Hoe bouw ik mijn eigen computer ? Voor de aanschaf van een volledig nieuwe computer betaal je veel meer dan alleen de kosten voor de hardware. Je betaalt ook voor de assemblage( het in elkaar zetten ) en de service. Je bent een paar honderd euro goedkoper uit als je zelf een computer in elkaar sleutelt, en zo moeilijk is het niet. Daarbij komt dat je voor hetzelfde geld dat je voor een computer in de winkel neertelt, een computer bouwt die bestaat uit de beste computeronderdelen. In deze cursus wordt uitgelegd hoe je zelf een computer kunt bouwen. Je hoeft geen technisch wonder te zijn om zelf een computer in elkaar te schroeven. Er is genoeg informatie op internet te vinden om je op weg te helpen. Daarbij komt dat in de handleidingen die geleverd worden bij de diverse computeronderdelen exact staat beschreven hoe je te werk moet gaan. Het bouwen van een computer is te vergelijken met Lego of Lego Technic, met als enige verschil dat je met computeronderdelen werkt die zeer kwetsbaar zijn. Voorzorgsmaatregelen. Op de verschillende onderdelen van een computer bevinden zich chips die gevoelig zijn voor statische elektriciteit. Een klein vonkje kan een chip en dus het volledige computeronderdeel kapot maken. Zorg er daarom voor dat je vonken als gevolg van statische elektriciteit voorkomt. Trek geen (wollen) kleding aan waarvan je weet dat deze snel voor een statische lading zorgt. En zorg ervoor dat je jezelf ontlaadt voordat je gaat sleutelen. Dit doe je door even het metalen frame van de computerkast aan te raken.
Antistatisch polsbandje Een antistatisch polsbandje helpt ook. Werken met een stofzuiger is uit den boze. Deze apparaten wekken een statische lading op die funest kan zijn. Zorg ervoor dat je overzichtelijk te werk gaat. Rondslingerende onderdelen waarvan je niet meer weet waar ze liggen vreten een hoop tijd. Het is ook niet de bedoeling dat je continue aan het zoeken bent naar 1
onderdelen. Bovendien moet je voorkomen dat het materiaal gemagnetiseerd raakt. Dit zou kunnen gebeuren door gebruik van een schroevendraaier die in de loop van de tijd gemagnetiseerd is geraakt. Dit herken je doordat kleine schroefjes aan de schroevendraaier blijven hangen. Magnetisme kan ook funest zijn voor de verschillende onderdelen van de computer. Wat heb je nodig ? Als je zelf een computer in elkaar gaat zetten, is het verstandig om je eerst te oriënteren wat voor spullen er nodig zijn. Wat ga je doen met je computer, aan welke eisen moet de computer voldoen? Voor normaal gebruik is geen supersnelle processor nodig. Kijk dus eerst rond op internet naar wat er momenteel op de markt is, en vraag advies aan de winkelier waar je de computeronderdelen gaat kopen. Als je keuze op een bepaald moederbord valt, zal daarmee ook de keuze van de processor bepaald worden. Zo heb je moederborden waar alleen Pentium-processors op passen, terwijl AMD-processors weer prima passen op andere moederborden. Welke merken je ook kiest, de basisonderdelen blijven hetzelfde : -
computerkast (de standaard is ATX) moederbord voeding processor koeler/ventilator geheugenmodule(s) harde schijf videokaart geluidskaart netwerkkaart cd-rom (dvd) drive/brander
Tip : Als je zelf een computer in elkaar gaat schroeven kun je vaak een aantal van bovenstaande onderdelen uit je oude computer halen (als je deze niet meer gebruikt). Zo bespaar je extra op de kosten. De computerkast. Omdat ATX-formaat moederborden min of meer de standaard vormen, moet je bij aanschaf van de computerkast er dus op letten dat deze een ATX-moederbord kan herbergen.
2
ATX computerkast De meeste computerkasten die in de winkel staan zijn al voorzien van een voeding. De nieuwste processors vergen een voeding van minimaal 300 Watt. Let hier op! Aan de binnenkant van de voorzijde van de computerkast zie je een aantal losse draadjes hangen met een klein stekkertje aan het uiteinde. Deze bedrading moet op het moederbord worden aangesloten. Het zorgt voor de stroomtoevoer naar de ledjes aan de voorzijde van de kast, zodat straks bijvoorbeeld de aan en uit schakelaar van de computer werkt. Over de voeding en de aansluiting van de ledjes later in deze cursus meer. We gaan eerst verder met het moederbord.
