economische beleidsnota Haspengouw september 2012

economische beleidsnota Haspengouw

®

september 2012

Waarom deze beleidsnota?

Nieuwerkerken

Kortessem Wellen

Sint-Truiden

Borgloon

Heers

Gingelom

2

De Haspengouwse ondernemersclub @hoc is een uniek ontmoetingsforum voor bedrijfsleiders uit de regio Haspengouw, meer bepaald de volgende 7 gemeenten: Sint-Truiden, Nieuwerkerken, Gingelom, Borgloon, Heers, Wellen en Kortessem. Het bestuur van @hoc vertegenwoordigt de leden naar de lokale overheden toe en streeft gemeenschappelijke belangen na. @hoc stelt tot doel de belangen van haar leden te verdedigen, de industriële en economische ontwikkeling van Haspengouw te ondersteunen en de onderlinge contacten tussen de Haspengouwse ondernemers te verbeteren.

Op basis van deze gesprekken hebben we pijnpunten gedetecteerd en een rode draad bepaald voor Haspengouw, als zuidelijkste deelregio van Limburg geprangd tussen Leuven en Luik. Met dit pamflet willen wij politiek SintTruiden inspireren. Het is de opdracht en verantwoordelijkheid van de politici om vanaf 15 oktober 2012 het aangeboden raamwerk om te zetten in een beleid dat extra zuurstof geeft aan de individuele ondernemers, en in wezen dus ook aan de maatschappij. We willen stof tot nadenken bieden. Omdat wij, ondernemers, erop rekenen dat Haspengouw in de toekomst een magnetische aantrekkingskracht kan uitoefenen op bepaalde niches in de bedrijfswereld. Haspengouw moet weer een sterk economisch merk worden. Het is ons recht, maar ook onze plicht, om het beleid aan te sporen om via samenwerking resultaat te boeken. @hoc engageert zich alvast om de volgende 6 jaar op regelmatige basis het economisch beleid samen met de beleidsvoerders te evalueren en via de media hieromtrent te communiceren met elke Truienaar.

@hoc is politiek neutraal, maar doet in zekere zin wel aan politiek. Wij beschouwen het als onze opdracht om samen met de bestaande economische en politieke actoren mee te bouwen aan een kader, een raamwerk dat het individuele ondernemen stimuleert en de opportuniteiten in de Haspengouwse regio benut. Ter voorbereiding van deze beleidsnota voerden wij verkennende gesprekken met ondernemers en (boven) lokale stakeholders.

3

truineers, a ras apoat Sint-Truiden is een speciale stad. truienaars hebben een niet te bestemmen gevoel, dat het befaamde limburg-gevoel nog vele malen overstijgt. Denk maar aan de massale steun voor net-niet Oscarwinnaar Michaël Roskam, samengevat in de spreuk ‘Fe zen fier!‘. Denk maar aan het volksfeest, dat spontaan ontstaat wanneer STVV promoveert of bekersuccessen boekt. Denk maar aan de stickers van Het Belang van Limburg, die jaren geleden heel wat Truiense auto’s sierden: ‘Truineers, a ras apoat’.

De crisis die momenteel door Europa raast, leert ons nogmaals dat de beste sociale waarborg het hebben en houden van een job is. Een job zorgt niet enkel voor een inkomen doch evenzeer voor sociale integratie. vandaar dat we kunnen stellen dat het ijveren voor werkgelegenheid in Haspengouw geen louter economische doelstelling is doch ook een sociale dimensie heeft die een regio aantrekkelijk maakt om te wonen, te werken, te studeren, … om gelukkig oud te worden.

Onze stad kreeg op economisch vlak heel wat troefkaarten toebedeeld. De fruitsector heeft letterlijk en figuurlijk zijn wortels in Haspengouw. Sint-Truiden is een zorgstad, waar het algemeen ziekenhuis St-Trudo, psychiatrisch ziekenhuis Asster en verschillende rusthuizen ‘zorgen voor’ heel wat werkgelegenheid. Het toerisme boomt als nooit tevoren, onder andere in het zog van Katarakt, met de Vespa’s als opvallende exponent. Onder impuls van Trud’Or wordt gericht actie ondernomen om de middenstand levendig te houden, en kooplustigen naar het centrum te lokken.

