ECTS-fiche 1.
Identificatie
Opleiding
Graduaat Sociaal-Cultureel werk
Module
Samenwerkingsvaardigheden
Code
AC2
Lestijden
40
Studiepunten
n.v.t.
Ingeschatte totale
60
studiebelasting (in uren)1 Mogelijkheid tot
JA
aanvragen vrijstelling Vereiste aanwezigheid 100%
1 De totale studiebelasting hangt af van de kennis, inzet en ervaring van de student . De ingeschatte totale studiebelasting geeft een gemiddelde weer en wordt uitgedrukt in uren van 50 minuten. Het omvat de lesmomenten, de verwerkings-‐ en voorbereidingstijd en de evaluatiemomenten. 1
2.
Inhoud
• soorten groepen en vergaderingen • kernelementen van efficiënt vergaderen • communicatie en besluitvorming in groepen • rollen en posities in groepen • ontwikkelingen in groepen • macht, beïnvloeding en leiding in groepen • conflictpreventie en conflicthantering • onderhandelen: intensiteit van belangen, structuur van een onderhandeling, procedures, creativiteit bij onderhandelingen 3.
Draagt bij tot volgende competenties Algemene competenties: 3,5,6,7
• Vermogen tot kritische reflectie • Creativiteit • Het kunnen uitvoeren van eenvoudige leidinggevende taken • Het vermogen tot communiceren van informatie, ideeën, problemen en oplossingen, zowel aan specialisten als aan leken
Algemene beroepsgerichte competenties: 1,2
• Teamgericht kunnen werken • Oplossingsgericht kunnen werken in de zin van het zelfstandig kunnen definiëren en analyseren van complexe probleemsituaties in de beroepspraktijk en het kunnen ontwikkelen en toepassen van zinvolle oplossingsstrategieën
Beroepsspecifieke competenties: 1,2,3,4,6,7,8,11,12,13,14,15,20,21
2
• Het sociaal agogische gebied: Complexe (psychosociale) behoeften en probleemsituaties van individuen en groepen autonoom en toegepast wetenschappelijk identificeren, definiëren en anlalyseren. Sociaalagogische voorkomings-; begeleidings- en veranderingsstrategieën opstellen, uitvoeren en evalueren op micro-, meso- en macroniveau
• Het gebied van samenwerkings-gerichtheid en organisatorisch handelen: Participeren aan samenwerkingsverbanden of deze organiseren en de samenwerkingsverbanden coachen en begeleiden De kwaliteit van de eigen taakuitoefening en van samenwerkingsverbanden integraal bewaken en bevorderen
• Het gebied van het professioneel handelen: Ethisch handelen Reflecteren op de eigen praktijk en deze van samenwerkingsverbanden De eigen professionele ontwikkeling en deze van het beroep bevorderen
• Organisatie en beleid: De sociaal-cultureel werker treedt op als externe vertegenwoordiger van zijn/haar organisatie en als intermediair tussen de opdrachtgever en de doelgroep en tussen organisaties. Hij kan professionele relaties uitbouwen met de overheid en vanuit de eigen organisatie netwerking realiseren.
• Agogische dienstverlening en vorming: De sociaal-cultureel werker kan een doelgroepanalyse maken van individuele cliënten en van organisaties. Hij/zij kan contact leggen met doelgroepen, groepsdynamisch werken en aangepaste methodieken hanteren voor specifieke doelgroepen. De sociaal-cultureel werker kan zich positioneren in een diverse context en in dialoog gaan met de andere in wederzijds respect.
3
De sociaal-cultureel werker kan als intermediair reflecteren op de eigen positie en vanuit een open oog en oor voor wat leeft, de vertaling maken naar een professioneel handelen. De sociaal-cultureel werker kan goed luisteren, vooral bij complexe (probleem)situaties en adequaat doorverwijzen. Hiertoe kan hij vlot de sociale kaart hanteren.
• Begeleiden en leidinggeven De sociaal-cultureel werker kan, vanuit een bewustzijn van de eigen leiderschapsstijl, interactieprocessen tussen individuen, groepen en organisaties begeleiden. Hij/zij kan animeren, coördineren en adviseren. Hij/zij kan procesmatig werken en moeilijke materies op een creatieve manier hanteren. De sociaal-cultureel werker kan leiding geven aan groepen en hierbij zowel de doelen van de organisatie als de belangen van de werkers (vaak vrijwilligers) behartigen. Hij/zij kan samenwerkingsrelaties aangaan, zowel met individuele partners als met organisaties. 4.
Doelstellingen •
algemeen: op een constructieve wijze kunnen samenwerken in een groep en begeleidend kunnen optreden. Dit vertaalt zich in:
•
bewust en creatief methodieken kunnen hanteren om iedereen in de groep tot zijn recht te laten komen
•
doeltreffend kunnen participeren aan en interveniëren in een groep in verschillende groepsstadia
•
verantwoordelijkheid kunnen opnemen en delen in functie van een gezamenlijk te bereiken resultaat
•
constructief kunnen vergaderen en overleggen in een groep
•
overleg efficiënt en doelgericht kunnen organiseren
•
op een creatieve manier methodische ondersteuning kunnen bieden bij vergaderingen 4
•
conflicten in een groep constructief kunnen hanteren en begeleiden
•
het eigen overleggedrag en conflicthanteringsgedrag in de groep kunnen analyseren en bijsturen in de richting van meer doelmatigheid
•
coachingselementen kunnen gebruiken met het oog op een doelgerichte bijsturing van het overleggedrag in de groep
5
5.
Werkvormen
• Instructievormen: doceren, vertellen • Interactievormen: onderwijsleergesprek, klasgesprek, discussie • Spelvormen: simulatiespel • Opdrachtvormen: groepswerk, individueel 6.
Leermiddelen
§ Cursusmateriaal: o Cursus samenwerkingsvaardigheden o Elektronische leeromgeving § Literatuurlijst (aanbevolen) o Stevens, J., ‘Teamwork en teamontwikkeling’, Garant, Leuven/Apeldoorn ’95
o Rubin, I.M.; Plovnik, M.S.en Fry, R.E. ‘Handboek voor teamontwikkeling’, Samson, Alphen aan den Rijn, ‘81
o Remmerswaal, J., ‘Handboek groepsdynamica’, Een inleiding op theorie en praktijk, Boom, ’03
6
Evaluatie
7.
•
Voorbereidende samenwerkingsopdrachten die in een aparte bundel terug te vinden zijn.
•
Individuele reflectieopdracht op bovenstaande opdrachten, vanuit het perspectief van het teamdoelmatigheidsmodel.
•
Reflectieopdracht vanuit het teamdoelmatigheidsmodel over het groepsgebeuren.
•
Test invullen over Belbin en hierover reflecteren.
•
Vergaderen: film maken
Concrete opdrachten met criteria, … zijn terug te vinden in de aparte evaluatiebundel, die de cursisten bij aanvang van de module krijgen. Zij krijgen ook telkens feedback en weten vooraf op welke momenten elk item besproken zal worden.
Gecombineerd onderwijs / zelfstudie opdrachten
8.
N.v.t.
Laatste wijziging
9.
26/06/2014
7