Moederbord 3
Het moederbord. Het moederbord vormt het hart van de computer. Het is de commandocentrale die alle activiteiten van de computer coördineert. Er zijn verschillende typen moederborden die allen de volgende onderdelen herbergen : Chipset - De chipset bepaalt welke processors, geheugen en andere onderdelen op het moederbord geplaatst kunnen worden. CPU-slots/sockets - Het soort processor wordt niet alleen bepaald door de chipset op het moederbord, maar ook door het type CPU-slot of Socket. Dat is de plaats waar de processor op het moederbord geplaatst wordt. Tegenwoordig vind je bijna alleen nog maar CPU-sockets: Socket 370: Intel Pentium III en Celeron processors Socket A: AMD Athlon en Duron Socket 478: Pentium 4
Socket A Voltage Regulator Module (VRM) - De VRM reguleert het voltage naar de processor. Geheugenslots/sleuven - Het type geheugenslots bepaalt welke geheugenmodules je kunt plaatsen op het moederbord. Op de meeste moederborden van tegenwoordig kunnen 168-pin SDRAM DIMMs worden geplaatst, of 184-pin DDR-SDRAM DIMMs. De nieuwste generatie geheugenmodules zijn de DDR2-modules.
4
Geheugenslots Uitbreidingsslots ofwel Expansion bus slots - Moederborden beschikken over een aantal witte PCI-slots waarin geluidskaarten of netwerkkaarten geplaatst kunnen worden. Oudere moederborden beschikken nog over ISA-slots.
PCI-slots AGP-poort - De videokaart krijgt een bijzondere slot aangewezen, de zogenaamde AGP-slot. Deze heeft een bruine kleur en staat los van de andere uitbreidingsslots.
AGP-slot Het moederbord kan maar op één manier in de computerkast geplaatst worden. De hiervoor benodigde schroefjes vind je in de computerkast. Het moederbord zelf wordt meestal zonder schroefjes geleverd. In het moederbord zitten geprepareerde gaten die overeenkomen met de voorgeboorde gaten van de kast. Van belang is dat het moederbord de 5
kast zelf niet raakt. Hiervoor zijn koperen afhoudschroefjes meegeleverd die je eerst in kast schroeft. Houdt het moederbord met de hand even op de juiste plaats zodat je ziet om welke gaten het gaat, en schroef de koperen afhoudschroefjes in de juiste gaten.
Afhoudschroefjes Voordat je het moederbord daadwerkelijk plaatst, moet je eerst de processor en de koeler op het moederbord bevestigen. Eerst plaats je de processor op de socket, daarna de koeler erbovenop. De plaatsing van de koeler op de processor kost namelijk nogal wat kracht, en je schiet snel uit. Hierdoor zou het moederbord kunnen beschadigen. De processor en de koeler. We gaan er hier vanuit dat er zich een socket, dus geen slot, op het moederbord bevindt waar de processor op geplaatst moet worden. Om de processor te plaatsen moet je eerst het metalen hendeltje aan de zijkant van de socket ophalen, zodat de socket open is.
Socket De processor past maar op één manier in de socket. Plaats de processor en druk het hendeltje naar beneden. Je voelt nu dat de processor vastzit.
6
Socket met processor Hierna plaats je de koeler. Onderaan de koeler zie je, als het goed is, een soort sticker zitten. Dit is de koelpasta die ervoor zorgt dat de processor goed zijn warmte kwijt kan aan de koeler. Let op : Verwijder eerst de folie die de koelpasta beschermt voordat je de koeler plaatst, anders kan de processor verbranden. Net als de processor past de koeler maar op één manier op de socket. De koeler is voorzien van een stalen beugel die voor de bevestiging zorgt. Klik de beugel aan een kant over de daarvoor bestemde clip van de socket. Om de andere kant van de beugel te bevestigen is nu behoorlijk wat kracht nodig. Gebruik hiervoor een schroevendraaier, maar let op dat je niet uitschiet. Je zou ook een doppenschroevendraaier kunnen gebruiken, zodat je als je uitschiet het moederbord minder snel beschadigt. Scherm desnoods het moederbord even af met een stuk karton.
