Dyon Klaassen (499069) -‐ Kimball Huwaë (492274) -‐ Serinde Holtkamp (503218) -‐ Britt Boldrik (497256) -‐ Anne Franken (504947)
Voorwoord Dit rapport is geschreven door vijf communicatiestudenten van de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen: Dyon Klaassen, Kimball Huwaë, Serinde Holtkamp, Britt Boldrik en Anne Franken. Tijdens de weekmodule Internal Branding wordt een rapport gemaakt voor de fictieve vliegtuigmaatschappij Altus. Binnen Altus spelen verschillende interne problemen. Aan de studenten de taak om onder andere deze problemen te analyseren, doelstellingen en doelgroepen te bepalen en een strategie te bedenken die Altus het best na zou kunnen streven om de interne problemen op te lossen middels Internal Branding. Vervolgens wordt er een briefing gehouden voor verschillende reclamebureaus welke zullen gaan pitchen voor de opdracht vanuit Altus. De leertaak tijdens deze weekmodule is dat de studenten een serieuze gesprekspartner worden voor het management van organisaties op het gebied van Internal Branding.
2
Inhoudsopgave Voorwoord
2
Inleiding
4
1. Altus 1.1 Organisatie 1.2 Ambitie en doelstellingen 1.3 Kernwaarden 1.4 Probleem 1.5 Probleemstelling 1.6 Doelgroepen 1.6.1 Intern 1.6.2 Extern 1.6.3 Persona 1.7 Benchmark 1.7.1 Case 1: Stedin 1.7.2 Case 2: RET 1.7.3 Case 3: KLM
5 5 5 5 5 6 6 6 7 7 8 8 9 9
2. Internal Branding-‐programma 2.1 Internal Branding 2.2 Gedragswaarden 2.3 Doel Internal Branding 2.3 Uitgangspunten Internal Branding op basis van theorie
10 10 10 11 11
3. Strategie / theoretisch kader 3.1 Ontwikkelbenadering 3.2 De leidinggevende als coach 3.3 (In)formele leiders als ambassadeurs 3.4 In fasen 3.5 Van gesloten cultuur naar open cultuur
13 13 13 13 13 14
4. Middelen 4.1 Huidige middelen 4.1 Website 4.2 Intranet 4.3 Facebook 4.4 Twitter 4.5 Relatiemagazine 4.6 Personeelsblad 4.2 Nieuwe middelen 4.2.1 Online 4.2.2 Offline
15 15 15 15 15 15 15 16 16 16 17
5. Kosten & Planning 5.1 Kosten 5.2 Planning
19 19 20
Bronnen
21
Bijlagen
23
3
Inleiding Dit rapport is geschreven naar aanleiding van een opdracht vanuit Altus. Altus is een vliegtuigmaatschappij op de zakelijke en toeristische markt. Uit recent intern onderzoek is gebleken dat er verschillende problemen spelen binnen Altus. Allereerst is er een analyse gemaakt van de organisatie en de problemen, vervolgens zijn er doelstellingen en doelgroepen vastgesteld. Verder is er een strategie ontwikkeld waarbij Internal Branding centraal staat. Deze strategie hanteren betekent: het versterken van de interne beweging, de betrokkenheid en het commitment van de medewerkers bij de organisatie. Tevens zijn er enkele creatieve middelen opgesteld om de strategie te implementeren. In de bijlage van dit rapport is een briefing te vinden voor verschillende reclamebureaus. Door middel van het houden van pitches zal een van deze reclamebureaus van Altus de opdracht krijgen om een interne campagne op te zetten.
4
1. Altus 1.1 Organisatie Altus is een relatief nieuwe vliegtuigmaatschappij. Zij vinden het belangrijk klantgericht te zijn en comfort te bieden tegen een lage prijs. Altus maakt zich sterk voor customer intimacy en wil voorlopen op het gebied van social media, dialoog en co-‐creatie. Bij customer intimacy gaat het erom een sterke band met de klant op te bouwen door de beste service van de markt aan te bieden (Marketingfacts, 2014). De organisatie telt 4.200 medewerkers, waarvan 35% een leidinggevende functie heeft. Verder heeft 80% direct of indirect contact met klanten.
1.2 Ambitie en doelstellingen Altus heeft de volgende ambitie opgesteld: nummer 1 worden voor klanten, op het gebied van voorkeur en tevredenheid. Om deze ambitie waar te maken heeft de organisatie de volgende doelstellingen opgesteld die centraal staan in de komende vijf jaar: − 23% groei van marktaandeel − 42% meer marktaandeel in de categorie 22-‐38 jaar. − Een stijging van de klanttevredenheid van 7,1 naar een 8,3
1.3 Kernwaarden De kernwaarden van de organisatie zijn: − Veiligheid − Value for money − Comfort − Nabijheid Met value for money wordt bedoeld dat de klant waar krijgt voor zijn geld. Dit heeft sterke raakvlakken met het eerder gedefinieerde begrip customer intimacy. Value for money sluit sterk aan op de kernwaarden comfort, waarbij het belangrijk is dat de klant een zo prettig mogelijke ervaring met het merk heeft (van het moment dat hij bij vertrek aankomt op het vliegveld, tot het moment dat hij het vliegveld op de plek van bestemming verlaat). Comfort heeft intern ook een belangrijke functie. Dit houdt in dat de medewerkers onderling een goede band hebben en open en transparant naar elkaar zijn. Nabijheid heeft te maken met de betrokkenheid van de organisatie bij haar klanten/medewerkers en met betrokkenheid van medewerkers bij de organisatie. De organisatie moet ervoor zorgen dat zij duidelijke informatie geven aan haar klanten en medewerkers en luisteren naar de wensen en behoeften van deze twee groepen. Veiligheid spreekt voor zich, de klant moet veilig kunnen reizen met de luchtvaartmaatschappij.
1.4 Probleem Uit de analyse van de gegeven informatie zijn verschillende problemen naar voren gekomen die binnen Altus spelen. Deze problemen zijn geclusterd binnen de volgende vier onderwerpen: -‐ Klanttevredenheid en klachten van klanten: Ondanks dat 72% van de medewerkers weet dat alles binnen Altus draait om klanttevredenheid zegt 78% dat de organisatie niet altijd alles in één keer goed doet. 86% onderkent dat de klanten klagen en de helft van de medewerkers stelt dat niet alle klachten worden opgelost. Dit zorgt ervoor dat de klanten
5
-‐
-‐
-‐
niet tevreden zijn. Door deze problemen worden de kernwaarden comfort, nabijheid en value for money niet nagestreefd. Onduidelijkheid over beleid en doelstellingen: De helft van de medewerkers snapt het beleid en de doelstellingen niet. Daarnaast weet 40% niet wat zij moeten doen of wat ze moeten verbeteren. Hierdoor wordt de kernwaarde nabijheid niet nagestreefd. De communicatie tussen leidinggevenden en medewerkers: De bottom-‐up communicatie tussen leidinggevenden en medewerkers verloopt niet goed. 40% van de medewerkers vindt dat zijn of haar ideeën niet tot aan de directie komen. Daarnaast zegt 70% dat beoordelingsgesprekken niet merkbaar tot verbetering leiden. Hierdoor wordt de kernwaarde comfort niet nagestreefd. Band collega’s onderling: De helft van de collega’s zegt niet confronterend naar elkaar toe durven te zijn. Daarnaast zegt ook de helft dat collega’s niet open staan voor suggesties of kritiek. Door deze problemen worden de kernwaarden comfort en nabijheid niet nagestreefd.
Door de hiervoor beschreven problemen handelt de organisatie niet in lijn met haar kernwaarden en ambitie. Deze problemen hebben allemaal te maken met gedrag. Het gaat om de manier waarop de medewerkers omgaan met klanten, de manier waarop de medewerkers omgaan met elkaar en de manier waarop leidinggevenden omgaan met de medewerkers. De organisatie heeft een duidelijke ambitie en duidelijke kernwaarden opgesteld, maar deed dit niet met de gedragswaarden. Gedragswaarden zijn een leidraad voor het handelen van de medewerkers. Door het ontbreken van deze waarden binnen Altus, missen de medewerkers handvaten die hen richting geven naar het gedrag dat van hen wordt verwacht.
1.5 Probleemstelling Door het ontbreken van eenduidige gedragswaarden, die aansluiten bij de kernwaarden van de organisatie, kan het management de medewerkers niet goed aansturen en missen zij een leidraad voor hun handelen. Zij krijgen geen handvaten die hen richting het gedrag dat van hen wordt verwacht sturen. Hierdoor wordt er niet goed omgegaan met de klachten van klanten, is er onduidelijkheid onder de medewerkers over het beleid en de doelstellingen en verloopt de communicatie tussen de medewerkers en de leidinggevenden en de medewerkers onderling niet goed.
