Jaarverslag rsg de Borgen 2010
Een blik op 2010
Jaarverslag 2010 | rsg de Borgen
Raad van Toezicht
3
4 Een blik op onze medewerkers 4.1
Voorwoord
5
4.2 HRM-gesprekkencyclus 30 4.3
Inhoud
Onze medewerkers 28
Leiderschapsacademie 30
1
Een blik op onze ambitie
4.4 Functiemix 31
1.1
rsg de Borgen 6
4.5 Lerarenbeurs 31
1.2
Strategische beleidsdoelen 6
4.6 Docentenacademie 32
2 Een blik op onze onderwijskwaliteit
5 Een blik op onze organisatie
2.1
Onderwijsontwikkelingen 9
5.1
Organisatie 33
2.2
Passend onderwijs 15
5.2
Ontwikkeling leerlingenaantallen 35
2.3
Zorgbeleid 15
5.3
Jaarrekening 37
2.4 Onderwijskwaliteit 16
5.4 Begroting 2011 43
2.5
5.5
Beoordeling 18
Risicoanalyse 48
5.6 Treasury 52
3 Een blik op onze leeromgeving 3.1
Maatschappelijke stage 20
Bijlagen
3.2
Internationalisering 21
Bijlage A Jaarrekening
3.3
Veiligheid 23
Bijlage B Overige gegevens
3.4 Huisvesting 24 3.5
Digitalisering 25
55 73
College van Bestuur (CvB). Daaruit vloeit voort dat het CvB verantwoording aflegt aan de Raad van Toezicht. In 2009 wisselde de samenstelling van de Raad van Toezicht (3 nieuwe leden van de 5) en werd een nieuwe voorzitter gekozen. Het jaar
Jaarverslag 2010 | rsg de Borgen
De Raad van Toezicht is belast met het werkgeverschap van én het toezicht op het
2010 was daarom het eerste jaar waarin de Raad zich volledig kon richten op haar taken. De Raad heeft zich beraden op haar rol, positie en verantwoordelijkheden en
Raad van Toezicht
zich de vragen gesteld: Wat hebben we nodig om die rol goed te vervullen? Hoe zien we de relatie tussen Raad van Toezicht en College van Bestuur? Welke informatie hebben we nodig om de verantwoordelijkheden goed te kunnen dragen? Om zo goed mogelijk toezicht te kunnen houden, heeft de Raad zich samen met het CvB gebogen over de domeinen van toezicht: financieel beheer en treasurybeleid/instandhouding Onderwijsgroep Noord, functioneren College van Bestuur, functioneren Raad van Toezicht en kwaliteit van onderwijs en onderwijsproces. Dit gebeurde onder leiding van een extern deskundige op het gebied van Governance. Dit heeft geleid tot een aanscherping van bestaande afspraken en het formuleren van nieuwe afspraken over de verhouding bestuur en intern toezicht. Het heeft ook geleid tot verbetering van de informatievoorziening naar de Raad van Toezicht. Het College van Bestuur rapporteert iedere vier maand over de ontwikkelingen binnen de hiervoor genoemde domeinen. Dit gebeurt onder meer door een zogenaamde stoplichtenrapportage. Binnen de Raad van Toezicht zijn twee commissies gevormd. Een auditcommissie, die de behandeling van de begroting en de jaarrekening door de Raad van Toezicht voorbereidt. En een remuneratiecommissie, die de werkgeversrol van de Raad van Toezicht voorbereidt.
3
Jaarverslag 2010 | rsg de Borgen
Onderwijs
niet meer het exclusieve instrument van het College van Bestuur is, maar vooral ook partner van de directeuren.
Onderwijs is voor de Raad van Toezicht het belangrijkste thema. Zo heeft de Raad zich grondig laten informeren over de onderwijsontwikkelingen en de
Een organisatie die zich nog meer richt op het onderwijsproces en de kwa-
onderwijskwaliteit. Ze volgde in 2010 met belangstelling de interne audits
liteit ervan en daarmee op de leraren en hun vakmanschap. De Raad van
die vestigingen van Onderwijsgroep Noord bij elkaar afnemen.
Toezicht ziet deze ontwikkeling van rsg de Borgen naar integraal onderdeel van Onderwijsgroep Noord met belangstelling en vertrouwen tegemoet.
Klankbord Reguliere activiteiten Naast haar formele rol heeft de Raad van Toezicht ook een informele rol, als klankbord van het College van Bestuur. Die klankbordfunctie wil de Raad
Naast bovengenoemde onderwerpen besteedde de Raad van Toezicht aan-
breed oppakken. Mede daarom vergadert de Raad van Toezicht drie keer per
dacht aan de volgende onderwerpen:
jaar zonder agenda op een van de vestigingen. Ze spreken dan samen met
• Begroting
het College van Bestuur met de directeur en de MR om te vernemen wat er leeft en wat zij belangrijke thema’s vinden. Ook op deze informele manier houden ze contact met de organisatie.
• Jaarrekening
• Investeringsbesluiten nieuwbouw
• Reglementen auditcommissie en remuneratiecommissie • Werkgeverszaken en -aangelegenheden
Strategische agenda
• Demografische ontwikkelingen
Het College van Bestuur heeft de Raad van Toezicht in 2010 concreet betrok-
Namens de Raad van Toezicht,
ken in de discussie over hoe de organisatie er op niet al te lange termijn uit zou moeten zien. Hoe kunnen we de goede samenwerking binnen Onder-
Erik Kuik
wijsgroep Noord nog beter benutten?
voorzitter
De richting zal zijn dat rsg de Borgen veel meer verbonden zal zijn met AOC Terra, het Dollard College en het bestuursbureau. Een organisatie waarin de bestuursfilosofie verschuift en de directeuren nog meer betrokken worden bij de totstandkoming van beleid. Een organisatie waarin het bestuursbureau
Dit jaarverslag is bedoeld om u te informeren over de resultaten en
Uiteraard blijft het niet bij een terugblik. We richten onze blik ook
bijzondere gebeurtenissen in het jaar 2010. Een terugblik op rsg de
vooruit. We blijven onze doelen aanscherpen en aanpassen aan de
Borgen dus.
ontwikkelingen binnen het onderwijs en daarbuiten. Daarmee ko-
Jaarverslag 2010 | rsg de Borgen
Een blik op rsg de Borgen
men we steeds dichter bij het te realiseren doel. Dat is een stabiele onderwijsorganisatie met een bovengemiddelde onderwijsop-
beleidsplan. Het zal de koers aangeven voor de komende jaren. In
brengst en kwaliteit. En een organisatie met een stevige financiële
dit beleidsplan is uiteengezet welke doelen wij nastreven op het
positie, waarin alle medewerkers goed werkgeverschap ervaren.
Voorwoord
In het jaar 2010 is een aanzet gegeven tot een nieuw strategisch
gebied van onderwijs, in de relatie met onze medewerkers en de omgeving en op het vlak van de bedrijfsvoering. 2010 was ook het jaar waarin we nog sterker hebben ingezet op
Het afgelopen jaar hebben al die medewerkers hard gewerkt aan de ontwikkelingen binnen rsg de Borgen. Mede namens de Raad van Toezicht dank ik iedereen hiervoor hartelijk.
een systematische kwaliteitsontwikkeling. Scholen kunnen elkaar daarbij helpen en van elkaar leren. rsg de Borgen vormt samen
Voor aanbevelingen ter verbetering van dit jaarverslag staan we
met AOC Terra en het Dollard College, Onderwijsgroep Noord. De
uiteraard open. Wilt u reageren? Stuur dan een e-mail naar
vestigingen van de drie instellingen hebben daarom afgesproken
[email protected]
om bij elkaar een interne audit af te nemen. Een collegiale visitatie met als enig doel: leren van elkaar en zodoende de kwaliteit vergro-
Groningen, 26 mei 2011
ten. Kwaliteit is niet voor niets een van de kernwaarden van onze school. In dit jaarverslag geven we daarom niet alleen cijfermatig inzicht
Roel Schilt voorzitter College van Bestuur
in rsg de Borgen. We willen ook stilstaan bij de bereikte resultaten en de activiteiten die ondernomen zijn om de onderwijskwaliteit hoog te houden.
Wout van den Bor lid College van Bestuur
5
1
Een blik op onze ambitie
Jaarverslag 2010 | rsg de Borgen
In 2010 is hard gewerkt aan de totstandkoming van het strategisch beleidsplan voor de komende vier jaar. Het zal de koers aangeven voor de komende jaren. Welke ontwikkelingen signaleren we? Hoe reageren we daarop? Waarin investeren we en wat willen we ermee bereiken?
1.1 rsg de Borgen rsg de Borgen biedt voortgezet onderwijs in de provincies Groningen en Drenthe, regio Westerkwartier-Noordenveld. Leerlingen en ouders van elke levensovertuiging zijn bij rsg de Borgen welkom. Er zijn vijf vestigingen. In Leek staan de Lindenborg en de Nijeborg. In Roden staan de Esborg en de Ronerborg en in Grootegast staat de Woldborg. Samen bieden de vestigingen praktijkonderwijs, vmbo, havo, atheneum en gymnasium aan. Met dit brede aanbod zorgen wij ervoor dat ieder kind een passende opleiding krijgt. In totaal geven wij aan 2500 leerlingen onderwijs en dit doen wij met 238 medewerkers. rsg de Borgen maakt samen met AOC Terra en het Dollard College deel uit van Onderwijsgroep Noord.
1.2 Strategische beleidsdoelen Onderwijsgroep Noord heeft als doel vorm te geven aan een breed en hoogwaardig opleidingsaanbod in Noord-Nederland. De missie van Onderwijsgroep Noord is:
Hoewel het strategisch beleidsplan nog niet is vastgesteld, zijn er voor het
hun ontwikkeling begeleiden en stimuleren, op zo’n manier dat zij met suc-
schooljaar 2010-2011 wel prioriteiten gesteld. Uit de acht ontwikkelingen is
ces hun plek in de maatschappij kunnen innemen. De instellingen doen dit
gekozen voor:
door veilige leersituaties te creëren, met aandacht voor leerplezier, wederzijds respect, eigen initiatief, het ontplooien van talenten, het ontwikkelen van
Jaarverslag 2010 | rsg de Borgen
“De onderwijsinstellingen in Onderwijsgroep Noord willen ( jonge) mensen in
Demografische ontwikkelingen
competenties en het boeken van resultaat.” rsg de Borgen kiest voor een beperkte kwantitatieve krimp in leerlingenEr zijn echter allerlei ontwikkelingen in de samenleving die ons onderwijs
aantallen. Wij willen die teruggang kleiner laten zijn dan de demografische
beïnvloeden. Onderwijsgroep Noord heeft er acht benoemd (in willekeu-
krimp. Daartoe is vergroting van het marktaandeel nodig. Wij streven er
rige volgorde): demografische ontwikkelingen, flexibilisering arbeidsmarkt,
dus naar het leerlingenaantal de komende vier jaar zo dicht mogelijk bij het
globalisering en multiculturele samenleving, digitalisering, omgeving van de
niveau van 2009 te houden.
school, duurzaamheid, profilering en verantwoording.
Omgeving van de school Deze ontwikkelingen zullen in het beleidsplan verder worden toegespitst op rsg de Borgen. In het voorjaar 2011 zal het strategisch beleidsplan worden
Onze instelling maakt deel uit van de maatschappij en vervult een belangrij-
vastgesteld, waarin ook de missie en visie voor rsg de Borgen verder worden
ke rol in het socialiseren van jonge mensen. Dit betekent dat naast de voorbe-
uitgewerkt. Op basis van dit beleidsplan maakt elke vestiging ieder jaar een
reiding op vervolgopleiding en beroep, de school ook veilige en uitnodigende
vestigingsjaarplan, waarin de concrete plannen staan beschreven om de stra-
ontmoetingsplek is. Natuurlijk moet er ook een goede band zijn tussen
tegische doelen te bereiken. Het College van Bestuur legt in haar jaarlijkse
school en ouders, bedrijven en andere instellingen.
kaderbrief vast aan welke strategische zaken in de vestigingsjaarplannen in ieder geval aandacht moet worden geschonken.
Profilering Ouders, leerlingen en cursisten baseren hun keuzes voor opleidingen in toenemende mate op individuele wensen, professionaliteit en (vermeende) kwaliteit van de school. Meer dan ooit is het nodig dat wij ons profileren met een duidelijk inhoudelijk en onderwijskundig gezicht. Daarbij zijn zaken als maatwerk, begeleiding, veiligheid en zorg in goede verhouding van grote
7
Jaarverslag 2010 | rsg de Borgen
betekenis. Ook de te verwachten demografische krimp is voor ons reden een eigen gezicht te laten zien, om zodoende ons marktaandeel te vergroten.
Verantwoording Als maatschappelijke organisatie wil rsg de Borgen verantwoording afleggen over de kwaliteit van haar onderwijs en de besteding van de middelen. Deze verantwoording is horizontaal van aard: aan de leerlingen, ouders, bedrijven en omgeving en verticaal: inspectie, overheid en financiers. Het uitgangspunt is daarbij dat wij het afleggen van verantwoording primair een essentieel onderdeel vinden van ons kwaliteitsbeleid. De verbinding is duidelijk: excellente kwaliteit leveren. De digitale wereld speelt hierbij een belangrijke rol. In de volgende hoofdstukken worden deze prioriteiten vertaald in concrete ambities. Echter, dit jaarverslag overlapt slechts gedeeltelijk het schooljaar 2010-2011. Niet alle ambities zullen daarom al gerealiseerd zijn.
continu bezig om de kwaliteit van het onderwijs te verbeteren. In dit hoofdstuk leest u welke onderwijsontwikkelingen op de vestigingen spelen. Daarnaast werken we aan Passend Onderwijs en zorgbeleid.
Jaarverslag 2010 | rsg de Borgen
Een blik op onze onderwijskwaliteit
2
Elk kind heeft recht op goed onderwijs. rsg de Borgen is daarom
Tenslotte laten we zien welke activiteiten er zijn ondernomen om de onderwijskwaliteit hoog te houden en hoe ons onderwijs wordt beoordeeld.
2.1 Onderwijsontwikkelingen Ambitie: betere determinering voor de diverse vestigingen en verbindingen en afspraken maken met het primair onderwijs voor een doorlopende leer- en zorglijn PO-VO. rsg de Borgen is een scholengemeenschap met een breed onderwijsaanbod (van praktijkonderwijs tot en met vwo). Wij bieden iedere leerling in de regio de mogelijkheid zijn talenten te ontplooien en het diploma te halen dat bij hem of haar past. rsg de Borgen heeft vijf vestigingen, ieder met een duidelijk profiel.
9
Jaarverslag 2010 | rsg de Borgen
In 2010 heeft rsg de Borgen de profielen van de vestigingen verhelderd: Esborg
praktijkonderwijs, lwoo en een onderwijs-zorgexpertisecentrum in ontwikkeling
Lindenborg
gymnasium, atheneum, havo met instroom havo/tl en een technische leerlijn (technasium)
Nijeborg
Ronerborg
Esborg
De Esborg is de vestiging voor praktijkonderwijs. Het doel van praktijk-
instroomvestiging in Leek voor alle vmbo-opleidingen
onderwijs is leerlingen een zo zelfstandig mogelijke plaats in de
(bb, kb en tl)
maatschappij te geven.
daltononderwijs vmbo en havo (leerjaar 1 en 2 en
De Esborg heeft in 2010, met subsidie uit het Europees Steunfonds (ESF), een
leerjaar 3 in samenwerking met de Lindenborg)
arbeidstrainingscentrum (ATC) ontwikkeld. Dit is een vorm van buitenschools leren die voorbereidt op stage en werk. Het ATC biedt leerlingen uit klas 3 en
Woldborg
vmbo en havo (leerjaar 1 en 2)
4 een plek om te onderzoeken waar hun ontwikkelpunten liggen, zodat ze de juiste vaardigheden kunnen leren. Dit alles in het belang van arbeidstoeleiding en arbeidsintegratie. In 2010 is gestart met het beschrijven van het pedagogisch klimaat en het daarbij passend didactisch handelen van alle medewerkers. Aan de hand van de vijf dimensies van Marzano en de vijf rollen van de docent, wordt de (gewenste) didactiek op de Esborg beschreven en uitgevoerd. Daarvoor zijn lesbezoeken, studie- en interactiebijeenkomsten georganiseerd. Deze hadden als doel te zorgen voor individuele verdieping en professionalisering van alle medewerkers. Daarnaast werd geprobeerd met deze bezoeken en bijeenkomsten een vertaling te maken van de theorie naar de dagelijkse onderwijspraktijk. In 2010 zijn we in Roden gestart met het oprichten van een reboundvoorziening en schakelopvang.
Er is ingezet op een verbetering van in-, door- en uitstroom van de leerlingen. Het doel is om de leerlingen zo snel mogelijk in de optimale leerlijn te plaat-
De Lindenborg is het lyceum voor havo, atheneum en gymnasium van rsg de Borgen in Leek.
sen. Met de ontwikkeling van een nieuwe havo/tl-brugperiode per augustus 2011 wil de Lindenborg leerlingen op het snijvlak van die opleidingen nog
Jaarverslag 2010 | rsg de Borgen
Lindenborg
beter op maat bedienen. Dit ontwikkelen gebeurt in samenwerking met collega’s van de andere vestigingen, met name met die van de Nijeborg.
De speerpunten die in het schooljaar 2009-2010 zijn uitgezet, zijn in 2010 verder ontwikkeld. Het gaat hierbij om: toetsing en determinatie, terugdrin-
Essentieel bij de verdere ontwikkeling van het onderwijs is diversiteit in leren
gen tussentijdse uitstroom en doubleren, profilering bèta-onderwijs
en kennisoverdracht. Vanuit deze gedachte profileren we ons bewust als
(sciencefloor en technasium), profilering gymnasium, maatschappelijke sta-
kwaliteitsschool met specifieke profilering op het gebied van gymnasium, bè-
ges, organisatieontwikkeling, opleidingschool, kwaliteitszorg, externe relaties
taschool en technasium. Het verkrijgen van het keurmerk ‘opleidingsschool’
en taal- en rekenvaardigheidsonderwijs in het kader van de Regeling Kwali-
komt deze ontwikkeling ten goede. Dit biedt een extra mogelijkheid onze
teit VO. Elk speerpunt is voorzien van een activiteitenplan en geformuleerd
kwaliteitsnormen nog beter na te streven.
vanuit de gedachte: klein beginnen en werken vanuit één visie, die ruimte laat voor diversiteit (eenheid in verscheidenheid).
Het gymnasium is in 2010 verder geprofileerd. Het biedt meer verdieping van de leerstof, die de talentontwikkeling optimaal stimuleert en talentvolle leerlingen uit de regio weet te boeien en te binden. De sciencefloor voor de
sciencefloor
binask-vakken (biologie, natuurkunde en scheikunde) is in 2010 ingrijpend verbouwd, waardoor er onderwijskundig en facilitair nieuwe mogelijkheden zijn ontstaan. Tegelijkertijd ontwikkelen we het concept technasium - die binnen de muren van de Lindenborg is ontstaan - gestaag verder. In het constant blijven van het leerlingenaantal ziet de vestiging een bevestiging dat ze met hun inzet, het onderwijs en het pedagogisch-didactische klimaat op de goede weg is. De samenwerking met het primair onderwijs is in 2010 verder versterkt. Zowel de contacten op directieniveau, als die op het niveau van de onderwijsgevenden zijn verbeterd. Er is een gezamenlijk deskundigheidsbevorderingstraject opgezet en uitgevoerd voor medewerkers uit beide onderwijssoorten.
11
Jaarverslag 2010 | rsg de Borgen De havo/tl brugklas op de Lindenborg
welke
Nijeborg
De Nijeborg in Leek biedt drie leerwegen van het vmbo aan: de theoretische leerweg, kaderberoepsgerichte leerweg en de basisberoepsgerichte leerweg. Op de Nijeborg zijn er ontwikkelingen ingezet in de sector techniek. Samen met de betrokken docenten wordt gewerkt aan een visiestuk waarmee we twee essentiële zaken nastreven. Enerzijds het vinden van wegen om techniek beter te laten aansluiten bij de motivatie van onze leerlingen. Anderzijds het vinden van een oplossing voor het teruglopende aantal leerlingen dat voor techniek kiest. Op basis van de ontwikkelde visie stellen we een plan van aanpak op, waarbij we optimaal gebruik maken van de goed ontwikkelde werkplekkenstructuur van de Nijeborg.
brugkla
Leerlingen in de havo/tl-klas volgen de lessen op de Lindenborg. Ze krijgen in de brugklas les op het hoogste niveau (in de havo/tl-brugklas is dat het havoniveau) en ze volgen de les- en pauzetijden van de Lindenborg. De lessen duren 50 minuten.
past bij jou?
s
In de havo/tl-brugklas richten we ons op de vakken die een leerling in de latere leerjaren van de havo of de tl nodig heeft. Dat levert een breed vakkenpakket op dat garant staat voor een goede doorstroming naar een van de genoemde schooltypes. We kiezen daarom voor een overzichtelijk vakkenaanbod, duidelijkheid en structuur. Om daar ruimte voor te maken, hebben we in vergelijking met de atheneum/ havo-brugklas ervoor gekozen om Oriëntatie op de klassieken en Onderzoeken en ontwerpen (technasium) niet in het vakkenaanbod van de havo/tl-brugklas op te nemen. In plaats daarvan krijgt een leerling in de havo/tl-brugklas extra taal- en rekenlessen. Als een leerling aan het eind van het jaar verder gaat in een tweede klas met havo-leerlingen, kan hij of zij voor Onderzoeken en ontwerpen kiezen.
