Economische visie Hilversum 2007 - 2020
Uitvoeringsplan versterking positie Hilversum Mediastad
vastgesteld door de gemeenteraad op 3 februari 2010
VERSTERKING POSITIE HILVERSUM MEDIASTAD
2
VERSTERKING POSITIE HILVERSUM MEDIASTAD
Inhoudsopgave Voorwoord
4
1. Inleiding
5
2. Huidige situatie
6
3. Structuur van het Hilversumse mediacluster 3.1 Kern 3.2 Interactie kern en periferie
8 8 8
4. SWOT- analyse
9
5. Huidig beleid
10
6.
12 12 12
Strategische focus voor behoud en versterking positie Hilversum Mediastad 6.1 Behoud Kern 6.2 Groei bedrijven in de periferie
7. Uitvoering activiteiten voor behoud en versterking positie Hilversum Mediastad 7.1 Scheppen van een klimaat van innovatie 7.2. Netwerkvorming 7.3 Profilering van Hilversum als Mediastad
13 13 15 17
8. Financiën
18
Bijlage 1: Begrippenlijst
20
Bijlage 2: Afbakening creatieve industrie in SBI-codes
22
Bijlage 3: Structuur van de Hilversumse Mediasector
23
3
VERSTERKING POSITIE HILVERSUM MEDIASTAD
Voorwoord Op de dag dat minister Plasterk de beide nieuwe omroepen Powned en WNL welkom heette in het publieke bestel meldden de dagbladen: Rechts aan de macht in Hilversum of soortgelijke koppen. In de gemeenteraad was van die rechtste coup weinig te merken, maar het toonde weer eens aan hoezeer Hilversum geïdentificeerd wordt met de media, vooral met de publieke omroep die er zijn basis heeft. Hilversum is voor een belangrijk deel ook economisch afhankelijk van die media. Circa een derde van de Hilversumse beroepsbevolking werkt direct of indirect voor een van de mediabedrijven (en ook de totale werkgelegenheid voor mensen van binnen én buiten Hilversum) wordt voor bijna een derde bepaald door mediabedrijven). Die wederzijdse betrokkenheid is decennialang beschouwd als een vanzelfsprekendheid. Toevallig ontstaan vanuit de aanwezigheid van de Nederlandse Seintoestellenfabriek, en nooit ter discussie gesteld. De glamour-andglitterreputatie van de omroep paste ook mooi bij het weelderige Gooi; waar beider imago´s niet op elkaar aansloten, groeiden ze naar elkaar toe. Maar tijden veranderen. Het kantelpunt ligt ergens eind jaren tachtig. De komst van commerciële televisie, de invoering van Elco Brinkmans mediawet (waardoor de Holle Bolle NOS van destijds werd ontvlecht) en de sindsdien in een hoog tempo ontwikkelde ict- en multimedia-ontwikkelingen, hebben het landschap compleet overhoop gegooid. Van lieverlee ontdekten zowel het bestuur van Hilversum als de beleidsmakers in de media dat de onderlinge verbondenheid helemaal niet meer zo vanzelfsprekend is. Als we wat van elkaar willen, en dat blijkt steeds vaker het geval, zullen we elkaar nadrukkelijker moeten opzoeken. In de recente jaren is al stevig gewerkt aan een verbeterde samenwerking tussen overheid en mediabedrijven, aanvankelijk op individuele basis en incidenteel waar de behoefte zich aandiende. Maar er is meer nodig om media en stad als vanouds met elkaar te binden. In de Economische Visie Kenniscentrum Hilversum, die drie jaar geleden door de gemeenteraad werd vastgesteld, is de multimediasector als een van de drie speerpunten aangewezen. Dit programma geeft handen en voeten aan het daarin beschreven beleid. Hilversum wil zich actief inzetten voor een goed functionerende bedrijvigheid in de creatieve industrie, waar de multimedia toe behoren. Wij willen graag dat omroepen en alle aanverwante bedrijven, die zich als vanzelfsprekend hier altijd thuis voelden, zich tot in de verre toekomst welkom weten. En we willen dat Hilversumse bewoners een passende baan blijven vinden in de media of de indirecte werkgelegenheid. Opdat Hilversum zich blijvend kan profileren als Mediastad in het groen. Jan Rensen, Wethouder Economische Zaken en Media
4
VERSTERKING POSITIE HILVERSUM MEDIASTAD
1. Inleiding De Hilversumse multimediasector heeft zich ontwikkeld vanuit de omroepen. Door de aanwezigheid van de omroepen vindt de productie en distributie van content (bijvoorbeeld films, radio- en televisieprogramma´s) al decennialang plaats in Hilversum. Deze aanwezigheid biedt een stimulans en afzetmarkt voor nieuwe ideeën en producten. Rondom de kern van een relatief beperkt aantal grote omroepen en grote facilitaire – en productiebedrijven is dan ook een groot aantal kleine mediabedrijven onstaan. Er is een sterke interactie tussen de grote en kleine bedrijven. De mediasector is dan ook van groot economisch belang voor de gemeente Hilversum. De sector leverde in 2008 zo´n 20% van de totale werkgelegenheid1. Daarbij is nog geen rekening gehouden met de afgeleide werkgelegenheid in de faciliterende en toeleverende sfeer (bijvoorbeeld de ICT sector, zakelijke dienstverlening, horeca etc.). In werkelijkheid is de economische impact van de mediasector voor Hilversum dus nog groter.
