Juni 2015
Maatschappelijke waarde Bibliotheek Hilversum Een onderzoek naar maatschappelijke en persoonlijke waarde van de bibliotheek volgens de leden
Inhoud
Onepager
2
Conclusies en aanbevelingen
3
Verantwoording
7
1. Doel van bibliotheekbezoek 1.1 Redenen om de bibliotheek te bezoeken 1.2 Belangrijkste voordelen bibliotheek
10 11 12
4. Opbrengsten in internationaal perspectief 4.1 Opbrengsten op verschillende gebieden 4.2 Internationaal onderzoek naar opbrengsten 5. Laaggeletterdheid en beperkte digitale vaardigheden 5.1 Rol van de bibliotheek bij laaggeletterdheid 5.2 Rol van de bibliotheek bij beperkte digitale vaardigheden
23 24 26
29 30 31
2. Maatschappelijke waarde 13 2.1 Maatschappelijke waarde algemeen 14 2.2 Maatschappelijke waarde op verschillende gebieden 15
6. Gebruik en ontmoeting 6.1 Gebruik van diensten 6.2 Ontmoeten in de bibliotheek
32 33 34
3. 3.1 3.2 3.3 3.4
Steekproef
35
Persoonlijke waarde Persoonlijke waarde algemeen Persoonlijke waarde op verschillende gebieden Opbrengsten trainingen en cursussen Opbrengsten activiteiten
17 18 19 21 22
BiebPanel meting 2 2015 - Bibliotheek Hilversum
1
Onepager In dit onderzoek is in kaart gebracht hoe de leden van de Bibliotheek Hilversum kijken naar de waarde van de bibliotheek, zowel voor de maatschappij als voor henzelf. Maatschappelijke en persoonlijke waarde van de bibliotheek Leden van de bibliotheek kennen de bibliotheek een grote maatschappelijke waarde toe, in Hilversum nog meer dan gemiddeld in het BiebPanel. Ze zien die vooral op het gebied van ontspanning, inspiratie en economisch welzijn. Zo vinden vrijwel alle panelleden (97%) dat de bibliotheek mensen met minder geld ook toegang geeft tot kennis. Een grote groep leden (in Hilversum groter dan gemiddeld in het BiebPanel) zou een laaggeletterde of digitaal niet vaardige buurman/buurvrouw doorverwijzen naar cursussen of spreekuren van de bibliotheek. Voor zichzelf zien de panelleden vooral waarde op het gebied van kennis vergroten, genieten van kunst en literatuur en geld besparen. Ze komen dan ook meestal naar de bibliotheek met als doel ontspanning, persoonlijke ontwikkeling en het genieten van kunst en literatuur. Hilversumse panelleden vinden de prettige omgeving relatief vaak een belangrijk voordeel van de bibliotheek. In vergelijking met andere landen ligt de nadruk voor Nederlandse leden relatief veel op ontspanning en leesplezier en minder op zakelijke doelen. Ook de sociale functie komt naar voren: Hilversumse leden raken in gesprek met mensen die ze normaal niet spreken (12%) en geven aan zich door de bibliotheek minder eenzaam te voelen (9%). U kunt verder met de maatschappelijke waarde op de volgende manieren: • Ga na op welke manier u als Bibliotheek Hilversum zelf waarde wilt bieden. Vooral op het gebied van leesplezier en persoonlijke ontwikkeling, zoals nu het geval is, of liever ook focus op andere gebieden? Breng in kaart welke stappen u kunt zetten om tot de gewenste uitstraling te komen. • Gebruik uw bestaande leden ook om uw dienstverlening voor kwetsbare groepen (zoals laaggeletterden / minder digitaal vaardigen) te promoten. • Overtuig uw gemeente door aan te sluiten op wat er leeft en op wat de wethouders / raadsleden belangrijk of aansprekend vinden. Met een kort, bondig en positief verhaal kunt u communiceren waar uw bibliotheek voor staat. U kunt gegevens uit dit onderzoek gebruiken, aangevuld met bijvoorbeeld onderzoek onder andere doelgroepen, bibliotheekgegevens en onderzoeken die elders gedaan zijn. Een lijst met beschikbare bronnen vindt u verderop.
BiebPanel meting 2 2015 - Bibliotheek Hilversum
2
Conclusies en aanbevelingen
BiebPanel meting 2 2015 - Bibliotheek Hilversum
3
Conclusies en aanbevelingen (1) ‘De bibliotheek moet blijven bestaan’, dat is de mening van bijna alle leden én niet-leden van de bibliotheek. Dat komt naar voren in veel onderzoeken, waaronder het BiebPanel onderzoek uit 2013 naar het imago van de bibliotheek. Maar waaróm moet de bibliotheek blijven bestaan? De vraag voor bibliotheken is nu vooral op welke gebieden ze waarde bieden volgens hun klanten (sheet 4), welke waarde ze zelf willen bieden (sheet 4 en 5), op welke manier ze hun waarde kunnen aantonen aan andere partijen (sheet 5 en 6) en waar de juiste informatie daarvoor de vinden is (sheet 6 en 7). Uitkomsten waarde van de Bibliotheek Hilversum Leden kennen de bibliotheek een grote maatschappelijke waarde toe, in Hilversum nog meer dan gemiddeld in het Panel. Ze zien die vooral op het gebied van ontspanning, inspiratie en economisch welzijn. Zo vinden vrijwel alle panelleden (97%) dat de bibliotheek mensen met minder geld ook toegang geeft tot kennis. Een grote groep leden (groter dan in het totale Panel) zou een laaggeletterde of digitaal niet vaardige buurman/buurvrouw doorverwijzen naar cursussen of spreekuren van de bibliotheek. Voor zichzelf zien de panelleden vooral waarde op het gebied van kennis vergroten, genieten van kunst en literatuur en geld besparen. Ze komen dan ook meestal naar de bibliotheek met als doel ontspanning, persoonlijke ontwikkeling en het genieten van kunst en literatuur. De belangrijkste redenen om hiervoor de bibliotheek te gebruiken en geen andere organisatie, is dat ze daar toegang hebben tot allerlei boeken en andere materialen, dat de bibliotheek een prettige omgeving is en bovendien goedkoop / gratis is. De prettige omgeving zien leden uit Hilversum relatief vaak als voordeel van de bibliotheek t.o.v. andere instellingen. In vergelijking met andere landen ligt de nadruk voor Nederlandse leden relatief veel op ontspanning en leesplezier en minder op zakelijke of werkgerelateerde doelen. In Hilversum ervaren de leden nog iets meer profijt van de bibliotheek dan gemiddeld in het Panel. Ook de sociale functie komt naar voren: leden raken bijvoorbeeld in gesprek met mensen die ze normaal niet spreken (12%) en geven aan zich door de bibliotheek minder eenzaam te voelen (9%). Welke waarde wil de bibliotheek bieden? • Bedenk in hoeverre u als Bibliotheek Hilversum wilt focussen op ontspanning en leesplezier, of dat u juist uw veel bredere rol wilt benadrukken. In Nederland ervaren leden voor zichzelf vooral opbrengsten van de bibliotheek op het gebied van leesplezier, ontspanning en persoonlijke ontwikkeling. In andere landen ligt de nadruk wat meer op bijvoorbeeld het vinden van een baan, het ontwikkelen van professionele vaardigheden of wonen/huisvesting. Dat kan komen omdat bibliotheken daar meer aanbieden op die gebieden of omdat bibliotheeklidmaatschap daar gratis is, maar ook omdat de overheid minder actief is of mensen weinig toegang hebben tot andere partijen die hierin een rol kunnen spelen. Wilt u als bibliotheek een bredere rol gaan spelen? Of is het juist goed om te focussen op ontspanning en persoonlijke ontwikkeling? •
Ga na of het beeld dat de panelleden hebben van de maatschappelijke waarde van de bibliotheek overeenkomt met wat u wilt uitstralen. In de open antwoorden komt naar voren dat panelleden de maatschappelijke waarde vooral zien in betaalbare, laagdrempelige informatievoorziening voor de samenleving, waar mensen anderen kunnen ontmoeten en bij de tijd kunnen blijven. Is dit wat u wilt uitstralen? Of zou u iets anders meer naar voren willen brengen? Breng in kaart welke stappen u daarvoor kunt zetten.