Sint-Truiden is het kloppend economisch hart van Haspengouw. Heel wat mensen uit de buurgemeenten Nieuwerkerken, Gingelom, Heers, Borgloon, Kortessem en Wellen zijn hier tewerkgesteld. De grote industriële bedrijven en KMO’s op Schurhovenveld en Brustem Industriepark zijn de motor van ons economisch weefsel. De middenstand plukt de vruchten van een bloeiende industriële sector, in wiens schaduw zich een afgeleide economie ontspint. De uitbouw van een gezonde voetbalclub staat of valt met de sponsoring uit de bedrijfswereld. bedrijven creëren niet alleen werkgelegenheid voor laaggeschoolden, ook hooggeschoolden kunnen zo in eigen streek hun brood verdienen.

Maar het is niet omdat je goede kaarten toebedeeld krijgt, dat je het kaartspel ook wint. Je moet je hoogste troeven op tafel durven gooien. Onze hoogste troef, onze aas, is de mozaïek van Truiense KMO’s en industriële bedrijven. De Truiense bedrijventerreinen verdienen hun portie van de aandacht, net zoals de overige economische sectoren. Het opfleuren van het bestaande bedrijventerrein Schurhovenveld en gericht uitbouwen van Brustem Industriepark moet een prioriteit worden voor het volgende stadsbestuur.

4

Mensen die het moeilijk hebben in de samenleving, moeten absoluut opgevangen en ondersteund worden. Maar als je een gezonde sociale mix wil behouden, moet onze stad ook een aantrekkingspool blijven voor hogere inkomens.

5

Om zich te wapenen voor de economische toekomst, moet Haspengouw gerichte keuzes maken. De focus moet hierbij niet enkel liggen op de allergrootste bedrijven, maar evenzeer op de uitbouw van een netwerk van KMO’s, actief in nichemarkten, met een hoge toegevoegde waarde. Haspengouw kan zich profileren op 3 speerpuntsectoren.

1. Fruit op de rails 2. Zorg in de lucht 3. Innovatie in technologie

6

7

1. Fruit op de rails De fruitsector is nog steeds een belangrijke bron van welvaart en welzijn voor Haspengouw. Haspengouw vertegenwoordigt 55% van de fruitproductie in ons land. Het leeuwendeel bestaat uit appels, peren en aardbeien. Maar er worden ook (zoete) kersen en houtig kleinfruit geteeld. De sector is echter continu in beweging. Zo daalt het verbruik van appels en peren, ten voordele van exotisch fruit.

Fruitgerelateerde bedrijven moeten in de toekomst de spontane reflex hebben om zich in onze cluster, onze Fruit Vallei, te komen vestigen. Mensen komen nu al vanuit Maastricht, Keulen, Bonn, Frankrijk,… afgezakt om onze aanpak te bestuderen. We moeten de referentie zijn en blijven op wereldniveau.

Om in de toekomst een prominente rol te kunnen blijven spelen, moet de fruitsector vooruit durven kijken, durven evolueren. Fruit is niet alleen historisch gelinkt aan de streek, er zijn ook heel wat bedrijven rechtstreeks of onrechtstreeks gerelateerd aan het fruit. Naast de fruitbedrijven en de veilingen (de Belgische Fruitveiling, Veiling Haspengouw en Veiling Borgloon), zijn er ook fytobedrijven, tractorenverkopers, producenten van fruitteeltmachines, putboren, generatoren, spuitmachines, verpakkingsmaterialen, betonnen palen voor in plantages, koelinstallaties…

Het onderzoek van pcfruit wordt o.a.gefinancierd door de Vlaamse overheid, de Provincie Limburg, IWT, de fruitsector (de veilingen en de fruitbedrijven zelf via de afdeling Diensten aan Telers) en andere fruitgerelateerde ondernemingen (bv. de fytoindustrie,…). Op dit moment werken in dit onderzoekscentrum ±90 mensen, waarvan een 25-tal universitairen (o.a. bio-ingenieurs). Zoals het een onderzoeksinstelling betaamt, kan de aanwezige kennis in de toekomst aangewend worden om spinoffs op te starten. Nieuwe bedrijven, die de wetenschappelijke bevindingen en ontdekkingen commercialiseren in een aparte onderneming.