De aanwezigheid van de multimediasector in Hilversum is door veranderende marktomstandigheden echter niet vanzelfsprekend. Door technologische ontwikkelingen in deze sector is de noodzaak voor mediabedrijven om in Hilversum gevestigd te zijn sterk afgenomen. Het transport van beeldmateriaal via de digitale infrastructuur is immers zeer goed mogelijk. Daarnaast zijn factoren als toenemende concurrentie van andere steden op nationaal en internationaal niveau en belemmeringen in het Hilversumse vestigingsklimaat debet aan het feit dat de positie van Hilversum als Mediastad op dit moment onder druk staat. Zo laat de Cross Media Monitor 2008 zien dat de relatieve dominantie van Hilversum m.b.t. de media- en entertainmentsector afneemt. De zogeheten locatiecoëfficiënten2 voor de omroeporganisaties, de ondersteuning van radio en televisie, journalisten en de fimsector zijn sinds 2006 gedaald. De snel veranderende marktomstandigheden, stellen het Hilversumse mediacluster echter niet alleen voor nieuwe uitdagingen maar bieden ook nieuwe kansen. In dat kader is een pro-actieve opstelling van de gemeente Hilversum noodzakelijk. In de nota “Kenniscentrum Hilversum, economische visie 2007-2020” is de multimediasector als één van de drie speerpuntsectoren van het economische beleid gedefinieerd. In de visie Multimedia Land(t) uit 2006 , is beschreven waar de gemeentelijke inspanningen ter stimulering van de multimediasector zich op dienen te richten. Gezien de snel veranderende marktomstandigheden is de tijd rijp om te reflecteren op het gevoerde multimediabeleid. Tevens is het van belang vast te stellen welke additionele activiteiten de gemeente Hilversum zal moeten ontplooien om de positie van Hilversum als Mediastad te kunnen handhaven en versterken. Daartoe is de betrokkenheid van het bedrijfsleven onontbeerlijk. In dat kader is het externe bureau TwoMinds gevraagd om in samenspraak met gemeente en bedrijfsleven te onderzoeken in welke mate het huidige multimediabeleid voldoet en welke additionele activiteiten de gemeente Hilversum in de komende jaren zal moeten ontplooien. In dit onderzoek wordt geconcludeerd dat de gemeente succesvol beleid heeft gevoerd op de speerpunten innovatie, netwerkvorming en profilering van Hilversum Mediastad, maar dat het voortzetten van het huidige beleid onvoldoende is om optimaal te kunnen profiteren van nieuwe kansen en tevens tegenwicht te kunnen bieden aan de bedreigingen die in de afgelopen jaren zijn ontstaan. De gemeente dient extra activiteiten te ontplooien om het bestaande multimediacluster te behouden en groei van het cluster te realiseren. In dit uitvoeringsplan worden de additionele activiteiten beschreven waar de gemeente Hilversum zich in de komende jaren op dient te richten om de positie van Hilversum als Mediastad te handhaven en te versterken. 1 2
Bron: LISA (databestand met gegevens over alle vestigingen in Nederland waar betaald werk wordt verricht). Locatiecoëfficiënt: relatieve maat die vaststelt in hoeverre een bepaalde bedrijfstak onder- of oververtegenwoordigd is
5
VERSTERKING POSITIE HILVERSUM MEDIASTAD
2. Huidige situatie De werkgelegenheid binnen de media- en entertainmentsector is in de afgelopen jaren licht toegenomen. Figuur 1: Werkgelegenheid in Hilversum (totaal, creatieve industrie en media en entertainment) (april 2008) Werkzame personen
2005
2006
2007
2008
Hilversum
46.740
47.600
48.500
49.560
% van totaal
100%
100%
100%
100%
Creatieve industrie
12.425
12.912
13.143
13.324
% Creatieve industrie van totaal Hilversum
27%
27%
27%
27%
Media en entertainment
9.064
9.532
9.576
9.658
% Media en entertainment van totaal Hilversum
19%
20%
20%
19%
Bron: LISA 2009 In totaal levert de mediasector qua werkgelegenheid ongeveer 20% van de banen. Daarbij is nog geen rekening gehouden met de afgeleide werkgelegenheid in de faciliterende en toeleverende sfeer (bijvoorbeeld de ICT sector, zakelijke dienstverlening en horeca etc.). In werkelijkheid is het economische belang van de mediasector voor Hilversum dus nog groter. Binnen de media- en entertainmentsector zijn de omroeporganisaties nog steeds veruit de grootste werkgevers (ongeveer 60% van de werkgelegenheid). Daarnaast is een groot deel van de werkgelegenheid geconcentreerd in de facilitaire dienstverlening (dit zijn vaak ook grotere bedrijven als Dutchview, United Broadcast Facilities, Team Facilities en Technicolor). Figuur 2: Verdeling werkgelegenheid binnen Media en entertainment sector binnen Hilversum (april 2008)*
1.617 (17%)
■ Omroeporganisaties ■ Producenten (video)films (excl. TV-producenten)
436 (5%)
5.643 (58%) 1.146 (12%)
816 (8%)
■ Ondersteunende activiteiten t.b.v. RTV ■ Ondersteunende activiteiten voor productie (video)films ■ Overig
Bron: LISA 2009
* Voetnoot: Deze diagram dient ter vervanging van de diagram in het door de raad vastgestelde uitvoeringsplan. Deze cijfers corresponderen met bovenstaande tabel en bijlage 3.
6
VERSTERKING POSITIE HILVERSUM MEDIASTAD
De huidige positie van Hilversum binnen de media waardeketen concentreert zich sterk op de onderdelen productie, facilitair bedrijf, aggregatie en distributie. Ongeveer 80% van de werkgelegenheid binnen de media sector zit bij bedrijven die actief zijn in deze onderdelen van de keten.
Figuur 3: Waardeketen (huidige positie)
Waardeketen Media
Huidige positie Productie Creatie
Aggregatie Facilitair bedrijf
Distributie
Consumptie (televisie) (VoD) (internet) (mobiel) (gaming)
Enabling technologies
Juist deze onderdelen van de waardeketen staan onder druk door technologische ontwikkelingen.
7
VERSTERKING POSITIE HILVERSUM MEDIASTAD
3. Structuur van het Hilversumse mediacluster Het Hilversumse mediacluster kent een heel specifiek en in de basis eenvoudig model. De oorspong van het model ligt in de aanwezigheid van een sterk audiovisueel gericht cluster van bedrijven dat de kern van het model vormt. Ongeveer 87% van de werkgelegenheid in de mediasector is hier geconcentreerd. Rondom deze kern is een periferie ontstaan van kleinere AV en multimedia bedrijven. Het model kent twee niveaus (binnen de kern, tussen kern en periferie) waar interactie met de omgeving (markt) of onderling optreedt: Figuur 4: Samenstelling media cluster
Periferie Periferie
Periferie
Kern: Omroeporganisaties, Productie, facilitair bedrijf
Periferie
Periferie
Periferie
Periferie Periferie
3.1 Kern
De kern bestaat uit de grotere oorspronkelijke AV bedrijven. Dit zijn de publieke en commerciële omroepen, producenten en enkele facilitaire bedrijven. Het businessmodel van de kern wordt gedragen door het creëren van bereik naar consumenten. In de basis gebeurt dit met de programma’s die worden ontwikkeld en aan gespecificeerde groepen van kijkers worden aangeboden.
3.2 Interactie kern en periferie
De periferie bestaat uit een groot aantal kleinere AV- en multimedia bedrijven. Een groot deel van deze bedrijven vindt zijn bestaansrecht bij de kern van de sector als klant. In zekere zin voeden de kern en de periferie elkaar. De kern voedt de periferie met een forse vraag naar flexibele arbeidscapaciteit. De periferie ontleent hieraan een financiële basis, is meer ondernemend en is de aanjager van innovatie. Binnen de mediasector dreigt de kern van omroeporganisaties, productie- en facilitair bedrijf onder druk te komen.
8
VERSTERKING POSITIE HILVERSUM MEDIASTAD
4. SWOT- analyse De gemeente Hilversum heeft van oudsher een sterke positie in de mediasector. Door de veranderende marktomstandigheden staat het Hilversumse mediacluster echter voor nieuwe uitdagingen én nieuwe kansen. Het bureau TwoMinds heeft voor zijn onderzoek gesproken met een zeventiental mediabedrijven en een aantal ambtelijke en bestuurlijke vertegenwoordigers van de gemeente Hilversum. Op basis van deze gesprekken, aangevuld met literatuurstudie is onderstaande SWOT-analyse tot stand gekomen, waarin zowel de sterkte en zwakke kanten van het vestigingsklimaat worden weergegeven als de kansen en bedreigingen.
Kansen
Bedreigingen
Door de aanwezigheid van omroeporganisaties en vele productie- en facilitaire bedrijven is er een stevige uitgangspositie
Gemeentes in de regio acquireren agressief in het Hilversumse mediacluster
Het bestaande cluster dient vaak als opdrachtgever voor kleinere toeleveranciers die zich in de regio vestigen In de mediasector is groei te verwachten in digitale distributie en cross mediale productie Door samenwerking met andere gemeentes en provincies kan de huidige positie worden uitgebouwd Door gericht te investeren in het creëren van een media hub (project Dutch Media Hub) kan internationale positie worden opgebouwd Ligging is gunstig door de nabijheid van groot internetknooppunt tussen Europa en Amerika (AMSIX) Veel mogelijkheden om cross-overs te maken tussen gekozen speerpunten media, toerisme en zorg Subsidies op nationaal niveau beschikbaar om innovatie op het gebied van media te stimuleren
De huidige bedrijven in de facilitaire en aanverwante AV industrie zijn lokaal gericht en weinig innovatief Toenemende internationale concurrentie te verwachten vanuit Londen, Parijs Onderontwikkelde kennisinfrastructuur door beperkte aanwezigheid van mediagerelateerde kennisinstellingen en opleidingen (HvA aarzelt vooralsnog een dependance te vestigen, de faculteit KMT van de HKU kan mogelijk naar Utrecht verhuizen) Door de opkomst van moderne verbindingstechnieken is het niet langer vanzelfsprekend dat productie in Hilversum plaatsvindt Het imago is sterk gelieerd aan de traditionele omroepen en niet meegegroeid met de realiteit Grote bedrijven dreigen Hilversum te verlaten De kennis op het gebied van nieuwe televisie technologie is versnipperd geraakt door de verkoop van NOB en de positie op de internationale markt is grotendeels verloren gegaan.