Clip en plaatsen schroevendraaier koeler Opmerking: Als de koeler eenmaal is geplaatst kun je deze beter niet meer verplaatsen, hierdoor zou de koelpasta niet meer goed zijn werk kunnen doen. Als je het wel doet is het zaak om de oude koelpasta te verwijderen en een nieuwe laag aan te brengen. Nu de processor en koeler op het moederbord zijn geplaatst kunnen we het moederbord in de computerkast bevestigen. Zojuist hebben we al de koperen afhoudschroefjes in de juiste voorgeboorde gaten geschroefd. Leg nu het moederbord op de afhoudschroefjes, en bevestig het moederbord met de daarvoor bestemde schroefjes. 7
Als het moederbord is bevestigd stellen we de jumpers goed in. Jumpers zijn kleine losse componentje die je over een aantal pinnetjes zet om een verbinding te maken, of juist te verbreken. Hiermee kunnen hardwarematig instellingen gewijzigd worden. In de meeste gevallen hoeft er niets aan de jumpers te veranderen, dit kun je zelf nagaan door de handleiding van het moederbord erop na te slaan. Tevens moet je de draden voor de ledjes in de computerkast aansluiten. De plaats waar deze stekkertjes op het moederbord moeten komen, staat gedetailleerd beschreven in de handleiding van het moederbord.
Led-stekkertjes Het geheugen. De meeste moederborden van tegenwoordig zijn voorzien van DDR SDRAM DIMM modules, waarbij SDRAM staat voor 'Synchronous Dynamic Random Access Memory', de meest gebruikte technologie van tegenwoordig. DDR staat voor Double Data Rate. DIMM staat voor Dual Inline Memory Module, min of meer de verpakking van het geheugen.
Geheugenmodule Het geheugen kun je eenvoudig in de geheugenslots plaatsen. Let er wel op dat je over de juiste modules beschikt. Plaats de eerste module in de eerste slot. Als je over meerdere modules beschikt plaats je deze in de volgende geheugenslots. De geheugenmodules dien je wel op de juiste manier te plaatsen. Inkepingen op de modules en palletjes op de slots laten zien hoe de modules geplaatst dienen te worden. Je verankert de modules met de witte klemmen die zijn bevestigd aan de slots. 8
Insteekkaarten en uitbreidingssleuven. Afhankelijk van je persoonlijke behoeften kun je de computerr uitbreiden. Als je een professionele muzikant bent zul je een kwalitatief hoge geluidskaart willen. Als geluid je niet zo interesseert is een goedkope geluidskaart voldoende. Misschien ben je juist geïnteresseerd in videobewerking, of ben je een fervente gamer, dan heb je meer aan een goede videokaart. Uitbreiding van de mogelijkheden van de computer is mogelijk door plaatsing van insteekkaarten in de daarvoor bestemde uitbreidingssleuven. Voor de videokaart is het AGP-slot gereserveerd. Hiervan bevindt er zich een op het moederbord, herkenbaar aan de bruine kleur.
Plaatsing videokaart SCSI-kaarten, geluidskaarten en netwerkkaarten worden geplaatst in een PCI-slot. Hiervan bevinden zich er drie tot zes op het moederbord. Het zijn witte slots. Voorheen bevonden zich ISA-slots op het moederbord met dezelfde functie, maar deze zijn langzaam maar zeker verdwenen. Het plaatsen van een kaart in de daarvoor bestemde sleuf is niet moeilijk. Als de ijzeren zijkant met zijn schroefgat precies over het schroefgat van de computerkast valt is de kaart goed geplaatst. Belangrijk is de kaart goed met een schroef vast te zetten zodat deze niet losschiet als je druk op de kaart uitoefent, bijvoorbeeld bij het bevestigen van bekabeling.
9
Juiste plaatsing kaart Drives en harde schijven.
De harde schijf De harde schijf dient voor opslag van bestanden maar ook voor huisvesting van een besturingssysteem ( Windows XP, Vista, Windows 7 ). De harde schijf communiceert met het moederbord via een IDE-kabel( flat cable ) en maakt daarvoor gebruik van de IDE-standaard (Integrated Drive Electronics). Op het moederbord bevinden zich twee IDEaansluitingen, een primaire en een secundaire aansluiting.