BiebPanel meting 2 2015 - Bibliotheek Hilversum
4
Conclusies en aanbevelingen (2) •
Gebruik uw bestaande leden ook om uw dienstverlening voor mensen die moeite hebben met lezen, communicatie of digitale media te promoten. De panelleden zien de bibliotheek als betrouwbare partner: twee op de drie zouden een laaggeletterde buurman/buurvrouw en ruim de helft een laag digitaal vaardige buurman/buurvrouw doorverwijzen naar spreekuren/cursussen van de bibliotheek, percentages die al hoger liggen dan gemiddeld in het Panel. Leden moeten dan wel bekend zijn met deze spreekuren of cursussen. U kunt binnen uw programmering uw bestaande leden inzetten (met bijvoorbeeld een campagne, promotie en werving) om deze moeilijke bereikbare groepen te bereiken.
•
Maak gebruik van het feit dat mensen de bibliotheek ervaren als prettige omgeving. Ruim de helft van de Hilversumse panelleden vindt de prettige omgeving één van de belangrijkste voordelen van de bibliotheek ten opzichte van andere instellingen. Dit geeft u een voordeel bij het aanbieden van dienstverlening en het samenwerken met andere partijen in uw gebouw.
•
Blijf uitdragen dat u mogelijkheden biedt om te studeren, werken en professionele vaardigheden te ontwikkelen. In Hilversum zien panelleden al relatief veel dat de bibliotheek belangrijk is voor de kenniseconomie, mensen ondersteunt in hun persoonlijke ontwikkeling, mensen helpt bij het leren van nieuwe dingen en een plek is waar mensen terecht kunnen met hun vragen.
Hoe de waarde aantonen aan andere partijen, zoals de gemeente? • Sluit in communicatie met de gemeente / wethouder goed aan op wat zij belangrijk vinden. Sommige gemeenten hechten belang aan persoonlijke verhalen, zoals de laaggeletterde die na begeleiding door de bibliotheek zei “weer recht op” te lopen (een voorbeeld vanuit de Bibliotheek Graafschap). Andere wethouders zijn juist meer gericht op harde cijfers en zijn goed te overtuigen met economische “bewijzen”. •
Sluit daarnaast goed aan op de onderwerpen (of stokpaardjes) die de gemeente belangrijk vindt en zoek daar aansprekende cijfers, onderzoeken of artikelen bij. Zo kan de nadruk komen te liggen op leesbevordering voor kinderen, mediagebruik, zelfredzaamheid, bestrijding eenzaamheid, participatie, ontmoeting tussen culturen etc. Met een kort, bondig en positief verhaal kunt u communiceren waar uw bibliotheek voor staat. Geschikte gegevens kunt u vinden in dit BiebPanel onderzoek en combineren met cijfers uit andere onderzoeken, gegevens vanuit uw eigen bibliotheek en verhalen uit de praktijk. Voorbeelden van uitkomsten voor de Bibliotheek Hilversum die u zou kunnen gebruiken zijn: • 97% vindt dat de bibliotheek kennis ook toegankelijk maakt voor mensen die minder geld hebben • 82% geeft aan dat de bibliotheek ervoor heeft gezorgd dat ze hun kennis vergroot hebben • 9% geeft aan dat de bibliotheek ervoor heeft gezorgd dat ze zich minder eenzaam voelden • 70% heeft iets aan de bibliotheek gehad voor zelfstudie / persoonlijke ontwikkeling • 67% zou een laaggeletterde buurman of buurvrouw doorverwijzen naar cursussen of spreekuren van de bibliotheek • 12% is in de bibliotheek in gesprek geraakt met mensen die ze in het dagelijks leven normaal niet spreken
BiebPanel meting 2 2015 - Bibliotheek Hilversum
5
Conclusies en aanbevelingen (3) •
Een citaat van een panellid van de Bibliotheek Hilversum is: “De bibliotheek is een plek waar je voor weinig geld ontzettend veel kunt vinden dat van waarde is. Het is een ideale plek om op zoek te gaan naar informatie of gewoon om geïnspireerd te raken door wat je er aantreft. En wat er niet is, kun je aanvragen, geweldig!”. De overige open antwoorden vindt u in de bijlage.
•
U kunt advies krijgen van uw PSO bij uw contact met de gemeente. Specialisten kunnen u ondersteunen bij bijvoorbeeld de rol van de bibliotheek in het sociaal domein, het omgaan met volwasseneneducatie, het aanvragen van subsidies en de rollen die de gemeente ziet voor verschillende partijen. Ook zijn er al verscheidene notities beschikbaar over hoe de bibliotheek een rol kan spelen in het sociaal domein: voor kwetsbare groepen met geestelijke of fysieke beperking, voor mensen die zorg behoeven en voorlichting nodig hebben over de nieuwe aanpak van welzijn, gezondheidszorg en jeugdzorg nieuwe stijl.
Verder onderzoek • Ga na welke andere soorten onderzoeken naar de maatschappelijke waarde u kunt gebruiken of zelf wilt laten uitvoeren. Dit BiebPanel onderzoek geeft de opvatting van de panelleden van de Bibliotheek Hilversum. Maar de maatschappelijke waarde is een breed en abstract onderwerp, dat op verschillende manieren te meten is. U kunt bijvoorbeeld ook onderzoek doen onder niet-leden of uw samenwerkingspartners, of kijken naar de effecten van de bibliotheek op leesplezier en leesprestaties van schoolkinderen of inburgeraars. Of u richten op ‘return on investment’, waarin wordt aangetoond wat de bibliotheek financieel gezien oplevert. •
Wees u wel bewust van de haken en ogen van onderzoek naar ‘return on investment’. Economische ‘return on investment’benaderingen kunnen nieuwe inzichten bieden en overtuigend overkomen, maar ze kunnen ook risico’s met zich meebrengen, vanwege de methodologische kanttekeningen. In Bibliotheekblad 2015, nr.5 beschrijft M. Oomes in het artikel “De economische waarde en impact, hoe meet je die?” over de voordelen en risico’s van studies naar de economische waarde, zie ook https://www.biebtobieb.nl/groepen/meten-maatschappelijke-opbrengst-van-openbare-bibliotheken.
•
Er zijn veel onderzoeken beschikbaar die (direct of indirect) te maken hebben met de maatschappelijke waarde. We geven u op de volgende sheet een aantal voorbeelden. Actuele informatie kunt u ook vinden op de pagina van de KB over hun programma Meten Maatschappelijke Opbrengst: https://www.kb.nl/ob/algemene-programmas/onderzoeksagenda/meten-maatschappelijke-opbrengstmmo) of op de biebtobieb groep over maatschappelijke waarde: https://www.biebtobieb.nl/groepen/meten-maatschappelijkeopbrengst-van-openbare-bibliotheken.