Sterktes
Zwaktes
De gemeente is duidelijk en helder in haar strategische prioriteiten en heeft hier ook naar gehandeld
Het belang van de mediasector krijgt te weinig prioriteit in de gemeentelijke organisatie waardoor beleidsdoelstellingen op het gebied van media ondergeschikt raken aan andere beleidsterreinen
De gemeente is proactief betrokken om haar bewoners en bedrijven van glasvezel te voorzien Door een actieve participatie in het iMMovator netwerk stimuleert de gemeente netwerkvorming rondom media De gemeente investeert gericht in grote projecten om netwerkvorming en innovatie te stimuleren De gemeente zoekt actief de samenwerking met de provincie en omliggende gemeentes Hilversum heeft van oudsher een grote naamsbekendheid als stad van de media
Door beperkte capaciteit is het bij de gemeente onvoldoende bekend wat er speelt bij grote bedrijven in de media sector Bedrijven die zich in Hilversum willen vestigen worden op ad hoc basis begeleid Lobby naar de nationale politiek om het belang van Hilversum te behartigen is beperkt Beperkte hoeveelheid fysieke ruimte die kan worden uitgegeven Onvoldoende budget en capaciteit beschikbaar om de geformuleerde doelstellingen in de programmabegroting te realiseren
9
VERSTERKING POSITIE HILVERSUM MEDIASTAD
5. Huidig beleid In de nota “Kenniscentrum Hilversum, economische visie 2007-2020” is de multimediasector als één van de drie speerpuntsectoren van het economische beleid gedefinieerd naast zorg en toerisme. In de visie Multimedia Land(t) uit 2006, is beschreven op welke aandachtsgebieden de gemeentelijke inspanningen ter stimulering van de multimediasector zich op dienen te richten: Innovatie – Hilversum wil het kristallisatiepunt zijn voor innovatie binnen de multimediasector. Daarnaast bevordert Hilversum de inzet van multimedia als een katalysator van innovatie in andere economische en maatschappelijke sectoren, zoals zorg en toerisme. Netwerkvorming – De gemeente Hilversum wil een proactieve overheid zijn, die weet wat er binnen de multimediasector speelt en die hier ook op inspeelt. Hilversum zoekt samenwerking met andere overheden en stakeholders en brengt organisaties in nieuwe netwerkverbanden bij elkaar. Profilering Hilversum Mediastad – Hilversum wil zich blijven profileren en versterken als het centrum van de multimediasector in Nederland. De gemeente Hilversum heeft daartoe een aantal activiteiten ondernomen. Hieronder volgt een overzicht van hoe de gemeente haar beleid concreet heeft vormgegeven.
Hilversum Mediastad
✔
✔
✔
✔
✔
✔
✔
✔
✔
✔
✔
✔
✔
✔
✔
Innovatie
Netwerkvorming
Figuur 5: Overzicht beleid en resultaten Gemeente Hilversum
Stimulans voor aanleg glasvezelinfrastructuur voor huishoudens en bedrijven - Bedrijven: participatie in BreedNet (130 bedrijven) - Huishoudens: Overeenkomst met Reggefiber Participatie in iMMovator netwerk - 6 Cross Media Cafés per jaar - 4 stageplekken per jaar - 5246 bedrijven in het netwerk - 200 bezoekers High Definition (HD) televisie dagen - 32 bedrijven participeren in Innovatie Prestatie Contract (IPC) - Vele expert groepen gevormd Start project Dutch Media Hub - Samenwerking met provincie NH, Amsterdam en Almere - Samenwerking met ongeveer 40 marktpartijen Samenwerking binnen Metropoolregio Amsterdam - Actieve bijdrage aan de Economische agenda van Platform Regionaal Economische Structuur (PRES) Participatie in samenwerkingsverband Creatieve As - Project Creative Cities Amsterdam Area(CCAA) ZAPP City (open studio dagen)
✔
Profilering op ad hoc basis
✔
- Profilering op diverse evenementen (bijvoorbeeld Mediapark Jaarcongres (MPJC), omroepcongres, AV Manifestatie) Participatie in Izovator - Bevorderen link tussen zorg en media
✔
✔
✔
✔
✔
✔
- Momenteel worden 10 projecten opgezet of zijn in uitvoering Participatie Itrovator - Bevorderen link tussen toerisme en media
10
VERSTERKING POSITIE HILVERSUM MEDIASTAD
TwoMinds concludeert uit zijn gesprekken met ondernemers dat de gemeente actief en succesvol beleid heeft gevoerd op de door haar gekozen speerpunten innovatie, netwerkvorming en profilering van Hilversum Mediastad. Het voortzetten van het huidige beleid is echter onvoldoende om optimaal te kunnen profiteren van nieuwe kansen en tevens tegenwicht te kunnen geven aan de nieuwe bedreigingen die in de afgelopen jaren zijn onstaan. TwoMinds adviseert dan ook om extra activiteiten te ontplooien om bestaande bedrijven te behouden en om groei te realiseren. Daartoe dient het belang van de multimediasector voor Hilversum binnen de gemeentelijke organisatie te worden onderkend. Vertrek of faillissement van bedrijven zal leiden tot verlies aan directe en afgeleide werkgelegenheid en van invloed zijn op het draagvlak voor het voorzieningenniveau in Hilversum. Ook zal er een negatief impact zijn op de groei van toegevoegde waarde van de Hilversumse economie. Daarnaast loopt Hilversum het risico zijn unique selling point in regionaal en (inter)nationaal verband te verliezen.
Cross Media Café georganiseerd door iMMovator.
11
VERSTERKING POSITIE HILVERSUM MEDIASTAD
6. Strategische focus voor behoud en versterking positie Hilversum Mediastad Op basis van ontwikkelingen in de markt en de analyse van de sector is het van belang dat het gemeentelijk beleid zich richt op enerzijds het behoud van de kern en anderzijds op het bevorderen van groei in de periferie. Dit wordt bevestigd door de gesprekken met ondernemers en vertegenwoordigers van de gemeente Hilversum die TwoMinds heeft gevoerd.
6.1 Behoud Kern
Ten eerste dient de gemeente haar beleid te richten op het behoud van de kern van het Hilversumse mediacluster, nl. de grote omroeporganisaties, productie – en facilitaire bedrijven. De positie van deze bedrijven staat onder druk. Om te overleven zullen bedrijven veranderingen moeten doorvoeren. Zij verwachten dat de gemeente meedenkt en waar mogelijk randvoorwaarden creëert die aanpassingen mogelijk maken. Nieuwe marktomstandigheden vergen innovatie en adaptatie en door een heldere visie en een actief betrokken rol kan de gemeente deze bedrijven steunen en behouden.