1.6 Doelgroepen Altus heeft te maken met interne en externe doelgroepen, deze zijn hieronder beschreven. 1.6.1 Intern De interne doelgroep bestaat uit alle medewerkers van Altus, dit zijn er in totaal 4.200. De medewerkers zijn onderverdeeld in de volgende subdoelgroepen: • Operationeel personeel Dit omvat het grond-‐, cabine-‐ en kantoorpersoneel die operationeel werk uitvoeren en veelal in contact staan met de klanten. • Strategische top De strategische top bestaat uit het management, de beslissingmakers binnen Altus. Deze doelgroep staat meestal niet direct in contact met de klant en stuurt het operationeel personeel aan.
6
1.6.2 Extern De externe doelgroep bestaat uit de klanten van Altus en haar stakeholders: Klanten • Zakelijk Zakelijke klanten bestaan uit mensen die regelmatig voor hun werk moeten reizen. Voor hen is comfort het belangrijkst. Ze willen zo snel mogelijk van A naar B met de mogelijkheid om tijdens het reizen nog door te werken. De zakelijke markt is een economisch stabielere markt ten opzichte van de leisure markt, maar de markt is ook kleiner. • Leisure Deze markt bestaat voornamelijk uit toeristen. Voor hen zijn beleving, fijne incheckmomenten en een goede prijs/kwaliteitverhouding belangrijk. Deze markt is afhankelijk van de economische situatie: als het economisch goed gaat geven mensen sneller hun geld uit aan vliegtickets en vakanties. Stakeholders • Concurrenten De concurrenten van Altus zijn de andere vliegtuigmaatschappijen. Een directe concurrent die zowel prijs en kwaliteit op dezelfde manier positioneert als Altus is vliegtuigmaatschappij Transavia, een dochteronderneming van KLM. • Overheid Altus heeft te maken met de wet-‐ en regelgeving binnen Nederland en Europa. De luchtvaart verbindt Nederland direct met de belangrijkste economische centra in de wereld. Het verbindingsnetwerk moet daarom met haar bestemmingen en frequentie aansluiten bij de behoeften van de regionale en Nederlandse economie. De Nederlandse luchtvaart moet hoge prestaties leveren op het gebied van duurzaamheid en kwaliteit voor consumenten. Schoon, stil en zuinig zijn daarbij de uitgangspunten. (Rijksoverheid, 2015) • Vliegveld De vliegvelden waar Altus op vliegt zijn ook van groot belang voor de maatschappij. Altus is afhankelijk van de faciliteiten van deze vliegvelden: hoe veel vliegtuigen kan dit vliegveld kwijt? En welke andere vliegtuigmaatschappijen zijn aangesloten bij dezelfde vliegvelden? • Aandeelhouders De aandeelhouders zijn mede-‐eigenaar van Altus. • Leveranciers De leveranciers van Altus bestaan uit bedrijven die bijvoorbeeld de vliegtuigen en de onderdelen leveren, onderhoudsbedrijven, cateringbedrijven en werkkledingbedrijven.
1.6.3 Persona Om een duidelijk beeld te krijgen van de interne doelgroep zijn er persona’s gemaakt. Intern (operationeel personeel) Naam: Daphne van Rijn Leeftijd: 28 Beroep: Grondstewardess Altus Interesses & hobby’s : Reizen, uiterlijke verzorging, strandfestival ZAND! Burgerlijke staat: getrouwd met Rob (31) Auto: Fiat Panda
7
Intern (operationeel personeel) Naam: Ralph de Jong Leeftijd: 34 Beroep: Piloot Interesses & hobby’s: Festivals, luxe, trendy, hockey Burgerlijke staat: vrijgezel Auto: Volkswagen Golf GTI Intern (strategische top) Naam: Maarten van Raaij Leeftijd: 42 Beroep: HR-‐manager Interesses & hobby’s : Kunst & cultuur, reizen, fotografie, golf en squash Burgerlijke staat: getrouwd met Joyce en heeft 3 kinderen in de leeftijd van 1, 4 en 6 jaar Auto: Audi A7 Extern (klanten) Naam: Tom Huizinga Leeftijd: 42 Beroep: Hoofd inkoop GAMMA Interesses & hobby’s: Voetbal, tennis, kinderen, kroeg, lezen Burgerlijke staat: samenwonend, twee kinderen: Roos (7) en Joep (4) Auto: BMW 5 serie touring
1.7 Benchmark Om tot nieuwe inzichten te komen, is er gekeken naar drie verschillende cases die van inspirerende waarde kunnen zijn. 1.7.1 Case 1: Stedin Probleem Stedin is een netbeheerder die verantwoordelijk is voor de transport van gas en elektriciteit. Dat doen zij op een betrouwbare en veilige wijze. Voorheen sprak Stedin niet over 'klanten', maar over aansluitingen. (Stedin, 2015) Dit gebeurde terwijl de klant steeds veeleisender is geworden. Om die reden konden klanten niet langer als contracten worden gezien. Er moest een verandering komen. Daaruit kwam het hoofddoel: Waarmaken van de ambitie ‘Alle klanten Fan van Stedin in 2020’ Oplossing In dit plan komt de klant centraal te staan. Het idee hierachter is dat in ieder onderdeel van, door en bij Stedin de klant terug moet komen. Een klant fan maken van Stedia kan alleen als Stedia ook fan van de klant is. Op deze wijze probeert Stedia Internal Branding te verankeren in hun organisatie. (Mulder, 2015)
8
Weerspiegeling tot Altus Als we de case van Stedin pakken en de 'klant' vervangen door de 'medewerker' ontstaat er een case waarbij de medewerker centraal staat. Dit sluit aan bij een mogelijke gedragsverandering bij medewerkers bij Altus. 1.7.2 Case 2: RET Probleem De organisatie RET bestaat inmiddels al bijna 150 jaar. Zij zijn als zelfstandig bedrijf verantwoordelijk voor het openbaar vervoer in Rotterdam. (RET, 2015) RET heeft ervoor gekozen om hun servicegerichtheid te verbeteren. (Nima, z.d.) Dit willen zij doen door een cultuur te creëren waar medewerkers en leidinggevenden precies van elkaar weten wat er van hen verwacht wordt. Hieruit kwam het hoofddoel: voorspelbaar servicegedrag op de werkvloer krijgen. Oplossing RET heeft ervoor gekozen om niet te kijken naar wat er anders moet, maar naar wat er al goed gaat. Ze vinden dat de medewerkers die een prima presentatie leveren centraal moeten komen te staan en dat daar een cultuur uit kan ontstaan. Dit wordt doorgevoerd in alle vertakkingen van de organisatie. (Mulder, 2015) Weerspiegeling tot Altus Het zou een mogelijkheid kunnen zijn om voor Altus naar de percentages te kijken die wel goed gaan en vanuit daar een strategie te ontwikkelen die een positief gevolg voor de algehele cultuur kan bieden. 1.7.3 Case 3: KLM Probleem In april 2010 stonden de telefoons roodgloeiend, doordat er een vulkaan was uitgebarsten en vliegtuigen niet meer mochten vliegen. KLM besloot om naast de bestaande communicatiemiddelen, social media sterk in te zetten. Vanaf dat moment verklaarde de CEO dat ze sterk (2x sterk) zouden investeren in social media. Het hoofddoel werd: het creëren van een gezamenlijke sociale verantwoordelijkheid. Oplossing Gezamenlijke sociale verantwoordelijkheid is voor KLM belangrijk voor zowel de klant als voor de medewerker. KLM realiseerde zich dat er drie pijlers enorm belangrijk voor hun organisatie waren : • uitmuntende service via social media ; • dat de merkwaarde afhangt van hoe klanten over KLM converseren via social media; • dat de potentiële klanten worden beïnvloed door "fans" en niet zozeer door een bedrijf zelf. De goede uitvoering resulteerde in zowel positieve invloed op de klant als op de medewerker. Doordat KLM steeds meer complimenten via social media ontving, werden medewerkers steeds trotser op hun werkgever. Weerspiegeling tot Altus KLM is net als Altus een vliegtuigmaatschappij, die connectie is ten eerste al duidelijk. Ten tweede kampt Altus met zowel communicatieproblemen ten opzichte van medewerkers als klanten. Door middel van een uitmuntende webcare kunnen beide problemen in één klap opgelost worden.
