1
Educatieve tuinen
voor iedereen beleven en ontdekken buiten in de natuur tuinieren oogsten en verwerken
2
De gedichten in dit boekje zijn gemaakt door Rotterdamse kinderen tijdens hun schooltuinlessen.
3
Inhoud
1. De educatieve tuinen
5
2. Voor wie?
7
3. Naar buiten!
9
4. Schooltuinieren is
11
5. Schooltuinieren, didactisch doordacht
13
6. Bron van kennis
15
7. Ook meedoen?
17
Adressen Educatieve tuinen
19
4
Aardappel, peen en ui Kunnen tegen een bui. Andijvie, sla Ik ben blij dat ik elke week hier ga. Bloemen, bloemen ik wil ze graag zoenen. Oznur en Beya, van Wijlenschool
Schooltuin is fijn Van druiven maak je wijn. Schooltuin is helemaal groen Er is altijd wat te doen Dina en Anal, Emmausschool
Wij zijn nu op de schooltuin Onze aardappel is groen en bruin. De schooltuin is heel leuk Onze pepers hebben geen deuk! Hasan, Eben Haëzerschool
Peper en maïs, ze zijn altijd gezond voor de gezondheid We eten maïs met radijs Hacer en Meroughia, Eben Haëzerschool
5
1. De educatieve tuinen In Rotterdam liggen verspreid over de stad 15 gemeentelijke educatieve tuinen. Groepen uit het basisonderwijs volgen hier het tuinprogramma. Ook peuters, senioren, kinderdagverblijven en bewoners uit de wijk zijn van harte welkom op de tuinen. Voor iedereen biedt de tuin de mogelijkheid om een bloemen- en moestuin te verzorgen. En ook voor het knippen van kruiden voor de soep of het plukken van een mooie verse bos bloemen kunt u hier terecht. Of om in de zon te genieten van de omgeving. De tuin heeft een spilfunctie in de wijk waarbij ook het oogstfeest en pompoenenfeest hoort!
6
Tuinen met veel kruiden en Heel veel natuurgeluiden. Het is heel erg fijn Om elke week hier te zijn. Chaima en Alena, van Wijlenschool
Schooltuin is cool, Lekker met je handen in de aarde Dat geeft me een goed gevoel Samira, Woltjerschool
Onkruid moet weg, Tussen de uien En kom pas terug Als ik het zeg Dounia, van Wijlenschool
Op de schooltuin is het fijn Om samen te zijn En samen te tuinieren Ook al zijn er mieren Als je de planten goed verzorgt En hem een beetje liefde bezorgt Dan gaan de planten groeien en bloeien En dan kan je ze opeten! Zara, van Oldenbarneveltschool
7
2. Voor wie? Scholen Voor het onderwijs zijn er op de tuin verschillende tuinprogramma’s. Zo is er het Schooltuinieren voor groepen 6 en 7. Ook peuters en kleuters komen hun tuintje verzorgen en verdiepen leerlingen uit het voortgezet onderwijs zich op de tuin in biologieonderwerpen. Voor al deze programma’s geldt dat de verwerking van de producten door koken en bakken een belangrijke plaats inneemt. Wijkbewoners Wijkbewoners kunnen op de tuin wandelen, een kinderfeestje organiseren, verse kruiden knippen of een bos bloemen plukken. De tuin is er voor een ieder die actief de natuur wil beleven of hier wil recreëren. In sommige gevallen is het zelfs mogelijk een programma te maken op maat, specifiek op uw wensen.
8
Een plant in de nacht Precies wat ik dacht En ruisende planten Het zijn er giganten Wat zijn ze mooi Een lekkere prooi Saffia, De Dialoog
Bloemen, bloemen De bijen zoemen Planten om te eten Waar je ze neerzet moet Je niet vergeten Oussama en Anouar, van Wijlenschool
Schooltuin is interessant, met die zonnebloem aan de rechterkant. Met die emmer in je hand, veeg je al je onkruid aan de kant. Laurens, de Kleine Prins
9
3. Naar buiten! Kinderen zitten veel binnen, zowel thuis als op school. Het is belangrijk dat kinderen buiten bezig zijn, met en in de natuur. Tuinieren betekent niet alleen een seizoenlang een eigen tuintje verzorgen maar ook actief bezig zijn in de natuur.