6.2 Groei bedrijven in de periferie
Ten tweede dient de gemeente Hilversum haar beleid te richten op stimuleren van groei van het mediacluster. Nieuwe marktomstandigheden bieden ook nieuwe kansen. Deze kansen kunnen worden opgepakt door bestaande of nieuwe bedrijven. De gemeente kan hier faciliteren en versnellen door haar instrumentarium in te zetten op het stimuleren van verdere clustervorming en interactie tussen het gevestigde mediacluster en nieuwe bedrijvigheid. Dit cluster trekt nieuwe bedrijven aan en daaruit volgt innovatie. De clusters waar groei is te verwachten zijn digitale distributie, cross-mediale productie (inclusief mobiel) en serious health gaming: Digitale distributie: met de aanwezigheid van KPN Broadcast, Technicolor, Media Gateway en het internationale knooppunt van Britisch Telecom is er voor de gemeente Hilversum de uitgelezen mogelijkheid om zich middels het project Dutch Media Hub te profileren als het internationale knooppunt van connectiviteit en distributie van digitale media. Cross-mediale productie: De kern van de media-industrie draait om bereik, de attentie van de consument. Traditionele mediabedrijven zullen in samenwerking met kleinere, innovatieve bedrijven zich moeten toeleggen op alternatieve vormen van communicatie met de consument. Hier liggen nog ongekende mogelijkheden voor groei en innovatie. Serious health gaming: in het gewestelijke programma “Innovatieve verbindingen” is aangegeven dat de regio zich kan profileren op de cross-overs tussen de sectoren media, zorg en toerisme. De markt van serious health gaming staat aan het begin van een betekenisvolle ontwikkeling en samen met de bestaande bedrijven en met behulp van de innovatieplatforms iMMovator en iZovator kan deze groei verder bevorderd worden.
Holland Centraal concept & motion graphic design aan het werk.
12
VERSTERKING POSITIE HILVERSUM MEDIASTAD
7. Uitvoering activiteiten voor behoud en versterking positie Hilversum Mediastad Om invulling te geven aan deze strategische focus dient het huidige beleid te worden voortgezet en aangevuld met additionele activiteiten die met prioriteit ter hand moeten worden genomen. Deze activiteiten zullen hier verder worden beschreven.
7.1 Scheppen van een klimaat van innovatie Activiteiten
Bijdrage aan Netwerkvorming
Profilering
Speerpunt Innovatie Actie 1: Stimuleren ontwikkeling broedplaatsen Innovatie
Actie 2: Ondersteuning (pré)startende bedrijven Actie 3: Versterking kennisinfrastructuur Actie 4: Digitalisering basis- en voortgezet onderwijs Actie 5: Participatie Dutch Media Hub Actie 6: Uitreiken Hilversum Media Innovation Award
✔ ✔ ✔ ✔ ✔ ✔
✔ ✔ ✔ ✔ ✔ ✔
1. Stimuleren ontwikkeling broedplaats(en) voor jonge (media)bedrijven en pre-starters ETIN adviseurs heeft in opdracht van de gemeente Hilversum recentelijk onderzoek uitgevoerd naar de behoefte van de Hilversumse creatieve sector aan diverse typen bedrijfshuisvesting. Eén van de conclusies is dat in Hilversum op dit moment niet tegemoet kan worden gekomen aan de behoefte van startende creatieve bedrijven (inclusief mediabedrijven) en pré-starters van de HKU aan ruimte in een bedrijfsverzamelgebouw c.q. broedplaats met gedeelde faciliteiten. Dit betekent dat er een risico bestaat van wegtrekken van innovatieve, kleine bedrijven en creatief talent dat juist zo belangrijk is voor het economische klimaat en het mediacluster in Hilversum. In Amsterdam wordt een actief broedplaatsenbeleid gevoerd omdat is gebleken dat broedplaatsen fungeren als motortjes voor stedelijke vernieuwing, als basis voor werkgelegenheid en als springplank voor creatief talent. Dit heeft een zuigende werking op Hilversumse bedrijfjes die geen geschikte c.q. betaalbare huisvesting in Hilversum kunnen vinden. Daarnaast concludeert het ETIN-onderzoek dat er in Hilversum een tekort is aan bedrijfspandjes, atelierruimtes en woon-werkeenheden. a. Voor de uitvoering van deze activiteit zal de gemeente Hilversum samen moeten werken met woningbouwcorporaties, particuliere eigenaren van panden en ontwikkelaars en exploitanten van broedplaatsen c.q. verzamelgbouwen. De corporaties hebben de Larenseweg bestempeld als “kansenzone”, waar wonen en kleine creatieve bedrijvigheid optimaal kunnen samen komen. De gemeente wil met behoud van het Beeldkwaliteitsplan Larenseweg als basis, inzetten op realisering van deze kansenzone. Het benodigde aantal uren aan ambtelijke capaciteit wordt geraamd op 0,5 dag per week.
Melkfabriek
Creatief station Santbergen
Mediacentrum
13
VERSTERKING POSITIE HILVERSUM MEDIASTAD
b. De jaarlijkse kosten voor de uitvoering van deze activiteit worden geraamd op circa €20.000,- Dit bedrag zal o.m. worden ingezet voor een bijdrage in verkennende activiteiten rond de realisatie van broedplaatsen (bijvoorbeeld quick scan van geschiktheid van een bepaald pand, ontwikkeling van een concept voor de invulling van een pand etc.) en een bijdrage in kleine bouwkundige aanpassingen. Daarnaast zal de behoefte van kleinschalige, creatieve bedrijven m.b.t. bedrijfsruimte regelmatig moeten worden gemonitored. Tenslotte moet rekening worden gehouden met het feit dat de huren die kleinschalige, startende bedrijven kunnen betalen laag zijn. Daardoor ontstaat er vrijwel altijd een onrendabele top in de exploitatie van broedplaatsen door particuliere partijen die meestal (gedeeltelijk) met publieke middelen wordt afgedekt. Zodra zich een concrete ontwikkeling voordoet waar inzet van gemeentelijke middelen nodig is voor dit doel, volgt een apart voorstel. 2. Een fysieke broedplaatst zou gecombineerd moeten worden met niet-fysieke ondersteuning (het stimuleren en professionaliseren van ondernemerschap onder starters en pré-starters in de mediasector) door een begeleider, een mentor c.q. een leerwerkplaatscoördinator. De niet-fysieke ondersteuning zou zich ook moeten richten op een loketfunctie richting bedrijfsleven om opdrachten te verwerven en weg te zetten richting bedrijfjes. Aan dit initiatief van de gemeente Hilversum in het kader van bestrijding jeugdwerkeloosheid, hebben onder meer Hogeschool voor de Kunsten Utrecht, ROC Amsterdam Gooi en Vechtsreek, UWV, TCN en iMMovator medewerking toegezegd. Dit initiatief zal worden uitgewerkt en begeleid door iMMovator. De gemeente heeft een coördinerende rol. a. Er wordt dan ook uitgegaan van minimale inzet van ambtelijke capaciteit in de begeleidende sfeer, nl. 2 uur per week. b. De financiering van deze activiteit zal plaatsvinden uit de UWV middelen. 