9
2. Internal Branding-‐programma 2.1 Internal Branding Internal Branding is het gebruiken van het merk om de interne organisatie te sturen op het vervullen van de belofte die aan klanten wordt gedaan. Internal Branding is een in een organisatie gepland proces waarmee men in het verlengde van de corporate identity de houding en het gedrag van personeel probeert aan te sturen. De kern-‐ en gedragswaarden worden daarbij als kompas gebruikt (Pot, 2009). Medewerkers gaan door het merk te ‘leven’ niet alleen de merkbelofte beter invullen, maar ook betekenis aan het merk ontlenen (Pot, 2009).
2.2 Gedragswaarden Binnen het Internal Branding programma staan de gedragswaarden centraal. Aan de hand van de ambitie van de organisatie en de kernwaarden zijn gedragswaarden opgesteld. Deze gedragswaarden zijn: wij zijn eerlijk, toegewijd, servicegericht en verantwoord. De punten die binnen deze gedragswaarden centraal staan komen voort uit de hiervoor beschreven problemen die er binnen Altus spelen. Wij zijn eerlijk (gekoppeld aan de kernwaarde value for money): Dit heeft te maken met doen wat je belooft. De medewerkers moeten reëel zijn naar de klant, en de afspraken die ze maken nakomen. Intern is het ook belangrijk dat de medewerkers eerlijk zijn. Ze mogen geen valse verwachtingen scheppen en ze moeten ook de naar hun collega’s de gemaakte afspraken nakomen. Wij zijn servicegericht (gekoppeld aan de kernwaarde comfort): Hierbij is het belangrijk dat de medewerkers oog hebben voor de klant. Ze moeten kijken of de klant het reizen met Altus als prettig ervaart en zich comfortabel voelt. Hierbij is het essentieel oprechte interesse in de klant te hebben, te denken vanuit de klant, en de klant, waar nodig, te helpen. Vriendelijkheid, openheid en het aangaan van de dialoog met de klant zijn hierbij sleutelwoorden. Daarnaast is het belangrijk dat medewerkers er voor elkaar zijn en elkaar waar nodig steunen. Ook moeten zij kritiek aan elkaar durven leveren en van elkaar kunnen ontvangen. Het management moet luisteren naar de medewerkers en hen de ruimte geven hun functie goed uit te voeren. Hierbij is het belangrijk het dialoog aan te gaan met de medewerkers. Van de medewerkers wordt in deze situatie verwacht dat zij initiatief nemen en eerlijk zijn naar het management. Wij zijn verantwoord (gekoppeld aan de kernwaarde veiligheid): De medewerkers moeten handelen volgens de geldende veiligheidseisen en –voorschriften. Ze moeten hun werk nauwkeurig en aandachtig uitvoeren. Hierbij is MVO een belangrijk onderwerp. Ook intern moeten de medewerkers ervoor zorgen dat ze veilig werken. Wijs elkaar op misstanden en controleer elkaar waar nodig. Wij zijn toegewijd (gekoppeld aan de kernwaarde nabijheid): Dit heeft er mee te maken dat de medewerkers betrokken moeten zijn bij de klant. Ze moeten luisteren naar zijn of haar wensen, behoeften en meningen. Daarnaast lossen ze (eventuele) klachten op en zorgen ze er zo voor dat de klant tevreden is. Ook naar elkaar moeten medewerkers toegewijd zijn. Medewerkers moeten aandacht hebben voor elkaar en kijken waarmee ze hun collega’s kunnen helpen. Verder moeten zij hun expertise delen met elkaar en samenwerken. Dit verbetert de werksfeer.
10
2.3 Doel Internal Branding Het eerste doel van Internal Branding is dat de leidinggevenden de medewerkers, aan de hand van de opgestelde gedragswaarden, beter kunnen aansturen. Hierdoor dragen de medewerkers tijdens hun handelen de opgestelde gedragswaarden uit en handelen ze hierdoor in overeenstemming met de identiteit van de organisatie. Door Internal Branding wordt de werkcultuur verbeterd, waardoor medewerkers de merkbelofte beter in de gewenste klantervaring kunnen omzetten, maar ook een hogere betrokkenheid bij de organisatie en het merk krijgen. Doordat de medewerkers beter worden aangestuurd en gaan handelen in overeenstemming met de organisatie waarbij zij de gedragswaarden uitdragen worden de volgende doelen behaald: -‐ Binnen 2 jaar wordt 95% van de klachten van klanten succesvol opgelost. -‐ Binnen een half jaar weet 90% van de medewerkers wat het beleid en de doelstellingen van de organisatie zijn. -‐ Binnen 1 jaar worden de gedragswaarden door leidinggevenden gebruikt om medewerkers te beoordelen -‐ Binnen 1 jaar verloopt de communicatie tussen leidinggevenden en medewerkers beter, waarbij men luistert naar de medewerkers en open staat voor hun ideeën. -‐ Binnen 2 jaar durft 90% van de medewerkers confronterend naar elkaar te zijn of suggesties/kritiek te uiten aan collega’s.
2.3 Uitgangspunten Internal Branding op basis van theorie Binnen Internal Branding gaat het om de waarden en de identiteit die alles en iedereen binnen de organisatie sturen. Voor een effectieve positionering moet de organisatie een duidelijk beeld hebben van de waarden die zij vertegenwoordigen. Bij het inrichten van het Internal Branding proces binnen Altus staan de volgende vier stappen centraal (Pot, 2009):
1. Leg de merkidentiteit vast met de bijbehorende kern-‐ en gedragswaarden. De identiteit moet duidelijk zijn en de waarden moeten herkenbaar en eenduidig zijn. Leg het merk uit aan de medewerkers. Maak de merkidentiteit verder expliciet op individueel niveau van elke
11
medewerker. Wat betekent het concreet voor elke medewerker en welke invloed heeft dit op de organisatiestructuur of op de processen? 2. Bij deze stap zijn ‘storytelling’ en ‘living the brand’ sleutelwoorden. Medewerkers moeten gefaciliteerd worden om hun verhaal over het merk te vertellen. Laat hen daarnaast vertellen wat het merk voor hen betekent. Ga in dialoog met de medewerkers en geef hen ruimte voor het creëren, delen en ontdekken van informatie. 3. Binnen deze stap staat de continuïteit centraal. De gedragswaarden moeten worden verankerd in de organisatie. Meet in hoeverre de merkwaarden door de medewerkers worden nagestreefd en uitgedragen, en koppel de resultaten van de metingen terug naar de medewerkers. Indien noodzakelijk kunnen er acties worden ondernomen om ervoor te zorgen dat de medewerkers de merkwaarden meer gaan nastreven en uitdragen. 4. Stap 1 is reeds gezet doordat de ambitie, de doelstellingen, de kernwaarden en de merkwaarden zijn uitgewerkt.
12
3. Strategie / theoretisch kader Om de genoemde gedragswaarden na te streven kiest Altus voor een Internal Branding strategie. Deze strategie hanteren betekent: het versterken van de interne beweging, de betrokkenheid en het commitment van de medewerkers bij de organisatie. ‘Internal Branding maakt de medewerkers mentaal mede-‐eigenaar, en zeker medeverantwoordelijk voor het merk.’ (Michels, 2013)
3.1 Ontwikkelbenadering De gedragswaarden worden door middel van de ontwikkelbenadering ingevuld. Dit wil zeggen dat de medewerkers hierbij worden betrokken en dat ze inzicht en kennis krijgen van de organisatie. Door het gebruik van de ontwikkelbenadering zal de kwaliteit van de oplossingen verhogen. (Reijnders, 2010)
3.2 De leidinggevende als coach De leidinggevenden binnen Altus nemen volgens het model van situationeel leiderschap van Hearsy & Blanchard een begeleidende rol aan. Kenmerkend voor deze rol is dat deze ondersteunend en sturend is. Binnen deze rol ondersteunt de medewerker door verantwoordelijkheden te delen, veel vragen te stellen, actief te luisteren, de ander te raadplegen en erbij te betrekken, te complimenteren en te stimuleren. Taken worden nauwkeurig vastgesteld en gecontroleerd. (Nieuwenhuis, 2010)
3.3 (In)formele leiders als ambassadeurs De (in)formele leiders zijn de meest betrokken medewerkers binnen een bedrijf. Dit zijn vaak de mensen waar de andere medewerkers zich mee identificeren. Zorg dat deze mensen in beeld zijn, neem ze vanaf het begin mee in het proces en laat hen de gedragswaarden uitdragen. Dit heeft als doel dat de gedragswaarden uiteindelijk zullen worden overgenomen door de rest van de medewerkers. Uiteindelijk worden de gedragswaarden opgenomen in het automatische gedrag van alle medewerkers van Altus.