BiebPanel meting 2 2015 - Bibliotheek Hilversum
6
Conclusies en aanbevelingen (4): verder lezen Algemeen: onderzoek over maatschappelijke waarde van openbare bibliotheken • •
• • • •
Persoonlijke en maatschappelijke waarde: Marjolein Oomes & Frank Huysmans, Bibliotheekblad 8, 2013. https://www.kb.nl/ob/algemeneprogrammas/onderzoeksagenda/meten-maatschappelijke-opbrengst-mmo Voor wie is de bibliotheek van waarde? Oomes, M. & Huysmans, F., Bibliotheekblad 11, 2013. www.bibliotheekblad.nl/Handlers/DownloadBestand.ashx?ID=1000005718 Magazine DURF, speciale editie Meten Maatschappelijke Opbrengst. KB en Cubiss, 2015. https://www.kb.nl/sites/default/files/sepciale_editie_mmo_magazine_durf.pdf Maatschappelijke kosten-baten analyse, BiSC en Rigo 2015. http://www.slideshare.net/ronaldhuizer/presentatie-bisc-maatschappelijke-kostenbaten-analyse De maatschappelijke waarde van openbare bibliotheken in Nederland: een enqueteonderzoek: Marjolein Oomes 2015. https://www.kb.nl/sites/default/files/publicatie_de_maatschappelijke_waarde_van_openbare_bibliotheken_in_nederland.pdf BiebPanel onderzoek 2013-4 Imago onderzoek leden en niet-leden: ProBiblio, 2013 http://www.biebpanel.nl/bibliotheek-als-uil/
Laaggeletterden, dBos, eenzaamheid • • • •
• •
Leesmotivatie stimuleren: de Bibliotheek op school onder de loep. Adriana Bus en Thijs Nielen, JSW 8, 2015. https://www.kb.nl/sites/default/files/nielen-bus_leesmotivatie_jsw_jaargang_99_nummer_08.pdf Laaggeletterdheid in kaart. Marieke Buisman en Willem Houtkoop, 2014. http://www.lezenenschrijven.nl/feiten/onderzoekrapporten Feiten en cijfers geletterdheid: overzicht van de gevolgen van laaggeletterdheid en opbrengsten van investeringen voor samenleving en individu. Stichting Lezen en Schrijven, 2014. http://www.lezenenschrijven.nl/feiten/onderzoekrapporten Monitor Laaggeletterdheid: Kasperkovitz, 2013. http://www.kasperkovitz.nl/mediapool/74/748171/data/Def-Eindrapportage2013-monitorlaaggeletterdheid.pdf Leren in verschillende contexten: De Greef i.o.v. CINOP, 2012. http://www.steunpuntve.nl/wp-content/uploads/2012/03/Rapport-Leren-inverschillende-contexten_def.pdf Lokaal sterk tegen eenzaamheid: Verwey-Jonker Instituut 2012. http://www.eenzaam.nl/omgaan-met-eenzaamheid/literatuurlijst/lokaal-sterktegen-eenzaamheid
Andere branches in de culturele sector over maatschappelijke waarde •
• • •
De waarde van cultuur: Gielen, Elkhuizen,van den Hoogen, Lijster & Otte, 2014. http://www.rug.nl/research/arts-insociety/actueel/dewaardevancultuur De waarde van cultuur in cijfers: Gerard Marlet & Joost Poort, 2011. http://www.atlasvoorgemeenten.nl/images/pdf/De_waarde_van_cultuur_in_cijfers%20.pdf De maatschappelijke betekenis van musea: DSP-groep i.o.v. de Nederlandse Museumvereniging, 2011. http://www.museumvereniging.nl/Portals/0/Meer%20dan%20waard.pdf De economische waarde en impact van het nieuwe Rijksmuseum: Booz & Company, 2013. https://www.rijksmuseum.nl/nl/pers/persberichten/hetnieuwe-rijksmuseum-stimuleert-nederlandse-economie
BiebPanel meting 2 2015 - Bibliotheek Hilversum
7
Verantwoording
BiebPanel meting 2 2015 - Bibliotheek Hilversum
8
Over het onderzoek Achtergrond ProBiblio heeft in 2009 BiebPanel opgericht, een onderzoeksplatform speciaal ontwikkeld voor de bibliotheekbranche. Bibliotheekleden kunnen lid worden van BiebPanel en ontvangen als deelnemer 4 maal per jaar een vragenlijst over verschillende onderwerpen. Samenwerking KB De vragenlijst van het voorliggende onderzoek is ontwikkeld samen met de KB, op basis van de inzichten die in hun meerjarig onderzoeksprogramma 'Meten Maatschappelijke Opbrengst' zijn opgedaan. De KB kan uit dit onderzoek ook weer nieuwe inzichten opdoen voor de definitieve ontwikkeling van een onderzoeksinstrumentarium. Bibliotheken die geen deelnemer aan BiebPanel zijn, kregen de kans om eenmalig aan dit onderzoek mee te doen. Zes bibliotheken hebben van deze mogelijkheid gebruik gemaakt. Maatschappelijke waarde van de bibliotheek Het onderzoek naar maatschappelijke waarde gaat in op de waarde die panelleden zien voor de maatschappij: de waarde op verschillende gebieden (hoofdstuk 2) en de rol van de bibliotheek voor kwetsbare groepen (hoofdstuk 5). Daarnaast gaat het in op de waarde die panelleden persoonlijk ervaren: het doel van hun bibliotheekbezoek en de meerwaarde van de bibliotheek (hoofdstuk 1), de waarde voor henzelf op verschillende gebieden (hoofdstuk 3), de ervaren opbrengsten (hoofdstuk 4) en het gebruik en de ontmoetingen in de bibliotheek (hoofdstuk 6). Veldwerkperiode Het tweede onderzoek in 2015 heeft plaatsgevonden van 16 juni t/m 12 juli 2015. Leeswijzer grafieken Percentages kunnen soms optellen tot iets meer of minder dan 100%. Dit wordt veroorzaakt door afrondingsverschillen. In het resultatendeel worden resultaten soms weergegeven in de vorm van diagrammen. De donkerblauwe diagrammen geven de resultaten van Bibliotheek Hilversum weer, de lichtblauwe diagrammen de resultaten van het totale BiebPanel.
Hilversum
BiebPanel
Leeswijzer open vragen De letterlijke antwoorden op de open vragen staan in een aparte bijlage weergegeven.
BiebPanel meting 2 2015 - Bibliotheek Hilversum
9
1. Doel van bibliotheekbezoek
BiebPanel meting 2 2015 - Bibliotheek Hilversum
10
1.1 Leden komen vooral ter ontspanning; daarnaast voor persoonlijke ontwikkeling en kunst & literatuur De panelleden van de Bibliotheek Hilversum komen iets vaker dan in het totale Panel naar de bibliotheek om van kunst en literatuur te genieten en om geïnspireerd te worden. De leeftijdsgroep tot 55 jaar komt vaker dan de 55-plussers voor (de opvoeding van) hun kinderen. 55-plussers komen relatief vaak om van kunst en literatuur te genieten.