Het Kenniscentrum Fruit heeft hierin een Haspengouw moet zich profileren als Fruit Vallei, belangrijke rol te spelen, als onderzoekscentrum als epicentrum van het Fruit (met hoofdletter F!). met Europese allure.

8

9

Vanuit het beleid moeten er inspanningen geleverd worden om de werking van pcfruit te verankeren op Haspengouwse bodem. Momenteel heeft het onderzoekscentrum een beperkte structurele financiering. Bepaalde onderzoeksdomeinen kunnen dus van de ene dag op de andere verdwijnen of naar elders verhuizen. Deze verankering kan gerealiseerd worden door toenadering te zoeken met de Katholieke Universiteit Leuven, een van de onderwijsinstellingen waar nu reeds mee samengewerkt wordt (naast UHasselt, en occasioneel Namen of Luik). Maar ook door het Kenniscentrum Wijn, dat op Vlaams niveau in de steigers staat, naar hier te halen. Op pcfruit wordt er enkel onderzoek gevoerd naar technische aspecten. Economisch, consumentenmarketing, veredeling,...

zijn belangrijke lacunes in het aanwezige onderzoek.Innoveren betekent ook nadenken over minder voor de hand liggende scenario’s. We stellen vast dat momenteel Haspengouws fruit getransporteerd wordt naar het buitenland, waar het verwerkt wordt in bv. fruittaartjes, om vervolgens hier afgewerkt en verdeeld te worden. In Haspengouw zijn alle voorwaarden aanwezig om fruitverwerkende bedrijven uit de grond te stampen, naar het voorbeeld van Zuid-Tirol.

Lokale productie van afgeleide producten, met lokale werkgelegenheid tot gevolg. Daarbij moeten we niet opteren voor de seriële massaproductie, maar wel voor nichemarkten: smoothies, appelmoes, desserts, tarte tatin, verwerking van peren, … Als we deze goederen produceren, moeten we ze achteraf ook tot bij verdelers en consumenten krijgen.

10

Een betere ontsluiting via de E40 kan absoluut een duw in de rug zijn. Maar ook de uitbouw van commerciële goederentreinen dringt zich dan op.

Denk bijvoorbeeld aan de intensieve teelt van zoete kersen, die enkel in de Haspengouwse grond kan voortgebracht worden. Door de schouders te zetten onder dergelijke kleinschalige initiatieven krijgt fruit weer een wat hipper imago. Een situatie die perfect vergelijkbaar is met de vele volkstuintjes, die momenteel in het Gentse als paddenstoelen uit de grond schieten.

Haspengouws fruit kan de wereld veroveren via het spoor! Tenslotte, marketing en communicatie worden steeds belangrijker om de producten aan de man te brengen. Aan de ingang van het bedrijventerrein in Brustem werd een vliegtuig geplaatst, dat de link met de luchtvaart op dit terrein duidelijk moet maken. Als Haspengouw zich zich wil profileren als fruitstreek, verdient de fruitsector een soortgelijk visueel symbool. Maar fruit moet ook ‘leven’ onder de bevolking. De overheid kan het fruitgevoel stimuleren door hobbyisten fiscaal te ondersteunen die fruit kweken dat niemand tegenwoordig nog kweekt.

11

2. Zorg in de lucht Sint-Truiden is één van de grootste zorgsteden van Vlaanderen, met een regionaal ziekenhuis (Sint-Trudo, 1200 personeelsleden) en een psychiatrisch ziekenhuis (Asster, 820 personeelsleden) als grootste werkgevers. Hier werken niet alleen specialisten, verpleegkundigen, paramedici en verzorgden, maar ook poetsvrouwen, koks en andere logistieke en facilitaire medewerkers. Daarnaast zijn er nog heel wat woon- en zorgcentra (met als meest recente aanwinst Triamant te Velm), gehandicaptencentra, thuisverplegers, diensten voor gezins- en thuiszorg, GGZ-voorzieningen, … actief op Haspengouwse bodem. @hoc beschouwt de zorgsector als een belangrijke sector voor de toekomst. Naar analogie met de hierboven beschreven Fruit Vallei, zien wij

Mensen moeten de weg vinden naar de zorginstellingen. Letterlijk (Regionaal Ziekenhuis Sint-Trudo en asster hebben nood aan bijkomende bewegwijzering), maar vooral figuurlijk.