3.4 In fasen Het veranderingsproces zal in verschillende fasen worden uitgevoerd. Deze fasen zijn gebaseerd op de Trap van Quirke. Volgens de Trap van Quirke zijn er oplopende doelen die met interne communicatie worden nagestreefd: Ervan weten, Begrip hebben, Ondersteunen, Zich betrokken voelen, Zich verbonden voelen. Per fase wordt een van de doelen nagestreefd en daar horen weer bepaalde middelen bij die gebruikt kunnen worden om bepaalde doelen te bereiken. Tijdens het doorlopen van de fasen neemt de interactiviteit toe: de communicatie verandert van eenrichtingsverkeer naar tweerichtingsverkeer. Met behulp van de Trap van Quirke wil Altus het gedrag van alle medewerkers tijdens het veranderingsproces sturen zodat de gedragswaarden verankerd worden.
13
3.5 Van gesloten cultuur naar open cultuur Er heerst momenteel een gesloten cultuur; uit het onderzoek onder de medewerkers blijkt dat 55% niet confronterend naar elkaar durft te zijn, 52 % vindt dat men niet open staat voor suggesties en kritiek en 52% van de medewerkers vindt dat er niet altijd positief wordt benaderd. Om de gewenste gedragswaarden te verankeren is het van belang dat er een open cultuur binnen Altus gaat heersen. Dit wil zeggen dat men durft aan te spreken, open staat voor elkaars kritiek en ook met nieuwe ideeën durft te komen.
14
4. Middelen 4.1 Huidige middelen Op dit moment zet Altus verschillende online en offline middelen in. De huisstijl van Altus komt overal terug, maar de kernwaarden worden nog niet consistent gecommuniceerd. 4.1 Website Altus voert momenteel een website waarbij de focus op customer intimacy niet prominent naar voren komt omdat de klanten heel omslachtig in contact kunnen komen met medewerkers. Op de website dient Altus een mogelijkheid te creëren waarbij klanten vragen kunnen stellen en opmerkingen of klachten kunnen melden (webcare-‐team inzetten). Zo kan de klant direct geholpen worden wat ervoor zorgt dat de klant zich serieus genomen voelt. 4.2 Intranet Een intranet is gericht op kennis delen, samenwerken, zelfservice en informatievoorziening. Een succesvol intranet draagt bij aan wat Altus wil bereiken. De organisatiedoelen zijn dan ook het startpunt van een intranetproject. Op het intranet wordt voornamelijk intern actueel nieuws verspreid. Altus zet Intranet in om: − Documenten te verspreiden die voor alle medewerkers van belang zijn; − De aankomende evenementen te highlighten; − Mediaberichten over Altus uit te lichten; − Men pol waar de personeelsleden elke week hun mening kunnen geven op een stelling of op een vraag die op dat moment speelt bij het management. 4.3 Facebook Ook Facebook wordt (nog) niet heel actief ingezet. Altus wil een groei van 42% marktaandeel in de categorie 22-‐38 jarige realiseren. Uit cijfers van het CBS blijkt dat gemiddeld meer dan 1.900.000 Nederlandse gebruikers die in deze leeftijdscategorie vallen, een Facebook-‐account hebben. (Fidene, 2014) Deze doelgroep kan bereikt worden door Facebook actief in te zetten en de kernwaarden te communiceren. 4.4 Twitter Altus zet Twitter (nog) niet heel actief in. Er moet een keuze gemaakt worden of Twitter volledig ingezet wordt of juist helemaal niet. Er komen momenteel wel klachten binnen via Twitter, maar hier wordt niet op gereageerd. Het eerder genoemde webcare-‐team, is er ook voor om dit te monitoren. 4.5 Relatiemagazine Het relatiemagazine van Altus ligt in alle vliegtuigen. Zodat de kans het grootst is dat alle klanten geconfronteerd worden met het relatiemagazine. De volgende rubrieken komen naar voren in het relatiemagazine: − Een voorwoord van de directeur met het verhaal achter Altus; − De bestemmingen waar Altus naar toe vliegt; − Een interview met een passagier; − Informatie over de vliegtuigen; − Ontwikkelingen en trends op het gebied van de vliegtuigbranche; − Producten en food&beverage wat aangeboden wordt in het vliegtuig.
15
4.6 Personeelsblad Het personeelsblad hangt samen met het interne-‐communicatiebeleid. Het is de bedoeling om het bedrijf als eenheid te presenteren. Het personeelsblad wordt gebruikt om het bedrijfsbeleid te veranderen bij de medewerkers, maar ook om binding met de medewerkers te bevorderen. Het personeelsblad van Altus komt eens per maand uit. Hierin worden belangrijke zaken die eerder al op intranet gedeeld zijn nogmaals aangehaald. Om de medewerkers aan te spreken zal er in elke editie een verhaal geplaatst worden van een medewerker die iets bijzonders heeft meegemaakt tijdens het uitvoeren van het werk, en zal er een medewerker-‐van-‐de-‐maand vermelding worden geplaatst inclusief een interview. Ook worden er actualiteiten en trends op het gebied van de vliegtuigbranche gedeeld.
4.2 Nieuwe middelen Het is van belang dat de opgestelde gedagswaarden uitgedragen worden door het management en de medewerkers waardoor de organisatie gaat handelen volgens haar identiteit en kernwaarden. Een interne campagne waarin de gedragswaarden gecommuniceerd worden zal ervoor zorgen dat deze gedragswaarden onder de aandacht gebracht worden. Alle medewerkers moeten bereikt worden met deze campagne, maar het werk mag er geen hinder van ondervinden. De campagne draait om de volgende uitspraken en gedragswaarden: “Wij zijn…..” -‐ eerlijk, servicegericht, verantwoord, toegewijd. De middelen die voor deze campagne worden ingezet moeten de medewerkers stimuleren. De campagne bestaat uit de volgende middelen: 4.2.1 Online Intranet (ervan weten) Door toegewijde medewerkers en (in)formele leiders prikkelende vragen en stellingen te laten publiceren op bijvoorbeeld het intranet en/of infomatieschermen, kunnen zij andere medewerkers informeren en bewust maken. • Blog door (in)formele leiders (begrip tonen) De toegewijde (in)formele leiders zijn de drijvende kracht van de Internal Branding campagne. Zij zijn van belang bij het informeren en begrijpen van de medewerkers. Door deze leiders een blog te laten schrijven met de mogelijkheid om er op te reageren, kunnen zij zeer makkelijk veel medewerkers bereiken. • Online prikbord (ondersteunen) Om medewerkers te ondersteunen met een servicegericht praktijkvoorbeeld kunnen waargebeurde verhalen op een online prikbord worden gedeeld. Dit kan een probleem zijn of iets wat opvallend is dat goed opgepakt is door medewerkers van Altus. Het gaat er niet om dat de individuele medewerker centraal staat, maar dat het verhaal een inspiratie kan vormen voor het goede gedrag van alle medewerkers. • Twitter hashtag (zich betrokken/verbonden voelen) Zodra medewerkers leuke momenten en andere opvallende dingen op Twitter delen met een speciaal bedachte hashtag voor medewerkers van Altus, is het mogelijk voor zowel medewerkers als klanten om deze berichten te lezen . Deze kunnen bijvoorbeeld inspirerend, grappig of ontroerend zijn. Een voorbeeld van de hashtag zou kunnen zijn: #AltusInGesprek. Het doel is om aan de hand van deze hashtag medewerkers zich betrokken te laten voelen en dat zij uiteindelijk verbonden en •