66% 71%
Voor mijn ontspanning, plezier of interesses in de vrije tijd
33% 31%
Voor mijn persoonlijke ontwikkeling / mijn kennis te vergroten
31% 25%
Om van kunst en literatuur te genieten 14% 9%
Om geïnspireerd te worden
11% 8%
Voor (de opvoeding van) mijn kinderen
7% 6%
Om afstand te nemen van alledaagse dingen of stress Voor school /studie / opleiding
5% 5%
Voor praktische informatie en advies voor praktische problemen / situaties in het dagelijks leven
3% 4%
Om mee te kunnen doen met de samenleving / bij te kunnen blijven
1% 3%
Onder de mensen zijn
2% 2%
Taken voor werk / zaken – eigen bedrijf
2% 2%
Hilversum (n=247)
0% 0%
Oriënteren op loopbaan / carrière
BiebPanel (n=20.701)
3% 5%
Geen van bovenstaande 0%
20%
40%
60%
80%
100%
"Welke van de volgende redenen zijn voor u het meest belangrijk om de bibliotheek te bezoeken?"
BiebPanel meting 2 2015 - Bibliotheek Hilversum
11
1.2 Belangrijkste voordelen bibliotheek zijn de materialen, prettige omgeving en gratis toegang Dat de bibliotheek een prettige omgeving is vinden panelleden uit Hilversum vaker een voordeel t.o.v. andere instellingen dan we in het totale Panel zien.
Omdat (ik in) de bibliotheek… 90% 90%
toegang heb tot allerlei boeken en andere materialen 53%
een prettige omgeving is
45% 36% 36%
goedkoop / gratis is 22% 23%
hulp kan krijgen (van het bibliotheekpersoneel of andere bezoekers) 14% 15%
de enige plek is waar ik toegang heb tot deze diensten
13% 11%
even ergens anders ben
onder de mensen ben
5% 6%
privacy heb
5% 5% 7% 5%
rustig kan werken samen kan zijn of werken met anderen
3% 2%
anders, namelijk...
1% 2% 0%
Hilversum (n=239) BiebPanel (n=19.722)
20%
40%
60%
80%
100%
"Wat zijn de belangrijkste redenen om hiervoor de bibliotheek te gebruiken en geen andere organisatie of partij?"
BiebPanel meting 2 2015 - Bibliotheek Hilversum
12
2. Maatschappelijke waarde
BiebPanel meting 2 2015 - Bibliotheek Hilversum
13
2.1 De bibliotheek is een betaalbare en laagdrempelige manier van informatievoorziening De maatschappelijke waarde van de bibliotheek ligt volgens leden in de eerste plaats in de betaalbare, laagdrempelige informatievoorziening voor de samenleving. Het is een plek om kennis te vergroten, anderen te ontmoeten en bij de tijd te blijven. De bibliotheek is bovendien toegankelijk voor iedereen. De bibliotheek stimuleert en bevordert leesplezier van kinderen, brengt mensen in aanraking met andere culturen en biedt de mogelijkheid tot persoonlijke ontwikkeling.
Samenvatting totale BiebPanel: een volledig overzicht van de reacties van Bibliotheek Hilversum is terug te vinden in de bijlage.
Als je even aan de leestafel gaat zitten dan kom je al gauw in gesprek met vreemde mensen, gesprekken die vaak heel leuk uitpakken.
Boeken lezen moet voor iedereen blijven. Te beginnen bij kinderen. Veel lezen betekent automatische ontwikkeling. Voor kids maar ook voor volwassenen.
Een plek waar eenieder zijn wereld kan verbreden, vooroordelen kan verliezen en interesses kan ontwikkelen.
Heel toegankelijk voor iedereen én betaalbaar..
"Wat vindt u voor de samenleving het meest belangrijke voordeel van de bibliotheek? Hoe is de bibliotheek van maatschappelijke waarde?"
BiebPanel meting 2 2015 - Bibliotheek Hilversum
14
2.2 De maatschappelijke waarde is groot, vooral op economisch welzijn, ontspanning en inspiratie maakt mijn dorp/stad aantrekkeli jker om te wonen
De panelleden van Bibliotheek Hilversum geven vaker dan in het totale Panel aan dat de bibliotheek inspireert, belangrijk is voor de kenniseconomie, mensen ondersteunt in hun persoonlijke ontwikkeling, mensen helpt bij het leren van nieuwe dingen en een plek is waar mensen terecht kunnen met hun vragen. Vrouwen zien de verschillende aspecten van de maatschappelijke waarde over het algemeen nog iets meer dan mannen. BiebPanel De bibliotheek… - % (helemaal) mee eens
(Helemaal) mee eens
maakt kennis ook ondersteu is een plek zorgt dat toegankelij nt mensen helpt waar mensen is k voor in hun mensen bij mensen beter mee belangrijk mensen persoonlijk het leren met hun kunnen voor de die minder e van vragen doen in de kenniseco geld ontwikkeli nieuwe terecht samenlevi verbindt inspiratie nomie hebben ng dingen kunnen ng mensen
Ontspanning en inspiratie
Zelfredzaamheid
BiebPanel
mee eens … biedt mensen de(Helemaal) mogelijkheid om te ontspannen
93%
92%
93%
86%
BiebPanel
… geeft inspiratie (Helemaal) mee eens
… is een plek waar mensen met hun vragen terecht kunnen
54%83%
… zorgt dat mensen beter mee kunnen doen in de samenleving
75%
78%
75%
BiebPanel
Economisch welzijn (Helemaal) mee eens BiebPanel
… is belangrijk voor de kenniseconomie
Sociale binding
86%
80%
… verbindt mensen
54%
57%
97%
95%
… maakt mijn dorp/stad aantrekkelijker om te wonen
84%
85%
(Helemaal) mee eens
BiebPanel … maakt kennis ook toegankelijk voor mensen die minder geld hebben
(Helemaal) mee eens
BiebPanel Persoonlijke ontwikkeling
Hilversum (n=250)
(Helemaal) mee eens
… ondersteunt mensen in hun BiebPanel persoonlijke ontwikkeling
88%
82%
87%
81%
BiebPanel (n=21.301)
(Helemaal) mee eens
… helpt mensen bij het leren van BiebPanel nieuwe dingen
BiebPanel meting 2 2015 - Bibliotheek Hilversum
15
2.2 Weinig verschillen tussen de leeftijdsgroepen in wat zij als maatschappelijke waarde van de bibliotheek zien maakt mijn dorp/stad aantrekkeli jker om te wonen
Jongere panelleden zien de rol van de bibliotheek op het gebied van zelfredzaamheid iets minder dan de oudere groepen. BiebPanel De bibliotheek… - % (helemaal) mee eens
(Helemaal) mee eens
maakt kennis ook ondersteu is een plek zorgt dat toegankelij nt mensen helpt waar mensen is k voor in hun mensen bij mensen beter mee belangrijk mensen persoonlijk het leren met hun kunnen voor de die minder e van vragen doen in de kenniseco geld ontwikkeli nieuwe terecht samenlevi verbindt inspiratie nomie hebben ng dingen kunnen ng mensen
Ontspanning en inspiratie
Zelfredzaamheid
BiebPanel 91% 92% 92% 91%
mee eens … biedt mensen de(Helemaal) mogelijkheid om
te ontspannen
BiebPanel
64% 73% 78% 78%
… is een plek waar mensen met hun vragen terecht kunnen
54%
82% 88% 87% 83%
… geeft inspiratie (Helemaal) mee eens
69% 74% 77% 77%
… zorgt dat mensen beter mee kunnen doen in de samenleving
BiebPanel
Economisch welzijn (Helemaal) mee eens BiebPanel
Sociale binding 76% 80% 81% 81%
… is belangrijk voor de kenniseconomie
54% 59% 59% 56%
… verbindt mensen
(Helemaal) mee eens 91% 95% 96% 94%
BiebPanel … maakt kennis ook toegankelijk voor mensen die minder geld hebben
… maakt mijn dorp/stad aantrekkelijker om te wonen
(Helemaal) mee eens
BiebPanel Persoonlijke ontwikkeling
Uitsplitsing leeftijd totale BiebPanel
(Helemaal) mee eens 76% 82% 83% 84%
… ondersteunt mensen in hun BiebPanel persoonlijke ontwikkeling (Helemaal) mee eens
76% 85% 86% 86%
16-35 jaar (n=1.511) 35-55 jaar (n=7.181)
79% 81% 82% 82%
… helpt mensen bij het leren van BiebPanel nieuwe dingen
BiebPanel meting 2 2015 - Bibliotheek Hilversum
55-65 jaar (n=5.686) 65+ (n=6.908)
16
3. Persoonlijke waarde
BiebPanel meting 2 2015 - Bibliotheek Hilversum
17
3.1 Lenen van materialen voor leden van grote waarde, naast kennis opdoen, inspiratie en rust Bibliotheekleden geven aan dat het lenen en lezen van boeken – en in mindere mate e-books, films, muziek en tijdschriften – het meest belangrijke voordeel van de bibliotheek voor henzelf is. In de bibliotheek zoeken zij op een betaalbare, laagdrempelige manier naar informatie, vergroten hun kennis en doen nieuwe inspiratie over allerlei onderwerpen op. Verder is de bibliotheek een plek van rust en ontspanning. Bovendien is de bibliotheek een plek om in contact te komen met andere mensen, culturen en ideeën. Een deel van de leden neemt zijn of haar kinderen er graag mee naar toe, om hun leesplezier en ontwikkeling te stimuleren.