De tl brugklas op de Nijeborg Leerlingen in de tl-klas volgen de lessen op de Nijeborg. Ze volgen de les- en pauzetijden van de Nijeborg. De lessen duren 45 minuten.
havo/tlLindenborg
In de tl-brugklas richten we ons op de vakken die een leerling in de latere leerjaren van de de tl nodig heeft. Dat levert een breed vakkenpakket op dat garant staat voor een goede doorstroming naar een van de genoemde schooltypes. We kiezen daarom voor een overzichtelijk vakkenaanbod, duidelijkheid en structuur. Doordat rsg de Borgen alle niveaus aanbiedt kun je makkelijk overstappen van het ene niveau naar het andere. Zo kun je met een tl-diploma doorstromen naar het mbo, maar ook is het mogelijk om na het eerste of tweede jaar door te stromen naar de havo als de prestaties goed genoeg zijn.
& tl Nijeborg
Net als elke leerling op rsg de Borgen krijgt de leerling de zorg en begeleiding die bij hem of haar past. In de tl-klas is die vooral gericht op het samen met de docent aanbrengen van structuur in de leerstof. Ook aan planning en studievaardigheden wordt veel aandacht besteed.
in Leek
Het is mogelijk dat er combinatieklassen met kb (kaderberoepsgerichte leerweg) worden gevormd. In deze klassen wordt dan op tl-niveau lesgegeven.
informatiefolder In samenwerking met de Lindenborg is er duidelijkheid gecreëerd voor een groeiende groep kinderen uit groep 8, die twijfelen tussen havo en tl. Voor leerlingen die een tl-advies hebben met een perspectief in het vmbo is instroom via de Nijeborg het beste. Leerlingen met een tl-advies met een havo-perspectief kunnen het beste instromen in de Lindenborg. Hiermee heeft de tl een duidelijke plek gekregen in Leek. Met de havo/tl-klassen op de Lindenborg en de tl-klassen op de Nijeborg wordt een eerlijke en volwaardige brugperiode geboden, zowel voor de havo- als de tl-leerling. De uitdaging ligt in de verdere ontwikkeling van het onderwijsaanbod in de havo/tl en de tl-klassen. Een optimale doorstroming naar de bovenbouw staat hierbij voorop. In 2010 is, met het instellen van een projectgroep met docenten van de Lindenborg en de Nijeborg, hierin een eerste belangrijke stap gezet.
12
Jaarverslag 2010 | rsg de Borgen
Ronerborg
De Ronerborg in Roden is de vestiging voor daltononderwijs. Leerlingen kunnen hier terecht met een vmbo- en een havo-advies. Als daltonschool is de Ronerborg in 2010 betrokken bij het opnieuw beschrijven van de daltonidentiteit voor de toekomst. Dit houdt in dat er wordt nagegaan of de huidige daltonwerkwijze op de Ronerborg nog werkt of aangepast moet worden aan de onderwijskundige ontwikkelingen. In 2010 is de evaluatie gestart op het gebied van de taken, het daltonuur en de competenties van een daltonbeleving en daltondocent. Het competentiegericht onderwijs (CGO) is in 2010 uitgebreid naar de onder-
Daarvoor zijn lesbezoeken, studie- en interactiebijeenkomsten georganiseerd.
bouw. Aan de hand van projecten wordt CGO aangeboden. De scholing van
Deze hadden als doel te zorgen voor individuele verdieping en professionali-
het personeel is in 2010 afgerond. De ontwikkelingen op het gebied van ICT
sering van alle medewerkers. Daarnaast werd geprobeerd met deze bezoeken
gaan verder. Uiteindelijk willen we een school zijn waar iedere leerling be-
en bijeenkomsten een vertaling te maken van de theorie naar de dagelijkse
schikt over een eigen laptop. We zijn druk bezig om onze visie op ICT daarop
onderwijspraktijk.
aan te passen. In 2010 zijn na de leergebieden Mens & Natuur en Kunst & Cultuur ook de leergebieden Mens & Maatschappij en Sport & Bewegen ingevoerd. Net als de Esborg heeft ook de Ronerborg een start gemaakt met het beschrijven van het pedagogisch klimaat het didactisch handelen van alle medewerkers. Naast de theorie van Marzano en de vijf rollen van de docent, hebben zij ook de theorie van Helen Parkhurst gebruikt om de (gewenste) didactiek op de Ronerborg te beschrijven en uit te voeren.
13
Jaarverslag 2010 | rsg de Borgen
Woldborg
De Woldborg is de vestiging van rsg de Borgen in Grootegast. Leerlingen kunnen bij de Woldborg terecht als ze een vmbo- of een havo-advies hebben gekregen. Op de Woldborg hebben projecten in de tweede klas een structurele plek gekregen. Dit was in de eerste klas al het geval. Aan het eind van ieder kwartaal volgen de leerlingen een project, waarin vakken samenwerken. De thematische en organisatorische samenwerking tussen de vakken Godsdienst en Levensbeschouwelijke Vorming is uitgebreid naar de tweede klas. Verder is er voor het tweede achtereenvolgende jaar gewerkt aan een vierjarenplan kunst en cultuur. Het plan van de school en de gemeente Grootegast om schooljeugd meer in beweging te krijgen, heeft vorm gekregen. Afgelopen jaar is er op dit gebied een samenwerking tussen de secties bewegingsonderwijs van AOC Terra Oldekerk en de Woldborg opgezet. Met gemeente en provincie is voor de tweede keer op rij een project uitgevoerd met leerlingen van klas 3. Door middel van actuele en aansprekende thema’s betrekken we onze leerlingen bij de lokale en provinciale politiek. Op verzoek van de provincie Groningen heeft de Woldborg het vmbo-schooljaar 2010-2011 geopend. De gasten hebben tijdens de opening een goed beeld gekregen van het voorbereidend middelbaar beroepsonderwijs en in het bijzonder de werkwijze op de Woldborg.
opening vmbo-schooljaar
Ambitie: discussie binnen de vestiging over de inrichting van passend onderwijs. Passend onderwijs betekent dat elk kind onderwijs krijgt dat het beste bij zijn of haar talenten en beperkingen past. De politiek heeft in 2009 en 2010 een pas op de plaats gemaakt. De nieuwe minister heeft aangegeven dat de invoering van passend onderwijs in 2011 toch doorgaat, maar met een korting van € 300 miljoen. Om te garanderen dat alle leerlingen onderwijs krijgen dat bij hen past, wordt per 1 augustus 2012 de zorgplicht ingevoerd. Scholen
“In de nieuwe situatie komt de zorgplicht bij de schoolbesturen te liggen. Scholen worden verantwoordelijk voor de uitvoering. Het is belangrijk dat er balans is tussen de vraag van de ouders en de mogelijkheden van de school. Communicatie met de ouders zal steeds belangrijker worden.”
Jaarverslag 2010 | rsg de Borgen
2.2 Passend onderwijs
Sijkie Amels van Regionaal Overleg Passend Onderwijs (ROPO) Westerkwartier-Noordenveld.
en schoolbesturen worden dan verplicht te zorgen voor een passende onderwijsplek en passend onderwijs voor elke leerling.
2.3 Zorgbeleid
rsg de Borgen is binnen het samenwerkingsverband RSNOWG (Regionaal samenwerkingsverband Noord-, Oost- en West-Groningen) van start gegaan
Binnen rsg de Borgen wordt zorg breed opgevat. rsg de Borgen staat voor
met passend onderwijs. Met het project ‘Leerling bij de les’ is binnen iedere
een integrale aanpak van onderwijs, zorg en welzijn voor de leerlingen. Bij
vestiging gediscussieerd over wat ze wel en niet kunnen aanbieden. Hieruit
de overgang naar een andere school wordt gezorgd voor een zorgvuldige
zijn zorgprofielen ontstaan. Hierin staat een overzicht van de basiszorg (wat
overdracht en een tijdige afstemming met de externe zorgpartners. Alle leer-
de vestiging zelf aan kan), de breedtezorg (wat de vestiging met hulp van
lingen zijn in beeld, het proces wordt bewaakt en er wordt regelmatig over de
externen aan kan) en de dieptezorg (wat de vestiging niet zelf kan, maar door
voortgang gerapporteerd.
externen moet worden opgepakt). Uiteindelijk, wanneer de zorgprofielen van alle vestigingen op elkaar worden gelegd, is het de bedoeling dat er voor alle
Het zorgplan is een verantwoordings- en planningsdocument: het bevat
hulpvragen zorg kan worden geboden. Er is dan een volledig dekkend zorgar-
een beschrijving van de huidige situatie en de beleidsvoornemens. Zo wordt
rangement ontstaan voor het samenwerkingsverband.
beschreven welke zorgstructuren zich in en rondom de school bevinden, zoals het mentoraat, de leerlingenbesprekingen en het zorgadviesteam. Het uitgangspunt is dat de zorg naar de leerling gaat en niet andersom. Door het
15
Jaarverslag 2010 | rsg de Borgen
gebruik van het zorgplan is het voor elke betrokkene helder waar of bij wie informatie over de zorg aan de leerlingen te halen valt en wat de te volgen procedure is.
2.4 Onderwijskwaliteit Ambitie: kwaliteit op orde houden en waar mogelijk verbeteren; rsg de Borgen wil met name verbeteringen aanbrengen op het gebied
Gezien de voortdurende ontwikkelingen op het gebied van leerlingenzorg wordt het zorgplan jaarlijks geactualiseerd. Dit is ook een verplichting vanuit
van rekening en taal.
het Samenwerkingsverband RSNOWG. In 2010 is gewerkt aan het ‘zorgplan rsg de Borgen 2010-2011’. Het plan is overigens in goed en nauw overleg met
Kwaliteitsgelden VO
de voor de zorg verantwoordelijke directeuren en de zorgcoördinatoren tot stand gekomen.
Voor de verbetering van de kwaliteit van het voortgezet onderwijs (VO) heeft de overheid een meerjarige subsidieregeling. rsg de Borgen gebruikt deze
Wanneer de zorgprofielen van het passend onderwijs klaar zijn, zullen deze
subsidieregeling voor een traject gericht op de ontwikkeling van taal- en
worden geïntegreerd in het zorgplan.
rekenbeleid. Vestigingen zijn hier zelf verantwoordelijk voor en de subsidiegelden worden op basis van leerlingenaantal verdeeld over de vestigingen. Op de Woldborg is vanaf augustus 2010 de lessentabel voor alle leerwegen in de eerste klas aangepast; rekenen en taal hebben een vaste plek gekregen. Daarnaast is er ontwikkeling ingezet bij alle docenten om het begrijpend lezen op een eenduidige manier aan te pakken. Verder wordt er gewerkt aan een stappenplan voor begrijpend lezen en er wordt een woordhulpwijzer gemaakt, zodat leerlingen leren hoe ze via een vast stappenplan de betekenis van een woord kunnen achterhalen. De Esborg heeft voor een aantal leerlingen voor rekenen en taal de examinering uitgewerkt. Dit hebben zij in overleg gedaan met het Instituut voor Individuele Ontwikkeling (IVIO). Dit om te kunnen voldoen aan de vereisten voor een startkwalificatie. Op de Ronerborg is, in het kader van het taal- en rekenbeleid, een uur rekenen in de eerste klas ingevoerd.
16
audit worden lessen bezocht en beoordeeld en tevredenheidsonderzoeken uitgevoerd bij leerlingen, ouders en docenten. Het is een breed kwaliteitson-
Jaarverslag 2010 | rsg de Borgen
Met ingang van schooljaar 2010-2011 is een auditteam gestart. Bij een
derzoek gericht op het onderwijsproces. De vaste deelnemers aan het auditteam zijn bestuursadviseurs van de afdeling O&K. Zij hebben de procedures, werkwijze en inhoud van de audits voorbereid. De deelnemers van andere vestigingen (de directeur, een adjunct-directeur/onderwijscoördinator en een docent) maken wisselend deel uit van het auditteam. Het is de bedoeling uiteindelijk structureel eens per twee jaar op een vestiging een audit uit te voeren. Als er aanleiding toe is (bijvoorbeeld naar aanleiding van indicatoren inspectie, gegevens eigen onderzoeken) wordt de audit eens per jaar uitge-
Project kwaliteitszorg
voerd en zo nodig vaker op specifieke onderdelen. De auditgroep ontwikkelt een compleet draaiboek voor de uitvoering van audits en dit moet in 2011
Als vervolg op het project Focus op Kwaliteit is in 2009 gestart met de ont-
klaarliggen.
wikkeling van een Handboek Kwaliteitszorg en een bijbehorende implementatieplan door de afdeling Onderwijs & Kwaliteitszorg (O&K). Dit is in het managementteam van rsg de Borgen besproken en voor de zomervakantie 2010 door het College van Bestuur vastgesteld. Op 15 september 2010 hebben de ingestelde stuur- en projectgroep gezamenlijk de aftrap gedaan voor de verdere ontwikkeling van kwaliteitszorg binnen Onderwijsgroep Noord. Deze ontwikkeling gaat langs twee sporen. Ten eerste moet in 2011 een algemene beschrijving klaar zijn van de instrumenten, procedures en normen per kwaliteitsaspect. Daarnaast ontwikkelt de projectgroep gelijktijdig instrumenten waar direct en/of grote behoefte aan is, bijvoorbeeld tevredenheidsonderzoeken en analyses van examenresultaten. In oktober is er een projectplan opgesteld voor het schooljaar 2010-2011.
17
Jaarverslag 2010 | rsg de Borgen
2.5 Beoordeling Ambitie: verbeteren van de rendementen.
ningen al wel zichtbaar. Dit rendement wordt voor 2010 over de gehele linie als gemiddeld beoordeeld. In het voorafgaande jaar was dit nog ruim onder het gemiddelde. Dit is het resultaat van een herziene aanmeldingsprocedure en goede afspraken met het Primair Onderwijs (PO) over de advisering. Het
Onderwijstijd
huidige resultaat is zeker geen eindstation. Het bieden van kansen aan onze leerlingen om het maximale uit zichzelf te halen, blijft centraal staan.
De wetgeving met betrekking tot de onderwijstijd zal worden aangepast. De streefdatum voor de inwerkintreding is het schooljaar 2012-2013. Vooruitlo-
Slagingspercentages 2010
pend op de wetgeving heeft de staatssecretaris van het ministerie Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen (OCW) bepaald dat de nieuwe norm voor onder-
Vestigingen
wijstijd geldt vanaf het schooljaar 2009-2010. Dit betekent dat alle leerlingen
Geslaagd
Afgewezen
%
Aantal
%
Aantal
4,3
2
in het VO in de onderbouw en de bovenbouw recht hebben op minimaal
Lindenborg
1000 uren onderwijs per schooljaar. In het examenjaar is de norm 700 uur.
- atheneum
95,7
45
De onderwijstijd werd op alle vestigingen gehaald. Er waren geen bijzondere
- gymnasium
100
16
acties nodig om de onderwijstijd te realiseren binnen de marges die door het
- havo
94,6
122
5,4
7
ministerie van OCW zijn opgesteld.
Nijeborg - basisberoepsgerichte leerweg
97,8
45
2,2
1
- kaderberoepsgerichte leerweg
92,7
76
7,3
6
- leerwerktraject
100
1
De examenresultaten zijn over het algemeen goed, zowel wat de cijfers als de
- theoretische leerweg
93,6
88
6,4
6
slagingspercentages betreft. Het percentage leerlingen dat op de havo (56%)
Ronerborg
en het vwo (54%) zonder zittenblijven het diploma haalt, blijft een punt van
- theoretische leerweg
90,2
37
9,8
4
aandacht. In het afgelopen jaar is daarom ingezet op een betere determinatie
- gemengde leerweg
66,7
2
33,3
1
van de leerlingen in de onderbouw. De eerste resultaten van dit beleid zullen
Woldborg
echter pas op langere termijn zichtbaar zijn.
- basisberoepsgerichte leerweg
100
11
- kaderberoepsgerichte leerweg
100
17
- theoretische leerweg
100
29
Examenresultaten en rendementen
Wat het rendement onderbouw betreft zijn de resultaten van de inspan-
Inspectiebezoek
In de opbrengstenkaart benoemt de inspectie een aantal kwaliteitsaspecten,
Esborg
met name doorstroomgegevens en examenresultaten. Hieronder staan de
In februari heeft de Inspectie van het Onderwijs een bezoek gebracht aan de
opbrengsten voor het jaar 2010 vermeld.
Esborg. De inspectie was over het algemeen tevreden over de ontwikkelingen
Jaarverslag 2010 | rsg de Borgen
Opbrengstenkaart 2010
Gem.cijfer centraal examen 2009
Rendement onderbouw
% van derde leerjaar naar diploma zonder zittenblijven
% in leerjaar drie zonder zittenblijven
op de Esborg en de kwaliteit van het onderwijsleerproces. Als verbeteractie is
6.6
0
genoemd het systematisch in kaart brengen van het pedagogisch klimaat en het didactisch handelen van de medewerkers. In 2010 is een start gemaakt met deze verbeteractie.
Lindenborg De Inspectie van het Onderwijs heeft eind maart een bezoek gebracht aan de Lindenborg. Ze wilden input verzamelen voor het onderwijsverslag over de
Basisberoepsgerichte
Nijeborg
96
leerweg
Woldborg
90
Kaderberoepsgerichte
Nijeborg
94
leerweg
Ronerborg
100
Woldborg
100
(Gemengd)
Nijeborg
97
93
6.4
0
aantal aandachtspunten: het rendement in de bovenbouw is een zorgpunt
Theoretische Leerweg
Ronerborg
98
98
6.5
0
(dit was overigens al door de vestiging zelf vastgesteld en er waren inmiddels
Woldborg
100
100
6.6
0
verbeteracties in gang gezet), het lesstofaanbod in de verschillende vakken
HAVO
Lindenborg
99
56
6.5
0
VWO
Lindenborg
100
54
6.3
0
92
0 89
6.2
0 0
havo-opleiding in Nederland, maar tegelijkertijd werd ook de Lindenborg als school de maat genomen. Uit het onderzoek kwam naar voren dat docenten en directie op een lijn zitten en dat de school als veilig wordt ervaren door leerlingen en door medewerkers. De betrokkenheid van de docenten bij hun leerlingen werd door de inspectie als zeer sterk benoemd. Er waren ook een
vertoont onvoldoende samenhang, de vestiging hanteert geen ‘genormeerd toets-systeem’ en in de lessen die de inspectie heeft bezocht was onvoldoende merkbaar of/hoe de docenten inspelen op verschillen tussen de leerlingen in een klas. Op basis van de aandachtspunten heeft de Lindenborg een uitgebreid plan van aanpak gemaakt.
0 +
= gemiddeld
= bovengemiddeld
-
= onder gemiddeld
++ = ruim boven gemiddeld
--
= ruim onder gemiddeld
19
3
Een blik op onze leeromgeving
Jaarverslag 2010 | rsg de Borgen
rsg de Borgen wil dat haar leerlingen het beste uit zichzelf kunnen halen. Een veilige, inspirerende leeromgeving is daarbij essentieel. In dit hoofdstuk kunt u lezen hoe rsg de Borgen aan deze leeromgeving werkt. We laten onze leerlingen hun blik verruimen door veel te investeren in internationalisering en de maatschappelijke stage. Maar ook de veiligheid, de huisvestiging en de (digitale) informatievoorziening zijn belangrijk.
3.1 Maatschappelijke stage De maatschappelijke stage (MaS) vindt plaats in het kader van burgerschapsvorming en sociale integratie. De ontwikkeling van sociale vaardigheden en maatschappelijke betrokkenheid staat daarbij centraal. Hoewel de ontwikkelsnelheid per vestiging verschillend was, zijn alle vestigingen in 2010 actief geweest met de MaS. Op de ene vestiging is vooral gewerkt aan beleidsmatige zaken, terwijl op een andere vestiging klas 1 t/m 3 al ervaring heeft opgedaan binnen verschillende plekken in de maatschappij. De maatschappelijke stage is in het afgelopen jaar dus een belangrijk onderdeel van de school geworden. Op alle vestigingen wordt de MaS door een docent gecoördineerd. Deze stagecoördinatoren van de verschillende vestigingen hebben onderling contact over hun aanpak en samen delen zij de contacten met de verschillende instanties. Sommige vestigingen werken samen met een gemeentelijke stagemakelaar of met een vrijwilligerscentrale.
plek. Daar waar dat niet lukt, biedt de mentor of de stagecoördinator hulp. Zo vervulde een kwart van de leerlingen hun MaS-uren in de ouderen- en gehandicaptenzorg. Ongeveer 30 procent heeft vrijwilligerswerk verricht bij sportverenigingen of in de voor- en naschoolse opvang. Werken in de groene sector en vrijwilligerswerk op de eigen school was ook populair bij de leerlingen van rsg de Borgen. Het totaal aantal leerlingen dat meedeed aan de MaS is het afgelopen jaar weer aanzienlijk gegroeid. leerling van de Woldborg aan het werk tijdens een MaS
“Op de Woldborg houden de leerlingen een portfolio bij van hun MaS-activiteiten. In een portfolio verzamelen leerlingen verslagen van hun stages, daarbij moet elk verslag getekend worden door de begeleider op het stageadres. Veel jongens en meisjes verzorgen het verslag tot in de puntjes en vullen dit aan met foto’s en folders. Daarnaast houden we hun stage-uren bij in @VO, ons leerlingvolgsysteem.”