16
verankerd zijn met Altus. Dit heeft ook een ambassadeursfunctie, omdat het de mogelijkheid biedt om de buitenwereld te laten zien hoe betrokken de medewerkers zijn met Altus. DIt betekent wel dat Altus medewerkers moet stimuleren om Twitter te gebruiken op een voor Altus doeltreffende wijze. Omdat niet iedereen bekend is met Twitter, is het belangrijk om met name de huidige gebruikers te stimuleren en om dan eventueel later in het traject te bekijken of het noodzakelijk is om trainingen te geven. 4.2.2 Offline • Evenement/bijeenkomst (begrip hebben) De gedragswaarden moeten op een ludieke informele wijze overgebracht worden op de medewerkers. Het mag absoluut niet geforceerd aanvoelen. Het moet een natuurlijk traject zijn om zo de medewerkers te overtuigen van de voordelen. De overdracht kan bijvoorbeeld door middel van een evenement uitgevoerd worden, maar het is ook van belang dat de medewerker kan terugvallen op een gedragshandleiding of iets dergelijks. Tijdens het evenement wordt de aandacht gevestigd op de nieuwe gedragswaarden. Omdat het werk niet stilgelegd kan worden, maar het wel van belang is dat alle medewerkers aanwezig zijn zal het evenement niet lang duren. De medewekers worden geïntroduceerd met het nieuwe beleid onder het genot van een hapje en een drankje. Na afloop krijgen zij een goodiebag mee. • Gedragshandleiding (ervan weten) Na het evenement is het van belang dat de medewerkers kunnen terugvallen op de inzichten die ze hebben vergaard. Dit kan aan de hand van een gedragshandleiding. Het doel is om deze zo informeel mogelijk te maken, zodat het niet geforceerd aanvoelt bij de medewerkers. • Goodiebag (ervan weten) voor de medewerkers met kleine cadeautjes waar de identiteit (missie, visie en gedragswaarden op staan). De goodiebag is geen simpele tas, maar een zwarte reistas met het logo van Altus, zoals hieronder te zien. “Wij zijn eerlijk” Omdat het belangrijk is dat de medewerkers afspraken met de klant en met collega’s nakomen zit er een zakagenda in de goodiebag. Op deze agenda staat bovenstaande gedragswaarde gedrukt. “Wij zijn servicegericht” Alles er aan doen zodat de klant zich prettig en comfortabel voelt, hoort bij de werkzaamheden van de Altus medewerkers. Vriendelijkheid en openheid zijn hierbij sleutelwoorden. Uiteraard moeten de medewerkers zichzelf ook prettig voelen, met de massage warmte pads in deze goodiebag kunnen zij thuis genieten van comfort. “Wij zijn verantwoord” Veiligheid voor alles! De medewerkers moeten weten dat veiligheid erg belangrijk is en dat dit over moet komen naar de klanten. Om de veiligheid te benadrukken en onder de aandacht te brengen zit er een eerste hulp beademingsmasker in de goodiebag. “Wij zijn toegewijd” Om de sfeer onderling en naar de klant toe positief te beïnvloeden is het leuk om elkaar complimenten te geven. Hiervoor zit er in elke goodiebag een boekje met complimenten, de
17
medewerkers kunnen deze er uit scheuren, erop schrijven en aan elkaar of aan een klant geven. Wanneer mensen ook regelmatig een compliment ontvangen, staan ze ook meer open voor de momenten waarop ze feedback/kritiek krijgen. Dit stimuleert de open cultuur binnen de organisatie. • Training: Coachen leidinggevenden (ervan weten/begrip tonen/ondersteunen) De basis van het traject begint bij het effectief overbrengen van de gedragswaarden aan de medewerkers. Leidinggevenden dienen als voorbeeldfunctie voor medewerkers. Pas als leidinggevenden zelf het gewenste gedrag tonen, mag er van de medewerkers verwacht worden dat zij dit gedrag overnemen. Het doel is om uiteindelijk zowel de leidinggevenden als de medewerkers te laten functioneren op basis van de volgende gedragswaarden. Dit is een traject van drie dagen per deelnemersgroep wat verdeeld is over maanden.
• Creatieve sessies voor implementeren gedragswaarden (ondersteunen/betrekken) Hierin komt de ontwikkelbenadering naar voren. Er worden sessies in groepen van 30 medewerkers waarin een externe coach samen met de medewerkers gaat bedenken hoe de vastgestelde gedragswaarden in de praktijk uitgewerkt kunnen worden. Deze sessies worden acht keer per groep gehouden, en één sessie duurt twee uur. • Training webcare (zich betrekken/verbonden voelen) Acht medewerkers van de communicatieafdeling worden getraind om social media zodoende te gebruiken dat klanten altijd snel en kwalitatief goed geholpen kunnen worden. Dit resulteert zich in een prettige omgang van zaken waar medewerkers zich ook thuis voelen. Deze training duurt twee dagen verdeeld over twee weken.
18
5. Kosten & Planning 5.1 Kosten Dit alles brengt kosten met zich mee die in het overzicht hieronder terug te vinden zijn. Deze kosten zijn exclusief btw. Kosten Dit alles neemt kosten met zich mee die in het overzicht hieronder terug te vinden zijn. Deze kosten zijn exclusief btw. Evenement Catering (hapjes en drankjes) 4200 x €12,50 = €52.500 Muziekinstallatie = €1.000 Locatie = €10.000 Goodiebag Reistas (Relatiegeschenken) 4200 x €1,44 = €6.048 Bedrukte agenda’s (De Schenker) 4200 x €0,76 + €40 = €3.232 Warmte pads (Relatiegeschenken) 4200 x €0,53 = €2.226 Beademingsmasker (Relatiegeschenken) 4200 x €1,08 = €4.536 Complimentenkaarten (Drukwerkdeal) 10000 x €0,06 = €600 Gedragshandleiding 5000 = €899,99 Training Coachen leidinggeven 12 personen (IMK) training voor 2 dagdelen 1470 / 12= 123 x €995 = €122.385 Creatieve sessie van externe coach verdeeld in 91 groepen van 30 medewerkers (New Life Coaching) 91 x €2.800 = €254.800 Webcare training 8 deelnemers (Lectric) = €1295 Totale kosten €459.521,99
19
5.2 Planning Fase Middel Eenmalig/doorlopend Maand/jaar tot eind Ervan weten Intranet Doorlopend Juli ‘15 Goodiebag Eenmalig Juli ‘15 Dag 1 Coachen Leidinggevenden Eenmalig Juli ‘15 Begrip hebben Blog Doorlopend Augustus ‘15 Evenement/ bijeenkomst Eenmalig Augustus ‘15 Dag 2 Coachen Leidinggevenden Eenmalig Augustus ‘15 Ondersteunen Online prikbord Doorlopend September‘15 Dag 3 Coachen Leidinggevenden Eenmalig September’15 Creatieve sessies gedragswaarden 4 x september’15 Zich betrokken voelen Twitter hashtag Doorlopend Oktober ‘15 Creatieve sessies gedragswaarden 4 x Oktober ‘15 Training Webcare Eenmalig Oktober ‘15 Zich verbonden voelen Training Webcare Eenmalig November ‘15 Alle middelen die hierboven als ‘doorlopend’ staan beschreven, worden minimaal tot juli 2017 (zie doelstellingen) blijvend in werking gezet. Tevens kan deze laatste anderhalf jaar voor eventuele evaluatie en bijsturing gebruikt worden.