Samenvatting totale BiebPanel: een volledig overzicht van de reacties van Bibliotheek Hilversum is terug te vinden in de bijlage.
Lenen van boeken, tijdschriften en films, heerlijk neuzen in een rustgevende omgeving.
Leesvaardigheid van mijn kinderen, plezier in en ontspanning van lezen voor mijzelf en mijn kinderen stimuleren.
Mezelf ontwikkelen door in contact te komen met boeken en films die ik zelf niet zo snel had opgezocht.
De bibliotheek biedt mij een prettige plek om me te ontspannen en in kennis te verrijken.
"Wat is voor u het meest belangrijke voordeel van de bibliotheek? Hoe is de bibliotheek voor u van persoonlijke waarde?"
BiebPanel meting 2 2015 - Bibliotheek Hilversum
18
3.2 Persoonlijke waarde ligt vooral in kennis opdoen, genieten van kunst & literatuur en geld besparen informatie of advies bij praktische problemen onder de me minder of vragen mij beter mensen eenzaam heb kan ben heb gevonden redden geweest gevoeld
De panelleden van de Bibliotheek Hilversum zeggen vaker dan in het totale Panel dat ze door de bibliotheek hun kennis verbreed/verdiept hebben en van kunst en literatuur hebben genoten.
BiebPanelheeft de bibliotheek ervoor gezorgd dat ik… - % (helemaal) mee eens In de afgelopen 12 maanden
(Helemaal) mee eens
9%
Persoonlijke ontwikkeling
12%
Zelfredzaamheid
BiebPanel
(Helemaal) mee eens … mijn kennis verbreed / verdiept heb
30%
82%
72%
48%
12% 44%
27% … informatie of advies bij praktische problemen of vragen heb gevonden
BiebPanel
… nieuwe ideeën / (Helemaal) standpunten mee/ eens invalshoeken heb leren kennen
13%
afstand heb kunnen invalshoek nemen van kunst / mijn werk en heb van literatuur beter heb dagelijkse heb kunnen geld heb kennen stress genoten doen bespaard
41%
12%
13%
27%
30%
BiebPanel
Ontspanning en inspiratie (Helemaal) mee eens BiebPanel
… afstand heb kunnen nemen van dagelijkse stress(Helemaal) mee eens
Sociale binding 41%
42%
44%
50%
… onder de mensen ben geweest
61% 59%
BiebPanel
… van kunst / literatuur heb genoten
72%
… me minder eenzaam heb gevoeld
64% 15% 15%
(Helemaal) mee eens
Economisch welzijnBiebPanel
12%
64%
15%
15%
(Helemaal) mee eens
59%
72%
BiebPanel (n=21.301) 44%
… geld heb bespaard BiebPanel
9%
Hilversum (n=250)
(Helemaal) mee eens
… mijn werk beter heb kunnen doen BiebPanel
nieuwe ideeën / standpunt
… mij beter kan redden
42%
50%
61%
BiebPanel meting 2 2015 - Bibliotheek Hilversum
19
informatie of advies bij praktische problemen onder de me minder of vragen mij beter mensen eenzaam heb kan ben heb gevonden redden geweest gevoeld
3.2 Jongere panelleden ervaren meer waarde op het gebied van ontspanning, inspiratie en economisch welzijn en minder op zelfredzaamheid BiebPanelheeft de bibliotheek ervoor gezorgd dat ik… - % (helemaal) mee eens In de afgelopen 12 maanden
(Helemaal) mee eens
Persoonlijke ontwikkeling
9%
12%
Zelfredzaamheid
BiebPanel
(Helemaal) mee eens … mijn kennis verbreed / verdiept heb BiebPanel
… nieuwe ideeën / (Helemaal) standpunten mee/ eens invalshoeken heb leren kennen
71% 73% 72% 71%
42% 44% 46% 41% 13% 12%
afstand heb kunnen invalshoek nemen van kunst / mijn werk en heb van literatuur beter heb dagelijkse heb kunnen geld heb kennen stress genoten doen bespaard
32% 41% 41% 42%
… mij beter kan redden
15% 14% 13% 13%
BiebPanel
Ontspanning en inspiratie (Helemaal) mee eens BiebPanel
… afstand heb kunnen nemen van dagelijkse stress(Helemaal) mee eens
BiebPanel
Sociale binding 41%
42%
62% 60% 51% 36%
… me minder eenzaam heb gevoeld
Uitsplitsing leeftijd totale BiebPanel
(Helemaal) mee eens
… geld heb bespaard
13% 11% 11% 12%
15% 15%
Economisch welzijnBiebPanel
(Helemaal) mee eens
30% 29% 29% 31% 61% 59%
(Helemaal) mee eens
… mijn werk beter heb kunnen doen BiebPanel
… onder de mensen ben geweest
57% 59% 66% 69%
… van kunst / literatuur heb genoten
nieuwe ideeën / standpunt
30%
27% … informatie of advies bij praktische problemen of vragen heb gevonden
25% 20% 17%
64%
16-35 jaar (n=1.511) 7%
69% 68% 62% 51%
72%
35-55 jaar (n=7.181) 55-65 jaar (n=5.686) 44%
50%
65+ (n=6.908)
BiebPanel
BiebPanel meting 2 2015 - Bibliotheek Hilversum
20
3.3 Trainingen en workshops leiden vooral tot meer kennis en vaardigheden en inspireren om verder te leren De training / cursus / workshop… heeft bijgedragen in het vergroten van mijn kennis op een bepaald gebied
22%
heeft bijgedragen aan mijn vaardigheden
15%
heeft mij geïnspireerd / gestimuleerd om verder te leren of mij verder te verdiepen
14%
heeft bijgedragen aan mijn zelfvertrouwen
8%
64%
57%
31%
heeft bijgedragen aan het leggen van nieuwe sociale contacten
6%
28%
Mee eens
Niet mee eens, niet mee oneens
19%
35%
6%
Helemaal mee eens
15%
53%
heeft mij geholpen me beter te redden in het dagelijks leven en/of in mijn werk
0%
10%
7% 3%
20%
Mee oneens
33%
30%
40%
50%
6%
12%
6%
15%
60%
Helemaal mee oneens
6%
9% 4% 10%
34%
33%
5% 5%
70%
80%
8%
12%
10%
90% 100%
Weet niet / geen mening
"In hoeverre bent u het eens of oneens met de volgende uitspraken over deze opleiding/training/cursus die u heeft gevolgd?" Let op! Op basis van totale BiebPanel, indien deelgenomen aan (online) opleiding (n=1.008)
BiebPanel meting 2 2015 - Bibliotheek Hilversum
21
3.4 Activiteiten leiden vooral tot meer kennis Oudere panelleden zeggen iets vaker dat activiteiten hebben bijgedragen aan het vergroten van hun kennis, maar iets minder vaak dat activiteiten hebben geholpen zich beter te redden in het dagelijks leven.