Jaarverslag 2010 | rsg de Borgen
In de meeste gevallen zoeken en vinden de leerlingen zelfstandig hun stage-
Cathrien Verburg, docent Woldborg
3.2 Internationalisering De wereldwijde economie globaliseert en raakt steeds meer met elkaar verbonden. De multiculturele samenleving is een gegeven. Europa drukt zijn stempel op steeds meer aspecten van het leven, ook in onze omgeving. Wij willen dat onze leerlingen in deze samenleving hun grenzen leren verleggen. Dat begint met een open en respectvolle manier van omgaan met mensen uit andere culturen. Globalisering en de multiculturele samenleving is daarom een van de acht richtinggevende punten in het Strategisch Beleidsplan. Internationalisering is een uitstekende manier om de leerlingen hun grenzen te laten verleggen. Een aantal vestigingen van rsg de Borgen heeft het afgelopen jaar benut om zich te herbezinnen op internationalisering: Wat willen we voor onze leerlingen en medewerkers? Wat past bij onze vestiging? Wie gaan het beleid uitvoeren? Hoe financieren we de plannen?
21
Jaarverslag 2010 | rsg de Borgen
Zo heeft de Esborg een plan gemaakt waarbij internationalisering in drie
De bestaande projecten variëren van internationaal debatteren tot uitwis-
fases wordt ingevoerd: in school, buiten school en buiten Nederland. De
selingen met Italië, Polen, Tsjechië en Spanje. Vestigingen van rsg de Borgen
Woldborg werkt samen met de Ronerborg aan een beleidsplan waarin het
maken gebruik van subsidieregelingen van het Europees Platform.
belang van internationalisering duidelijk wordt en hoe dit kan worden ver-
ELOS, Europa als Leeromgeving Op School, is een netwerk van 28 scholen en
taald naar activiteiten. Alle vestigingen gaan door met internationalisering.
vormt een goede ondersteuning voor de vestigingen. Ook dit is internationa-
Bestaande projecten worden, waar mogelijk en wenselijk, gecontinueerd en
lisering maar zonder fysieke verplaatsing; internationalisering@home. In het
nieuwe partners worden gezocht bij de (nieuwe) ideeën en wensen van de
talendorp converseren leerlingen een aantal dagen in een vreemde taal. Ze
vestigingen. Bij iedere vestiging wordt internationalisering ingebed in het
oefenen in diverse, dagelijks voorkomende situaties.
curriculum, hierdoor krijgt het een steviger plaats in de organisatie.
In november deden leerlingen, de examenkandidaten, van de Woldborg mee aan een uitwisseling met Rhauderfehn Meppen rond het thema water. De Woldborg werkt al tien samen met deze school in Duitsland. Het thema werd op verschillende manieren uitgewerkt, zoals de betekenis van water voor toerisme.
“In 2010 vond de afsluiting plaats van het Comeniusproject ‘EUReady’. Dit tweejarig project was een samenwerking met scholen uit Italië, Tsjechië en Frankrijk en de vmbo-vestigingen van rsg de Borgen: Nijeborg, Ronerborg en Woldborg. Als afsluiting kwamen leerlingen uit de verschillende landen voor een bezoek naar Nederland. Oeds Keizer, wethouder van de gemeente Noordenveld plantte vier bomen. Deze bomen symboliseren de goede samenwerking tussen de scholen, een samenwerking die hopelijk ook in de toekomst zal blijven bestaan.”
Jan Veen, lid Comeniusteam
Jaarverslag 2010 | rsg de Borgen
3.3 Veiligheid Arbo & Veiligheidsbeleid Eind 2010 is een aanzet gegeven voor de revisie van het Arbo & Veiligheidsbeleid organisatiebreed. Reden hiervoor is onder andere dat rsg de Borgen met deze bijgestelde beleidsnotitie leerlingen en medewerkers een blijvende veilige omgeving wil bieden. Dit doet zij niet primair vanuit een wettelijke opdracht, maar vanuit eigen beweging. Hiermee neemt zij haar verantwoordelijkheid om een preventief en proactief veiligheidsbeleid te voeren. Met een veilige omgeving doelen we niet alleen op de fysieke maar ook de mentale (sociale) en virtuele omgeving. Scholen hebben de laatste jaren, naast de fysieke veiligheid, met name veel aandacht besteed aan sociale veiligheid. Door de explosieve toename van het computer- en internetgebruik
Klachten
is het van belang om aandacht te besteden aan een veilige virtuele (leer- en werk)omgeving. Doorlopende aandacht voor bovengenoemde omgevings-
De klachtenregeling van rsg de Borgen is erop gericht om klachten in eerste
vormen moet de gezondheid, veiligheid en het welzijn van de medewerkers
instantie op te lossen zo dicht mogelijk bij de plek waar ze ontstaan. Als dit
en leerlingen ten goede komen. rsg de Borgen vindt het dan ook belangrijk
niet lukt kan de klacht bij het College van Bestuur worden neergelegd en ver-
om een optimum te zoeken waarbij de school op een dusdanige wijze wordt
volgens bij de externe Landelijke Klachtencommissie (LKC). In 2010 bereikten
ingericht en vormgegeven dat onaanvaardbare risico’s worden uitgesloten.
het College van Bestuur geen klachten.
Onder andere doet zij dit door op elke vestiging de risico’s te inventariseren door middel van de risico-inventarisatie en evaluatie. Op basis van de uitkomsten worden verbeteracties geformuleerd. De basis voor een nieuwe cyclus is in 2010 gelegd. Dit is in navolging op de keuring van de handgereedschappen, elektrische installaties en werktuigen door een gecertificeerd bedrijf.
23
Jaarverslag 2010 | rsg de Borgen
3.4 Huisvesting
rsg de Borgen heeft zich, als onderdeel van Onderwijsgroep Noord, in 2010 geconformeerd aan de doelstellingen “Duurzaam inkopen” van het ministerie
Huisvesting
van VROM. In oktober heeft het College van Bestuur dit convenant onderschreven. Hiermee hebben wij ons verplicht een plan van aanpak op te stellen
De verantwoordelijkheid voor huisvesting van scholen binnen het voortgezet
waarin wordt aangegeven hoe wij aan het realiseren van deze doelstellingen
onderwijs ligt in de eerste plaats bij de gemeenten. rsg de Borgen is juri-
willen bijdragen. Het plan van aanpak wordt in 2011 geschreven.
disch eigenaar van de scholen en ontvangt vanuit Den Haag middelen om de gebouwen in stand te houden. Dit betekent in de praktijk dat het groot
Het convenant houdt in dat uiterlijk in 2012 minimaal 50% van het totale
onderhoud en interne verbouwingen door de school zelf moeten worden
volume van de aankopen en investeringen duurzaam in gekocht moeten wor-
bekostigd. De financiële positie van rsg de Borgen biedt geen ruimte voor
den. De criteria voor duurzame inkoop staan geformuleerd in het convenant.
grootschalige projecten. Vanwege een subsidie voor het versterken van de
In 2015 moet 100% duurzaam worden ingekocht. De duurzaamheidsdoelstel-
exacte vakken heeft het College van Bestuur besloten binnen de begroting
lingen worden door de vestigingen en afdelingen verder uitgewerkt in haar
ruimte te zoeken om middelen vrij te maken voor de eigen bijdrage die ver-
jaarplannen.
eist is om een project te realiseren. In 2010 is hierdoor een sciencefloor op de Lindenborg gerealiseerd. Verder heeft de gemeente Grootegast aangegeven dat in 2011 € 2,1 miljoen beschikbaar zal worden gesteld voor vervanging van de tijdelijke huisvesting bij de Woldborg en verbetering van het bestaande gebouw. Met de planvorming is begonnen en in februari 2011 zal de planologische procedure worden gestart.
Duurzaamheid rsg de Borgen wil duurzaam zijn door verantwoord om te gaan met de inzet van mensen, door een betrouwbare partner te zijn en door rekening te houden met de uitputting van de natuurlijke bronnen.
gebruik van een eigen ELO en andere ICT toepassingen in het onderwijs. Op andere vestigingen staat het gebruik van een ELO nog in de kinderschoenen.
Ambitie: onze leerlingen moeten zich in deze digitale wereld goed
Het streven dat 25% van alle onderwijsgevenden optimaal gebruik maakt van de ELO is dan ook nog niet gehaald in 2010.
Jaarverslag 2010 | rsg de Borgen
3.5 Digitalisering
kunnen redden. Zij moeten mediawijs zijn, maar zij moeten ook om kunnen gaan met de dynamiek die digitalisering heeft gebracht in werk- en leefrelaties. Dit geldt ook voor onze medewerkers. Er wordt geïnventariseerd wat de huidige stand van de ontwikkeling van de elektronische leeromgeving op de vestiging is en wat er gedaan zal worden om de implementatie van de ELO verder vorm te geven.
Wel wordt er op andere vestigingen gebruik gemaakt van diverse toepassingen van ICT in het onderwijs, zoals Wintoetsen en methodewebsites. In 2010 is afgesproken een projectgroep en projectleider te benoemen om ook een gestructureerde ELO-ontwikkeling binnen rsg de Borgen op gang te brengen. De verwachting is dat het Onderwijsgroep Noord-brede visietraject hier een impuls aan kan geven.
Portal Elektronische Leeromgeving Om de elektronische leeromgeving en andere digitale omgevingen efficiënt Digitalisering en het gebruik van de Elektronische Leeromgeving (ELO) zijn
te ontsluiten, is een gebruiksvriendelijke portal nodig. Eind 2009 zijn de afde-
speerpunten in het Strategisch Beleidsplan 2010-2014. rsg de Borgen partici-
ling Marketing & Communicatie en de afdeling ICT gestart met de voorberei-
peert in de Onderwijsgroep Noord-brede werkgroep, die zich bezig houdt met
ding van de portal. Het College van Bestuur heeft de uitgangspunten voor de
de (visie-)ontwikkeling van de ELO. Hierbij wordt gebruik gemaakt van het 4
portal vastgesteld en daarna in de managementteams besproken.
in Balans model van Kennisnet. Dit model gaat uit van 4 randvoorwaarden (onderwijsvisie, deskundigheid, digitaal leermateriaal en ICT-infrastructuur)
Welke informatie nodig en wenselijk is, bepalen vooral de gebruikers van de
die een rol spelen bij de invoering van ICT in het onderwijs. Alleen als deze
portal. In 2010 is daarom begonnen met een inventarisatie van de informa-
randvoorwaarden in balans zijn, komt de meerwaarde van ICT in het onder-
tiebehoefte. Onder andere door middel van een enquête onder MT-leden en
wijs tot zijn recht.
overlegrondes met medewerkers op de vestigingen. Mede op basis van deze informatie is de portalomgeving ingericht. Vervolgens zijn er workshops ge-
Er is op rsg de Borgen echter nog geen sprake van een gezamenlijke aanpak
houden om de portalbeheerders op de vestigingen te trainen in het plaatsen
om de ELO te implementeren. Op de vestiging Ronerborg maakt men veel
van informatie.
25
Jaarverslag 2010 | rsg de Borgen
De portal is later opgeleverd dan we gepland hadden. Het is namelijk niet
Een portal is een toegang tot bestanden en programma’s die al voor een
alleen een digitaal communicatie-instrument. Het grijpt in allerlei adminis-
groot deel in de organisatie gebruikt worden, denk aan de programma’s
tratieve processen in en heeft raakpunten met andere systemen zoals @VO,
voor e-mail, roosters enzovoort. De portal biedt ook actuele informatie,
elektronische leeromgeving en e-mail. Daarom was een zorgvuldige afstemming noodzakelijk. Bovendien waren we voor de koppelingen afhankelijk van
bijvoorbeeld over rechtspositie of verslagen van vergaderingen en
andere bedrijven en daarin zat vertraging.
activiteiten. Ook is er een doorlink naar @VO en de elektronische leeromgeving.
De leerlingenportal is eind december 2010 opgeleverd. Diverse communi-
Kijk
catiemiddelen worden ingezet om het gebruik van de portal te stimuleren, onder andere een folder met een eerste-dag-instructie, posters boven de
zo werkt
werkplekken en op publicatieborden en een gadget met de url van de portal. De portal is op diverse manieren te bereiken: via portal.rsgdeborgen.nl, via de website en op school is de portal het opstartscherm van de computers. Ouders kunnen meekijken met hun zoon of dochter totdat zij zelf een inlogaccount hebben (begin 2011). De medewerkers hebben ook toegang gekregen tot de leerlingenportal, zodat ze de informatie voor de leerlingen kunnen zien. De verwachting is dat de medewerkersportal voorjaar 2011 wordt opgeleverd.
Kijk
Blijf op de hoogte via:
portal.rsgdeborgen.nl of w w w.rsgdeborgen.nl
Blijf op de hoogte via:
portal.rsgdeborgen.nl of ww w.rsgdeborgen.nl
de portal...
zo werkt de portal...
rsg de Borgen wil niet alleen de informatievoorziening voor de eigen leerlingen en medewerkers op orde hebben, maar ook die voor de externe doel-
Jaarverslag 2010 | rsg de Borgen
Website
groepen. Daarom is in 2010 de website vernieuwd. De nieuwe website sluit beter aan op de behoefte van een van onze belangrijkste externe doelgroep, de potentiële leerlingen (huidige groep acht leerlingen) en hun ouders. De nieuwe website werd in augustus 2010 in gebruik genomen.
27
4 Een blik op onze medewerkers
Jaarverslag 2010 | rsg de Borgen
rsg de Borgen is zich ervan bewust dat professionele medewerkers en goed leiderschap de belangrijkste voorwaarden zijn voor kwalitatief goed onderwijs. Investeren in de ontwikkeling en ontplooiing van medewerkers is binnen onze school daarom essentieel. In dit hoofdstuk leggen we daarom onze blik op onze medewerkers. Wij stimuleren hen om continu te blijven leren.
Ambitie: rsg de Borgen wil een goede werkgever zijn. Wij dragen daarom zorg voor een goede werkomgeving en een sfeer met ruimte voor professionele en individuele ontwikkeling.
4.1 Onze medewerkers Met hoeveel medewerkers verzorgen wij het onderwijs en hoe ziet de groep eruit als het gaat om leeftijd en geslacht? Schema 4.1 laat zien hoeveel medewerkers er per vestiging zijn. Op 31 december 2010 zijn er in totaal 238 medewerkers in dienst. Dit zijn er 11 minder dan op 1 januari 2009. Figuur 4.2 laat het aantal mannen en vrouwen per vestiging zien. In figuur 4.3 ziet u de leeftijdsopbouw van de medewerkers van de verschillende vestigingen.
Jaarverslag 2010 | rsg de Borgen
Verdeling man vrouw
Aantal medewerkers
Lindenborg
91
Lindenborg
53
Nijeborg
71
Nijeborg
40
Ronerborg
33
Ronerborg
20
Woldborg
22
Woldborg
12
Esborg
21
Esborg
10
Totaal
238
0%
man
38
vrouw
31 13 10 11 20%
40%
60%
80%
100%
Figuur 4.2 Aantal mannen en vrouwen per vestiging
Figuur 4.1 Aantal medewerkers per vestiging
Leeftijdsopbouw Lindenborg
2
Nijeborg
1 4
Ronerborg
1
Woldborg
2
Esborg
1
14
2 12
35
26 23
20
9
3 4 4
Figuur 4.3 Leeftijdsopbouw per vestiging
12
1
11
17 3
2 9
3
7
5 leeftijd
1
0-24
4 25-34
35-44
45-54
55-59
60-99
29
Jaarverslag 2010 | rsg de Borgen
4.2 HRM-gesprekkencyclus
In de basistraining worden zij wegwijs gemaakt in de werkwijze en de cultuur van Onderwijsgroep Noord in het algemeen, en van rsg de Borgen in
Ontwikkelingsgerichtheid is binnen onze instelling één van de kernwaarden.
het bijzonder, met betrekking tot onderwijs en kwaliteitszorg, personeels-
Het College van Bestuur is van mening dat medewerkers bekwaam moeten
beleid en marketing & communicatie. Daarnaast komen onderwerpen als
zijn, blijven en zich verder moeten ontwikkelen. Alleen dan kunnen we onze
‘management-identificatie’ en ‘onderwijskundig leiderschap’ aan de orde. In
opdracht vervullen, namelijk leerlingen zo goed mogelijk te laten leren.
het najaar van 2010 is voor de tweede keer in de bestaansgeschiedenis van de leiderschapsacademie de basistraining van start gegaan. De training loopt
Om ervoor te zorgen dat medewerkers zich verder ontwikkelen wordt binnen
door tot het voorjaar van 2011.
onze school gewerkt met een HRM-gesprekkencyclus. Deze gesprekkencyclus ondersteunt het management om de voor de medewerkers gewenste
De professionalisering op het operationele niveau is zowel aanbod- als
ontwikkeling en ontplooiing in kaart te brengen, te bespreken, om afspraken
vraaggestuurd. Tijdens het kalenderjaar 2010 zijn op dit niveau de volgende
te maken voor verdere ontwikkeling en de voortgang van de afspraken te
trainingen georganiseerd: ‘het voeren van functioneringsgesprekken’, ‘samen-
bewaken. In 2010 is de competentiewaaier als instrument bij de HRM-ge-
werken met moeilijke mensen / sturen op lastig gedrag’ en een workshop
sprekkencyclus ontwikkeld. De competentiewaaier wordt begin 2011 door de
‘beoordelen’. De workshop was met name bedoeld voor directeuren en coör-
vestigingen in gebruik genomen.
dinerende bestuursadviseurs. De andere trainingen waren voor alle bovengenoemde leidinggevenden.
4.3 Leiderschapsacademie
Het derde niveau is het niveau van specialisatie. Voor dit niveau heeft de leiderschapsacademie geen actieve rol. We gaan ervan uit dat iedereen op dit
Een permanente scholing van alle directeuren, coördinerende bestuursadvi-
niveau zijn eigen weg weet te vinden en individueel afspraken maakt met
seurs, adjunct-directeuren, onderwijscoördinatoren en afdelingshoofden, dat
zijn leidinggevende.
is de bedoeling van de leiderschapsacademie. De leiderschapsacademie onderscheidt drie niveaus van professionaliteit: startniveau, operationeel niveau en expertniveau. Het startniveau valt samen met de inwerkperiode van een nieuwe leidinggevende. Door middel van een basistraining worden nieuwe leidinggevenden de kans geboden hun leiderschap (verder) te ontwikkelen.
4.5 Lerarenbeurs
In het Convenant Leerkracht van Nederland hebben de minister van On-
De lerarenbeurs maakt het voor iedere docent van primair onderwijs tot
derwijs, Cultuur en Wetenschap en de sociale partners afspraken gemaakt
en met hbo mogelijk om eenmaal in zijn carrière een stevige bijscholing
over de verdeling van de docenten over de salarisschalen LB, LC en LD, de
te volgen. Een lerarenbeurs kan worden aangevraagd voor een reguliere
zogenaamde functiemix. Het doel van de functiemix is om de aantrekkelijk-
bachelor- of masteropleiding of voor een korte opleiding die gericht is op het
heid van het beroep van docent te versterken. Het is de bedoeling dat met de
verwerven van extra bekwaamheden. Leraren kunnen een keer in hun on-
functiemix het aandeel docenten dat volgens een LC- of LD-schaal beloond
derwijsloopbaan gebruik maken van de lerarenbeurs. De afdeling P&O heeft
wordt op elke school groeit.
richtlijnen opgesteld om het aanvragen van de lerarenbeurs goed te laten
Jaarverslag 2010 | rsg de Borgen
4.4 Functiemix
verlopen. Binnen rsg de Borgen hebben in totaal vier docenten de lerarenOp basis van de bepalingen in de CAO VO 2008-2010 hebben we het ‘Meer-
beurs aangevraagd.
jarenplan functiemix’ opgesteld. In dit plan is beschreven welke groeipercentages tot 1 oktober 2014 gerealiseerd moeten zijn en hoe we die groei willen realiseren. In het voorjaar van 2010 heeft de medezeggenschapsraad ingestemd met dit plan. Aansluitend hebben we een start gemaakt met de invulling van de in totaal 16 vacatures die waren ontstaan. In het onderstaande overzicht staan de ontstane vacatures per functietype. In december 2010 waren alle ontstane vacatures vervuld en hebben we de te realiseren groei gehaald. type functie
aantal vacatures
LC-type 1
4
LC-type 2
7
LD-type 1
5
“Met de lerarenbeurs ben ik begonnen aan de driejarige lerarenopleiding wiskunde eerstegraads. Ik heb voor deze studie gekozen omdat ik het belangrijk vind mezelf verder te ontwikkelen. Doorgroeien naar de bovenbouw is dan een logische stap. Bovendien kan ik beter mijn ei kwijt in het lesgeven aan de bovenbouw. Door de lerarenbeurs kan ik mijn studie prima combineren met een volledige baan.”