3. De aanwezigheid van mediagerelateerde kennisinstellingen is van groot belang voor het innovatieve klimaat in Hilversum en een belangrijke schakel in het vestigingsklimaat. Onderzocht dient te worden hoe de huidige onderontwikkelde kennisinfrastructuur versterkt kan worden. Opties zijn in dat kader o.a. intensivering van contacten met het beroepsonderwijs en hogere onderwijs- en kennisinstellingen; aantrekken van additioneel mediagerelateerd onderwijsaanbod op HBO/HBO+ niveau; aantrekken van kennisinstellingen op gebied van mediatechnologie; uitbouw activiteiten Media-academie; stimuleren van leerwerkbedrijven etc. Hiertoe dient nauw samengewerkt te worden met de stichting iMMovator die versterking van de kennisinfrastructuur als één van haar speerpunten heeft aangeduid. a. Inzet van ambtelijke capaciteit wordt geraamd op 0,5 dag per week. b. De geraamde kosten voor de uitvoering van deze activiteit bedragen circa 10.000. 4. Digitalisering basis-en voortgezet onderwijs (aansluiting op glasvezel en dienstenontwikkeling) Het onderwijs moet zich voortdurend aanpassen aan de veranderende samenleving. Ook op technisch gebied staan de ontwikkelingen niet stil: zowel de technische infrastructuur als de applicaties en diensten die hierover geleverd worden ontwikkelen zich in hoog tempo. Computers en softwareprogramma’s voor het onderwijs hebben de laatste jaren mede hierdoor een vaste plek in de school gekregen. Hiermee kan digitalisering een positieve bijdrage leveren aan het nijpende probleem van schooluitval, biedt mogelijkheden om de werkdruk van docenten te verminderen, maakt nieuwe onderwijsvormen mogelijk en stimuleert onderwijsvernieuwingen. Daarnaast biedt digitalisering mogelijkheden op het gebied van de organisatie van scholen. Scholen zitten vaak verspreid over meerdere locaties binnen een gemeente. Een glasvezelverbinding kan er voor zorgen dat bepaalde processen gecentraliseerd kunnen worden. Dit draagt bij aan een efficiëntere organisatie en levert dus kostenbesparingen op. Een hoogwaardige infrastructuur is een basisvoorwaarde om hoogwaardige diensten het klaslokaal binnen te krijgen. Eén van de grootste problemen is hierbij voor de scholen de kostenpost voor het aanleggen van de glasvezelkabel van de wijkcentrale naar de scholen toe. Recentelijk is door de gemeente in overleg met Hilversumse onderwijsinstellingen een projectplan opgesteld over hoe stapsgewijs de digitalisering van het onderwijs gerealiseerd kan worden. In eerste instantie moet de infrastructuur aangelegd worden. Een infrastructuur verkrijgt zijn relevantie echter door de (hoogwaardige) diensten die erover geleverd kunnen worden. Dit zijn twee elkaar versterkende processen en dienen dan ook tegelijkertijd opgezet te worden. De dienstenontwikkeling voor het Hilversumse onderwijs betreft zowel diensten met betrekking tot het beheer als diensten met betrekking tot educatie (i.s.m. Beeld en Geluid en MCO).
14
Om tot uitvoering van het genoemde projectplan te komen wordt momenteel overleg gevoerd met externe partijen over de inzet van capaciteit en financiële middelen van eenieder. Zodra op dit punt meer duidelijkheid is over de mogelijke consequenties voor de gemeente Hilversum, volgt een apart voorstel. De benodigde inzet van capaciteit en financiële middelen kan naar alle waarschijnlijkheid niet gedragen worden door de FTE Economische Zaken/Multimedia.
VERSTERKING POSITIE HILVERSUM MEDIASTAD
5. Recentelijk is in de Metropoolregio Amsterdam het project “Dutch Media Hub” van start gegaan. Crossmediale content (bijvoorbeeld films, muziek, videogames) die van overzees komt en exploitatiemogelijkheden zoekt op het Europese continent moet doorgaans tal van bewerkingen ondergaan en op een juiste en veilige manier over het continent worden gedistribueerd. De Dutch Media Hub moet onder meer productie, bewerking, exploitatie en distributie van kwalitatief hoogwaardige content mogelijk maken. De kansen voor de Metropoolregio Amsterdam om de Media Hub van Europa te worden zijn uitstekend. Het in de gemeente Hilversum gevestigde multimediacluster zal binnen de Dutch Media Hub een centrale rol vervullen. Voor de mediabedrijven in Hilversum liggen hier - met de kracht van de Amsterdam Internet Exchange AMS-IX, het grootste internetknooppunt ter wereld, en de infrastructuur op de as Amsterdam-Hilversum - uitgelezen kansen. Zo biedt de Dutch Media Hub een platform voor productie- en facilitaire bedrijven om (internationaal) te groeien en te innoveren. Actieve participatie van de gemeente Hilversum in dit project, dat wordt uitgevoerd door de stichting iMMovator, is dan ook van groot belang. Door gericht te investeren in de realisatie van een Dutch Media Hub kan internationaal positie worden opgebouwd. a. Inzet van ambtelijke capaciteit wordt geraamd op 0,5 dag per week. b. De kosten voor participatie in het project bedragen voor Hilversum €50.000,- voor de projectperiode van 2 jaar. Deze zullen verspreid over de jaren 2009 tot 2011 gedekt worden uit het reguliere budget van Economische Zaken/Multimedia. Daarnaast zullen er structureel kosten moeten worden gemaakt voor internationale promotie en acquisitie in het kader van de Dutch Mediahub. De jaarlijkse bijdrage van de gemeente Hilversum wordt geraamd op circa €10.000,-. Mocht de benodigde bijdrage voor de gemeente Hilversum onverhoopt hoger uitvallen dan volgt hiervoor een apart voorstel.
6. Instellen Hilversum Media Innovation Award die jaarlijks uitgereikt zal worden aan innovatieve bedrijven die actief zijn in de groeimarkten digitale distributie, cross-mediale productie en serious health gaming. a. Ambtelijke capaciteit is nodig voor de organisatie en begeleiding van het proces, organisatie van een bijeenkomst voor de uitreiking etc. De raming is dat hiervoor circa 50 uur ambtelijke inzet van de adviseur Multimediabeleid nodig is. b. De financiële kosten omvatten de award zelf (€10.000) en de kosten van de organisatie van een evenement rond de uitreiking van de award (minimaal €10.000).