De sector schreeuwt om arbeidskrachten. Verschillende organisaties kampen met personeelstekort. Dat tekort zal er naar de toekomst toe niet minder acuut op worden:

in Haspengouw kansen voor een heuse Zorg Vallei.

ƒƒ Met de vergrijzing neemt ook de chronische geneeskunde sterk toe. Er zijn steeds meer 70- en 80-plussers, en dus neemt de zorgvraag toe. ƒƒ De personele en financiële middelen worden schaarser. Diensten moeten steeds efficiënter georganiseerd worden, met kwalitatief goed opgeleid personeel dat op korte tijd gespecialiseerde taken kan verrichten. ƒƒ In een woonzorgcentrum zijn er per 200 bedden 75 man verzorgend en 25 verplegend personeel nodig.

De zorgsector zal evolueren naar verdere onderlinge samenwerking en openheid. Een voorbeeld is de steeds intensievere samenwerking tussen de ziekenhuizen en de psychiatrische voorzieningen onderling, tussen de residentiële en ambulante sector, enz. Maar ook de openheid van Assterzal niemand zijn ontgaan: Asster heeft de muur tussen het psychiatrisch ziekenhuis en ‘buitenwereld’ zelfs letterlijk gesloopt heeft.

12

Gezien de positieve effecten van de vermaatschappelijking van de zorg en de vrijwel vlekkeloze inbedding van de zorg in de stad (toonaangevend voor Vlaanderen) en gezien het grote economische soortelijke gewicht moet de ontwikkeling van het psychiatrisch ziekenhuis verder ondersteund worden.

13

Om voldoende kwalitatief geschoolde mensen in Sint-Truiden te vinden, is het raadzaam de verpleegstersschool opnieuw van start te laten gaan. Studenten zijn nu genoodzaakt naar MiddenLimburg te trekken voor hun opleiding, en blijven daar na hun stage ook ‘hangen’ in een vaste job. We denken ook na over andere vormen van vernieuwing. De huidige gebouwen van RZ Sint-Trudo en Asster kunnen in de toekomst op een alternatieve manier ingevuld worden. Bijvoorbeeld door het opzetten van een kenniscentrum voor gerontopsychiatrie hersenletsels, complementair aan de rest van het Limburgse zorgaanbod. Maar ook door extra kinderopvang te voorzien in één van de gebouwen van Asster die dank zij nieuwbouw en zorgvernieuwingsprojecten zijn vrijgekomen.

Een andere vernieuwende denkpiste is het opstarten van een zorghotel in Haspengouw. Er zijn twee soorten zorghotels, een relatief nieuw fenomeen in Vlaanderen. Enerzijds zijn er de zorghotels waar patiënten in alle rust kunnen verblijven na afloop van hun ziekenhuisopname, alvorens terug naar huis te keren. Hier ligt de nadruk op ‘cure’, het genezen. In onze provincie zijn er reeds twee van dergelijke hotels gepland, met name in Lanaken en Hasselt. Er zijn ook twee Limburgse zorghotels voorzien waarbij de insteek ‘toerisme‘ zal zijn. In deze hotels kunnen zorgbehoevende mensen zorgeloos genieten van een vakantie. Een eerste dergelijk hotel is voorzien in Kinrooi, Haspengouw moet resoluut voor de vacante plaats gaan. Tenslotte kan er een één-tweetje met de luchthaven van Brustem opgezet worden.

14

Op Brustem kunnen we een gespecialiseerd servicepakket uitbouwen voor internationale medische bedrijven (bv. voor organentransport, prothese op maat tijdens operaties, kraakbeen dat snel moet getransporteerd worden,...). Tevens kunnen we inspelen op de tendens dat patiënten alsmaar meer naar gespecialiseerde ziekenhuizen zullen gebracht worden.

Bij grote broer Zaventem is een aparte starten landingsbaan gereserveerd voor kleine vliegtuigen of zakenjets, maar Zaventem heeft geen adequate stockagemogelijkheden voor de medische sector. Nochtans is de medische sector (een kapitaalkrachtige en groeiende sector) hier vragende partij voor (bloedstalen, diepvriezers, cleanrooms, flexibiliteit voor organentransport).