20
Bronnen De schenker. (z.d.). Zakagenda bedrukken. Geraadpleegd op 23 april 2015, van http://deschenker.nl/artikel/11365/Zakagenda-‐ bedrukken.html?gclid=CjwKEAjwsOKpBRCDtfOnzaDg3HsSJAAJ2ojijNPAUqfaAfyWK367gcKcVal5Tn6fY EYRFFA3HsfHJxoC4zrw_wcB Fidene. (2014). Facebook cijfers Nederland november. Geraadpleegd op 23 april 2015, van http://fidene.nl/blog/facebook/facebook-‐cijfers-‐nederland-‐november-‐2014.html Lectric. (z.d.). Training webcare. Geraadpleegd op 23 april 2015, van http://internetopleidingen.lectric.nl/opleidingen/thema/social-‐media/opleiding-‐webcare/ Marketingfacts. (2014). Niet meer kiezen tussen operational excellence en customer intimacy. Geraadpleegd op 21 april 2015, van: http://www.marketingfacts.nl/berichten/niet-‐meer-‐kiezen-‐ tussen-‐operational-‐excellence-‐en-‐customer-‐intimacy Michels, W. (2013) Communicatiestrategie. Groningen/Houten: Noordhoff Mulder, J. (2015). Dit zijn de 3 beste Internal bBanding-‐cases van 2014. Geraadpleegd op 22 april 2015, van http://www.marketingonline.nl/nieuws/dit-‐zijn-‐de-‐3-‐beste-‐internal-‐branding-‐cases-‐van-‐ 2014 New Life Coaching. (z.d.). Tarieven. Geraadpleegd op 23 april 2015, van http://www.newlifecoaching.nl/tarieven.php Nieuwenhuis, M.A., The Art of Management (the-‐art.nl), ISBN-‐13: 978-‐90-‐806665-‐1-‐1, 2003-‐2010. Kennis is er om te delen, niet om te bezitten. Nima. (2015). Internal Branding Jaarprijs. Geraadpleegd op 22 april 2015 van http://www.nima.nl/inspiration/marketing-‐awards/internal-‐branding-‐jaarprijs/ Peter, P. (2009). Zijn wat je bent: Internal Branding en concurrentievoordeel op markt en arbeidsmarkt. Geraadpleegd op 21 april 2015, van http://gototalbranding.nl/wp-‐ content/uploads/2012/05/GTB_zijnwatjebent_12_09-‐def.pdf Reijnders, E. (2010) Basisboek interne communicatie. Assen: van Gorcum Relatiegeschenken. (z.d.) Eerste hulp beademingsmasker. Geraadpleegd op 23 april 2015, van http://www.relatiegeschenken.nl/eerste-‐hulp-‐beademingsmasker-‐32193.html Relatiegeschenken. (z.d.). Massage warmte pads termosensor. Geraadpleegd op 23 april 2015, van http://www.relatiegeschenken.nl/massage-‐warmte-‐pads-‐termosensor.html Relatiegeschenken. (z.d.). Popeye reistas.Geraadpleegd op 23 april 2015, van http://www.relatiegeschenken.nl/popeye-‐reistas.html RET. (2015). Organisatie. Geraadpleegd op 22 april 2015, van http://corporate.ret.nl/nc/over-‐ ret/organisatie.html
21
Social Bakers. (2012). KLM: A Trully Socially Devoted Company. Geraadpleegd op 22 april 2015, van http://www.socialbakers.com/blog/746-‐klm-‐a-‐truly-‐socially-‐devoted-‐company Springest. (z.d.). Coachend leidinggeven. Geraadpleegd op 23 april 2015, van https://www.springest.nl/imk/coachend-‐leidinggeven -‐ overzicht Stedin. (2015). Wat doet Stedin. Geraadpleegd op 22 april 2015, van https://www.stedin.net/over-‐stedin/wat-‐doet-‐stedin
22
Bijlagen BRIEFING Interne Campagne 24 april 2015
23
Onderwerp Opstellen van een voorstel en offerte voor een interne campagne. Omschrijving opdracht Het maken van een voorstel en offerte voor een interne campagne waarin de gedragswaarden van Altus centraal staan. De campagne moet ervoor zorgen dat de medewerkers van Altus gaan handelen volgens de gedragswaarden van de organisatie. Deze campagne moet de volgende onderdelen bevatten: -‐ Creatief concept (boodschap, slogan logo) -‐ (Creatieve) uitwerking van de door ons globaal opgezette offline en online communicatiemiddelen De gedragswaarden van Altus moeten centraal staan binnen de interne campagne. Deze gedragswaarden zijn opgesteld aan de hand van de externe kernwaarden van Altus. Wij willen een creatief concept dat de gedragswaarden met elkaar verbindt en dat uitgewerkt wordt met een passende boodschap, slogan en logo. Het logo en de slogan zullen alleen intern worden ingezet bij de middelen die binnen de interne campagne gebruikt worden. Daarnaast willen wij een creatieve uitwerking van de volgende, door ons globaal opgezette, offline en online communicatiemiddelen: Intranet (online), blog door (in)formele leiders (online), online prikbord (online), Twitter hashtag (online), evenement (offline), bijeenkomst (offline), goodiebag (offline) en een training (offline). Deze middelen wordt in het verloop van deze briefing nog uitgewerkt.
Doelstelling
De doelstellingen binnen de campagne zijn: -‐ -‐ -‐
Binnen een half jaar weet 100% van de medewerkers wat de gedragswaarden binnen Altus zijn en wat deze inhouden. Binnen een jaar heeft 95% van de medewerkers een positieve houding ten opzichte van de gedragswaarden Binnen twee jaar draagt 90% van de medewerkers de gedragswaarden uit tijdens hun handelen
Aanleiding Uit recent onderzoek zijn de volgende problemen naar voren gekomen:
-‐ Klanttevredenheid en klachten van klanten Ondanks dat 72% van de medewerkers weet dat alles binnen Altus draait om klanttevredenheid, zegt 78% dat de organisatie niet altijd alles in één keer goed doet. 86% onderkent dat de klanten klagen en de helft van de medewerkers stelt dat niet alle klachten worden opgelost. Dit zorgt ervoor dat de klanten niet tevreden zijn. Door deze problemen worden de kernwaarden comfort, nabijheid en value for money niet nagestreefd.
-‐ Onduidelijkheid onder medewerkers over beleid / doelstellingen De helft van de medewerkers snapt het beleid / de doelstellingen niet. Daarnaast weet 40% niet wat zij moeten doen of wat ze moeten verbeteren. Hierdoor wordt de kernwaarde nabijheid niet nagestreefd.
24
-‐ De communicatie tussen leidinggevenden en medewerkers De bottom-‐up communicatie tussen leidinggevenden en medewerkers verloopt niet goed. 40% van de medewerkers vindt dat hun ideeën niet tot aan de directie komen. Daarnaast zegt 70% dat beoordelingsgesprekken niet merkbaar tot verbetering leiden. Hierdoor wordt de kernwaarde comfort niet nagestreefd.
-‐ Band collega’s onderling De helft van de collega’s zegt niet confronterend naar elkaar toe durven te zijn. Daarnaast zegt ook de helft dat collega’s niet open staan voor suggesties of kritiek. Door deze problemen worden de kernwaarden comfort en nabijheid niet nagestreefd. De oorzaak van deze problemen ligt in het feit dat de organisatie geen eenduidige gedragswaarden had opgesteld. Door het ontbreken van deze waarden, die aansluiten bij de kernwaarden van de organisatie, kon het management de medewerkers niet goed aansturen en misten de medewerkers een leidraad voor hun handelen. Zij krijgen geen handvaten die hen sturen richting het gedrag dat van hen wordt verwacht. De gedragswaarden zijn inmiddels opgesteld. Nu ligt binnen de organisatie de vraag hoe zij deze waarden middels een interne campagne kan communiceren aan de medewerkers en ervoor te zorgen dat de medewerkers gaan handelen volgens deze gedragswaarden. Gedragswaarden Aan de hand van de ambitie van de organisatie en de kernwaarden zijn gedragswaarden opgesteld. Deze gedragswaarden zijn: wij zijn eerlijk, toegewijd, servicegericht en verantwoord en staan centraal binnen de interne campagne. -‐ Wij zijn eerlijk (gekoppeld aan de kernwaarde value for money): Dit heeft te maken met doen wat je belooft. De medewerkers moeten reëel zijn naar de klant en de afspraken die ze maken nakomen. Intern is het ook belangrijk dat de medewerkers eerlijk zijn. Ze mogen geen valse verwachtingen scheppen en moeten ook naar hun collega’s de gemaakte afspraken nakomen. -‐ Wij zijn servicegericht (gekoppeld aan de kernwaarde comfort): Hierbij is het belangrijk dat de medewerkers oog hebben voor de klant. Ze moeten kijken of de klant het reizen met Altus als prettig ervaart en zich comfortabel voelt. Hierbij is het essentieel om oprechte interesse in de klant te hebben, om te denken vanuit de klant en om de klant, waar nodig, te helpen. Vriendelijkheid, openheid en het aangaan van de dialoog met de klant zijn hierbij sleutelwoorden. Daarnaast is het belangrijk dat medewerkers er voor elkaar zijn en elkaar waar nodig steunen. Ook moeten zij kritiek aan elkaar durven leveren en van elkaar kunnen ontvangen. Het management moet luisteren naar de medewerkers en hen de ruimte geven hun functie goed uit te voeren. Hierbij is het belangrijk de dialoog aan te gaan met de medewerkers. Van de medewerkers wordt in deze situatie verwacht dat zij initiatief nemen en eerlijk zijn naar het management. -‐ Wij zijn verantwoord (gekoppeld aan de kernwaarde veiligheid): De medewerkers moeten handelen volgens de geldende veiligheidseisen en –voorschriften. Ze moeten hun werk nauwkeurig en aandachtig uitvoeren. Hierbij is MVO een belangrijk onderwerp. Ook intern moeten de medewerkers ervoor zorgen dat ze veilig werken. Wijs elkaar op misstanden en controleer elkaar waar nodig.