7.2. Netwerkvorming Activiteiten
Bijdrage aan Netwerkvorming
Profilering
Speerpunt Netwerkvorming
Actie 9: Acquisitie van nieuwe mediabedrijven
✔
✔ ✔ ✔
Actie 10: Versterking positie in regionale samenwerkingsverbanden (o.a. Metropoolregio Amsterdam)
✔
✔
Netwerkvorming
Actie 7: Accountmanagement top 25 mediabedrijven Actie 8: Eén centraal aanspreekpunt voor mediabedrijven
Actie 11 :Organisatie netwerkbijeenkomsten top 100 mediabedrijven Actie 12: Organisatie netwerkbijeenkomsten kleinschalige, creatieve bedrijven
✔ ✔
15
VERSTERKING POSITIE HILVERSUM MEDIASTAD
7. Uit de gesprekken die TwoMinds heeft gevoerd met een zeventiental bedrijven is naar voren gekomen dat het ontbreken van regulier contact met de gemeente Hilversum als een gemis wordt ervaren. Op dit moment verloopt het contact op ad hoc basis. Voor het behoud van de gevestigde bedrijven is het van cruciaal belang dat structureel relatiebeheer en accountmanagement wordt ingesteld voor het in Hilversum gevestigde mediacluster. Het zou dan in eerste instantie moeten gaan om de 25 grootste, dan wel strategisch belangrijke bedrijven. De gemeente Hilversum dient op de hoogte te zijn van wat er bij deze bedrijven speelt om pro-actief te kunnen acteren. Dit mede gezien de toegenomen concurrentie van andere steden. Voorkomen moet worden dat de gemeente uit de krant of via het netwerk moet vernemen dat grote bedrijven naar elders willen c.q. gaan verhuizen. Behoud van gevestigde bedrijven is zeker in tijden van recessie een absolute must. a. TwoMinds stelt voor om circa 2 maal per jaar deze bedrijven te bezoeken. Uitgaande van circa 4 uur per bezoek (inclusief voorbereiding en nazorg) zal dit minimaal 0,5 dag per week aan ambtelijke capaciteit vergen. b. Vooralsnog zijn geen additionele kosten verbonden aan deze activiteit. 8. Daarnaast is uit de gesprekken naar voren gekomen dat mediabedrijven grote behoefte hebben aan 1 aanspreekpunt c.q. loket binnen de gemeente waar men terecht kan met vragen over o.a. locaties, vergunningen, bestemmingsplannen, subsidies etc. Ook voor nieuwvestigers is gebleken dat gestructureerde begeleiding door 1 aanspreekpunt binnen de gemeente Hilversum noodzakelijk is. Dit om te voorkomen dat bedrijven zelf een vaak tijdrovende zoektocht langs de diverse gemeentelijke afdelingen moeten ondernemen om de benodigde informatie, vergunningen etc. te verkrijgen. a. De inzet van ambtelijke capaciteit wordt geraamd op 1 dag per week. b. Vooralsnog zijn geen additionele kosten verbonden aan deze activiteit. 9. Acquisitie van nieuwe (media)bedrijven dient door de gemeente Hilversum te worden opgepakt in samenwerking met lokale marktpartijen (bijvoorbeeld TCN), Amsterdam in Business (Amsterdam, Haarlemmermeer, Almere) en de acquisitie-organen van de provincie Noord-Holland en het Ministerie van Economische Zaken (Netherlands Foreign Investment Agency). Hilversum moet zowel bij deze partijen als bij bedrijven op de radar komen als dé vestigingsplaats voor mediabedrijven. a. De inzet van ambtelijke capaciteit wordt geraamd op 0,5 dag per week. b. Voor de uitvoering van deze activiteit is jaarlijks een budget nodig van circa €10.000. Uit dit budget kunnen zaken als de organisatie van fact finding trips (voor bedrijven die een locatie zoeken), de samenstelling van bidbooks, promotionele activiteiten richting bedrijfsleven én Ministerie en Provincie etc. worden gefinancierd. Daarnaast zullen er kosten zijn voor de ontwikkeling van promotie- en acquisitiemateriaal m.b.t. de gemeente Hilversum. Hiervoor is onder punt 13 €10.000 opgenomen. 10. De positie die Hilversum inneemt in regionale samenwerkingsverbanden als de Metropoolregio Amsterdam dient versterkt te worden door o.m. actieve participatie in het opstellen en de uitvoering van de Economische Agenda (die in Metropoolregioverband wordt opgesteld door het Platform Regionale Economische Structuur) en actieve participatie in de uitvoering van het project Next Level in Business (volgende fase van Creatieve Cities Amsterdam Area)3. Dit om de belangen van Hilversum in zijn algemeenheid en het Hilversumse mediacluster in het bijzonder te borgen. Regionale samenwerking en het verwerven van een sterke positie in samenwerkingsverbanden als de Metropoolregio Amsterdam is van cruciaal belang om de positie van Hilversum als Mediastad te behouden en versterken. a. Voor actieve deelname aan projectbureau PRES is ambtelijke capaciteit van minimaal 1 dag per week vereist. Daarnaast is nog 2 uur per week nodig voor actieve participatie in Next Level in Business. b. De financiële bijdrage in PRES bedraagt €10.000,- voor een periode van 2 jaar. De co-financiering voor Nextlevel in Business bedraagt €20.000,- voor een periode van 2 jaar. Deze kosten zullen verspreid over de jaren 2009 tot en met 2011 gedekt worden uit het reguliere budget van Economische Zaken/Multimedia. 11. De overwegend grote mediabedrijven die TwoMinds heeft gesproken (behorend tot de “kern”) geven aan dat zij behoefte hebben aan een halfjaarlijkse bijeenkomst waar zij met elkaar en met de gemeente van gedachten kunnen wisselen. In dat kader zou de gemeente Hilversum twee keer per jaar een bijeenkomst moeten organiseren voor de 100 grootste of strategisch belangrijkste mediabedrijven. a. De benodigde ambtelijke capaciteit bedraagt circa 100 uur, uitgaande van 2 bijeenkomsten per jaar. b. De kosten voor de organisatie van deze 2 events worden geraamd op circa €15.000.
3
16
Voor meer informatie wordt verwezen naar bijlage 1.
VERSTERKING POSITIE HILVERSUM MEDIASTAD
12. Het organiseren van netwerkbijeenkomsten (zoals bijvoorbeeld de succesvolle Doe-het-niet-zelf dag) voor kleinschallige, creatieve ondernemers in de zogeheten periferie dient te worden geïntensiveerd. Dergelijke bijeenkomsten dragen bij aan het versterken van de organisatiegraad voor dit type bedrijven en stimuleren crossovers tussen creatieve bedrijven en andere sectoren zoals zorg en toerisme. a. De benodigde ambtelijke capaciteit voor de organisatie van dergelijke netwerkbijeenkomsten bedraagt naar schatting 100 uur, uitgaande van minimaal 2 bijeenkomsten per jaar. b. De kosten voor de organisatie van 2 events bedragen circa €15.000
7.3 Profilering van Hilversum als Mediastad