15

3. Innovatie in technologie Op Vlaams niveau wordt veel en vaak gesproken over de Fabriek van de Toekomst. Er is zelfs een heuse Industrieraad in het leven geroepen, die een nieuw industrieel beleid moet uittekenen. Haspengouw kan dit nieuwe industriële beleid in de praktijk brengen door de bestaande faciliteiten optimaal te benutten en door nieuwe paden te bewandelen. We stellen vast dat de 3 leidende automotive bedrijven (VCST, Punch International en Tenneco, samen goed voor 2000 jobs in Haspengouw) reeds zeer goed werk leveren door zich vooral toe te leggen op innovatieve product- en procesontwikkeling.

Het beleid moet lokale ondersteuning aanreiken zodanig dat we de R&D centra en innoverende bedrijven hier kunnen houden en bijkomend aantrekken in een globale economie gekenmerkt door de onafwendbare verschuivingen in de massaproductie. Met Saffraanberg beschikken we over één van de grootste militaire technische scholen van België. Daarnaast zijn er nog Technicum en Scholengroep Domein Speelhof, twee andere scholen waar leerlingen technisch gevormd worden. Het tekort aan technisch geschoolde arbeidskrachten is één van de meest gehoorde verzuchtingen in het bedrijfsleven. Haspengouw zou in principe dit tekort minder sterk moeten ervaren, als we erin slagen de brug te bouwen tussen onderwijs en lokale bedrijfswereld. Ook een synergie op universitair niveau is aangewezen. De KU Leuven is naarstig op 16

17

zoek naar grond om wetenschapsparken en incubatoren op te vestigen. Recent nog werd beslist om in Tienen een incubator rond “functional fruit” te huisvesten, en in Genk wordt “Energyville” neergepoot, dat onderzoek zal doen naar hernieuwbare energie. Haspengouw ligt vlakbij Leuven, en is dus ideaal geplaatst om dergelijke wetenschapsparken te huisvesten. Wetenschapsparken, die op hun beurt weer spin-offs opleveren, maar ook interessant zijn om bestaande technologische bedrijven te overtuigen zich hier te vestigen. In het licht van de eerdere ideeën omtrent de Fruit Vallei en de Zorg Vallei, kan ook de technische scholing van onze studenten zich op deze niches richten. Een extra argument om de (technologische) bedrijven van de toekomst te kunnen aantrekken, is bereikbaarheid. Haspengouw is volledig uit de boot gevallen bij de uitwerking van het Spartacusplan, een plan om via snelbussen en sneltrams het openbaar vervoer in Limburg te verbeteren. Als alternatief moeten we inzetten op een sneltrein naar de luchthaven van Zaventem en de TGV te LiègeGuillemins. Brustem kan zich ontwikkelen tot een helikopter- en zakenluchthaven (cfr. infra). Ook blijven we hopen op een betere ontsluiting via de weg richting E40. Belangrijk is echter ook onze bedrijventerreinen virtueel te ontsluiten. Dat kan door het aanleggen van een glasvezelnetwerk. Een dergelijk netwerk laat toe om data op een veilige en snelle manier te verzenden. Momenteel beschikken enkel Lommel, Opglabbeek en Tongeren over een verglaasd netwerk, en ligt de focus vooral op de Vlaamse ruit. Daarnaast zijn er nog groeimogelijkheden op de markt voor datacenters (een gebouw met bedrijfskritische ICT-apparatuur zoals servers) of callcenters. De globalisering van de Europese kenniseconomie vereist virtuele mobiliteit en innovatie.

