet- en regelgeving, in combinatie met de crisis, maken een geïntegreerde aanpak noodzakelijk. “Een scherpe focus op risico’s en het
Aon Financial Institutions Benelux helpt banken, verzekeraars, trustkantoren, vermogens-
beheerders, (bedrijfstak)pensioenfondsen,
private equity bedrijven, financiële beurzen en beleggingsfondsen en –instellingen op efficiënte wijze met risico’s om te gaan.
beheer hiervan worden steeds belangrijker.”
26
financial institutions
27