10
Schooltuin is leuk, we liggen vaak in een deuk. Paprika’s, courgette en ook wortel zijn van de partij, maar na een paar uur zijn we alweer vrij. Dan kunnen we vertellen over het oogsten, zaaien en alles wat er is gebeurd. Dan kunnen we beginnen met eten als de ouders het hebben goed gekeurd. Volgende week zie ik jullie weer terug, hopelijk gaat dat supervlug. Onkruid wieden is niet zo fijn, maar het gaat om het samen zijn. Sietske, de Kleine Prins
De schooltuin is altijd leuk. Andijvie, sla en paprika. Hakjes, schepjes. Regen, zon altijd lol. Je handen vol met oneindig lol. Niels, Montessorischool Kralingen
De plantjes, de bloemen, de bijtjes die vrolijk zoemen. De kool, de peen ze staan hier niet alleen. Er groeit ook veel onkruid, maar dat trekken we er uit. Met regen, maar vooral met zonneschijn op de schooltuin vinden we het altijd fijn. Rachel, de Waterlelie
11
4. Schooltuinieren is Je eigen tuintje verzorgen Je eigen producten verwerken, zoals zalf maken, soep koken of pizza maken
De natuur ontdekken aan de hand van kiemende zaden, bloembezoekende insecten en kruipende pissebedden Creatief bezig zijn met fotografie, tekenen en gedichten maken Een eindpresentatie verzorgen voor de nieuwe groepen
12
Elke dinsdag zie ik planten groeien en alle bloemen bloeien. Alle bomen waaien in de wind. Dit is al de tiende keer dat ik onkruid vind. Ik bekijk de planten van alle kanten. Alle wortels en bieten zijn om van te genieten. Sophie, de Waterlelie
Schooltuin is altijd groen In mijn tuin staat al een bloem Met een hakje en een schepje Als de zon er is een petje Anouk, de Kleine Prins
Je kan op de schooltuin heel veel dingen doen. In de lente is het gras groen. Wat vies wordt is je schoen. Je gaat heel veel zaaien, Je hoort ook vogels, zoals kraaien. Jessie , de Kleine Prins
13
5. Schooltuinieren, didactisch doordacht Duidelijke doelstellingen en leerlijnen Goed inpasbaar in het lesprogramma van de school Modern en aansprekend lesmateriaal De lessen gaan uit van de leefwereld van het kind De lessen sluiten aan bij het ontwikkelingsniveau van het kind Uitbreiding van de woordenschat (Zelf)ontdekkend leren
14
Eerst was de tuin kaal, Toen gingen we met de zaadjes aan de haal. Sebastiaan, M.L.Kingschool
Een plant begint met een zaadje, Daarna komt er een blaadje. Groot, klein, gekleurd of groen, Dahlia, sla en zonnebloem Fee, Nieuwe Park Rozenburgschool
Vrolijke kleuren aan de bloemen, je hoort de bijen zoemen. Sommige planten groeien snel, dit is toch geen spel? We maken pizza aan het eind van het jaar, dan is de schooltuin klaar. Akshay, J.A.Bijlooschool
Voor het eerst was het kaal, maar we werkten allemaal. Stuk voor stuk kwam er meer, en we oogsten keer op keer. Mels, de Kleine Prins
15
6. Bron van kennis De medewerkers van de educatieve tuinen vormen een bron van kennis op het gebied van de tuin en natuuronderwijs. Zij ondersteunen de gebruikers op de tuin en bieden ook hulp aan bij lessen over de natuur. Ook bij het meer natuurlijk inrichten van het (school)plein kunnen zij behulpzaam zijn.
16
Groen hier, groen daar, Zelfs de wortels, hebben groen haar. Bij regen en zon, ga ik planten tot ik niet meer verder kon Doe geen plant of dier pijn, want dan zal je ongelukkig zijn. Regina, de Kleine Prins
Van klein zaadje tot grote bloemen, die de hele tijd staan te groeien en bloeien. En op de compost heel misschien, is soms wel eens een beestje te zien Op schooltuin werk je met plezier en elke maandag weer een andere dier. Fransje, de Kleine Prins
De vogels fluiten en bouwen een nest, terwijl de juf de klas lest. Planten hier, planten daar. Ik neem ze mee, want zijn klaar. Mijn moeder is blij, ik heb heel veel bij mij. Ik vind de schooltuin cool en fijn. Wat ben ik blij om op de schooltuin te zijn. Sanne, DS. J.J. Buskesschool
17
7. Ook meedoen? Kom gerust eens langs als u vragen heeft over de verhuur van senioren- of gezinstuinen. Ook als u informatie wilt over kinderfeestjes of als u eens actief wilt zijn op de educatieve tuin bij u in de buurt, bent u van harte welkom!