Hoeveel industrieterreinen beschikken in het dichtbebouwde Vlaanderen van vandaag nog over een start- en landingsbaan van 3 kilometer lang, met een beperkte geluidslast voor de omwonenden? In het hartje van Haspengouw ligt er alvast één: Brustem Industriepark. Het voormalig militair domein van Brustem is de laatste jaren omgeturnd tot een bedrijventerrein, waar heel wat KMO’s een nieuwe stek gevonden hebben. Dat neemt niet weg dat er nog tientallen hectaren grond braak liggen, waarvoor nog een bestemming gezocht wordt. Grond is een schaars goed, vraag dat maar aan ondernemers uit provincies als Antwerpen of Vlaams-Brabant… Door de

aanwezige infrastructuur krijgt Sint-Truiden de kans om zich op een unieke manier te positioneren. @hoc kiest voor een maximaal scenario, waarin bijkomend 250 hectare grond volledig ontwikkeld wordt. De aanwezige start – en landingsbaan en de uitgestrekte vlakte lenen zich immers perfect voor economische activiteiten. Stad Sint-Truiden moet het initiatief nemen om gericht bedrijven aan te trekken, en deze unieke troefkaart uit te spelen. De stad moet potentiële investeerders ondersteunen bij het indienen van een investeringsdossier en rechtszekerheid op lange termijn bieden. Dit kan vanuit verschillende invalshoeken.

1. Luchtvaartgebonden activiteiten positioneren en differentiëren in de keten van de regionale luchthavens van Budel, Bierset, Beek,… Brustem kan uitgroeien tot Brustem Airport Saves Lifes (BASL) indien het snel en accuraat kan handelen en de nodige voorzieningen heeft voor medische stockage (cfr. Zorg Vallei).

De slots op de grote nationale vliegvelden zitten vol. In Bierset, net over de taalgrens, ligt een luchthaven die zich focust op grote goederenvluchten. Bierset botst echter op haar eigen grenzen… Brustem zou zich kunnen ontpoppen tot een natuurlijk verlengstuk van Bierset, indien het zich richt op zakenvluchten en kleinere goederenvluchten. Bijkomend voordeel is dat de lawaaihinder op deze manier tot een minimum beperkt blijft. Brustem kan gaan voor een No Tower Flight Area. Door brede slots aan te bieden, oplossingen voor helikopters te voorzien en te focussen op niches zoals het onderhoud van vliegtuigen, organen transport, … kan Brustem zich 18

Vliegactiviteiten moeten kunnen, indien zij een economische finaliteit hebben en tewerkstelling met zich meebrengen. 19

2. Evenementenzone Brustem

3. Diensten- en logistiek

Indien de opportuniteitskost niet te hoog oploopt (lees: indien de andere invullingen niet in het gedrang gebracht worden) kan Brustem een decor vormen voor de organisatie van grote evenementen. Er is al veel inkt gevloeid over en speeksel verspild aan de mogelijke verhuis van het festival Rock Werchter. Maar ook heel wat andere evenementen kunnen in Sint-Truiden een (nieuwe) thuisbasis vinden. Rond deze evenementen kan zich overigens een nieuwe industrie ontspinnen: alles wat achter het doek gebeurt (logistiek, muziekinstallaties, stroomgroepen, catering, …) kan kansen bieden voor ondernemers uit de regio. De combinatie met de luchthaven vormt een bijkomend comparatief voordeel, wanneer buitenlandse artiesten en hun materiaal moeten ingevlogen worden.

Ook de groeiende dienstensector in Haspengouw snakt naar ruimte om te ondernemen. Steden als Hasselt (Kaai 16, voor creatieve beroepen) en Genk (dienstenzone Xentro aan de Limburghal, voor diensten allerhande) spelen reeds op hun manier in op deze vraag.

De lusten en lasten moeten echter wel billijk verdeeld worden tussen gemeente, infrastructuurhouder en organisatoren. Men moet er over waken dat de gemeente en de infrastructuurhouder niet met een financiële kater achterblijven, terwijl de organisatoren de winst alleen opstrijken. Het moet een win-win situatie worden, waarbij er voldoende geld terugvloeit naar de lokale economie. Voor de evenementenzone geldt heel duidelijk:

wat on stage gebeurt moet leuk zijn voor de toeschouwer, wat backstage gebeurt moet leuk zijn voor de lokale economie.

Bijkomend voordeel is dat je je als regio profileert ten aanzien van de jeugd. De jeugd is de toekomst van een regio. Grootschalige evenementen kunnen ingepast worden in een city-marketingplan, waarbij je inwoners en consumenten van buitenaf aantrekt.