De activiteit… heeft bijgedragen in het vergroten van mijn kennis op een bepaald gebied
19%
heeft mij geïnspireerd / gestimuleerd om verder te leren of mij verder te verdiepen
13%
heeft bijgedragen aan mijn vaardigheden
7%
heeft bijgedragen aan mijn zelfvertrouwen 4%
heeft mij geholpen me beter te redden in het dagelijks leven en/of in 4% mijn werk 0%
Mee eens
Niet mee eens, niet mee oneens
12% 4%
45%
23%
31%
heeft bijgedragen aan het leggen van nieuwe sociale contacten 5%
Helemaal mee eens
58%
33%
24%
35%
21%
10%
14%
38%
20%
Mee oneens
30%
40%
16%
50%
60%
Helemaal mee oneens
9%
11%
11%
17%
38%
17%
6%
70%
9%
9%
9%
80%
11%
13%
15%
90% 100%
Weet niet / geen mening
"In hoeverre bent u het eens of oneens met de volgende uitspraken over de activiteit van de bibliotheek die u heeft bezocht?" Let op! Op basis van totale BiebPanel, indien deelgenomen aan activiteit (n=2.414)
BiebPanel meting 2 2015 - Bibliotheek Hilversum
22
4. Opbrengsten in internationaal perspectief
BiebPanel meting 2 2015 - Bibliotheek Hilversum
23
4.1 Bibliotheek grootste rol voor leesplezier, vakanties en persoonlijke ontwikkeling 98%
98%
69%
67%
70%
60%
69%
59%
Me oplei den voor en/of ontwi kkele n van Deel alge nem men Deel en Zelf Buite e nem aan amat nacti profe en en eurk Zorg viteit ssion aan Beoe geni unst voor en ele en/of fene eten Cons beoe mijn onde vaar volge n van ume fene kind( rnem digh Vind Het n Inter van kunst Soci nten- n eren) en eden en uitvo van esse een & ale , en/of en/of (bijv. voor van eren maat in hobb cultu cont econ creat bege sport mijn mog van scha gesc y ur (in acte omis ieve leidin ) werk elijkh speci ppelij hied (bijv. en n en che activi g bij en/of / eden fieke Won ke enis tuinie buite relati en teite huis inter profe voor take en discu Het en ren / Scho n de es juridi n werk esse ssion studi n en ssies Huis vinde maat fotog Gezo ling / biblio met sche onde of in de ele e / voor huisv en houd n scha rafer ndhe studi thee ande zake rnem studi natu loop oplei mijn estin deba elijk van ppij en) id e k) ren n en e ur baan ding werk g t werk werk
Leesplezier Reizen en vakanties
Zelfstudie in vrije tijd, persoonlijke ontwikkeling / zelfontplooiing
Interesse in geschiedenis en maatschappij Beoefenen van een hobby (bijv. tuinieren / fotograferen) Gezondheid
Scholing / studie
Deelnemen aan en genieten van kunst & cultuur (in en buiten de bibliotheek)
Sociale contacten en relaties met anderen
Consumenten-, economische en juridische zaken
59%
59%
45%
47%
48%
41%
46%
38%
30%
31%
29%
26%
Hilversum (n=250)
BiebPanel (n=21.301)
Panelleden van de Bibliotheek Hilversum hebben meer gehad aan de bibliotheek dan het totale BiebPanel op het gebied van: zelfstudie in vrije tijd, persoonlijke ontwikkeling / zelfontplooiing, BiebPanel interesse in geschiedenis en maatschappij, scholing / studie en 3% Vaak / soms 4%aan en genieten van kunst en cultuur (in en buiten de deelnemen BiebPanel bibliotheek). Mannen hebben vaker dan vrouwen profijt ervaren op 8% Vaak / soms 7% gebied van consumenten-, economische en juridische zaken. BiebPanel Vaak / soms BiebPanel Vaak / soms BiebPanel Vaak / soms BiebPanel Vaak / soms BiebPanel Vaak / soms BiebPanel Vaak / soms BiebPanel Vaak / soms BiebPanel Vaak / soms BiebPanel Vaak / soms BiebPanel Vaak / soms BiebPanel Vaak / soms BiebPanel Vaak / soms BiebPanel Vaak / soms BiebPanel Vaak / soms BiebPanel
11%14% 13% 11% 19%22% 15%19%
21%24% 23% 22% 23% 27% 26% 25%
26% 29% 31% 30% 38% 41%
46% 48%
47% 45% 59% 59%
"Hoe vaak heeft u op de volgende gebieden iets aan de bibliotheek gehad?" - % soms + vaak
BiebPanel meting 2 2015 - Bibliotheek Hilversum
24
4.1 Bibliotheek kleinere rol op zakelijk gebied
25%
26%
Zorg voor mijn kind(eren) en/of begeleiding bij huiswerk of studie
27%
23%
Buitenactiviteiten ondernemen (bijv. sport) en/of interesse in de natuur
22%
23%
Me opleiden voor en/of ontwikkelen voor mijn werk / professionele loopbaan
24%
21%
Me oplei den voor en/of ontwi kkele n van Deel alge nem men Deel en Zelf Buite e nem aan amat nacti profe en en eurk Zorg viteit ssion aan Beoe geni unst voor en ele en/of fene eten Cons beoe mijn onde vaar volge n van ume fene kind( rnem digh Vind Het n Inter van kunst Soci nten- n eren) en eden en uitvo van esse een & ale , en/of en/of (bijv. voor van eren maat in hobb cultu cont econ creat bege sport mijn mog van scha gesc y ur (in acte omis ieve leidin ) werk elijkh speci ppelij hied (bijv. en n en che activi g bij en/of / eden fieke Won ke enis tuinie buite relati en teite huis inter profe voor take en discu Het en ren / Scho n de es juridi n werk esse ssion studi n en ssies Huis vinde maat fotog Gezo ling / biblio met sche onde of in de ele e / voor huisv en houd n scha rafer ndhe studi thee ande zake rnem studi natu loop oplei mijn estin deba elijk van ppij en) id e k) ren n en e ur baan ding werk g t werk werk
Zelf amateurkunst beoefenen en/of creatieve activiteiten ondernemen
Vinden van mogelijkheden voor studie / opleiding
15%
19%
Het uitvoeren van specifieke taken voor mijn werk
22%
19%
11%
13%
14%
11%
7%
8%
Wonen en huisvesting
Deelnemen aan en/of volgen van maatschappelijke discussies en debat Huishoudelijk werk
Het vinden van werk
4%
3%
Hilversum (n=250)
BiebPanel (n=21.301)