Mark de Blaauw, docent Lindenborg
31
Jaarverslag 2010 | rsg de Borgen
4.6 Docentenacademie De docentenacademie wil het leren van docenten vanuit verschillende invalshoeken stimuleren en organiseren. De uitgangspunten van de docentenacademie zijn:
• De ontwikkelgesprekken en de beoordelingsgesprekken dienen als basis voor de professionalisering van docenten.
• Het gaat om de ontwikkeling van de beroepscompetenties: de zeven kerncompetenties uit de Wet BIO, aangevuld met de competentie organisatiesensitiviteit.
• Professionalisering hangt samen met ontwikkelen, beoordelen en met belonen.
• De professionalisering van docenten is primair gekoppeld aan de ontwikkeling van de eigen vestiging.
• De docentenacademie houdt rekening met formeel en informeel leren. In 2010 is binnen de docentenacademie het project krachtig meesterschap opgezet. Dit betekent onder andere dat er coachingsgesprekken plaatsvinden tussen docenten. Daarnaast zijn de eerste mentoraattrainingen van start gegaan en is de voorbereiding getroffen voor de coachtraining die eind maart 2011 zal starten.
Een blik op onze organisatie
we goed onderwijs kunnen aanbieden. Zo moet je als school kunnen anticiperen op wat er in de omgeving gebeurt. Daarom kijken we onder andere naar demografische ontwikkelingen en risicofactoren. Maar we
Jaarverslag 2010 | rsg de Borgen
5
In dit hoofdstuk gaat het over de organisatie die in orde moet zijn, willen
kijken ook naar onszelf als het gaat om de financiële situatie.
Ambitie: rsg de Borgen is een organisatie die niet naar winst streeft. Wij zullen in de toekomst onze inkomsten en uitgaven op elkaar blijven afstemmen, zodat wij een gezonde en financiële positie kunnen opbouwen. Rekeninghoudend hiermee is het ook van belang in de toekomst middelen te reserveren voor innovatie en ontwikkeling. De balans tussen reserveren en innoveren is voor ons een voortdurend punt van aandacht.
5.1 Organisatie RA AD VAN TOEZICHT
COLLEGE VAN BESTUUR
BESTUURSBUREAU
ESBORG
LINDENBORG
Figuur 5.1 organogram
NIJEBORG
RONERBORG
WOLDBORG
33
Jaarverslag 2010 | rsg de Borgen
Naamswijziging Nijeborg
Governance
Eind 2010 heeft rsg de Borgen het onderwijsaanbod herzien. Het resultaat
rsg de Borgen is een organisatie voor voortgezet onderwijs (VO). Het is een
was een nieuwe positionering van rsg de Borgen als geheel en daarbin-
instelling die publieke taken uitvoert met middelen die door de rijksoverheid
nen van de afzonderlijke vestigingen. Deze nieuwe positionering was ook
beschikbaar zijn gesteld. In de bestuurlijke verhoudingen met de rijksoverheid
aanleiding om de naam Olde/Nijeborg te veranderen in Nijeborg. Met deze
heeft rsg de Borgen een grote mate van autonomie om deze taken uit te voe-
naamswijziging wil de vestiging helder naar buiten treden. Eén naam past
ren. De rijksoverheid is verantwoordelijk voor de kwaliteit, toegankelijkheid en
hier beter bij dan een gecombineerde/dubbele naam. Het is immers één
doelmatigheid van het stelsel, de wet- en regelgeving, de kaders en randvoor-
vestiging, ook al zijn er twee leslocaties. Het gebouw Nijeborg wordt de
waarden. rsg de Borgen is als maatschappelijke onderneming verantwoordelijk
instroomlocatie voor de eerstejaars leerlingen.
voor de prestaties met betrekking tot de publieke taken in de regio. Ook moet zij horizontale en verticale verantwoording daarover afleggen.
Onderwijsgroep Noord Bestuurlijke autonomie gaat hand in hand met verantwoording afleggen en rsg de Borgen vormt samen met AOC Terra en het Dollard College, Onderwijs-
toezicht houden. Onderwijsinstellingen moeten daarom voldoen aan de eisen
groep Noord. 2010 was het jaar waarin wij ons oriënteerden op de ontwikke-
van goed bestuur, intern toezicht en verantwoording. Het interne toezicht
ling van de Onderwijsgroep. Met andere woorden: hoe kunnen we de samen-
wordt bij rsg de Borgen uitgeoefend door de Raad van Toezicht. Naarmate de
werking beter benutten en wordt Onderwijsgroep Noord (veel) meer dan de
instellingen hun ‘corporate governance’ beter in orde hebben, kan het toezicht
som der delen. Een organisatie waarin nog veel meer dan nu maximale aan-
vanuit de rijksoverheid worden beperkt, zonder ooit geheel te verdwijnen. Er
dacht is voor het primaire proces en voor degenen die daar verantwoordelijk
moet sprake zijn van een goede balans tussen intern toezicht, bestuur, verant-
voor zijn: de leraren. Een organisatie waarbij de directeuren en coördinerend
woording en extern toezicht.
bestuursadviseurs nog meer betrokken worden bij de voorbereiding en besluitvorming van beleid. Dit was onderwerp van gesprek in het regelmatige
In de statuten van rsg de Borgen is rekening gehouden met de bepalingen
overleg tussen College van Bestuur, de MT’s van de drie onderwijsinstellingen
van de ‘Code goed onderwijsbestuur in het voortgezet onderwijs’. In verband
binnen Onderwijsgroep Noord en de coördinerend bestuursadviseurs.
hiermee zijn reglementen opgesteld voor de Raad van Toezicht en het College van Bestuur. Deze reglementen zijn door de Raad van Toezicht vastgesteld. Daarnaast is een regeling inzake het omgaan met een vermoeden van een misstand (klokkenluiderregeling) vastgesteld. In 2010 zijn door de Raad
5.2 Ontwikkeling leerlingenaantallen
remuneratiecommissie en de auditcommissie. Daarmee zijn voor de Raad van Toezicht de belangrijkste randvoorwaarden gecreëerd voor het adequaat
In figuur 5.2 wordt het totaal aantal leerlingen bij rsg de Borgen weerge-
uitoefenen van haar toezichthoudende taak.
geven in de achtereenvolgende schooljaren 2009-2010 en 2010-2011, op
Jaarverslag 2010 | rsg de Borgen
van Toezicht twee commissies vanuit haar midden ingesteld, te weten de
teldatum 1 oktober.
Leerlingenaantallen
2010-2011
2009-2010
basisvorming lwoo
47
50
basisvorming avo/vmbo
842
950
lwoo
48
60
vmbo
615
581
havo
407
400
vwo
324
293
pro
95
95
Totaal
2.378
2.429
Esborg
95
95
1.068
1.098
Nijeborg
672
746
Ronerborg
340
289
Woldborg
203
201
Lindenborg
Totaal
2.378
2.429
Leerlingenaantallen 1200
1000 VWO
800
600
HAVO
VMBO
400
200
0
LWOO BaVo AVO/VMBO
Lindenborg
VMBO
BaVo AVO/VMBO
BaVo AVO/VMBO
BaVo LWOO
BaVo LWOO
Nijeborg
Ronerborg
VMBO BaVo AVO/VMBO
PRO
Woldborg
Esborg
Figuur 5.2 Leerlingenaantallen
35
Jaarverslag 2010 | rsg de Borgen
! s i ! u H Open
Prognose In Nederland gaat in een aantal regio’s het aantal leerlingen in de komende jaren fors dalen. Voor de onderwijsinstellingen in die regio’s betekent deze daling
s ! i u ! H Open De vestigingen van rsg de Borgen zijn allemaal gesitueerd in krimpregio’s in
de provincie Groningen. Het aantal leerlingen bij de basisscholen binnen deze regio’s zal in de komende acht jaar naar verwachting dalen.
In de leerlingenprognose van 2010 tot en met 2017 wordt voor het school-
jaar 2010-2011 een aantal van 2.378 leerlingen verwacht op rsg de Borgen. In
vergelijking met deze prognose is het aantal leerlingen precies gelijk. Voor de
komende jaren blijft de prognose voor het aantal leerlingen (nieuwe instroom en doorstroom) nagenoeg gelijk met een lichte stijging in 2013. Daarna is er
sprake van een dalende tendens in het leerlingenaantal. Dit is in lijn met het
Ronerborg
maandag 17 januari 18.30 - 21. 00 uur
dinsdag 18 jan r 18.30 - 21.00 uu
Lindenborg
woensdag 19
januari 16.00 - 21.0 0 uur
Esborgg 20 januari donderda uur .30 - 21.00
aantal leerlingen in het voedingsgebied. In het jaar 2010 zijn er 989 leerlingen
18
het aantal leerlingen verder. Het College van Bestuur en de directeuren kiezen er voor om intensief te werken aan vergroting van het marktaandeel zodat het leerlingenaantal stabiel kan blijven. Deze keuze maakt het noodzakelijk dat creatief wordt nagedacht over het te voeren marketing- en communicatiebeleid en over de kwaliteit van ons product. De daarvoor noodzakelijke acties zullen in het nieuwe strategische beleidsplan worden uitgewerkt en in de begrotingen van de komende jaren zullen de hiervoor noodzakelijke middelen moeten worden vrijgemaakt.
Lindenbor g wo. 19 ja nuari 16
vormgeving: DBD design/Ruurd de Boer
in het voedingsgebied en dit aantal daalt sterk tot en met het jaar 2012 (895 leerlingen). In 2013 is er een eenmalige stijging (920 leerlingen). Daarna daalt
Woldborguari
Ronerb org ma. 17 januari 1
Nijeborg
vrijdag 21 januari
16.00 - 21.00 uur
Burchtl aan 1, R 8.30-21.00 uur ODEN
Woldborg .30-21.00 uur 18 di. 18 januari ROOTEGAST G Kersenlaan 16,
w w w. r s g d e b o r g e n . n l
een omschakeling in het denken van een groeipatroon naar een krimppatroon.
Financiële kengetallen
Resultaat
Op basis van de jaarrekening kunnen de volgende financiële kengetallen worden berekend:
Jaarverslag 2010 | rsg de Borgen
5.3 Jaarrekening
rsg de Borgen heeft het jaar 2010 afgesloten met een positief financieel 2010
2009
Solvabiliteit
0,13
0,11
Liquiditeit
0,11
0,12
Rentabiliteit
1,12
- 1,16
resultaat van € 220.369 (2009: negatief € 226.063). Het exploitatieresultaat over 2010 is als volgt verdeeld: 2010
Toevoeging aan de algemene reserve
€ 220.369
2009 € 193.854
De solvabiliteit (verhouding eigen vermogen / totaal vermogen) is in 2010 toegenomen van 0,11 naar 0,13 en ligt daarmee net boven de signaalgrens van
Onttrekking aan de bestemmingsreserve Boekenfonds
€0
- € 419.917
0,1. Op basis van de meerjarenbegroting 2011-2016 kan worden geconstateerd
__________
__________
dat de exploitatie op orde is en dat de vermogenspositie in de komende jaren langzaam verder zal verbeteren.
Exploitatieresultaat
€ 220.369
- € 226.063
De liquiditeit (vlottende activa / vlottende passiva) is licht gedaald ten Het resultaat is aanmerkelijk beter dan in 2009. Toen was nog sprake van een
opzichte van 2009. Een waarde van 0,11 wordt als absoluut onvoldoende
verlies van ruim € 0,2 miljoen. De effecten van de in 2009 ingezette bezui-
beschouwd en kan leiden tot situaties waarbij betaling van facturen en de-
ningsoperatie worden in 2010 duidelijk zichtbaar in het resultaat.
claraties moet worden uitgesteld. In 2009 en 2010 zijn door het College van Bestuur maatregelen genomen die in de loop van 2010 hebben geleid tot een herstel van de liquiditeitspositie. Onder de vlottende passiva zijn ook vooruit ontvangen investeringssubsidies verantwoord. Laten we deze investeringssubsidies buiten beschouwing, dan is sprake van een liquiditeit van 0,45 hetgeen nog steeds onvoldoende is, maar wel beduidend beter dan een ratio van 0,11.
37
Jaarverslag 2010 | rsg de Borgen
De rentabiliteit (resultaat gewone bedrijfsvoering / totale baten uit gewone
ken vindt een jaarlijkse afwaardering van 25% van de aanschafwaarde plaats.
bedrijfsvoering x 100) is sterk verbeterd ten opzichte van 2009. Op basis van
Deze afwaardering was in 2010 bijna € 0,3 miljoen, zodat de waarde van de
het resultaat over 2010 en de begroting 2011 kan geconcludeerd worden dat
voorraad in 2010 per saldo is afgenomen met € 0,1 miljoen.
de exploitatie weer op orde is.
De vorderingen zijn ten opzichte van 2009 gestegen met € 0,1 miljoen. Dit is enerzijds het gevolg van een grote vordering op het regionaal samen-
Balans
werkingsverband en anderzijds het gevolg van het later verzenden van de nota’s voor de ouderbijdragen voor het schooljaar 2010-2011. De omvang
Vaste activa
van de voorziening voor oninbaarheid is ten opzichte van 2009 onveranderd
De materiële vaste activa is ten opzichte van 2009 gedaald met een bedrag
gebleven.
van bijna € 0,7 miljoen. In 2010 is voor een bedrag van € 0,3 miljoen geïnvesteerd in inventaris. De desinvesteringen bedroegen € 0,1 miljoen en de totale
Eigen vermogen
afschrijvingslast bedroeg € 0,9 miljoen. Investeringen in inventaris vonden bij
De wijziging in waarderingsgrondslagen heeft het vermogen per 1 januari
alle vestigingen van rsg de Borgen plaats. Er zijn in 2010 geen investeringen
2010 positief beïnvloed voor een bedrag van € 0,9 miljoen. Dit hangt samen
in gebouwen en terreinen geweest.
met de vrijval van de BAPO-voorziening en de voorziening groot onderhoud die onder de oude waarderingsgrondslagen werden aangehouden.
De investeringen in inventaris hebben met name betrekking op ICT-appa-
Het totale eigen vermogen komt, na de verdeling van het resultaat, uit op
ratuur. Op het gebied van ICT zijn ook in 2010 nieuwe pc’s en laptops voor
€ 1,6 miljoen. Dit eigen vermogen bestaat, op een klein bedrag aan stich-
leerlingen en docenten aangeschaft. Daarnaast is er geïnvesteerd in het
tingskapitaal, geheel uit een algemene reserve. Er is geen sprake van
netwerkapparatuur, de netwerkbekabeling en een draadloos netwerk op alle
bestemmingsreserves en bestemmingsfondsen. Het eigen vermogen is
vestigingen. In totaal gaat het daarbij om een bedrag van € 0,2 miljoen. Daar-
onderverdeeld in publiek en privaat vermogen, waarbij het stichtingskapitaal
mee is een solide basis gelegd voor verder gebruik van ICT-apparatuur op elke
als privaat vermogen wordt aangemerkt en de algemene reserve als publiek
willekeurige leer- en werkplek in de organisatie.
vermogen.
Vlottende activa
Voorzieningen
In 2010 is voor een bedrag van bijna € 0,2 miljoen aan lesboeken aangeschaft.
De personele voorzieningen bestaan uit een voorziening wachtgelden en
Deze boeken worden gedurende het schooljaar aan de leerlingen in bruikleen
voorziening ambtsjubilea. De voorziening wachtgelden is voor wachtgeld-
gegeven. Op basis van de verwachte gemiddelde gebruiksduur van de lesboe-
verplichtingen ten aanzien van voormalig personeel. De omvang van de
ten aanzien van de toekomstige uitkering bij ambtsjubilea van personeel. De hoogte van de voorziening wordt jaarlijks bepaald op basis van de verwachte verplichtingen voor de komende vijf jaren. De omvang van de voorzieningen is in 2010 afgenomen met € 0,1 miljoen tot € 0,5 miljoen. Hiervan heeft 39% betrekking op verplichtingen korter dan één jaar en 61% op verplichtingen langer dan één jaar.
Langlopende schulden De langlopende schuld betreft een annuïtenlening van de gemeente Leek met een looptijd tot en met 2015. De schuld is in 2010 afgenomen conform het aflossingsschema.
Jaarverslag 2010 | rsg de Borgen
wachtgeldverplichtingen. De voorziening ambtsjubilea is voor de verplichting
Rijksbijdrage en overige baten 2010 t.o.v. 2009 x 11.000
voorziening is bepaald op basis van de contante waarde van de huidige
20.000 18.000 16.000
2010
2009
14.000 12.000 10.000 8.000 6.000 4.000 2.000 0
2010
Rijksbijdragen
2009
Overige baten
Figuur 5.3 Staat van baten
Kortlopende schulden De kortlopende schulden zijn gedaald met bijna € 1,0 miljoen. De daling
Staat van baten en lasten
wordt met name veroorzaakt door een daling van de schulden aan de groepsmaatschappijen met € 0,8 miljoen. In verband met de verzwakte liquiditeits-
Rijksbijdragen
positie werden in 2009 leverancierskredieten maximaal benut, hetgeen een
De rijksbijdragen zijn in 2010 ten opzichte van 2009 gestegen met
stijging van de kortlopende schulden veroorzaakte. Omdat de liquiditeits-
€ 0,3 miljoen. De normatieve rijksbijdrage is in 2010 nagenoeg onveranderd
positie ultimo 2010 aanmerkelijk is verbeterd, is hiervan ultimo 2010 geen
gebleven. In de begroting van 2010 was rekening gehouden met een hogere
sprake meer.
normatieve rijksbijdrage vanwege de aanpassingen in de CAO-VO. De stijging
De vooruit ontvangen subsidies van het Ministerie van OCW zijn in 2010
van de rijksbijdrage komt geheel voor rekening van de additionele subsidies.
afgenomen met € 0,2 miljoen tot bijna € 0,3 miljoen. De vooruit ontvangen
Deze stijging is het gevolg van het toerekenen van subsidies aan de exploi-
investeringssubsidies zijn in 2010 afgenomen als gevolg van vrijval ten gun-
tatie voor verbetering van de kwaliteit van het voortgezet onderwijs en voor
ste van de exploitatie.
het realiseren van maatschappelijke stage. Daarnaast is, in verband met de bezuinigingsmaatregelen op grond van het plan van aanpak, het laatste deel
39
Jaarverslag 2010 | rsg de Borgen
de bekostiging toegerekend aan de exploitatie. Ten opzichte van deze begroting komt de normatieve rijksbijdrage € 0,1 miljoen lager uit, terwijl de additionele rijksbijdrage € 0,3 miljoen hoger uitvalt. Per saldo is de rijksbijdrage, ten opzichte van de begroting 2010, ruim € 0,2 miljoen lager. Dit is een verschil van 1%.
Overige overheidsbijdragen De overige overheidsbijdragen zijn licht gedaald ten opzichte van 2009 als gevolg van het wegvallen van de bijdrage van de gemeente Noordenveld in de exploitatie van de Esborg. Als gevolg van de ingebruikname van de nieuwe school, is de bijdrage van de gemeente komen te vervallen.
Overige baten
Personele lasten en overige lasten 2010 t.o.v. 2009 x 11.000
van de aanvullende overgangsbekostiging vanwege de vereenvoudiging van
18.000 16.000 14.000
2010
2009
12.000 10.000 8.000 6.000 4.000
2010
2.000 0
Personeelslasten
2009
Overige lasten
Figuur 5.4 Staat van lasten
De overige baten zijn € 0,1 miljoen lager dan in 2009, hetgeen wordt veroorzaakt door lagere opbrengsten uit detachering van medewerkers.
Personele lasten
Ten opzichte 2009 is de detachering van enkele medewerkers beëindigd en
De personele lasten zijn ten opzichte van 2009 gedaald met € 0,1 miljoen. Ten
één detachering tegen een geringere omvang voortgezet. Ten opzichte van
opzichte van de begroting is echter sprake van een stijging van € 0,4 miljoen.
de begroting is sprake van hogere opbrengsten uit detachering dan was
Als gevolg van de aanpassingen in de CAO-VO zijn de loonkosten van me-
voorzien. Dit is het gevolg van het kunnen detacheren van medewerkers die
dewerkers met een aanstelling gestegen. Er is echter sprake van een lichte
bij de bezuiningsoperatie boventallig werden. Voor het overige is geen sprake
afname van het aantal personeelsleden met ingang van het schooljaar 2009-
van noemenswaardige verschillen, noch ten opzichte van 2009, noch ten
2010 in verband met de bezuinigingen op basis van het plan van aanpak. De
opzichte van de begroting.
bezuinigingen die in het schooljaar 2009-2010 zijn ingezet, hebben effect op het gehele jaar 2010. De lonen en salarissen van het personeel met een aanstelling bij het rsg de Borgen zijn per saldo, ten opzichte van 2009, toegenomen met € 0,2 miljoen. Ten opzichte van de begroting bedraagt deze stijging € 0,5 miljoen.