25
-‐ Wij zijn toegewijd (gekoppeld aan de kernwaarde nabijheid): Dit heeft ermee te maken dat de medewerkers betrokken moeten zijn bij de klant. Ze moeten luisteren naar zijn wensen, behoeften en zijn mening. Daarnaast lossen ze (eventuele) klachten op en zorgen er zo voor dat de klant tevreden is. Ook na elkaar moeten medewerkers toegewijd zijn. Medewerkers moeten aandacht hebben voor elkaar en kijken waarmee ze hun collega’s kunnen helpen. Verder moeten zij hun expertise delen met elkaar en samenwerken. Dit verbetert de werksfeer. Proces tot nu toe / status De gedragswaarden zijn inmiddels opgesteld. Binnen de organisatie is een Internal Branding strategie opgezet om de gedragswaarden te integreren binnen de organisatie. Hierbinnen staan de volgende punten centraal:
-‐ De leidinggevende als coach De leidinggevenden hebben een begeleidende rol. Kenmerkend voor deze rol is dat deze ondersteunend en sturend is. Binnen deze rol ondersteunt hij de medewerker door verantwoordelijkheden te delen, veel vragen te stellen, actief te luisteren, de ander te raadplegen en te betrekken, te complimenteren en te stimuleren. Taken worden nauwkeurig vastgesteld en gecontroleerd. -‐ (In)formele leiders als ambassadeurs De (in)formele leiders zijn de meest betrokken medewerkers binnen een bedrijf. Dit zijn vaak de mensen waarmee de andere medewerkers zich mee identificeren. Deze mensen moeten vanaf het begin in beeld zijn, moeten worden meegenomen in het proces en zij moeten de gedragswaarden uitdragen. Dit heeft als doel dat de gedragswaarden uiteindelijk zullen worden overgenomen door de rest van de medewerkers.
-‐ In fasen Het veranderingsproces zal in verschillende fasen worden uitgevoerd. Deze fasen zijn gebaseerd op de Trap van Quirke. Per fase wordt een van de doelen nagestreefd en daar horen weer bepaalde middelen bij die gebruikt kunnen worden om bepaalde doelen te bereiken. Tijdens het doorlopen van de fasen neemt de interactiviteit toe: de communicatie verandert van eenrichtingsverkeer naar tweerichtingsverkeer. Met behulp van de Trap van Quirke wil Altus het gedrag van alle medewerkers tijdens het veranderingsproces sturen zodat de gedragswaarden verankerd worden. -‐ Van gesloten cultuur naar open cultuur Om de gewenste gedragswaarden te verankeren is het van belang dat er een open cultuur binnen Altus gaat heersen. Dit wil zeggen dat men durft aan te spreken, open staat voor elkaar kritiek en ook met nieuwe ideeën durft te komen. -‐ Ontwikkelbenadering De gedragswaarden worden door middel van de ontwikkelbenadering ingevuld. Dit wil zeggen dat de medewerkers hierbij worden betrokken en dat ze inzicht en kennis krijgen van de organisatie. Door het gebruik van de ontwikkelbenadering zal de kwaliteit van de oplossingen verhogen. (Reijnders, 2010)
26
Doelgroep De doelgroep binnen de interne campagne bestaat uit alle medewerkers van Altus, dit zijn er in totaal 4.200. De medewerkers zijn onderverdeeld in de volgende subdoelgroepen: -‐ Operationeel personeel Dit omvat het grond-‐, cabine-‐ en kantoorpersoneel die operationeel werk uitvoeren en veelal in contact staan met de klanten. -‐ Strategische top De strategische top bestaat uit het management, de beslissing makers binnen Altus. Deze doelgroep staat meestal niet direct in contact met de klant en stuurt het operationeel personeel aan. Om een duidelijk beeld te krijgen van de interne doelgroep zijn er persona’s gemaakt. Intern (operationeel personeel) Naam: Daphne van Rijn Leeftijd: 28 Beroep: Grondstewardess Altus Interesses & hobby’s : Reizen, uiterlijke verzorging, strandfestival ZAND! Burgerlijke staat: getrouwd met Rob (31) Auto: Fiat Panda
Intern (operationeel personeel) Naam: Ralph de Jong Leeftijd: 34 Beroep: Piloot Interesses & hobby’s: Festivals, luxe, trendy, hockey Burgerlijke staat: vrijgezel Auto: Volkswagen Golf GTI
27
Intern (strategische top) Naam: Maarten van Raaij Leeftijd: 42 Beroep: HR-‐manager Interesses & hobby’s : Kunst & cultuur, reizen, fotografie, golf en squash Burgerlijke staat: getrouwd met Joyce en heeft 3 kinderen in de leeftijd van 1, 4 en 6 jaar Auto: Audi A7
Nieuwe middelen Het is van belang dat de opgestelde gedagswaarden uitgedragen worden door het management en de medewerkers waardoor de organisatie gaat handelen volgens haar identiteit en kernwaarden. Een interne campagne waarin de gedragswaarden gecommuniceerd worden zal ervoor zorgen dat deze gedragswaarden onder de aandacht gebracht worden. Alle medewerkers moeten bereikt worden met deze campagne, maar het werk mag er geen hinder van ondervinden. De campagne draait om de volgende uitspraken en gedragswaarden: “Wij zijn…..” -‐ eerlijk, servicegericht, verantwoord, toegewijd. De middelen die voor deze campagne worden ingezet moeten de medewerkers stimuleren. De campagne bestaat uit de volgende middelen:
4.2.1 Online •
Intranet (ervan weten)
28
Door toegewijde medewerkers en (in)formele leiders prikkelende vragen en stellingen te laten publiceren op bijvoorbeeld het intranet en/of infomatieschermen, kunnen zij andere medewerkers informeren en bewust maken. • Blog door (in)formele leiders (begrip tonen) De toegewijde (in)formele leiders zijn de drijvende kracht van de Internal Branding campagne. Zij zijn van belang bij het informeren en begrijpen van de medewerkers. Door deze leiders een blog te laten schrijven met de mogelijkheid om er op te reageren, kunnen zij zeer makkelijk veel medewerkers bereiken. • Online prikbord (ondersteunen) Om medewerkers te ondersteunen met een servicegericht praktijkvoorbeeld kunnen waargebeurde verhalen op een online prikbord worden gedeeld. Dit kan een probleem zijn of iets wat opvallend is dat goed opgepakt is door medewerkers van Altus. Het gaat er niet om dat de individuele medewerker centraal staat, maar dat het verhaal een inspiratie kan vormen voor het goede gedrag van alle medewerkers. • Twitter hashtag (zich betrokken/verbonden voelen) Zodra medewerkers leuke momenten en andere opvallendheden op Twitter delen met een speciaal bedachte hashtag voor medewerkers van Altus, is het mogelijk voor zowel medewerkers als klanten om deze berichten te lezen . Deze kunnen bijvoorbeeld inspirerend, grappig of ontroerend zijn. Een voorbeeld van de hashtag zou kunnen zijn: #AltusInGesprek. Het doel is om aan de hand van deze hashtag medewerkers zich betrokken te laten voelen en dat zij uiteindelijk verbonden en verankerd zijn met Altus. Dit heeft ook een ambassadeursfunctie, omdat het de mogelijkheid biedt om de buitenwereld te laten zien hoe betrokken de medewerkers zijn met Altus. DIt betekent wel dat Altus medewerkers moet stimuleren om Twitter te gebruiken op een voor Altus doeltreffende wijze. Omdat niet iedereen bekend is met Twitter, is het belangrijk om met name de huidige gebruikers te stimuleren en om dan eventueel later in het traject te bekijken of het noodzakelijk is om trainingen te geven.