Het Hilversumse mediacluster wordt in medialand regelmatig bestempeld als de “oude”, traditionele audiovisuele industrie die weinig innovatief is. Dit heeft tot gevolg dat de meer creatieve mediabedrijven c.q. creatief talent zich hier niet gauw zullen vestigen maar uitwijken naar bijvoorbeeld Amsterdam. Dit wordt nog versterkt doordat Hilversum het imago heeft van een weinig dynamische, saaie stad met een schraal cultureel klimaat, die bovendien slecht bereikbaar is. Dit imago klopt niet met de realiteit. Versterking van het imago van Hilversum Mediastad is dan ook noodzakelijk. Het betekent dat Hilversum zichzelf meer op de kaart moet zetten en zichtbaar moet maken waar ze voor staat en wat ze verschillende groepen, de markt te bieden heeft, nationaal, regionaal en lokaal. De afdeling communicatie heeft een notitie ´Positionering Hilversum´ opgesteld die intern wordt besproken. Hierin is het advies Hilversum neer te zetten als (multi)mediastad in het groen. Een spannende tegenstelling die aan de ene kant het dynamiek benadrukt van de multimedia en aan de kant de natuur en de rust zodat Hilverzum zichzelf kan positioneren en onderscheiden. Voor de profilering van Hilversum als Mediastad zijn de volgende activiteiten nodig:
Activiteiten
Bijdrage aan Netwerkvorming
Profilering
Profilering
Speerpunt Profilering Hilversum Media Actie 13: Ontwikkeling marketing- en communicatiestrategie
✔
Actie 14: Deelname aan en sponsoring van media-events
✔
13. De ontwikkeling van een (inter)nationale marketing- en communicatiestrategie en bijbehorend promotiemateriaal is een onderdeel van de verdere invulling van dit positioneringsverhaal: Hilversum Mediastad wordt een merk; het imago van Hilversum als vestigingsplaats voor media-bedrijven wordt opgevijzeld; het traditionele, weinig innovatieve imago van het Hilversumse mediacluster wordt weerlegd door de aanwezigheid van de vele kleinschalige creatieve (media)bedrijven onder de aandacht te brengen etc. a. De marketing- en communicatiestrategie zal in samenspraak met de afdeling Communicatie worden ontwikkeld. Geraamde inzet van ambtelijke capaciteit van de medewerker Multimedia is 50 uur. b. Voor de ontwikkeling van promotiemateriaal zal additioneel budget nodig zijn. Naar schatting zullen de kosten structureel €10.000 per jaar bedragen. 14. Deelname aan en sponsoring van media- events zal onderdeel uitmaken van deze marketing- en communicatiestrategie. Op dit moment gebeurt dat nog op ad hoc basis. Zo heeft de gemeente Hilversum in 2009 o.a. het Mediapark Jaarcongres, de AV-manifestatie en de eindexamenexpositie van de faculteit Kunst, Media en Technologie van de Hogeschool van de Kunsten in Utrecht gesponsored. Voor 2010 staat de deelname aan het Noorderslagfestival gepland. De gemeente Hilversum zal daar samen met partijen als de stichting iMMovator en Beeld en Geluid een programma verzorgen om Hilversum Mediastad op de kaart te zetten en het imago op te frissen. a. Inzet van ambtelijke capaciteit van de medewerker Multimedia zal naar verwachting rond de 200 uur per jaar liggen, afhankelijk van het aantal events waar actief aan deelgenomen zal gaan worden. b. De kosten voor sponsoring van c.q. deelname aan events zullen, afhankelijk van het aantal events, circa €30.000 per jaar bedragen. Hiervan kan €10.000,- gedekt 8. Financiën
17
VERSTERKING POSITIE HILVERSUM MEDIASTAD
8. Financiën Additionele activiteiten
Benodigde capaciteit in uren per week
Benodigde capaciteit in uren per jaar
Kosten uitvoering bruto
(mogelijke) dekking
Kosten uitvoering netto
INNOVATIE 1. Stimuleren ontwikkeling broedplaatsen
4
20.000 (*1)
(*1)
20.000 (*1)
2. Ondersteuning (pré)startende bedrijven
2
onbekend
100% UWV
0
3. Versterking kennisinfrastructuur
4
10.000
0
10.000 (*2)
4. Digitalisering basis- en voortgezet onderwijs 5. Participatie Dutch Media Hub
(*2)
(*2)
(*2)
4
50.000
50.000 regulier EZ/MM budget
6. Hilversum Media Innovation Award
50
+10.000
10.000
20.000
20.000
NETWERKVORMING 7. Accountmanagement top 25 mediabedrijven
4
0
0
0
8. Eén gemeentelijk aanspreekpunt voor mediabedrijven
8
0
0
0
9. Acquisitie nieuwe mediabedrijven
4
10.000
10
30.000
10. Versterking positie in o.a. Metropoolregio A´dam
10.000 30.000
0
regulier EZ/MM budget
11. Organisatie 2 bijeenkomsten p.j. media top 100
100
15.000
0
15.000
12. Organisatie 2 bijeenkomsten p.j. kleinschalige mediabedrijven
100
15.000
0
15.000
50
10.000
0
10.000
200
30.000
10.000
20.000
PROFILERING 13. Marketing- en communicatiestrategie 14. Deelname aan en sponsoring van media-events Totaal Totaal uren p.w. omgerekend naar uren p.j. Totaal aantal uren Totaal in FTE in schaal 11 * € 70.000
regulier EZ/MM budget 40 uur p.w.
500 p.j.
x 40 weken =
1.600
220.000
90.000
130.000
105.000
35.000
70.000
2100 1,5 FTE
vacatureruimte Totaal nog niet gedekt
18
325.000
125.000
200.000
VERSTERKING POSITIE HILVERSUM MEDIASTAD
*1 Er moet daarnaast rekening mee worden gehouden dat de huren die kleinschalige, startende bedrijven kunnen betalen laag zijn. Daardoor ontstaat er vrijwel altijd een onrendabele top in de exploitatie van broedplaatsen . Deze onrendabele top wordt meestal (gedeeltelijk) met publieke middelen afgedekt. Zodra zich een concrete ontwikkeling voordoet waar inzet van gemeentelijke middelen nodig is voor dit doel, volgt een apart voorstel. De benodigde financiële middelen kunnen niet gedragen worden door het reguliere budget van de FTE Economische Zaken/Multimedia. *2 Recentelijk is door de gemeente in overleg met Hilversumse onderwijsinstellingen een projectplan opgesteld over hoe stapsgewijs de digitalisering van het onderwijs gerealiseerd kan worden en daarnaast diensten voor het onderwijs ontwikkeld kunnen worden. Om tot uitvoering van het genoemde projectplan te komen wordt momenteel overleg gevoerd met externe partijen over de inzet van capaciteit en financiële middelen van eenieder. Zodra op dit punt meer duidelijkheid is over de mogelijke consequenties voor de gemeente Hilversum, volgt een apart voorstel. De benodigde inzet van capaciteit en financiële middelen kan naar alle waarschijnlijkheid niet gedragen worden door de FTE Economische Zaken/Multimedia. Conclusie: Uit het voorgaande blijkt dat er extra budget en capaciteit beschikbaar moet komen indien de gemeente Hilversum haar positie als Mediastad wil behouden en versterken d.m.v. de beschreven activiteiten. Dit wordt nog onderstreept door het onderzoek van TwoMinds. In de huidige begroting 2010 is voor het beleidsdoel 8.1 en 8.2 structureel 0,78 FTE aan ambtelijke capaciteit en € 105.000 voor de uitvoering van het multimediabeleid beschikbaar. Voor uitvoering van de in dit Uitvoeringsplan “Versterking positie Hilversum Multimediastad” genoemde additionele activiteiten is structureel 1 FTE (schaal 11 € 70.000) aan ambtelijke capaciteit en € 130.000 aan uitvoeringsbudget extra benodigd. In totaal bedragen de kosten €200.000.