Kengetallen ziekteverzuim
2010
2009
2009. In 2009 hebben, als gevolg van de bezuinigingen, meer medewerkers de organisatie verlaten. Ook ten opzichte van de begroting vallen de dotaties
ZV1%
6,8
5,4
lager uit. De overige personele lasten wijken in 2010 niet noemenswaardig af
ZV2%
4,6
4,1
van 2009 en van de begroting 2010.
ZMF
1,2
1,4
De kosten voor vervanging van zieke personeelsleden zijn in 2010 fors geste-
De ziekteverzuimpercentages van rsg de Borgen in 2010 laten een stijgende
gen. In 2009 was nog sprake van € 0,2 miljoen aan kosten voor vervanging. In
trend zien ten opzichte van 2009. De landelijke cijfers vertonen naar ver-
2010 is dit verdubbeld tot bijna € 0,4 miljoen. Verzuim is voor elke werkgever
wachting dezelfde trend, maar zijn (absoluut gezien) nog iets lager dan de
een belangrijke factor. Achter elk verzuim van een medewerker zit een ver-
verzuimpercentages van rsg de Borgen. Het verschil tussen ZV1% en ZV2%
haal. Indien het verzuim het gevolg is van ziekte heeft dit grote consequen-
geeft het percentage zieke medewerkers weer die langer dan één jaar ziek
ties voor zowel de verzuimende medewerker als voor de organisatie. Voor de
zijn. Het hoge ziekteverzuim (ZV1%) bij rsg de Borgen wordt veroorzaakt door
organisatie brengt ziekteverzuim veel extra kosten met zich mee. Immers, de
een aantal ernstig zieke medewerkers. Het aantal keren per jaar dat mede-
verzuimende medewerker moet vervangen worden, omdat anders het on-
werkers zich ziekmelden is gedaald van 1,4 naar 1,2. Het streven is om het
derwijsproces in het gedrang komt. rsg de Borgen streeft er dan ook naar het
ziekteverzuimpercentage te verminderen en het lage kort frequent verzuim
verzuim terug te dringen. Helaas is dit het afgelopen jaar niet gelukt. Ook in
te handhaven.
Jaarverslag 2010 | rsg de Borgen
De dotaties aan de personele voorzieningen zijn aanmerkelijk lager dan in
2010 hebben we op rsg de Borgen te maken met een groot aantal langdurig ernstig zieke medewerkers.
Het beleid van rsg de Borgen is er nog steeds op gericht om het ziekteverzuim terug te dringen. Daar waar mogelijk worden zo spoedig mogelijk
Bij de ziekteverzuimgegevens onderscheiden we een aantal categorieën:
interventies ingezet, om zo de verzuimende medewerker zo snel mogelijk te
• ZV1%: ziekteverzuimpercentage 1. Het aantal gewogen kalenderdagen
re-integreren. Preventief signaleren van arbeidsgerelateerde problematiek is
ziekteverlof van het reguliere personeel, gedeeld door de gemiddelde
één van de onderliggende voorwaarden en dus een speerpunt van het beleid.
personeelssterkte en gedeeld door het aantal kalenderdagen van de rap-
Vanzelfsprekend gaat het hier om een gedeelde verantwoordelijkheid van
portageperiode, maal 100%.
zowel werknemers als van leidinggevenden (ondersteund door de afdeling
• ZV2%: ziekteverzuimpercentage 2. Idem als ZV1%, exclusief ziektegevallen
P&O en de bedrijfsarts).
die langer dan een jaar geduurd hebben.
• ZMF: ziekmeldingfrequentie. Aantal ziektegevallen in de rapportage per 100 personeelsleden.
41
Jaarverslag 2010 | rsg de Borgen
Afschrijvingslasten
Een vergelijkbaar beeld zien we bij de inventaris en leer- en hulpmiddelen.
De afschrijving op de materiële vaste activa daalt ook in 2010 verder. Ten
Ook hier is sprake van lagere lasten dan in 2009 als gevolg van de bezuini-
behoeve van het herstel van de financiële positie is in 2009 een investerings-
gingsmaatregelen. Daarnaast vallen de kosten van verstrekking van leermid-
stop afgekondigd. Deze investeringstop was ook in 2010 het gehele jaar van
delen aan leerlingen lager uit, zowel de kosten van de werkboeken als de
kracht, uiteraard met uitzondering van investeringen die noodzakelijk zijn
waardevermindering van de in bruikleen gegeven lesboeken. Ten opzichte
voor de continuïteit van het onderwijs. Evenals in 2009 werd ook in 2010
van de begroting 2010 vallen de kosten voor verstrekking van de lesmateri-
goed de hand gehouden aan deze investeringsstop, hetgeen resulteert in ge-
alen aan de leerlingen echter bijna € 0,2 miljoen hoger uit dan begroot. De
staag afnemende afschrijvingslasten. De afschrijvingslasten voor inventaris
reden hiervoor is dat bij het opstellen van de begroting 2010 nog onvoldoen-
bedroegen in 2004 nog € 260 per leerling. In 2010 is dit gedaald naar € 207
de duidelijkheid was omtrent de aanbesteding van het boekenfonds en de
per leerling. Ten opzichte van de begroting vallen de afschrijvingslasten een
daarmee verband houdende financiële consequenties.
kleine € 0,1 miljoen lager uit.
Financiële baten en lasten Huisvestingslasten
De rentebaten en -lasten vallen gunstiger uit, zowel ten opzichte van 2009
De stijging, ten opzichte van 2009, van € 0,1 miljoen bij de huisvestingslasten
als ten opzichte van de begroting 2010. Het gaat hierbij echter niet om sub-
wordt veroorzaakt door de post onderhoud gebouwen. Voor onderhoud is
stantiële bedragen.
in 2010 een bedrag van ruim € 0,3 miljoen uitgegeven. Omdat hiervoor in de begroting € 0,4 miljoen was gereserveerd, en ook de kosten voor belastingen en heffingen lager zijn, vallen de huisvestingslasten bijna € 0,1 miljoen gunstiger uit.
Overige lasten De daling van de kosten voor administratie en beheer is mede het gevolg van de bezuinigingsmaatregelen en heeft betrekking op nagenoeg alle aspecten van de beheerslasten. Zowel ten opzichte van 2009 als ten opzichte van de begroting 2010 is sprake van een daling van een kleine € 0,1 miljoen. De onderdelen die hierbij het meest in het oog springen zijn de lagere kosten voor bij-, her- en nascholing.
De begroting 2010 was sluitend met een bedrag van bijna € 0,05 miljoen voor onvoorziene uitgaven. Dat was bijzonder weinig, maar voor onvoorziene
De financiële positie van rsg de Borgen was in 2006 tot en met 2009 verre
uitgaven was binnen de begroting eenvoudigweg geen financiële ruimte
van rooskleurig. In de begrotingen van deze jaren waren knelpunten gesigna-
aanwezig. Er was in 2010 sprake van een hele strakke begrotingsdiscipline om
leerd en taakstellende bezuinigingen benoemd. Deze taakstellingen waren
te voorkomen dat er wederom tekorten zouden ontstaan. Voor het opvangen
echter niet, of onvoldoende, geëffectueerd. Als gevolg van het ‘opdrogen’ van
van tekorten was onvoldoende eigen vermogen beschikbaar. Het beleid in
diverse incidentele opbrengsten waarmee structurele kosten werden gedekt
2010 was dan ook gericht op beheersing van de kosten waarbij de inhoud en
en de afronding van de twee bouwprojecten in Roden werden de financiële
de kwaliteit van het onderwijs voorop stonden.
Jaarverslag 2010 | rsg de Borgen
Begroting 2010
problemen eind 2008 in de volle omvang zichtbaar. De verschillen tussen de begroting 2010 en de realisatie zijn hiervoor toegeIn het voorjaar van 2009 is daarom door het College van Bestuur een plan
licht. Voor het overige wordt verwezen naar de staat van baten en lasten in
van aanpak opgesteld dat moest leiden tot herstel van de financiële positie.
de jaarrekening.
Op basis van dit plan van aanpak is de formatie in evenwicht gebracht met het aantal ingeschreven leerlingen, zijn alle niet-kernactiviteiten gestaakt en is tot een investeringsstop besloten. Deze maatregelen hebben in 2009 niet
5.4 Begroting 2011
tot een volledige besparing geleid aangezien ze pas per 1 augustus 2009 konden worden geëffectueerd. In de begroting 2010 en in de meerjarenbegroting
In februari 2009 is door het College van Bestuur een plan van aanpak opge-
werd zichtbaar dat de genomen maatregelen effect hadden.
steld dat moest leiden tot herstel van de financiële positie. De maatregelen uit dit plan van aanpak hebben in 2009 en 2010 tot een besparing geleid en
Als gevolg van de doorgevoerde bezuinigingen op basis van het plan van
tot een voorzichtig herstel van de financiële positie. Voor het schooljaar 2011-
aanpak, is de formatieve inzet in 2010 verminderd ten opzichte van 2009.
2012 wordt verwacht dat er voldoende ruimte ontstaat om de formatie weer
Ondanks deze vermindering van de formatie, was er sprake van een stijging
enigszins te verruimen. In deze begroting is daar rekening mee gehouden.
van de personele lasten. Deze stijging was deels het gevolg van afspraken op basis van de CAO-VO en anderzijds het gevolg van een stijging van de pensioenpremies.
43
Jaarverslag 2010 | rsg de Borgen
Begroting 2011 (x € 1.000)
Personeel Begroot 2011
Begroot 2010
fte’s in overeenstemming te brengen met de personele bekostiging. Als
Baten Rijksbijdragen Overige overheidsbijdragen Overige baten
17.521
17.465
928
313
1.131
1.380
Som der baten
19.580
gevolg van deze bezuiniging en de lichte daling van het aantal ingeschreven leerlingen, is de formatieve inzet, ten opzichte van 2010, gedaald van ongeveer 177 naar 173 fte. Ondanks de daling van vier fte’s is, als gevolg van de 19.158
14.643
14.748
Afschrijvingslasten
853
945
Huisvestingslasten
1.736
1.246
Overige lasten
2.340
2.186
Som der lasten
gemaakte afspraken in de CAO-VO, sprake van slechts een lichte daling van de lonen en de sociale- en pensioenlasten. In de loonkosten zijn de reguliere periodieken opgenomen. Tevens is opgenomen de inkorting van het carrière-
Lasten Personele lasten
In de afgelopen twee jaar is een forse besparing gerealiseerd door het aantal
19.572
patroon voor onderwijspersoneel per 1 januari 2011. Met de functiemix wordt beoogd om binnen de formatie van de onderwijsgevenden het aantal LC- en LD-functies te vergroten, ten koste van het aantal LB-functies, teneinde het docentschap aantrekkelijker te maken. Deze maatregel zal een verhoging van 19.125
de totale personeelskosten voor onderwijsgevenden tot gevolg hebben. De pensioenpremie voor ouderdomspensioen zal in 2011 stijgen, maar daar staan
Saldo baten en lasten Saldo financiële baten en lasten
8
33
-8
-33
lagere premieverplichtingen voor FPU tegenover. Per saldo is sprake van een lichte stijging van de premies. In het plan van aanpak, waarin de bezuinigingen zijn uitgewerkt, is de
Resultaat
0
0
belangrijkste en meest ingrijpende maatregel de aanpassing van de ratio geweest. In 2011 ontstaat ruimte voor het aanpassing van de ratio van 1:20 naar 1:19,5. Het gaat daarbij, bij het huidige aantal leerlingen, om ruim 2 fte.
Figuur 5.5 Begroting 2011
Deze verruiming van de formatie is in de personele lasten van de begroting 2011 meegenomen. Als gevolg van de afgenomen dekkingsgraad bij het ABP zal de pensioenpremie voor ouderdomspensioen in 2011 stijgen, maar daar staan lagere premieverplichtingen voor FPU tegenover. Per saldo is sprake van een lichte stijging van de premies.
overstijgende kosten, bestuursbureau en College van Bestuur. Dit percentage
2011 wordt vastgesteld is ‘Goed Werkgeverschap’ een belangrijk uitgangs-
is vastgesteld op 6,75% van de baten. Dit percentage is voor 2011 ongewijzigd
punt. Het streven is dan ook om dit op een zo breed mogelijk terrein ten
gebleven ten opzichte van 2010.
uitvoer te brengen. Het gaat daarbij, naast de primaire arbeidsvoorwaarden,
Voorheen werd het aantal leerlingen gehanteerd als verdeelsleutel voor de
heel nadrukkelijk ook om de secundaire arbeidsvoorwaarden. Professionalise-
kosten. In de praktijk kwam het er daarbij op neer dat voor een groot aantal
ring van het personeel speelt, onder andere, een belangrijke rol. rsg de Borgen
activiteiten van de drie onderwijsinstellingen, door Onderwijsgroep Noord
wil de leerlingen kwalitatief goed onderwijs bieden en daarvoor is het nodig
werkzaamheden moesten worden verricht, waarvoor niet of onvoldoende
dat de medewerkers in staat worden gesteld om zich te bekwamen en bij te
werd bijgedragen. Te denken valt hierbij aan werkzaamheden met betrekking
scholen. In de begroting zijn voldoende middelen gereserveerd om hieraan
tot bouwactiviteiten, extra marketingcampagnes en uitvoering van wet- en
te kunnen voldoen. In 2011 is voor scholing, op grond van de CAO-VO, per me-
regelgeving.
dewerker een bedrag van € 500,- gereserveerd. Daarnaast is nog een bedrag
Door uit te gaan van een bijdrage op basis van de baten is sprake van een
van € 0,1 miljoen begroot voor scholing. Een deel hiervan is ten behoeve van
duidelijker relatie tussen de activiteiten en de daarbij geleverde inspannin-
de leiderschaps- en docentenacademie. Inspirerend leiderschap is vanuit het
gen door Onderwijsgroep Noord. Het effect van deze wijziging is voor rsg de
nieuwe Strategisch Beleidsplan een belangrijk issue dat in de leiderschaps-
Borgen gering.
Jaarverslag 2010 | rsg de Borgen
In het nieuwe Strategisch Beleidsplan 2010-2014 van rsg de Borgen dat begin
academie vormgegeven zal worden. In de docentenacademie zullen dit de items zijn die te maken hebben met kennis, vaardigheden en nieuwe onder-
Huisvesting
wijskundige ontwikkelingen. De huisvestingslasten stijgen. Deze stijging komt geheel voor rekening van Voor vervanging wegens ziekte is 3,0 % van de verwachte directe loonkosten
de post onderhoud, omdat hier een bedrag van € 0,6 miljoen is begroot voor
gereserveerd. Dit is voor 2010 een bedrag van ruim € 0,3 miljoen. De kosten
uitbreiding van de Woldborg in Grootegast. Voor groot onderhoud van de
van vervanging wegens ziekte zijn fors, mede als gevolg van de extra maat-
gebouwen is in 2011 € 0,15 miljoen minder begroot.
schappelijke druk om de voorgeschreven onderwijstijd te realiseren. De bijdrage ten behoeve van de dienstverlening door Onderwijsgroep Noord
De daling van het aantal leerlingen heeft ook gevolgen voor de (meerjaren)
bedraagt voor 2011 € 1,3 miljoen. Dit is een stijging van bijna € 0,05 miljoen
begroting. Met name de kapitaalslasten en de huisvestingskosten gaan
ten opzichte van 2010. Met ingang van 2010 heeft het College van Bestuur
verhoudingsgewijs zwaarder op de begroting drukken. Er zal nadrukkelijk ge-
besloten om een percentage van de baten van de drie onderwijsinstellingen
keken moeten worden naar de huisvestingssituatie in Leek waar, met name
te hanteren voor het berekenen van het aandeel in de kosten van instellings-
bij de Nijeborg, sprake is van een forse overcapaciteit in de gebouwen.
45
Jaarverslag 2010 | rsg de Borgen
Overige
van instrumenten en procedures. Het gaat hierbij zowel om de kwaliteit van het onderwijsproces als om de verantwoording over deze kwaliteit. Bij de
Positionering, marketing en communicatie
realisatie hiervan zal het bestuursbureau de vestigingen van rsg de Borgen
rsg de Borgen heeft een breed onderwijsaanbod. In 2010 is gekeken hoe met
ondersteuning bieden. Het handboek Kwaliteitszorg en het bijbehorende
dit onderwijsaanbod de regio zo goed mogelijk kan worden bediend. Eind
implementatieplan zijn voor de zomervakantie 2010 door het College van
2010 is hierin een keuze gemaakt. Dit betekent een nieuwe positionering van
Bestuur vastgesteld.
rsg de Borgen als geheel en daarbinnen de afzonderlijke vestigingen.
Met ingang van schooljaar 2010-2011 is een auditteam gestart, bestaande
Het College van Bestuur heeft in het strategisch beleidsplan de opdracht
uit een aantal vaste en wisselende deelnemers. De vaste deelnemers zijn
meegegeven dat het marktaandeel van rsg de Borgen vergroot moet worden
bestuursadviseurs van de afdeling Onderwijs & Kwaliteitszorg. Medewerkers
om het leerlingenaantal stabiel te houden. Alleen hierdoor kan het onder-
van de diverse vestigingen maken wisselend deel uit van het auditteam.
wijsaanbod in de regio blijvend aangeboden worden.
Het is de bedoeling uiteindelijk één keer per twee jaren op elke vestiging een
Daarbij hebben we echter te maken met toenemende concurrentie van
audit uit te voeren. Als er aanleiding toe is, wordt de audit eens per jaar uit-
omliggende scholen, met name vanuit de stad Groningen. Voorkomen
gevoerd en zo nodig vaker op specifieke onderdelen. Dit kan bijvoorbeeld naar
moet worden dat leerlingenstromen gaan ombuigen naar deze omliggende
aanleiding van indicaties van de Inspectie van het Onderwijs of opbrengsten
scholen. Dit vereist meer communicatiekracht. Die lijn is al ingezet in 2010 en
van eigen onderzoeken.
zal geïntensiveerd worden in 2011. Hoewel het verstandig is om bij dalende leerlingenaantallen juist anticyclisch te begroten, moeten we ook rekening
Om bovenstaande onderwijskundige vernieuwingen en ontwikkelingen goed
blijven houden met de beperkte financiële mogelijkheden.
vorm te kunnen geven is, naast extra inzet in formatie, een bedrag van bijna € 0,16 miljoen gereserveerd in de begroting 2011.
Onderwijs, kwaliteitszorg en internationalisering In het nieuwe Strategische Beleidsplan staan een groot aantal doelen ver-
Resultaat en meerjarenperspectief
woord met betrekking tot de ontwikkeling van het onderwijs. Speerpunten daarin zijn onder andere de doorlopende leer- en zorglijnen van PO naar VO,
De begroting 2011 is sluitend met een bedrag van € 0,06 miljoen voor onvoor-
het inrichten van een adequate zorgstructuur en het ontwikkelen van com-
ziene uitgaven. Dat is bijzonder weinig, maar voor onvoorziene uitgaven is
petentiegericht leren.
binnen de begroting geen financiële ruimte aanwezig.
In het verlengde van het project kwaliteitszorg wordt op alle vestigingen ex-
In de begroting is bewust gekozen voor verruiming van de beschikbare
tra ingezet op bewustwording van kwaliteitszorg en het optimaal gebruiken
formatie door aanpassing van de ratio. Als gevolg hiervan kunnen gewenste
Investeringen
doorgang vinden. Het College van Bestuur is van mening dat de prioriteit in deze fase moet liggen bij het primaire onderwijsproces en derhalve bij extra
In verband met de zwakke financiële positie van rsg de Borgen is in 2009
formatieruimte voor het onderwijsgevend personeel.
een investeringsstop afgekondigd. Als gevolg hiervan zijn in 2009 en 2010
Er zal in 2011 sprake moeten zijn van een hele strakke begrotingsdiscipline
een aantal (ver)bouwplannen niet in uitvoering genomen. Ook voor 2011 is
om te voorkomen dat er wederom tekorten ontstaan. Voor het opvangen van
er geen ruimte om aanpassingen in de gebouwen te realiseren. Een uitzon-
tekorten is onvoldoende eigen vermogen beschikbaar. Het beleid in 2011 blijft
dering hierop vormt de uitbreiding van het schoolgebouw van de Woldborg
dan ook gericht op kostenbeheersing waarbij de inhoud en de kwaliteit van
in Grootegast. De gemeente Grootegast heeft hiervoor een bedrag van € 1,2
het onderwijs voorop staan.
miljoen beschikbaar gesteld. De realisatie van deze uitbreiding zal binnen dit
Voor de jaren 2011 tot en met 2016 zal het niveau van de investeringen laag
beschikbaar gestelde bedrag moeten gebeuren. Feitelijk is bij de uitbreiding
moeten blijven om geleidelijke verruiming van de formatie mogelijk te ma-
van de Woldborg geen sprake van een investering, aangezien de kosten die
ken. In de jaren 2012 tot en met 2015 van de meerjarenbegroting is zichtbaar
hiermee zijn gemoeid ten laste van de exploitatie komen. Dit is het gevolg
dat de begroting van deze jaren niet sluitend is. Het College van Bestuur
van het feit dat de gemeente Grootegast het economisch eigendom van het
vindt dat stapsgewijze verruiming van de formatie noodzakelijk is om de
gebouw bezit. Tegenover deze investering staat in gelijke mate de subsidie
kwaliteit van het aangeboden onderwijs te kunnen garanderen. Uiteraard zal
van de gemeente, zodat geen sprake is van invloed op het resultaat.