20

Als we de dienstensector in de toekomst kansen willen geven, moet er ook vestigingsruimte voorzien zijn

Tenslotte zijn er ook een aanzienlijk aantal logistieke bedrijven gevestigd in Sint-Truiden.

Ook deze logistieke sector verdient een eigen zone op Brustem Industriepark. Indien men erin slaagt logistieke activiteiten te clusteren ten zuiden van de landingsbaan, zal de verkeersafwikkeling het vlotst kunnen verlopen.

voor consultants, verzekeringskantoren, studiebureaus, advocaten, communicatiebureaus, zorgverleners, … Indien dat kan op Brustem, genesteld naast de industriële bedrijven, zullen beide sectoren (sowieso al natuurlijke partners) elkaar nog sneller vinden.

21

De ruimtelijke reconversie van militair domein tot industrieterrein op Brustem is een huzarenstuk, waarvoor Sint-Truiden alle lof verdient. Indien het volgende stadsbestuur erin slaagt het hierboven voorgestelde multifunctionele project te realiseren, wordt Sint-Truiden een microkosmos, waar de diverse economische takken verder kunnen groeien.

De stad van de toekomst moet sfeer uitademen. Dat impliceert dat je de typische kenmerken van jouw stad accentueert. Limburg in het algemeen, en Haspengouw in het bijzonder, zijn sterk bezig op vlak van toerisme. We moeten echter aantrekkelijk blijven in de toekomst. Haspengouw staat bekend om haar levendige horeca. Lekkere restaurants, stemmige cafés, overvolle terrassen. Om de levensvatbaarheid van de sector op lange termijn te garanderen, moet de Hotelschool van Terbiest nieuw leven ingeblazen worden. De Hotelschool moet een topopleiding aanbieden, en veel nauwer samenwerken met de lokale horeca. Een horecabedrijf is een bedrijf als een ander, dat strak moet gemanaged worden. Horecauitbaters moeten klaargestoomd worden voor de horeca van de 21ste eeuw. Een ander uniek element in de Haspengouwse samenleving is de aanwezigheid van de Sikhs-gemeenschap, een groep Indische immigranten die oorspronkelijk naar hier

22

23

afzakte als arbeidskracht in de fruitpluk. De Sikhs bieden een culturele diversiteit, die we kunnen uitspelen. De Sikhgemeenschap is ondernemend, en dus een natuurlijke partner voor de Haspengouwse ondernemers. Mogelijk kunnen er zelfs linken gelegd worden tussen Haspengouw en India, één van de snelstgroeiende economieën ter wereld. Op ruimtelijk vlak zal Haspengouw moeten kiezen voor een doordachte binnenstedelijke ontwikkeling. Een nauwe samenwerking tussen het gemeentebestuur, het autonoom gemeentebedrijf en de dienst ruimtelijke ordening is in deze cruciaal. Je kan een ruimte slechts één keer invullen. Elke ruimtelijke keuze die je maakt heeft een opportuniteitskost, aangezien het een andere optie uitsluit. Het onderhoud van het cultureel patrimonium (zoals leegstaande kerken) kost bijvoorbeeld zeer veel geld. De herbestemming moet zodanig gebeuren er dat er een beleving wordt gecreëerd voor bevolking en bezoekers, waardoor zij ook willen bijdragen in de kosten.

@hoc stelt voor om account managers aan te werven, die zich als een spin binnen het web van een professioneel ambtelijk apparaat bewegen en ondernemers op alle gebied begeleiden (ruimtelijke ordening, subsidies,…).

De Truienaar betaalt bovengemiddeld veel lokale belastingen, om de werking van de stad te financieren. Een grote hap van het budget gaat naar personeelskosten. Het personeelsbestand van Stad SintTruiden is omvangrijk, maar niet afgestemd op de huidige noden van het bedrijfsleven. Het ambtelijk leidinggevend kader binnen het stadhuis is momenteel in volle transitie. De opvolgers aan de top van de stad moeten moderne managers met visie zijn, die met een compact team resultaat kunnen boeken, geruggensteund door een eensgezind schepencollege. Mensen die ook het aanwezige talent doen bovendrijven en al coachend professionaliseren. Managers die per dienst kunnen afgerekend worden op basis van een SLA (service level agreement).