Vrouwen hebben meer gehad aan de bibliotheek dan mannen op het gebied van buitenactiviteiten / interesse in de natuur en het vinden van mogelijkheden voor studie / opleiding, terwijl mannen BiebPanel meer profijt ervaren hebben op het gebied van wonen en 3% Vaak / soms 4% huisvesting. BiebPanel Vaak / soms BiebPanel Vaak / soms BiebPanel Vaak / soms BiebPanel Vaak / soms BiebPanel Vaak / soms BiebPanel Vaak / soms BiebPanel Vaak / soms BiebPanel Vaak / soms BiebPanel Vaak / soms BiebPanel Vaak / soms BiebPanel Vaak / soms BiebPanel Vaak / soms BiebPanel Vaak / soms BiebPanel Vaak / soms BiebPanel Vaak / soms BiebPanel
8% 7%
11%14% 13% 11% 19%22% 15%19%
21%24% 23% 22% 23% 27% 26% 25%
26% 29% 31% 30% 38% 41%
46% 48%
47% 45% 59% 59%
"Hoe vaak heeft u op de volgende gebieden iets aan de bibliotheek gehad?" - % soms + vaak
BiebPanel meting 2 2015 - Bibliotheek Hilversum
25
4.2 Toelichting internationale onderzoek Internationaal onderzoek naar waarde openbare bibliotheken In 2012/2013 is een aantal vragen over de (persoonlijke) waarde van de bibliotheek gesteld aan inwoners van Nederland, Noorwegen, Finland, Zuid-Korea en de VS. Voor Nederland heeft de KB dit onderzoek gecoördineerd in het kader van het meerjarig programma ‘Meten Maatschappelijke opbrengst’. Uitkomsten Leesplezier wordt in alle landen als belangrijkste opbrengst gezien. Opvallend is dat Nederland en Noorwegen verder op bijna alle vlakken lager scoren dan de andere landen. In de VS ervaren mensen overall het meest profijt van de bibliotheek. Dat kan komen omdat bibliotheken daar meer of andere diensten aanbieden op allerlei gebieden of omdat bibliotheeklidmaatschap daar gratis is en de openingstijden ruim, maar ook omdat de overheid minder actief is of mensen weinig toegang hebben tot andere partijen die hierin een rol kunnen spelen. Verschillen in doelgroep internationale onderzoek en BiebPanel Goed om te weten is dat het Nederlandse onderzoek is uitgevoerd op een steekproef die representatief was voor de hele Nederlandse bevolking: dus leden en niet-leden van de bibliotheek. De steekproef bestaat dus bijvoorbeeld ook voor de helft uit mannen en de helft uit vrouwen. De vraag over het profijt van de bibliotheek is gesteld aan alle deelnemers die in de afgelopen 12 maanden minstens eenmaal in de bibliotheek waren geweest. Dit is dus een andere doelgroep dan het BiebPanel, waar leden van de bibliotheek in zitten, die zich bovendien hebben aangemeld voor een bibliotheekpanel. Het BiebPanel bestaat bijvoorbeeld voor ongeveer drie kwart uit vrouwen. De vraag over het profijt van de bibliotheek is aan alle BiebPanelleden gesteld, ook aan de leden die al meer dan 12 maanden de bibliotheek niet (fysiek) hebben bezocht (3%). Over het geheel genomen zien we dat de BiebPanelleden (logischerwijs) meer profijt van de bibliotheek hebben ervaren dan de deelnemers aan het onderzoek van de KB.
BiebPanel meting 2 2015 - Bibliotheek Hilversum
Publieksversie onderzoek Van het onderzoek is net een publieksversie verschenen: De maatschappelijke waarde van openbare bibliotheken in Nederland: een enquêteonderzoek. De KB heeft in juli 2015 papieren exemplaren aan directeuren van alle openbare bibliotheken in Nederland verstuurd.
26
4.2 Nederlanders ervaren op bijna alle vlakken minder profijt van de bibliotheek dan in de meeste andere landen (met uitzondering van leesplezier) 80 FINLAND
70 60
NORWAY
50 40
THE NETHERLANDS
30 USA
20 10
SOUTH KOREA
0
Bron: Oomes (2015) De maatschappelijke waarde van openbare bibliotheken in Nederland: een enquêteonderzoek. Den Haag, KB
BiebPanel meting 2 2015 - Bibliotheek Hilversum
27
4.2 Leesplezier in alle deelnemende landen het belangrijkste. In Nederland en Noorwegen ervaren inwoners op andere vlakken minder profijt dan in Finland, Zuid-Korea en de USA Top 3 Noorwegen • Leesplezier • Zelfstudie in vrije tijd • Geschiedenis en maatschappij
Top 3 USA • Leesplezier • Zelfstudie in vrije tijd • Geschiedenis en maatschappij
74% 66% 61%
44% 23% 21%
Top 3 Finland • Leesplezier • Zelfstudie in vrije tijd • Reizen en vakanties
Top 3 Nederland • Leesplezier • Reizen en vakanties • Zelfstudie in vrije tijd
68% 27% 25%
Top 3 BiebPanel • Leesplezier • Reizen en vakanties • Zelfstudie in vrije tijd
98% 67% 60%
74% 64% 50%
Top 3 Zuid-Korea • Leesplezier 65% • Vinden mogelijkheden 64% voor studie / opleiding • Zelfstudie in vrije tijd 61%
"Hoe vaak heeft u op de volgende gebieden iets aan de bibliotheek gehad?“ - % soms + vaak
BiebPanel meting 2 2015 - Bibliotheek Hilversum
28
5. Laaggeletterdheid en beperkte digitale vaardigheden
BiebPanel meting 2 2015 - Bibliotheek Hilversum
29
5.1 Veel panelleden zien de bibliotheek als instelling die een rol kan spelen voor laaggeletterden en zouden zelf actief willen doorverwijzen In Hilversum zijn de leden nog meer geneigd om laaggeletterden door te verwijzen naar de bibliotheek dan in het totale Panel. Nee, ik zou me daar niet mee bemoeie n en hem of haar nergens naar…
7%
5%
Ja, ik denk dat de bibliotheek daar veel kennis en goede materialen voor heeft en hem of haar verder zou kunnen helpen
Nee, ik zou niet aan de bibliothe ek denken, ook al heeft die daar missc…
Nee, ik zou hem of haar naar een andere instantie doorver wijzen, want die heeft…
67%
27% 60%
Nee, ik zou hem 25% of haar naar een andere instantie doorverwijzen, want die heeft daar meer kennis over
2%
6%
6%
Nee, ik zou niet aan de bibliotheek denken, ook al heeft die daar misschien wel veel kennis over
25%
27%
Nee, ik zou me daar niet mee bemoeien en hem of haar nergens naar doorverwijzen
5%
7% Hilversum (n=250)
2%
BiebPanel (n=21.301)
Ja, ik denk dat de
"Stel dat u een buurman/buurvrouw of kennis heeft, die niet goed kan lezen, zou u hem of haar dan doorverwijzen naar (spreekuren of cursussen in) de bibliotheek?"