Jaarverslag 2010 | rsg de Borgen
aanpassingen aan de gebouwen in 2011 geen of slechts in zeer beperkte mate
de ontwikkeling van het aantal leerlingen bij de verruiming van de formatie een grote rol spelen.
In vervanging en uitbreiding van inventaris zal in 2011 € 0,4 miljoen worden geïnvesteerd. Hiervan is bijna € 0,34 miljoen bestemd voor investeringen in
Vestigingsbudget
ICT-apparatuur. Jaarlijks wordt er geïnvesteerd in de vervanging van pc’s en laptops. rsg de Borgen hanteert hierbij voor het gebruik van ICT-apparatuur
Het College van Bestuur heeft de vestigingsbudgetten voor 2011 aangepast
in het onderwijs een ratio van één PC of laptop per tien leerlingen. Een uit-
aan de prijsontwikkelingen. Voor het verstrekken van lesmaterialen en boe-
zondering hierop vormt de Ronerborg waar een ratio van één PC of laptop op
ken aan de leerlingen ontvangen de vestigingen een bedrag van € 321,50 per
vijf leerlingen wordt gehanteerd. De Ronerborg is een voorhoede school voor
leerling. Dit bedrag is gelijk aan de ontvangen bekostiging van het ministerie
multimedia met een digitale (leer)omgeving en het onderwijsconcept is er
van OCW. Voor het overige zijn de vestigingsbudgetten met 6,8 % verhoogd
op gericht dat leerlingen mediawijs de school verlaten.
ten opzichte van 2010. Het bedrag voor afschrijvingen van inventaris is gelijk
Dit jaar wordt er ook een omvangrijk programma uitgevoerd om het werkge-
gebleven in verband met de investeringsstop.
heugen van de aanwezige computers uit te breiden. Hierdoor kunnen deze
47
Jaarverslag 2010 | rsg de Borgen
computers nog enkele jaren op een goede wijze worden gebruikt.
5.5 Risicoanalyse
Voor een optimale ICT-netwerkomgeving en infrastructuur wordt er 2011 geïnvesteerd in extra dataopslag en servercapaciteit. Zoals bij vrijwel alle
Risicoanalyse en -beheersing
organisaties groeit de dataopslag ook bij rsg de Borgen exponentieel door toenemend ICT-gebruik in combinatie met toepassingen die steeds meer
Het College van Bestuur is verantwoordelijk voor de interne risicobeheersing
data opslaan, zoals bijvoorbeeld multimediale en pdf-bestanden. De extra
van rsg de Borgen. Deze risicobeheersing is bedoeld om het risico dat de
servercapaciteit is nodig omdat het aantal virtuele servers ook voortdurend
doelstellingen van de organisatie niet worden gerealiseerd, te beperken. Het
toeneemt.
is niet bedoeld om dit risico geheel uit te sluiten. Een systeem voor beheer-
De schakelapparatuur in het computernetwerk is ‘up-to-date’, maar vraagt
sing van risico’s kan redelijke, maar geen absolute bescherming bieden tegen
nog een aanvullende investering. Deze aanvullende investeringen hebben
onjuistheden van materieel belang of verlies.
betrekking op optimalisatie, monitoring en beveiliging. rsg de Borgen heeft enige jaren geleden een risico-inventarisatie gemaakt, Ook in 2011 hebben de directeuren, in het kader van de investeringsstop, uit-
hetgeen geresulteerd heeft in een lijst met risicoscenario’s die ernstige effec-
sluitend na verkregen toestemming van het College van Bestuur en aantoon-
ten voor de continuïteit en/of rentabiliteit van rsg de Borgen kunnen hebben.
bare noodzaak, de mogelijkheid om binnen hun eigen budgettaire ruimte te
Maatgevend hierbij is geweest de inschatting kans x effect met betrekking
investeren in inventaris.
tot de benoemde risico’s. Deze risico’s zijn door het College van Bestuur en het management geprioriteerd. Op basis van de prioritering is de volgende risico top 5 vastgesteld: 1. Het risico dat er vermindering zal plaatsvinden van de instroom van leerlingen als gevolg van demografische ontwikkelingen, waardoor er een negatief effect is op de inkomsten. 2. Het risico dat er onvoldoende middelen (mensen, tijd, financiën) zijn om de innovatie te borgen, waardoor er kans is dat het aanbod niet meer geheel aansluit bij de vraag uit de markt. 3. Het risico dat de hoeveelheid werk moet worden gedragen door te weinig personen, waardoor er een verhoogde werkdruk is, met bijvoorbeeld kans op verzuim en aantasting van de motivatie.
48
organisatie worden onderzocht op het terrein van onderwijsaanbod en
is, waardoor niet de juiste sturing en besluitvorming plaatsvindt of kan
personeel. Anderzijds zal de mogelijke samenwerking met scholen, instel-
plaatsvinden.
lingen en bedrijven buiten de eigen organisatie worden bekeken.
5. Het risico dat de strategie niet is uitgewerkt in duidelijke doelstellingen
3. Het is zaak hier voortdurend alert op te zijn omdat de toenemende vraag
en indicatoren, waardoor monitoring en sturing onvoldoende kan plaats-
om innovatie en vernieuwing, de toenemende vraag om verantwoordin-
vinden.
gen vanuit de overheid en de complexiteit van de wet- en regelgeving
Jaarverslag 2010 | rsg de Borgen
4. Het risico dat de kwaliteit van de managementinformatie onvoldoende
steeds meer beslag legt op de organisatie en dus ook op de medewerkers. Hierop zijn met ingang van 2009, voor zover mogelijk, maatregelen getroffen
Als gevolg daarvan neemt de werkdruk toe en daarmee ook de belasting
die er toe moeten leiden dat de effecten van deze risico’s worden voorkomen
van de medewerkers. Het College van Bestuur zal dan ook duidelijke
of worden beperkt. Enkele van deze maatregelen zijn:
keuzes moeten maken teneinde te voorkomen dat de medewerkers, maar
1. Het College van Bestuur en het management kiezen voor een beperkte
ook de kwaliteit van het werk, in het gedrang komen.
kwantitatieve krimp in leerlingaantallen. Gestreefd wordt naar een terug-
4. Het College van Bestuur heeft in het voorjaar van 2010 besloten tot
gang die kleiner is dan de demografische krimp. Daartoe is vergroting van
implementatie van een managementinformatiesysteem. Dit systeem
het marktaandeel nodig. Het streven is het leerlingenaantal de komende
moet het management van de organisatie structureel en op gestructu-
vier jaar zo dicht mogelijk bij het niveau van 2010 te houden. Dit kan al-
reerde wijze voorzien van relevante kengetallen. Dit systeem is inmiddels
leen gerealiseerd worden als de kwaliteit op orde blijft en waar mogelijk
operationeel en zal in de komende jaren verder worden gecompleteerd.
nog wordt verbeterd. Onderwijskwaliteit is daarbij heel belangrijk, evenals de kwaliteit van de medewerkers. Ouders, leerlingen en cursisten baseren hun keuzes voor opleidingen in
5. In het voorjaar van 2011 wordt het Strategisch Beleidsplan 2010-2014 vastgesteld. Dit Strategisch Beleidsplan vormt de basis voor de beleidscyclus van rsg de Borgen. Op basis van dit plan maakt elke vestiging elk
toenemende mate op individuele wensen, professionaliteit en kwaliteit
jaar een vestigingsjaarplan. Hierin wordt concreet aangegeven wat de
van de school. Meer dan ooit is het nodig dat rsg de Borgen zich profileert
vestiging in het komend jaar zal doen ter realisering van de strategische
met een duidelijk inhoudelijk en onderwijskundig gezicht. Daarbij zijn
doelen van rsg de Borgen en vestiging. De jaarlijkse kaderbrief van het
zaken als maatwerk, begeleiding, veiligheid en zorg, in goede verhouding,
College van Bestuur is de verbindende schakel tussen het strategisch be-
van grote betekenis.
leidsplan en de vestigingsplannen. In de kaderbrief wordt vastgelegd aan
2. De vestigingen worden zo goed mogelijk gefaciliteerd voor ontwikkeling
welke strategisch belangrijke zaken in ieder geval in de vestigingsjaar-
en innovatie, binnen het gegeven dat de (financiële) middelen schaars
plannen concreet aandacht moet worden geschonken. De kaderbrief is
zijn. Daarvoor zal enerzijds verdergaande samenwerking binnen de eigen
dus jaarlijks richtinggevend voor het schrijven van het vestigingsjaarplan.
49
Jaarverslag 2010 | rsg de Borgen
Het College van Bestuur bespreekt de uitvoering van het vestigingsjaar-
kaart brengen van mogelijkheden tot optimalisatie van de financierings-
plan drie keer per jaar met de directeur van de vestiging. Deze bespreking
structuur in relatie tot de aanwezige risico’s en/of tot een andere verdeling
wordt gevoerd aan de hand van een beknopte schriftelijke rapportage
van de risico’s.
waarin de voortgang wordt vermeld. De commissie Don heeft een beoordelingskader aangereikt met kengetallen Risico is het gevaar voor schade of verlies en de kans dat zich zoiets voor-
en signaleringsgrenzen. Het beoordelingskader is behalve voor de instelling
doet. Het risico bestaat dan uit kans x effect. Een risico is groter als de kans
ook ontwikkeld als instrument voor zowel het decentrale toezicht als dat van
van optreden en de effecten van optreden groter zijn. Risicomanagement
de Inspectie van het Onderwijs. Afwijking van de signaleringsgrenzen kunnen
is het identificeren en kwantificeren van deze risico’s en het vaststellen van
aanleiding zijn voor een nadere analyse van de financiële situatie door de
beheersmaatregelen ter voorkoming of beperking van deze risico’s. Risico’s
inspectie. De commissie hanteert in het beoordelingskader kengetallen voor
kunnen op vier manieren beheersbaar worden gemaakt:
vermogensbeheer en budgetbeheer. Bij het vermogensbeheer gaat het om
• Voorkomen, dat wil zeggen het wegnemen van kans en/of gevolg,
de kengetallen kapitalisatiefactor en solvabiliteit. Bij het budgetbeheer kun-
• Verminderen, dat wil zeggen het afzwakken van kans en/of gevolg,
nen de liquiditeit en de rentabiliteit als indicator worden gehanteerd.
• Uitbesteden, dat wil zeggen het onderbrengen van risico’s bij verzekeraars,
De kapitalisatiefactor wordt berekend door van het balanstotaal de bedragen
• Accepteren van het risico bij zeer kleine kans en/of gevolg.
voor gebouwen en terreinen af te trekken en het dan overblijvende bedrag te
Tussen risico’s en eigen vermogen bestaat een relatie. Als risico’s niet zijn
delen door het totaal van de jaarlijkse baten. De gedachte is dat een bepaalde
verzekerd zal de instelling eigen vermogen achter de hand moeten hebben
verhouding tussen deze beide grootheden redelijk is tegen het licht van
om de risico’s op te kunnen vangen.
de risico’s die een instelling loopt, de omvang van de liquide middelen die nodig zijn om fluctuaties tussen inkomsten en uitgaven in de loop van het
Risico en vermogen
jaar op te vangen. Naar de mening van het College van Bestuur moet onder de gebouwen en terreinen eveneens worden verstaan de investeringen in
In 2009 heeft de Commissie Vermogensbeheer Onderwijsinstellingen, ook
gebouwen en terreinen in uitvoering.
wel genoemd Commissie Don, haar rapport gepubliceerd. De commissie had
De signaleringsgrens van 35%, waarmee de commissie komt, is bedoeld als
van de Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap en de Minister van
eerste indicatie. Boven deze grens zou sprake kunnen zijn van te veel kapitaal.
Financiën opdracht gekregen om onderzoek uit te voeren naar de financie-
Uiteraard blijft de toelichting op de specifieke vermogenspositie van een
ringsstructuren en de financiële risico’s van onderwijsinstellingen en het in
instelling van belang omdat de situatie bij de diverse instellingen onderling sterk kunnen verschillen.
Eind 2010 bedraagt de liquiditeit 0,11 (2009: 0,12) hetgeen beneden de
1. een risicobuffer van 5%;
onderste signaleringsgrens van 0,5 ligt. Met de komst van de nieuwe regels
2. voor investeringen in materiële vaste activa 17,5%;
voor jaarverslaggeving is de egalisatierekening voor investeringssubsidies
3. voor transactieliquiditeit (verschil ontvangsten en uitgaven gedurende
niet langer toegestaan. De instellingen hadden daarbij de mogelijkheid om
het jaar) van 11,5%.
Jaarverslag 2010 | rsg de Borgen
De commissie komt als volgt aan de genoemde 35%:
deze investeringssubsidies te salderen met de investeringen of te rubriceren onder de kortlopende schulden (overlopende passiva). rsg de Borgen heeft
Met name het percentage van 5% als risicobuffer wordt door het College van
gekozen voor deze laatste optie. De keuze ten aanzien van de rubricering in
Bestuur als te laag ervaren. Op basis van de demografische ontwikkelingen in
de jaarrekening van deze investeringssubsidies heeft geen gevolgen voor de
de regio waarin rsg de Borgen actief is, moet ernstig rekening worden gehou-
kapitalisatiefactor. Dit is omdat bij de berekening van de kapitalisatiefactor
den met een daling van het aantal leerlingen in de komende jaren. Dit heeft
de gebouwen en terreinen, al dan niet verminderd met investeringssubsidie,
grote gevolgen voor de opbouw van het personeelsbestand en de bezettings-
in mindering worden gebracht op het balanstotaal. Bij de berekening van de
graad van de gebouwen.
liquiditeit heeft deze rubricering wel gevolgen. Als de investeringssubsidies worden gesaldeerd met de materiële vaste activa, zullen de kortlopende
Eind 2010 bedraagt voor rsg de Borgen de kapitalisatiefactor 15,8% (2009:
schulden daarmee afnemen en komt de liquiditeit van rsg de Borgen uit op
18,7%). De kapitalisatiefactor ligt daarmee onder de signaleringsgrens van
0,45 (2009: 0,44). De liquiditeit ligt daarmee voor 2010 net onder de onderste
35%. De solvabiliteit bedraagt, ultimo 2010 13,4% (2009: 10,8), hetgeen laag is
signaleringsgrens. Hiermee wordt aangetoond dat deze ratio onbedoeld
en onder de ondergrens van 20% ligt. Wel is de solvabiliteit in 2010 aanzien-
wordt beïnvloed door de keuze van de instelling ten aanzien van de rubrice-
lijk verbeterd.
ring van de investeringssubsidies in de jaarrekening.
Op basis van de uitgevoerde risicoanalyse en rekening houdend met de
De rentabiliteit bedraagt over 2010 1,12% (2009: -/- 1,16%). De rentabiliteit
daarop ingerichte beheersmaatregelen, zou de berekende vermogensbuffer
ligt daarmee voor 2010 tussen de signaleringsgrenzen van 0% tot 5%. De
van rsg de Borgen een minimale omvang van € 3,4 miljoen moeten hebben.
commissie Don gaat er bij de signaleringsgrenzen van uit dat de gemiddelde
Deze vermogensbuffer is daarmee voldoende groot om de benoemde risico’s
meerjarige rentabiliteit over een periode van drie tot vijf jaren binnen deze
te kunnen opvangen en biedt daarmee ook voldoende tijd om bij te sturen.
grenzen blijft. Het blijft daarmee mogelijk voor een instelling om in enig jaar
Niet alle financiële gevolgen van de risico’s kunnen immers binnen één jaar
een negatieve rentabiliteit te hebben.
worden gereduceerd naar nihil. Het eigen vermogen bedraagt ultimo 2010 € 1,6 miljoen zodat sprake is van een vermogensbuffer die onvoldoende groot is.
51
Jaarverslag 2010 | rsg de Borgen
5.6 Treasury
• het minimaliseren van de kosten van leningen (kostenminimalisatie) in relatie tot de geld- en kapitaalmarktrente;
Het treasurybeleid maakt onderdeel uit van het financiële beleid van de Stichting Onderwijsgroep Noord en de daaraan verbonden instellingen en is op de hele groep van toepassing. Het treasurybeleid vindt plaats binnen de
• het optimaliseren van het rendement van de overtollige liquide middelen binnen de kaders van het treasurystatuut (rentemaximalisatie);
• het beheersen en bewaken van financiële risico’s die aan de financiële
kaders van de regeling van de Minister van Onderwijs, Cultuur en Weten-
posities en geldstromen van de instelling zijn verbonden (risicominimali-
schappen van 25 juli 2001, nr. FVE 2001/57965N, houdende regels over het
satie);
beleggen en belenen van publieke middelen (Regeling beleggen en belenen door instellingen voor onderwijs en onderzoek). Deze regeling is per 1 januari
• de instelling treedt niet op als bankier buiten de structuur van Onderwijsgroep Noord.
2010 vervangen door een nieuwe regeling beleggen en belenen door instellingen voor onderwijs en onderzoek 2010 van16 september 2009 met ken-
Het uitgangspunt bij beleggingen van tijdelijk overtollige liquide middelen is
merk FEZ/CC-2009/150185, waarin de verplichtingen bij beleggen en belenen
dat nooit een risico mag worden gelopen ten aanzien van de hoofdsom. Als
zijn aangescherpt.
gevolg van deze beleidskeuze vinden beleggingen van overtollige liquiditei-
Bij het aantrekken van benodigde liquide middelen of het uitzetten van
ten dan ook uitsluitend plaats door middel van deposito’s bij een Nederland-
overtollige liquide middelen wordt gehandeld in overeenstemming met de in
se bankinstelling. Uit oogpunt van interne controle is bij beleggingen sprake
deze regeling gestelde verplichtingen.
van functiescheiding tussen de front-office en back-office. In 2007 is door het College van Bestuur het treasurystatuut aangepast en vastgesteld. In dit
De algemene doelstellingen van het treasurybeleid luiden:
treasurystatuut wordt het treasurybeleid uiteengezet en wordt een beschrij-
• het beheren van financiële geldstromen op de korte termijn met als doel
ving gegeven van de bevoegdheden en verantwoordelijkheden in het kader
op het juiste moment over de juiste hoeveelheid liquide middelen in
van de treasuryfunctie van de instelling. Het treasurystatuut heeft tot doel
rekening-courant te kunnen beschikken, zonder dat er sprake is van een
sturing te geven aan de treasuryfunctie en risico’s te beperken. De Treasury-
overschot of tekort aan liquide middelen in rekening-courant. Essentieel
commissie rapporteert twee keer per jaar aan het College van Bestuur.
voor het bereiken van deze doelstelling is een korte termijn liquiditeitsplanning. De korte termijn liquiditeitsplanning wordt gepland vanaf een week tot een jaar vooruit;
• de solvabiliteit (verhouding eigen vermogen / totaal vermogen) dient te allen tijde groter dan 25% te zijn;
De rating van de huisbankier is in de loop van 2010 één stap naar beneden
deld lager dan de rente in 2009. De tijdelijk overtollige liquide middelen
bijgesteld, maar voldoet nog steeds aan de ratingeisen in artikel 3.3 van de
zijn daarom in plaats van op fixed-deposits, waar rente op basis van Euribor
‘Regeling beleggen en belenen door instellingen voor onderwijs en onder-
wordt berekend, weggezet op spaarrekeningen waarbij door de bank een
zoek 2010’.
Jaarverslag 2010 | rsg de Borgen
De geldmarktrente is in 2010 nagenoeg gelijk gebleven, maar ligt gemid-
hogere rentevergoeding wordt gegeven. Het gaat hierbij om deposito’s in de vorm van spaarrekeningen, waarbij het saldo dagelijks opvraagbaar is, zonder
De liquiditeitspositie van rsg de Borgen is gedaald van € 0,4 miljoen per
extra kosten of boeterente. Voor zowel de fixed-deposits als de spaarrekenin-
ultimo 2009 naar € 0,3 miljoen per ultimo 2010. Het in 2009 opgestelde plan
gen geldt dat er geen risico wordt gelopen over de hoofdsom.
van aanpak, waaronder een investeringsstop, heeft echter wel effect gehad. Dit blijkt onder andere uit het feit dat de rentelasten lager zijn dan begroot en dat de rentebaten hoger zijn dan begroot.