Dit kan een ambtenaar lokale economie zijn, die als deskundige uitgroeit tot een uniek aanspreekpunt voor de grootschaligere Truiense bedrijven, gelegen buiten het handelscentrum. Idealiter is het zelfs mogelijk drie accountmanagers aan te stellen: één voor de zorgsector, één voor de fruitsector en één voor de technologie en KMO’s. Waarbij deze managers per sector de lange termijn visie bewaken. Een account manager bouwt een netwerk op binnen de bedrijfswereld, en vormt als dusdanig de verbinding tussen industrie en stadsbestuur. Hij of zij bundelt en beantwoordt vragen van deze bedrijven binnen de 48 uur. Deze account manager is ook (samen met de bevoegde schepen) het eerste aanspreekpunt voor potentiële investeerders, die zich in SintTruiden wensen te vestigen.

Bij de modernisering van het ambtenarenapparaat moeten overbemande diensten enerzijds ingekrompen worden (en/ of uitbesteed worden aan de privé-sector). Een afslanking van het ambtenarenapparaat heeft twee positieve effecten. Enerzijds moet er op deze manier niet verder in de werkingskosten gesneden worden (de stad zit hier reeds op het tandvlees). En zeker zo belangrijk: dit laat toe de bedrijfsbelastingen op een zelfde peil te houden of te verlagen, zelfs in deze tijden van schaarste. Anderzijds, en minstens zo belangrijk, moet er geïnvesteerd worden in de aanwerving van extra talent om de blinde vlekken binnen de stedelijke administratie op te vullen.

24

De voorbije jaren verliep de communicatie tussen ondernemers en stadsbestuur op individuele en occasionele basis. Ad hoc, zo je wil… Met de aanstelling van deze account managers moet ook het overleg tussen stad

25

en bedrijfswereld gestructureerd worden. @hoc vraagt minstens 3 maal per jaar een overleg met een representatieve groep bedrijfsleiders uit de streek. Tussen deze contactmomenten door kunnen bedrijven geïnformeerd worden met een nieuwsbrief, die minstens 3-maandelijks dient te verschijnen. Het Europa van de toekomst wordt niet langer het Europa van de nationale staten of van de regio’s, maar het Europa van de steden. Het stedelijke niveau is goed op weg het belangrijkste beleidsniveau te worden.

Sint-Truiden heeft economisch gezien een zeer waardevolle ligging, in het hart van de ‘Blue Banana’, de belangrijkste groeipool in Europa.

Maar ook binnen de provinciegrenzen zijn er mogelijkheden. De Limburgse Reconversiemaatschappij ontvangt disproportioneel weinig vragen naar risicokapitaal en infrastructuur vanuit Haspengouwse hoek. LRM participeert in totaal in 78 bedrijven, waarvan slechts 5 in de @hoc regio…(6.4 %). Het kapitaal en het zakelijk netwerk van LRM biedt nochtans kansen om creatief te ondernemen. Ook de middelen van Limburg Sterk Merk (LSM) of subsidiekanalen zoals EFRO, ESF, … dienen beter benut te worden. Er komen onvoldoende onderbouwde dossiers uit Haspengouw omdat er een gebrek aan expertise is binnen de lokale administraties. Een belangrijke taak van deze account managers moet dan ook zijn om meer en beter onderbouwde Zuid-Limburgse dossiers in te dienen.

Om zich economisch verder te ontwikkelen moet Haspengouw aansluiting zoeken met de steden Leuven en Luik. We liggen immers pal op de ‘diensten-as’ Brussel – Leuven – Luik, verbonden door de E40. Binnen deze Blue Banana moeten we ons thematisch en duurzaam profileren, door in te pikken op initiatieven die geïnitieerd worden op een hoger beleidsniveau.

Wil je graag

Haspengouw moet inspelen op de speerpunten binnen Vlaanderen In Actie, het economische stimulusprogramma van de Vlaamse regering.

deelnemen aan de @hoc Werkgroepen FRUIt, zorg of technologie? Lid worden van @hoc?

Meer info op www.athoc.be of mail naar [email protected]

26

27

Omdat wij, ondernemers, erop rekenen dat Haspengouw in de toekomst een magnetische aantrekkingskracht kan uitoefenen op bepaalde niches in de bedrijfswereld.

athoc.be