10
IDE-kabel Schroef de harde schijf vast in de computerkast in de daarvoor gereserveerde ruimte vooraan in de kast. Bevestig de IDE-kabel volgens de handleiding aan de harde schijf en koppel deze aan het moederbord. De meeste IDE-kabels ( flat cable ) hebben een rode draad aan een kant van de kabel, deze moet altijd op de positie van pinnetje 1 van de IDEaansluiting op de harde schijf of cd-rom zitten. De IDE-kabel kan maar op één manier in de IDE-aansluitingen van het moederbord geplaatst worden. Master of slave ? Je kunt er voor kiezen meerdere harde schijven te plaatsen, of meerdere harde schijven, een cd-rom-drive én een brander. Het moederbord beschikt over twee IDE-poorten. Dit zijn twee connectoren op het moederbord. De harde schijf met het besturingssysteem( Windows XP, Vista, Windows 7 ) verbind je met de eerste IDE-poort, en stel je in als master. De computer spreekt alleen de eerste connector aan voor het besturingssysteem. Dit doe je door de jumpertjes van de harde schijf te plaatsen zoals (meestal) bovenop de harde schijf staat aangegeven. Als je over een tweede harde schijf beschikt koppel je deze aan dezelfde IDEkabel, maar je stelt deze schijf in als slave. De cd- of dvd-brander koppel je aan de tweede IDE-poort (connector) en stel je net zoals de eerste harde schijf als master in. Als je eventueel een tweede cd-rom-drive hebt koppel je deze aan dezelfde kabel als de brander. Deze drive stel je in als slave. Deze computer is geschikt om vanaf harde schijf te branden, maar niet ideaal om direct te branden vanaf de cd-rom speler. Als je een kopie van een cd wilt maken, kun je dit beter via de harde schijf doen. Waarom dan toch deze instellingen ? De cd-rom speler gebruik je voor verschillende doeleinden. Als je zowel de harde schijf met het besturingssysteem en de
11
cd-rom speler aan één IDE-kabel hebt hangen zou al het dataverkeer via deze kabel verlopen. Dit zorgt voor een traag besturingssysteem. Aansluiten voeding.
De voeding Als je een ATX-kast zonder voeding hebt gekocht, moet je deze zelf plaatsen. Hiervoor is een ruimte gereserveerd linksboven in de kast. Bevestig de voeding met de daarvoor bijgeleverde schroefjes. Uit de voeding zie je een aantal kabels met aansluitingen hangen. Hiermee dienen het moederbord en de drives( harde schijven, cd-rom speler, dvd-brander ) aangesloten te worden. Sluit eerst alle voedingskabels van de harde schijven, cd-rom speler en dvd-brander aan. De voeding voor het moederbord kan dan als laatste worden aangesloten. Dit omdat zodra je het moederbord hebt aangesloten er spanning op het moederbord staat. Als je daarna nog moet sleutelen aan de kaarten en drives verhoog je het risico op kortsluiting. Harde schijf (cd-rom speler, dvd-brander) voeding De diverse drives (harde schijven, cd-rom speler, dvd-brander ) worden door de kleine (qua formaat) voedingskabels aangesloten.
Aansluiting cd-rom speler
12
Voeding moederbord De grootste voedingskabel is die voor het moederbord. Zoals gezegd dien je deze als laatste aan te sluiten. Alle onderdelen zitten nu op zijn plaats. Het grote moment is aangebroken. De zelfbouw computer aanzetten. De volgende stap is de installatie van het besturingssysteem( Windows XP, Vista, Windows 7 ). Opdracht : Zoek op het internet de onderstaande begrippen( bijvoorbeeld via wikipedia ). 1. Geef van het begrip intern geheugen en extern geheugen een omschrijving.
2. Geef een omschrijving van het begrip virtueel geheugen.
3. Een modem staat tussen de telefoonlijn/kabel en de computer. Wat is de functie van een modem ?
13
4. Welke onderdelen van een computer bepalen de snelheid van de pc ?
5. a. Wat is een addreseerbaar en niet-addreseerbaar geheugen.
b. Bij welke computeronderdelen vind je addreseerbaar geheugen ?
c. Bij welk computeronderdeel vind je niet-addreseerbaar geheugen ? 6. Wat is de functie van een router in een computernetwerk ? 7. Er zijn verschillende printers : Matrixprinter, plotter, inkjetprinter en laserprinter. Geef van elke printer een omschrijving.
14
8. Een processor bepaald mede de snelheid van een computer. a. Wat is de betekenis van de letters C.P.U. ?
b. Wat is de betekenis van de letters C.V.E. ?
9. Waar wordt de F.A.T(=File Allocation Table) voor gebruikt ?
10.
Waar wordt de T.O.C.(=Table of Contents ) voor gebruikt ?
11.
Noem twee voorbeelden van randapparatuur ?
12.
Noem drie voorbeelden van invoerapparaten ?
13.
Noem twee voorbeelden van uitvoerapparaten ?
15
14. De printer wordt aangesloten op een parallelle poort en de muis/toetsenbord op een seriële poort. a. Geef een omschrijving van een seriële poort.
b. Geef een omschrijving van een parallelle poort.
c. Waarom wordt een printer aangesloten op een parallelle poort en niet op een seriële poort ?
15. In een computer netwerk wordt een USB-adapter gebruikt. Wat is de functie van deze USB-adapter in het computernetwerk ?
16
16. In een computer netwerk wordt een WirelessLAN kaart gebruikt. Wat is de functie van deze WirelessLAN kaart in het computernetwerk?
ER VOLGT EEN TOETS OVER DE INHOUD VAN HET DOCUMENT EN DE GEMAAKTE OPDRACHTEN
17