19
VERSTERKING POSITIE HILVERSUM MEDIASTAD
Bijlage 1: Begrippenlijst Multimedia: Multimediabedrijven leveren producten of diensten op het gebied van beeld, geluid en data met gebruikmaking van radio, televisie, internet, mobiel, print en evenementen. Connectiviteit: De mate van aansluitbaarheid van verschillende computersystemen van diverse leveranciers via telecommunicatienetwerken. Randvoorwaarde daarbij is dat er voldoende bandbreedte beschikbaar is om grote hoeveelheden data te kunnen verzenden. Content: Overkoepelende term waarmee producten en diensten op het gebied van beeld, geluid en data voor verschillende mediadragers (zoals radio, televisie, internet, mobiel, print en evementen) worden aangeduid, waarbij specifiek op de inhoudelijke kant daarvan wordt gedoeld. Creative Cities Amsterdam Area (CCAA) - Next Level in Business: Next Level in Business (NXT-L) is een consortium van zeven gemeenten (waaronder Hilversum), de Kamer van Koophandel Amsterdam (in samenwerking met de Kamer van Koophandel Gooi, Eem- en Flevoland) en twee innovatie intermediairs (AIM en TFI). NXT-L stelt zich ten doel de toegevoegde waarde van de Creatieve Industrie in de Noordvleugel van de Randstad (zowel in economische als in maatschappelijke termen) te vergroten. Dit wordt gerealiseerd door enerzijds te investeren in het organiserend vermogen van de Creatieve Industrie en anderzijds door (versnelling van) groei bij ondernemingen te faciliteren. Crossmedia: Een term die wijst op de kruisbestuiving van verschillende media zoals film, televisie, radio, print, internet, games, mobiele toepassingen en live-evenementen, waarbij de verschillende media worden ingezet om één boodschap over te brengen. Typisch is verder niet alleen het multimediale karakter waarbij beeld, geluid en data over meerdere platformen wordt verzonden, maar ook een cross-sectorale aanpak. Hiermee wordt gedoeld op multimediale toepassingen in bedrijfstakken die niet tot de mediasector gerekend worden, zoals bijvoorbeeld de zorg. Digitalisering: Het omzetten van beeld, geluid en data van een analoog naar een digitaal medium. Innovatie: het invoeren van nieuwe ideeën, goederen, diensten en processen. Innovatie kan plaatsvinden binnen organisaties maar ook binnen bredere verbanden. Het proces van innovatie draait om dingen op een nieuwe (en zo mogelijk ook betere) manier aan te pakken. Innovatie Prestatie Contract: Senternovem biedt namens de overheid een groot aantal regelingen en programma’s aan op het gebied van duurzaamheid en innovatie. De subsidieregeling InnovatiePrestatieContracten (IPC) is bedoeld voor meerjarige innovatietrajecten van groepen MKB-ondernemers, onder begeleiding van een penvoerder. Centraal in de IPC-regeling staat samenwerking en kennisoverdracht. iMMovator: Het iMMovator Cross Media Network is een netwerkorganisatie die zich richt op versterking van de crossmediasector met de nadruk op innovatie en economisch rendement. Onder de crossmediasector verstaan we de toenemende integratie van radio, televisie, internet, mobiel, print en events. iMMovator Cross Media Network heeft als expertise centrum voor de crossmedia-industrie een nationale scope, maar richt zich op dit moment vanuit het kristallisatiepunt Hilversum op de Noordvleugel (Haarlem, Amsterdam, Hilversum, Utrecht) van de Randstad, ook wel de ‘Creatieve As’ genoemd. In dat kader is de focus van de activiteiten gericht op de thema’s breedband, interactieve TV en gaming. Deze focus is dynamisch en mede afhankelijk van de uitkomsten van de periodieke Cross Media Monitor. iTrovator: Regionaal expertisecentrum waarin gemeentelijke en regionale overheid, bedrijfsleven en kennisinstellingen samenwerken ter versterking van de toeristische sector. iZovator: Het regionale innovatieplatform voor de zorgeconomie in de regio Gooi en Vechtstreek. iZovator is een stichting met als doelstelling het bevorderen van innovatie in de zorgsector in de regio Gooi- en Vechtstreek teneinde de economische bedrijvigheid in deze sector te bevorderen en een betere zorg, aansluitend op de behoefte van de burger in de regio, te doen realiseren. iZovator is een broedplaats voor innovatie en zal kennisverspreiding, kennisdeling en de uitvoering van relevante projecten binnen de regio aanjagen.
20
VERSTERKING POSITIE HILVERSUM MEDIASTAD
Onderdelen van de mediawaardeketen: Creatie: Het bedenken van een nieuw idee (bijvoorbeeld programma of format) waarin beeld, geluid en/of data wordt gebruikt. Productie: Het omzetten van het idee naar content met gebruikmaking van beeld, geluid en/ of data. Facilitair bedrijf: Ondersteunen productiemaatschappijen in het omzetten van het idee naar content met behulp van techniek en mensen (studio’s, camera’s, montage, e.d.). Aggregatie: Bundeling van content en programma’s richting de consument voorzien van een relevante context (bijvoorbeeld omroeporganisaties). Distributie: Het transporteren van content via een netwerk richting de consument (bijvoorbeeld kabelmaatschappijen en telecommunicatie operators). Enabling technologies: Hoogwaardige ICT en technologieën die ondersteunend zijn in het realiseren van het gehele proces in de media waardeketen. Platform Regionaal Economische Structuur (PRES) De lokale en regionale overheden in de Metropoolregio Amsterdam bundelen hun krachten voor economische stimulering. In het Platform Regionaal Economische Structuur (PRES) hebben zij gezamenlijk ambities en doelen gesteld. PRES zet middels de economische agenda vooral in op het versterken van speerpuntsectoren die voor de internationale positie van de regio erg belangrijk zijn: ICT, creatieve industrie, logistiek, toerisme, life sciences, financiële/zakelijke dienstverlening en de meer industriële sectoren food en flowers. Serious (health) gaming: Het gebruik van computerspellen (videogames) en gametechnologie (de software en hardware die wordt gebruikt voor spellen) voor toepassingen in de zorg - serious health gaming - is een ontwikkeling die de laatste tijd sterk in opkomst is en waar veel van wordt verwacht. Serious games en gametechnologie worden gezien als ICT-toepassing met ‘nieuwe’ mogelijkheden. Innovatieve aspecten als ‘simulatie’, interactie, multiplayer, ‘locatie- en tijd- onafhankelijk’ bieden een breed scala aan toepassingsterreinen (bijvoorbeeld bij het bestrijden van pijn of het behandelen van fobieën).
21
VERSTERKING POSITIE HILVERSUM MEDIASTAD
Bijlage 2: Afbakening creatieve industrie in SBI-codes (Standaard Bedrijfs Indeling- CBS) SBI - code
Omschrijving
Kunsten
Media
Creatieve Zakelijke Dienstverlening
2211
Uitgeverijen van boeken e.d.
X
2212
Uitgeverijen van dagbladen
X
2213
Uitgeverijen van tijdschriften
X
2214
Uitgeverijen van geluidsopnamen
X
2215
Overige uitgeverijen
X
7222
Ontwikkelen/produceren maatwerk software; software consultancy
X
74201
Architecten- en technische ontwerpbureaus
X
74202
Technisch ontwerp voor stedenbouw, verkeer e.d.
X
74401
Reclameontwerp en –adviesbureaus
X
74402
Overige reclamediensten
X
74811
Fotografie
74875
Interieur-, mode-ontwerpers e.d.
92111
Producenten van (video)films (excl. TV-producenten)
X
92112
Ondersteunende activiteiten voor productie (video)films
X
9212
Distributie van films
X
9213
Vertoning van films
X
92201
Omroeporganisaties
X
92202
Producenten van RTV-producties
X
92203
Ondersteunende activiteiten ten behoeve van RTV
92311
Beoefening van podiumkunst
X
92312
Producenten van podiumkunst
X
92313
Beoefening van scheppende kunst
X
92321
Theaters, schouwburgen, concertgebouwen
X
92323
Dienstverlening ten behoeve van kunstbeoefening e.d.
X
92342
Kunstzinnige vorming van amateurs (geen dansscholen)
X
92343
Overig amusement
9240
Pers- en nieuwsbureaus; journalisten
92513
Overige culturele uitleencentra en openbare archieven
X
92521
Kunstgalerieën en -expositieruimten
X
92522
Musea
X
Bron: TNO
22
X X
X
X X
VERSTERKING POSITIE HILVERSUM MEDIASTAD
Bijlage 3: Structuur van de Hilversumse Mediasector SBI - code
Omschrijving
Aantal vestigingen
Aantal werkzame personen
2211
Uitgeverijen van boeken e.d.
21
307
2212
Uitgeverijen van dagbladen
4
92
2213
Uitgeverijen van tijdschriften
17
401
2214
Uitgeverijen van geluidsopnamen
24
201
2215
Overige uitgeverijen
2
10
74811
Fotografie
55
140
92111
Producenten van (video)films (excl. TV-producenten)
170
816
92112
Ondersteunende activiteiten voor productie (video)films
72
436
9212
Distributie van films
1
2
9213
Vertoning van films
4
34
92201
Omroeporganisaties
28
5.643
92202
Producenten van RTV-producties
53
356
92203
Ondersteunende activiteiten ten behoeve van RTV
34
1.146
92343
Overig amusement
8
28
9240
Pers- en nieuwsbureaus; journalisten
26
46
Totaal
519
9.658
Bron: LISA 2009, peildatum april 2008
23
Colofon: Uitgave: Gemeente Hilversum Ontwerp en druk: Drukkerij de Toekomst Hilversum Fotografie: gemeente Hilversum Hilversum, februari 2010