Renteontwikkeling 2010
Rente %
Rente %
Renteontwikkeling 2010 1.800 0.002
1.600 0.002
- 12-mnd Euribor
1.400 0.001
1.200 0.001
- 6-mnd Euribor 1-MND EURIBOR
- 3-mnd Euribor 3-MND EURIBOR
1.000 0.001
0.800 0.001
6-MND EURIBOR
- 1-mnd Euribor
0.600 0.001
12-MND EURIBOR
0.400 0.000
0.200 0.000
dec 2010
dec2010
nov 2010
nov2010
okt 2010
okt2010
sep 2010
sep2010
aug 2010
aug2010
juli 2010
juli2010
juni 2010
juni2010
Figuur 5.6 renteontwikkeling 2010
mei 2010
mei2010
apr 2010
apr2010
mrt 2010
mrt2010
feb 2010
feb2010
jan 2010
jan2010
0 0.000
Maanden van het jaar
53
Jaarverslag 2010 | rsg de Borgen
Bijlage A Jaarrekening a.1 Gehanteerde grondslagen bij de opstelling van de jaarrekening a.2 Balans per 31 december 2010 a.3 Staat van baten en lasten over 2010 a.4 Kasstroomoverzicht over 2010 a.5 Toelichting behorende tot de balans a.6 Niet in de balans opgenomen activa en verplichtingen a.7 Toelichting behorende tot de staat van baten en lasten
Bijlage B Overige gegevens
Bijlagen
b.1 Instellingsgegevens b.2 Bezoldiging van bestuurders en toezichthouders b.3 Bestemming van het exploitatiesaldo b.4 Gebeurtenissen na balansdatum b.5 Controleverklaring van de onafhankelijke accountant b.6 Afkortingenlijst
omvang van deze voorziening werd bepaald op de gemiddelde onderhoudskosten waarvoor de jaarlijks geactualiseerde meerjarenonderhoudsplannen
a.1 Gehanteerde grondslagen bij de opstelling van de jaarrekening
de basis vormden. Aangezien rsg de Borgen het groot onderhoud aan de gebouwen uitvoert op
Algemeen
basis van noodzakelijkheid en niet enkel op basis van meerjarenonderhouds-
De presentatie van de gegevens in het jaarverslag is conform de ‘Regeling
plannen, is de toegevoegde waarde van een egaliserende voorziening nihil.
Jaarverslaggeving Onderwijs’ van 17 december 2007. Op grond van deze rege-
Met ingang van het verslagjaar 2010, worden de lasten voortvloeiende uit
ling dienen de jaarverslagen, met ingang van het verslagjaar 2008, conform
groot onderhoud aan de gebouwen als periodekosten beschouwd. Hierdoor
deze regeling te worden opgesteld. Het resultaat over het boekjaar 2010 is
is het niet langer noodzakelijk hiervoor een voorziening te vormen dan wel
reeds in de balans verwerkt conform het voorstel.
in stand te houden, hetgeen heeft geleid tot een wijziging in de grondslagen
Jaarverslag 2010 | rsg de Borgen
Bijlage A Jaarrekening
voor waardering en resultaatbepaling.
Stelselwijziging
De wijziging in waarderingsgrondslagen heeft het vermogen per 1 januari
Tot 1 januari 2010 werd voor gespaard verlof in het kader van de BAPO-rege-
2010 positief beïnvloed voor een bedrag van € 907.790. Dit hangt samen
ling (CAO-VO) een voorziening in stand gehouden. Deze voorziening betrof
met de vrijval van de BAPO-voorziening (€ 338.300) en de voorziening groot
een betrouwbare schatting van de per ultimo boekjaar berekende actuele
onderhoud (€ 569.490) die onder de oude waarderingsgrondslagen werden
geldswaarde van het verlof.
aangehouden. De ter vergelijking opgenomen staat van baten en lasten
Op 4 oktober 2010 heeft de Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap
over 2009 is in verband met voornoemde grondslagwijziging aangepast. Als
(OCW) de gewijzigde Regeling jaarverslaggeving onderwijs (RJO) gepubli-
gevolg daarvan is het gepresenteerde resultaat over 2009 EUR € 14.319 lager
ceerd in de Staatscourant (15341). Op basis van de gewijzigde RJO dienen
dan uit de jaarrekening 2009 blijkt.
met ingang van verslagjaar 2010 toekomstige lasten voortvloeiende uit de BAPO-regeling als periodekosten te worden beschouwd. Dit is eveneens van
Fiscale eenheid
toepassing op gespaard BAPO-verlof. Hierdoor was het niet meer toegestaan
Stichting rsg de Borgen vormt een fiscale eenheid voor de omzetbelasting
hiervoor een voorziening te vormen dan wel in stand te houden, hetgeen
met Stichting Onderwijsgroep Noord, Stichting AOC Terra en Stichting
heeft geleid tot een wijziging in de grondslagen voor waardering en resul-
Dollard College.
taatbepaling. Tot 1 januari 2010 werd voor de uitvoering van het planmatig groot onder-
Bedragen in euro’s (x € 1)
houd aan de gebouwen een egaliserende voorziening in stand gehouden. De
Alle bedragen in de jaarrekening zijn in hele euro’s.
55
Jaarverslag 2010 | rsg de Borgen
Grondslagen van waardering van activa en passiva
Voorraden De voorraden betreffen de lesboeken die aan de leerlingen worden verhuurd
Materiële vaste activa
en zijn gewaardeerd tegen de actuele waarde. Op basis van de verwachte
De materiële vaste activa worden opgenomen voor de verkrijgings- of
gemiddelde gebruiksduur van de lesboeken vindt een jaarlijkse afwaardering
vervaardigingsprijs c.q. taxatiewaarde bij herwaardering onder aftrek van
van 25% van de aanschafwaarde plaats.
de afschrijvingen. Activeren vindt plaats voor investeringen met een verkrijgings- of vervaardigingsprijs vanaf € 500. Afschrijvingen vinden plaats
Vorderingen
volgens de lineaire methode. Voor de toe te passen afschrijvingen geldt dat
De vorderingen zijn opgenomen tegen de nominale waarde onder aftrek van
deze gebaseerd zijn op de voor de betreffende activa geschatte economische
de noodzakelijk geachte voorzieningen. De vordering op het ministerie van
levensduur. Deze levensduur wordt voor de onderscheiden activa gesteld op:
OCW betreft het bekostigingsbedrag ten behoeve van de personeelskosten
Gebouwen
30 jaar
2005 welke door de invoering van de kalenderjaarbekostiging niet is ontvan-
Semi-permanente gebouwen en verbouwingen/renovatie
10 jaar
gen. Het ministerie zal deze vordering verrekenen wanneer rsg de Borgen
Apparatuur, machines en installaties
4-10 jaar
ophoudt te bestaan. Dit betreft een in de praktijk niet invorderbare vordering,
Schoolmeubilair
15 jaar
tenzij op een moment de school daadwerkelijk wordt opgeheven. Om die
Kantoormeubilair
10 jaar
reden is in 2007 besloten de vordering op het ministerie af te boeken en op te
Hard- en software
3 jaar
nemen als een niet uit de balans blijkende verplichting.
Op terreinen wordt niet afgeschreven. Voor een deel van de in gebruik zijnde gebouwen berust het economisch
Eigen vermogen
eigendom bij de gemeenten. Deze gebouwen zijn om deze reden niet geacti-
Op basis van de ‘Regeling Jaarverslaggeving Onderwijs’ wordt de algemene
veerd.
reserve als geheel aangemerkt als publiek vermogen. Onderwijsinstellin-
Investeringssubsidies welke betrekking hebben op de materiële vaste activa
gen hebben in 2007 de mogelijkheid gehad een, als zodanig aantoonbaar,
worden als schuld gepresenteerd onder de overlopende passiva (vooruitont-
deel van de algemene reserve als eigen privaat vermogen te rubriceren als
vangen investeringssubsidies).
bestemmingsreserve. rsg de Borgen heeft op grond hiervan het Stichtingskapitaal als privaat vermogen gerubriceerd.
Grondslagen voor de bepaling van het resultaat
De personele voorzieningen bestaan uit een voorziening wachtgelden en voorziening ambtsjubilea. De voorziening wachtgelden is voor wachtgeld-
Resultaatbepaling
verplichtingen ten aanzien van voormalig personeel. De omvang van de
In de winst- en verliesrekening worden verantwoord, met inachtneming van
voorziening is bepaald op basis van de contante waarde van de huidige
de eerder genoemde waarderingsgrondslagen, de baten en lasten welke aan
wachtgeldverplichtingen. Bij het berekenen van de contante waarde wordt
het boekjaar toegerekend moeten worden. Verliezen worden verantwoord als
een rentepercentage van 3,184% gehanteerd. Dit is het tarief van de 10-jaars
deze voorzienbaar zijn; baten worden verantwoord als deze gerealiseerd zijn.
kapitaalmarktrente voor Nederland per ultimo 2010. De voorziening ambts-
Dit met uitzondering van de bijdragen van leerlingen, welke worden verant-
jubilea is voor de verplichting ten aanzien van de toekomstige uitkering bij
woord in het jaar waarin het schooljaar een aanvang neemt. Baten en lasten
ambtsjubilea van personeel. De hoogte van de voorziening wordt jaarlijks
uit voorgaande jaren die in dit boekjaar zijn geconstateerd, worden aan dit
bepaald op basis van de verwachte verplichtingen voor de komende vijf jaren.
boekjaar toegerekend.
Jaarverslag 2010 | rsg de Borgen
Voorzieningen
Contant maken van deze verplichting leidt niet tot een materiële afwijking ten opzichte van de huidige berekening.
Rijksbijdragen, overige overheidsbijdragen en -subsidies Rijksbijdragen, overige overheidsbijdragen en -subsidies uit hoofde van de
Langlopende schulden
basisbekostiging worden in het jaar waarop de toekenning betrekking heeft,
De langlopende schuld betreft een annuïtenlening van de gemeente Leek
volledig verwerkt als baten in de staat van baten en lasten. Indien deze
met een looptijd van 20 jaar. De lening is afgesloten ter financiering van de
opbrengsten betrekking hebben op een specifiek doel, dan worden deze naar
nieuwbouw van de Nijeborg in 1996.
rato van de verrichte werkzaamheden als baten verantwoord.
Kortlopende schulden
Personeelslasten
De kortlopende schulden zijn, tenzij anders is aangegeven, opeisbaar binnen
Onder personeelslasten is begrepen de in het boekjaar verschuldigde salaris-
één jaar.
sen, sociale lasten, pensioenpremies, inleenkrachten en overige personeelskosten, verminderd met de ontvangen uitkeringen van sociale fondsen.
Overige activa en passiva Voor zover in het bovenstaande niet anders is aangegeven worden de activa
Pensioenen
en passiva gewaardeerd tegen de nominale waarde.
rsg de Borgen heeft voor haar werknemers een toegezegd-pensioenregeling. De medewerkers die hiervoor in aanmerking komen, hebben op de pensioen-
57
Jaarverslag 2010 | rsg de Borgen
gerechtigde leeftijd recht op een pensioen welke afhankelijk is van leeftijd, salaris en dienstjaren. De regeling is ondergebracht bij het Algemeen Burgerlijk Pensioenfonds. rsg de Borgen heeft geen verplichting tot het voldoen van aanvullende bedragen in geval van een tekort bij Algemeen Burgerlijk Pensioenfonds, anders dan het effect van hogere toekomstige premies. rsg de Borgen heeft daarom de pensioenregeling verwerkt als een toegezegde bijdrageregeling en heeft alleen de verschuldigde premies tot en met het einde van het boekjaar in de jaarrekening verantwoord.
Kasstroomoverzicht Het kasstroomoverzicht is opgesteld op basis van de indirecte methode.
Jaarverslag 2010 | rsg de Borgen
a.2 Balans per 31 december 2010 (na resultaatbestemming) 31-12-2010
31-12-2009
€
€
Vaste activa 1.2
Materiële vaste activa
10.989.117
11.630.646 10.989.117
11.630.646
Vlottende activa 1.4
Voorraden
457.694
561.747
1.5
Vorderingen
509.715
400.372
1.7
Liquide middelen
Totaal activa
2.1
Eigen Vermogen
2.3
Voorzieningen
2.4 Langlopende schulden 2.5
Kortlopende schulden
Totaal passiva
85.685
346.199 1.053.094
1.308.318
12.042.211
12.938.964
1.612.136
1.391.767
438.287
535.384
126.182
152.570
9.865.606
10.859.243
12.042.211
12.938.964
59
Jaarverslag 2010 | rsg de Borgen
a.3 Staat van baten en lasten over 2010 2010 € Baten 3.1 Rijksbijdragen 3.2 Overige overheidsbijdragen en -subsidies 3.5 Overige baten
Totaal lasten
2009 €
17.660.778 296.959
17.465.000 313.000
17.370.270 348.438
1.716.572
1.380.000
1.821.031
Totaal baten
Lasten 4.1 Personeelslasten 4.2 Afschrijvingen 4.3 Huisvestingslasten 4.4 Overige lasten
Begroting 2010 €
19.674.309
15.185.526 886.547 1.178.970
19.158.000
14.748.000 945.000 1.246.000
2.192.576
19.539.739
15.248.607 895.217 1.064.019
2.186.000
2.529.925
19.443.619
19.125.000
19.737.768
Saldo baten en lasten
230.690
33.000
-198.029
5
-10.321
-33.000
-28.034
220.369
0
-226.063
Financiële baten en lasten
Netto resultaat
2010 €
Kasstroom uit operationele activiteiten Resultaat Aanpassingen voor: - afschrijvingen - financieringsbaten - financieringslasten - mutaties voorzieningen Veranderingen in vlottende middelen: - voorraden - vorderingen - schulden
Kasstroom uit bedrijfsoperaties Ontvangen interest Betaalde interest
220.369 886.547 -10.592 20.913 -97.097
-993.637
Totaal kasstroom uit financieringsactiviteiten Mutatie liquide middelen
799.771
-53.996
-998.927
10.592
-20.913
382.239
-10.321
-334.064 89.044
3.534 -31.568
-28.034 1.037.790
-4.705.107 3.612.791 -245.020
14.319
-245.020
-26.388
422.632 1.065.824
10.892
0
869.255
75.227 -34.834
21.213
Totaal kasstroom uit investeringsactiviteiten Kasstroom uit financieringsactiviteiten Aflossing langlopende schulden
-226.063 895.217 -3.534 31.568
104.053 -109.343
Totaal kasstroom uit operationele activiteiten Kasstroom uit investeringsactiviteiten Investeringen in materiële vaste activa Desinvesteringen in materiële vaste activa Mutatie wegens correctie eigen vermogen
2009 €
Jaarverslag 2010 | rsg de Borgen
a.4 Kasstroomoverzicht over 2010
-26.388
-1.077.997 -1.077.997
-24.600
-24.600
-26.388
-24.600
-260.516
-64.807
61
Jaarverslag 2010 | rsg de Borgen
a.5 Toelichting behorende tot de balans 1.2
Materiële vaste activa
Aanschafprijs
1
Cumulatieve afschrijvingen en waardeverminderingen 1
Boekwaarde 1 januari 2010
1
Investeringen 2010
1
Desinvesteringen 2010
1
Afschrijvingen 2010
1
Aanschafprijs
1
Cumulatieve afschrijvingen en waardeverminderingen
Boekwaarde 31 december 2010
1
1
1.2.1
Gebouwen en terreinen
10.372.025
1.171.196
9.200.829
0
0
396.680
10.372.025
1.567.877
8.804.148
1.2.2
Inventaris en apparatuur
4.638.381
2.397.498
2.240.883
206.598
1.775
489.867
4.784.220
2.828.382
1.955.838
1.2.4
In uitvoering en vooruitbetalingen
82.296
0
82.296
127.466
87.269
0
122.493
0
122.493
106.638
0
106.638
0
0
0
106.638
0
106.638
15.199.340
3.568.694
11.630.646
334.064
89.044
886.547
15.385.376
4.396.259
10.989.117
1.2.5
Niet aan het proces dienstbare materiële vaste activa
Totaal
Het bedrag aan investeringen bij 1.2.2 Inventaris en apparatuur omvat tevens de bij 1.2.4 In uitvoering en vooruitbetalingen vermelde desinvesteringen. 1.4
Voorraden
1.4.1
Stand per 1 januari Inkoop Waardevermindering Gebruiksgoederen
Totaal
2010 €
2009 €
561.747 175.326
-279.379
636.974 277.820
457.694 457.694
-353.047
561.747 561.747
Vorderingen
1.5.1 1.5.3 1.5.5. 1.5.6.
Debiteuren Groepsmaatschappijen Studenten / deelnemers / cursisten Overige overheden
1.5.8
Vooruitbetaalde kosten Overlopende activa
1.5.9
Af: Voorzieningen wegens oninbaarheid
Totaal
Het verloop van de voorziening wegens oninbaarheid is als volgt:
2010 €
2009 € 189.611 45.577 305.704 4.680
2.093
2.093
146.476 0 266.061 0 26.638
26.638
37.950
38.803
509.715
400.372
2010 €
2009 €
Stand per 1 januari Onttrekking Dotatie
38.803 5.853 5.000
16.653
1.5.9
Stand per 31 december
37.950
38.803
1.7
Liquide middelen
1.7.1 1.7.2
Kasmiddelen Tegoeden op bankrekeningen
Totaal
2010 € 288
Jaarverslag 2010 | rsg de Borgen
1.5
23.764 1.614
2009 € 241
85.397
345.958
85.685
346.199
63
Jaarverslag 2010 | rsg de Borgen
2.1
Eigen vermogen
Saldo 1 januari 2010 €
2.1.1
Algemene reserve Algemene reserve
2.1.3
Bestemmingsreserve (privaat) Stichtingskapitaal
€ 1.391.722
45
Totaal vermogen
Resultaat 2010
Overige mutaties 2010
€
€
€
220.369
0
0
0
220.369
0
45 1.391.767
Stand per 31 december 2010 € 1.612.091
45
45 1.612.136
De wijziging in waarderingsgrondslagen heeft het vermogen per 1 januari 2010 positief beïnvloed voor een bedrag van € 907.790. Dit hangt samen met de vrijval van de BAPO-voorziening (€ 338.300) en de voorziening groot onderhoud (€ 569.490) die onder de oude waarderingsgrondslagen werden aangehouden.
2.3
2.3.1 Totaal
Voorzieningen
Personeelsvoorzieningen
Stand per 1 januari 2010
Dotaties 2010
Onttrekkingen 2010
Vrijval 2010
Recente mutatie (bij contante waarde)
Stand per 31 december 2010
Kortlopende deel < 1 jaar
Langlopende deel > 1 jaar
€
€
€
€
€
€
€
€
535.384
101.084
198.181
0
0
438.287
171.865
266.422
535.384
101.084
198.181
0
0
438.287
171.865
266.422
De personeelsvoorzieningen bestaan uit een voorziening wachtgelden en een voorziening ambtsjubilea. De voorziening wachtgelden is voor wachtgeldverplichtingen ten aanzien van voormalig personeel. De omvang van de voorziening is bepaald op basis van de contante waarde van de huidige wachtgeldverplichtingen. De voorziening ambtsjubilea is voor de verplichting ten aanzien van de toekomstige uitkering bij ambtsjubilea van personeel. De hoogte van de voorziening wordt jaarlijks bepaald op basis van de verwachte verplichtingen voor de komende vijf jaren. Contant maken van deze verplichting leidt niet tot een materiële afwijking ten opzichte van de huidige berekening.
2.4.5
Langlopende schulden
Gemeente Leek Overige langlopende schulden
Totaal
Aangegane leningen 2010 €
Aflossingen 2010
Stand per 31 december 2010
Looptijd > 1 jaar
Looptijd > 5 jaar
Rente voet
€
€
€
€
%
152.570 152.570
0 0
26.388 26.388
126.182 126.182
126.182 126.182
0 0
152.570
0
26.388
126.182
126.182
0
Stand per 1 januari 2010 €
Jaarverslag 2010 | rsg de Borgen
2.4
7,270
De langlopende schuld betreft een annuïtenlening van de gemeente Leek met een looptijd van 20 jaar. De lening is afgesloten ter financiering van de nieuwbouw van de Nijeborg in 1996. 2.5
Kortlopende schulden
2.5.3 2.5.5.