18
Het jaar ging snel voorbij, zei de prei. Niemand groeit zo goed als mij, en ik was blij. na de vakantie heb ik een peen, dan is hij zo groot als mijn teen. De preien doen het heel goed. De Spaanse peper weet hoe het moet. De wortels gaan uit hun dak. De radijsjes groeien tot de tak. De sla groeit snel uit. De ui die fluit. Iris, Montessorischool Kralingen
Op de schooltuin is het altijd fijn, het is leuk om hier te zijn. De planten groeien, de bloemen bloeien. Ik word er heel vrolijk van. Ik vraag de tuinman maar 1 ding, hoe het met de planten ging. Je kunt er veel mooie planten zien. Het verdient een tien! Geniva, M. L. Kingschool
Dinsdag is een leuke dag en iedereen lacht. Iedereen is blij, zelfs die dikke bij. De bloemen plant ik met plezier. Ik loop langs de kleine beestjestuin en kijk, daar liep een mier! Cheyenne, DS. J.J. Buskesschool
19
adressen Educatieve Tuinen
20
Vogelverschrikker jij houd de wacht, dag en nacht. Jij let op mijn groenten in de zon en lacht. Anthony, Drs.J.J.Buskesschool
Een maandje of 2 geleden met school, zetten wij ons schooltuintje vol. Met andijvie, aardappel en radijs, heb je altijd prijs! Zakken met groenten mee naar huis, zitten we al dagen radijs te knagen voor de buis. Kelly, DS. J.J. Buskesschool
Ik kom hier elke woensdag, als ik plantjes planten mag. Ik kom hier nu al weken, om mijn plantjes te gaan kweken. Verschil tussen groot en klein, als ze maar te eten zijn. Kevin, de Waterlelie
Elke keer, oogsten we meer. Op die dag, vertrek ik met een lach. Elke keer als ik er ben zing ik een lied, wie doet dat nou niet. Ik ben blij om hier te zijn. Tot de volgende keer, dan ben ik er weer. Stijn en Justin, de Waterlelie
21
Charlois Middelharnisstraat Middelharnisstraat 275 3086 GK Rotterdam Tel.: 010-4819544
[email protected] Carnisse Carnissesingel 208 3084 NA Rotterdam Tel.: 010-4804372
[email protected] Albatros Albatroslaan 10 3082 ZC Rotterdam Tel.: 010-4296765
[email protected] Delfshaven Essenburgsingel Essenburgsingel 59 3022 EA Rotterdam Tel.: 010-4763869
[email protected] Vreelust Vreelustweg 10 3028 HX Rotterdam Tel.: 010-4376716
[email protected] Feijenoord Enk Enk 182 3075 VC Rotterdam Tel.: 010-2673761
[email protected]
22
Op de schooltuin zijn er veel planten en bloemen. Vaak hoor je de vliegende dieren voorbij zoemen. Op de schooltuin is er een gezellige sfeer. Van alle schooltuinlessen wil ik wel meer! Venkel, aardappelen en maïs, De schooltuin is een echte planten paradijs. Chayen, Ds. J.J. Buskesschool
De schooltuin is fijn, mijn aardappelen zijn niet klein. Straks wat sla, prei en komkommer, bij de schooltuin wordt je niet dommer. Kas, N.P. Rozenburgschool
Het is een zonnige schooltuindag. Deze dag begint altijd met een lach. Ik meet mijn plant en ook de randjes, Daarna oogst ik mijn plantjes. Dan peuzel ik ze lekker op Daarna voel ik me helemaal top! Imani, Ds. J.J. Buskesschool
23
Hillegersberg Tsjaikofski Tsjaikofskilaan 25 3055 KP Rotterdam Tel.: 010-4184764
[email protected] IJsselmonde Kruisherenstraat Kruisherenstraat 75 3078 GT Rotterdam Tel.: 010-4824915
[email protected] Scottstraat Scottstraat 80 3076 GZ Rotterdam Tel.: 010-2910126
[email protected] Pietersdijk Pietersdijk 41 3079 TD Rotterdam Tel.: 010-4834782