4.2.2 Offline Evenement/bijeenkomst (begrip hebben) De gedragswaarden moeten op een ludieke informele wijze overgebracht worden op de medewerkers. Het mag absoluut niet geforceerd aanvoelen. Het moet een natuurlijk traject zijn om zo de medewerkers te overtuigen van de voordelen. De overdracht kan bijvoorbeeld door middel van een evenement uitgevoerd worden, maar het is ook van belang dat de medewerker kan terugvallen op een gedragshandleiding of iets dergelijks. Tijdens het evenement wordt de aandacht gevestigd op de nieuwe gedragswaarden. Omdat het werk niet stilgelegd kan worden, maar het wel van belang is dat alle medewerkers aanwezig zijn zal het evenement niet lang duren. De medewekers worden geïntroduceerd met het nieuwe beleid onder het genot van een hapje en een drankje. Na afloop krijgen zij een goodiebag mee. • Gedragshandleiding (ervan weten) Na het evenement is het van belang dat de medewerkers kunnen terugvallen op de inzichten die ze hebben vergaard. Dit kan aan de hand van een gedragshandleiding. Het doel is om deze zo informeel mogelijk te maken, zodat het niet geforceerd aanvoelt bij de medewerkers. •
29
• Goodiebag (ervan weten) voor de medewerkers met kleine cadeautjes waar de identiteit (missie, visie en gedragswaarden op staan). De goodiebag is geen simpele tas, maar een zwarte reistas met het logo van Altus, zoals hieronder te zien. “Wij zijn eerlijk” Omdat het belangrijk is dat de medewerkers afspraken met de klant en met collega’s nakomen zit er een zakagenda in de goodiebag. Op deze agenda staat bovenstaande gedragswaarde gedrukt. “Wij zijn servicegericht” Alles er aan doen zodat de klant zich prettig en comfortabel voelt, hoort bij de werkzaamheden van de Altus medewerkers. Vriendelijkheid en openheid zijn hierbij sleutelwoorden. Uiteraard moeten de medewerkers zichzelf ook prettig voelen, met de massage warmte pads in deze goodiebag kunnen zij thuis genieten van comfort. “Wij zijn verantwoord” Veiligheid voor alles! De medewerkers moeten weten dat veiligheid erg belangrijk is en dat dit over moet komen naar de klanten. Om de veiligheid te benadrukken en onder de aandacht te brengen zit er een eerste hulp beademingsmasker in de goodiebag. “Wij zijn toegewijd” Om de sfeer onderling en naar de klant toe positief te beïnvloeden is het leuk om elkaar complimenten te geven. Hiervoor zit er in elke goodiebag een boekje met complimenten, de medewerkers kunnen deze er uit scheuren, erop schrijven en aan elkaar of aan een klant geven. Wanneer mensen ook regelmatig een compliment ontvangen, staan ze ook meer open voor de momenten waarop ze feedback/kritiek krijgen. Dit stimuleert de open cultuur binnen de organisatie. • Training: Coachend leidinggevenden (ervan weten/begrip tonen/ondersteunen) De basis van het traject begint bij het effectief overbrengen van de gedragswaarden aan de medewerkers. Leidinggevenden dienen als voorbeeldfunctie voor medewerkers. Pas als leidinggevenden zelf het gewenste gedrag tonen, mag er van de medewerkers verwacht worden dat zij dit gedrag overnemen. Het doel is om uiteindelijk zowel de leidinggevenden als de medewerkers te laten functioneren op basis van de volgende gedragswaarden. Dit is een traject van drie dagen per deelnemersgroep wat verdeeld is over maanden. • Creatieve sessies voor implementeren gedragswaarden (ondersteunen/betrekken) Hierin komt de ontwikkelbenadering naar voren. Er worden sessies in groepen van 30 medewerkers waarin een externe coach samen met de medewerkers gaat bedenken hoe de vastgestelde gedragswaarden in de praktijk uitgewerkt kunnen worden. Deze sessies worden acht keer per groep gehouden, en één sessie duurt twee uur. • Training webcare (zich betrekken/verbonden voelen) Acht medewerkers van de communicatieafdeling worden getraind om social media zodoende te gebruiken dat klanten altijd snel en kwalitatief goed geholpen kunnen worden. Dit resulteert zich in een prettige omgang van zaken waar medewerkers zich ook thuis voelen.
30
Planning en budget Week 17 2015: Briefing Week 19 2015: Pitch reclamebureau (globaal plan + offerte) Week 20 2015: Keuze reclamebureau door Altus Week 21 2015: Eerste bijeenkomst reclamebureau en Altus Week 24 2015: Eerste versie campagneplan gereed Week 25 2015: Feedback op eerste versie campagneplan Week 27 2015: Definitief campagneplan gereed Week 28 2015: Start interne campagne Het budget voor de interne campagne is: €40.000,-‐
Over Altus / achtergrondinformatie -‐ Organisatie Altus is een relatief nieuwe vliegtuigmaatschappij. Zij vinden het belangrijk klantgericht te zijn en comfort te bieden tegen een lage prijs. Altus maakt zich sterk voor customer intimacy en wil voorlopen op het gebied van social media, dialoog en co-‐creatie. Customer intimacy gaat erom een sterke band met de klant op te bouwen door de beste service van de markt aan te bieden (Marketingfacts, 2014). De organisatie telt 4.200 medewerkers, waarvan 35% met een leidinggevende functie. Verder heeft 80% (in)direct contact met klanten. -‐ Ambitie en doelstellingen Altus heeft de volgende ambitie opgesteld: nummer 1 worden voor klanten, op het gebied van voorkeur en tevredenheid. Om deze ambitie waar te maken heeft de organisatie de volgende doelstellingen opgesteld die centraal staan in de komende vijf jaar: -‐ 23 procent groei van marktaandeel -‐ 42% meer in de categorie 22-‐38 jaar. -‐ Een stijging van de klanttevredenheid van 7,1 naar een 8,3 Door ervoor te zorgen dat de medewerkers middels een interne campagne gaan handelen volgens de gedragswaarden van de organisatie, wordt de kans vergroot dat bovenstaande doelstellingen worden behaald. Dit omdat ze handelen volgens de kernwaarden van de organisatie, waarbij customer intimacy en klanttevredenheid centraal staan. -‐ Kernwaarden De kernwaarden van de organisatie zijn: -‐ veiligheid -‐ value for money -‐ comfort -‐ nabijheid Met value for money wordt bedoeld dat de klant waar krijgt voor zijn geld. Dit heeft sterke raakvlakken met het begrip customer intimacy. Value for money sluit sterk aan op de kernwaarden comfort, waarbij het belangrijk is dat de klant een zo prettig mogelijke ervaring met het merk heeft (van het moment dat hij aankomt op het vliegveld, tot het moment dat hij het vliegveld op de plek van bestemming verlaat). Comfort heeft intern ook een belangrijke functie. Dit houdt in dat de medewerkers onderling een goede band hebben en open en transparant naar elkaar zijn. Nabijheid heeft te maken met de betrokkenheid van de organisatie bij haar klanten/medewerkers en
31
betrokkenheid van medewerkers bij de organisatie. De organisatie moet ervoor zorgen dat zij duidelijke informatie geeft aan haar klanten en medewerkers en luistert naar de wensen en behoeften van deze twee groepen. Veiligheid spreekt voor zich, de klant moet veilig kunnen reizen met de luchtvaartmaatschappij. -‐ Logo Dit is het logo van Altus:
De kleuren zijn wit en rood en dit logo wordt op alle interne en externe communicatiemiddelen gebruikt. Voor de interne campagne willen wij, zoals omschreven, een nieuw logo. Hierbij staat het jullie vrij om andere kleuren te gebruiken. -‐ Huidige communicatiemiddelen Op dit moment zet Altus de volgende online en offline communicatiemiddelen in. Website; Altus voert momenteel een website waarop relevante informatie wordt geplaatst voor de klant. Hierbij valt te denken aan aanbiedingen, vluchtinformatie, belangrijke informatie bij vliegen en algemene informatie over de organisatie. Intranet: Het intranet is gericht op kennis delen, samenwerken, zelfservice en informatievoorziening. Op het intranet wordt voornamelijk intern actueel nieuws verspreid. Altus zet Intranet in om: -‐ documenten te verspreiden die voor alle medewerkers van belang zijn; -‐ de aankomende evenementen te highlighten; -‐ mediaberichten over Altus uit te lichten; -‐ een pol waar het personeel elke week hun mening kan geven op een stelling of vraag die op dat moment speelt bij het management. Facebook en Twitter: Facebook en Twitter worden nog niet heel actief ingezet. Het bevat alleen het delen van aanbiedingen en nieuws uit de organisatie. Relatiemagazine: Het relatiemagazine van Altus ligt in alle vliegtuigen. Zo is de kans het grootst dat alle klanten geconfronteerd worden met het relatiemagazine. De volgende rubrieken komen naar voren in het relatiemagazine: -‐ voorwoord van de directeur met het verhaal achter Altus; -‐ de bestemmingen waar Altus naar toe vliegt; -‐ interview met een passagier; -‐ informatie over de vliegtuigen; -‐ ontwikkelingen en trends op het gebied van de vliegtuigbranche; -‐ producten en food&beverage wat aangeboden wordt in het vliegtuig.
32
Personeelsblad: Het personeelsblad hangt samen met het interne-‐communicatiebeleid. Het is de bedoeling om het bedrijf als eenheid te presenteren. Het personeelsblad wordt gebruikt om het bedrijfsbeleid te veranderen bij de medewerkers, maar ook om binding met de medewerkers te bevorderen. Het personeelsblad van Altus komt eens per maand uit.
33