Crediteuren Schulden aan groepsmaatschappijen
2.5.7 2.5.8
Loonheffing Omzetbelasting Belastingen en premies sociale verzekeringen Schulden terzake van pensioenen
2.5.9
Overige Overige kortlopende schulden
2.5.10
Vooruitontvangen subsidies OCW/ELI geoormerkt Vooruitontvangen subsidies OCW/ELI niet-geoormerkt Vooruitontvangen investeringssubsidies Vooruitontvangen termijnen Vakantiegeld en -dagen Accountants- en administratiekosten Overige Overlopende passiva
Totaal
2009 €
2010 € 263.769 0 584.581 -629
26.388
600.095 583.952 184.813
26.388
11.236 247.477 7.512.650 467.959 511.899 11.380 44.083
316.714 796.696
-3.480
24.600
596.615 167.126
24.600
14.233 422.332 7.871.646 172.648 402.333 11.120 8.806.684 9.865.606
63.180
8.957.492 10.859.243
65
Jaarverslag 2010 | rsg de Borgen
Overzicht geoormerkte doelsubsidies OCW en ELI Omschrijving
Doorontw. PRO Doorontw. PRO Binnenmilieu Binnenmilieu Binnenmilieu Studieverlof Lerarenbeurs
Kenmerk
212187-1 287866-1 BEK-09/131229 U BEK-09/131230 U BEK-09/132496 U 275879-2 BEK-10/75099 M
Totaal
Bedrag van de toewijzing €
Saldo 2009 €
Ontvangen in 2010 €
Lasten 2010 € 14.233
0
Saldo 2010 € 0
18.400
14.233
0 0 0 0 0 0
19.500 15.640 1.000 1.000 16.289 23.271
8.264 15.640 1.000 1.000 16.289 23.271
0 0 0 0 0 0
11.236 0 0 0 0 0
95.100
14.233
76.700
79.697
0
11.236
19.500 15.640 1.000 1.000 16.289 23.271
0
Investeringen 2010 €
Overzicht niet-geoormerkte doelsubsidies OCW en ELI Omschrijving
Vereenv Bekost Kwaliteit VO Maatsch Stage LGF VO 2008/2009 Prestatiesubsidie Inv.gratis lesmat. Lumpsum personeel Lumpsum materieel Verr. Uitk. Kosten Gratis lesmateriaal Visueel gehandicapte leerling LGF VO 2009/2010
Kenmerk
BVO-05/100266M 183679-1 219208-1 BEK-08/97933 M BEK-09/91628M 185179-2 220556-5 221499-3 223523-6 270690-2 234869-1 BEK-09/71855 M
Bedrag van de toewijzing € 1.355.214 145.486 62.023 110.491 6.000 75.578 14.201.846 1.968.632 -117.568 781.245 3.150 99.644
Saldo 2009 € 182.000 145.486 13.268 0 6.000 75.578 0 0 0 0 0 0
Ontvangen in 2010 € 0 0 55.001 -3.139 0 0 14.201.846 1.968.632 -117.568 781.245 3.150 99.644
Lasten 2010 € 182.000 145.486 68.269 -3.139 6.000 3.749 14.201.846 1.968.632 -117.568 781.245 3.150 99.644
Investeringen 2010 € 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
Saldo 2010 € 0 0 0 0 0 71.829 0 0 0 0 0 0
Kwaliteit VO Maatsch Stage Prestatiesubsidie Prestatiesubsidie School of education Verr. Uitk. Kosten Verr. Uitk. Kosten Verr. Uitk. Kosten Verr. Uitk. Kosten Verr. Uitk. Kosten Verr. Uitk. Kosten Verr. Uitk. Kosten Verr. Uitk. Kosten Verr. Uitk. Kosten Verr. Uitk. Kosten Verr. Uitk. Kosten Verr. Uitk. Kosten Verr. Uitk. Kosten Verr. Uitk. Kosten Verr. Uitk. Kosten Verr. Uitk. Kosten Verr. Uitk. Kosten Verr. Uitk. Kosten Verr. Uitk. Kosten Verr. Uitk. Kosten ESF Totaal
Kenmerk
261735-2 288473-1 BEK-10/55202M BEK-10/82245M 275327-1 OND-10/43511 M OND-10/47518 M OND-10/47519 M OND-10/50081 M OND-10/50086 M OND-10/50084 M OND-10/50083 M OND-10/74730 M OND-10/74731 M OND-10/74729 M OND-10/74732 M OND-10/74728 M OND-10/74727 M OND-10/92548 M OND-10/92549 M OND-10/92553 M OND-10/92551 M OND-10/92552 M OND-10/92550 M OND-10/96187 M 20030137
Bedrag van de toewijzing €
Saldo 2009 €
Ontvangen in 2010 €
Lasten 2010 €
Investeringen 2010 €
Saldo 2010 €
157.084 145.590 1.500 8.000 16.000 -1.043 -794 -35 -958 -411 -1.094 -1.371 -1.743 -1.038 -1.990 -1.772 -770 -403 -1.788 -2.954 -2.277 -2.364 -239 -3.809 1.920
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
157.084 126.663 1.500 8.000 16.000 -1.043 -794 -35 -958 -411 -1.094 -1.371 -1.743 -1.038 -1.990 -1.772 -770 -403 -1.788 -2.954 -2.277 -2.364 -239 -3.809 1.920
61.201 61.148 1.500 0 9.750 -1.043 -794 -35 -958 -411 -1.094 -1.371 -1.743 -1.038 -1.990 -1.772 -770 -403 -1.788 -2.954 -2.277 -2.364 -239 -3.809 1.920
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
95.883 65.515 0 8.000 6.250 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
18.994.185
422.332
17.272.328
17.447.183
0
247.477
-797
0
-797
-797
0
Jaarverslag 2010 | rsg de Borgen
Omschrijving
0
67
Jaarverslag 2010 | rsg de Borgen
a.6 Niet in de balans opgenomen activa en verplichtingen Huren Het jaarbedrag van met derden aangegane huur- en leaseverplichtingen bedraagt € 44.000. De verplichtingen hebben een looptijd van één tot twee jaar.
Investeringsverplichtingen Terzake van reeds verstrekte opdrachten ultimo 2010 belopen de geldelijke verplichtingen € 11.000. Het betreft hier uitsluitend inventaris en apparatuur.
Hoofdelijke aansprakelijkheid Stichting rsg de Borgen is hoofdelijk aansprakelijk voor schulden, nu en in de toekomst, van alle tot de Stichting Onderwijsgroep Noord behorende instellingen.
Vordering op het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen Stichting rsg de Borgen heeft een vordering van € 1.018.605 op het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen. Het betreft de personeelskosten over het jaar 2005 die, door de invoering van de kalenderjaarbekostiging, niet is ontvangen. Het ministerie zal deze vordering verrekenen wanneer Stichting rsg de Borgen ophoudt te bestaan.
Jaarverslag 2010 | rsg de Borgen
a.7 Toelichting behorende tot de staat van baten en lasten 3.1
Rijksbijdragen
3.1.1
Rijksbijdrage sector VO Rijksbijdrage OCW/ELI
3.1.2
Geoormerkte OCW/ELI subsidies Niet-geoormerkte OCW/ELI subsidies Toerekening investeringssubsidies OCW Overige subsidies OCW/ELI
2010 € 16.834.155
16.834.155
79.697 637.962 108.964
Totaal
16.947.000
Overige overheidsbijdragen en -subsidies
3.2.1
Overige gemeentelijke bijdragen en subsidies Gemeentelijke bijdragen en subsidies
826.623
3.2.2
Overige overheidsbijdragen
2010 € 296.959
2009 €
16.947.000
10.000 387.036 120.964
17.660.778
3.2
Totaal
Begroting 2010 €
518.000
108.964
17.465.000
290.924
16.880.784
4.167 376.355
Begroting 2010 €
296.959
16.880.784
489.486 17.370.270
2009 €
290.924
320.574
320.574
0
22.076
27.864
296.959
313.000
348.438
69
Jaarverslag 2010 | rsg de Borgen
3.5
Overige baten
3.5.1 3.5.2 3.5.3 3.5.5 3.5.6
Verhuur Detachering personeel Schenking Ouderbijdragen Overige
2010 € 35.917 886.520 38.484 388.642
Personele lasten
9.661.707 1.201.113
4.1.1
Bruto lonen en salarissen Sociale lasten Pensioenpremies Lonen en salarissen
4.1.2
Dotaties personele voorzieningen Personeel niet in loondienst Overige Overige personele lasten
101.085 1.886.716 157.006
4.1.4
Af: uitkeringen
2010 €
2.183.720
Totaal
Personeelsbestand per 31 december in fte’s Onderwijsgevend personeel Directie en onderwijsondersteunend personeel
40.826 997.918 79.190 388.033
342.601 1.716.572
4.1
2009 €
13.000 591.000 20.000 413.399
367.009
Totaal
Totaal
Begroting 2010 €
315.064 1.380.000
Begroting 2010 €
2009 €
8.955.000 1.066.000 13.046.540
2.530.000
9.782.935 1.059.657 12.551.000
182.000 1.869.000 2.144.807
198.000
1.821.031
2.040.794
12.883.386
317.458 1.916.287 2.249.000
155.998
2.389.743
5.821
52.000
24.522
15.185.526
14.748.000
15.248.607
2010
2009
170,1 33,9
169,8 36,6
204,0
206,4
4.2.2
Afschrijvingen op immateriële en materiële vaste activa
Materiële vaste activa
2010 € 886.547
Totaal
945.000 886.547
4.3
Huisvestingslasten
4.3.1 4.3.2 4.3.3 4.3.4 4.3.5 4.3.6
Huur Verzekeringen Onderhoud Energie en water Schoonmaakkosten Heffingen
2010 €
945.000
42.000 10.000 410.000 344.000 335.000
89.907
Overige lasten
4.4.1 4.4.2 4.4.3 4.4.4
Administratie- en beheerslasten Inventaris, apparatuur en leermiddelen Dotatie overige voorzieningen Overige
2010 €
1.246.000
836.000 1.294.600 5.000
53.668
1.064.019
2009 € 807.352 1.622.597 16.653
50.400
2.192.576
2009 €
106.183
Begroting 2010 €
731.340 1.402.568 5.000
895.217
38.830 12.598 232.548 331.626 342.234
105.000 1.178.970
4.4
2009 € 895.217
Begroting 2010 €
42.068 9.229 349.312 360.429 328.025
Totaal
Totaal
Begroting 2010 €
Jaarverslag 2010 | rsg de Borgen
4.2
83.323
2.186.000
2.529.925
71
Jaarverslag 2010 | rsg de Borgen
5
Financiële baten en lasten
5.1 5.5
Rentebaten Rentelasten
Totaal
2010 €
Begroting 2010 €
10.592
2.000
-20.913
3.534
-35.000 -10.321
2009 €
-31.568 -33.000
-28.034
b.1 Instellingsgegevens
College van Bestuur dhr. R. Schilt
Winsum, voorzitter
dhr. dr. ir. W. van den Bor
Marum
Co-manager: mw. C.A.M. Mulder
Jaarverslag 2010 | rsg de Borgen
Bijlage B Overige gegevens
Bedum
De onderstaande gegevens zijn gebaseerd op de situatie per
Raad van Toezicht
31 december 2010.
dhr. F. Kuik, (vz.)
Heerenveen
Instellingsgegevens
mw. C.Y.D. van Orden
Groningen
Naam instelling:
Stichting rsg de Borgen
mw. H.P.A.J. Persoon-Klijn
Uithuizen
Bezoekadres:
Hereweg 101
dhr. F. Migchelbrink
Roden
Postadres:
Postbus 17
dhr. H. Holman
Steenbergen
Postcode/Plaats:
9700 AA Groningen
Telefoon:
(050) 529 29 29
Fax:
(050) 529 29 28
Internetsite:
www.rsgdeborgen.nl
Vestigingen Esborg
Bestuursnummer: 41143
praktijkonderwijs
Brinnummer:
00DI
Burchtlaan 2
Handelsregister:
02066630
9301 TJ Roden
Contactpersoon:
H. Zwiep, controller
tel. (050) 50158 09
E-mail:
[email protected]
e-mail:
[email protected]
Lindenborg havo I atheneum I gymnasium I technasium Waezenburglaan 55 9351 HC Leek tel. (0594) 85 45 30 e-mail:
[email protected]
73
Jaarverslag 2010 | rsg de Borgen
Nijeborg
mw. I. Top
rector Lindenborg
vmbo
dhr. J. Wierenga
directeur Nijeborg
Waezenburglaan 51 en 51a
dhr. G.J. van Dijken
directeur Woldborg
9351 HC Leek tel. (0594) 85 45 50
Medezeggenschapsraad (MR)
e-mail:
[email protected]
dhr. G. Hanemaaijer
personeelslid
voorzitter
dhr. D. Kruimer
personeelslid
secretaris en vicevoorzitter
Ronerborg
mw. E. Egberts
personeelslid
vmbo I havo
mw. C. Verburg
personeelslid
Burchtlaan 1
dhr. A. Oosterhuis
ouder
9301 TJ Roden
mw. K. Koelma
ouder
tel. (050) 501 93 18
dhr. M. Zelker
e-mail:
[email protected]
mw. C. Elzinga
Woldborg
Decentraal Georganiseerd Overleg (DGO)
vmbo I havo
mw. M. de Bree
AOB
Kersenlaan 16
dhr. D. Bruning
CNV
9861 CR Grootegast
dhr. G.J. de Wijn
CMHF
tel. (0594) 61 22 61 e-mail:
[email protected]
Accountant KPMG Accountants N.V.
Managementteam (MT)
Postbus 505
Het managementteam bestaat uit het College van Bestuur en de directeuren.
8000 AM Zwolle
De huidige samenstelling van het managementteam is als volgt: dhr. R. Schilt
voorzitter College van Bestuur
Honorarium controle jaarrekening en bekostiging:
€ 13.070
mw. C.A.M. Mulder
co-manager van College van Bestuur
Honorarium overige controles:
€ 2.380
dhr. S. van der Wal
directeur Esborg en Ronerborg
Honorarium overige dienstverlening:
€ 0
Jaarverslag 2010 | rsg de Borgen
b.2 Bezoldiging van bestuurders en toezichthouders 2010 €
College van Bestuur R. Schilt dr.ir. W. van den Bor
0
2009 €
0
0
Totaal College van Bestuur
Raad van Toezicht dhr. H. Bleker (tot 14-10-2010) mw. C.Y.D. van Orden dhr. H. Holman dhr. F. Kuik dhr. F. Migchelbrink mw. H.P.A.J. Persoon-Klijn
Begroting 2010 €
0 0
0 0
0 0 0 0 0
0
0 0 0 0 0
0
0
0 0 0 0 0
0
0
Totaal Raad van Toezicht
0
0
0
Totaal bezoldiging bestuurders en toezichthouders
0
0
0
De leden van het College van Bestuur en van de Raad van Toezicht ontvangen hun bezoldiging bij de Stichting Onderwijsgroep Noord. In het jaarverslag van deze stichting wordt de bezoldiging verantwoord.
75
Jaarverslag 2010 | rsg de Borgen
b.3 Bestemming van het exploitatiesaldo Het exploitatiesaldo van Stichting rsg de Borgen is, conform het besluit van het College van Bestuur, van 14 maart 2011 verdeeld zoals onderstaand is weergegeven. Deze verdeling is reeds in de balans per 31 december 2010 verwerkt.
2010 €
Toevoeging aan de Algemene Reserve Onttrekking aan de Bestemmingsreserve Boekenfonds (privaat)
b.4 Gebeurtenissen na balansdatum Er hebben zich na balansdatum geen gebeurtenissen voorgedaan die van invloed zijn op de feitelijke situatie per balansdatum.
220.369
2009 € 193.854
0
-419.917
220.369
-226.063
tigingsbesluit W.V.O. Wij hebben onze controle verricht in overeenstemming met Nederlands recht, waaronder de Nederlandse controlestandaarden en
Verklaring betreffende de jaarrekening
het onderwijscontroleprotocol OCW/EL&I 2010. Dit vereist dat wij voldoen
Wij hebben de in dit verslag opgenomen jaarrekening 2010 van Stichting
aan voor ons geldende ethische voorschriften en dat wij onze controle
rsg de Borgen te Groningen gecontroleerd. Deze jaarrekening bestaat uit de
zodanig plannen en uitvoeren dat een redelijke mate van zekerheid wordt
balans per 31 december 2010 en de staat van baten en lasten over 2010 met
verkregen dat de jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat.
Jaarverslag 2010 | rsg de Borgen
b.5 Controleverklaring van de onafhankelijke accountant
de toelichting, waarin zijn opgenomen een overzicht van de gehanteerde grondslagen voor financiële verslaggeving en andere toelichtingen.
Een controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter verkrijging van controle-informatie over de bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening.
Verantwoordelijkheid van het bevoegd gezag
De geselecteerde werkzaamheden zijn afhankelijk van de door de accountant
Het bevoegd gezag van de school is verantwoordelijk voor het opmaken van
toegepaste oordeelsvorming, met inbegrip van het inschatten van de risico’s
de jaarrekening die het vermogen en resultaat getrouw dient weer te geven,
dat de jaarrekening een afwijking van materieel belang bevat als gevolg van
alsmede voor het opstellen van het jaarverslag, beide in overeenstemming
fraude of fouten. Bij het maken van deze risico-inschattingen neemt de ac-
met de Regeling jaarverslaggeving onderwijs. Het bevoegd gezag is tevens
countant de interne beheersing in aanmerking die relevant is voor het opma-
verantwoordelijk voor de financiële rechtmatigheid van de in de jaarreke-
ken van de jaarrekening en voor het getrouwe beeld daarvan alsmede voor de
ning verantwoorde baten, lasten en balansmutaties. Dit houdt in dat deze
naleving van de betreffende wet- en regelgeving, gericht op het opzetten van
bedragen in overeenstemming dienen te zijn met de in de relevante wet- en
controlewerkzaamheden die passend zijn in de omstandigheden. Deze risico-
regelgeving opgenomen bepalingen. Het bevoegd gezag is tenslotte verant-
inschattingen hebben echter niet tot doel een oordeel tot uitdrukking te
woordelijk voor een zodanige interne beheersing als het noodzakelijk acht
brengen over de effectiviteit van het interne beheersing van de entiteit. Een
om het opmaken van de jaarrekening en de naleving van de relevante wet- en
controle omvat tevens het evalueren van de geschiktheid van de gebruikte
regelgeving mogelijk te maken zonder afwijkingen van materieel belang als
grondslagen voor financiële verslaggeving en de gebruikte financiële recht-
gevolg van fraude of fouten.
matigheidcriteria en van de redelijkheid van de door het bevoegd gezag van de entiteit gemaakte schattingen, alsmede een evaluatie van het algehele
Verantwoordelijkheid van de accountant
beeld van de jaarrekening.
Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de jaarrekening op basis van onze controle, als bedoeld in artikel 18, derde lid van het Bekos-
Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is om een onderbouwing voor ons oordeel te bieden.
77
Jaarverslag 2010 | rsg de Borgen
Oordeel Naar ons oordeel geeft de jaarrekening een getrouw beeld van de grootte en de samenstelling van het vermogen van Stichting rsg de Borgen per 31 december 2010 en van het resultaat over 2010 in overeenstemming met de Regeling jaarverslaggeving onderwijs. Voorts zijn wij van oordeel dat de in deze jaarrekening verantwoorde baten, lasten en balansmutaties over 2010 voldoen aan de eisen van financiële rechtmatigheid. Dit houdt in dat deze bedragen in overeenstemming zijn met de in de relevante wet- en regelgeving opgenomen bepalingen, zoals vermeld in paragraaf 2.3.1. Referentiekader van het onderwijscontroleprotocol OCW/EL&I 2010.
Verklaring betreffende overige bij of krachtens de wet gestelde eisen Ingevolge artikel 2:393 lid 5 onder e en f BW vermelden wij dat ons geen tekortkomingen zijn gebleken naar aanleiding van het onderzoek of het jaarverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, overeenkomstig Titel 9 Boek 2 BW is opgesteld, en of de in artikel 2:393 lid 1 onder b tot en met h BW vereiste gegevens zijn toegevoegd. Tevens vermelden wij dat het jaarverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, verenigbaar is met de jaarrekening zoals vereist in artikel 2:391 lid 4 BW. Zwolle, 26 mei 2011 KPMG ACCOUNTANTS N.V. B.P. Hidding RA
ATC
arbeidstrainingscentrum
MR
medezeggenschapsraad
ABP
algemeen burgerlijk pensioenfonds
MT
managementteam
BAPO
bevordering arbeidsparticipatie ouderen
OCW
ministerie van onderwijs, cultuur en wetenschappen
bb
basisberoepsgerichte leerweg
PO
primair onderwijs
CGO
competentiegericht onderwijs
pro
praktijkonderwijs
DGO
decentraal georganiseerd overleg
ROPO
regionaal overleg passend onderwijs
ESF
Europees steunfonds
RSGNOWG regionaal samenwerkingsverband Noord-, Oost- en West-
ELO
elektronische leeromgeving
Groningen
Elos
Europa als leeromgeving op school
tl
theoretische leerweg
FPU
flexibele pensionering en uittreding
vmbo
voorbereidend middelbaar beroepsonderwijs
gl
gemengde leerweg
VO
voortgezet onderwijs
havo
hoger algemeen vormend onderwijs
VROM
ministerie van volkshuisvesting, ruimtelijke ordening en
IVIO
individuele ontwikkeling
milieubeheer
kb
kaderberoepsgerichte leerweg
vwo
voorbereidend wetenschappelijk onderwijs
LKC
landelijke klachtencommissie
wet BIO
wet op de beroepen in het onderwijs
MaS
maatschappelijke stage
Jaarverslag 2010 | rsg de Borgen
b.6 Afkortingenlijst
79
Jaarverslag 2010 | rsg de Borgen
colofon
fotografie: Stijntje de Olde vormgeving en layout: DBD design/Ruurd de Boer druk: Scholma Bedum