[email protected] Valkenburgsingel Valkenburgsingel 117 3077 TH Rotterdam Tel.: 010-4795021
[email protected]
24
Rood, geel, blauw is de kleur van de bloem, en elke stengel is groen. Op de schooltuin is het fijn, maar de planten zijn nog klein. Na de zomer zijn de planten groot, en is de zinnia mooi rood. Oogsten mag dan, en daarna doe ik het in de pan. En dat is mijn plan. Melanie, de Waterlelie
De schooltuin is leuk. Elke week liggen we weer in een deuk. Elke week weer oogsten en planten. Mijn tuin is vol aan alle kanten. Zo veel groen en onkruid, Dat haal ik er elke week uit. In de herfst zijn er weer kleuren. Op de schooltuin is zo veel te gebeuren. Maar dan moeten we weer naar school. En volgende week planten we misschien wel kool. Sydney, Ds. J.J. Buskesschool
25
Lage Land Lieven de Key Lieven de keystraat 1 3067 KG Rotterdam Tel.: 010-4212012
[email protected] Ommoord Geelkruid Geelkruid 6 3068 SP Rotterdam Tel.: 010-4565630
[email protected] Overschie Tamarinde Professor Bolklaan 32 3043 BD Rotterdam Tel.: 010-4379336 Schiebroek Berberis Veldkersweg 50 3053 JR Rotterdam Tel.: 010-4187176
[email protected]
26
Rijmen, wat een gedoe, ik ga liever naar mijn tuintje toe. Want daar is het leuk, daar is het fijn, ik wou dat ik er langer kon zijn. Ook heb ik veel geleerd, nu doe ik het niet verkeerd. Dit gedicht is nu klaar, Pfff…………dat was zwaar. Dana, Het Pluspunt
Op de schooltuin leer je heel erg veel. Bloemen rood, oranje en geel. Paprika, peper en courgette, iedereen heeft reuze pret. De hele tuin is super groen, alle planten krijgen een zoen. Jan, Het Pluspunt
We hebben veel plezier vooral hier. Met oogsten en zaaien kan je lekker in de grond gaan graaien, Naar aardappelen en bieten, dat is lekker genieten. Isa en Marthe, Montessorischool Kralingen
27
28
Een boom En een nachtegaal. Blauwe lucht. Kleurrijke bloem Meester Koor heeft geen snor Al die tuinen Zijn zo mooi Maar wel een beetje akkellig. Mijn tuin was heel erg mooi Gelukkig was er geen rotzooi Tot volgend jaar kan ik niet zeggen Leg mij uit waarom ik dat niet kan uitleggen Misschien weet meester Cor het Gelukkig moet hij niet naar bed Het einde komt er aan dan En ik zeg doei doei man! Zoveel dingen Wat te doen? Weet het niet meer Moet echt beginnen En een nieuw seizoen De zomer komt De wolken gaan Ga nu beginnen Ik blijk stil te staan De tuin weer vol bloemen Een mooie omgeving Ik geniet van het seizoen Wat een beleving.
29
30
Ik ga beginnen Ruim alles op Straks genieten Nu even doorzetten Dan is mijn tuintje weer top! De tuin is heel erg leuk En we zaten vaak in een deuk Tussen al die planten Uur lang plezier aan alle kanten In ieder geval was het daar leerzaam Niemand was daar eenzaam Dit is de schooltuin Eerst is het een grote puin Maar als je het eenmaal schoonmaakt Is het alsof je een nieuwe wereld kraakt Dan is het heel mooi en ruikt het heel lekker Dat je op de dag van de schooltuin Eerder wakker wordt dan je wekker. Op de schooltuin maak je veel dingen zoals: Aardappelen en courgetten, pepers en ui en sla en wortels en dat word Gemaakt door zon en regenbuien.
31
Colofon Dit is een uitgave van Gemeente Rotterdam, Sport en Recreatie, 2012 Ontwerp PiRoMedia Fotografie Medewerkers van de educatieve tuinen en kinderen Drukwerk MediaCenter Rotterdam
32