BiebPanel meting 2 2015 - Bibliotheek Hilversum
30
5.2 Panelleden zien ook een rol voor de bibliotheek voor minder digitaal vaardigen, maar iets minder dan voor laaggeletterden In Hilversum zijn de leden iets meer geneigd om minder digitaal vaardigen door te verwijzen naar de bibliotheek dan in het totale Panel. Nee, ik zou me daar niet mee bemoeie n en hem of haar nergens naar…
5%
Ja, ik denk dat de bibliotheek daar veel kennis en goede materialen voor heeft en hem of haar verder zou kunnen helpen
6%
46%
9%
12%
Nee, ik zou niet aan de bibliotheek denken, ook al heeft 37% die daar misschien wel veel kennis over
31%
37%
Nee, ik zou me daar niet mee bemoeien 31% en hem of haar nergens naar doorverwijzen
6%
5%
Nee, ik zou hem of haar naar een andere instantie doorverwijzen, want die heeft daar meer kennis over
Nee, ik zou niet aan de bibliothe ek denken, ook al heeft die daar missc…
Nee, ik zou hem of haar naar een andere instantie doorver wijzen, want die heeft…
53%
Hilversum (n=250)
12%
BiebPanel (n=21.301)
9%
Ja, ik denk dat de dat u een buurman/buurvrouw of kennis heeft, die niet goed met de computer kan omgaan en daardoor niet weet hoe "Stel
je een DigiD moet aanvragen, zou u hem of haar dan doorverwijzen naar (spreekuren of cursussen in) de bibliotheek?"
BiebPanel meting 2 2015 - Bibliotheek Hilversum
31
6. Gebruik en ontmoeting
BiebPanel meting 2 2015 - Bibliotheek Hilversum
32
6.1 Meest gebruikte diensten zijn: materialen lenen, thuis digitale aanbod gebruiken en materialen inzien De panelleden van de Bibliotheek Hilversum hebben vaker dan in het totale Panel, ter plekke materialen ingezien, de horeca bezocht, ter plekke digitale diensten gebruikt, informatie gezocht, de kinderafdeling bezocht, activiteiten bezocht en deelgenomen aan een opleiding, training, cursus of workshop georganiseerd door de bibliotheek. Mannen hebben vaker dan vrouwen ter plekke materialen ingezien en informatie gezocht, terwijl vrouwen vaker hebben deelgenomen aan een opleiding, training, cursus of workshop en activiteiten hebben bezocht. 92% 89%
Materialen van de bibliotheek lenen 67% 65%
Vanuit huis gebruik maken van de digitale diensten van de… 52% 52%
Rondsnuffelen / inspiratie opdoen Ter plekke (in de bibliotheek) materialen lezen / inzien
42%
54%
33% 27%
Ter plekke informatie zoeken Ter plekke gebruik maken van de digitale diensten
25%
Gebruik maken van de zithoek, koffiehoek of het café
34% 52%
19%
Kinderafdeling bezoeken / kinderen begeleiden
18%
Activiteiten bezoeken die zijn georganiseerd in of door de bibliotheek
12%
28%
20%
9% 8%
Kopiëren / scannen / printen
2% 4%
Informatiepunt bezoeken
9% 4%
Deelnemen aan een opleiding/ training / cursus / workshop
6% 4%
Een werkplek om te studeren, huiswerk te maken of te werken Oefenen of kennis maken met nieuwe technologieën en apparaten
2% 2%
Deelnemen aan een online cursus / workshop / oefenprogramma
1% 1%
Gamen
1% 0%
Hilversum (n=250) BiebPanel (n=21.301)
1% 3%
Afgelopen jaar geen gebruik gemaakt van dit soort diensten 0%
20%
40%
60%
80%
100%
"Van welke bibliotheekdiensten heeft u de afgelopen 12 maanden gebruik gemaakt?"
BiebPanel meting 2 2015 - Bibliotheek Hilversum
33
6.2 Ontmoetingsfunctie komt ook naar voren, bijv. met mensen die panelleden gewoonlijk niet spreken informatie of advies bij praktische problemen onder de me minder of vragen mij beter mensen eenzaam heb kan ben heb gevonden redden geweest gevoeld
Vrouwen zijn in Hilversum vaker dan mannen toevallig buren, vrienden of andere bekenden tegengekomen in de bibliotheek.
BiebPanel
64%
12% (Helemaal)van mee eens Hulp of advies gekregen een medewerker van 9% de bibliotheek
64%
BiebPanel 30% 27%
(Helemaal) mee eens
Toevallig buren, vrienden of andere bekenden tegengekomen BiebPanel (Helemaal) mee eens
45%
13% 12%
afstand heb kunnen invalshoek nemen van kunst / mijn werk en heb van literatuur beter heb dagelijkse heb kunnen geld heb kennen stress genoten doen bespaard
Sociale binding In de afgelopen 12 maanden heeft de bibliotheek ervoor gezorgd dat ik…
13%
BiebPanel Hulp of advies gekregen van of gegeven aan een andere bezoeker
17%
(Helemaal) mee eens
BiebPanel In gesprek geraakt met mensen die ik in het dagelijkse leven (Helemaal)normaal mee eens niet spreek
41% 42%
… onder de mensen ben geweest
27% 30%
… me minder eenzaam heb gevoeld
12%
9%
61% 59%
15%
BiebPanel
15% (Helemaal) mee eens 15% / Mensen gesproken met een andere achtergrond (cultuur / afkomst religieuze- of levensbeschouwelijke overtuiging) dan mijzelf BiebPanel
4% 6% 64% Hilversum (n=247)
(Helemaal) mee eens
BiebPanel (n=20.701)
20%
(Helemaal) mee eens BiebPanel
72%
21%
BiebPanel Ik heb geen andere mensen gesproken in de bibliotheek
nieuwe ideeën / standpunt
39%
44%
0%
20%
40%
50%
60%
80%
100%
"Wat voor soort ontmoetingen heeft u de afgelopen 12 maanden in de bibliotheek gehad met andere mensen?"
BiebPanel meting 2 2015 - Bibliotheek Hilversum
34
12%
Steekproef
BiebPanel meting 2 2015 - Bibliotheek Hilversum
35
Samenstelling Steekproef (1) Verdeling over vestigingen en responspercentage Welke vestiging bezoekt u het vaakst? Hilversum Centrale Bibliotheek 250 Responspercentage Hilversum
BiebPanel
Extra bibliotheken
Uitgenodigd
545
35.299
31.106
Deelgenomen
250
17.287
4.014
46%
49%
13%
Responspercentage is Noord Friesland
BiebPanel meting 2 2015 - Bibliotheek Hilversum
36
Samenstelling Steekproef (2) Verdeling leeftijd en geslacht Aantal deelnemers
BiebPan el
Hilversum n=
250
BiebPanel 21.301
Onbeke nd
0% 0%
37%
65 jaar of ouder
32%
55 jaar tot 65 jaar
is Hilversum Leeftijd
26% 27%
33%
35 tot 55 jaar
Hilversum
BiebPanel
16 tot 35 jaar
4%
7%
35 tot 55 jaar
33%
34%
55 jaar tot 65 jaar
26%
27%
65 jaar of ouder
37%
32%
Onbekend
0%
0%
Hilversum
BiebPanel
58,2
56,7
16 tot 35 jaar
34%
4%
7%
BiebPan el
73%
Hilversu m
is Hilversum leeftijd Gemiddelde
is Hilversum Geslacht
BiebPan el
Hilversum
BiebPanel
Man
27%
23%
Vrouw
73%
77%
is Hilversum
BiebPanel meting 2 2015 - Bibliotheek Hilversum
37